OPGELEVERD
Tauro Kantorencentrum Den Haag
Een bedrijfsverzamelgebouw als ondernemershotel Tauro verhuurt kantoorruimten en flexibele werkplekken. Vorig jaar opende het vastgoedbedrijf een derde vestiging in Den Haag. Een statig pand op loopafstand van het Centraal Station met 5.000 m2 hoogwaardig afgewerkte kantoorruimte. Het werd ingericht door ontwerpbureau same-d, dat in samenspraak met Tauro directeur Bas Korswagen een warme en eigentijdse inrichting realiseerde.
OPGELEVERD
Tauro Kantorencentrum Den Haag
“De opgave was een ondernemershotel te ontwerpen.”
60
PIP001_Tauro.indd 60
15-02-13 09:59
TEKST Peter van Kester FOTOGRAFIE same-d/Ronald Meekel
Architect WK Architecten, Den Haag Interieurontwerp same-d, Voorburg; Francis Saris Projectmanagement Tauro, Den Haag; Bas Korswagen Interieurbouw Hemlock project en winkelinrichting, Lisse (inclusief balie) Los meubilair All Art Kwast, Woerden; Eelco Voogd, Rotterdam; Vitra, Gervasoni, Arper, SV, Casalis, E15, Kvadrat, Fritz Hansen Vloeren Leoxx, Houten; Forbo Flooring, Assendelft; Interface, Scherpenzeel; Boot Natuursteen, Lisse Het Vintagehuis Afwerking wanden en kastenwanden Lignapal (Leeuwenburgh Fineer, Raamsdonksveer), Abet Laminati, Turijn Vilten wanden Eurofelt, Sneek Verlichting Moooi, Amsterdam, Kreon, Antwerpen, Wilhelm Licht en design, Apeldoorn,Foscarini, Marcon Aannemer Van Wijnen, Stolwijk Adviseur technische installaties Deerns Raadgevende Ingenieurs, Rijswijk Oppervlakte 5000 m2
FOTO LINKS De centrale hal FOTO BOVEN Het pand kreeg en nieuwe gevel, inclusief grijze borstwering FOTO ONDER Het ondernemerscafé is zo ontworpen dat huurders er kunnen werken, maar elkaar ook informeel kunnen ontmoeten
OPGELEVERD
Tauro beheert bedrijfsverzamelgebouwen in Den Haag, Alphen aan den Rijn, Rijswijk, Delft, Haarlem-Heemstede en Amsterdam. Men verhuurt kantoorruimten en werkplekken aan ondernemers die voor een paar dagen of voor langere perioden willen huren. Voor ondernemers die zich nog geen fulltime kantoor kunnen permitteren, heeft Tauro een werkplekabonnement, vergelijkbaar met een sportschoolabonnement. De huurder maakt gebruik van gemeenschappelijke faciliteiten en kan deze naar eigen behoefte uitbreiden. Zo is er een representatieve, centrale hal met ontvangstbalie, waar een receptioniste de telefoon beantwoordt, secretariele ondersteuning biedt en bezoekers ontvangt. De nieuwe vestiging in Den Haag bevat extra vergader- en bespreekkamers en door het hele pand informele werknissen. Er zijn goede parkeerfacili-
Tauro Kantorencentrum Den Haag
Representatieve werkomgeving
teiten, wireless internet en een ondernemers-café met bedrijfsrestaurant, waar de verschillende huurders elkaar kunnen ontmoeten. Alle voorzieningen voor ‘smart working’ zijn aanwezig. Bas Korswagen, die met samen met zijn broer het in 1907 opgerichte familiebedrijf leidt, deed een opleiding restauratietechniek. Zijn hart ligt bij klassieke panden die hij met veel enthousiasme en gevoel voor stijl herstelt. De voorgevel van het pand in
Den Haag is vervangen, dat wil zeggen: er werd een gevel voorgezet, inclusief een grijze borstwering. Het verklaart de dikke buitenmuren waardoor het geheel oogt als een classicistisch gebouw. Op het dak plaatste hij extra kantoorunits. Het interieur werd volledig gestript. Onderdelen als liften en trappenhuizen lagen vast, maar weerhielden Korswagen er niet van bouwkundige ingrepen te doen zoals het aanbrengen van een hoge vide. Hij houdt zich ook altijd bezig met de inrichting.Vorig jaar attendeerde SV
FEBRUARI - MAART 2013 | # 1 | JAARGANG 24
PIP001_Tauro.indd 61
61
15-02-13 09:59
