Een educatief gezelschapsspel over straatkinderen en hun rechten Voor jongeren van 10 tot 14 jaar

De straatkinderen van Verwegistan-city Een project van:

Achtergrondinformatie Met de steun van:

Mobile School vzw

MEER INFORMATIE BIJ:

Jeugd & Vrede vzw Kon. Astridlaan 160 2800 Mechelen tel. 015/43 56 96 / fax 015/43 56 97 www.jeugdenvrede.be / [email protected]

● Een educatief gezelschapsspel over straatkinderen en hun rechten ● Voor jongeren van 10 tot 14 jaar Een project van:

Pagina 2

Pagina 19

De straatkinderen van Verwegistan-city

Verteltheater De Wereldreiziger

Dit spel gaat over kansarmoede bij straatkinderen in een stad van een derde wereldland. Zowel de oorzaken, de gevolgen als het dagelijks overleven komen al spelend aan bod in de verhalen van zes straatkinderen die leven in het fictieve Verwegistan-city. Het spel is gebaseerd op werkelijke verhalen en situaties van straatkinderen die de ontwerper op zijn wereldreis tegenkwam. De kinderen uit het spel dragen fictieve namen maar hun verhalen zijn echt. In de praktijk is het leven van de straatkinderen vaak slechter dan in dit spel wordt voorgesteld. Er wordt immers niet echt ingegaan op de drugsproblematiek en de (seksuele) uitbuiting waarmee straatkinderen vaak te maken krijgen. Als uitgangspunt voor dit spel worden de basisbehoeften gebruikt om een herkenbare houvast te creëren voor de spelers in Vlaanderen. Het spel is “niet eerlijk” en de meeste spelers hebben dat al gauw door. Dit aspect is heel bewust in het spel gestoken om vanuit die verontwaardiging de korte bespreking na het spel te starten.

Het spel ‘De straatkinderen van Verwegistan-city’ werd oorspronkelijk uitgewerkt als spelprogramma bij het ‘verteltheater De Wereldreiziger’. Tijdens een voorstelling van 50 minuten vertelt Jan, als wereldreiziger op pad, over zijn ‘grote verhalen’ in de wereld die hij als wereldreiziger ook werkelijk heeft opgezocht en waar hij ook heel wat straatkinderen is tegengekomen. “Ik wil de wereld beleven!” zei Jan en hij vertrok op wereldreis. Zestien maanden later kwam hij terug met een dagboek vol verwondering en bladzijden grote en kleine verhalen. “Verhalen moeten verteld worden”, vond hij en hij maakte ‘verteltheater De Wereldreiziger’. “Misschien moet ik iets meer doen met die verhalen”, dacht hij en hij maakte twee lesbrieven als voorbereiding en verwerking van vijf spelprogramma’s. Het werd een bordspel over straatkinderen, een actief inleefspel over democratie, een stoelendans over wereldeconomie, groepswerk rond ecologische voetafdruk en een quiz over duurzame ontwikkeling in wereldperspectief. Misschien kan Jan ook bij jou eens over zijn reis komen vertellen en één van zijn andere spelprogramma’s meebrengen. Meer informatie: KADAPALABRA, Jan Mampaey [email protected] tel. 016/89 88 17 Of op www.kleurbekennen.be

www.jeugdenvrede.be

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 18

Pagina 3

voor een volgende les over ontwikkelingssamenwerking of de millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties… Het is de bedoeling dat na de bespreking de spelers beseffen dat niemand schuld heeft aan die onrechtvaardige situatie van het groot verschil in levenskansen tussen de straatkinderen in Verwegistan-city en de kinderen in de Vlaamse samenleving. Straatkinderen hebben gewoon pech dat ze op die plek van de aarde geboren zijn en de kinderen hier hebben gewoon geluk dat ze in Vlaanderen geboren zijn. Als je toch nog een moraal wilt meegeven: Je hebt nu veel levenskansen, besef het en gebruik ze!

