Economische en financiële vooruitzichten Anton Brender en Florence Pisani December 2013
Wereldwijde groei Uitdagende vooruitzichten
2
De wereldwijde groei zal de komende jaren waarschijnlijk licht versnellen, maar nog bijna 1% onder het niveau van vóór de crisis blijven IMF groeiprognoses BBP (%, jaar op jaar)
Opkomende landen 12
12 9 6
Wereld 6
5% 5
4,1%
4
-1 02
04
06
08
10
12
14
16
Bronnen: IMF, Dexia-AM
6
9 6 3
0
0
0
-3
-3
-3
-6
-6
-6
02 04 06 08 10 12 14 16
02 04 06 08 10 12 14 16
Centraal- en Oost-Europa & GOS*
Midden-Oosten
02 04 06 08 10 12 14 16
Afrika
12
12
9
9
6
6
3
3
3
0
0
0
-3
-3
-3
-6
-6 02 04 06 08 10 12 14 16
3
6,7%
3
2
0
5,5%
12
10,5%
3
3
1
9
8,1%
Latijns-Amerika
Ontwikkelende landen Azië
12 9
6,2% 3,9%
02 04 06 08 10 12 14 16
(*) Gemenebest van Onafhankelijke Staten
6
-6 02 04 06 08 10 12 14 16
De opkomende economieën zullen aanzienlijk blijven bijdragen, maar we verwachten een sterke groeivertraging in bepaalde landen Aandeel in wereldwijd BBP (%) 70
(%, jaar op jaar) 9
0 Opkomende
50
Groei BBP
7
30 2001 2005 2009 2013 2017
-15
Ontwikkelde
-18
2,9
Bijdrage aan de wereldwijde groei
8,1 5,5
-0,3
3
1
India
(%)
6
12
5,0
10
4,1 2016-18
2005-07
2016-18
2005-07
4
8
1,7 1,2
Ontwikkelde
3
9,5 8,1 7,0
6,7
6 4
2 3,3 1
Opkomende 2,9
0 Bronnen: Thomson Datastream, IMF, Dexia-AM
Herzieningen van het IMF groei BBP middellange termijn
(%)
5
2,6
0
4
China 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18
5
2
Brazilië
-12
6
4
Rusland
-9
40
-2,6
-3 -6
Opkomende
8
(%)
3
Ontwikkelde 60
IMF-herzieningen in geprojecteerde BBPniveaus tussen april 2011 en oktober 2013
2005-07
2016-18
2 0 Brazilië India China Rusland
IMF april 2011 IMF oktober 2013
De groeivertraging in een aantal opkomende landen is niet echt een verrassing "Grens" BBP-groei per capita
Bevolkingsgroei (% jaarlijkse groei)
Totale bevolking 15
China 10
Turkije
0
Korea
0
-1
India Turkije Brazilië Rusland China
2010-15 2020-25 2030-35
5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000
Reëel BBP per capita (KKP dollar) BBP-groei per capita over de komende 5 jaar (% jaarlijkse groei)
14
Groei BBP 12
China 2003 en 2013
10
12
2003 -2,5%
6
8
4
2013
6
(% jaarlijkse groei)
BBP per capita (IMF voorspellingen) Bevolking “Grens” BBP
8
10
2
4 0
5
1 India Turkije Brazilië 0 China Rusland -1
2010-15 2020-25 2030-35
Brazilië
-5
1
2013-18
5
2
0
India
Bevolking op arbeidsleeftijd
2
2003-13
BBP-groei per capita over de komende 5 jaar (% jaarlijkse groei)
20
Bronnen: IMF, Dexia-AM
5000
10000
Reëel BBP per capita (KKP dollar)
15000
0 Korea
Brazilië
Turkije
India
China
China kon zijn economie dicht bij de "grens" houden, maar ten koste van toenemende reële onevenwichten… Aandeel in het BBP
Investeringen 50
(%) 45 40
10
110
8 6
105
2007
Binnenlandse vraag
Netto buitenlandse handel
4
30 78 82 86 90 94 98 02 06 10
Consumptie 55 50 45
100
0
2007
-2 -4
78 82 86 90 94 98 02 06 10
95
90 78 82 86 90 94 98 02 06 10
40
2007
2
-6
2007
35
35
30 78 82 86 90 94 98 02 06 10
Overheid 20 15 10
6
Bron: NBS
5
2007
Sinds 2007 wordt het spaaroverschot van China steeds minder geabsorbeerd door de rest van de wereld en steeds meer door binnenlandse investeringen.
78 82 86 90 94 98 02 06 10
… en financiële onevenwichten Begrotingssaldo
Begrotingssaldo China (% BBP) 2
Opkomende
2
Officieel saldo
0
(% BBP)
4 0 -2
-4
-4
Totaal kredieten aan de economie
Geavanceerd
-6
(niveau, % BBP)
-8
220
-8 -10
Totaal
180 160 140
Shadow banking
200
-12
-14
Door het IMF herberekend saldo
2001 2004 2007 2010 2013 2016
-16 2006
2008
2010
2012
2014
2016
100 02
04
06
08
(% BBP)
Banken leningen
50
10
40
12
120
Door het IMF herberekende staatsschuld
60
7
0 2008
Geavanceerd
Memo: China
40
20 10
100
(% BBP)
80
30
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Staatsschuld
Staatschuld China 60
120
Memo: China
-12
20
Algemene staatsschuld
Opkomende
0 2001 2004 2007 2010 2013 2016 2010
2012
2014
2016
De impact van de Chinese groeivertraging op de groei van de ontwikkelde economieën mag niet worden overschat De Chinese import wordt steeds belangrijker voor de rest van de wereld, maar…
… hij bestaat grotendeels uit intermediaire goederen die worden geassembleerd en dan opnieuw geëxporteerd.
De uiteindelijke vraag naar import is dus minder belangrijk dan het lijkt en meer dan de helft bestaat uit grondstoffen.
Aandeel “uiteindelijke import” in totale import
Aandeel “uiteindelijke import” in wereld-BBP
(%)
(%)
Aandeel import in wereld-BBP (%) 100
7 6
7 6
90
5
5 80
4 3
4 3
70
2
2 60
1
50
0
95
00
05
Verenigde Staten
09
China
EU27
8
1
Bronnen: IMF, OESO, Dexia-AM
12
0 95
00
05
09
95
00
05
09
12
Duitsland
Japan
Korea
Verenigde Staten
China
Verenigde Staten
China
EU27
EU27
waarvan grondstoffen
Landen die grondstoffen exporteren worden meer direct getroffen Wereldwijde metaalconsumptie Grondstoffenprijzen en groei opkomende economieën
(miljoen ton, op jaarbasis)
Koper
Aluminium 15
25
10 China 8
20
12
6
15
9
Europa 10
4 Verenigde Staten
2 0
Europa
5
Japan India 01
03
05
07
09
11
Verenigde Staten
0
13
60
(% jaar op jaar) [R.S.]
40 20
6
0
3
-20
Japan India 01
03
0 05
07
09
11
-40
13 -3
Groei opkomende economieën 85
90
95
00
05
10
15
Staal
700
Grondstoffenprijzen
China
(Goldman Sachs Indexen, 2007 = 100)
600
250
Landbouw
200
400 Europa
150
Verenigde Staten
100
200 Japan 0 01 03
India 05
07
09
11
Bronnen: Thomson Datastream, IMF, Bloomberg, Dexia-AM
Energie Veeteelt
50
13
0 9
80
GSCI grondstoffenprijzen
China
Industriële metalen 07
08
09
10
11
12
13
-60
De oliemarkt evolueert op basis van de vraag… en het aanbod! Olieverbruik (Miljoen vaten per dag) 60
OESO
50 40
4
6
3
5
2
4
1
Niet-OESO
30
OPEC reservecapaciteit
(Miljoen vaten per dag, op jaarbasis)
10
2
-1
waarvan China
OESO Niet-OESO Wereld
-2
0 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12 14
-3
Gecorrigeerd met productieverliezen
3
0
20
(Miljoen vaten per dag)
96 98 00 02 04 06 08 10 12 14
Effectief
1 0 04
Productiecapaciteit OPEC en Noord-Amerika 40
(Miljoen vaten per dag)
20
10
12
[R.S.]
