Een scheiding, wat moet ik allemaal regelen?

Een scheiding, wat moet ik allemaal regelen? - 6 stappen om de scheiding voor te bereiden -

Petra den Hollander, advocaat en mediator www.advocatenpraktijkdenhollander.nl

Stap 1 De fase van het uitzoeken of je wilt gaan scheiden en het uiteindelijk doorhakken de knoop Als je nog twijfelt of je wel of niet wilt gaan scheiden, is het eerst belangrijk om er achter te komen of jullie relatie nog een goede basis heeft. Dit kun je zelf of samen nog eens nagaan aan de hand van de vijf pijlers of bouwstenen van een goede relatie. De vijf bouwstenen van de partnerrelatie Een goede partnerrelatie bestaat uit de volgende bouwstenen, ook wel pijlers genoemd: 1. Kun je en mag je jezelf zijn bij de ander? 2. Kun je en mag je jezelf uiten bij de ander? 3. Vind je er dan empathie, het vermogen om gevoelens over en weer te delen? 4. Hoe beleef je de relatie in seksueel opzicht en is er sprake van intimiteit in de dagelijkse omgang met elkaar, zoals een knuffel of een arm om je heen? 5. Heb en neem je tijd voor elkaar? Door deze vragen te beantwoorden krijgen jullie zicht op de kwaliteit van jullie relatie en ook hoe de ander in jullie relatie staat. Wanneer er meer dan één bouwstenen bij een van jullie of bij jullie allebei blijken te ontbreken of aangetast zijn, kan dat een indicatie zijn voor de problemen in jullie relatie. Als er bij jullie allebei nog de bereidheid bestaat om aan deze problemen te werken, heeft de relatie nog toekomst. Jullie zouden daarbij de hulp van een relatietherapeut of coach kunnen inroepen. Als die bereidheid er bij jullie of bij een van jullie niet meer is, dan is de kans groot dat het tot een scheiding komt. Toch kunnen jullie ook dan nog nadenken over de vraag of een scheiding wel een echte oplossing is of dat er nog andere manieren zijn om jullie relatiecrisis op te lossen. Zo kun je bijvoorbeeld nog denken aan een proefscheiding: dit is een periode van een aantal maanden waarin jullie uit elkaar gaan en apart gaan wonen, om zo te ervaren hoe het is om gescheiden te wonen en te leven. Voor deze periode worden door jullie dan tijdelijke afspraken over de financiën en de eventuele kinderen gemaakt.


Mochten jullie er niet goed uitkomen wat jullie op dit moment nu willen of moeten doen, dan is het ook mogelijk om dit samen met de advocaat-scheidingsmediator te bespreken. Deze informeert jullie dan ook over de gevolgen van een scheiding voor jullie, zodat jullie mogelijk een betere afweging kunnen maken.


Stap 2 Fase van de scheidingsmelding Als de knoop eenmaal is doorgehakt en je er of zelf of samen uit bent dat scheiden op dit moment de beste optie is, is het belangrijk dit aan elkaar te vertellen. We noemen dit de scheidingsmelding. Je geeft aan de ander aan dat je wilt gaan scheiden en vertelt ook wat je motieven zijn, zodat de ander weet dat het definitief is en ook kan begrijpen waarom je een scheiding wilt. Ook als jullie samen besluiten om te gaan scheiden, is het belangrijk dit tegen elkaar uit te spreken en ieder voor zich ook aan de ander aan te geven wat de eigen motieven zijn. Het belang van de scheidingsmelding is dat anders het risico bestaat dat je naar elkaar alleen in vaagheden, zoals “het is op” of “ik denk dat ik wil scheiden”, kan blijven steken. Zeker voor de partner die zelf niet het initiatief voor de scheiding heeft genomen, kan dit leiden tot veel onduidelijkheid met als gevolg dat er ook geen goede gesprekken meer tussen jullie kunnen plaatsvinden. De scheidingsmelding is ook belangrijk om er zeker van te zijn of de scheiding de wens van jullie beiden is danwel, als een van jullie wil scheiden, om te checken of de ander deze melding ook heeft gehoord en bereid is dit te aanvaarden.


