Een investering in kennis resulteert in het hoogste rendement Of je nou wel of niet aan beleggen doet, de gevolgen van wat zich in de financiële wereld afspeelt raakt ons direct. Het is maar al te duidelijk zichtbaar dat de financiële wereld voor een groot deel van de bevolking ondoorgrondelijk en onoverzichtelijk is. Want laten we eerlijk zijn, heeft u wel eens aan beleggen gedaan? De kans is klein. Dit komt door het feit dat beleggen verborgen ligt onder een berg onbegrijpelijke termen en dat er geen middelen zijn die het voor u, als particulier, makkelijk maken om toe te treden op de beurs. De oplossing is een online portaal voor mensen die wat geld over hebben om te beleggen, maar hier nog nooit serieus mee aan de slag gegaan zijn.
Dat blijkt wel uit het feit dat er geen algemeen online platform bestaat waarin iedereen de kans krijgt om zich te verdiepen en te oefenen met beleggen. Deze oplossing biedt je de mogelijkheid om te leren wat beleggen is, wat je ermee kunt, wat de risico’s zijn en hoe de beleggingswereld in elkaar zit, zonder dat je enige ‘voorkennis’ hoeft te hebben. Dit is de basisschool & middelbare school van het beleggen.
De experts Om een goed beeld te schetsen van wat beleggen is, en wat de valkuilen en voordelen daarvan zijn, hebben ik besloten om experts te interviewen op het gebied van beleggen. Zo heb ik in kaart kunnen brengen wat er mist aan huidige tools die de beginnende belegger zou kunnen gebruiken om de gebruikservaring te verbeteren. Er is ontzettend veel informatie gekomen uit het interview met Frank Hordijk, docent Economie en Management & Organisatie, Senior-adviseur en accountant en oprichter van diverse financieel advies bureaus. Het meest belangrijke informatie die in het interview naar voren zijn gekomen is dat beleggen heel erg risicovol is. Hij heeft uitgelegd legt uit dat de beste manier van beleggen is om je geld te spreiden en dat op drie verschillende niveaus te doen. De eerste
is om je geld wereldwijd spreiden, dus een deel in Azië en een ander deel in Europa. De tweede is je geld verspreiden over de verschillende sectoren, landbouw, economie, ICT enz. En als laatste in de verschillende vormen van beleggen, stop niet al je geld in aandelen, maar ook wat in obligaties. Dit is op langere termijn het meest efficiënt. Hij kwam tot de conclusie dat het de beste manier is om de beginnende belegger zo goed mogelijk de beurs op de helpen door middel van goede informatie bronnen en een risicoscan die onafhankelijk van je bank gedaan kan worden. Philip Burggraaf is oprichter en directeur van PHILBUR holding BV met belangen in o.a.: Financieel Adviesbureau Burggraaf BV, burggraafadvies.nl, Burggraaf Pensioenadvies & Financiële Planning. Uit de interview met de heer Burggraaf kwam naar voren dat er veel risico’s zijn op het gebied van beleggen. Er bestaan mogelijkheden om veel geld te verdienen in korte termijn, maar de kans om veel geld te verliezen is vaak groter. Daarom is het belangrijk om goede en te vertrouwen informatie te vergaren. Informatie die een de belegger er bewust van maakt wat de kansen en risico’s zijn van beleggen. In het interview kwam ook naar voren dat het belangrijk is om met geld te beleggen die je kan missen. Mensen die beleggen met geld die ze niet kunnen missen brengen daarmee veel stress in hun privé leven. Dat gaat ten koste van levenskwaliteit. Dankzij enquêtes onder twintig willekeurige mensen van leeftijden tussen de 18 en 56 jaar met verschillende etniciteit, ben ik tot de conclusie gekomen dat mijn doelgroep simpele en heldere hulp nodig hebben wat betreft zelf beleggen. Informatie op het internet is veel te groot en onoverzichtelijk, en dus is er behoefte aan een simpel overzicht over wat beleggen is en wat er achter schuilt.