1. Doelstellingen van het spel

Het spel heeft 3 doelstellingen: De spelers inzicht geven in het dagelijks (over)leven van straatkinderen in een derde wereldstad. De spelers doen beseffen dat ze zelf (als kinderen in het ‘rijke’ Westen) veel meer “levenskansen” hebben dan de straatkinderen van zo’n derde wereldstad. De spelers doen beseffen dat deze situatie niet rechtvaardig is, maar dat noch de spelers noch de straatkinderen verantwoordelijk zijn voor de omstandigheden waarin ze nu leven. Na het spel krijgen de spelers de kans om hun verdiende levenspunten “eerlijk te delen”. Zo worden zij uitgenodigd om de ideeën van het spel meteen in de praktijk om te zetten. Het spel is ook een oefening in begrijpend lezen, luisteren, voorlezen en heel wat sociale vaardigheden. Geef tijdens het spelen ook plaats en ruimte aan die aspecten van het spel. 2. Spelopbouw

Figuren: Het spel wordt gespeeld met 6 (potentiële) straatkinderen in Verwegistan-city. De 6 straatkinderen zullen hier hun jeugd beleven. Deze fictieve stad is een samenraapsel van 6 bestaande steden met een zeer uiteenlopend klimaat en geschiedenis waar de 6 straatkinderen zouden kunnen wonen: Ritchie in Ulaan Baatar, Mongolië, Moran in Lhasa, Tibet, Ratanova in Bishkek, Kyrgyzstan, Lagrana in Lago Agrio, Ecuador, Costalina in La Ceiba, Honduras, Nicos in Managua, Nicaragua. Om het spel te spelen is het niet noodzakelijk dit te weten.

www.jeugdenvrede.be

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 4

Pagina 17

Doel van het spel: Het doel is dubbel: -De spelers moeten zo snel mogelijk volwassen worden. -Ze moeten zoveel mogelijk levenspunten verzamelen tijdens hun ronde “kindertijd” . Voor het eerste doel, “zo snel mogelijk volwassen worden”, heeft iedereen gelijke kansen want er wordt steeds door iedereen met dezelfde dobbelstenen gegooid. Alle kinderen worden immers even snel ouder. Voor het tweede speldoel “zoveel mogelijk levenspunten verzamelen” zijn de kansen heel ongelijk want hiervoor heeft iedereen verschillende dobbelstenen waarmee men meer of minder kan gooien. Die ongelijkheid voelt elke speler aan, ook al spelen de pech- en gelukvakken een grote rol in het spelverloop. Zelfs met veel levenskansen ben je nog niet zeker van je overwinning.

Is het de schuld van de straatkinderen in het spel dat zij zo weinig levenskansen hebben? Iedereen is het er meestal snel over eens dat de straatkinderen zelf geen schuld hebben aan hun beperkte levenskansen (= kansarmoede).

3. Over straatkinderen in het algemeen

Voeding, drank, onderdak, … al die basisbehoeften, zijn dat dingen waar jullie mee bezig zijn ? Het antwoord is meestal nee.

Wat zijn straatkinderen? Het antwoord is niet eenvoudig en het moet genuanceerd gegeven worden. Leven straatkinderen per definitie dag en nacht op straat? Moeten zij elk contact met familie verloren hebben? Stopt hun leven als straatkind wanneer ze hulp krijgen en worden opgevangen? Wat met kinderen uit sloppenwijken, zijn dat ook straatkinderen? Tijdens dit spel wordt de definitie van straatkinderen erg ruim genomen: kinderen uit een derde wereldstad met allerlei vormen van kansarmoede die hen in hun basisbehoeften bedreigen. Of anders uitgedrukt: kinderen die niet kunnen rekenen op de meest elementaire rechten van het kind. Zij moeten zelf instaan voor hun dagelijks (over)leven in de straten van steden op een veel te jonge leeftijd. Veel straatkinderen zijn verstoten of weggelopen. Meestal hebben ze wel ergens een vader, een moeder of andere familie, maar die hebben niet de mogelijkheid (of de wil) om voor

www.jeugdenvrede.be

Wat hebben jullie gedaan zodat jullie veel meer levenskansen hebben? Ook op deze vraag hebben de kinderen snel hun antwoord klaar: eigenlijk hebben zij niets extra gedaan om meer levenskansen te hebben. Je kan vervolgens de vraag ‘Is dat verschil in levenskansen eerlijk?’ herhalen. Je kan eventueel verder uitweiden over de vergelijking tussen het leven van de straatkinderen en hun eigen leven met bijkomende vragen als:

