Afvalstoffen Bedrijfsafvalstoffen Bij Neptune ontstaan diverse afvalstromen. De vrijgekomen hoeveelheden per jaar en de afvoerfrequentie van de diverse afvalstromen kunnen enigszins fluctueren, afhankelijk van de soort en de omvang van de verschillende activiteiten die bij Neptune plaats vinden. De bouw-, reparatie- en onderhoudsactiviteiten van stalen schepen, polyesterjachten en het mariene materieel kunnen per project erg verschillen, afhankelijk van de vraag uit de markt. Een overzicht van de afvalstromen die ontstaan binnen de inrichting is hieronder weergegeven. De opslaglocaties zijn weergegeven op het tekenwerk. Afvalstoffen
Vrijgekomen hoeveelheid per jaar (kg, ton of stuks)
Wijze van opslag
Afvoerfrequentie
Containers
Maximaal in opslag (kg, ton of stuks) perscontainer
Gemengd bedrijfsafval * (incl. uitgehard harsafval) Ferroschroot Aluminium Draaisel/staal Hout Houtmot Papier / karton
47 ton 2,2 ton 1 ton 63 ton 19 ton 20 ton 18 ton
Containers Containers Containers Containers Containers Containers
1 ton 1 container 3 ton 1500 kg. 1 x 40 ft container 5 x 1300L container
wekelijks 4 x per jaar 2 x mnd 2 x mnd 1 x per jaar wekelijks
Maandelijks/ indien vol
Glasafval komt niet of nauwelijks voor. Indien incidenteel toch glasafval ontstaat, zal dit ad hoc worden afgevoerd. Glas zal dan eveneens gescheiden van de andere afvalstromen worden afgevoerd. De afvalstoffen worden afgevoerd via erkende inzamelaars en verwerkers met een goede reputatie die staan vermeld op de landelijke lijst van inzamelaars of in het bezit zijn van een inzamelvergunning voor de betreffende afvalstroom. Het papier en karton wordt ingezameld door de plaatselijke muziekvereniging. Aannemers en schippers dienen zelf te zorgen voor de afvoer van hun eigen afvalstoffen, tenzij dit anders overeen is gekomen. Het is niet toegestaan dat deze afvalstoffen bij Neptune worden gedeponeerd. Het komt echter soms voor dat afvalstoffen door onderaannemers, schippers of passanten worden achtergelaten op de werf zonder dat Neptune daarvan op de hoogte is en daarin heeft toegestemd. Neptune voert deze afvalstoffen af met de eigen afvalstromen. Indien de ontdoener te achterhalen is, wordt deze hierop aangesproken en worden er passende maatregelen getroffen, afhankelijk van de aard, ernst en frequentie.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen
Gevaarlijke afvalstoffen De hoeveelheid gevaarlijke afvalstoffen die vrijkomt binnen de inrichting wordt voor een deel door de aannemer bijgehouden. Een registratie / klantenkaart is als bijlage toegevoegd. Overig gevaarlijk afval is weergegeven in onderstaande tabel, met daarbij de wijze van opslag, maximale opslaghoeveelheid en de afvoerfrequentie. Soort afval
Vrijgekomen hoeveelheid per jaar (kg, ton of stuks)
Wijze van opslag
Loods 1 Loodaccu’s 20 stuks Speciale accubak Afvalopslag verfbergplaats loods 2 (voldoet aan PGS 15) Oude verf 4.500 l. Drums (200 l.) Vuile thinner 1.000 l. Drums (200 l.) Verfsludge 1.000 kg Drums (200 l.) Verfverdunning 1.600 l. Drums (200 l.) Regenereerafval 1.000 l. Drums (200 l.) Aceton Container gevaarlijk afval nabij loods 2 Spuitfilters 2.250 kg Drums (200 l.) Siliconenafval 400 l. Drums (60 l.) Spuitbussen 375 l. Drums (60 l.) Filterelementen 3.000 kg Drums (200 l.) Afgewerkte olie 2.400 l. Drums (200 l.) Poetsdoeken 1.500 kg Drum (200 l.) Purschuim 200 kg Drum (200 l.) Lege olievaten 30 stuks Container Container verlopen olie Afgewerkte olie 4.500 l.
Drum 200 ltr.
Maximaal in opslag
AfvoerFrequentie
15 stuks
4 x per jaar
200 l. 200 l. 400 l. 400 l. 400 l
4 x per jaar 4 x per jaar 4 x per jaar 4 x per jaar
400 l. 120 l. 120 l. 400 l. 1200 l. 200 l. 200 l. 20 stuks .