(Miljoen vaten per dag)
16
Irak Nigeria
2
OPEC
34
14
18
Noord-Amerika
36
08
Ongeplande productieverliezen OPEC 3
38
06
14
Libië
1 32
12
Iran 10
30 06 Bronnen: EIA, Dexia-AM
08
10
12
14
10
0
11
12
13
Ondanks de groeivertraging worden sommige opkomende landen nu geconfronteerd met een toenemend extern onevenwicht Reële groei BBP
Betalingsbalans
(%, jaar op jaar, voortschrijding op 1 jaar)
(miljard USD)
0 -40 -60
-80
-80
-100
98
01
04
07
10
13
-100 02
04
06
10
Lopende rekening
0 Directe investering Overige
-10 -20 -30
Reserves
-40 -50 11
98
01
04
07
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
08
10
10
13
100 80 60 40 20 0 -20 -40 -60 -80 -100
Belangrijkste opkomende landen met tekort op de lopende rekening
12
(miljard USD, 2013)
Brazilië
Portefeuille
06 07 08 09 10 11 12 13
Lopende rekening
Indonesië 20
Turkije
0 Directe investering -20
Portefeuille
-40 Reserves Overige
-60
Reserves
-80 Lopende rekening
02
04
06
08
10
12
Peru
-60
-8 -10
Colombia
Reserves
Zuid-Afrika
-4
Oekraïne
Lopende rekening
Reserves
Brazilië
Chili
-40
-20
0
Polen
0 -20
Directe investering
Mexico
20
4
20
Zuid-Afrika
Directe investering
Indonesië
Portefeuille
40
India
8
Overige Portefeuille
40
Turkije
Overige
60
Brazilië
80
12
Turkije
60
India
India
Dit weerspiegelt gedeeltelijk de financiële herschikking in de eurozone Saldo's lopende rekening (miljard USD) 600
Per land Voorspellingen IMF oktober 2013 2000
400 200
China + Japan
0
-200
1000
Eurozone + Verenigd Koninkrijk
-400
-500
-800 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 600
-2000
200
97
Brazilië, India, Indonesië, -400 Turkije en Zuid-Afrika
12
99
01
03
05
07
09
11
13
15
Midden-Oosten + GOS
-200
-800
-1000
-1500
400
-600
500
0
-600
0
1500
Verenigde Staten 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16
Bronnen: Thomson Datastream, IMF, Dexia-AM
Verschil wereld
Verenigde Staten
Centraal- en Oost-Europa
Latijns-Amerika
Ontwikkelende landen Azië
Japan
Afrika en Midden-Oosten
GOS
eurozone
Overige ontwikkelde landen
Het toenemende externe onevenwicht maakt deze opkomende landen - en hun wisselkoersen - kwetsbaar voor veranderingen in de internationale financiële situatie Opkomende valuta's t.o. de USD (Januari 2012 = 100, lokale valuta's = e $) 110
110
Nettokapitaalinstromen in opkomende markten
Indonesische Roepia
Braziliaanse Real 100
100
90
90
80
80
(miljard USD, maandelijkse stromen) 30
4
20
70
10
2012
70
2013
2012
2013
3
0 110
-10 2
-20
100
90
80
2010
2011
2012
2013
1
70
80 2012
70
2013 110
Zuid-Afrikaanse Rand
Aandelen Obligaties Amerikaanse 10-jaarsrente (%) [R.S.]
100 90 80
13
Bronnen: IMF, Thomson Datastream, Dexia-AM
Indiase Roepie
100
Turkse Lira
90
-30 -40
110
70
2012
2013
2012
2013
De recente depreciatie van veel opkomende valuta's kan de spanningen in de wereldeconomie verhogen Reële effectieve wisselkoers Ontwikkelde landen
120
(2005 = 100) Opkomende Aziatische landen 140
China
eurozone 110
Thailand
Verenigde Staten
120
Maleisië Korea
100 100 90 80
80 70
Verenigd Koninkrijk Japan 05
06
07
08
09
10
11
12
13
India 60
Zuid-Amerika en Zuid-Afrika 200
05 06
07
08
09 10
11 12
13
Opkomende Europese landen 160
Brazilië
Rusland 140
150
Mexico Argentinië 100
120
Tsjechische Republiek Polen Hongarije Turkije
100
Zuid-Afrika 50 14
05
06
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
07
08
09
10
11
12
13
80
05 06
07
08
09 10
11 12
13
Verenigde Staten Minder strakke begroting… meer groei!
15
De meest recente indicatoren blijven positief Autoverkoop (miljoen eenheden, op jaarbasis) 22
Gemiddelde 1999-2007
20 18
70
(componenten nieuwe bestellingen)
Diensten
60
Consumentenvertrouwen en werkloosheidsgraad
16
ISM-indexen
50
180
12
160
10
140
8
Productie
(Conference Board, huidige situatie)
14
11
Werkloosheidsgraad
10
(%) [R.S.]
9
120 99
01
03
05
07
09
11
13
40
100
8
80
7
60
Detailhandelsverkoop
30 20
(%, nominaal) 10 07
08
09
10
11
12
13
6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10
16
Bron: Thomson Datastream
op jaarbasis wijziging 3-maand, jaarbasis 06 07 08 09 10
11 12 13
5
20 0
8
6
40
Vertrouwen 01
03
05
07
09
11
13
4
Ondanks de recente stijging van de hypotheekrente, zullen de residentiële investeringen waarschijnlijk blijven stijgen … Schuld gezinnen
Aandeel bij de ouders inwonende jongeren (18-31)
(% BBP)
100
(%)
38
90
60
32
50
30
40
80 84 88 92 96
00
28
04 08 12
Leningen met grote achterstand
Bestaande woningen [R.S.]
2,4 miljoen volwassenen
1981
2007
800
4500
600
4000 3500
200 00
2013
(duizend)
Nieuwe woningen 02
04
4 3000
Nieuwe woningen
3
meer dan 90 dagen achterstand
2 1
Aantal hypotheekexecuties
0 00
02
04
06
08
10
17 Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
12
08
10
3000
12
(verkoop nieuwe eengezinswoningen)
90
Verkoop in de komende 6 maanden
80 500
06
NAHB enquête
3400
600
400
2600
300
2200
200
1800
70 60 50 40 30 20 10
Bestaande woningen [R.S.]
100 82
86
90
94
98
02
06
10
1400
5500 5000
400 1968
6000
1000
Aantal woningen beschikbaar voor verkoop
(miljoen woningen)
4,5
6500
1200
34
70
(duizend, jaarbasis)
1600 1400
36
80
Woningverkoop
0
Mening over huidige verkoop 01
03
05
07
09
11
13
… en zullen de woningprijzen waarschijnlijk verder herstellen (maar aan een “redelijker” ritme) Woningprijzen
Vastgoedprijzen per grote agglomeratie
(bestaande woningen) 25 300
Aankoop woningen door institutionele beleggers
10
15 10 5
Dec. 2012
-5 -15 18
20 20
15
0
10
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
0
87 90 93 96 99 02 05 08 11 “Zonder Zeepbel” zones
-40 250
(Augustus 2013 / Augustus 2003, %) [R.S.]
Miami Tampa
50
0
Evolutie vastgoedprijzen
Washington New York Phoenix Las Vegas Los Angeles San Diego San Francisco
Nationale trend
-20
Aug. 2013
Dec. 2011
100
5
% aankopen institutionele beleggers (Sept. 2013)
0 -10
40
Atlanta
20
25
Las Vegas
25
150
Saint Louis
30
60
Jacksonville
(% jaar op jaar)
30
Charlotte
Vastgoedprijzen per grote agglomeratie
200
Los Angeles
FHFA -5 (Alleen aankoop, % kwartaal op kwartaal, jaarlijkse groei) -10 S&P/CS -15 (% kwartaal op kwartaal, geannualiseerd) -20 92 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12
80
San Diego
0
250
35
New York
5
San Francisco
15
“Zeepbel” gebieden
S&P/CS (% jaar op jaar)
Washington
20
(Januari 2000 = 100)
300
200 150
Seattle Boston Chicago Minneapolis
100
Charlotte
50 Portland
0
87 90 93 96 99 02 05 08 11
Nationale trend Denver Cleveland Atlanta Detroit
Het begrotingsbeleid zal de groei nu minder afremmen Begrotingsbalans van de staten en de lokale entiteiten (% BBP)
0,5
Begrotingsbeperking
0,0
(verschil structureel saldo, overheid, % BBP)
-0,5
3 2
Bijdrage aan groei BBP 0,4 0,2
-1,0
0,0
-1,5
-0,2
(%) Lager tekort Stabiel tekort
-2,0
beperking 1
-2,5
0
-3,0 80
-0,4
85
90
95
00
05
-0,6
10
07
09
11
-1
Tewerkstelling overheid
-2
stimulering
(verschil op een jaar, duizend)
400
-3
Lokale entiteiten Staten Federaal* Totaal
300
-4 07
08
09
10
11
12
13
14
200 100 0 -100 -200 -300 -400
19
Bronnen: CBO, Thomson Datastream, Dexia-AM
07
08
09
10
11
12
13
(*) Gecorrigeerd met de volkstelling 2010
13
Het beschikbare inkomen zal minder lijden onder belastingverhogingen en helpt de groei van de consumptie versnellen Privétewerkstelling (verandering over 3mnd, maandelijkse groei, duizend) 400 200
170
0
(% jaar op jaar) 8 6
-200
4 2
-600
Beschikbaar inkomen gezinnen
0 02
04
06
08
10
12
14
(bijdrage, %)
-2
Gemiddeld aantal gewerkte uren per week
-4 -6
35,0
-8 34,5
34,5 -10
5
Gewerkte uren
4
Privétewerkstelling
3
Inkomsten per uur
06
07
08
09
10
11
12
13
14
2
10
12
14
-1
Totaal lonen en supplementen
-2
8
Inkomsten per uur
6
(% over 3 mnd, jaarlijkse groei)
4 2
4
0
3
Lonen ambtenaren
-2
2
2,0%
-4 -6
1 20 0 02
(% jaar op jaar)
Beschikbaar inkomen
08
Belastingen
06
Sociale voordelen min bijdrage
5
04
0
Lonen en supplementen
02
Lonen ambtenaren t.o. totaal lonen
Inkomsten uit activa
1
34,0 33,5
Berekende lonen
2012 2013 2014
-400 -800
Bijdrage aan groei privéloonmassa
-8 04
06
08
10
12
14
06
07
08
09
10
11
12
13
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Welvaartseffect zal spaarquote waarschijnlijk verlagen Herzieningen nationale inkomensen productiestatistieken 450
Spaarquote gezinnen (% van het beschikbaar inkomen)
16 14
Met de S&P 500 op 1900 tegen 2014Q4
400
Netto financiële rijkdom
350
Nieuwe serie
12
Welvaart gezinnen (% van het beschikbaar inkomen)
300
10 8
250
6
Oude serie
4
Met een stijging van de vastgoedprijzen met 7% in 2014
200
2
150
0
Rijkdom onroerende goederen 60 65 70 75 80 85 90 95 00 05 10 15
60 65 70 75 80 85 90 95 00 05 10
Welvaart en spaarquote gezinnen Evolutie financiële rijkdom gezinnen Bijkomende rijkdom gezinnen
140
50
120
40
100 80
30
60
20 10
40
S&P 500
20
(% besch. ink., 1964 = 100) [R.S.]
