Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing
Inhoud Welkom Doelen Profielschetsen Materialen Bijlagen
Met het Solly Systeem worden kinderen al op jonge leeftijd geïntroduceerd in de wereld van duurzame energie. Samen met Solly en zijn vriendjes ervaren kinderen hoe het is om zelf energie op te wekken en leren ze over de mogelijkheden van duurzame energie. Door op een actieve en speelse manier te ontdekken, onderzoeken en ontwerpen worden kinderen intrinsiek gemotiveerd hun bijdrage te leveren aan een duurzame samenleving. Zo werkt Solly samen met de kinderen toe naar een nieuwe, groene generatie.
Welkom Voor u ligt de didactische onderbouwing van het educatieve pakket van het Solly systeem. In dit document wordt de didactische basis van het natuur en techniek project uiteengezet. Het Solly systeem is een speel-leersysteem geschikt voor alle leerjaren binnen het primair onderwijs. Met Solly worden kinderen geïntroduceerd in de wereld van duurzame energie. Het systeem bestaat uit diverse robots die stroom en energie inzichtelijk maken en kinderen in staat stellen zelf duurzame energie op te wekken, te verplaatsen, op te slaan en te gebruiken. Dit educatieve pakket biedt u een volledig lespakket voor ieder leerjaar bestaande uit de robots, een docentenhandleiding, werkboeken en werkbladen waarmee gedurende gemiddeld zes weken het project doorlopen kan worden. Naast deze materialen wordt er ook een digitale leeromgeving geleverd waarmee kinderen op hun eigen account de educatieve Solly-game kunnen spelen en extra opdrachten kunnen maken en waarbij de leerkracht de vorderingen van kinderen kan volgen via de digitale account voor leraren. Het pakket is een kerndoeldekkend project waarin gewerkt wordt aan duidelijk gestelde doelen. Deze doelen zijn per leerjaar en per les voor de leerkracht weergegeven in de docentenhandleiding. Daarnaast zal deze verantwoording verder inzicht bieden in de hoofddoelen van het Solly Systeem. Met deze verantwoording wordt ernaar gestreefd het Solly Systeem zo inzichtelijk mogelijk te maken. Mocht u nog vragen hebben of meer informatie willen, twijfel dan niet om contact met ons op te nemen. Veel leerplezier met het Solly Systeem!
Het Solly Systeem BV
[email protected] +31 (0) 6 29 566 093 Daalakkersweg 2-72 5641 JA Eindhoven www.hetsollysysteem.nl
Doelen Het Solly systeem is een kerndoeldekkend project dat uitgaat van drie hoofddoelen, namelijk duurzame energie, ontdekken, onderzoeken en ontwerpen en tot slot het ontwikkelen van 21st century skills. Per doel zal inzichtelijk worden gemaakt hoe deze aansluiten bij de kerndoelen Natuur en techniek van het SLO (zie bijlage A). In de lerarenhandleiding zijn naast deze hoofddoelen ook doelen per leerjaar en per les opgesteld.
Duurzame energie
Door het werken met het Solly Systeem beschikken kinderen over de noodzakelijke basiskennis en een betrokken houding waarmee energiebewustzijn in hun leefwereld geïntegreerd zal worden. Kinderen leren de basiskennis over duurzame energie die ze nodig hebben om zich energie-bewust verder te kunnen ontwikkelen. Ze begrijpen dat verschillende natuurverschijnselen invloed hebben op het opwekken van duurzame energie (kerndoel 46) en kunnen deze beschrijven (kerndoel 43). Daarnaast leren kinderen waar stroom in hun eigen omgeving vandaan komt, hoe ze een rol kunnen spelen in het behouden van onze planeet en hoe hun energie verbruik daar een cruciale rol in speelt (kerndoel 42). De digitale leeromgeving biedt mogelijkheden tot het leren onderscheiden en benoemen van veelvoorkomende planten en dieren in de eigen omgeving (kerndoel 40).
Ontdekken, onderzoeken en ontwerpen
Door op een actieve manier ervaring op te doen met Solly worden kinderen intrinsiek gemotiveerd om de wereld van duurzame energie te ontdekken en onderzoeken. Daarnaast leren ze een bijdrage te leveren aan een duurzame maatschappij door zelf duurzame oplossingen te ontwerpen en te realiseren. Kinderen werken aan de hand van de onderzoekscyclus; ze begrijpen wat onderzoeken betekent, wat een onderzoeksvraag is, hoe ze een eenvoudig onderzoek moeten uitvoeren en doen hier ervaring mee op (kerndoel 42). Tijdens het ontwerpproces kijken ze naar bestaande oplossingen en bedenken een nieuwe oplossing voor duurzame energie. Hierbij leggen ze een relatie tussen de werking, vorm en materiaalgebruik (kerndoel 44). Deze oplossingen leren ze niet alleen te ontwerpen maar ook uit te voeren en evalueren (kerndoel 45). De digitale leeromgeving biedt kinderen de toegevoegde mogelijkheid tot het ontwerpen van een buitenaardse plant, dier of wezen (kerndoel 41).