eisen en Tauro was al ver met de verbouwing - sommige stenen vloeren waren al gekozen. Al pratende is er het nodige veranderd.” same-d is een multi-disciplinair ontwerpbureau, geleid door Francis Saris en Ronald Meekel. Gespecialiseerd in ruimtelijke, grafische, audio-visuele
Huiselijkheid De centrale hal straalt inderdaad elegante huiselijkheid uit. Tegenover de informele
OPGELEVERD
Tauro Kantorencentrum Den Haag
projectinrichters in Rotterdam hem op ontwerpbureau same-d uit Voorburg en sindsdien is er sprake van een intensieve, inspirerende samenwerking. “Een gearrangeerd huwelijk” grapt Francis Saris van same-d, “maar we vullen elkaar goed aan.Vanuit ieders specialisme kijken we kritisch naar elkaars voorstellen. Er lag een strikt, no nonsens programma van
en interactieve projecten, ontwerpt het bureau interieurs, tentoonstellingen, huisstijlen, merken, brochures en interactief webdesign.Verfijnd, humoristisch en helder van vormgeving. Ruimtelijke projecten van same-d zijn onder meer de opmerkelijk stijlvolle kantoren van Van Leeuwenbuizen in Zwijndrecht, De Lage Landen in Eindhoven en Claudia Sträter concept store Rotterdam. In Den Haag heeft same-d meegedacht over de routing, de indeling, kleuren en materialen en het meubilair zoals de receptiebalie, locker-, post- en opbergkasten. Problematisch was de nogal brede doelgroep toekomstige gebruikers, variërend van ambassades tot de kleine ondernemer die 25 m2 huurt. Saris: “We vertrokken vanuit het concept van een ondernemershotel waar je je thuis voelt. Waar je kunt eten en andere ‘reizigers’ ontmoet. Waar de service perfect en gastvrij is. De sfeer zou uitnodigend en comfortabel moeten zijn, maar ook ‘tijdelijk’. Toen we dat ontwerp eenmaal hadden, konden we het in de materialisering gaan communiceren.”
FOTO BOVEN Overal in het gebouw zijn de oorspronkelijke plafonds in het zicht gelaten, onderbroken door op maat gemaakte verwarmingsplaten die radiatoren overbodig maken FOTO ONDER Omdat de arduin vloer al vast lag, is de balie bekleed met gefreind natuursteen dat fraai contrasteert met de Corian omlijsting. Daarachter de speciaal ontworpen postkasten
62
PIP001_Tauro.indd 62
15-02-13 09:59
Polderbank van Vitra staan een houten fauteuil met schemerlamp en lage tafeltjes, op ‘versleten’ karpetten van Turkse herkomst. “We hebben de balie centraal in de ruimte geplaatst en bewust lager dan normaal gemaakt.” licht Saris toe. “Geen 105 cm maar tafelhoogte, 90 centimeter. Dat werkt uitnodigender en zorgt tegelijk voor een goeie zichtlijn vanuit de lager liggende entree.” De centrale plaatsing bood tegelijk een oplossing voor het feit dat het pand ook een achteringang heeft. Omdat de arduin vloer al vast lag, is de balie bekleed met gefrijnd natuursteen. De ruwe afwerking contrasteert mooi met de Corian omlijsting van de balie.Voor de huurders werd een fraai paneel met brievenbussen ontworpen. Bijzonder is de hoge, maar toch intieme vide van de centrale hal. Dat komt door de effectieve toepassing van maar liefst zeven Heracleum lampen van Bertjan Pot, waarvan het ontwerp is geïnspireerd op de berenklauw. Als een zacht wiegende wolk hangen deze eigentijdse luchters in de strakke ruimte. Zij vormen niet alleen een alternatief
overal thermostaten aangebracht, in een bepaald ritme. Zodra er vraag naar is, kunnen we bestaande ruimten met systeemwanden in tweeën delen en ze toch probleemloos verwarmen en koelen.” Zo bevat het Tauro gebouw meerdere slimme oplossingen die de bewegingsvrijheid vergroten. In de werkkamers staan losse ‘multi-zuilen’ voor de aansluiting van data- en elektrakabels. Deze kunnen overal op de plafondelementen worden ingeplugd zodat de gebruiker ze kan plaatsen, waar hij wil werken. De huurders meubileren hun ruimten overigens zelf, maar Tauro least ook meubels. De aansluiting van de kamers
