24
het veiligheidsbulletin voor de burgemeester - september 2012
in de kijker De straten in Geel, Laakdal en Meerhout kleuren steeds meer… fluogeel. Met het verkeersproject ‘Helm Op, Fluo Top!’ wil de politiezone de verkeersveiligheid voor kinderen vergroten. Alle kinderen uit het kleuter- en basisonderwijs krijgen een sticker telkens ze met helm én fluovestje de schoolpoort binnenkomen, en nog meer leuke verrassingen. Het project, dat al navolging krijgt in het buitenland, scoorde maar liefst 527 ‘likes’ op Facebook en was daarmee de verdiende (publieks)winnaar van de Belgische Prijs voor Veiligheid en Preventie. Wenst u meer info over het project? Stuur een mailtje naar
[email protected].
Veilig internet In een samenleving die steunt op informatie- en communicatietechnologie valt het internet niet meer weg te denken. Het biedt eindeloze mogelijkheden, maar tegelijk is het een kwetsbaar medium dat dagelijks wordt misbruikt. Wat doet uw gemeente om burgers op de risico’s te wijzen? Lees meer op pagina 3.
Op gelijke voet Diefstalpreventieadviseurs worden soms slachtoffer van hun eigen succes. In sommige gemeenten zijn er zoveel aanvragen voor een huisbezoek, dat ze het niet meer kunnen bolwerken. In Sint-Pieters-Leeuw nemen vrijwilligers een deel van de huisbezoeken over. Hoe pak je zoiets aan? Lees er alles over op pagina 4 en 5.
Gents portiersreglement Als het gaat om veiligheid, zijn camera’s vaak een dankbaar hulpmiddel. Een burgemeester kan zelfs een verplichting tot camerabewaking opleggen. In Gent worden camera’s onder meer ingezet om racisme tegen te gaan: het zogenaamde portiersreglement verplicht er camerabewaking aan de ingang van clubs. Zie pagina 7.
Een goed rapport! Deze nieuwsbrief krijgt prima cijfers van de lezers. Een welgemeend dankuwel! De lezersenquête die we rondstuurden geeft aan dat de opzet van deze nieuwsbrief - informatie over preventieacties verspreiden – een reële behoefte invult. Twee lezers op drie gebruikt de informatie uit deze nieuwsbrief als inspiratiebron om hun veiligheidsbeleid uit te tekenen. Slechts vijf procent vindt de inhoud van Besafe niet goed. De hoge appreciatie houdt niet tegen dat we de kwaliteit van deze nieuwsbrief verder willen opdrijven. Daarom vroegen we ook welke onderwerpen u terug wil vinden in de volgende edities. Uit de antwoorden blijkt dat u vooral uitkijkt naar de nieuwe GAS-wetgeving. Hoe zal die eruit zien? Welke speelruimte wordt er gelaten aan de gemeentebesturen?
“Deze nieuwsbrief vult een reële behoefte in.” In dezelfde lijn ligt het verzoek om de recente wetgeving omtrent camerabewaking te duiden. Ook valt de vraag op vanuit de kleinere gemeenten om meer preventieprojecten en goede praktijken op hun maat in Besafe op te nemen. Dit zijn tips die onze redactie ter harte neemt. Mocht u nog meer tips hebben, blijven die natuurlijk bijzonder welkom.