0
0 64 69 74 79 84 89 94 99 04 09 21
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Spaarquote gezinnen
(% van het beschikbaar inkomen) 60
(% van het beschikbaar inkomen)
14 12 10
Wijziging in de spaarquote: -1%
8 11K1 6 10K1
4
14K4
2 0 450
13K2 12K1
500
550 600 Welvaart gezinnen
650
700
Dat vereist echter gunstige financiële voorwaarden Leningen en spaarquote gezinnen
Consumentenkrediet
(% van het beschikbaar inkomen)
(% van het beschikbaar inkomen)
14
7
Netto spaarquote
12
6
[R.S.]
10
5
8
4
6
3
4
2
2
?
0
1
3
Totaal consumentenkrediet
2 1 0
0
Netto financiële spaarquote [R.S.]
-2 -4 -6 94 14
97
00
03
-1
Netto leningsgraad -3
06
09
12
Revolving Non revolving
-2 94
97
00
03
06
09
12 Memo: uitstaand bedrag studentenleningen
3
Leningen kredietmarkt
12
-1
-2
(% van het beschikbaar inkomen)
2
10
Totaal 'non revolving'
8
10
1
6 4
0
2
0 -2 -4 -6 22
-1
Overige Hypotheken Consumentenkrediet 94
97
Bron: Thomson Datastream
00
03
06
09
12
-2 94
00
03
06
Private
6
Non-profit
4
Auto's Andere privé Overheid en non profit 97
8
2 0 09
12
Federale overheid
Juni 2013
In die omstandigheden zal de Fed het soepele beleid waarschijnlijk handhaven Plannen aankoop woning en totale woningverkoop
3,5
Netto-aankopen agencies
6 zone “gemakkelijk krediet”
3,0
(miljard USD, voortschrijdend gemiddelde 4Q)
5
2,5
zone "moeilijk krediet
4
Financiële voorwaarden
800
Deposito-instellingen, beleggingsfondsen verzekeringen en pensioenfondsen
Alternatief banksysteem (incl. geldmarktfondsen)
800
2,0
3
400
400
1,5
2
0
0
1,0
1
-400
-400
80
84 88 92 96 00 04 08 Woningverkoop per capita (%) Plannen om een woning te kopen binnen 6 maanden (% gezinnen) [R.S.]
12
-800 94
98
02
06
10
-800 94
Hypotheekspread
800
3,5
400
400
0,8
3,0
0
0
0,6
2,5 -400
-400
2,0 0,4 0,2
23
80
84
88
92
96
00
04
-800 94
1,5
zone “moeilijk krediet”
08
(*) Verhouding woningverkoop per capita t.o. gezinnen die een woning willen aankopen
12
02
06
10
Federal reserve
800
(hypotheekrente 30 jaar min 10-jaarsrente Treasuries, %)
zone “gemakkelijk krediet”
98
2009-10 Rest van de wereld
Financiële voorwaarden* 1,1 1,0
Geldmarktfondsen Overige
1,0
98
01
04
07
10
98
02
06
10
-800 94
98
0204
08
12
13 Bronnen: Thomson Datastream, Federal Reserve, Dexia-AM
Na een vertraging verwachten we een aanhoudende stijging van de bedrijfsinvesteringen… maar aan een gematigd ritme De nieuwe NIPA-meting van bedrijfsinvesteringen en kapitaal in de VS Privé-investering
Software
10
-20
Verzendingen
55
-30 00
02
04
06
08
50 45
-10
-30 07
08
09
10
11
12
13
-40
06
07
08
09
10
11
12
12
Stock productief kapitaal
Stock productief kapitaal
Bedrijfsinvesteringen
(privésector excl. structuren, % jaarbasis)
(excl. structuren, % jaarbasis)
Software
Ontspanning, literatuur en originele kunstwerken 6
R&D
10
8
Kapitaalvoorraad
8
6
6 4
Uitrusting
4
4
0 1994
1998
2002
2006
2010
-2
2 0
BBP (% over 3 jaar, jaarbasis) [R.S.] 66
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
10 8
2
2
24
Investeringen
(excl. structuren, triljoen courante dollars)
8
0 1990
Kernkapitaalgoederen
-20
Totaal
10
(% qoq, jaarbasis, nominaal)
0
R&D
Ontspanning, literatuur en originele kunstwerken
20 10
60
0 -10
(niet-defensie bv vliegtuigen, miljard USD) 70 65
Uitrusting
20
Levering kernkapitaalgoederen en investeringen in uitrusting
Nieuwe orders
(excl. structuren, % op jaarbasis)
30
Levering kernkapitaalgoederen en nieuwe orders
76
86
96
5%
6
3%
4 2 0
06
12
13
14
13
De recente stijging van de USD zal het herstel van de export niet aantasten, maar de externe steun voor groei zal zwak blijven Export en externe vraag VS
Exportorders
Effectieve wisselkoers
30
110
20
105
Reële EWK
(% jaar op jaar) 65
Exportorders
Externe vraag
(ISM enquête) [R.S.]
60 10
10
55
95
0
50
90
-10
45
85
-20
40
100
80
Nominale EWK 06 07 08 09 10 11 12 13
20
-30
0
-10
Export (% jaar op jaar, -3M)
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
35
Export VS -20 80 84 88 92 96 00 04 08 12
Bijdrage buitenlandse handel aan groei BBP (% jaar op jaar) 3
3
3
4
Import (-) [R.S.] 2
2
2
3 2
Export [R.S.]
1
1
1
1
0
0
0
0
-1
-1
-1
-1
Buitenlandse handel -2
Buitenlandse handel -2
81 84 87 90 93 96 99 02 05 08 11
25 Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
-2
-2 -3
81 84 87 90 93 96 99 02 05 08 11
Na een groeivertraging in 2013, verwachten we een versnelling tot 2,5% in 2014 Groei BBP
Groei BBP in de VS
(%, jaar op jaar) 6
12 K4
13 K1
13 K2
13 K3
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Consumptie
1,7
2,3
1,8
1,5
-1,6
2,0
2,5
2,2
1,9
2,7
Investeringen
11,5
-1,4
7,7
4,0
-16,7
7,0
6,3
8,3
4,5
7,4
- Residentieel - Uitrusting & originele kunstwerken
19,8
12,5
14,2
14,6
-21,2
-2,5
0,5
12,9
14,1
13,5
7,6
2,5
4,0
-1,4
-14,3
9,4
9,2
5,9
2,4
4,8
- Structuren
17,5
-25,7
17,6
12,3
-18,9
-16,4
2,1
12,7
1,8
9,9
K/K jaarlijkse groei (%)
Voorraadaanpassingen (bijdrage)
2 0 -2 -4 -6
95 97 99 01 03 05 07 09 11 13
Werkloosheidsgraad -1,8
0,9
0,4
0,8
-0,8
1,4
-0,2
0,2
0,0
(%)
-0,1
12
Overheid
-6,5
-4,2
0,0
0,0
3,1
0,1
-3,2
-1,0
-2,0
-0,9
Externe balans (bijdrage)
0,6
-0,3
-0,1
0,3
1,0
-0,5
0,1
0,1
0,1
-0,2
- Export
1,1
-1,3
8,0
4,6
-9,1
11,5
7,1
3,5
2,6
6,1
- Import
-3,1
0,6
6,9
1,8
-13,7
12,8
4,9
2,2
1,7
6,1
0,1
1,1
2,5
2,8
-2,8
2,5
1,8
2,8
1,7
2,6
BBP
4
10 8 6 4 2 95 97 99 01 03 05 07 09 11 13
26
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Het begrotingsdebat is nog niet voorbij maar het leidt de aandacht af van begrotingsproblemen op langere termijn Federale begroting: Prognoses CBO (% BBP)
Inkomsten en uitgaven 26
Uitgaven
24
+3%
22
Begrotingssaldo
Overheidsschuld
4
20
120
2
18
100
0
16
-2
80
Inkomsten
14 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 28
-4 -6
40
-8
Uitgaven
-10 -12
60
14 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 28 12
7
Sociale zekerheid + gezondheid
6
10
5
Sociale zekerheid
4 Discretionair 6 3 Medicare Andere verplichte uitgaven 2 4 8
2
1 Netto-intrest
0 80 27
Bronnen: CBO, Dexia-AM
88
96
04 12
20 28
Medicaid & exchange subsidies 0 80 88 96 04 12 20 28
20 0 80
88
96
04
12
20
28
36
De werkloosheidsgraad daalt snel, maar reëel Leeftijdsstructuur bevolking
2
De WG is sinds 2011 sneller 4 gedaald dan verwacht. 2
Werkloosheidsgraad
1
(wijziging op 1 jaar) (-)
0
0
-2
-2
-3 -4 -5
(% jaar op jaar) [R.S.]
04
06
08
10
12
-6
(%) 11
Tewerkstellingsgraad
10 (tewerkstelling / bevolking ouder dan 16 jaar) [omgekeerd R.S.] 9 8 7
Werkloosheidsgraad
59 60 61 62
6
>60
67
4
64
3 90 93 96 99 02 05 08 11
65
66 Vergrijzings effect
30
0
20 55-59
10
80 85 90 95 00 05 10
“cyclisch” effect ?
63 92 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12 85 84
Participatiegraad 25-54 jarigen en banengroei Tewerkstelling (% over 4 jaar, jaarbasis) [R.S.]
