Een slim testament? Finance Avenue 16.11.2013 Ann Maelfait Advocaat-vennoot Rivus
Vraag 1: Waaruit bestaat uw nalatenschap? Vraag 2: Welke wettelijke regels zijn hierop van toepassing? Vraag 3: Hoe kan u hier bij testament van afwijken? 2
1. WAARUIT BESTAAT UW NALATENSCHAP?
Alle goederen waarvan u op ogenblik van overlijden lijd eigenaar i bent. b Opgepast: huwelijksvermogensstelsel bepaalt omvang nalatenschap!
3
UW HUWELIJKSVERMOGENSSTELSEL?
Indien geen huwelijkscontract: wettelijk stelsel Indien wel huwelijkscontract: Keuze voor algehele gemeenschap Of scheiding g van g goederen
4
Wettelijk j stelsel
3 vermogens Eigen vermogen Man
Gemeenschappelijk vermogen
Eigen vermogen Vrouw
- Goederen verkregen vòòr het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk om niet: Schenking Erfenis Testament
Inkomsten uit arbeid; Inkomsten uit eigen goederen
- Goederen verkregen vòòr het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk om niet: Schenking Erfenis Testament
5
Algehele g gemeenschap g p
In principe slechts 1 vermogen Gemeenschappelijk vermogen
6
Scheiding g van g goederen 2 vermogens
Eigen vermogen Man
Eigen vermogen Vrouw
- Goederen verkregen vòòr het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk
- Goederen verkregen vòòr het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk
7
Ontbinding g huwelijksstelsel j bijj overlijden j
LLE > eigen vermogen + helft gemeenschap h (tenzij (t ij afwijking f ijki bv. b langst l t leeft al). Nalatenschap = eigen vermogen overledene+ helft gemeenschap (tenzij afwijking). afwijking)
8
VRAAG 2: WETTELIJKE REGELING?
Afhankelijk van wie tot nalatenschap komt: 1. Echtgenoot en kinderen?
Echtgenoot g -> vruchtgebruik g Kinderen -> blote eigendom 9
2 Echtgenoot zonder kinderen 2. wel andere bloedverwanten: Echtgenoot -> volle eigendom gemeenschappelijk vermogen en vruchtgebruik g eigen g vermogen g Bloedverwanten -> > blote eigendom eigen vermogen 10
3 Wettelijke samenwonende partner: 3. Partner -> enkel vruchtgebruik over de gezinswoning g g en huisraad (onafhankelijk met wie deze tot de nalatenschap komt) >< feitelijk samenwonende partner: niets! 11
VRAAG 3: HOE AFWIJKEN?
Door SLIM TESTAMENT op te stellen. stellen TTestament t t = maatwerk, t k afhankelijk fh k lijk van persoonlijke situatie van de erflater. Flexibel = steeds herroepbaar Wel rekening houden met inhoudelijke en formele grenzen. 12
Inhoudelijke grens = beschikbaar deel nalatenschap Bepaalde p erfgenamen g zijn j reservataire erfgenamen en hebben een voorbehouden erfdeel of reserve! B hikb Beschikbaar d l = nalatenschap deel l h – reserve
13
Belangrijk om te weten welke erfgenamen reserve hebben: Echtgenoot –> VG op ½ nalatenschap (minstens op gezinswoning – cf. Valkeniers) Wettelijk samenwonende partner heeft geen reserve Kinderen -> 1 kind: 2 kinderen: 3 kinderen:
½ nalatenschap elk ⅓ nalatenschap elk ¼ nalatenschap
Ouders ->
elk ¼ nalatenschap
14
Het beschikbaar deel kan men vrij vermaken aan wie men wil. Zowel via schenking g dan wel via testament door middel van een legaat of legaten waaraan voorwaarden voorwaarden, lasten en termijnen gekoppeld kunnen worden. worden
15
Vormvereisten 1. Eigenhandig testament - met de hand geschreven - gedagtekend - gehandtekend h d k d 2. Notarieel testament 3. Internationaal testament 16
SLIM TESTAMENT?
10 CLAUSULES voor CONTROLEBEHOUD en BELASTINGBESPARING
17
10 CLAUSULES
1. Herroep fiscaal dure testamenten 2.. Maak aa ee een rechtskeuze ec ts eu e 3 Stel een algemene legataris aan 3. 4. Uitsluiting “koude kant” 5. Uitsluiting ouderlijk vruchtgenot – b bewind d 18
10 CLAUSULES - VERVOLG
6. Overweeg een restlegaat 7.. Ste Stel een ee testamentuitvoerder testa e tu t oe de aa aan 8 Modelleer omzetting vruchtgebruik LLE 8. 9. Spreid over erfgenamen en generaties 10. Geen kinderen? Overweeg een duo gaa duolegaat 19
GEEN FISCAAL MISBRUIK?
Neen Zie i Circulaire Ci l i 10 april il 2013 Testator ≠ belastingplichtige
20
VOORZICHTIG
Testament is slechts kers op de taart Neem je huwelijkscontract onder de loep Evalueer de mogelijkheid van schenkingen Verklaring van voorkeur voorlopig be ind oerder bewindvoerder Voogdijverklaring…
21
MOOISTE GESCHENK
Nalaten van een goed gepland vermogen Waarbij ruzies worden vermeden En waarbij successiedruk wordt geminimaliseerd…
22
VRAGEN?
Rivus Advocaten Boulevard St. Michel 2, 1150 Brussel T +32 (0)2 613 09 70 | F +32 (0)2 613 09 77 Avenue Ritz 33 33, CH -1950 1950 Sion T +41 (0)215 88 02 40 | F +41 (0)215 88 00 86
[email protected] www.rivus.be 23