1
Rookmelders voor kwetsbare groepen Het is al niet eenvoudig om de Belg even te laten nadenken over het brandgevaar in zijn eigen huis. Sommige groepen zijn extra moeilijk te bereiken. Omdat ze de taal niet spreken of, bijvoorbeeld bij jonge gezinnen, omdat ze gewoonweg te weinig tijd hebben. Hasselt is al meer dan tien jaar bezig met brandpreventie. Dat levert soms verrassende ervaring op. Zo blijkt ‘gratis’ niet altijd het meest efficiënt. Volgens Bert Swijsen, Korpsbevelhebber van de Hasseltse brandweer, hebben sommige groepen een extra duwtje nodig. “In 2001 en 2002 boden we bijvoorbeeld rookmelders aan gereduceerde prijzen aan de bevolking aan. In 2007, 2008 en 2009 stonden we op de kerstmarkt, in een stand waar mensen info konden inwinnen over rookmelders en er eentje konden kopen.” Dat prijskaartje hing de Hasseltse brandweer bewust aan de rookmelders, omdat ze merkten dat gratis apparaten vaak in de kast terechtkwamen. “Informatie en preventie zijn minstens even belangrijk. Dit jaar richten we ons op senioren, een kwetsbare groep. Zo bieden we alle seniorenorganisaties een infomoment aan over brandpreventie en rookmelders. We brachten hen daarvan op de hoogte via de seniorenraad, een maandelijks overleg georgani-
seerd door de afdeling seniorenwerking van de dienst Welzijn. Die seniorenorganisaties kunnen vervolgens hun eigen kanalen gebruiken om hun leden te informeren.” De enquête rond brandpreventie die Binnenlandse Zaken in 2010 liet uitvoeren, liegt er niet om: 75% van de Belgen denkt (bijna) nooit aan brand en slechts 2% denkt aan brandpreventie. “We hebben nog veel werk voor de boeg”, zegt Hilde Van Der Linden, FOD Binnenlandse Zaken. “Daarbij moeten we bijzondere aandacht geven aan de groepen die uit zichzelf niet zo snel de stap naar beveiliging zetten: senioren, nieuwe wijkinwoners, anderstaligen en allochtonen… Maar ook jonge huurders en gezinnen met jonge kinderen, behoren tot de meer kwetsbare groepen en hebben wat extra overredingskracht en een specifieke aanpak nodig. Wij dragen ons steentje bij door binnenkort 2000 rookmelders uit te delen aan brandpreventieprojecten die zich richten tot die kwetsbare doelgroepen.”
Winnaar Belgische Prijs: van klacht naar kracht Dit jaar ging de Belgische Prijs voor Veiligheid en Preventie naar Gent. Met haar project ‘van klacht naar kracht’ bewijst de stad dat buurtwerking wel degelijk van grote invloed kan zijn op de veiligheid in een gemeente. In de Gentse Bernadettewijk zorgden jongeren al een hele tijd voor overlast. “Ze eisten een deel van een oud schoolpand op en maakten het de culturele werkingen die er gebruik van maakten en buurtbewoners, knap lastig”, vertelt Lieve Destoop van de Dienst Buurtwerk. “Na een aantal klachten van buurtbewoners nam burgemeester Daniël Termont het heft in handen en organiseerde overleg met alle partijen die een oplossing konden bewerkstelligen. De Dienst Buurtwerk nam de coördinatie op zich. Teamwerk is uiteraard belangrijk, maar in dergelijke conflictsituaties is het vaak beter dat een externe persoon de teams ondersteunt en de zaken weer op gang trekt.” Lieve Destoop, Dienst Buurtwerk, Gent Wenst u meer info over het project? Stuur dan een mailtje naar
[email protected].
2
Dialoog met respect Om het probleem op te lossen, moest er op verschillende sporen gewerkt worden. Lieve Destoop: “Op korte termijn moest het half leegstaande schooltje beter afgesloten worden en de
gebruikte delen veiliger gemaakt. Op lange termijn zoeken we naar een betere buurtbestemming voor dit pand. Ook belangrijk is om alle medewerkers uit de verschillende organisaties in de wijk uit hun moedeloosheid te halen en op één lijn te krijgen als het om de aanpak van het probleem gaat. Ten slotte moest het conflict tussen jongeren en bewoners aangepakt worden. Een respectvolle dialoog staat hierbij centraal. Luisteren naar alle betrokken partijen is enorm belangrijk om te weten wat er precies leeft in de wijk. Ook moet je hen wijzen op de kracht die zij zelf hebben om het probleem aan te pakken. We vingen de jongeren maandenlang op en gingen met hen in gesprek. De bewoners hebben we via huisbezoeken persoonlijk aangesproken en aangezet om in plaats aan te klagen, samen iets positiefs te doen voor de wijk, zoals een gezamenlijke opruimactie. Uiteindelijk ligt de sleutel in een combinatie van respectvolle dialogen en positieve actie.”