Wat kunnen wij doen voor de straatkinderen in derde wereldlanden? Dit is eigenlijk geen vraag voor kinderen, maar ze ligt wel voor de hand in de bespreking. Van de meeste kinderen krijg je dan antwoorden als “geld of voedsel sturen” of misschien willen ze wel hun leerkracht naar ginder sturen om daar te gaan lesgeven aan straatkinderen. Probeer dan met vragen als “gaat dat geld of dat voedsel die straatkinderen meer levenskansen geven?” en “Wat moeten ze dan doen als het geld en het voedsel op is?” duidelijk te maken dat er naast directe hulp ook aan een structurele oplossing moet gedacht worden. “Wat als we nu eens proberen om die kinderen nog voor ze op straat belanden meer levenskansen te geven ?” Hoe zouden we dat kunnen doen?” Meteen een aanzet

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 16

Pagina 5

ven. Enerzijds kan het verschil in levenskansen wel degelijk het verschil in levenspunten verklaren, maar anderzijds spelen pech en geluk, het ‘lot’, ook een grote rol in het bepalen van het aantal levenspunten van een straatkind. Om dit te illustreren kan je misschien een aantal pechkaartjes bij de ‘logische winnaar’ en gelukkaartjes bij de logische verliezer voorlezen. Het is wel belangrijk dat ze de relatie tussen levenskansen en levenspunten goed zien. Is Ritchie wel een straatkind? Waarom zou hij in het spel zijn opgenomen? Nee, Ritchie is geen straatkind, maar zelfs een rijk kind kan toch nog een straatkind worden in een derde wereldland. Om dat aan te tonen is Ritchie in het spel opgenomen. Hoeveel levenskansen denk je dat jullie hier in Vlaanderen hebben wanneer we dezelfde schaal als in het spel gebruiken? Het eerste antwoord is meestal: 40, net zoveel als Ritchie, maar als je dan duidelijk maakt dat Ritchie toch wel heel wat meer risico loopt om als straatkind te eindigen dan zij, gaan de getallen de hoogte in. 100, 1000, 1 miljoen, oneindig is het logische opbod. Die laatste 2 antwoorden houden geen steek. Maar in ieder geval moet duidelijk zijn dat zij veel meer levenskansen hebben hier in Vlaanderen. Is dat verschil in levenskansen eerlijk? Dit is een moeilijke vraag voor de meeste kinderen want als je beweert dat het oneerlijk is, houdt dat in dat er een partij schuld heeft. Naar gelang het niveau van de klas kan je hier begrippen als eerlijkheid en rechtvaardigheid verder uitdiepen. Voor alle duidelijkheid: nee, dat verschil in levenskansen is niet eerlijk of rechtvaardig… Deze vraag wordt verder uitgewerkt in de twee volgende vragen.

