Een luisterboek, dat spreekt voor zich!
Iederéén kan lezen! Saskia Boets - Leuven – 9 januari 2012
inhoud – Kids – Samenwerking openbare bibliotheken – SBB – Luisterpunt •
uitwisseling ideeën, tips, op- en aanmerkingen
– Feedback ouderencampagne – Nog ter info
kids Kids - Good practices – internationaal - Vlaanderen – beleid / praktijk - Verbreden jeugd - Luisterpunt - School versus bib - Dyslexietraject Bree - Daisy – Daisy-spelers - Nog ter info
Nota • bibliotheek personen met een leesbeperking Denemarken • 5 jaar onderhandeld met uitgevers • jongerencampagne dyslexie – vooral gericht op scholen – met bekende schrijver (met dyslexie) – jongeren zelf aan het woord link cijfers (dia’s 5, 6, 7)
Zweden • TPB • Distributie volledig via openbare bibliotheken • Apple shelf • Voorbeeld: stadsbibliotheek Goteborg
Vlaanderen Beleidsmatig • Overleg Vlaamse UitgeversVereniging (VUV) – uitbreiding dyslexie (en fysieke beperking): OK – downloaden / streaming (drager / beveiliging): NOK
• Memorandum of Understanding (eind ’10) intentieverklaring – Federation of European Publishers (FEP) – European Blind Union (EBU) – European Dyslexia Association (EDA)
verbreden - jeugd • internationale tendens (IFLA) • maatschappelijk draagvlak groeit m.b.t. kinderen en jongeren met dyslexie (bv. zie onderwijs – filmpje dyslexie UGent) • samenwerking met onderwijs en met andere intermediaire sociaal-culturele organisaties – aanpak / communicatie – aandacht voor en inspraak in jeugdcollectie • bekendmakingscampagne
Vlaanderen Praktijk • Luisterpunt op standen, praktijkmarkten, studiedagen, … • overleg met stakeholders • streven naar meer jeugdcollectie in meer bibliotheken • groei jeugdige lezers
Vlaanderen Beleidsmatig • Kritische succesfactoren jeugd- en scholencampagne – overeenkomst met de VUV – extra subsidie (o.m. minister van onderwijs = minister van jeugd = minister van gelijke kansen) – partnership / goodwill openbare bibliotheken – samenwerking met andere belangrijke, relevante organisaties en verenigingen
Vlaanderen • Scholen- en jeugdcampagne Bekendmakingscampagne – waarom? (1) – Daisy-boeken kunnen kinderen & jongeren met leesmoeilijkheden echt helpen: minimaal lezen oefenen / in het beste geval leesplezier ontdekken Leesautobiografie Ruben Depauw
Vlaanderen • Scholen- en jeugdcampagne Bekendmakingscampagne – waarom? (2) – Enthousiasme bij kennismaking Luisterpunt, maar Luisterpunt wordt slechts incidentieel ‘ontdekt’ (beurzen, Die-’s-lekti-kus, via via, …) – Interesse vanuit scholen, maar ook vanuit CLB’s, logopedisten, hogescholen ergo, logo, leraren – We merken grote vraag en groot potentieel
Vlaanderen Beleidsmatig • streven naar samenwerking met onderwijs – – – – – –
CLB’s pedagogische begeleidingsdiensten (zorg)leerkrachten directie ouderverenigingen hogescholen (lerarenopleiding, ergo, logo)
• samenwerking met andere intermediairs – Die-’s-lekti-kus / Letop / ADIBib – Sprankel – logopedisten en Vlaamse Vereniging voor Logopedisten (VVL)
• streven naar samenwerking met zoveel mogelijk bibliotheken!
jeugd • bekendmakingscampagne lees- en leerboeken in aangepast formaat “Ik haat lezen!” – Luisterpunt en Eureka ADIBib beiden hebben overeenkomst met de Vlaamse UitgeversVereniging (VUV) – kinderen en jongeren met dyslexie – via scholen / Klasse – voorjaar 2012 – samen met de Vlaamse overheid: onderwijs en cultuur – samen met u?