82 81
3 2 1
83
80 Bronnen: Thomson Datastream, BLS, Dexia-AM
40
10
0
63
5
28
50
16-24
64 58
60
30
(%)
(%)
70
20
65
Tewerkstellings- en werkloosheidsgraad
25-54
40
-4
BBP 02
68
90 80
50
Participatiegraad
-1
(%)
60
6
Participatiegraad per leeftijd
16-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 >65
Werkloosheidsgraad (WG) en groei BBP
25-54 jaar participatiegraad (%)
-1 -2 -3
91 94 97 00 03 06 09 12
-4
De toename van de invaliditeitsgraad verklaart 1 procentpunt van de participatiegraad van de 25-54 jarigen. Er is geen verklaring voor de daling van de participatiegraad in deze leeftijdsgroep met 1%. Als dit verschil zou verdwijnen, zou de werkloosheidsgraad met 0,5% stijgen. De daling van werkloosheidsgraad grotendeels reëel.
de is
De communicatie van de Fed is belangrijker dan ooit om een te sterke stijging van de 10-jaarsrente te voorkomen Uitsplitsing van de Amerikaanse 10-jaarsrente
Verwachte kortetermijnrentevoeten 3,0
(%, Fed funds contracts)
(%)
8 7
2,5
6
December 2016
10-jaarsrente
5
2,0
4
1,5
3 2
1,0
1
December 2015
0,5 0 December 2014 Jan Jul Jan 2012
Verwachte gemiddelde Fed funds rentevoeten
0
-1 Jul 2013
-2
Termijnpremie 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
Medio mei 2013 Eind 2013
29
Eind 2014
(I) 2-jaarsrente
0,2%
0,5%
1,0%
(II) 3-jaarsrente binnen 2 jaar
1,8%
2,5%
3,0%
(III) 5-jaarsrente binnen 5 jaar
4,0%
3,9%
4,0%
Verwachte gemiddelde Fed funds rentevoet binnen 10 jaar Termijnpremie
2,6%
2,8%
3,1%
-0,7%
0,0%
0,25% - 0,5%
10-jaarsrente
1,9%
2,8%
3,5%
Bronnen: Thomson Datastream, Federal Reserve, Dexia-AM
Conclusies
□ De Amerikaanse economie heeft de begrotingsbeperkingen grotendeels geabsorbeerd: vanaf nu zou de groei moeten versnellen. □ Een totaalakkoord over de begroting lijkt nog niet voor morgen, maar er zullen wel oplossingen worden gevonden voor de huidige problemen (nl. optrekken van het schuldplafond en stemming van de begroting voor 2014). De verzwakking van de Tea Party en van president Obama maken het resultaat echter onzeker. □ Als de groei meevalt, kan de obligatierente onder druk komen te staan. Het soepele monetaire beleid zal waarschijnlijk worden gehandhaafd. 30
Addenda: Balans van de Federal Reserve en markt van de Treasuries
4
Balans Federal Reserve
Netto-aankopen Treasuries
(triljoen USD)
(miljard USD, voortschrijdend gemiddelde 4K)
Activa
4
Totaal
3
3
2
2
1 0
Effecten op termijnbasis
Totaal
T Bonds MBS
1
Liquiditeits programma's FX swap centrale banken 07 08 09 10 11 12 13
Effecten op termijnbasis
0
T Bills 07 08
Federal agency
09 10 11 12
3 Reserves Valuta in omloop
1
31
Reverse repos
Treasury deposit
07 08 09 10 11 12 13
Bronnen: Federal Reserve, Dexia-AM
(incl. geldmarktfondsen)
800 400
0
0
-400
-400
Geldmarktfondsen Overige
-800 -800 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12 2011
13
Rest van de wereld Totaal
2
Alternatief banksysteem
400
Passiva
4
0
800
Deposito-instellingen, beleggingsfondsen verzekeringen en pensioenfondsen
Federal reserve
800
800
400
400
0
0
-400
-400
-800 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12
-800 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12
Addenda: inflatie in de VS Inflatie per sector
Gezondheidszorg
(% jaar op jaar) 5
(% jaar op jaar) 6
Kerndiensten
4
5
3 2
4
Kern CPI
1
Inflatie
3
0
(%, jaarlijks gemiddelde, CPI)
2
-1
3
0
-3
2.1
98
2
01
04
07
10
13
98
01
2013
2014
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
2 10
Transport (17%)
Kleding (3%)
Vastgoed (42%)
3
0
7
4
6
Overige
2012
Gezondheidszorg (7%)
13
20
Eigenaars equivalent
0
Voeding en dranken (15%)
10
4
24
Brandstof
Ontspanning (6%)
Huur 30
Huur
Onderwijs & Overige communicatie (3%) (7%)
1
07
(% jaar op jaar) Huur
5
Aandeel in totale CPI (Juli 2013)
04
Huur
1.7 1.5
32
1
Kerngoederen
-2
1 0 -1
Eigenaarsequivalent huur 98
01
04
07
10
13
Eurozone: De markten zijn rustiger… maar veel problemen blijven onopgelost
33
Sinds medio 2011 stagneert het herstel in de eurozone: de regeringen hebben het ritme van de begrotingsbeperkingen niet tijdig aangepast… Cumulatieve begrotingsbeperking sinds 2010 (% potentieel BBP regio's)
BBP en binnenlandse vraag (2007 = 100)
Griekenland, Ierland, Portugal
BBP
Binnenlandse vraag
108
Verenigde Staten
106
7
106
6
Verenigde Staten
104
104
5
Kern landen
100
100
98
98 07
08
09
10
11
12
13
94
eurozone
3 2 0 -1
07
08
09
10
11
12
13
Perifere landen
Griekenland, Ierland, Portugal 34
euro zone
1
96
eurozone
Perifere landen Verenigde Staten
4
102
102
96
108
Bronnen: Thomson Datastream, Europese Commissie, Dexia-AM
2010
2011
2012
2013
… aan het veranderde uitgavengedrag van de bedrijven Financieel sparen privésector * (% BBP) 15 Duitsland
10 5
Schuld gezinnen
eurozone België Frankrijk
0 -5
(% van het beschikbaar inkomen) 130
120
-10 110
-15
eurozone
00
02
04
06
08
10
12
15
Ierland Nederland Spanje Portugal Griekenland Italië
10 5 0
100 Verenigde Staten 90 80 00
02
04
06
08
10
12
-5 -10 -15 35
00
02
04
06
08
10
12
(*) gecorrigeerd voor herkapitalisaties banken
Bronnen: Thomson Datastream, Eurostat, Dexia-AM
Sinds de lente krimpt de activiteit niet meer… Componenten binnenlandse vraag per land
BBP in de eurozone
(2006 = 100) 108
Duitsland Frankrijk
100
Nederland eurozone
Binnenlandse 104 vraag
%, op jaarbasis
4
96
3 2
eurozone
-2
1
2010
-1
% kwartaal op kwartaal op jaarbasis 2010
36
Perifere landen
-3
0
-3
Bestedingen gezinnen
-1
% jaar op jaar
2011
2012
2013
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
5 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 -5
06 07 08 09 10 11 12 13
108
0
3
-2
88
1
4
2
92
Kernlanden
2011
2012
2013
% kwartaal op kwartaal op jaarbasis
100
eurozone
96
Nederland Italië Spanje
2013
Frankrijk eurozone Italië Nederland
80 60
Investering uitrusting
2012
Duitsland
100
40
2011
06 07 08 09 10 11 12 13
120
Kernlanden
Perifere landen
Duitsland Frankrijk
104
92
Residentiële investeringen
Italië Spanje
130 120 110 100 90 80 70
06 07 08 09 10 11 12 13
Spanje
Frankrijk Duitsland Nederland eurozone Spanje Italië 06 07 08 09 10 11 12 13
… en zijn de vooruitlopende indicatoren sterk verbeterd, vooral in de perifere landen Index economisch sentiment per land 120 110
Duitsland
Oostenrijk
Evolutie economisch sentiment index over een jaar
100
België Frankrijk (november 2013, voortschrijdend gemiddelde
90
16
Nederland
80
110
07
08
2
10 09
10
11
12
8
13
100 90
0
6
120
Index economisch sentiment (EC enquête) [R.S.]
4 0
100
Spanje Italië
90 80
Griekenland Portugal
70 07
08
09
10
11
12
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
13
70 FI FR NL ES AT DE BE
eurozone
eurozone
80
-2
2
110
37
BBP (% jaar op jaar)
4
12
eurozone
60
123 120
5
14
70 60
3 maanden)
Groei BBP en index economisch sentiment
GR IT PT
-4
97
99
01
03
05
07
09
11
13
62
De verbetering in de perifere landen is deels te danken aan de toenemende export Bijdrage buitenlandse handel aan de groei (% op jaarbasis, reëel)
Duitsland
Frankrijk
8
Export
6 4
Externe balans
Italië
8
8
6
6
4
4
Externe balans
2
2
0
0
0
-2
-2
-2
-4
-4
-6
Import 08
09
10
11
12
-6
13
09
10
11
12
Externe balans
38
Bron: Thomson Datastream
Export
0
0
-2
-2
-4
-4 09
10
11
09
10
12
13
Export
4 2
08
08
Externe balans
6
2
-6
Import
Portugal
Import
4
Stijgende import (negatieve bijdrage)
-6
13
8
6
Export
-4
Spanje 8
Dalende import (positieve bijdrage)
2
Export Import 08
Externe balans
-6
Import 08
09
10
11
12
13
11
12
13
Die steun verzwakte in Q3 maar we verwachten een - matig - herstel van de export! Export eurozone, exportorders en externe vraag
Bijdrage van export aan groei Duitsland
5 4 3 2
2
1
1
Intra
0
0
-1
-1
-2
-2 11
12
13
Totaal
Intra
4
Totaal
2
1
Intra
-1
-2
-2
39
0
Extra
-5
0
-1 11
Totaal
Intra
12
13
07
08
09
10
11
12
Externe vraag
Export (% op jaarbasis, reëel)
-15 12
Bronnen: Europese Commissie, Thomson Datastream, Dexia-AM
13
-20
110
-60
108
-70
106
Nominaal
104
100 98 96
-10
11
13
(januari 2012 = 100)
-50
102
5
2
1
(% nettosaldo) [R.S.]
