Alumni-nieuwsbrief lerarenopleidingen NHL
• • • •
Winter 2016
Educator
lesgeven aan vluchtelingenkinderen win In de schoolbanken dit is er nieuw in 2016 de beste vakmasters van Nederland vind je op de NHL
1
Beste Alumni, Waar vind je de beste vakmasters van Nederland? Natuurlijk op de NHL Hogeschool! Dat is onze ambitie en via dit magazine maken jullie kennis met de educatieve masters. Jullie waren al gewend aan berichten van de pabo en de tweedegraads lerarenopleidingen, maar daar komen vanaf nu dus ook de masters bij. En wat is het goud van de vakmasters? Naast de studenten zijn dat natuurlijk de specialistische docenten die in de volgende editie aan het woord komen. Er is meer nieuws. Zo gaven NHL-studenten eind 2015 les aan vluchtelingenkinderen in de noodopvang in Leeuwarden. Wat een bijzondere ervaring en ontzettend dankbaar werk. En de NHL heeft een nieuwe lector: Marc Coenders. Hij gaat er met het lectoraat Wendbaar Vakmanschap voor zorgen dat de NHL hemelbestormers aflevert, die het onderwijs kunnen vernieuwen en veranderen. Alweer een mooie ambitie. Nieuw en ook nog eens uniek is de internationale lerarenopleiding die momenteel wordt voorbereid. We starten met drie
internationale opleidingen: wiskunde, geschiedenis en Duits. Het zijn opleidingen voor avontuurlijke types die geen last van heimwee hebben. Ik hoop dat 2016 voor jullie een prachtig en inspirerend jaar wordt. Een jaar waarin jullie het beste in jullie zelf naar boven halen. Zonder al te veel werkdruk en met hulp van het ondersteunend personeel, geweldige stagiairs en het management. Educator wil jullie daarbij ondersteunen. Met twee keer per jaar dit magazine en de kans om praktische onderwijsboeken te winnen. Deze keer kun je In de schoolbanken winnen, een recent en interessant boek met debatten over veranderingen in het onderwijs. En daar hoef je bijna niets voor te doen. Alleen een e-mail sturen is al voldoende. Lees verder op pagina 8.
‘Hemelbestormers in opleiding’ Lector Marc Coenders over wendbaar vakmanschap
Ton Diepeveen, directeur Instituut Educatie & Communicatie NHL Hogeschool
‘Deze tijd vraagt om vakmanschap en om wendbaarheid’, zegt Marc Coenders. Hij is dan ook de NHL-lector van het nieuwe lectoraat wendbaar vakmanschap. Een mooie titel, maar wat is het nu eigenlijk en wat kunnen we ervan verwachten?
Agenda 27 en 28 januari 2016 | Utrecht Cultuur en onderwijsbeurs in Utrecht. Voor iedereen die op educatief gebied actief is met cultuur. www.ceob.nl 30 januari 2016 | o.a. Leeuwarden CNV Filmdag in onder andere Leeuwarden. De filmdag en netwerkborrel is gratis voor leden. De filmtitel houdt CNV Onderwijs nog even geheim, maar de film haakt in op actuele onderwerpen. www.cnvo.nl 2 februari en 31 maart 2016 | Leeuwarden Infoavond deeltijdopleidingen op de NHL. Bezoek de informatiemarkt of ga naar een klassikale voorlichting. www.nhl.nl 10 en 18 februari 2016 | Amersfoort Sociale veiligheid in Amersfoort. Wat kun je doen om werk te maken van sociale veiligheid op jouw school? www.schoolenveiligheid.nl 15 en 21 maart 2016 | Leeuwarden Informatiebijeenkomst master pedagogiek op de NHL. www.nhl.nl 15 maart 2016 | Leeuwarden Informatiebijeenkomst masters lerarenopleidingen op de NHL. www.nhl.nl 13 april 2016 | Utrecht De staat van het onderwijs in Utrecht. Welke ontwikkelingen heeft de Inspectie van het Onderwijs het afgelopen schooljaar gezien? Congres voor leraren, leerlingen, ouders en directies. 2 www.onderwijsinspectie.nl
‘In één generatie zijn sommige beroepen onherkenbaar veranderd. Bij de boeren was het vroeger bijvoorbeeld ondenkbaar dat je dieren had, zonder land. Dat is nu helemaal anders. Hetzelfde geldt voor houtbewerkers; vroeger hoefden ze alleen te kunnen timmeren, nu moeten ze kunnen omgaan met allerlei ingewikkelde apparatuur zoals lasersnijders. Ook het vak van de leraar is anders, die staat al lang niet meer alleen voor de klas. Dat vraagt om wendbaarheid; het vermogen om te veranderen en in te spelen op innovaties.’