21st century skills
De 21st century skills zijn een set vaardigheden die in de moderne samenleving als belangrijk worden ervaren en kinderen de handvatten bieden zich verder te ontwikkelen binnen onze maatschappij. Voorbeelden zijn samenwerken, kritisch denken en probleemoplossend vermogen (voor een volledig overzicht, zie bijlage 1). Het Solly Systeem stimuleert het ontwikkelen van deze skills door de vrije opbouw waarbij kinderen zelfstandig in groepjes werken aan hun eigen ontwerp. De 21st century skills zijn opgebouwd uit de volgende aspecten:
21
Samenwerken
Probleem oplossend vermogen
ICT-geletterdheid Creativiteit
Kritisch denken
Communiceren
Sociale en culturele vaardigheden
In de lerarenhandleiding wordt per leerjaar en per les aangegeven op welke manier aangesloten wordt bij de 21st century skills en hoe hier het beste op ingespeeld kan worden.
Profielschetsen Hoewel het Solly Systeem beschikt over een unieke leerlijn per leerjaar zijn er globaal een viertal onderwerpen te onderscheiden: zintuiglijke ervaring, zonne-energie, duurzame en niet-duurzame energie en ontwerpend leren over duurzame energie. Deze onderwerpen zijn verdeeld over de leerjaren in clusters van twee jaar. Kinderen zullen dus twee jaar lang aan hetzelfde onderwerp werken, met een oplopende moeilijkheidsgraad.
Groep 1/2: zintuiglijke ervaring
In de kleuterklassen maken de kinderen kennis met Solly en zijn vriendjes. De leerkracht introduceert Solly als een vriendje die graag {mee wil doen/ hulp nodig heeft?}. Ze ervaren licht en wind met behulp van kringgesprekken, educatieve spelletjes, werkboekjes en een ontdekhoek. {De leerlijn voor de kleuterklassen wordt nog verder uitgewerkt}
Groep 3/4: zonne-energie
In de groepen 3 en 4 ervaren kinderen dat zonne-energie overal om ons heen bestaat en opgevangen kan worden met behulp van Solly en zijn vriendje Letty. Kinderen doen ervaring op met Solly door onder andere met hem naar buiten te gaan en te experimenteren met de meest gunstige plaats voor het verzamelen van zonne-energie. Omdat in groepjes gewerkt wordt moeten kinderen samenwerken om het probleem van Solly op te lossen; hij heeft honger. Indien ICT beschikbaar is kunnen kinderen hun bevindingen direct hierop invoeren. Daarnaast wordt een beroep gedaan op hun creativiteit in de zoektocht naar mogelijkheden om Solly met meeste zonlicht te laten eten.
Groep 5/6: duurzame- en niet-duurzame energie
In groep 5 en 6 leren kinderen waar stroom vandaan komt. Ook leren ze het onderscheid te maken tussen duurzame- en niet-duurzame energie en de impact van energieverbruik op hun omgeving. Kinderen gaan hun eigen omgeving verkennen door te zoeken naar diverse apparaten die stroom verbruiken. Ze leren bepalen of apparaten wel of niet duurzaam zijn. Ook wordt er dieper ingegaan op onderzoekend leren met de robots. Daarnaast wordt het onderzoekend leren verder uitgebreid met de robots, er worden onderzoeksvragen opgesteld en hypotheses getest op een analytische manier. In groep 6 wordt een begin gemaakt met ontwerpend leren door kinderen zelf duurzame oplossingen te laten bedenken in de vorm van robots. De ontwerp opdrachten zijn in deze fase hoofdzakelijk leerkrachtgestuurd. Omdat in groepjes gewerkt wordt moeten kinderen samenwerken om een oplossing te vinden voor een groot maatschappelijk probleem: klimaatverandering. Indien ICT beschikbaar is kunnen kinderen hun bevindingen direct hierop invoeren.