reëel)
06
Effectieve wisselkoers euro
-40
Exportorders
15 10
3
Extra
0
13
Portugal
4 3
Extra
12
-30
Export -10 (% op jaarbasis,
-20
Spanje 5
-20
-5
-15
11
5
-10
0
3
Extra
0
5
4
Totaal
10
10
Frankrijk
5
(% jaar op jaar)
15
(% jaar op jaar)
06 07 08 09 10 11 12 13 14
Reëel 2012
2012
2013
Het consumentenvertrouwen is onlangs verbeterd en de kleinhandelsverkoop lijkt te herstellen (I) Financiële situatie volgende 12 maanden 6 4
Duitsland
Finland 15 10
0
5
-4 -8
-5
-12 -14
-10 07 08 09 10 11 12 13
-15
België 6 4
-10
-10
-15
-20
-20 -25
07 08 09 10 11 12 13
0
-12 07 08 09 10 11 12 13
Nederland
-16 -18
5
-30 -35
Portugal
-10 07 08 09 10 11 12 13
Frankrijk
0
0
Griekenland
-20
-20
-40
-30 -40 -45
07 08 09 10 11 12 13
-60 07 08 09 10 11 12 13
-80
07 08 09 10 11 12 13
-5
-10
40
Oostenrijk
-8
0
-20 -25
07 08 09 10 11 12 13
-4
-8
10
5 0
-5
0
-4
Spanje
0
4
0
-12 -14
Italië
0
07 08 09 10 11 12 13
Bron: Thomson Datastream
-10
Financiële situatie volgende 12 maanden
-15
Memo : eurozone
-20
07 08 09 10 11 12 13
Het consumentenvertrouwen is onlangs verbeterd en de kleinhandelsverkoop lijkt te herstellen (II) Retailverkoop (2006 = 100)
120
Frankrijk
110
Financiële situatie, retailverkoop en consumptie in de eurozone 4
5
Consumptie (% jaar op jaar) [R.S.]
3
Duitsland 100
Retailverkoop 3 (% jaar op jaar)
1
-5
-15
Financiële situatie volgende 12 maanden 96 98 00 02 04 06 08 10 12
-1
0
-4
Spanje 06 07 08 09 10 11 12 13
1
Consumptie
-1
(% jaar op jaar) [R.S.] -2
Portugal
70
0
-2
80
2
2
0 -10
Italië
90
4
0 2
eurozone
4
5
96 98 00 02 04 06 08 10 12
-2
Verkoop nieuwe auto's (2008 = voortschrijdend gemiddelde 3 maanden) 130 120 110 100 90 80
Frankrijk Duitsland Italië Portugal eurozone
70 60 50 40
30 41
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Spanje 08
09
10
11
12
13
Nu de arbeidsmarkt stilaan verbetert, zou het beschikbaar inkomen - en de consumentenbestedingen - in 2014 licht moeten toenemen Compensaties (% jaar op jaar) 4
Tewerkstellings- en index economisch sentiment EC 3
Tewerkstelling
120
(% kwartaal, jaarbasis)
2
Reële consumptie en beschikbaar inkomen
3
2
3
110
Compensatie per werknemer – totaal privé
1
1 100
0 -1
90
-2
80
Index economisch sentiment [R.S.]
-3 00
02
04
06
08
0
70 10
12
65
2
Compensatie per werknemer – private diensten 01
6 5
-4
03
05
07
09
11
13
Totaal compensatie
4
Compensatie per werknemer
3 2 0 -1 -2
Tewerkstelling
-3 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 Bron: Thomson Datastream
Consumptie
1 0
-1
1
42
(%, jaar op jaar, op jaarbasis)
4
-2
Beschikbaar inkomen
-3 01
03
05
07
09
11
13
De bedrijfsinvesteringen zullen waarschijnlijk niet meer krimpen, maar we verwachten geen sterke heropleving zolang de capaciteitsbenutting ondermaats blijft … Binnenlandse orders kapitaalgoederen 160
Capaciteitsbenutting
(2003 = 100)
(%) 85
Duitsland
140
Duitsland
120
83
België 81 79
eurozone Frankrijk 20 Italië
77
15
100 80 60
Spanje Italië
Nederland 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
75
130 120 110 100
10 5
85 83
eurozone
90
60
Portugal
Spanje
-5
-10 2011
2012
oktober vorig jaar
Buitenland – eurozone
77
03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Griekenland
april dit jaar oktober dit jaar
75
50 43
81 79
80 70
0
Buitenland – niet-eurozone Binnenlandse
(%, INSEE enquête investeringen in de industrie)
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14
Duitse orders kapitaalgoederen (2007 = 100, 3mma)
Frankrijk: verwachte jaarlijkse groei investeringen
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14
2013
2014
… en de vraag zwak blijft Investering en vraag Duitsland
eurozone
27 20
15 10
10
5 0
0
-5
-10
-10
-20
-15
-30
-20
96 98 00 02 04 06 08 10 12
-40
Investering uitrusting
20
15
28
15 10
30 20
10
20
5
10
5
10
0
0
0
0
-5
-10
-5
-10
-10
-20 -30
-10
-20
-15
-40 -15
-30
-20 -25 96 98 00 02 04 06 08 10 12
15 10
15 10 0
0
-10
-10
-20 -30
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
15
10 5
-20 -30
-5
-50 -15 03
05
07
09
11
13
-60 -20
26 20 10 0 -10
0
-40 -10
Enquête EC * [R.S.] -30 -35 01
-40 96 98 00 02 04 06 08 10 12
Italië
-20
44
-50 -20
Spanje
(% jaar op jaar)
(*) Samenstelling enquête: 0,25 x trend industriële productie + 0,75 x recente evolutie vraag diensten
Frankrijk
40
96 98 00 02 04 06 08 10 12
-40 -50 -60 -66
Het ritme van de begrotingsbeperking is duidelijk afgenomen… vooral in de perifere landen! Begrotingsbeperking (Stabiliteits- en Convergentieprogramma's, variatie structureel primair saldo, % BBP) 4
4
Spanje
Italië
3
3
2
2
1
1
0 4
(eurozone excl. Duitsland, % BBP) 4
Griekenland
2
2014*
1 10 11 12 13 14 15 4
Ierland 3
3
2012
3
0 10 11 12 13 14 15 4
Eurozone excl. Duitsland: structureel primair saldo in Stabiliteits- en Convergentieprogramma's
Portugal 3
0 -1 -2
2010
-3 2
2
2
1
1
1
0
0
0
10 11 12 13 14 15 4
10 11 12 13 14 15 4
Frankrijk
45
10 11 12 13 14 15
België
Nederland
3
3
2
2
2
1
1
1
0
0
0
10 11 12 13 14 15
09
4
3
Bron: Europese Commissie
-4
10 11 12 13 14 15
10
11
12
13
14
Begrotingsbeperking in de eurozone excl. Duitsland 4 3 2 1 0
10 11 12 13 14 15
15
10 11 12 13 14 15
(*) Voorlopige versie
In deze omgeving verwachten we een licht herstel van de activiteit in 2014 BBP
BBP-groei in de eurozone
(% jaar op jaar)
6 Wijziging over het kwartaal op jaarbasis(%)
12K3
12K4
13K1
13K2
2010
2011
2012
2013
2014
4
Consumptie
-0,4
-1,6
-1,0
0,4
1,0
0,3
-1,4
-0,7
0,2
2
Investeringen
-1,7
-4,9
-8,9
0,7
-0,6
1,7
-3,8
-3,8
0,7
- Residentieel
-0,7
-5,1
-4,8
1,4
-1,5
0,5
-2,6
-2,1
1,8
- Uitrusting
-2,8
-4,6
-10,7
2,3
5,6
4,7
-4,2
-4,5
-0,6
0 -2
- Structuren
-1,7
-4,9
-11,8
-2,8
-6,8
-0,7
-5,1
-5,2
-4 -6
95 97 99 01 03 05 07 09 11 13
1,1
Werkloosheidsgraad Wijziging voorraden (bijdrage)
-0,5
-0,8
1,4
-0,7
0,6
0,2
-0,5
0,1
0,2
Overheid
-0,8
0,3
0,0
1,6
0,6
-0,1
-0,5
0,2
0,7
Buitenlandse handel (bijdrage)
0,8
0,5
0,0
0,0
0,7
0,9
1,5
0,5
0,5
- Export
2,7
-1,9
-3,6
8,5
11,4
6,7
2,7
1,2
4,2
- Import
1,1
-3,4
-4,0
6,7
9,8
4,6
-0,8
0,0
3,4
BBP
-0,5
-2,0
-0,9
1,1
1,9
1,6
-0,6
-0,4
1,1
46
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
13
(%)
11
9
7 95 97 99 01 03 05 07 09 11 13
Na 4 jaar van forse besparingen zijn de "globale onevenwichten" in de eurozone spectaculair afgenomen Lopende rekeningen (nominaal, % BBP)
15
15
Luxemburg 10
10
Ierland
5
5
eurozone
Duitsland
0
(% BBP, standaardafwijking) 9
-5
Spanje
-10
8
-10 99
01
7
Griekenland
Portugal 03
05
07
09
11
13
-15 99
01
03
05
07
09
11
13
6 5
15 10
Dispersie lopende rekeningen
eurozone
0
-5
-15
Nederland
België
4
Finland 5
Oostenrijk
3
99
01
03
05
07
eurozone
0
Italië
-5
Frankrijk
-10 -15 99 47
01
03
05
07
09
11
13
Bron: Thomson Datastream
09
11
13
De verschillen in de reële wisselkoersen – aan deflatie onderworpen door arbeidskost per eenheid (ULC) – zijn sterk verminderd Twee metingen van reële effectieve wisselkoersen (1999 = 100)
Duitsland
125
Reële effectieve wisselkoersen en extern saldo
115 CPI gedeflateerd
105
(2000K1 tot 2013K2)
95 10 Duitsland
Duitse REWK (ULC gedeflateerd)
Spanje 125
CPI gedeflateerd
115
115
105
105
95 85
ULC gedeflateerd Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13 125 115
Frankrijk ULC gedeflateerd
105 95
95
Portugal ULC gedeflateerd CPI gedeflateerd
85 Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13 125 115
Italië ULC gedeflateerd
95
Portugal
5
Nederland België
0
Ierland
Italië
-5 Frankrijk
-10
Spanje
-15 -30
-20
-10
0
10
REWK (ULC gedeflateerd)
CPI gedeflateerd
85 Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13
20
(%, ten opzichte van de eurozone, gecumuleerd sinds 2000K1)
105 CPI gedeflateerd
85 48
125
Externe balans
75 99 01 03 05 07 09 11 13
(ten opzichte van de eurozone, gecumuleerd sinds 2000K1 % BBP)
85
Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
30
40
De belangrijkste reden voor de correctie in de begrotingsonevenwichten is echter de evolutie van de binnenlandse vraag… Binnenlandse vraag (2000 = 100) 150
Ierland
140
Verschil binnenlandse vraag en extern saldo (2000K1 tot 2013K2)
Externe balans
(ten opzichte van de eurozone, Gecumuleerd sinds 2000K1, % BBP)
10
Portugal
120
Spanje
110
eurozone
100 90
Duitsland
5
130
Nederland
Griekenland 00
02
04
06
08 10
150
Ierland
140
0
130
Spanje
120 -5
100
Frankrijk
-10
90
België
-20
-10
eurozone
110
Italië
-15 -30
12
0
10
20
30
40
Verschil binnenlandse vraag met de eurozone (%, gecumuleerd sinds 2000K1)
Italië
Portugal 00
02
04
06
08
10
12
150 140
130
Frankrijk
120
België eurozone Nederland
110 100 49
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
90
Duitsland 00
02
04
06
08
10
12
… meer dan de evolutie van de relatieve prijsniveaus Gecumuleerde variatie lopende rekening sinds 2000K1 Duitsland
België
10
2
8
2
Italië Verlies marktaandeel export [R.S.]