Veilig omgaan met internet Waar zouden we staan zonder het wereldwijde web? In een samenleving die steunt op informatie- en communicatietechnologie valt het internet niet meer weg te denken. Het biedt eindeloze mogelijkheden, maar tegelijk is het een kwetsbaar medium dat dagelijks wordt misbruikt. Wat doet uw gemeente om burgers op de risico’s te wijzen? Chatten, mailen, pc-banking… Internet maakt het leven anno 2012 een stuk makkelijker. Maar ook mensen met minder goede bedoelingen hebben het gemak waarmee gegevens worden gedeeld in de smiezen. “Het web is een afspiegeling van de maatschappij”, zegt Hilde Van Der Linden (Directie Lokale Integrale Veiligheid, FOD Binnenlandse Zaken). “Ook criminaliteit en onveiligheid horen erbij. Omdat we verwachten dat internetgebruik de komende jaren alleen maar zal toenemen – en daarmee ook de risico’s op cybercrime en misbruik – zetten we volop in op preventie. We willen lokale overheden die hun burgers nu reeds willen sensibiliseren actief ondersteunen.” www.stopchildporno.be www.clicksafe.be De hulplijn Clicksafe is bereikbaar via clicksafe.be, op het telefoonnummer 02 475 44 00 of per sms 0470 44 44 00 Meer info of vragen over veilig internet? Hilde.
[email protected]
Knowhow Binnenlandse Zaken wil op het vlak van e-safety een faciliterende rol spelen naar de lokale preventieactoren in heel het land. Via een nieuwsbrief en een workshop kunnen ze onder andere kennis maken met de huidige knowhow. Want er bestaan inmiddels handige tools om veilig surfen te promoten. Een goed voorbeeld is Child Focus dat niet
Tijdens de Week van de Integrale Veiligheid kwam het thema Veilig Internet uitgebreid aan bod. Samen met Child Focus werd een workshop op poten gezet en konden terreinwerkers kennismaken met de brede waaier aan instrumenten – spelletjes, lespakketten, posters, een hulplijn,… – die de organisatie heeft uitgebouwd. “Het was vooral onze bedoeling om lokale overheden in contact te brengen met de bestaande informatie, zodat die efficiënt en gericht kan worden ingezet bij de uitwerking van lokale sensibiliseringscampagnes naar de burger”, zegt Hilde Van Der Linden. Ook Child Focus toont zich enthousiast. “Al sinds 2000, toen de eerste chatboxen opkwamen, houden we campagnes rond veilig internet”, legt Nel Broothaerts uit. “Ondertussen gaat onze werking een stuk breder dan veilig chatten alleen: we werken volop aan preventie en sensibilisering rond veilig internet- én gsmgebruik. We willen onze kennis met zoveel mogelijk mensen delen, en daar kunnen lokale overheden bij helpen.”
alleen werkt rond verdwenen kinderen en kinderporno, maar ook jongeren met praktische tips en spelletjes sensibiliseert bij veilig chatten, cyberpesten, seksualiteit en privacy, zonder daarbij hun ouders, leerkrachten en andere begeleiders te vergeten. “Naast onze website www.stopchildporno.be (meldpunt voor beelden van seksueel misbruik van kinderen), is er ook www.clicksafe.be: een portaalsite voor kinderen en jongeren, maar ook ouders, opvoeders, leerkrachten en andere ‘professionelen’. Zij vinden er informatie op maat”, vertelt Nel Broothaerts (Child Focus). “En daarnaast hebben we een clicksafe hulplijn. Wie andere, concrete vragen of problemen heeft rond veilig internetten voor kinderen en jongeren, kan bellen, mailen of sms’en. We hebben goed opgeleide consulenten ter beschikking om samen te zoeken naar een oplossing voor mogelijke online-problemen.” e-safety in uw gemeente Ook lokale overheden kunnen de tools van Child Focus op verschillende manieren inzetten. Via clicksafe.be kunt u materiaal zoals posters, les- of spelpakketten downloaden of aanvragen waarmee de jeugddienst, scholen of jeugdbewegingen in uw gemeente aan de slag kunnen. “Maar we geven ook vormingen voor ouders”, zegt Nel Broothaerts. “Gemeenten vinden het vaak nuttig om zo’n avond voor hun inwoners te organiseren en hen zo te sensibiliseren. Zo kunnen burgers heel makkelijk met ons contact opnemen en eventuele vragen over cyberveiligheid rechtstreeks aan onze medewerkers stellen. Een vermelding van onze sites in de gemeentekrant wordt bijvoorbeeld al door een hoop mensen gelezen. En er zijn ook steden en gemeenten die een link naar clicksafe.be op hun webstek zetten, of een rechtstreekse button naar onze hulplijn. Een heel eenvoudige manier om hun burgers de weg te wijzen naar meer internetveiligheid.”