www.jeugdenvrede.be

hen te zorgen. Dikwijls woont die familie nog op het platteland, maar soms ook gewoon in de stad. Hoe leven straatkinderen? Het leven van de meeste straatkinderen staat in het teken van overleven. De basisbehoeften eten, drinken, kledij, onderdak en bescherming komen op de eerste plaats. Aan onderwijs, medische verzorging, werk of spel komen ze meestal niet toe. Om te overleven leven ze dikwijls in groepsverband, waar soms een verrassende solidariteit bestaat tussen de groepsleden. Regelmatig bezondigen die “bendes” zich aan kleine criminaliteit. Straatkinderen zijn kwetsbaar. Ze hebben geen rechten en worden vaak misbruikt. In heel wat steden worden ze als “overlast” aanzien en veegt de politie regelmatig de straten schoon en steekt alle kinderen in de gevangenis. Wanneer dat niet blijkt te werken, worden zelfs paramilitaire doodseskaders ingeschakeld die de straatkinderen gewoon vermoorden. Die praktijken bestaan vooral in Latijns Amerika. De kwetsbaarheid geldt ook voor de straatkinderen die wel “opgevangen” worden, maar door mensen met minder goede bedoelingen. Dikwijls worden kinderen van kansarme gezinnen verkocht of toevertrouwd aan malafide tussenpersonen die de kinderen als huishoudhulp, in ateliers, bordelen, guerrillalegers, drugsbendes… te werk stellen in omstandigheden die dikwijls nog slechter zijn dan die van veel straatkinderen. Wanneer ze dan wegvluchten of ontslagen worden, is er dikwijls geen weg terug naar huis en belanden ze in de straten van de grootsteden. Om al die ontberingen aan te kunnen is er veel druggebruik bij straatkinderen. Vooral goedkope drugs zijn populair (lijm, benzine in Latijns Amerika, marihuana in Azië). Helaas gaan ook hier druggebruik en criminaliteit hand in hand.

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 6

Pagina 15

De toekomstmogelijkheden van deze kinderen zijn meestal zeer beperkt. Door een gebrek aan goede voeding, kledij, gezondheidszorg en onderwijs draait de spiraal van de kansarmoede meestal gewoon door. Eens volwassen hebben ze soms meer mogelijkheden om met eenvoudige handarbeid wat geld te verdienen. Bedelen en criminaliteit zijn lucratievere alternatieven. Lichtpuntjes voor straatkinderen. Er zijn heel wat lokale, internationale, religieuze en niet-religieuze organisaties die zich bezighouden met de problematiek van straatkinderen. Toch is het goed om het fenomeen van straatkinderen in het breder kader van kansarmoede te bekijken. Overal tehuizen voor straatkinderen openen, is dweilen met de kraan open. Pas wanneer men de kansarmoede in veel regio’s van de wereld kan aanpakken, zal ook het fenomeen van de straatkinderen stilaan verdwijnen. Dat neemt niet weg dat alle lopende initiatieven voor straatkinderen geen zin zouden hebben. Integendeel. Voor de straatkinderen van vandaag moet een degelijke opvang verder uitgebouwd worden. Het zou mooi zijn om de straatkinderen van morgen te vermijden. Er zijn heel wat successtory’s van straatkinderen. Van straatkind tot drugsbaron, muzikant, fotomodel, filmster, … het bestaat allemaal. Maar het hoeft niet zo spectaculair. Via tehuizen en projecten voor straatkinderen kunnen ze soms carrière maken: economist met een universitair diploma, dansleraar, ster in een televisieserie,… of gewoon een rustig kwaliteitsvoller leven uitbouwen.

een flesje cola stelen uit de winkel. Je wordt echter betrapt. Het water uit de regenton is slecht geworden. Je hebt hevige buikkrampen. Je hebt luizen en je wordt kaalgeschoren. Al je vriendjes lachen je uit. De ouders van Nicos zijn gastarbeiders in een buurland waar ze op grote plantages gaan werken. Dikwijls worden de kinderen aan familie toevertrouwd. Nicos is bij die familie weggelopen en op straat beland. Heel af en toe keert hij nog wel eens terug naar zijn familie. 5. Bespreking na het spel