8
6
0
6
4
0
4 -2
2
-2
-4
00 02 04 06 08 10 12
00 02 04 06 08 10 12
2
Spanje
2
0
Frankrijk
0
-4
-2
-8
-6
-4
-10
-8
-6
-6
00 02 04 06 08 10 12
00 02 04 06 08 10 12
Effect binnenlandse vraag Effect REWK (ULC gedeflateerd) Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
Italië
4
-2
-4
-4 00 02 04 06 08 10 12
2
-2
“Residueel”
-2
0
10 0 -20
0
-2
20
-10
2
0
50
Portugal 10
“Onverklaarbaar residu” voor Frankrijk en Italië
-40 00 02 04 06 08 10 12
2
Frankrijk
-2 “Residueel”
10
-30 -40
-4
Geraamd Waargenomen
20
0 Exportmarkt -10 verlies marktaandeel -20 [R.S.]
0
00 02 04 06 08 10 12
-30
00 02 04 06 08 10 12
Deze vermindering in de onevenwichten binnen de eurozone, gecombineerd met de gedurfde interventies van de ECB, heeft tail risks voor de staatsobligaties in de eurozone afgewend
10-jaarsrente
Waarschijnlijkheid wanbetaling
(%)
(%, afgeleid CDS)
5
80
8
Portugal
7
België 4
Portugal
Ierland
6
5
Spanje
4
3
60
Italië
Italië 40
Spanje
3
Frankrijk 2
Nederland
Ierland
08
09
10
Bron: Thomson Datastream
11
12
13
14
Duitsland
0
0
1 07
Frankrijk
20
1
Duitsland
51
België
2
07
08
09
10
11
12
13
14
09
10
11
12
13
Door de risico's voor de staatsobligaties onder controle te houden heeft de ECB een bron van kwetsbaarheid voor de banken weggenomen… Staats- en bank-CDS
(November 2010 – 2013, dagelijkse observaties, basispunten) Na LTRO's en OMT 600
600
(5 jaar, basispunten)
Bank CDS spreads
500 400
500
eurozone Verenigde Staten
300
300
200
200
100
100
0
Voor LTROs en OMT
400
0
100
200
300
400
500
600
0
0
Staats-CDS spreads (5 jaar, basispunten)
52
Bronnen: Thomson Datastream, Bloomberg, ECB, Dexia-AM
100
200
300
400
500
600
… en tegen november 2014 zou de “grondige evaluatie” van de ECB de risico's in de banksector verder moeten terugdringen De drie pijlers van de “grondige evaluatie” zijn:
een prudentiële evaluatie van de risico's om de belangrijkste risico's, inclusief liquiditeit, hefboomeffect en financiering, kwantitatief en kwalitatief te beoordelen;
Euribor min swap OIS (3 maanden, basispunten)
een onderzoek van de kwaliteit van de activa (asset quality review - AQR) om de transparantie van de bankexposures te verhogen door de kwaliteit van de activa van de banken te controleren, inclusief de adequatie van de waardering van activa en waarborgen en de bijbehorende voorzieningen een stresstest om na te gaan of de balans van de banken bestand is tegen crisissen. Deze drie elementen zijn nauw met elkaar verbonden. De evaluatie is gebaseerd op een kapitaalbenchmark van 8% Common Equity Tier 1. Na de grondige evaluatie worden de resultaten, per land en per bank en eventuele aanbevelingen voor controlemaatregelen gezamenlijk voorgesteld. Die uitgebreide resultaten zullen worden gepubliceerd voor de ECB haar functie als toezichthouder opneem in november 2014 en zullen de resultaten van de drie pijlers van de uitgebreide evaluatie bevatten.
53
Bron: ECB
200 160
LTRO's 120 80
OMT
40 0
06 07 08 09 10 11 12 13
De eurozone staat voor nieuwe uitdagingen: de productiecapaciteit kan nog lange tijd zwak blijven … Investering uitrusting (2006 = 100)
130 120
IMF-herzieningen in geprojecteerde BBP-niveaus tussen oktober 2010 en oktober 2013 (%)
4
Verenigde Staten Frankrijk
110 Duitsland
100
eurozone
90
(2004 = 100)
Spanje
2
80
0
Duitsland Verenigde Staten 70
-2
België
-6
Ierland Portugal Italië Nederland Spanje
-8 -10 -12
130
Italië 06
07
Frankrijk
-4
08
09
10
11
12
120
(% BBP)
12
11
12
13
14
15
Verenigde Staten
10
Kloof van 7% in slechts 3 jaar 100
8 Spanje Frankrijk
6 00
Bronnen: Thomson Datastream, IMF, Dexia-AM
eurozone
110
Italië
Duitsland Griekenland
Verenigde Staten
13
eurozone 10
54
Uitrustingsvoorraad in de VS en in de eurozone
03
06
09
12
04
06
08
10
12
14
… en de evolutie van de bevolking op arbeidsleeftijd is niet echt gunstig Bevolkingsgroei
Verhouding tewerkstelling bevolking
(bijdrage in %, jaarbasis)
Duitsland
0,6
Spanje
2,0
Immigratie
0,4
(15-64 jaar, %) 80
0,2
1,0
0,0
Immigratie
Frankrijk
Natuurlijk
-0,4
65
0,0
60
-0,6 -0,8 04
06
08
10
-1,0
12
0,7 0,6
3
Totaal
04
06
08
10
Italië
12
50 03
2005-2008
Juni 2013
(% jaarlijkse groei)
(% jaar op jaar)
65
Bronnen: Thomson Datastream, Eurostat, Dexia-AM
Spanje
55
-1 -1,2
-2
Portugal
-0,2
Duitsland Nederland België Frankrijk euro Italië Portugal Ierland Spanje
55
06 07 08 09 10 11 12 13
13
60 -0,1
Ierland Spanje België Frankrijk euro Italië Portugal Nederland Duitsland
-0,2 -0,3
11
0,3
0
Bevolking op arbeidsleeftijd
09
Ierland
70 0,5
07
75
2,4
0,4 1
05
80
2
0,2
België
55
Bevolking op arbeidsleeftijd groei per land
Groei bevolking in de eurozone
0,0
Duitsland
70
Natuurlijk
Totaal
-0,2
Nederland
75
Totaal
Griekenland 50 03
05
07
09
11
13
Bovendien zal de neerwaartse druk op de lonen in sommige landen aanhouden… Uurlonen
Uurlonen en werkloosheidsgraad 4,0
(% op jaarbasis, 12mvg) 6
12
4
4
3,0
11
2
2
2,5
10
0
0
2,0
9
-2
-2
1,5
8
-4
-4
7
-6 02
Uurlonen
3,5
1,0 0,5 0,0
(% joj, 12mvg)
Werkloosheidsgraad (%) [R.S.] 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
6
(%)
13
30
Italië
12 11
Spanje
25
eurozone
Griekenland
Frankrijk 20
10
België
9 8
Portugal
15
Ierland
10
7
eurozone
5
6
Duitsland 00
56
02
04
06
08
10
12
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
0
00
02
04
06
04
08
10
12
06
08
10
6
12
Frankrijk
6
5
Werkloosheidsgraad
5
Duitsland
13
-6 02
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4 04
06
08
10
12
Spanje
6
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4 04
06
08
10
12
-6 02
06
08
10
12
Nederland
06
08
10
12
Portugal
6 4
-6 02
04
-6 02 04
4
Italië
België
6
4
-6 02
België en Italië
04
06
08
10
12
… en kan de inflatie nog verder verzwakken… Kerninflatie ex belastingeffecten (% op jaarbasis, 3mma) 3,5
Italië
3,0 2,5
Inflatie eurozone
2,0
(% jaar op jaar)
1,5
5
Duitsland eurozone Frankrijk
1,0
4
0,5 0,0
3
-0,5 99
2
01
03
05
07
09
11
13
6
1
5 4
0
3 2
-1 99
01
03
05
07
09
11
13
eurozone Portugal Spanje
1 0 -1 -2
Griekenland
-3 99 57
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
01
03
05
07
09
11
13
… en deflatie blijft een ernstig risico op middellange termijn Gemiddelde nominale groei BBP over 3 jaar (%) 10 8
Verenigde Staten > 5,0%
6
Ratio bruto overheidsschuld t.o. BBP
4 2
? eurozone
0
(%)
250
Japan (+15 jaar) 200
-2 -4
Japan (+15 jaar) 98
02
06
10
14
18
22
26
150
30
10
100
8
eurozone 50
6 4
Duitsland Frankrijk Italië
2 0
0 98
Spanje
-2
Japan (+15 jaar)
-4 98 58
?