3
Vrijwilligers voor diefstalpreventie
Diefstalpreventieadviseurs die slachtoffer worden van hun eigen succes? Het bestaat. In sommige gemeenten zijn er zoveel aanvragen voor een huisbezoek, dat ze het niet meer kunnen bolwerken. In Sint-Pieters-Leeuw hebben ze er iets op gevonden. Preventieadviseur Marc De Baeremaeker doet een beroep op vrijwilligers. Die nemen een deel van zijn huisbezoeken van hem over. Hoe pak je zoiets aan?
Op gelijke voet Technische feeling, sociale vaardigheden, genoeg tijd, veel goesting en natuurlijk ook een onberispelijk strafblad: vrijwillig diefstalpreventieadviseur worden is niet voor iedereen weggelegd. Raphael Van Obergen voldeed aan alle voorwaarden die Sint-Pieters-Leeuw oplegde. “Ik heb mijn hele loopbaan voor de vakbond gewerkt en ik ben een beetje een klusser. Al die jaren heb ik graag mensen geholpen en daar veel plezier aan beleefd. Ik wilde dat ook na mijn pensioen blijven doen. Toen ik in het informatieblad van de gemeente las dat ze vrijwillige preventieadviseurs zochten, heb ik me meteen aangemeld. Intussen ben ik bij een stuk of 25 mensen over de vloer geweest om advies te geven. Het mooie is dat we op gelijke voet staan: ik ben een gewone burger die een medeburger een beetje wijzer maakt.” Vijftig per jaar Preventieadviseur Marc De Baeremaeker kreeg een tiental kandidaturen van vrijwilligers binnen. Zelf is hij een oud-militair die in 2005 zijn overplaatsing naar de politiezone Sint-Pieters-Leeuw aanvroeg. Als burger kon hij daar meer tijd steken in diefstalpreventieadvies dan zijn voorganger, die ook een operationele taak had. Het aantal huisbezoeken steeg van minder dan een handvol tot bijna 50 per jaar. “Hoe meer reclame we maken, hoe meer aanvragen er binnenlopen”, vertelt Marc zelf. “Het aantal aanvragen stijgt als een wijk met een inbraakgolf te maken krijgt. Omdat ik ook nog
4
met ICT en de wapenvergunningen bezig ben, kon ik niet nog meer tijd vrijmaken voor diefstalpreventieadvies. Vandaar het idee om met vrijwilligers te werken.”
Marc De Baeremaeker, Preventieadviseur
Jury beslist De selectie van de vrijwilligers was geen gemakkelijke klus. Marc stuurde eerst een vragenlijst naar de kandidaten. Vervolgens ging hij na of de kandidaten wel een blanco strafblad hadden. Daarna werden ze uitgenodigd voor een jury. “Die bestond naast mezelf uit twee mensen: een diefstalpreventieadviseur van Dilbeek en een politieman van onze politiezone”, legt Marc uit. “Samen hebben we de kandidaten geïnterviewd en gekeken hoe ze reageerden op vragen en probleemsituaties. Uiteindelijk hebben we twee gepensioneerde mannen geselecteerd.” Om te beginnen mochten de twee mee op huisbezoek met Marc, zodat ze precies wisten waaraan ze begonnen. Daarna werden ze ingeschreven voor de opleiding Technopreventief adviseur in het Provinciaal instituut voor Vorming en Opleiding. Na die opleiding gingen de twee nog een paar keer mee op pad met Marc, om hun ogen de kost te geven. Ten slotte mochten ze alleen huisbezoeken afleggen. “Eén van de twee vrijwilligers moest om persoonlijke redenen even afhaken, maar de andere is sinds februari van dit jaar volop aan de slag. De eerste reacties zijn zeer positief. Zes maanden na het advies sturen we een vragenlijst
