EEN EEUW ZEEVISSERIJ STATISTIEKEN hoe ver reikt ons geheugen?
Ann-Katrien Lescrauwaet, Heidi Debergh, Jan Mees - VLIZ
Studiedag Vissen in het Verleden
25/11/2011
Een Eeuw Zeevisserij in België Statistieken van de commerciële zeevisserij • Inventariseren en integreren van historische bronnen, data, onderzoeksresultaten mbt de zeevisserij in Vlaanderen/België • Beschrijven van historische trends en referentiewaarden voor de zeevisserij op kleinste taxonomische en ruimtelijke schaal (vloot, aanvoer, besomming, beheer&beleid)
• QC gestandaardiseerde databank(en) open toegankelijk stellen voor verdere integratie in onderzoekstoepassingen • Objectieve en betrouwbare informatie aanreiken naar doelpubliek, op gebruiksvriendelijke manier Methodologie & resultaten data integratie, Marine Policy 34 (6) 2010
PLADIJS NU Belangrijkste vissoort Belgische aanvoer Belgische havens 2010: 3.930 T 2011: >5.000 T, verhoogd quotum Gemiddelde prijs (2010): Aanvoerwaarde (2010): Totale aanvoer (2010): Piek in aanvoer: HISTORISCH ?
1,24 €/kg 4,87 M€ (7,5% B havens) 5.099T (26% totaal) september-oktober
Inventarisatie van tijdsreeksen zeevisserij Aanvoer door Vlaamse vissersvloot Bourgondische Nederlanden (1384-1530) Tijdsreeks: 1398-1427 haring Bron: Degryse & Mus (1966-1967). De laatmiddeleeuwse haringvisserij
Spaanse Nederlanden (1549-1713) Tijdsreeks: 1492-1580 haring Bron: Vlietinck, (1975). Het oude Oostende en zijne driejarige belegering (1601-1604)
Oostenrijkse Nederlanden (1713-1794) Tijdsreeks:
1767-1780 haring en kabeljauw 1783-1789 Bron: Cloquet (1842). Études sur l'industrie, le commerce, la marine et la pêche nationale; Grootboek J. Scheurs (1771-1795)
Inventarisatie van tijdsreeksen zeevisserij Aanvoer door Vlaamse vissersvloot Eerste Franse Republiek (1795-1804) Eerste Franse Keizerrijk (1804-1815) geen tijdsreeksen?
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830) geen tijdsreeksen?
Belgisch Koninkrijk Tijdsreeks: 1836-1907
(1830- )
zomer-en winter aanvoer kabeljauw gezouten kabeljauw en haring, 'verse vis‘, Bronnen: De Zuttere (1909). Enquête sur la pêche maritime en Belgique. Rapport sur l'état de l'administration dans la Flandre Occidentale fait par la Députation permanente au Conseil provincial (1837-1875); Rapport Overheidscommissie 1866
Maandelijkse aanvoer pladijs (ton, T), Oostende juli 1906-december 1908
Totale aanvoer Oostende
Aanvoer pladijs 14%
Bron: De Zuttere 1909
1000-1200 T/jaar
14% van totale aanvoer
Inventarisatie van tijdsreeksen vangst/aanvoer door Belgische vissersvaartuigen Aanvang van statistisch onderbouwd beleid: Tijdsreeks: 1912-1926 (excl. 1914-1918: WOI) Bron: Reeks ‘Jaarverslag der commissie voor zeevisscherij’, Provincie West-Vlaanderen.
Opstart ‘moderne statistieken’ Tijdsreeks: 1929-nu Bron:Reeks ‘Statistiek van de zeevisserij’ Statistisch bulletin, NIS. Reeks Bestuurlijk Jaarverslag over de Zeevisscherij’, Dienst voor Zeevisscherij/ Bestuur van het Zeewezen. Reeks ‘Aanvoer en Besomming’; Reeks ‘Uitkomsten van de Belgische Zeevisserij’,..