Luisterpunt jeugdcollectie • ± 15 % van de Daisy-collectie • opdeling in leeftijdscategorieën • gevarieerd aanbod: populaire boeken, spannende verhalen, alle Kinder- en Jeugdjuryboeken, aantal Makkelijk Lezenboeken
bib communicatie en promotie aandachtspunten – opstelling open kast – Daisy-boeken zijn gedrukte boeken in aangepaste leesvorm geen leengeld
verklaring op eer Bekendmaking als persoon met een leesbeperking: verklaring op eer • voorbeeld: ‘Ik verklaar dat ik geen gewoon boek kan lezen of hanteren, of heel moeilijk. Ik ben blind – slechtziend – ik heb fysieke beperking – dyslexie – andere’ • markeren in lenergegevens (slechts 1 X verklaren)
bib - jeugd • openbare bibliotheken – meer collectie in meer bibliotheken – verdere uitbouw bruikleencollecties – meer aandacht voor jeugdcollectie (link met scholenwerking) – kennismakingskit / anderslezenkoffertje
bib - jeugd • dyslexietraject bib Bree • Makkelijk Lezen Plein • klasbezoeken / luisterbox / kennismakingskit • auteurslezingen (bv. Do Van Ranst-koffertje) • luisterbox / luisterzuil • voorbeeld Merelbeke • sommige bibliotheken linken gewone jeugdboek aan Daisy-boek
Luisterpunt • website Luisterpunt -luisterfragmenten -lijst bibliotheken (met vermelding als jeugdboeken) op verschillende pagina’s -lijst jeugdboeken (per leeftijdscategorie) -Knetterende Letteren voor kids (2X / jaar) • Daisy-promotiefilmpje
school versus bib • in schoolverband aangepaste software zoals (bv.) Kurzweil en Sprint • AdiBib: Aangepaste DIgitale Bibliotheek (leerboeken) - voor leerlingen met een beperking in de schriftelijke communicatie i.c. dyslexie en dyspraxie, attesten type 4, 6 en 7 - studieboeken worden bewerkt voor Kurzweil en Sprint - is gratis - meer info: www.adibib.be / www.letop.be (Die-’s-lekti-kus vzw) • Daisy: leesplezier voorop
Dyslexietraject bib Bree • Doel: -Mensen informeren over leesproblemen en dyslexie -Mensen met dyslexie en leerkrachten en ouders kennis laten maken met Daisy-boeken -Gratis aanbieden van software om Daisy-speler op pc te installeren -Kinderen en jongeren met dyslexie kunnen met Daisy-boeken ook dikkere en spannendere / leukere / interessantere boeken lezen / beluisteren
Dyslexietraject bib Bree • Doelgroep: -Leerkrachten basisonderwijs en seccundair onderwijs (die hun lln in contact willen brengen met Daisyboeken) -Kinderen en jongeren met leesproblemen – via hun ouders en leerkrachten (die met de software op hun pc boeken willen lezen/beluisteren) -Ouders en begeleiders (logopedisten!) van mensen met leesproblemen (die meer info willen over leesproblemen / die mensen in contact willen brengen met Daisy-boeken)
Dyslexietraject bib Bree • Partners: -Secundaire scholen: leerkrachten leerlingen oudervereniging logopedisten! -Basisscholen leerkrachten, zeker ook zorgleerkrachten leerlingen oudervereniging logopedisten! -Bibliotheek: logistieke ondersteuning, bibliotheekgebouw, organisatie
Dyslexietraject bib Bree • Inhoud – 1ste fase: leerkrachten in contact brengen met Daisy-boeken -Secundaire scholen: .leerkrachten (talen) en directie uitnodigen om Daisy-project voor te stellen (eventueel in de school onder de middagpauze, of net na school) -Basisscholen .zorgcoördinatoren en andere geïnteresseerde leerkrachten, en ev. ook logopedisten uitnodigen (afspreken school of bib) .lezing over leesproblemen voor ouders, liefst i.s.m. school en logo .workshop gebruik Daisy-boeken voor ouders en kinderen/jongeren .collectie Daisy-boeken (voldoende ruim en gevarieerd, liefst in samenspraak met school, meerdere exemplaren van titel mogelijk)
Dyslexietraject bib Bree • Inhoud – 2de fase: avond voor ouders -Uitnodiging via school (brief via agenda aan alle ouders) -Informatie / lezing over leesproblemen en dyslexie, door deskundige uit de omgeving (bv. Centrum voor leerstoornissen, logopedist die in aantal scholen werkt en die theoretisch kan omkaderen, iemand van CLB dat dyslexie-attesten uitschrijft) -Daisy en andere leeshulpjes -Afsluiter (in Bree bv. auteurslezing door Kaat Vrancken, die zelf boekje voor Luisterpunt heeft ingelezen)
Dyslexietraject bib Bree • Inhoud – 3de fase: activiteiten en rondleidingen -Bij klasbezoeken ook aandacht voor Daisy-boeken -Bij auteurslezing, op thematafel ook Daisy-boeken van auteur -Specifieke rondleidingen voor leerlingen secundair onderwijs (hogere graad met als hoofdvakken menswetenschappen, verzorging, e.d.) aan bod: 3 doelgroepen: kinderen in de bib, senioren en mensen met een handicap. Hierbij wordt steeds het hele pakket leeshulpjes besproken en getoond -Bij rondleidingen (ook voor senioren, rusthuis, socio-culturele verenigingen enz.) wordt ook steeds het hele pakket leeshulpjes besproken en getoond.
