Een bankiersblik op de grafische industrie Visie van de Rabobank Steffanie van der Maas en Bert Sikken Rabobank Nederland 29 februari 2012
Programma 1. Trends en ontwikkelingen de markt 2. Kansen en innovaties 3. Rabobank sparringpartner voor zakelijke Nederland 4. Visie op ondernemerschap
Trends en ontwikkelingen in de markt
Ontwikkelingen De totale omzet in de grafische industrie bedraagt ongeveer 7 miljard euro. Drukkerijen nemen daarvan het grootste gedeelte van hun rekening (6,4 miljard). De totale omzet is de afgelopen drie jaar afgenomen. De productie groeit harder dan de omzet. Dit duidt op prijsdruk. Het aantal drukkerijen neemt af door faillissementen, fusies en overnames
Trends Overcapaciteit in de grafische sector
– Maatwerk in kleinere oplagen met focus op – –
doelgroepen Toenemende prijsconcurrentie, ook uit het buitenland Druk op marges
Bedrijven in moeilijkheden hebben te maken met:
– – – –
Grillige markt met veel concurrentie / onderbezetting Te zware financieringslasten Faillissementen bij klanten Hoge reorganisatiekosten
MVO wordt steeds belangrijker
– Grafische bedrijven organiseren zich in regionale –
duurzaamheidskringen. ISO beschikken zijn belangrijk bij aanbestedingen
Kansen en innovaties
Prognose Grafische sector is sterk conjunctuurgevoelig. De overcapaciteit is voorlopig nog niet uit de markt, waardoor druk op marges blijft. Autonome groei wordt hierdoor lastig, groei is wel mogelijk door overnames. Vooral veel kleine bedrijven zullen overgenomen worden. De grafische industrie gaat pas profiteren, wanneer bedrijven hun budgetten voor marketing en sales activiteiten gaan verhogen.
Kansen Doordat de omzet en winstgevendheid van grafische ondernemingen terugloopt, zoeken ondernemers naar andere mogelijkheden om hun rentabiliteit te verhogen. Mogelijkheden hiervoor zijn:
– Flexibel werken in kleine oplagen. – Schaalvergroting en overnames van bedrijven die – – –
echt iets toevoegen (niet alleen capaciteit). Samenwerken met andere grafische bedrijven. Uitbreiding van het dienstenpakket gericht op het ontzorgen van klanten. Aanbieden van nieuwe diensten, bijvoorbeeld met samen met branchevreemde partijen.
Rabobank denkt mee… Resultatenrekening (in % van de omzet)
MKB
MKB
MKB 2009
MKB 2010
2009
2010
Voorraadtermijn (dagen)
76
78
Omzet
100,0
100,0
Debiteurentermijn (dagen)
Inkoop
35,0
34,9
54
54
4,4
4,5
Crediteurentermijn (dagen)
60,6
60,6
113
115
0,4
0,4
Totale opbrengsten
61,0
61,0
Omzet per fte (x €1000)
132
132
Totale kosten
63,5
65,6
Brutowinst per fte (x €1000)
80,0
80,0
Loonkosten
36,2
36,7
5,8
6,2
Loonkosten in % brutowinst (%)
59,7
60,7
Overige kosten
12,5
13,2
Loonvoet (x €1000)
48,0
49,0
Afschrijvingen
6,5
6,7
Financiële lasten
2,5
2,8
-2,5
-4,6
Werk derden Brutowinst Overige opbrengsten
Huisvestingskosten
Resultaat voor belasting
Rabobank sparringpartner voor zakelijk Nederland
En als belangrijkste financier … Kredietverlening in Nederland
Groei kredietverlening dec-2007 = 100 Lokale Rabobanken
Kredietverlening in Nederland Rabobank Overige banken
Van iedere 3 euro wordt 1 euro gefinancierd door Rabobank. Voor goede plannen is altijd ruimte. Sinds eind 2007 is de kredietverlening aan het MKB (exclusief F&A) met 37% gegroeid. Voor de totale kredietverlening in Nederland is dit 24%.
Wij blijven zolang als verantwoord achter de ondernemer staan. 11
Bron : Jaarverslag Rabobank en www.dnb.nl
Rabobank (sparring)partner van zakelijk Nederland Marktaandeel Rabobank * (per omzetklasse)
12
Marktaandeel Rabobank * (per sector)
* Financiële monitor TNS NIPO, september 2011 (Cijfers hebben betrekking op HID markt)
Rabobank en de grafische industrie • Marktaandeel van 42%, voornamelijk bij bedrijven met 2 tot 30 miljoen omzet.
• Rabobank heeft geen ambities om als actieve speler in de grafische industrie op te treden en is voornemens om de posities die we hebben te gaan verkopen.
• Als marktleider in de sector is de Rabobank gebaat bij een gezonde grafische industrie.
13
Visie op ondernemerschap
Geen sectorbeleid
Spreiding van het bedrijfsresultaat (€ x 1000) 700 600 500 400 300 200 100 0 -100 -200 -300 -400 -500 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
• Waar staat uw bedrijf? • Waar staat u als ondernemer? • Maak een plan en onderbouw dit • Bereken meerdere scenario’s • Zorg voor goede (actuele) cijfers • Stuur op cashflow • Gebruik kennis van de Rabobank Zorg dat u het verschil maakt! 16