Na het spel kan de spelleider een aantal open vragen in de groep stellen. Uiteraard bepaalt de spelbegeleider zelf hoe ver hij daar in gaat. Hieronder staan alvast mogelijke antwoorden en bedenkingen bij de vragen. Is dit een eerlijk spel? Waarom (niet)? Nee, natuurlijk niet want met die persoonlijke dobbelstenen heeft niet iedereen gelijke kansen. Iemand met veel levenskansen kan ook meer levenspunten verzamelen. Dikwijls willen kinderen dit feit al aankaarten tijdens het spel. Door dit uit te stellen tot na het spel, wordt het aanvoelen van de onrechtvaardigheid alleen maar groter. Denk je dat dit een realistisch spel is? Waarom (niet)? Het is en blijft natuurlijk een spel, maar de meeste personages en situaties zijn wel vanuit de realiteit gehaald. Bepaalt het verschil in levenskansen in het begin van het spel het verschil in levenspunten op het einde van het spel? Deze vraag laat de kans om een genuanceerd antwoord te ge-

www.jeugdenvrede.be

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 14

Pagina 7

staat model voor veel kinderen uit samengestelde gezinnen van zwarte bevolkingsgroepen in Midden-Amerika en Afrika. Haar levenskansen hangen af van wat er in haar omgeving allemaal gebeurt. Nicos Je ouders werken op een grote plantage in een buurland van Verwegistan. Daar kunnen ze nog een beetje geld verdienen. 2 keer per jaar komen ze een week op bezoek. Dan is het altijd feest. Vroeger woonde je samen met nog een aantal neefjes bij jouw grootouders op het platteland. Maar nu woont je nonkel met zijn familie in dat huisje en is er geen plaats meer voor nog meer mensen. Je grootouders zijn samen met jou en je zus verhuisd naar Verwegistan-city, zo’n 4 jaar geleden. Maar je maakt altijd ruzie met je grootvader. Die deelt dan rake klappen uit. Daarom leef je eigenlijk vooral op straat. Maar met Kerstmis en met Pasen ga je zeker naar je grootouders want dan komen je ouders daar op bezoek. Persoonlijke gelukkaartjes Je mag op vakantie bij een nonkel op het platteland. Daar moet je heel de dag meehelpen met de oogst. Je krijgt een zak van een toerist (die je niet verstaat) met daarin een hemd, een blok papier en 3 potloden. Arnoldo is een vrijwilliger die met een mobiel schooltje komt lesgeven op de hoek van jouw straat. Je ouders komen een week op bezoek met Kerstmis. Je krijgt een nieuwe broek en een levende kip cadeau. Persoonlijke pechkaartjes Van je vriendje krijg je een potje lijm om aan te ruiken. Als je diep inademt, wordt je licht in je hoofd en voel je geen honger en pijn meer. Je wilt dat ook wel eens proberen. Je raakt verslaafd. Om opgenomen te worden in de bende van de straat moet je www.jeugdenvrede.be

4. Overzicht van de verhalen van de straatkinderen van dit spel

Ritchie Verhaal Jouw verhaal begint 11 jaar geleden in de hoofdstad van Verwegistan. Je werd in het grote ziekenhuis van de stad geboren. Je ouders waren dolgelukkig met hun eerste en enige zoon. Jouw vader noemde je Ritchie, een engelse naam die “rijk” betekent Hij beloofde plechtig aan je moeder dat jij later alles zou hebben wat jouw hartje wenste. Jouw familie heeft absoluut niets te kort. Vader werkt als bankdirecteur bij een grote bank en verdient heel veel geld. Je moeder blijft thuis en zorgt voor het huishouden en voor jou. Regelmatig krijg je nieuw speelgoed, dat je vader speciaal in Amerika bestelt. Vooral de nieuwe computerspelletjes vind je erg leuk. Je gaat naar de enige engelse school in Verwegistan city. Je spreekt reeds goed Engels, maar schrijven vind je heel moeilijk. Persoonlijke gelukkaartjes Je mag naar een verjaardagsfeestje bij Mac Donalds. Je vader heeft speciaal in Amerika de nieuwe playstation besteld. Je punten op je laatste rapport zijn niet zo goed. Vanaf morgen komt elke week een leraar thuis bijlessen geven voor wiskunde en Engels. Samen met je moeder ben je een nieuwe donsjas voor de winter gaan kopen Persoonlijke pechkaartjes Je vader laat je moeder en jou in de steek. Na een auto-ongeval word je zwaar gewond naar het ziekenhuis gevoerd. Je vader wordt bedreigd door de Russische maffia. Daarom krijg je vanaf nu een persoonlijke bodyguard. Je moet ook samen met je moeder onderduiken. De straatkinderen van Verwegistan-city