Groep 7/8: duurzame energie; ontwerpend leren
In groep 7 en 8 leren kinderen over verschillende vormen van duurzame energie. Ze leren de voor- en nadelen van verschillende energie-systemen en leren welke het beste in een situatie ingezet kan worden. In de bovenbouw gaan de kinderen werken met het ontwerpend leren. Kinderen leren zelf een oplossing voor een bepaald probleem te verzinnen, ontwerpen hiervoor een duurzame oplossing in de vorm van een robot, leren het ontwerp te maken, te evalueren en te presenteren. Tijdens het ontwerpproces komen alle 21st century skills aan bod. Ik de handleiding voor de leerkracht staat hoe deze optimaal ingezet kunnen worden.
Verdieping
Het Solly Systeem biedt per leerjaar niet alleen een algemeen curriculum maar biedt ook mogelijkheden tot verdieping. Deze verdieping is hoofdzakelijk te vinden in de online leeromgeving en is voornamelijk bedoeld voor kinderen die behoefte hebben aan meer inzicht in de stof.
Materialen Het Solly systeem wordt geleverd met een aantal materialen die bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen. Hier zal een overzicht geboden worden van de beschikbare materialen.
Verhaal
Ieder leerjaar wordt geïntroduceerd met een verhaal. Aan de hand van dit verhaal wordt een vraag opgeworpen waarmee de kinderen tijdens het project aan de slag gaan. Het verhaal begint zeer kleinschalig in de onderbouw en breidt zich steeds verder uit. De karakters groeien op deze manier met de kinderen mee en bieden zo een duidelijke context voor het project.
De robots
De robots Solly en Letty worden momenteel geleverd bij het Solly Systeem. Deze robots zijn zo ontworpen dat kinderen zelf met de robots kunnen gaan ontdekken en onderzoeken. Hieronder vindt u een korte beschrijving van de geleverde robots en hun bijbehorende onderdelen.
Solly
De Flow-kabel
Solly klapt open om zonnestralen te gaan 'eten'.
De Flow-kabel kan de zonnestralen doorgeven.
Solly geeft aan hoeveel energie hij opwekt, waardoor kinderen zelf kunnen ontdekken wat de beste plaats en houding voor Solly is.
Door de lampjes op de kabel wordt zichtbaar hoeveel stroom er doorheen loopt.
Letty Letty kan met de zonnestralen alle kleuren licht geven. Hiermee kan een eigen sfeer gemaakt worden. Ook Letty geeft aan hoeveel energie hij gebruikt.
De Batterij-buik De Batterij-buik kan zonnestralen opslaan. De buik kan onder Solly geklikt worden waardoor zonnestralen opgeslagen worden. Later kan Letty de energie uit de batterij-buik gebruiken.
De lerarenhandleiding
In de lerarenhandleiding vindt de leerkracht alles wat nodig is om het Solly project uit te kunnen voeren. De handleiding is beschikbaar voor ieder leerjaar en biedt de leerkracht een volledige leswijzer met leerdoelen, lesplan, tijdsplanning en materialenoverzicht. Daarnaast biedt de handleiding mogelijkheden tot extra differentiatie.
Werkboeken
De werkboeken zijn beschikbaar voor ieder leerjaar. Het zijn boeken waarin de kinderen gedurende het hele project kunnen werken aan hun opdrachten of hun ontwerpproces. De werkboeken zijn zowel op papier als digitaal beschikbaar.
Digitale leeromgeving
De digitale omgeving bestaat uit drie delen die elkaar aanvullen.
Kind Accounts
Met deze account kan elk kind toegang krijgen tot de digitale wereld van Solly. Via deze weg kan de Solly robot worden uitgelezen met de computer en krijgen kinderen meer inzicht over de energieopbrengst. De account geeft een overzicht van onder andere het weer en het aantal verdiende Solly-punten. Via de account krijgen de kinderen ook toegang tot de digitale werkbladen en de educatieve game.
Educatieve game
In de educatieve game gaan kinderen zelf een planeet opbouwen, ze gebruiken daarbij de Solly-punten die ze verdiend hebben door energie op te wekken met de Solly-robot. In de game gaan kinderen de planeet bewoonbaar maken, hierdoor leren ze veel over biologie.
Leerkracht Account
Via de leerkracht account kan de leerkracht inzicht krijgen in de leeropbrengst, kinderen opdrachten toewijzen en hun voortgang inzien. Daarnaast zijn er extra functies zoals Solly-punten uitdelen als beloning of een planning maken die makkelijk gedeeld kan worden. Ook vormt deze account een platform om makkelijk door te schakelen naar veel gebruikte externe online software.
Bijlagen Bijlage A: Kerndoelen Natuur en Techniek
Bijlage B: Opzet 21st century skills