Toine Wegman is een relatief beginnende belegger van 56 jaar met een gemiddeld gezin. Samen met zijn vrouw doen ze zo nu en dan aan beleggen. Zij zien dat als een gezamenlijke investering en doen dit ook samen met hun zoon en dochter. Het is belangrijk, zo vertelt Toine, dat zijn kinderen leren wat overwogen investeren is. Na een dag hun beleggingsactiviteit te hebben bestudeerd heb ik veel geleerd over hoe de stand van zaken zijn voor beginnende beleggers. Allereerst heb ik geleerd dat er niet alleen geld verdiend kan worden op een stijgende markt, maar ook op een dalende markt. Dat laat zien dat er veel manieren zijn om met aandelen geld te verdienen. Ook heb ik besproken waar Toine zoal tegen aan liep bij het beleggen. Hij vertelde dat er weinig hulpmiddelen zijn om de basisinformatie van het beleggen te vergaren. Volgens deze experts en gebruikers zijn de huidige hulp instanties bank, fondsen en adviseurs en natuurlijk educatie. Helaas wordt bij de bank en bij de adviseur de kennis intern gehouden, en neem jij alleen deel aan wat in diens ogen winstgevend zou kunnen zijn. Zij nemen als het ware het daadwerkelijke beleggen van je over. Als je besluit zelf informatie te winnen uit geschreven of digitale bronnen, dan stuit je tegen een enorme muur van ongesorteerde informatie. Het blijkt uit mijn onderzoek op het web ontzettend moeilijk te zijn om op maat gemaakte hulp te krijgen. Hulp die niet het beleggen uit handen neemt, maar juist de gebruiker opleidt tot een belegger. Om dat te kunnen verwezenlijken is het nodig om vast te stellen wat de gebruiker al heeft aan kennis, en wat de gebruiker mist aan kennis. Ook is het belangrijk vast te stellen wat voor soort beleggen past bij de gebruiker.
Waarom beleggen? Waarom zijn mensen geïnteresseerd in beleggen, als beleggen een risicovolle en vaak moeilijke manier van investeren blijkt te zijn. Er zijn verschillende redenen waarom mensen beginnen met beleggen, voor ieder individu is dat een andere reden. Dat blijkt uit de enquêtes onder de doelgroep. Het meest voorkomende reden is natuurlijk dat mensen geld willen verdienen. Daarvoor kunnen ook weer verschillende redenen zijn, mensen kunnen voor iets willen sparen of hebben gewoon geld opzij staan waar niks mee gedaan word en ze daar net zo goed geld op kunnen verdienen. Voordat je gaat beleggen is het goed om te bepalen voor welke doel je het geld opzij wilt zetten en hoelang je dit geld kunt missen. Beleggen is er voor iedereen, maar dat wil niet zeggen dat beleggen voor iedereen de beste manier is om zijn geld te laten groeien Bijvoorbeeld, als je geld over hebt, kun je het thuis veilig in een kluis stoppen. Op termijn zal het geld dan minder waard worden door inflatie. Alle producten om je heen worden duurder en je geld in de kluis blijft hetzelfde. Dus op termijn kun je met hetzelfde geld minder kopen. Je geld wordt dus minder waard. Je kunt er ook voor kiezen om je geld te beleggen. Op de belegging hoop je rendement te maken, zodat het geld meer waard wordt. Dit kan op verschillende manier. Over het algemeen geldt: hoe hoger het rendement, hoe groter het risico. Er zijn verschillende manieren om de kans op verlies te beperken. Beleggen kan zich ook ontwikkelen tot een interessante hobby. Wie gaat beleggen gaat ook beter opletten wat er in de maatschappij gebeurt. De belegger probeert te begrijpen waarom het ene bedrijf veel beter draait dan het andere, wat een verandering in de rente voor de beurs betekent, wat politieke beslissingen voor invloed hebben op zijn beleggingen enzovoorts. Het kan ook zo zijn dat je al je hele leven een huisje in Frankrijk wilt hebben. Om het bedrag bij elkaar te krijgen om zoiets te financieren, duurt sparen veel te lang. Beleggen daarentegen, kan veel sneller. Stel dat je pensioenfonds niet veel bedraagt, dan is het erg handig als je nog een extra zakcentje hebt. Dat zakcentje kan je verdienen door te beleggen. Want vaak valt het bedrag dat men krijgt als men met pensioen gaat nogal tegen, en het bedrag kan men aanvullen met geld dat wordt verdient door beleggen. Zo heeft men toch nog het bedrag waar men op had gerekend. De overheid treedt steeds meer terug, het sociale vangnet wordt kleiner en men moet meer zelf gaan doen om de welvaart te handhaven. Beleggen is niet alleen goed voor de persoonlijke portemonnee, het bedrijfsleven wordt er namelijk ook mee geholpen. De economische groei stijgt hierdoor en dus evenzo de werkgelegenheid. Als een bedrijf wil uitbreiden of wil investeren, hebben ze geld nodig. Ze geven extra aandelen uit op de effectenbeurs en de beleggers kopen die dan weer. Daar profiteert de maatschappij dus van. De oplossing zit dus in het bieden van een laagdrempelige platform waarin iedereen aan deel kan nemen, en er met meer kennis over beleggen uit komt.