4. Overzicht van de verhalen van de straatkinderen van dit spel

Pagina 8

Pagina 13

Je vader wordt ontslagen op de bank. Gelukkig kan hij gaan werken in het gemeentehuis. Daar verdient hij veel minder. Ritchie is geen straatkind, zeker niet in het begin van het spel. Als het lot hem gunstig gezind is, verzamelt hij met grote voorsprong de meeste levenspunten. Maar ook voor de rijke kinderen in een derde wereldstad kunnen de kansen snel keren. Als zijn vader het huis verlaat of bedreigd wordt door de maffia, verkleinen zijn levenskansen plots aanzienlijk en is het niet meer denkbeeldig dat hij op straat belandt. Ritchie heeft nog een tweede functie in het spel. Op het eerste zicht leeft hij een vergelijkbaar leventje als veel kinderen in Vlaanderen. Alleen de gevolgen van zijn pechkaartjes zijn veel groter dan hier door het ontbreken van een sociaal vangnet. Ratanova Verhaal Je bent het enige meisje thuis en je bent net 12 jaar geworden. Je oudste broer woont ergens in een andere grote stad en heeft daar werk. Samen met je 3 jongere broertjes woon je al heel lang bij je grootouders. Vroeger woonde je in een andere kleine stad en daar hadden jullie een grote groentetuin. Maar jullie moesten verhuizen. Nu leven jullie aan de rand van Verwegistan City. In de stal staat Kovas, een oude koe. Die zorgt ervoor dat je elke dag een glas melk hebt. Grootmoeder maakt ook elke ochtend pap van de melk van de koe. Daarmee moet je wel toekomen tot de volgende ochtend. Je vader woont ook in het huis bij je grootouders. Vroeger werkte hij in de goudmijnen, hoog in de bergen. Vijf jaar geleden werd hij ontslagen omdat hij ziek was. Hij is nog steeds ziek en drinkt veel te veel vodka. Met het geld van de grootouders worden de dokter en de medicijnen voor je vader betaald. Daarom is er geen geld meer over voor andere www.jeugdenvrede.be

al 10 jaar in de gevangenis. Hij heeft echt niets gedaan. Toen je vader weg was, ging er niemand meer vissen. Je moeder is dan snel hertrouwd met Alejandro. Je woont nu samen met je moeder bij hem en zijn 3 kinderen. 5 jaar geleden is Alejandro echter ook zijn boot kwijtgeraakt. Je weet niet goed hoe. Toen zijn jullie verhuisd naar Verwegistan-city. Eigenlijk moet je altijd vuile karweitjes opknappen en meehelpen met je moeder terwijl de kinderen van Alejandro mogen spelen. Je moet ook regelmatig zorgen voor je jongste zusje van 1 jaar. Maar dat vind je niet erg. Persoonlijke gelukkaartjes Een oude vrouw vraagt of je voor haar boodschappen wilt doen. In ruil krijg je al de kleren die te klein zijn voor haar kleindochter. Een internationaal beroemd fotograaf maakt een paar mooie foto’s van jou. Omdat die foto’s voor hem veel geld opbrengen, zorgt hij dat vanaf nu alles beter gaat. Je hebt ontdekt dat een bakkerij aan de andere kant van de stad elke maandag resten van brood in een grote container gooit. Je hebt een fluitje gekregen van een toerist. Na lang oefenen kan je er mooi op fluiten. Als je in de winkelstraat gaat spelen, kan je (veel?) geld verdienen. Persoonlijke pechkaartjes Je vertrouwt die grote meneer niet die je met een grote grijns aankijkt. Wanneer hij je ’s avonds probeert te volgen, komen je vriendjes je gelukkig helpen en kan jij je verstoppen. Je hebt al 3 dagen diarree en die wil maar niet overgaan. Je stinkt verschrikkelijk en je voelt je heel ziek Je vader en je moeder worden plots ziek. Blijkbaar hebben ze AIDS en zullen ze snel overlijden. Je wordt door je stiefvader het huis uit gezet. Costalina is van de kust naar de stad verhuisd. Haar levensloop De straatkinderen van Verwegistan-city