Inhoudsopgave De beste vakmasters van Nederland, gewoon op de NHL Lesgeven aan vluchtelingenkinderen Onderwijsnieuws Win In de schoolbanken, de complexe en dynamische wereld van het onderwijs Nieuw en uniek: een internationale lerarenopleiding
4 5 7 8 10
Colofon Educator is een uitgave van de lerarenopleidingen, de vakmasters en de pabo van NHL Hogeschool Hoofdredactie: Atsje de Vries Eindredactie: Tjitske Idsinga Vormgeving: Marion Vegter | Jack of all Trades Drukwerk: Document Centre NHL Hogeschool Oplage: 2.275 exemplaren
stappen in het leerproces. Daardoor ontstaan echte doorlopende leerlijnen. Niet in de vorm van goede afspraken tussen instellingen, maar als iets existentieels waar scholen nog veel meer van betekenis kunnen zijn.’
Wendbaarheid aankweken ‘We kunnen niet alles tegelijk, daarom start dit lectoraat bij de lerarenopleidingen en het beroepsonderwijs. We zorgen dat we hier wendbaarheid aankweken, zodat onze studenten dat meenemen naar en overdragen in hun werkveld. Het hoeven echt niet allemaal hemelbestormers te worden, maar een beetje is wel nodig.’
Hokjesdenken ‘De behoefte aan een vakman blijft, maar verandert. Men wil nu een vakman die over de grenzen van zijn beroep heen kijkt. Op een technasium hebben ze bijvoorbeeld niets aan iemand die vast zit in het ‘hokje’ wiskunde. En een ‘standaard’ leraar is voor geen school aantrekkelijk. Een mbo-instelling wil graag een mbo-leraar. Een vmboschool een vmbo-leraar. En dan ook nog een leraar die bereid is om te veranderen en bijdraagt aan innovaties. Dat vraagt bijvoorbeeld om afstudeervarianten bij de lerarenopleidingen.’
Over Marc Coenders Marc Coenders (1961) studeerde af in onderwijskunde en management van leren en ontwikkeling. Hij promoveerde in 2008 op een onderzoek naar de relatie tussen ruimte en leren. Coenders was eerder als zelfstandige betrokken bij diverse landelijke innovatieprogramma’s. Sinds november is hij verbonden aan de NHL als lector wendbaar vakmanschap voor een periode van vier jaar. Het lectoraat draagt bij aan het ontwikkelen van afstudeerrichtingen binnen de lerarenopleidingen en nieuwe vormen van leren in de praktijk die zorgen voor meer wendbaarheid.
Echte doorlopende leerlijnen ‘Maar eigenlijk moeten we met die wendbaarheid al veel eerder beginnen. Op het primair onderwijs, als het aan mij ligt. Dat we bij elk mens blijven kijken naar de ontwikkelkansen en zorgen voor de ondersteuning bij de volgende
3
De beste vakmasters van Nederland, gewoon op de NHL
Anna Marije Bloem (docent Fries aan het Bogerman en onderwijsbegeleider bij Cedin) is inmiddels halverwege de master Frysk. Hoe bevalt dat? ‘Ik ben een echte doener en had dan ook verwacht dat een master niets voor mij zou zijn. Inmiddels heb ik mijn eerste onderzoek voor de master afgerond en vind ik het eigenlijk heel interessant. Het is ook maar net hoe praktisch je de onderzoeken inricht.’ ‘Na de pabo deed ik de lerarenopleiding Frysk. Mijn vader adviseerde om ook nog de lerarenopleiding Nederlands te doen, zodat ik echt alle kanten op kon. Ik ben er aan begonnen, maar heb het niet afgemaakt. Mijn vader werd ziek en na zijn overlijden zou ik de draad weer oppakken, maar toen begreep ik eigenlijk niet meer waarom ik er ooit aan begonnen was. Ik wilde helemaal geen leraar Nederlands worden! Ik heb er een tijdje over nagedacht en ben uiteindelijk geswitcht naar de master Frysk. Daarvoor ben ik wel gemotiveerd en het past ook zo veel beter bij wat ik wil en wat ik doe.’ ‘Twee dagen per week werk ik als docent Frysk op het Bogerman en ik werk twee dagen als onderwijsadviseur Meertaligheid bij Cedin. Daarnaast ga ik dus naar school in Groningen en ook thuis besteed ik de nodige uren aan de master. Het is zwaar, maar gelukkig is de opleiding goed opgebouwd en afgestemd op mijn persoonlijke tempo. Zo haal ik sommige vakken naar voren en doe ik andere vakken juist later. Ik ben inmiddels op de helft van de opleiding en heb zin in de volgende helft. Ik doe deze opleiding niet om mijn kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Ik doe het echt alleen voor mezelf, om mezelf te ontwikkelen. Die motivatie zie ik ook bij mijn medestudenten.’