Dyslexietraject bib Bree • Inhoud – 4de fase: nieuwbrief, website en stadsmagazine of gemeentelijk infoblad -Info over het hele pakket leeshulpjes -Verslag van traject: bruikbare getuigenis, interessante lezing, foto, beschrijving van werking in school die opgezet is vanuit traject, …
Aandachtspunten: • Compenserende ondersteuning (boek + Daisy / samen uitlenen) • Klemtoon op leesplezier
Daisy - Daisy-speler - meestal 1 boek per schijfje: bv. Harry Potter … tot 23 uren lectuur op hetzelfde schijfje - uitgebreid geheugen: je herbegint waar je gestopt bent - sprekende toetsen en eenvoudige bediening: aan/uit, volume, infotoets, indoezeltoets - een snelheidtoets: je bepaalt zelf de voorleessnelheid [- uitgebreide navigatie]
Daisy-spelers Victor Reader – Plextalk - TPB Reader – software
Daisy-spelers PTX1 PRO - Schijfje - USB - SD - Netwerkpoort
http://www.plextor-europe.com/products/plextalk/ptx1_pro.html
Daisy-spelers TPB Reader – software
Daisy-spelers TPB Reader – software
Daisy-spelers Amis – software
Daisy-spelers Je kan Daisy-boeken ook beluisteren met: - Windows Media Player - elke cd- en dvd-speler die mp3 speelt nadelen: - (meestal) geen geheugen - beperkte navigatiemogelijkheden - geen aangepaste voorleessnelheid! (belangrijk voor kids met dyslexie)
bevraging • Daisy-spelers: - moeilijk versus groot gebruiksgemak - luisteren via dvd/cd/mp3-speler nadelen! - vraag: doorverwijzen vanuit Luisterpunt? • Collectie: - Hollandse stemmen - hoe vernieuwen? (collectie wisselen en actuele titels) – groei in Vlaams-Brabantse bibliotheken - nog relatief weinig jeugdcollectie in Vl-Br bib - boeken aanvragen buiten bruikleencollectie
bevraging • Verklaring op eer belangrijk voor goodwill van auteurs en uitgevers • Ondersteuning – door SBB – door Luisterpunt e-zine?
ouderen
ouderen •
samenwerking met lokale actoren
•
kennismakingskit (volwassenen)
•
promotie voor groteletterboeken, luisterboeken en Daisy-boeken convergeren met elkaar
•
boekendienst-aan-huis (of aan rusthuis)
•
aan doelgroepen: infosessies / ontbijtworkshop / boekentips / Daisy-leeskring … – personeel OCMW – rusthuizen en lokale dienstencentra (ergotherapeuten / vrijwilligers) – seniorenraad – ouderenverenigingen – lokale context, bv. ziekenzorg
ouderen Maar informeer en betrek ook intermediairs zoals: – – – – – –
huisdokters, oogartsen en opticiens thuisverpleging, ziekenzorg de lokale mutualiteit zelfhulporganisaties voor mensen met (lees)beperkingen ziekenhuizen met een oogafdeling of een afdeling geriatrie centrum voor basiseducatie
ouderen Tussenkomst voor personen met een handicap – Slechtziende personen onder de 65 jaar met een Vlaams Agentschapsnummer: tussenkomst bij aankoop Daisyspeler. Alle informatie: website Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (www.vaph.be). Daisy-fonds van de Brailleliga – Mensen boven de 65 jaar met een gezichtsverlies van minimaal 30% kunnen, op voorwaarde dat ze lid zijn van Luisterpunt en van de Brailleliga (beide gratis), een Daisyspeler kopen aan 110 euro (+ verzendkosten). Meer informatie bij Luisterpunt.
nog ter info
nog ter info Rare Snuiters Inclusief boek, met ingebouwde gps
Project van BLL i.s.m. Poëziecentrum Gent
Vragen?
[email protected] 02 423 04 13
[email protected] 02 423 04 12