FEBRUARI - MAART 2013 | # 1 | JAARGANG 24
PIP001_Tauro.indd 63
Tauro Kantorencentrum Den Haag
FOTO ONDER Voorbeeld van een flexibele kantoorruimte die ondernemers bij Tauro kunnen huren, al dan niet gemeubileerd
voor de veilige, maar weinig sprankelend classicistische kroonluchter die hier doorgaans wordt toegepast: ze stralen precies die representatieve informaliteit uit die Tauro nastreeft. Op wanden en meubels keert door het hele gebouw een whitewashed-verzaagd eiken plaatmateriaal terug. De oorspronkelijke, zwart geschilderde betonnen plafonds zijn in het zicht gelaten en worden gedeeltelijk afgedekt met witte, op maat gemaakte koelplaten. Deze zorgen ‘s winters voor verwarming en in de zomer voor verkoeling. “Daardoor hoefden wij geen radiatoren te plaatsten.” zegt Korswagen. “Ook hebben we
OPGELEVERD
FOTO’S BOVEN Het hele pand plaatste same-d informele werknissen, gemeubileerd met banken van Eelco Voogd
63
18-02-13 08:33
Tauro Kantorencentrum Den Haag OPGELEVERD
BOVEN In de centrale hal hangen zeven Heracleum-lampen van Bertjan Pot. Zij geven de hoge vide een intiem karakter en de representatieve informaliteit die Tauro nastreeft LINKS Plattegrond begane grond RECHTS Plattegrond eerste verdieping
op de gangen verloopt door middel van T-vormig op elkaar gezette glasplaten die de wanden open houden. Om een plezierige akoestiek te verkrijgen, is overal geluidsabsorberend vilt toegepast.
Werknissen Door het hele Tauro pand bevinden zich informele werknissen. Deze zijn gemeubileerd met door Eelco Voogd ontworpen banken. Allard Kwast van All Art Kwast bracht deze op het juiste moment onder de aandacht van same-d
die het voorstelde aan Bas Korswagen. Voogd ontwikkelde vervolgens een nulserie. same-d integreerde de nissen in de ruimte door de onderkant van de meubels te laten corresponderen met de plinthoogte van de wanden. Ook zijn er op iedere verdieping pantry’s aangebracht met faciliteiten voor de gebruikers zoals mini-afwasmachines. Een mooi detail ook vormen de trappenhuizen. De oorspronkelijke relingen uit de jaren vijftig bleven gehandhaafd, maar werden ontdaan van hun originele
kunststof bovenlaag. Het resultaat oogt strak en de gladde leuningen contrasteren nu effectief met ruwe afwerking van de wanden en de subtiele lichtarmaturen. Het Tauro gebouw bevat een grote, multifunctionele trainingsruimte die af en toe wordt gebruikt voor netwerkborrels. Dit kan ook op het speciaal daarvoor ingerichte dakterras. Het ondernemerscafé annex bedrijfsrestaurant bevat zakelijk meubilair in dezelfde gedekte kleuren als elders in het gebouw. Saris en Korswagen waren verrast dat de huurders deze ruimte anders gebruiken dan zij zich hadden voorgesteld. Saris: ‘We hadden in het restaurant behalve een lange tafel, allerlei zitjes langs de wand gemaakt.Voor individueel gebruik. Maar men blijkt vooral aan die lange Vitra tafel aan te schuiven!’ In het bedrijfsrestaurant, dat ook catering kan verzorgen, staat een hoge, glazen barvitrine. Het is een barstje in het verstandshuwelijk tussen Tauro en same-d. Want hoewel Saris een bescheiden, lage vitrine had ontworpen, koos Korswagen spontaan voor een hoge vintage vitrine die hij ergens kon overnemen. Maar een goed huwelijk kan tegen een stootje. Ontwerpbureau same-d richt ook de Tauro vestiging bij Amsterdam Sloterdijk in. Hier gaan zij onder meer een podium ontwerpen waarop huurders elkaar kunnen laten zien waar zij aan werken en elkaar zo inspireren. www.same-d.nl
64
PIP001_Tauro.indd 64
15-02-13 10:00