Een BVDV-bestrijdingsplan voor België Jef Laureyns
Inhoud • Noodzakelijke elementen van BVD-controle • Vereisten voor een nationaal BVD-programma • Het Belgisch BVD-programma: – huidig voorstel – commentaar
• Conclusie
NOODZAKELIJKE ELEMENTEN VAN BVDV-CONTROLE: ALGEMEEN
Correcte administratie
Vaccinatie
Monitoren +
Verwijderen PI
Bioveiligheid Lindberg & Houe 4
1. Bioveiligheid • Bioveiligheid!! – management maatregelen: bedrijfskledij, …… – aangekocht vee: • virustest • quarantaine • opletten voor « Trojaanse » vaars of koe!!! – –
kalf = PI koe zelf: scheidt 24h virus uit na kalving
Bioveiligheid - vaccinatie • Vaccinatie: – minder nieuwe PI dieren – minder symptomen (vals gevoel van veiligheid?) – vaccinatie alleen kan BVDV niet uitroeien
Alleen in combinatie met de 3 basiselementen • Doel: Bedrijf beschermen tegen herinfectie – vb. grote NL praktijk; ½ cliënteel vaccineerde
Bioveiligheid - vaccinatie Monitoren
Verwijderen PI
Vaccinatie
Bioveiligheid
2. PI verwijderen • Alle dieren testen: administratie! – vb tankmelk
• Rekening houden met ‘diagnostic gap’: – bij kalveren < 1m (2m?) – vals negatief door invloed van colostrale Ab
• Alle nieuw geboren kalveren testen – tot 1 jaar na verwijderen van de laatste PI
3. Monitoren • Verwittigt bij – fout in opsporen PI – herinfectie
• Methode – serologie of (nog beter) combinatie serologie/virologie (Quick Scan) Opmerking: ear notch alleen = monitoring
• Sterkte van monitoren = regelmatig herhalen
Systematische aanpak = Gebruik maken van de 3 basiselementen van de driehoek van Lindberg & Houe
Monitoren Verwijderen PI
Bioveiligheid
systematisch
VEREISTEN VOOR EEN NATIONAAL BVDV-BESTRIJDINGSPROGRAMMA
Kenmerken van een goed BVDbestrijdingsprogramma
1. Systematisch 2. Doel = eradicatie
Kenmerken van een goed BVDprogramma: 1. systematisch 1. Systematisch: – A goal-oriented reduction in the incidence and prevalence of infections” (Lindberg et al., 2006) – In systematic control, biosecurity measures are implemented, PI animals always removed, and BVDV-free status and progress are monitored and evaluated (Lindberg et al., 2006)
= SYSTEMATISCH Monitoren
Verwijderen PI
Vaccinatie
Bioveiligheid
Bioveiligheid in een nationaal programma • Moeilijk – op te leggen – te controleren
• Kan wel via een informatiecampagne • Aankoop: belangrijk aandachtspunt! • Vaccinatie = deel van bioveiligheid
Monitoring in een nationaal programma • Doel: – besmette bedrijven opsporen – vooruitgang van het programma aantonen – bedrijfscertificatie
• Middel: – serologie : Ab opsporen • JVV • tankmelk
Kenmerken van een goed BVDprogramma 2. eradicatie 1. Systematisch: 2. Eradicatie: “The purposeful reduction of specific disease prevalence to the point of continued absence of transmission within a specified area by means of a time limited campaign” (Houe et al., 2006) Control is “the purposeful reduction of specific disease prevalence to a relatively low level of occurrence, though transmission occurs frequently enough to prevent its permanent disappearance”.
HET BELGISCH PLAN VOOR EEN BVDV-BESTRIJDINGSPROGRAMMA
Huidige regelgeving • Koopvernietiging – binnen 30 dagen aan te geven – 2x positieve test (viremie) met 3w. interval
• Verzamelingen van runderen: – vooraf verplichte test (viremie)
• Mogelijkheid tot aanvragen van een individueel BVD-certificaat
Prevalentie • Wereldwijd verspreid • Besmette bedrijven: – – – –
Finland 1% Noorwegen 7% Zweden 40% Denemarken 40%
• Ru met antistoffen: – Zwitserland 100% – Ierland 100%
• België: – 47% bedrijven met +JVV (JVV > 60%+: 21%)
BVD in België • Hoge prevalentie • Economische schade (zoals overal)
Behoefte aan BVDV-bestrijding
Welke aanpak? • Klinische presentaties BVD: – talrijk – meestal niet typisch – komen niet alle tegelijk voor
• Ook subklinisch
verborgen schade
BVDV-infectie is meestal niet te herkennen via klinische tekenen
BVDV-infectie is meestal niet te herkennen aan klinische tekenen altijd
LABORATORIUMTESTEN
Eigen onderzoek in België: • Geen BVDV monitoring op 66 % v.d. bedrijven • Vaccinatie: – reden om te starten: • 53% v. vaccinerende bedrijven: “BVD-problemen gehad” • 35.5%: “Om BVD problemen te voorkomen”
– 27% vaccineerde alleen jongvee onder 6 maanden – van al wie nog (koeien) vaccineerde op moment v. interview • 71% wist niet of er PI op het bedrijf waren toen men begon te vaccineren
Laboratoriumtesten voor BVDV worden insufficient toegepast in België Vrijwillige BVDV controle werkt niet
Een nationaal, verplicht BVDVeradicatieprogramma is de enige goede oplossing
Ontstaan van het BVD-plan • Reden om te starten: – om schade door BVD te elimineren – geen handelsoogmerken
• Vraag vanuit de sector: – boerenorganisaties: “Waarom IBR en niet BVD?”