Simon Ro
zendal en
Babs Geze
lle Meerb
urg
Anna Mari
je Bloem
NHL Hogeschool is een van de grootste aanbieders van deeltijd lerarenopleidingen in Noord-Nederland. De opleidingen worden gegeven op verschillende niveaus. Beginnende leraren kunnen hun tweedegraads lesbevoegdheid halen met een bacheloropleiding. Ook leraren die hun eerstegraads lesbevoegdheid willen halen kunnen bij de NHL terecht. In Groningen worden verschillende masteropleidingen verzorgd. Voor het onderwijs zijn er de driejarige masteropleidingen voor algemene economie, Duits, Frysk, Engels, Nederlands, natuurkunde en wiskunde. Babs Gezelle Meerburg en Simon Rozendal zijn de waarnemend interim-afdelingshoofden van de vakmasters. Educator vroeg Babs waarom studenten voor een vakmaster van de NHL kiezen. ‘De educatieve masters van de NHL en de universiteit leiden beide tot hetzelfde resultaat: een eerstegraads bevoegdheid. Op de NHL zijn we echter wat meer gericht op het beroep. De masterstudenten hebben vaak al een tweedegraads bevoegdheid voor hetzelfde vak. Ze kiezen voor onze master omdat ze meer uitdaging willen, meer vakkennis op willen doen en soms ook om de kans op meer of ander werk te vergroten. Na en vaak ook al tijdens de masteropleiding zijn de studenten trekkers binnen de eigen school en de vaksectie. Het zijn actieve, inspirerende mensen die een kwaliteitsslag kunnen maken, het onderwijs kunnen vernieuwen en verbeteren. Juist die mensen willen
Het goud van de vakmasters: specialistische docenten Harm Bakker (wiskunde) – In elke editie van Euclides (vakblad voor wiskundeleraren) staat een wiskundeprobleem. Wiskundeleraren uit het hele land proberen deze puzzels op te lossen, aan het eind van elk jaar wordt een winnaar bekend gemaakt. Vorig jaar was dat Harm Bakker.
wij met kennis verrijken. Want goed onderwijs begint en eindig met de man of vrouw voor de klas.’ ‘Op onze vakmasters bieden we onze studenten meer dan wat minimaal nodig is. Kleinere groepen, een hoog niveau en alleen maar echt goede vakdocenten, vakidioten soms. Vooraanstaande mensen, autoriteiten in hun vakgebied. Bijvoorbeeld omdat ze een belangrijke vakprijs hebben gewonnen. Daarmee hebben we de masterstudenten echt wat te bieden. Dat zijn we hun verplicht, want hun investering is ook groot. Het volgen van een masteropleiding is niet zomaar iets, het kost veel tijd en energie. Het sociale leven komt voor de meeste studenten op een laag pitje. We doen er alles aan om daar een excellente opleiding tegenover te zetten.’
4
Ton Diepeveen, directeur van het instituut Educatie en Communicatie van de NHL over de educatieve masters. ‘Het is een atypische afdeling binnen de hogeschool. In positieve zin; met kleine dienstverbanden, hoogspecialistische docenten en hoge waarderingen van de studenten. Dat draagt allemaal bij aan onze ambitie om de beste vakmastersopleidingen van Nederland te zijn.’