Verenigde Staten
02
06
10
14
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
18
22
26
30
02
06
10
14
18
22
26
30
Lagere groei en zwakke inflatie bemoeilijken de sanering van de overheidsfinanciën nog meer… Trajectorie staatsschuld met SCP* begrotingsinspanningen en twee nominale groeiverwachtingen (% BBP) 180
Spanje
180
Portugal
150
150
150
120
120
120
90
90
90
60
60
60
30
30
30
0
0
0 90 94 98 02 06 10 14 18
90 94 98 02 06 10 14 18
Italië
Ierland
Frankrijk
180
90 94 98 02 06 10 14 18
België
180
180
180
150
150
150
150
120
120
120
120
90
90
90
90
60
60
60
60
30
30
30
30
0
0
0
90 94 98 02 06 10 14 18 59
90 94 98 02 06 10 14 18
Nederland
0 90 94 98 02 06 10 14 18
Nominale groei SCP Bronnen: Europese Commissie, Dexia-AM
180
1% minder nominale groei
90 94 98 02 06 10 14 18
(*) Stabiliteits- en Convergentieprogramma
… temeer daar het recente 'begrotingspact' veel landen ertoe zal verplichten om een aanzienlijk primair overschot aan te houden… gedurende vele jaren! Primair saldo nodig om ratio schuld t.o.v. BBP terug te brengen tot 60% in 2035
Begroting in evenwicht brengen: voorbij, gepland en resterend (variatie primair saldo, % BBP) 12 10 8
(% BBP) België
Ierland
6
6
4
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
-6
-6
-8
6
-8 80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
Frankrijk
4 2 0 GR ES IE PT FR IT NL BE FI
AT DE
Portugal
6
6
4
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
-6
-6 -8
-8 80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
Spanje Voorbij
2009-13 Resterend
Gepland
2014 tot exit EDP* Exit EDP* tot einde SCP (*) Excessive Deficit Procedure
60
Bronnen: Europese Commissie, Dexia-AM
Terug naar 60%
6
4
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
-6
-6 80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
Italië
6
-8
80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
-8
80 85 90 95 00 05 10 15 20 25 30 35
In deze omgeving zal de ECB de rente voor “langere tijd” laag houden (I) Reporente ECB en output gap (%)
3
5
2
4
1
3
0
2
-1 Reporente (%) [R.S.] Europese Commissie -4 99
0
Uitgaande van 1% potentiële groei BBP 02
05
(%)
2,0
Marginale leningscapaciteit
1
-2 -3
Rentevoeten
08
11
14
1,5
-1 1,0
Repo
Europese Commissie potentieel BBP (% jaar op jaar)
5
0,5
3-maand Euribor
4 Spanje
3 eurozone
2
Duitsland
Marginale depositofaciliteit
0,0 Jan
Juni
2013
Jan
Juni 2014
1 0 -1 61
-2
98
01
04
07
10
13
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
3-maand EONIA swap index O/N EONIA
In deze omgeving zal de ECB de rente voor “langere tijd” laag houden (II) Herfinancieringsoperaties (miljard euro)
1500
Main & LTRO
1000 Totale netto liquiditeitsinjecties in het systeem Andere netto-operaties (o.w. ELA)
500 0
Overschot reserves (-) 2007
2008
Overnight EONIA rente min marginale depositofaciliteit ECB
-1000
Vereiste reserves (-)
62
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
2009
2010
2011
2012
Overschot reserves en overnight EONIA rente 2,0
1,6 1,2 (%)
-500
Begin november 2013
0,8 0,4 0,0 -100
100
300
500
Overschot reserves (miljard euro)
700
900
2013
Haar communicatiebeleid zal essentieel blijven om de euro “los te koppelen” van de Amerikaanse langetermijnrente
Verwachte kortetermijnrente voor september 2014 0.9
10-jaarsrente (%)
(%) Einde van “we engageren ons nooit vooraf"
September verrassende “no tapering”
0.35
0.30
0.7
4.0 3.5
Verenigde Staten 3.0
0.25 0.5
2.5 0.20
0.3
0.15
3 maand euribor
JAN FEB MAR APR MAY JUN JUL AUG SEP OCT NOV DEC
2013
63
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
1.5
Duitsland
Fed funds contract [R.S.]
0.1
2.0
0.10
1. 0
2009
2010
2011
2012
2013
Conclusies □ Vorig jaar was de OMT een keerpunt en sinds begin 2013 is de aanpak van het begrotingsevenwicht iets minder strak geworden. Als de groei in de rest van de wereld aantrekt, zou het BBP van de eurozone met 1% moeten groeien in 2014.
□ In sommige landen zullen de activiteit en de inflatie gevaarlijk zwak blijven en is er duidelijk deflatiedruk. Toch blijft het deflatierisico nog veraf voor de eurozone in haar geheel. □ De ECB heeft gedurfde maatregelen genomen en zal blijven doen wat nodig is om de euro te steunen... maar ze kan niet veel meer doen om de activiteit te stimuleren!
64
Addenda
65
Inflatie in de eurozone CPI voeding (% jaar op jaar)
8
Kern CPI excl. belastingeffecten 15
CPI voeding
12
6
(% jaar op jaar)
2,5
13
Kern CPI excl. belastingeffecten
2,0
12 11
9 4
6
2
3 0
0
PPI voeding
-2
-3 [R.S.]
-6
1,5
8
Werkloosheidsgraad [R.S.] 0,0
(in €) [R.S.]
80
0,6
60
0,5
40
0,4
20
5
0
0
-20
-5
-40
-10
CPI energie 98 00 02 04 06 08 10 12 14
66
06
08
10
12
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
-60 -80
5 CPI
4 3 2 1
(% jaar op jaar)
10
-15
6 04
(% jaar op jaar)
7
Belastingeffect op inflatie Olieprijs
15
9
0,5
CPI energie 20
10
1,0
97 99 01 03 05 07 09 11 13
(% jaar op jaar)
CPI in de eurozone
0
Kern CPI excl. belastingeffecten Belasting effect
-1
97 99 01 03 05 07 09 11 13 Inflatie (jaargemiddelde)
0,3
4,5 4
0,2
3
0,1
2
0,0
1
-0,1 04
06
08
10
12
14
0 -1
11 12 13 14
Financieel spaargedrag van de privésector per land (I) Financiële spaarquote per sector en per land 6
(% BBP)
4
Gezinnen Financiële bedrijven Lopende rekening Niet-financiële bedrijven
2
eurozone
0 -2
Overheid
-4 -6 -8 00
Duitsland
10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8
02
04
06
08
10
12
Lopende rekening Gezinnen Niet-financiële bedrijven Financiële bedrijven Overheid
00
02
04
06
08
10
12 Niet-financiële bedrijven Lopende rekening
8 4
Financiële bedrijven Gezinnen
0
-8
Gezinnen Financiële bedrijven
2 0 -2 -4 -6 -8 -10
Lopende rekening Niet-financiële bedrijven Overheid
00
02
04
06
08
10
12
België 8
2 0
Gezinnen Bedrijven Lopende rekening
-2 -4
Overheid
-6 -8 00
02
04
06
08
10
12
Overheid
-4 67
6 4
6 4
12
Nederland
Frankrijk
00
02
04
06
08
10
12
Bronnen: Eurostat, nationale centrale banken
Financieel spaargedrag van de privésector per land (II) Financiële spaarquote per sector en per land (% BBP)
6 4
Financiële bedrijven Gezinnen Lopende rekening Niet-financiële bedrijven
2
Italië
0 -2
Overheid
-4 -6
00
02
04
06
08
10
Niet-financiële bedrijven Financiële bedrijven Gezinnen Lopende rekening
0 -3
0
Overheid
-12 -14
00
02
04
06
08
10
12
Griekenland 15
-6 -9
Overheid
Niet-financiële bedrijven Financiële bedrijven
10 5
00
02
04
06
08
10
0
12 Gezinnen
5
Financiële bedrijven Lopende rekening
0
Niet-financiële bedrijven
-5
Lopende rekening
-5
10
Portugal
4
-8
12
6 3
-12 -15
Niet-financiële bedrijven Lopende rekening Financiële bedrijven Gezinnen
8
-4
9
Spanje
Ierland
Overheid Gezinnen
-10 -15 -20
00
02
04
06
08
10
12
Overheid -10 68
-15
Bronnen: Eurostat, nationale centrale banken
00
02
04
06
08
10
12
Arbeidskost per eenheid in de eurozone
Arbeidskost per eenheid (totaal economie, 2000 = 100) 155
155
145
Ierland
145
Griekenland Italië
Finland 135
België Frankrijk eurozone
125
135
Spanje Portugal
125
Nederland 115
Oostenrijk
105 95 00
69
Bron: Thomson Datastream
115 Duitsland
eurozone 105
02
04
06
08
10
12
95 00
02
04
06
08
10
12
Twee metingen van reële effectieve wisselkoersen Twee metingen van reële effectieve wisselkoersen (1999 = 100)
Duitsland
Oostenrijk 105 100
120 110
CPI gedeflateerd