Aanvoer en aanvoerwaarde, naar visgrond van herkomst
Totale aanvoer (ton) door Belgische vissersvloot 1929-2008, naar soort
pladijs haring
kabeljauw
Totale aanvoer (ton) door Belgische vissersvloot Aandeel aanvoer pladijs1929-2008 80,000
60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000
Totaal
Pladijs
2007
2004
2001
1998
1995
1992
1989
1986
1983
1980
1977
1974
1971
1968
1965
1962
1959
1956
1953
1950
1947
1944
1941
1938
1935
1932
0 1929
Aanvoer (1.000 ton)
70,000
Totale aanvoer (ton) pladijs door Belgische vissersvloot, naar visgrond herkomst, 1929-2008 18.000 16.000
Vóór 1950 geen data beschikbaar voor buitenlandse havens
14.000
10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
Rockall Witte Zee - Bereneiland Andere gronden Moray-Firth Zuid- en West-Ierland Noordzee (midden-oost en -west) Noordzee (midden-west)
Frankrijk-West Barentszzee Fladen IJslandzee Ierse zee Kustzee Noordzee (zuid)
Portugal Marokko Spanje West-Schotland Noordzee (noord) Kanaal van Bristol Engels Kanaal Noordzee (midden-oost)
2008
2005
2002
1999
1996
1993
1990
1987
1984
1981
1978
1975
1972
1969
1966
1963
1960
1957
1954
1951
1948
1945
1942
1938
1935
1932
0 1929
Aanvoer (ton)
12.000
Aanvoerwaarde van pladijs, naar aanvoerhaven Belgische vissersvloot (geïndexeerd) 1929-2009 45.000 40.000
Vóór 1950 geen data beschikbaar voor buitenlandse havens
30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000
Belgische havens
Buitenlandse havens
Blankenberge
Nieuwpoort
Oostende
2009
2005
2001
1997
1993
1989
1985
1981
1977
1973
1969
1965
1961
1957
1953
1949
1945
1941
1937
1933
0 1929
Besomming (1.000 EUR)
35.000
Zeebrugge
Gemiddelde prijs van pladijs, naar aanvoerhaven Belgische vissersvloot, 1929-2009 4
3 2,5 2 1,5 1 0,5
Belgische havens Blankenberge Oostende Belgische havens (geïndexeerd, basisjaar 2010)
2009
2005
2001
1997
1993
1989
1985
1981
1977
1973
1969
1965
1961
1957
1953
1949
1945
1941
1937
1933
0 1929
Gemiddelde prijs/kg (EUR)
3,5
Vóór 1950 geen data beschikbaar voor buitenlandse havens
Buitenlandse havens Nieuwpoort Zeebrugge Buitenlandse havens (geïndexeerd, basisjaar 2010)
Samenvatting-Pladijs in digitaal geheugen •Onzichtbaar in de tijdsreeksen 14de tot 19de eeuw, spijts expliciete verwijzing in wet- en regelgeving (minimum maat, visgronden, vistuig,…) •Vrij onbelangrijk (14% aanvoer) bij begin 20ste eeuw: vooral afkomstig uit zuidelijke Noordzee, niet-seizoensgebonden vangsten •Belangrijke toename in aanvoer vanaf midden jaren 80. Na ‘haringperiode’ en ‘kabeljauwperiode’, volgt ‘pladijsperiode’: eerst uit Noordzee midden-west, daarna uit Noordzee midden-oost •Belangrijk aandeel aangeland in buitenlandse havens, deels wegens betere prijszetting •Piekaanvoer van 17.000 ton in 1992 en maximale besomming van €40,3 miljoen in 1991. Relatief aandeel in totale aanvoer stijgt. •Gemiddelde prijs (2010) is niet gestegen tov vóór WOII (uitgedrukt in prijzen 2010)
Dank voor uw aandacht PROJECT TEAM en bijdragen Dataverzameling en data integratie: AK Lescrauwaet, H.Debergh, S.Behiels, A.Scholaert, D. Depooter e.a. Webtoepassingen: B. Vanhoorne, L.Lyssens, A.Vanhoorne. F.Hernandez Bibliografie en informatiebeheer: H. Lust, J. Haspeslagh GIS: B. Vanhoorne, N.De Hauwere In samenwerking met: Prof. M.Vincx (UGent), Prof. F. Volckaert (KULeuven), H. Polet (ILVO), W.Versluys, medewerkers Dienst Zeevisserij Expertengroep Historiek Zeevisserij Medewerkers van Rijksarchieven (Brussel, Brugge), Hendrik Conscience Erfgoedbibliotheek, en provinciale en gemeentelijke archieven Sea Around Us Project (D.Pauly) Projectcoördinatie, kwaliteitsborging: AK Lescrauwaet, J.Mees