Melanie Hof (Nederlands) – Studeerde zelf nog niet zo lang geleden cum laude af aan de onderzoeksmaster Linguïstiek en geeft nu les op de universiteit en de NHL. Wouter Penris (Engels) – Deed eerder het conservatorium en studeerde cum laude af in applied linguistics. Wouter geeft nu Engels en muziek op 5 het voortgezet onderwijs en verzorgt lessen op de master van de NHL. Greetje Ploegman-Krijgsheld (algemene economie) – Schreef mee aan talloze economieboeken, gaf jarenlang les in het voortgezet onderwijs en geeft nu bedrijfseconomische vakken aan zowel de tweede- als de eerstegraads lerarenopleidingen.
5
NHL-studenten geven les aan vluchtelingenkinderen
Peter-Hans Dijkstra, derdejaars student geschiedenis, gaf les aan vluchtelingenkinderen van 9 en 10 jaar Je was één van de zestig vrijwilligers om taalles in de noodopvang te verzorgen. Wat was de reden om je aan te melden?
gegeven. Dan is er minder afleiding en meer een schoolgevoel. Wat ik van deze ervaring straks meeneem naar mijn werk is vooral geduld. Ik zal meer geduld hebben met leerlingen die niet in Nederland geboren zijn. Zij beleven alles heel anders. Dingen die voor ons logisch zijn, zijn voor hen vreemd. En ik overweeg door deze taallessen later nog eens de lerarenopleiding Nederlands te doen.’
‘Anderen helpen en lesgeven: twee dingen die ik graag doe en die ik nu kon combineren. Daarnaast zijn de vluchtelingen vaak negatief in het nieuws en wilde ik zelf graag ook de positieve kant van vluchtelingen meemaken.’
Wat was jouw eerste indruk van de noodopvang?
Annet Vis
ser en Sjo
‘Hartstikke mooi dat het is opgezet, maar verschrikkelijk dat de mensen daar zo moeten leven. Absoluut geen privacy en ondanks de talloze activiteiten die voor ze worden opgezet, vervelen ze zich rot in de opvang.’
ukje Dotin
ga
ga
ukje Dotin
ser en Sjo
Annet Vis
Wat als studenten zich niet geroepen voelen om als vrijwilliger aan de slag te gaan? De projectgroep die taallessen voor vluchtelingenkinderen in de Leeuwarder noodopvang initieerde, had geen tijd om een plan B te bedenken. Het bleek gelukkig ook helemaal niet nodig, want binnen 3 dagen stonden er 60 studenten klaar!
Ben je een mooie ervaring rijker of was het soms toch wel lastig? ‘Het is mooi om te zien dat veel kinderen de taal ontzettend snel oppikken. En daarnaast was de dankbaarheid die de mensen toonden ook mooi om te zien. Toch was het lesgeven heel pittig. Elke week waren er andere kinderen en je weet niet wat ze kennen en kunnen. Het zou ook al een stuk beter gaan als de lessen in een lokaal worden
s Dijkstra
Peter-Han
kinderen in leeftijdsgroepen, maar alle groepen bleven in die kantine. Genoeg afleiding dus!’
Niet alleen de studenten reageerden positief op het idee van lector Alex Riemersma, ook de docenten en de directies van de pabo en de lerarenopleidingen staken direct de handen uit de mouwen. De NHL investeerde 10.000 euro om in de laatste maanden van 2015 taallessen aan kinderen (4-18 jaar) in de noodopvang te geven.
Annet Visser, junior-onderzoeker vult aan dat een supergestructureerd persoon inderdaad niet heel gelukkig zou worden van deze lessituatie. ‘Het was vooral improviseren. In een reguliere les bepaal jij het programma. Deze kinderen zijn dat niet meer gewend en moeten weer in het ritme komen van naar school gaan. Het leren moet ook vooral leuk zijn, anders verdwijnt de interesse en lopen ze zomaar weg of sluiten ze aan bij een andere groep. De taallessen in de noodopvang waren voor de kinderen niet verplicht. Toch kwamen de meesten wel.’
Sjoukje Dotinga (vierdejaars pabo) heeft enkele weken taalles aan de vluchtelingenkinderen gegeven. ‘Ik heb gereageerd op de oproep omdat ik het mooi vind dat ik echt iets voor deze kinderen kon doen. Voor de ec’s heb ik het niet gedaan, want die heb ik al genoeg. Het is natuurlijk wel een mooie toevoeging op mijn cv, maar ik vind het belangrijker dat ik er wat van leer en dat ik dat meeneem in mijn werk. Wat ik er vooral leer is creativiteit en flexibiliteit. Want het is niet niks om les te geven in een noodopvang.’