Het concept Hapklaar is een online portaal voor mensen die wat geld over hebben om te beleggen, maar hier nog nooit serieus mee aan de slag gegaan zijn. Het biedt de mogelijkheid om te leren wat beleggen is, wat u ermee kunt, wat de risico’s zijn en hoe de beleggingswereld in elkaar zit, zonder dat u enige ‘voorkennis’ hoeft te hebben. Het is de openbare school van het beleggen. Aan het begin van je leertraject wordt er een typetest afgenomen. Uit de antwoorden ontstaat een leerroute door vele lesvideo’s die aan voorhand opgenomen zijn door erkende experts op het gebied van beleggen. Deze route is specifiek op de doelen, wensen en mogelijkheden van de gebruiker afgestemd. De belangrijkste categorieën waar de test naar kijkt zijn risico’s, hoeveel kennis de gebruiker al heeft en hoe emotioneel hij of zij is. Van de uitgestippelde lijn door de video’s heen kan worden afgeweken als de gebruiker dit wil, de gemaakte test maakt van de rest van het menu aan video’s geen no-go area’s; het lijstje is meer een suggestie waar u als gebruiker het meeste aan zult hebben, wat u zo direct mogelijk naar uw doel kan leiden. Komt er uit de test bijvoorbeeld naar voren dat de gebruiker snel emotioneel en impulsief reageert op stimuli? Dan krijgt de gebruiker video’s voorgeschoteld waarin er op deze aspecten extra aandacht wordt gegeven. Zodra de gebruiker klaar is met een bepaald segment aan video’s wordt er een tweede test afgelegd om de opgedane kennis te toetsen. Als de test niet wordt behaald krijgt de gebruiker extra advies bestaande uit links naar andere websites waar de niet behaalde aspecten ook behandeld worden. Op het portaal zelf zullen extra video’s die met die onderwerpen in connectie staan of advies tot herhaling van al bekeken video’s aangeboden worden. Als de gebruiker de test succesvol heeft afgesloten is hij of zij klaar om te beginnen met beleggen. De lesvideo’s vormen de kern van de tool van Hapklaar. De video’s zijn voornamelijk 2 dimensionale animaties die een voice-over visualiseren, in het kort infographic genoemd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van pictogrammen, kleuren, tekst en beweging om het verhaal, dat door de spreker verteld wordt ,visueel duidelijk weer te geven. Doordat een gebruiker niet alleen auditief maar ook visueel geprikkeld wordt is de aandacht van de gebruiker groter. Dit wederom zorgt ervoor dat er meer onthouden wordt door de gebruiker. De leercurve is dus groter. Het systeem van de video’s werkt als volgt. Van elk denkbaar onderwerp binnen de beleggingswereld wordt een infographic video gemaakt. Dit kunnen in totaal honderden video’s zijn die elk een specifiek onderwerp behandelen. Alle video’s zijn in handige categorieën ingedeeld. Afhankelijk van hoe een gebruiker op de beleggers typetest scoort wordt hij/zij in één van deze categorieën ingedeeld. Naast de video’s uit de categorie ook video’s uit andere categorieën aan de lijst voor de gebruiker toegevoegd. Hierdoor ontstaat een gebruiker specifieke lesroute door de video’s heen. Een aantal video’s zijn verplicht voor alle gebruikers, deze zitten in de zogenoemde basiscategorie. Deze videolessen zorgen voor een stabiel kennisfundament voor de gebruiker voordat hij/zij aan zijn eigen gebruiker specifieke lesroute begint. Natuurlijk is een gebruiker niet verplicht om deze geadviseerde route te volgen en kan vrij naar keuze een video uit het complete aanbod bekijken. De route zal altijd in het gebruikersprofiel onthouden worden dus hoe ver je ook van het pad af raakt, je kunt altijd terug naar de vertrouwde route. De video’s zijn met een duidelijk begin, midden en einde gestructureerd zodat vragen die bij gebruikers op komen uiterlijk aan het eind van de video ook beantwoord zijn. Zo wordt gezorgd dat de structuur van complete website duidelijk en gebruiksvriendelijk blijft voor de gebruiker.
De video’s bouwen op elkaar op. Elke video les gaat ervan uit dat je alle voorgaande lessen beheerst en als dit niet zo is kun je altijd een les terug gaan om deze nogmaals te bekijken. Als je de lesroute van alle video’s doorlopen hebt dan heb je de lesmethode afgesloten. Hierop volgt nogmaals een test. Hiermee wordt nu gekeken of je door de video’s de stof geleerd hebt, en wat voor verandering het heeft bewerkstelligt in de gebruiker. Deze kan dan door middel van een diagram zien wat aan het begin en aan het eind van de lesroute sterktes en zwaktes zijn.
Heb je deze cursus doorlopen dan ben je niet per se een expert op het gebied van beleggen maar je hebt nu wel voldoende kennis om echt diep in de materie te duiken of er voor te kiezen om helemaal niet aan beleggen te beginnen omdat je de risico’s die het met zich mee brengt niet wil nemen. Dit wordt aan de gebruikers aangeboden door middel van videolessen die elk, kort en bondig, één specifiek onderdeel behandelen binnen de complexe beleggingswereld. Stap voor stap wordt uiteengezet wat een bepaald onderdeel binnen het beleggen betekent en hoe het in relatie staat tot andere onderdelen.