Onbeperkte toegang? Probeer nu geheel gratis via web, mobiel en apps Alles van de Volkskrant Stel uw Volkskrant samen Deel favoriete artikelen De mooiste fotografie
Gratis proberen ! LEES MEER
De onderneming
Huub Wanders (39,) eigenaar van Helmes-Wellink. © ANP
Een hightech touwtjesfabriek DE ONDERNEMING Sinds 1868
produceert het bedrijf Helmes-Wellink touwtjes voor theezakjes. Met een omzet van 3 miljoen euro en een productie van meer dan 2.000 garens behoort Helmes-Wellink tot de vier grootste touwslagerijen van Nederland. Door: Geerlof de Mooij 29 juni 2015, 02:00 5"
Het logo van touwfabriek Helmes-Wellink. ©
Bedrijf Helmes-Wellink Waar Doetinchem Sinds 1868, in 2005 overgenomen door Firma Wanders Aantal werknemers 30 Jaaromzet ruim 3 miljoen euro
Wegwerpoverall dichtritsen en mondkapje vaststrikken volgens de instructiekaart. Slof aantrekken, de sluis naar de steriele ruimte in, tweede slof aan en met een handige draai sta je in de machinekamer van touwfabriek Helmes-Wellink. Hier staan in een ruimte van twintig bij twintig meter apparaten die theezakjeskoorden twijnen, vlechten en spoelen. De ruimte is afgezonderd van de rest van de fabriek en oogt als een reusachtige koelcel. De kleurloze wanden zijn van antibacterieel materiaal. Om veiligheidsredenen mogen er maar weinig mensen komen. De productie van de touwtjes die vastzitten aan theezakjes is gebonden
aan strenge veiligheidseisen. 'Er hoeft maar één keer bij iemand een verkeerd stofje in de thee terecht te komen door een touwtje dat bij ons vandaan komt en wij kunnen dat deel van de zaak sluiten', zegt eigenaar Huub Wanders (39). Helmes-Wellink is de enige producent van theezakjeskoorden in Nederland en heeft een aandeel van 20 procent in de wereldwijde handel. De productie ervan luistert nauw. Het koord mag niet verkleuren in de thee, zegt Wanders. 'Als je touwtje bruin wordt, vind je dat toch smerig'. Daarbij blijft het niet. 'De koorden moeten volledig homogeen zijn. Het begin van het touwtje hoort precies hetzelfde te zijn als het eind. Ze moeten biologisch afbreekbaar zijn, maar mogen in geen geval uit elkaar vallen. En ze moeten blijven plakken aan het theezakje, zodat die niet loslaat. Maar niet te veel, want dan kan het zakje scheuren bij het openmaken.'
# Één keer bij iemand een verkeerd stofje in de thee van een touwtje van ons en wij kunnen dat deel van de zaak sluiten — Eigenaar Huub Wanders
Touwindustrie
De productie van theezakjeskoorden is één onderdeel van het bedrijf. Met een omzet van 3 miljoen euro en een productie van meer dan 2.000 garens behoort Helmes-Wellink tot de vier grootste touwslagerijen van Nederland. Ruim de helft van de garens is bestemd voor de export. Frankrijk neemt het meeste garen af, gevolgd door Engeland en de VS. Eenvijfde van de productie gaat naar Zuid-Europese kwekers, die touwtjes langs hun gewassen spannen. De afgelopen decennia is veel veranderd in de touwindustrie. Dikgevlochten trossen zijn geleidelijk verdwenen en veel fabrieken konden of wilden de overstap naar nieuwere touwsoorten niet maken. De overgebleven fabrieken maken nu vooral synthetische garens. Die zijn sterker, lichter en milieuvriendelijker dan traditionele touwen. Maar ook veiliger: grote, zware touwen die breken, kunnen veel schade aanrichten. Synthetische garens zijn bovendien makkelijker te hanteren en hebben minder onderhoud nodig.
De touwfabriek van HelmesWellink. © Guus Dubbelman
# We winnen het van de concurrentie uit lagelonenlanden. — Eigenaar Huub Wanders
Nederland loopt voorop in de productie van synthetische garens. 'We winnen het van de concurrentie uit lagelonenlanden', zegt Wanders. Er is veel geld mee te verdienen. Waar de natuurlijke garens uit landen als China en Bangladesh maar 2 à 3 euro opbrengen per kilo, leveren synthetische garens gemiddeld 7 euro op. Een bedrag dat kan oplopen tot 200 euro. 'De toepassingen van synthetische garens zijn eindeloos', stelt Wanders. Wat heet. Ze worden gebruikt in stroomkabels, alarmsystemen en kogelvrije vesten, maar ook in panty's, maandverband en theezakjes. Boorplatforms, windmolens en bouwterreinen, ziekenhuizen, psychiatrische inrichtingen en gevangenissen, allemaal maken ze gebruik van speciale koorden, touwen en lijnen die in Doetinchem in elkaar gedraaid worden.