Stap 3 De kinderen Paraplugesprek: praten met de kinderen Een volgende stap is dat, als jullie ook kinderen hebben, jullie samen aan de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Kinderen hebben immers recht op duidelijkheid. Het is dan ook erg belangrijk dat jullie het bericht dat jullie gaan scheiden samen aan de kinderen vertellen, ook al is een van jullie het eigenlijk niet eens met de scheiding. Jullie relatie als partners is voorbij, jullie ouderschap zal altijd blijven bestaan. Daar waar jullie als partners afscheid van elkaar gaan nemen, is het van belang dat jullie als ouders toch een eenheid richting jullie kinderen blijven vormen. Het samen de mededeling doen aan de kinderen van de voorgenomen scheiding wordt ook wel het paraplugesprek genoemd: als ouders nemen jullie gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de scheiding voor de kinderen op jullie en houden daarmee als het ware een paraplu boven de hoofden van de kinderen. De inhoud van zo’n paraplugesprek moet de boodschap van jullie aan jullie kinderen zijn dat jullie als ouders hebben besloten om uit elkaar te gaan, maar dat jullie als ouders altijd van de kinderen blijven houden en voor jullie kinderen beschikbaar blijven. Het is belangrijk om dit gesprek van te voren samen goed voor te bereiden. Mochten jullie het moeilijk vinden om dat in deze situatie samen te doen, dan kan een advocaat-scheidingsmediator jullie daarbij ook helpen en dit zo nodig met jullie oefenen. Als het gesprek met de kinderen heeft plaatsgevonden zullen de kinderen met vragen komen. Van belang is het dan om deze vragen rustig te beantwoorden en dat jullie de kinderen daarbij goed opvangen. Vragen op het gebied van jullie partnerproblemen dienen bij voorkeur niet of zo neutraal mogelijk te worden beantwoord.


Ouderschapsplan: praten over de kinderen Voor het indienen van het echtscheidingsverzoekschrift is het vereist dat er een door beide ouders getekend ouderschapsplan wordt opgesteld en ondertekend. De advocaatscheidingsmediator kan jullie desgewenst een voorbeeld van zo’n plan verstrekken. Als ouders dienen jullie in het ouderschapsplan in ieder geval over drie onderwerpen afspraken te maken: 1. De verdeling van de zorg- en opvoedingstaken (zorgverdeling) 2. De kinderalimentatie 3. De informatie-uitwisseling over belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van de minderjarige kinderen. Ter voorbereiding op het opstellen van een ouderschapsplan kunnen jullie zelf al nadenken over de volgende vragen: -

Wat wordt de verblijfplaats van de kinderen en hoe onderhouden de kinderen hun contact met beide ouders?

-

Wat doen jullie met de feestdagen en waar verblijven de kinderen dan?

-

Hoe onderhouden de kinderen het contact met de andere ouder waar ze op dat moment niet verblijven?

-

Hoe onderhouden de kinderen het contact met jullie andere familieleden?

-

Hoe gaan jullie om met de hobby’s, (sport)clubs en andere buitenschoolse activiteiten

-

Hoe regelen jullie het vervoer van de kinderen van en naar de andere ouder?

-

Hoe maken jullie de schoolkeuze van de kinderen en hoe nemen jullie deel aan

van de kinderen?

schoolactiviteiten? -

Hoe (ver)delen jullie de kosten van de kinderen, bij wie staan ze op de zorgverzekeringspolis ingeschreven en hoe regelen jullie het zakgeld voor de kinderen?

-

Welke zaken willen jullie in gezamenlijk overleg en instemming regelen en met welke regelmaat willen jullie de afspraken over de kinderen evalueren?

-

Willen jullie iets vastleggen voor het geval een van jullie komt te overlijden en met daarvoor een testament worden opgesteld of worden aangepast?

De afspraken die jullie maken over de invullingen van de zorgtaken voor de kinderen kunnen jullie op een bij de leeftijd en ontwikkeling van de kinderen passende manier met de kinderen bespreken.


De advocaat-mediator kan voor jullie een berekening maken van jullie financiële draagkracht voor het bijdragen in de kosten van de kinderen, aan de hand waarvan indien van toepassing ook de hoogte van de kinderalimentatie wordt berekend.