Sjoukje is vooral onder de indruk van de leergierigheid van de kinderen. ‘Ze willen leren, leren en nog eens leren. En ze pikken het zo snel op! Dat maakt ontzettend veel weer goed.’
‘Samen met vijf andere studenten heb ik lesgegeven aan een groep van ongeveer twaalf kinderen van 7 en 8 jaar. De begeleiding was dus bijna 1-op-1. Dat is -gezien de grote niveauverschillen- wel noodzakelijk. Er zijn kinderen die alleen Arabisch kunnen schrijven, maar ook kinderen die al een aardig woordje Engels spreken. Dan zijn er natuurlijk nog de verschillende talen, culturen en nationaliteiten en ook de leeromgeving zorgt voor een uitdaging. We gaven les in een grote kantine, we verdeelden de meer dan 60
Vanaf januari neemt onderwijsorganisatie Proloog de taken rondom onderwijsvoorziening voor vluchtelingenkinderen in Leeuwarden over. Vluchtelingenkinderen zijn zes weken na aankomst leerplichtig. Naar verwachting is er een groot tekort aan leraren die les kunnen geven aan vluchtelingenkinderen. Daarom duurt het op veel noodopvanglocaties langer voordat kinderen onderwijs wordt geboden.
6
7
In de schoolbanken, de complexe en dynamische wereld van het onderwijs Onderwijs en opvoeding staan voortdurend in het centrum van de publieke belangstelling. Dagelijks is er aandacht voor op de opiniepagina’s van de grote landelijke dagbladen. Je vindt er bijdragen van onderwijsgevenden, maar ook van ouders die zich druk maken over de kwaliteit van het onderwijs dat hun kinderen genieten. Aan die discussies in de media nemen naast onderwijsspecialisten tal van wetenschappers uit andere disciplines deel. Sinds in het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw de schoolpedagogiek van naam veranderde en onderwijskunde ging heten, raakten onder specialisten bepaalde onderwerpen uit het zicht. De zogeheten empirisch-analytische wending, die een naamsverandering noodzakelijk maakte, sloot wetenschappelijke beschouwingen over onderwijsdoelen en andere normatieve kwesties uit. Dergelijke vraagstukken werden aan de politiek overgelaten.
Jan van Tartwijk zien hoe de cognitieve onderwijsopbrengsten op basis van onderwijsonderzoek kunnen worden verhoogd. De bijdragen in dit boek vormen stuk voor stuk belangwekkende bijdragen aan het debat over de complexe en dynamische wereld van het onderwijs.
Onderwijsnieuws Goede voornemens van kinderen Meer dan de helft van de basisschoolkinderen heeft goede voornemens voor 2016. De top 5 luidt: 1. Geld sparen 2. Gezonder eten 3. Beter huiswerk maken 4. Meer bewegen 5. Beter luisteren/liever zijn
De beste
Dat blijkt uit onderzoek van Totally Fit Kidz. Dit is een programma van de Hartstichting, Nationaal Schoolontbijt en Telekids dat kinderen op de basisschool op een speelse manier helpt met een gezonde leefstijl.
Wie is de beste leraar Nederlands? Voor de derde keer wordt de verkiezing de beste leraar Nederlands georganiseerd door het KRO-NCRV radioprogramma ‘De Taalstaat’ en Het Genootschap Onze Taal. Er wordt gezocht naar docenten met een meerwaarde, met bijzondere kwaliteiten of een bijzondere inzet. Herken jij jezelf of een collega daar in? Aanmelden kan door een e-mail te sturen naar
[email protected].
Hieronder een aantal van die ideeën: 1. OnzeLes: een app waarmee leerlingen kunnen meedenken over de les. En zo ook leraren aanmoedigen om hun lessen te blijven ontwikkelen en verbeteren. 2. FlipFilm: Leerlingen bekijken de uitleg van de leraar op een filmpje. Zo hoeft de leraar ook niet steeds hetzelfde te vertellen. 3. Make&Meet Challenge: Landelijke wedstrijden in verschillende onderdelen zoals dans of robotica, waaraan gemixte teams van leerlingen meedoen. Zo komen leerlingen met verschillende achtergronden meer met elkaar in contact. 4. EduBox: Leraren ontvangen viermaal per jaar een Edubox vol innovatieve ideeën en materialen voor lessen. 5. BrugklasBonus: Extra geld voor scholen die een brede brugklas hebben. Door zo’n brede brugklas kunnen leerlingen met een achterstand toch op een hoger niveau terecht komen.