5 x per jaar 5 x per jaar 5 x per jaar 10 x per jaar 6 x per jaar 6 x per jaar 6 x per jaar 6 x per jaar 6 x per jaar
600 ltr
6 x per jaar
De hoeveelheid en de samenstelling van het afval hangt sterk af van het soort projecten; afval wordt opgehaald wanneer dat nodig is. Indien er KGA (TL-buizen, batterijen, toners etc.) vrijkomt wordt dit minimaal 1x per jaar afgevoerd of vaker indien nodig. Indien onderaannemers, schippers en passanten ongemerkt, en zonder goedkeuring van Neptune, gevaarlijke afvalstoffen achterlaten op de werf, voert Neptune deze afvalstoffen af met de eigen afvalstromen. Indien de ontdoener te achterhalen is, wordt deze hierop aangesproken en worden er passende maatregelen getroffen, afhankelijk van de aard, ernst en frequentie. Omdat het ongewenst achterlaten van gevaarlijke afvalstoffen door derden niet te voorkomen is, zijn bij de opslagcontainer van de gevaarlijke afvalstoffen overkapte lekbakken geplaatst waar deze ingezet kunnen worden. Gevaarlijke afvalstoffen worden namelijk meestal door derden voor de afgesloten afvalstoffenopslag neergezet. Ter voorkoming van bodemverontreiniging zijn hier dan ook lekbakken geplaatst waar deze gevaarlijke afvalstoffen tijdelijk in kunnen worden opgeslagen totdat ze door Neptune worden aangetroffen en worden opgeruimd.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen
Ten behoeve van de verplichte afvalstoffenregistratie wordt bij afgifte van afvalstoffen het voorblad van de begeleidingsbrief minimaal 5 jaar ordelijk bewaard. Voor afvalstoffen worden uitsluitend transporteurs gebruikt die geregistreerd zijn bij het NIWO als vervoerder, inzamelaar, handelaar en bemiddelaar (VIHB) van afvalstoffen. Maatregelen gericht op het voorkomen van het ontstaan van afvalstoffen Maatregelen gericht op het voorkomen van afvalstoffen zijn moeilijk te implementeren. Alle (grond)- en hulpstoffen die binnen de inrichting worden gebruikt zijn essentieel voor de bouw, reparatie en het onderhoud van polyesterjachten, stalen schepen en nautisch materieel. Alle benodigde grond- en hulpstoffen worden ingekocht per project. Vooraf worden de benodigdheden geïnventariseerd en hoeveelheden berekend ter voorkoming van het overblijven van niet bruikbare restpartijen en het hierdoor ontstaan van afvalstoffen. Er worden hierover ook afspraken gemaakt met de aannemers. Maatregelen gericht op het beperken van het ontstaan van afvalstoffen De bij Neptune toegepaste maatregelen gericht op de beperking van afval zijn in deze paragraaf opgenomen. Deze maatregelen zijn gebaseerd op de quickscan afval. Eveneens is hierin beschreven welke maatregelen eventueel nog zullen worden getroffen. Daarnaast wordt aangegeven welke potentiële maatregelen niet uitvoerbaar zijn bij Neptune met daarbij een motivatie. Deze quick scan is in dit document opgenomen. Grondstoffen De maatregelen ter beperking van het grondstoffenverbruik zijn eveneens van toepassing voor het beperken van het ontstaan van afvalstoffen. Het gaat hier om maatregelen als: Efficiënt materiaalgebruik door beperken van (zaag)verliezen van zowel staal als hout; Daar waar mogelijk hergebruik van restmateriaal (staal, hout en polyester); Inkoopbeleid gericht op “minimale voorraden” en “kwaliteit” ter voorkoming van het ontstaan van restpartijen en respectievelijk afval door uitval. (Grond)stoffen worden zoveel mogelijk per project ingekocht.