Stap 4 Wie moet je inschakelen: een scheidingsmediator of een advocaat? Samen de scheiding regelen via scheidingsmediation Als je de scheiding samen wilt regelen, kan je op zoek gaan naar een scheidingsmediator. Hierbij moet je er wel goed op letten tot wie je je wendt. Er zijn tegenwoordig veel mensen en bedrijven die diensten op de scheidingsmarkt aanbieden. Zo heb je bij voorbeeld scheidingsmediators, scheidingsmakelaars, scheidingsplanners, etc. Dit zijn vaak dienstverleners met een hele verschillende achtergrond: ze zijn òf alleen mediator òf hebben een achtergrond als financieel adviseur of coach. Hierdoor is het van te voren moeilijk in te schatten of en welke kwaliteit zij kunnen leveren. Ook kunnen deze aanbieders niet het hele scheidingstraject behandelen en helpen afwikkelen: het indienen van het echtscheidingsverzoekschrift moeten zij altijd uit handen geven aan een advocaat. Daarnaast zijn er ook advocaat-scheidingsmediators. Zoals het woord al aangeeft, zijn deze advocaten tevens mediator. Deze advocaten zijn gespecialiseerd in het familierecht en lid van de Vereniging Familierecht Scheidingsadvocaten (vFAS). Een advocaat-scheidingsmediator helpt jullie als ex-partners om tot overeenstemming te komen over alle kwesties die voor de scheiding geregeld moeten worden. Je krijgt allebei persoonlijke èn juridische ondersteuning. Kom je tot overeenstemming, dan worden de afspraken vastgelegd in een scheidingsconvenant. Na ondertekening van het convenant zal het gezamenlijk echtscheidingsverzoekschrift door deze advocaat bij de rechtbank worden ingediend, waarna de rechtbank de echtscheiding zal uitspreken.

Wil je toch ieder een eigen advocaat? Is het niet (meer) mogelijk of wenselijk de scheidingsprocedure samen via mediation te regelen, dan dienen de ex-partners ieder een eigen advocaat in te schakelen. Er is dan sprake van een scheiding 'op tegenspraak'. Daarbij kan echter ook eerst nog worden bekeken of er in overleg met je ex-partner en zijn/haar advocaat kan worden geprobeerd tot overeenstemming te komen over alle scheidingszaken. Als het niet mogelijk is om erop deze manier gezamenlijk uit te komen, dan zal er bij de rechtbank een echtscheidingsverzoek worden ingediend.


Stap 5 Voorbereiden van het eerste gesprek bij de advocaatscheidingsmediator 1. Ga na of jullie in gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden getrouwd zijn. Als jullie op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd is er bij de notaris een akte huwelijkse voorwaarden opgemaakt. Deze akte kan je erbij zoeken en meenemen naar het eerste gesprek. Is er niets geregeld voorafgaand of tijdens jullie huwelijk, dan zijn jullie in gemeenschap van goederen gehuwd. 2. In verband met de verdeling van de gemeenschap van goederen of de afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden kan er vervolgens alvast een overzicht worden gemaakt van jullie gezamenlijke en/of privé bezittingen en schulden, waarbij ook alvast kopieën kunnen worden gemaakt van recente waarde-opgaven en/of saldi. 3. In verband met berekenen van aanspraken op partneralimentatie en/of kinderalimentatie kan er vervolgens alvast een overzicht worden gemaakt van het inkomen van jullie allebei en de maandlasten. Hierbij kunnen jullie ook alvast kopieën maken van recente jaaropgaven, salarisspecificaties en recente bankafschriften waaruit de diverse maandelijkse betalingen blijken. 4. Verder kan er alvast een overzicht worden gemaakt van lopende contracten, zoals hypotheek, pensioen, lijfrenteverzekeringen, levensverzekeringen of andere verzekeringspolissen. Ook hiervan kunnen alvast zoveel als mogelijk kopieën van de polissen en bewijsstukken van de recente waarden en maandpremies worden gemaakt. Om jullie hierbij te helpen is als bijlage 1 een lijst van benodigde stukken toegevoegd.