om te polsen naar de tevredenheid van de burgers. De eerste vragenlijsten zijn nu vertrokken.” Stropers en boswachters Ook vrijwilliger Raphael denkt dat de mensen tevreden zijn na zijn bezoek. Dat ze er wat van opgestoken hebben, daar is hij zelfs helemaal van overtuigd. “Tijdens de rondleiding in de woning kan ik meestal snel een aantal zwakke punten aanwijzen. Zo zijn veel mensen verwonderd als ze horen dat een inbreker een slot dat een paar millimeter uitsteekt snel en gemakkelijk met een tang kan afbreken. Ik kan het weten, zeg ik dan: tijdens de opleiding in het Provinciaal instituut heb ik het zelf gedaan! Het is fascinerend om vanuit het standpunt van de inbreker te denken. Je weet wat ze zeggen: stropers maken de beste boswachters.” (lacht) Na de rondleiding in de woonst gaat Raphael aan tafel zitten met de bewoners. Hij haalt dan zijn koffer met echte veiligheidssloten boven. “Ik wijs erop dat je de helft van de investering in veiligheidsloten fiscaal kunt inbrengen, met een maximumgrens van 730 euro. Dat is een nuttige investering als je weet hoeveel schade je kan oplopen door een inbraak. De mensen waar ik op bezoek ging, wisten dat
Allemaal cijfers Waarom is het zo belangrijk om in uw gemeente in te zetten op inbraakpreventie en diefstalpreventieadviseurs? Cathy Grimmeau (FOD Binnenlandse Zaken) snorde voor ons enkele cijfers op, en die spreken boekdelen. • Gemiddeld vinden er per uur ongeveer 7 inbraken plaats • De schade bedraagt om en bij de 4.000 euro per inbraak • Toch geeft 42% van de Belgen toe dat ze wel eens een raam laten openstaan wanneer ze hun woning verlaten • Mensen die bezoek kregen van een diefstalpreventieadviseur, zijn in meer dan 9 op de 10 gevallen zeer tevreden over de dienstverlening; 1 op 3 voelt zich achteraf veiliger • De meeste bezochte mensen voeren op zijn minst gedeeltelijk de adviezen van de diefstal preventieadviseur uit.
vaak uit ervaring: 80% van hen had om een diefstalpreventieadvies gevraagd na een inbraak. Als het eigenlijk al het laat was, dus. Eén persoon was echt getraumatiseerd door die gebeurtenis. Die heb ik doorverwezen naar de dienst slachtofferhulp van de politie.” Facebook Marc De Baeremaeker is opgetogen over zijn vrijwilligers. Binnenkort schiet de tweede in gang. Intussen heeft hij een derde kandidaat ingeschreven voor de volgende opleiding. “We kunnen nu met een gerust gemoed reclame maken voor diefstalpreventieadvies, zonder bang te zijn dat we het niet zullen kunnen bolwerken. We doen dit via informatieavonden, die we aankondigen in het lokaal informatieblad ‘InfoLeeuw’ van de gemeente – waarin we overigens ook preventieve tips geven. Tegenwoordig doen we dit ook via Facebook en Twitter. Dat slaat goed aan. Ik denk dat de agenda’s van onze twee vrijwilligers goed gevuld zullen zijn.” Ook de vrijwilligers zelf zijn tevreden, getuigt Raphael Van Obergen. “Ik ben met elk bezoek een tweetal uur bezig, en ik doe het zeer graag. De mensen zijn dankbaar, en daar doen we het voor.”
5
Veilig en respectvol samenleven
Hoe radicalisering voorkomen? Het leven in een open samenleving brengt heel wat uitdagingen met zich mee waarbij we als overheid een veilige en respectvolle samenleving moeten kunnen garanderen. Fenomenen zoals geweld tegen holebi’s, discriminatie of gewelddadige radicalisering kunnen een samenleving in haar geheel schaden. Maar wat kan een burgemeester hiertegen doen? Wij gingen het na.