4. Overzicht van de verhalen van de straatkinderen van dit spel

Pagina 12

Pagina 9

Persoonlijke gelukkaartjes Je weet ergens een mangoboom staan met rijpe vruchten. Elke dag ga je er mango’s rapen. Je mag babysitten bij een rijke mevrouw. Daarmee verdien je een beetje extra geld. Met het geld wordt het dak van het huis hersteld zodat het niet meer binnenregent in jouw slaapplaats. Je wordt opgenomen in een tehuis voor straatkinderen. Een rijke nonkel uit de V.S. komt op bezoek en je krijgt nieuwe kleren. Hij betaalt vanaf nu ook je schoolgeld. Persoonlijke pechkaartjes Je wordt langzaam slechtziend en je hebt eigenlijk een bril nodig. Je moeder is erg ziek. De grote zak rijst is vannacht helemaal leeg gegeten door ratten. Vandaag is er geen eten voor jou. Je bent letterlijk uit je kleedje gebarsten en je hebt dringend een nieuw nodig. Lagrana staat model voor veel kinderen die de overgang tussen een leven in een tropisch bos naar de stad gemaakt hebben en daar in een sloppenwijk terecht gekomen zijn. Lagrana heeft eigenlijk best geluk want ze heeft nog haar twee ouders. Toch slagen die er maar met moeite in om voor haar te zorgen. Met wat geluk komt ze meteen in een tehuis terecht zonder echt op straat te moeten leven of zorgt een rijke nonkel voor haar toekomst. Costalina Verhaal De miserie begon 10 jaar geleden. Je was toen nog maar 3 jaar. Er waren opstanden van de Garifuna’s in de kuststreek. De rijke meneer Pablo wilde een groot hotel neerzetten op de plaats waar het vroegere dorp was. Samen met alle andere mannen was je vader gaan protesteren. Hij werd opgepakt door de politie en zit www.jeugdenvrede.be

dingen. Je moeder is lang geleden gestorven, bij de geboorte van je jongste broertje. Je droomt ervan om filmster te worden of fotomodel. Met je lange zwarte haren en groene ogen sta je regelmatig voor de spiegel te draaien. Persoonlijke gelukkaartjes Een toerist geeft je een briefje van 20 dollar nadat hij een foto van je maakte. Je mag helpen in een kruidenierswinkel. Na een dag hard werken krijg je een groot bord soep. Een tante die in Duitsland werkt, heeft geld gestuurd naar je grootouders. Met dat geld kunnen jij en je broertjes eindelijk naar school. De plaatselijke vrouwenbond deelt gratis kleren uit aan de arme kinderen. Je hebt veel geluk, want je krijgt een broek. Persoonlijke pechkaartjes Je bent nog eens afgeranseld door je dronken vader, en je hebt er genoeg van. Je steelt geld en neemt de bus naar de stad waar je oudste broer werkt. Je hebt dubbel pech want je vindt je broer helemaal niet. Kovas, de enige koe van je grootouders sterft, daardoor krijg je ’s morgens geen pap meer maar een droge korst brood. Je wordt onderweg naar school aangereden door een auto. De chauffeur rijdt gewoon verder. Je been is gebroken. Je krijgt straf op school omdat je je huiswerk niet gemaakt hebt. Als je protesteert, krijg je een mep in je gezicht van de leraar. Je bent zo kwaad dat je van school wegloopt. Het verhaal van Ratanova is een verhaal van een gewoon meisje uit Uzbekistan-Kazachstan-Kyrgyzstan-Afganistan. Als er niets misloopt, wordt ze geen straatkind, maar de weg naar de straat is wel heel kort.