Stap 6 Afspraak maken met de advocaat-scheidingsmediator Als alle stukken compleet zijn, kunnen jullie een afspraak maken voor een eerste gesprek met de advocaat-scheidingsmediator. Bij Advocatenpraktijk Den Hollander kunnen jullie eerst een afspraak maken voor een gratis oriënterend gesprek van een half uur. Hierbij bespreken we dan wat mediation precies inhoudt, of mediation iets voor jullie is en of jullie dit ook samen willen en kunnen. Verder krijgen jullie informatie over het verloop van de mediaton en de juridische afwikkeling van de scheiding. Naast het inschakelen van een advocaat-scheidingsmediator moeten er vaak ook andere zaken geregeld worden zoals bijvoorbeeld ten aanzien van de woning. Advocatenpraktijk Den Hollander werkt via het samenwerkingsverband Scheiden & Meer nauw samen met een hypotheekadviseur, een makelaar, een notaris, een verzekeringsadviseur, een accountant, een fiscalist en een pensioenadviseur. Desgewenst kunnen deze voor jullie via ons worden ingeschakeld. Het voordeel hiervan is dat er korte lijnen zijn en alle te regelen zaken goed op elkaar kunnen worden afgestemd. Dit heeft als voordeel dan zaken sneller en beter geregeld kunnen worden en werkt daardoor ook kostenbesparend.


Aanbevolen literatuur:

1. Kind in bemiddeling. Over de transformatie van ex-partners in collega-ouders en de kindermomenten in bemiddeling. Auteurs: Cees van Leuven en Annelies Hendriks 2. Liefde is een werkwoord (met hierin onder meer de vijf bouwstenen van een partnerrelatie). Auteur: Vansteenwegen 3. En ze leefden nog lang en gelukkig (Kinderen en scheiding) – Auteur: SmuldersGroenhuijsen 4. En de kinderen scheiden mee.. (Het Zandkastelenprogramma) – Auteur: Neuman en Romanowski 5. Scheiden en ouderschap (een nieuw evenwicht in de ouder-kind relatie) – Auteur: Vermeulen 6. Een ouderschapsplan maken – praktische tips en adviezen voor ouders die gaan scheiden – Auteur: Pieter Vermeulen 7. Uit elkaar… En de kinderen dan? – brochure van Jeugd en Gezin


BIJLAGE 1: checklist benodigde stukken INKOMEN: •

Meest recente jaaropgave

•

Laatste drie salaris- of uitkeringsspecificaties

•

IB-aangifte en IB-aanslag van de afgelopen drie jaar

•

Voor de ondernemer: jaarrekening(en) van de afgelopen drie jaar

MAANDLASTEN: •

Stukken waaruit de maandelijkse hypotheeklasten of huur blijkt;

•

Kopie polis zorgverzekering;

•

Opgave van de schulden, het maandelijkse aflossingsbedrag en het restantsaldo

KOOPWONING EN HYPOTHEEK •

Beschikking WOZ-waarde van de woning

•

Jaaroverzicht/recent overzicht van de hypotheekrente

•

Bewijsstukken van de premie levensverzekering die is gekoppeld aan de hypotheek

BANKREKENINGEN EN VERZEKERINGSPOLISSEN: •

Kopie van een recent bankafschrift van de betaalrekening(en)

•

Kopie van een recent bankafschrift van de spaarrekening(en)

•

Kopie van de verzekerings- en beleggingspolis(sen) en van de meest recente waardeopgave

AUTO, MOTOR, CARAVAN etc.: •

Opgave van het merk, kenteken, bouwjaar

INBOEDEL: •

Lijst met alle te verdelen inboedelgoederen

PENSIOEN •

Kopie van de meest recente pensioenbrief (eventueel op op te vragen bij mijnpensioenoverzicht.nl)


TESTAMENT •

Kopie van het eigen testament

•

Gegevens van een verkregen of nog te verkrijgen erfenis


NOG VRAGEN?

Neem vrijblijvend contact op:

Telefonisch

: 010 – 5013230

Per mail

: [email protected]

Advocatenpraktijk Den Hollander Petra den Hollander Bijdorp-Oost 5 2992 LA Barendrecht Tel.

010 – 5013230

Fax 084-7122380 Mail [email protected] Site [email protected]


Een scheiding, wat moet ik allemaal regelen?

Recommend Documents