Wenst u meer info? Stuur een mailtje naar
[email protected]
Extreemrechtse knokpartijen, aanslagen door moslimfundamentalisten, of – minder extreem – ouders die in opstand komen als hun kind les krijgt van een allochtone juf, burenruzies, spanningen in de wijk, hangjongeren die dreigen af te glijden van de samenleving kunnen evenzeer escaleren. De aanpak van de overheid op dergelijke gebeurtenissen is vaak reactief. Als burgemeester kunt u echter al veel vroeger ingrijpen. Experts hameren steeds meer op het belang van preventie. Om vroegtijdig te kunnen ingrijpen dient men de nadruk te leggen op sociale en positieve preventieve maatregelen die het bestaande beleid kunnen aanvullen, vertelt Babet Nulens, FOD Binnenlandse Zaken. Haar expertisedomein is preventie van gewelddadige radicalisering. “Uit onderzoek blijkt dat radicalisering een complex fenomeen is dat je in zijn sociale context moet zien. Ook blijken enkele kenmerken van een radicaliseringsproces
Studiedag Veilig en respectvol samenleven Tijdens de ‘Week van de Integrale Veiligheid’ organiseerde de Directie Lokale Integrale Veiligheid de studiedag ‘Veilig en respectvol samenleven’. De centrale vraag tijdens die dag: hoe kan gewelddadige radicalisering, eergerelateerd geweld en geweld tegen holebi’s voorkomen worden? Dit soort van fenomenen wordt gewoonlijk exclusief vanuit de hoek van de traditionele veiligheidsactoren (politie, veiligheidsdiensten, inlichtingendiensten,…) bekeken. Op de studiedag pleitten de experts voor een complementaire sociaalpreventieve strategie, als aanvulling op de repressieve aanpak. Lokale overheden kunnen daarvoor best overleg plegen met sociale partners.
6
belangrijke aangrijppunten voor preventie te bieden. Ten eerste is het radicaliseringsproces een bottum-up proces, startend bij een individu dat zich gefrustreerd en onrechtvaardig behandeld voelt. Ideologie speelt pas in een latere fase een belangrijke instrumentele rol om zich af te zetten tegen de samenleving en geweld te legitimeren. Zich sociaal isoleren en steeds meer onverdraagzaamheid vormt een tweede belangrijk kenmerk. Uw (lokale) rol Het is zaak om in te grijpen voor het zo ver komt. En juist omdat het een ‘bottom up’-probleem is, speelt het lokale niveau hierbij een belangrijke rol. Preventief ingrijpen kan via een krachtig en sociaal beleid (zoals gelijke kansen, diversiteit, integratie,…) al heel wat frustraties wegnemen. Daarnaast is het belangrijk om lokaal gerichte acties op te zetten. Babet Nulens: “Ik denk daarbij onder andere aan trainingen voor jongeren om hen kritischer en weerbaarder maken tegen radicale boodschappen. De bedoeling is dat jongeren niet alles klakkeloos aannemen wat ze lezen of horen. Tegelijk moeten ze leren dat er andere strategieën bestaan dan geweld om conflicten op te lossen.” Ook opvoedingsondersteuning aan ouders om gepast te antwoorden op de grieven van hun kinderen of informatiesessies aan professionals dicht bij de burger kunnen helpen om een radicaliseringsproces te begrijpen, zodat men weet hoe te reageren en te interveniëren nog voor een escalatie naar geweld dreigt. Samenwerking met sociale partners is een must.
Gents portiersreglement
Camerabewaking verplichten? Als het gaat om veiligheid, zijn camera’s vaak een dankbaar hulpmiddel. Een burgemeester kan zelfs een verplichting tot camerabewaking opleggen. In Gent worden camera’s onder meer ingezet om racisme tegen te gaan: het zogenaamde portiersreglement verplicht er camerabewaking aan de ingang van clubs.
Wenst u meer info over het Gentse portiersreglement? Stuur dan een mailtje naar Erwin.demaertelaere@ politie.gent.be.