Ideeën voor het onderwijs van morgen
Winnen?
Willem Koops, Bas Levering, Micha de Winter en Jan van Tartwijk, de redacteuren van In de schoolbanken hebben zich gericht op onderwijskwesties die de gemoederen bezig houden. Zo beziet Bas Levering de belangrijkste veranderingen in het Nederlandse onderwijs in de afgelopen halve eeuw door een pedagogische bril. Buigt Micha de Winter zich over het probleem van radicalisering. En laat
Het boek In de schoolbanken kun je winnen! Educator mag van uitgeverij SWP twee exemplaren weggeven. Het enige dat je hoeft te doen is een mailtje met je naam en adres sturen naar
[email protected]. Meedoen kan tot 1 maart en de winnaars ontvangen persoonlijk bericht.
De beste onderwijsboeken van vorig schooljaar, van onderwijsvanmorgen.nl 1. Creative Schools – Sir Ken Robinson 2. Gedragsproblemen in de klas in het voorgezet onderwijs – Anton Horeweg 3. Mediawijsheid in de klas – Patrick Koning 4. Beschermjassen op school: aandacht voor verschil in het onderwijs – Kitlyn Tjin A Djie en Irene Zwaan 5. Het prachtige risico van onderwijs – Gert Biesta 6. Dat zoeken we zelf wel uit – Sanneke Bolhuis, Pieter Leenheer, Gerritjan van Luin 7. Genres in schoolvakken: taalgerichte didactiek in het voortgezet onderwijs – Bart van der Leeuw
8
leraar Ne derlands van vorig (foto: De jaar Taalstaat, KRO-NCR V)
De Nationale DenkTank (een groep twintig jonge (oud-) studenten) presenteerde tien concrete oplossingen die het leren van de toekomst een stap dichterbij brengen.
SONNET | DEA JANSEN
Het leren is een zelfwerkend proces
De Nationale Denktank gaat nu onderzoeken hoe haalbaar de ideeën zijn en heeft ook leerlingen om input gevraagd. Daarna wordt gezocht naar partners om de ideeën te realiseren.
Het leren is een zelfwerkend proces En werkt niet automatisch steeds gelijk. Men leert zowel met opzet in een les. Als gewoon vanzelf in de praktijk.
Alle alumniverenigingen van de masters pedagogiek bundelen hun krachten Het is voor sommige werkgevers nog altijd niet duidelijk wat de kwaliteiten van de master pedagoog zijn. Daar moet verandering in komen en daarom bundelen alle alumniverenigingen van de masters pedagogiek (ook die van de NHL dus) hun krachten in de Landelijke Alumnivereniging Masters Pedagogiek (LAMP). Door samen op te trekken kunnen ze de bekendheid van het vak en de opleiding vergroten en meer masterpedagogen bij elkaar brengen. Bijvoorbeeld tijdens het landelijke congres voor masterpedagogen dat op stapel staat. Ook afgestudeerd aan de master pedagogiek? Check ze op twitter.com/LAMPedagogiek of op linkedin.com/ lampedagogiek of stuur een e-mail naar
[email protected].
Zelfs de stijl waarin men leert verschilt: Zo word je soms bedreven door een beeld, Of word je slim als je veel blokken wilt Vanuit een boek, of als je kennis deelt. Het onderwijs zit net nog ‘onder’ wijs, hoewel ze daar veel weten over leren. Het stelt soms net een iets te lage eis Om hoger resultaat te genereren. Het leerproces betaalt daarvoor de prijs. Docenten kunnen beter differentiëren.
9
Dit verandert er in het onderwijs in 2016 Dit zit er in de pijplijn voor 2016. De plannen liggen er, maar het besluit is nog niet genomen. En er verandert meer per 2016. Alle onderwijsveranderingen lees je op www.nationaleonderwijsgids.nl
Nieuw en uniek: een internationale lerarenopleiding 8.000 internationale scholen op de wereld, maar geen opleiding die docenten daar specifiek voor klaarstoomt. Gek eigenlijk. Tijd voor verandering! Vier jaar geleden begon Stenden samen met partners uit Denemarken en Noorwegen een internationale pabo. Toen er vraag was naar ook een internationale lerarenopleiding voor het voortgezet onderwijs, benaderde Stenden de NHL. Projectleider Alex van der Stouwe zag direct de potentie van dit plan. In september start de opleiding. Havo-leerlingen moeten bijvoorbeeld minimaal een 7 halen op het eindexamen Engels en ook minimaal een 7 op het vak dat ze kiezen.’