Reinigen en ontvetten Aceton wordt zoveel als mogelijk hergebruikt door deze te regenereren (destillatie). Het regenereerafval kan - als dit is uitgehard – worden afgevoerd als bedrijfsafval. Aanbrengen verf en andere coatings Verf en coatings worden zoveel mogelijk bewaard volgens de bewaarrichtlijnen van de leveranciers zodat deze niet snel onbruikbaar worden. Daarnaast wordt zo min mogelijk op voorraad gehouden. Dit om te voorkomen dat de verf in de opslag veroudert. De aannemer ziet hier zelf op toe. Polyesterverwerking Bij de polyesterverwerking ontstaat veel afval in de vorm van verbruiksartikelen zoals kwasten, emmers, rollers etc. Bij Neptune worden deze zoveel mogelijk schoongemaakt en hergebruikt. Verbruiksartikelen worden pas weggegooid i.p.v. schoongemaakt indien deze technisch zijn afgeschreven of als ze zodanig zijn verontreinigd dat de kosten voor schoonmaken niet meer opwegen tegen de kosten voor het vervangen ervan. Indien een artikel niet meer bruikbaar is, wordt dit afgevoerd via het bedrijfsafval mits aanwezige
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen
polyesterresten uitgehard zijn. Afval van uitgehard polyesterhars wordt eveneens via het gemengd bedrijfsafval afgevoerd.
Quickscan afval Algemeen Ten behoeve van de aanvraag om een revisievergunning milieu is een quickscan afval bij Neptune uitgevoerd om inzicht te krijgen in het ontstaan van afvalstoffen en de daaraan verbonden kosten. Beschrijving bedrijf, activiteiten, processen en producten Een beschrijving van het bedrijf, de activiteiten en de producten is weergegeven in een bijlage die is toegevoegd aan de revieievergunning aanvraag. Hieronder is een globale matrix weergegeven van de processen, de activiteiten en de afvalstoffen die hierbij ontstaan.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Samenstellen polyesterscheepsdelen
X
X
X
X
X
X
Interieurbouw en bootafbouw
X
X
Isolatiewerkzaamheden
X
Installatiewerkzaamheden
X
X X
X X
X
X
Oplevering Metaalbouw (schepen en nautisch materiaal)
Smeerolie / koelvloeistof
X
Loodaccu’s
X
Poetsdoeken
Hulpmiddelen/ gereedschappen
Koper
Polyester / gelcoat
PVC
Staal
X
Vervaardiging polyesterdelen
Isolatiemateriaal
Aluminium
Mallenproductie
Hout
Polyester scheepsbouw
Afvalstoffen Papier en karton
Activiteit
Verpakkingsafval
Proces
X
Bouw metalen constructie
X
Samenstellen metalen delen
X
Interieurbouw en afbouw
X
X
X X
X
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
X
Bijlagen
Onderhouds- en reparatiewerkzaamhe den
Isolatiewerkzaamheden
X
X
X
Installatiewerkzaamheden
X
Reparatie polyesterdelen
X
Reparatie stalen delen
X
Installatiewerkzaamheden
X
Onderhoud mechaniek
X
X
Coating en antiroestbehandeling
X
X
X
X
X
X X
X
X X
X
X
Oplevering (polyesterschepen) Kantoor en kantine
X
X
X
X
Kantooractiviteiten
X
X
X
Kantineactiviteiten
X
X
X
Registratie en meetwijze van afvalstoffen De registratie en metingen van de afvalstoffen die bij Neptune ontstaan vinden plaats via de afgiftebonnen die de inzamelaars verstrekken. Globale stoffenhuishouding De globale stoffenhuishouding is aanwezig. Een balans van de grondstoffen en de bijbehorende afvalstoffen is hieronder weergegeven. Grond- en hulpstoffen Hout
verbruik 2009
Afvalstof
210 m3
Hout Houtmot
Hoeveelheid 2003 19 ton 20 ton
Staal
85 ton
Ferroschroot Draaisel/staal
2,2 ton 63 ton
Aluminium
8 ton
Aluminium
1 ton
Polyester / gelcoat (excl. hulpmiddelen)
56 ton
Uitgehard harsafval
15 ton
Loodaccu’s
150 stuks
Loodaccu’s
20 stuks
Verf / lijm / kit
5160 kg
Oude verf Siliconenafval
4.500 l. 400 l.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijzonderheden Het houtafval bestaat voor een groot deel uit kapotte pallets en niet meer bruikbaar resthout. Het grootste deel van het staal komt vrij bij de reparatie van schepen (vervangen rompdelen etc.). Een deel van het aluminium komt vrij ten gevolge van reparatie (vervangen van onderdelen). Het uitgeharde harsafval wordt afgevoerd als bedrijfsafval. Dit afval bestaat voornamelijk uit uitgedroogde hulpmiddelen, weggezaagde delen en productuitval. De accu’s komen vrij bij scheepsreparatie. Er is eenmalig een oude, niet toepasbare, voorraad verf afgevoerd.
Bijlagen
Grond- en hulpstoffen Oplosmiddelen
verbruik 2009
Afvalstof
2325 l.