Aan de deur van een populaire club wordt iemand de toegang geweigerd door de ‘buitenwipper’. Er vallen klappen. Wie is de schuldige? De bewaker of de klant…? Wanneer het gevecht door een bewakingscamera werd opgenomen, kan dat eenvoudig worden bewezen. De regels voor bewaking onder cameratoezicht werden vastgelegd in het KB van 15 maart 2010. Johan Meulders, FOD Binnenlandse Zaken: “Daarin wordt onder meer gezegd dat bewakingsagenten hun functie bij de toegang of uitgang van cafés, bars, kansspelinrichtingen of dansgelegenheden enkel kunnen uitoefenen als ze binnen het gezichtsveld van een bewakingscamera handelen. Bovendien moet die camera ook alles registreren én bewaren. Deze verplichting geldt enkel als er reeds een camerasysteem is geïnstalleerd of als de oppervlakte van de ruimte minstens 100 vierkante meter bedraagt. Maar ook voor ruimten die niet aan deze criteria voldoen, kan een burgemeester beslissen een camerasysteem te laten installeren. Kortom: als er geen camerasysteem aanwezig is, of de beelden worden niet geregistreerd en bewaard, dan kunnen er ook geen bewakingsactiviteiten plaatsvinden.”
Camera’s in de strijd tegen discriminatie Het Gentse portiersreglement is een jaar in werking. De Stad riep het vooral in het leven om horecazaken, hun portiers én klanten een eenduidige procedure aan te reiken. Discriminatie een halt toeroepen was een belangrijk motief. Erwin De Maertelaere: “Omdat een camera de klanten en portiers aan de ingang registreert, zullen portiers nu twee keer nadenken voor ze iemand weigeren omwille van hun huidskleur, kledij of eventuele handicap. Gebeurt er toch een weigering en volgt er een klacht, dan vragen we systematisch de beelden op en wordt er altijd een PV opgesteld.” Ook voor de portiers zelf vormt camerabeveiliging een middel om hun gelijk te bewijzen. “Soms is een zaak volzet of wordt iemand geweigerd wegens geweldpleging of drugsfeiten. Een portier kan dus niet meer onrechtmatig beschuldigd worden van discriminatie als hij om legale redenen mensen weigert.”
Vele voordelen “Cameratoezicht verplichten vergemakkelijkt de controle op de bewakingsactiviteiten zelf”, aldus Johan Meulders. “Illegale bewakingsagenten kunnen relatief gemakkelijk betrapt worden. Ook andere inbreuken, zoals het ontvangen van fooien, worden eenvoudig vastgesteld. Ten slotte bewijzen camerabeelden hun nut bij incidenten tussen bewakingsagenten en klanten, bijvoorbeeld bij vechtpartijen.” Burgemeesters die camerabewaking willen verplichten, kunnen in eerste instantie verwijzen naar de wetgeving in het Koninklijk Besluit. “Een burgemeester kan zelf de verplichting opleggen en is vrij in de manier waarop hij dat doet. Indien nodig kan de lokale politie daarna inbreuken vaststellen.” Gentse portiersreglement Het Gentse stadsbestuur keurde het ‘portiersreglement’ goed. “Dat houdt eigenlijk twee zaken in”, legt Erwin De Maertelaere, hoofdinspecteur van Politie Gent uit. “Het reglement past het KB toe en verplicht camerabewaking aan elke horeca-inrichting die bewakingsactiviteiten laat uitvoeren en groter is dan 100 vierkante meter. Maar wij gaan nog een stap verder. Ons portiersreglement breidt die verplichting ook uit tot kleinere horecazaken die bewakingsactiviteiten hebben. Ook regelt het reglement de melding van incidenten: wie moet wat wanneer aan wie melden.” Waarom voerde het Gentse bestuur het portiersreglement in? “Dankzij het reglement is iedereen gelijk voor de wet”, aldus Erwin De Maertelaere. “Zowel de grotere als de kleinere zaken zijn verplicht om een werkend camerasysteem te installeren als er bewakingsactiviteiten zijn. Ook zien we dit portiersreglement en de cameraverplichting als een actieve én preventieve maatregel tegen racisme en xenofobie en zorgt het voor rechtszekerheid bij eventuele incidenten.”