‘We beginnen met drie vakken: wiskunde, geschiedenis en Duits. Van elk van de drie afdelingen met tweedegraads leraren hebben we één opleiding aangewezen waarvan we verwachten dat er vraag naar is. Het zijn opleidingen die niet gauw worden leeg getrokken als een paar studenten in de regio de internationale opleiding kiezen in plaats van de reguliere.’
‘De studenten van deze nieuwe opleiding gaan minimaal een half jaar naar het buitenland voor een minor. We werken samen met Noorwegen en Denemarken, dus onze studenten kunnen daar voor een half jaar heen en hun studenten begroeten we op de NHL. Tijdens de minor doen ze een tweede vak, dat maakt de studenten aantrekkelijker voor internationale scholen. Voor dat tweede vak krijgen ze geen Nederlandse bevoegdheid, afgestudeerde studenten mogen hun eerste vak wel in Nederland geven.’
‘De internationale pabo van Stenden trekt veel studenten van buiten de regio, en naar verwachting zal dat bij de NHL ook gebeuren. De studenten die voor deze internationale lerarenopleiding kiezen, zijn waarschijnlijk avontuurlijke types, die makkelijk communiceren, graag een uitdaging aan gaan en het geen probleem vinden om van huis te gaan. We denken dat deze opleiding ook aantrekkelijk wordt voor studenten die anders niet voor een lerarenopleiding zouden kiezen. Omdat alle lessen worden gegeven in het Engels, is het ook een aantrekkelijke opleiding voor studenten uit het buitenland.’
Muziekonderwijs op de basisschool Basisscholen kunnen straks in het kader van de Erfgoedwet bij het Fonds voor Cultuurparticipatie subsidie aanvragen om mensen voor de klas te trainen in het geven van muziekonderwijs. Als de plannen worden goedgekeurd, dan is er tot 2020 25 miljoen euro beschikbaar.
15% van het onderwijs in het Frans, Duits of Engels
Vernieuwingen voor het vmbo
Excellente scholen mogen van de regels afwijken
Het kabinet wil de opzet van het vmbo vernieuwen. Leerlingen in de bovenbouw van de beroepsgerichte leerwegen en gemengde leerweg kiezen straks één profiel. Zij vullen die aan met praktijkvakken. Leerlingen kunnen kiezen uit tien profielen. Door de nieuwe opzet moet het vmbo beter aansluiten op het vervolgonderwijs en de (regionale) arbeidsmarkt. Ook krijgen leerlingen meer ruimte om hun talenten te ontwikkelen. Het is de bedoeling dat de nieuwe opzet start in het schooljaar 2016-2017.
Excellente basis- en middelbare scholen mogen per 1 januari 2016 bij wijze van experiment van bijna alle regels afwijken. Want regels kunnen nieuwe initiatieven en innovatie in de weg staan. Als een school het idee heeft dat een andere aanpak de kwaliteit van het onderwijs verbetert of dat er doelmatiger gewerkt kan worden, dan mogen ze regels loslaten. Wel zijn er een paar randvoorwaarden. Zo is het nodig dat ouders, leraren en leerlingen via de medezeggenschapsraad instemmen en moeten scholen in het voortgezet onderwijs hun leerlingen wel een volwaardig diploma laten halen.
Per 1 januari 2016 mag maximaal 15 procent van het onderwijs in het Frans, Duits of Engels gegeven worden. Dan kan het bijvoorbeeld gaan om aardrijkskunde in het Duits of biologie in het Engels. Op deze manier komen leerlingen al vroeg in aanraking met andere talen.
Cum laude voor voortgezet onderwijs Als Eerste en Tweede Kamer instemmen, dan krijgen leerlingen vanaf schooljaar 2015/2016 in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo) de vermelding cum laude op hun diploma wanneer zij een 8,0 of hoger hebben gehaald op hun eindexamen.