Oplosmiddelen / verfsludge Regenereerafval Aceton Afgewerkte olie
Smeerolie / koelmiddel
800 l. 800 l.
Gemengd bedrijfsafval (excl. uitgehard harsafval)
-
Papier / karton
Onbekend
Hoeveelheid 2003 3.600 kg
Bijzonderheden Oplosmiddelen en verfsludge worden gezamenlijk ingezameld.
1.000 l. 2.400 l.
Verpakkingsafva l Kantoorafval / kantineafval Gereedschappe n en hulpmiddelen PVC Papier / karton
71 ton
Hulpmiddelen en Onbekend gereedschappen
Spuitfilters Filterelementen Spuitbussen
2.250 kg 3.000 kg 375 l.
Poetsdoeken
1.500 kg
Poetsdoeken
1.500 kg
Isolatiemateriaal
Onbekend
Purschuim
200 kg
Installatiemateriaal
Nihil**
PVC / koper
nihil
18 ton
De afvalstroom is groter dan de hoeveelheid aan verbruikte grondstoffen. Dit komt doordat schippers vaak zelfstandig werkzaamheden uitvoeren aan hun schip en hiervoor zelf grondstoffen aankopen. Afvalstoffen worden afgevoerd via Neptune. Bedrijfsafval wordt zoveel mogelijk gescheiden. Er kan echter nog verdere scheiding plaatsvinden die ook nog eens een kostenbesparing oplevert. De samenstelling van het restafval is weergegeven in paragraaf 1.6 van deze quickscan. Papier / karton komt vrij als verpakkingsmateriaal en bij kantooractiviteiten. Spuitfilters, filterelementen en spuitbussen worden afgevoerd als gevaarlijk afval. Gereedschappen en hulpmiddelen die geen gevaarlijke afvalstoffen bevatten maken onderdeel uit van het bedrijfsafval. Poetsdoeken worden veel gebruikt omdat, met name polyesterjachten, spik en span dienen te worden opgeleverd. Het isolatiemateriaal dat vrijkomt is voornamelijk restmateriaal of isolatiemateriaal dat wordt vervangen tijdens reparaties. Installatiewerkzaamheden worden uitgevoerd door onderaannemers. Deze dienen zelf de afvoer van hun afval te verzorgen. PVC wordt echter veelal afgevoerd via het bedrijfsafval van Neptune.
* = Het verbruik is bepaald uit de inkoop- en ervaringsgegevens ** = Installatiewerkzaamheden worden door onderaannemers uitgevoerd, deze verzorgen zelf hun grondstoffen.
Samenstelling restafval (gemengd bedrijfsafval) Het restafval bestaat op dit moment met name uit uitgehard harsafval, folie, kantineafval, hout en overig procesafval. De verhouding van deze componenten in de afvalstroom is niet bekend. Wel is bekend dat de hoeveelheid harsafval circa 20% uitmaakt van de totale hoeveelheid restafval. Hout behoort eigenlijk niet thuis in deze stroom. Hierdoor is de exacte hoeveelheid dan ook niet bekend. Hoeveel folie er ontstaat is eveneens onbekend.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen
Overzicht interne en externe kosten afvalstoffen Externe kosten De externe kosten voor het opslaan en afvoeren van de binnen de inrichting ontstane afvalstoffen bedragen per jaar circa € 35.000,-. Deze kosten bestaan uit de huur van containers, de ledigings- en transportkosten en de kosten voor de verwerking van de diverse afvalstromen. Afvalstoffen zoals staal, schroot, aluminium en papier en karton hebben een positieve restwaarde. Deze afvalstromen leveren dan ook geld op. Neptune heeft inmiddels samen met een nieuwe potentiële erkende inzamelaar de kostenbesparingsmogelijkheden onderzocht. De externe kosten kunnen door deze potentiële inzamelaar met circa 15% (besparing van circa €5.000,- per jaar) teruggebracht worden als Neptune het bedrijfsafval verder verdeeld in diverse monostromen (o.a. folie en hout). De verwerking van het afval bij de erkende verwerker verloopt dan efficiënter. Sinds 2007 staat er op het terrein een perscontainer. Dit scheelt in het aantal ledigingen per jaar. Ook wordt het plastic apart gesorteerd. Interne kosten De interne kosten aan het verlies van grond- en hulpstoffen en toegevoegde waarde zijn niet onderzocht in deze quickscan. Het onderzoeken van de interne kosten is te omvangrijk ten opzichte tot het op te leveren resultaat. Hieronder is een indruk weergegeven van hoe de interne kosten zijn opgebouwd. Tevens is gemotiveerd waardoor deze ontstaan. (Visuele) kwaliteitseisen producten Het verlies van grond- en hulpstoffen wordt