Uitwerking van een KB • BVD-werkgroep, FOD volksgezondheid: – boerenorganisaties – dierenartsenorganisaties – centraal labo (CODA) – DGZ en ARSIA – andere overheden (voedselagentschap) – universiteiten
• Franstalig en Nederlandstalig
Het Belgisch plan = een stappenplan Nog niet definitief
Het stappenplan • Stap 1 - vanaf 1 januari 2014: – start informatiecampagne – wetgeving – database aanpassen (Sanitel)
Het stappenplan • Stap 2 - vanaf 1 januari 2015: – alle kalveren geboren na 01-01-2015 moeten getest worden (ear notch)
Stap 2 – positief = PI, tot tegengesproken door 2e test – PI mogen niet van bedrijf af, tenzij naar slachthuis – kalveren: ID document niet afgeleverd vooraleer negatieve BVDV-test – moeders van PI kalf: testen verplicht – moeders van niet-PI kalf: statuut “PI onverdacht door afstamming”
Het stappenplan • Stap 3 - vanaf 1 januari 2016: – verplichte afvoer van PI runderen
• Stap 4 - vanaf 1 januari 2017: – verplichte status voor alle aangekocht vee (ook import) – vrijwillige bedrijfscertificatie + monitoring
Dus eerste 2 jaar: alleen certificatie van individueel rund
Het stappenplan • Stap 5 - datum niet vastgelegd: – testen van alle runderen zonder negatief testresultaat
• Stap 6 - datum niet vastgelegd: –
verplichte bedrijfscertificatie + monitoring
Commentaar bij het plan
Het stappenplan • Stap 1 - vanaf 1 januari 2014: – start informatiecampagne: DGZ/ARSIA – database aanpassen (Sanitel) – wetgeving: – nu goedgekeurd door de ministers – moet nog naar de Raad van State
Het stappenplan • Stap 2 - vanaf 1 januari 2015: – alle kalveren geboren na 01-01-2015 moeten getest worden (ear notch)
Goede methode , maar • Alleen kalveren worden getest • Betrouwbare test, maar vals negatieve mogelijk belang van MONITOREN
Het stappenplan – positief = PI, tot tegengesproken door 2e test – PI mogen niet van bedrijf af, tenzij naar slachthuis – kalveren: ID document niet afgeleverd vooraleer negatieve test – moeders van PI kalf: testen verplicht – moeders van niet-PI kalf: statuut “BVDV onverdacht door afstamming” De officiële moeder is niet altijd de “echte” moeder
Het stappenplan • Stap 3 - vanaf 1 januari 2016: – verplichte afvoer van PI runderen: Zou beter vanaf de start van het programma gebeuren
• Stap 4 - vanaf 1 januari 2017: – verplichte status voor alle aangekocht vee (import) Zou beter vanaf de start gebeuren – vrijwillige bedrijfscertificatie + monitoring Hoe eerder hoe beter, MAAR wachten met individuele certificatie op basis van bedrijfsstatuut tot de prevalentie van BVDV laag genoeg is
Het stappenplan • Stap 5 - datum niet vastgelegd: beter nu vastleggen – testen van alle runderen zonder negatief testresultaat
• Stap 6 - datum niet vastgelegd: beter nu vastleggen –
verplichte bedrijfscertificatie + monitoring
Het stappenplan • Voornaamste zwakke punten: – stap 2: PI runderen niet onmiddellijk afgevoerd – stap 2&3: geen verplichte controle bij aankoop
Aanbevelingen • • • •
Verplichte BVDV test bij aankoop (import!) Verplicht verwijderen PI: a.s.a.p Serologisch monitoren: a.s.a.p Individuele certificatie op basis van bedrijfsstatus: as late as possible
• Ear notch met RT-PCR onderzoeken
Vaccinatie en het plan? • Geen ban – misschien wel in verdere fasen: monitoring
• Geen verplichting tot vaccineren • BVDV-vrije bedrijven zijn kwetsbaar (geen Ab) – vb Duitsland
Vaccinatie aanbevolen, zolang prevalentie niet zeer laag is
CONCLUSIE
Een eenvoudig (start)plan? • Ja: wordt goed aanvaard en is goed uit te leggen • Maar met een degelijke informatiecampagne: – uitleggen:
– benadrukken:
complexiteit van BVD realistische verwachtingen progressie van het programma biosecurity economische gevolgen van BVD kosten van niet opruimen PI risico’s: vb. aankoop toch testen
Besluit Onvolmaakt in de eerste fases? Ja, maar koppelen aan een excellente informatiecampagne
Dank u voor uw aandacht