Verlaagde inkomensnormen voor bestuurders Onderwijsbestuurders krijgen te maken met nieuwe, verlaagde inkomensnormen. Per 1 januari 2016 worden zij betaald naar de complexiteit van de instelling die zij besturen. Deze complexiteit wordt bepaald door zaken als omvang van de school, aantal schoolsoorten dat onder een bestuur valt en baten van een bestuur. Alleen bestuurders in de hoogste complexiteitscategorie kunnen in aanmerking komen voor het WNT-maximum (179.000 euro). Voor anderen ligt het maximum (beduidend) lager.
Cultuurkaart voor mbo Leerlingen in het middelbaar beroepsonderwijs krijgen via school vanaf schooljaar 2015-2016 een MBO Card. Hiermee krijgen ze korting bij culturele instellingen of evenementen. Verschillende musea en instellingen hebben speciale programma’s en voorstellingen ontwikkeld, die aansluiten op de belevingswereld van mbo’ers. Als de plannen doorgaan, stelt de overheid per jaar 1 miljoen euro beschikbaar voor de kaart.
‘Uit onderzoek blijkt dat de meeste Nederlanders die voor een periode naar het buitenland gaan, uiteindelijk weer terugkomen. Onze studenten verrijken over tien tot vijftien jaar dus ook ons onderwijs met een bak aan internationale en interculturele ervaring.’ Herken jij de avontuurlijke types die Alex omschrijft in de klas? Attendeer ze dan op de internationale lerarenopleiding van de NHL!
‘Ik hoop dat we in september kunnen starten met 20 studenten voor elke opleiding. Het is een bijzondere opleiding, waarbij we ook speciale eisen stellen aan studenten.
10
11
Column | CINDY POSTMA
Terugblikken en vooruitkijken Nu 2015 achter ons ligt is het traditie om terug te blikken op een jaar vol turbulentie. Het lerarenregister zal er komen en die rekentoets, wel, niet, wel, misschien niet? Lieve mensen in Den Haag, hou nou eens op met die ellende! Dat wellesnietes-spelletje geeft zoveel onrust in onderwijsland. Ja, natuurlijk willen we allemaal dat het niveau van ons onderwijs goed is, maar door constant veranderen en plannen bedenken die uiteindelijk meer met prestige te maken hebben dan met constructief verbeteren van onderwijs holt het onderwijs juist uit.
kwamen op me af, ik wilde met de jeugd naar buiten! Biologie moet je beleven, niet alleen uit boeken leren! Na een goed gesprek met het afdelingshoofd mocht ik mijn educatieve vaardigheden ook in praktijksettings leren. Het werd een stage bij Veldwerk Nederland. Ik stond aan de basis van een veldwerkweek voor blinden, schreef een praktijkmodule voor economie en ontdekte de liefde voor het ontwikkelen van onderwijsmateriaal. Ik verruilde Drenthe tijdelijk voor Amerika en Schotland en ging voor vrije keuzepunten een werkweek naar Italië.
In 2016 heb ik mijn diploma 10 jaar! In 2001 begonnen met de opleiding, in 2002 voor het eerst betaald voor de klas en in 2006 mijn diploma gehaald. Wie kan rekenen ziet dat ik 5 jaar over mijn hbo-opleiding heb gedaan. Tja, ik was wat rebels in die tijd, moest en zou de wereld ontdekken en zag het nut van tact niet zo in. Na mijn eerste stagedag op de havo in Buitenpost wilde ik het liefst gillend naar huis. De muren
Na 10 jaar is het nut van tact bekend, ik maak nog steeds graag onderwijsmateriaal en met veel liefde organiseer ik inmiddels al weer 5 jaar internationale excursies voor mbo 1 en 2. In de kern doe ik dus eigenlijk nog steeds hetzelfde, ik ben alleen wat levenslessen wijzer geworden. Life Long Learning, Amen to that! Ik wens iedereen een gezond en leerzaam 2016!
p het
entor o cent en m o d k a v is ma Cindy Post itenpost. ege in Bu ll o C in w Nord
Oproep! Educator wil weten wat je zoal doet / hebt gedaan na je opleiding. Sta je voor de klas of ben je een hele andere richting opgegaan? Doe je mee aan een bijzonder project of woon je in het buitenland? Heb je een eigen bedrijf gestart of bijzondere ideeën over het onderwijs? Stuur een mail naar
[email protected], dan nemen we contact me je op voor een interview!
www.nhl.nl NHL Hogeschool. Vergroot je perspectief. 12