#
De toepassingen van synthetische garens zijn eindeloos. — Eigenaar Huub Wanders
Het aantal variaties op koord is schier oneindig. 'De koorden die wij aan ziekenhuizen leveren, kunnen een medische toepassing hebben, maar ook een hulpmiddel zijn voor de patiënt', zegt Wanders. Patiënten kunnen in geval van nood alarm slaan door aan een koord bij hun bed te trekken. Om te voorkomen dat ze daarbij infecties oplopen, levert Helmes antibacteriële koorden. De touwfabriek maakt ook koorden voor psychiatrische inrichtingen en gevangenissen. Ook daar worden ze gebruikt als alarmsysteem. De koorden moeten aan een opmerkelijke voorwaarde voldoen. Wanders: 'Ze mogen niet te veel buigen, om te voorkomen dat patiënten of gevangenen zich eraan ophangen.' Wanders loopt door de fabriek. Of eigenlijk rent. Hij wijst driftig om zich heen en weet over elke machines iets te vertellen. Het familiebedrijf dat hij zeven jaar geleden van zijn vader overnam, maakt niet alleen garens, maar ook houtkachels en stacaravans. Wanders is bij elke afdeling en bij alle fasen van de productie nauw betrokken.
#
Ze mogen niet te veel buigen, om te voorkomen dat patiënten of gevangenen zich eraan ophangen. — Eigenaar Huub Wanders
Hightech Toen de fabriek in 1868 werd opgericht, werden garens nog handmatig gevlochten. Sindsdien is de productie steeds meer geautomatiseerd. De machines in de fabriek draaien 24 uur per dag, zeven dagen per week. Een werknemer kan er soms wel tien tegelijkertijd bedienen, zegt technisch directeur Paul Schurink. Hij wijst naar een medewerker die aan een machine staat te sleutelen. 'Machines kunnen veel zelf, je hoeft ze alleen aan te zetten en heel te houden'. In de grote fabriekshal is de ontwikkeling van oud naar nieuw goed zichtbaar. De lijndraaiers van weleer staan in een hoekje te versloffen. Ze worden alleen nog gebruikt om touw te maken voor plaatselijke wedstrijdjes touwtrekken. De geavanceerdere slagwerkmachines hebben al het andere werk overgenomen. 'Over vijf jaar zijn die laatste lijndraaiers ook weg', voorspelt Schurink. 'Dan is alles hightech.' Het maken van de beste garens is
volgens Schurink een combinatie van de juiste machines en goed personeel. 'De instellingen van de machine bepalen de eigenschappen van het product, maar er is geschoold personeel nodig om die machine te bedienen.'
# Over vijf jaar zijn de laatste lijndraaiers ook weg en is alles hightech. — Eigenaar Huub Wanders
Wanders maakt een praatje met een van de medewerkers. Hij kent ze allemaal bij naam. Om de aanwas van personeel op peil te houden, heeft Helmes-Wellink samen met andere bedrijven uit de regio een technische opleiding opgezet om nieuw personeel te leren hoe het de complexe machines moet bedienen. Wanders hamert op de waarde van goed onderwijs. 'Met goed geschoold personeel kunnen we voorblijven op de concurrentie in landen als China, die veel goedkoper kunnen produceren.' Voortdurend denkt Wanders na over hoe hij de fabriek kan vernieuwen. Hij bezoekt met de medewerkers van het bedrijf textielfabrieken van Barcelona tot Polen, om te kijken wat voor technieken en machines ze daar gebruiken. 'Als we ons openstellen voor nieuwe ideeën en een beetje creatief durven zijn, kunnen we nog
zoveel meer met touw. Daar ben ik van overtuigd.'
Nieuws > De onderneming > Een hightech touwtjesfabriek
Onbeperkte toegang? Probeer nu geheel gratis via web, mobiel en apps
Alles van de Volkskrant Stel uw Volkskrant samen Deel favoriete artikelen De mooiste fotografie
Gratis proberen
$
%
Twitter
Facebook
& Google+
Volg de Volkskrant Schrijf u in voor de dagelijkse nieuwsbrief
[email protected] Aanvragen
© 2015 - Alle rechten voorbehouden Lees de gebruiksvoorwaarden
Bezoek ook: Het Parool - AD - Trouw - PAPER