voor een groot deel bepaald door de hoge (visuele) kwaliteitseisen die de afnemers aan de producten (met name aan jachten) stellen. De producten bedienen namelijk het hoogste deel van de markt. Dit betekent dat er veel aandacht wordt besteed aan perfectie. Dit heeft een verhoogd verlies van grond- en hulpstoffen tot gevolg omdat strikt aan deze kwaliteitseisen moet worden voldaan. Terugdringen van verliezen van grond- en hulpstoffen ten kosten van de (visuele) kwaliteitseisen weegt niet op tegen de esthetische waarde voor de afnemer. Productuitval De werkzaamheden bestaan voor een groot deel uit ambachtelijk handwerk omdat elk schip een maatwerk product is. De kans op afwijkingen bij ambachtelijk handwerk is groter dan bij machinale serieproductie. Dit heeft, gecombineerd met de hoge esthetische eisen, een hogere productuitval tot gevolg. Productuitval wordt zoveel mogelijk voorkomen door procesbeheersing. Er wordt gebruik gemaakt van vakmensen. Fouten worden geëvalueerd en indien nodig worden er maatregelen getroffen ter voorkoming van herhaling. Daarnaast wordt tijdens het project goed gecommuniceerd tussen leidinggevenden en uitvoerenden. Dit voorkomt onnodige productuitval. De interne kosten door productuitval zijn niet eenvoudig inzichtelijk te maken.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen
Restverliezen van grondstoffen en hulpmiddelen Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden ontstaan verliezen van grondstoffen en hulpmiddelen. Deze verliezen worden echter zoveel mogelijk beperkt door hergebruik. Er wordt echter een afweging gemaakt tussen de kosten en de baten. Hieronder zijn twee voorbeelden beschreven: - Het schoonmaken van kwasten en emmers die bij de polyesterverweking worden gebruikt kan erg tijdrovend zijn. Zodra deze technisch niet meer bruikbaar zijn en schoonmaken te tijdrovend is geworden, worden deze vervangen door nieuwe. - Bij het CNC frezen van hout ontstaan zaagverliezen doordat de frees slechts een plaat op een bepaalde wijze kan frezen. Dit is afhankelijk van de programmering. De kosten voor herprogrammering zijn hoger dan de kosten van de verliezen. Bovendien worden verliezen vaak weer verzaagd tot klosjes etc. zodat ze toch nog nuttig worden toegepast. Afval dat ontstaat door restverliezen wordt zoveel mogelijk voorkomen door deze resten opnieuw te gebruiken tenzij dit kostentechnisch geen voordeel meer oplevert. Interne handelingen met betrekking tot afval De kosten die ontstaan door de interne handelingen met afval zijn beperkt. Er worden weinig handelingen met afval verricht die grote kosten met zich meebrengen. Er is een inzamelstructuur aanwezig binnen de inrichting die zo is ingericht dat weinig tijd verloren gaat aan het inzamelen en opslaan van afval. Deze interne kosten zijn dan ook niet relevant voor deze quickscan.
Overzicht maatregelen afvalscheiding
afvalpreventie
en
Reeds getroffen maatregelen Een groot aantal afvalstromen worden gescheiden verzameld en afgevoerd zoals in het begin van dit document is aangegeven.
Geplande maatregelen Verdere scheiding restafval Het is mogelijk om de stroom restafval verder terug te dringen door de houtstroom consequenter apart in te zamelen en het folie als aparte afvalstroom af te voeren. Het verder uitsplitsen in monostromen levert een kostenbesparing op van circa 15% volgens de nieuwe potentiële afvalstoffeninzamelaar omdat het afval efficiënter kan worden ingezameld en verwerkt.
Overzicht onderzochte, maar niet ingevoerde, maatregelen Afvoer verfblikken als ijzerschroot Verfblikken worden momenteel afgevoerd als gevaarlijk afval. Deze zouden eventueel kunnen worden leeggeperst en na uitharding van de achtergebleven verffilm worden afgevoerd als schroot. Neptune heeft er echter voor gekozen dit, ondanks de kostenbesparing, niet te doen omdat de kans op verontreiniging van de afvalstroom met andere gevaarlijke stoffen (kitspuiten etc.) te groot is.
Aanvraag revisievergunning Wabo, Neptune Marine Service B.V. Rapportnr.: 2011123r120214
Bijlagen