De straatkinderen van Verwegistan-city

Pagina 10

Pagina 11

Hier wordt ook de problematiek weergegeven van de verhuis uit een kleine stad met een landelijk karakter naar de grootstad. Moran Verhaal Vroeger was alles beter voor jou. Toen woonde je samen met je ouders en je 3 broers en 3 zussen heel hoog in de bergen. Je was toen yakhoeder en je had een kudde van 7 yaks waarvoor je moest zorgen. Maar toen je 9 jaar was, stierf plots je vader. Je moeder stuurde je samen met je oudste broer naar de stad omdat er niet meer genoeg te eten was. Je broer is verder gereisd maar jij bent in Verwegistan-city gebleven omdat je te ziek was. Je hebt chronische bronchitis en moet veel hoesten. Ondertussen zwerf je al 3 jaar door de straten van de stad. Al die tijd heb je niets meer gehoord van je moeder en de broers en zussen die nog in de bergen wonen. Persoonlijke gelukkaartjes Een filmploeg heeft jou uitgekozen voor de hoofdrol in een jeugdreeks op televisie. Je wordt door een nonkel als monnik naar het klooster gestuurd. Een toerist leert je wat Engelse woordjes. Je leert ze heel snel. De toerist regelt dat je het volgende schooljaar naar de Engelse school mag gaan Je begint te werken als schoenenpoetser. Persoonlijke pechkaartjes Je wordt opgepakt en afgeranseld door de politie, daarna word je opgesloten in de gevangenis. Om warm te blijven rook je af en toe de sigaretjes die je van je vriend krijgt. Al gauw merk je dat je niet meer zonder kan. Je moet vaak overgeven en je bronchitis wordt alsmaar erger. Terwijl je lag te slapen onder het afdak aan het busstation, www.jeugdenvrede.be

hebben ze je hele bezit van je gestolen Je hebt alleen nog je kleren . Ook al je levenspunten zijn verdwenen. Er zit een groot gat in de zool van je schoenen. Ook je kousen zijn al helemaal versleten. Moran is een klassiek voorbeeld van een straatkind uit de Himalaya (en andere bergketens over heel de wereld). Je kan hem dagelijks ontmoeten in Lhasa (Tibet) of Kathmandu (Nepal). Het overleven in de bergen is er sowieso al niet gemakkelijk en als er dan iets misgaat, worden de kinderen naar de stad gestuurd in de hoop dat ze daar (soms bij familie) overleven. Dat klinkt hard maar het is in veel gevallen een noodzakelijke overlevingsstrategie van de familie in landen waar een vertaling voor sociale zekerheid nog moet worden uitgevonden. Moran heeft veruit het minst levenskansen tijdens dit spel, maar als het lot hem heel gunstig gezind is, komt hij toch nog goed terecht. Lagrana Verhaal Toen je nog heel klein was, woonde je midden in de jungle. Jouw familie leefde er samen met een paar andere families in houten hutten. Jouw vader was jager en je moeder kweekte een soort knollen die ze kon koken. Maar op een dag hoorden jullie een vreemd geluid. Even later werd het water van de rivier waar je altijd in gezwommen had, helemaal zwart. Het stonk verschrikkelijk. De dieren vluchten allemaal dieper het bos in en vader besloot om met de familie naar de stad te verhuizen. Sinds 7 jaar wonen jullie nu in de arme sloppenwijk aan de rand van Verwegistan City. Je vader werkt als hulpje in de garage in de buurt. Meestal verdient hij net genoeg om het eten te kopen. Ondertussen ben je 10 jaar geworden. Vader heeft voor jou een houten pop, Daisy, gemaakt. Vroeger speelde je ermee maar nu probeer je zelf kleertjes te naaien voor Daisy. Gelukkig helpt moeder een beetje; anders zou het nooit lukken. De straatkinderen van Verwegistan-city