Colofon • Abonnement en redactieadres: FOD Binnenlandse Zaken, Algemene Directie Veiligheid en Preventie, Ann Cossement, Waterloolaan 76, 1000 Brussel,
[email protected] 02 557 33 05 • Verantwoordelijke uitgever: Philip Willekens, Directeur-generaal Veiligheid en Preventie a.i., Waterloolaan 76, 1000 Brussel • Redactieraad: Dafne Vanhelleputte, Stefaan Saey, Anneleen Van Cauwenberge, Johan Meulders, Anne Laevens, Caroline Atas, Randy Maenhout, Ann Cossement • Teksten en realisatie: www.f-twee.be • Foto’s: Bart Cloet, Corbis, Istock • Website: www.besafe.be
7
doen
Brandpreventieprijs Dien uw project in! Heeft uw gemeente een creatief en innovatief brandpreventieproject op poten gezet? Dien dan uiterlijk op 19 september uw project in via
[email protected] en maak kans op de allereerste Belgische Brandpreventieprijs van de FOD Binnenlandse Zaken. Het thema is ‘Brandpreventie gericht naar de woning en de burger’. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de Conferentie Brandpreventie, op 23 november. Daar worden de ingezonden projecten voorgesteld en komeneen aantal nieuwe concepten rond brandpreventie aan bod. Noteer die datum dus alvast in uw agenda! De deelnemingsvoorwaarden vindt u op www.besafe.be.
14-daagse van de veiligheid Blindelings evacueren Brandveiligheid staat in september opnieuw twee weken lang in de kijker. Omdat het belangrijk is dat uw burgers snel en veilig hun woning verlaten wanneer er brand uitbreekt, focust de nieuwe editie van de ’14-daagse van de Veiligheid’ op het thema evacuatie. Om uw burgers te sensibiliseren, stelt de FOD Binnenlandse Zaken gratis materiaal ter beschikking: een brochure en affiche ‘Blindelings vluchten bij brand’, een oogmasker met preventietips en een digitaal evacuatiespel voor uw burgers. De 14-daagse van de Veiligheid van Binnenlandse Zaken loopt nog tot 23 september. 126 brandweerkorpsen dragen hun steentje bij door hun deuren op te zetten of informatiesessies te geven. Folders en affiches kunt u bestellen via www.besafe.be (> publicaties). Meer info krijgt u via
[email protected]. Wilt u meer tips rond veilig evacueren en brandpreventie? Surf dan naar www.speelnietmetvuur.be.
Laat u niet in de luren leggen! De nieuwe campagne ‘Laat u niet in de luren leggen’ van de FOD Binnenlandse Zaken tegen diefstal met list richt zich specifiek naar senioren. Die vormen vaak een makkelijke prooi voor bijvoorbeeld nepagenten die hen met een smoes proberen te bestelen. De oudere burgers goed informeren, wapent hen tegen dit soort praktijken. U kunt een beroep doen op het gratis communicatiemateriaal van Binnenlandse Zaken: de brochure ‘Laat u niet in de luren leggen’, de magneten met tips voor senioren en een speciale videospot. Verder kunt u ook gebruik maken van de aangepaste map ‘Meer veiligheid voor senioren! Wat de gemeenten hiervoor kunnen doen’ en de zes daarop aansluitende powerpointpresentaties. Het materiaal kunt u aanvragen via www.besafe.be (> publicaties). De update van de map wordt, samen met de powerpointpresentaties, begin oktober verzonden naar alle preventiediensten.
Laat van u horen
Al uw nieuwtjes naar BeSafe Wilt u dat wij op de hoogte blijven van al uw meest recente nieuwtjes rond het thema veiligheid? Neem dan ons emaildres
[email protected] op in de perslijst van uw stad of gemeente. Bij interessante veiligheidsprojecten en campagnes, die als goed voorbeeld kunnen dienen voor andere lokale overheden, nemen wij met u contact op voor een interview… in deze nieuwsbrief!
Heeft u een leuk preventieproject? Gebruikt u onze folders op een originele manier? Laat het ons weten op
[email protected] en we sturen onze redacteurs op pad. Uw voorbeeld kan immers nuttige inspiratie opleveren bij de collega’s in andere gemeenten.
Abonnement ? Kent u mensen die veiligheid in hun takenpakket hebben? Ook zij kunnen zich op deze nieuwsbrief abonneren. Besafe richt zich in de eerste plaats op burgemeesters en andere lokale beleidsverantwoordelijken en preventiewerkers. Besafe verschijnt vijf keer per jaar en is gratis. abonneren kan via
[email protected]
8