Frankrijk
Nederland
115
ULC gedeflateerd
85
ULC gedeflateerd
ULC gedeflateerd
CPI gedeflateerd
Spanje 125 ULC 120
CPI gedeflateerd
100
70 99 01 03 05 07 09 11 13
Duitse REWK
80 75 99 01 03 05 07 09 11 13
Portugal 115
CPI gedeflateerd
90 Duitse REWK
CPI gedeflateerd
90
Duitse REWK
110
90
Bron: Thomson Datastream
100
gedeflateerd
130 110
ULC gedeflateerd
80 75 99 01 03 05 07 09 11 13
75 99 01 03 05 07 09 11 13
Finland
110
ULC gedeflateerd
90
Duitse REWK
Ierland 150
Italië
100
CPI gedeflateerd
85
Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13
110
95
80 75 99 01 03 05 07 09 11 13
70
120
105 CPI gedeflateerd
Duitse REWK
Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13
99 01 03 05 07 09 11 13
100 90
ULC gedeflateerd
80
Duitse REWK (ULC gedeflateerd)
ULC gedeflateerd
95
85
80
110
CPI gedeflateerd
105
90
90 70
CPI gedeflateerd
95
100
België
115
Duitse REWK
80 75 99 01 03 05 07 09 11 13
105 CPI gedeflateerd
95
ULC gedeflateerd
85 Duitse REWK
75 99 01 03 05 07 09 11 13
Bijdrage van export en import aan sanering lopende rekening Goederen en diensten handelsbalans (% BBP) 20
NL
15
6
DE
10
4
AT
5
2
0
0
BE FI
-2
FR 02
04
06
08
10
IE
K4 10
8
-4 00
K3 08
10
25
K4 10
K3 08
12
ES PT
IT
GR
-5 -10 -15 00
12
02
04
06
08
10
12
Bijdragen aan sanering lopende rekening (% BBP)
(K3 08 – K4 10) 8
8
6
6
4
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
-6
-6 IE
71
(K4 10 – K2 13)
GR ES PT BE NL FR DE IT AT Totaal
Bronnen: Europese Commissie, Dexia-AM
FI Export
PT GR IE Import
IT ES NL FR AT
DE FI
BE
Winst en verlies in marktaandeel en eenheidskost arbeid Exportprestaties (OESO winst of verlies in marktaandeel, 1999 = 100) 120
Duitsland
110
Bijdragen aan de exportgroei
100
(% over 2010-13, op jaarbasis)
Nederland
Frankrijk
70
Finland 01
03
05
07
09
11
4 2 0
13
-2 120
-4
Ierland
110
-6
Spanje
100
Portugal
90 80
Italië
70 60 99 72
Griekenland
01
03
05
07
09
11
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
13
X totaal
X markt
X performance
ES PT DE AY NL FR IT IE BE FI GR
Winst in marktaandeel (% over 2010-13, op jaarbasis)
België
80
60 99
4
Oostenrijk6
90
Winst of verlies in marktaandeel ES
2
PT DE
IE 0
VS
IT NL
AT
FR
BE VK
-2 -4 R² = 0.7783 (excl. FI, JP, IE)
-6 -8
-6
-4
FI -2
JP
0
REWK (ULC deflated) (% over 2009-12, op jaarbasis)
2
Staats- en bank-CDS Staats- en bank-CDS (basispunten)
Verenigde Staten
600
400
400
200
200
0 Nov-10 600
Sep-11
Duitsland
Jul-12
Mei-13
0 Nov-10
Sep-11
Nederland
600
Jul-12
400
400
200
200
200
Sep-11
Jul-12 600
0 Nov-10
Mei-13
Sep-11
Italië
Frankrijk
0 Nov-10
Mei-13
Sep-11
Jul-12
Mei-13
Spanje 600
400
400
200
200
0 Nov-10
Bronnen: Bloomberg, Thomson Datastream
Jul-12
Mei-13
600
400
0 Nov-10
73
eurozone
600
Sep-11
Jul-12
Mei-13
0 Nov-10
CDS banken Staats-CDS
Sep-11
Jul-12
Mei-13
Wisselkoers euro dollar Rentevoeten 3 maand geanticipeerd op een jaar (%)
3,0 2,5
Wisselkoers euro dollar
2,0
Rentedifferentieel
1,5
0,05
1,0
euro
0,5 10
11
13
Rentedifferentieel en wisselkoers euro dollar
1,7 1,6
-2,9
-1,9
-0,15
-1,4
-0,9
-0,20
-0,4
3 -0,25 10
(%, euro min VS) [R.S.]
2
1,5
1
11
12
0
“Fout” 1,3
-1
1,2
-2
Wisselkoers euro dollar 1,1 74
-3 05
06
07
08
09
10
Bronnen: Thomson Datastream, Dexia-AM
11
12
13
13
1,4 1,3 1,2
Fout Spaanse CDS (-) [R.S.] Dummy VS [R.S.]
1,4
1,5
Wisselkoers euro dollar
-2,4
-0,10
Kortetermijnrentedifferentieel
1,6
-3,4
-0,05
12
Geraamd met rentedifferentieel -3,9
0,00
Verenigde Staten
0,0
1,7
Uitleg fout en CDS Spanje
1,1
Geraamd door toevoeging van Spaanse CDS en een dummy (sinds juli 2011) die de begrotingsonzekerheid in de VS weerspiegelt 05
06
07
08
09
10
11
12
13
Adressen Luxemburg Dexia Asset Management Luxembourg S.A. 136, route d’Arlon 1150 Luxembourg Tel.: + 352 2797-1
Australië Ausbil Dexia Ltd Veritas House – Level 23 207 Kent Street Sydney NSW 2000 Tel.: + 61 2 925 90 200
België Dexia Asset Management Belgium NV Avenue des Arts 58 1000 Brussels Tel.: + 32 2 222 11 11
Bahrein Dexia Asset Management Luxembourg S.A. Middle East Representative Office Al Moayyed Tower 21st Office # 2108 Bldg. 2504 Road 2832 Blk 428 Al Seef District, PO Box 75766 Tel.: + 973 1750 9900
Frankrijk Dexia Asset Management S.A. 40, rue Washington 75408 Paris Cedex 08 Tel.: + 33 1 53 93 40 00
75
Duitsland Dexia Asset Management Luxembourg SA Zweigniederlassung Deutschland Grüneburgweg 58 - 62 60322 Frankfurt Tel.: + 49 69 2691 903 50
Italië Dexia Asset Management Luxembourg S.A. Succursale Italiana Corso Italia 1 20122 Milano Tel.: + 39 02 31 82 83 62 Nederland Dexia Asset Management Nederlands bijkantoor Gustav Mahlerplein 3, 26th floor 1082 MS Amsterdam Tel.: +31 20 798 13 71 Spanje Dexia Asset Management Luxembourg S.A. Sucursal en España Calle Ortega y Gasset, 26 28006 Madrid Tel.: + 34 91 360 94 75
Verenigde Arabische Emiraten Dexia Asset Management Luxembourg S.A. MENA Representative Office Dubai International Financial Center Office 24, The Gate Village, Building 10 Dubai Tel.: +971 4 401 97 36
Verenigd Koninkrijk Dexia Asset Management Luxembourg S.A. UK Establishment 200 Aldersgate 13th Floor EC1A 4HD London Tel.: + 44 2074707345 Zwitserland Dexia Asset Management Luxembourg S.A., succursale de Genève 2, rue de Jargonnant 1207 Genève Tel.: + 41 22 707 90 00
Disclaimer
Dit document heeft een louter informatief karakter. Het bevat geen aanbod tot aan- of verkoop van financiële instrumenten en houdt geen beleggingsadvies in. Het vormt evenmin de bevestiging van enige transactie tenzij uitdrukkelijk anders overeengekomen. De informatie in dit document is afkomstig van verschillende bronnen. Dexia Asset Management legt de grootst mogelijke zorg aan de dag bij het kiezen van zijn informatiebronnen en het doorgeven van de informatie. Fouten of weglatingen in deze bronnen of processen kunnen echter niet van tevoren worden uitgesloten. Dexia Asset Management kan niet aansprakelijk worden gesteld voor rechtstreekse of onrechtstreekse schade die voortvloeit uit het gebruik van dit document. De inhoud van dit document mag niet worden overgenomen zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Dexia Asset Management. De intellectuele eigendomsrechten van Dexia Asset Management moeten te allen tijde worden gerespecteerd. Opgelet : Als dit document melding maakt van resultaten behaald in het verleden van een financieel instrument, een financiële index of een beleggingsdienst, verwijst naar simulaties van zulke resultaten of gegevens bevat met betrekking tot toekomstige resultaten, is de cliënt zich ervan bewust dat de in het verleden behaalde resultaten en/of prognoses geen betrouwbare indicator vormen voor toekomstige resultaten. Meer nog, Dexia Asset Management preciseert dat: • indien het gaat om brutoresultaten, het resultaat kan worden beïnvloed door provisies, bijdragen en andere lasten. • indien het resultaat in een andere valuta luidt dan die van het land waar de cliënt verblijft, de vermelde winsten kunnen stijgen of dalen, afhankelijk van de valutaschommelingen. Indien dit document verwijst naar een bepaalde fiscale behandeling, is de belegger zich ervan bewust dat zulke informatie afhangt van de individuele omstandigheden van elke belegger en in de toekomst aan wijzigingen onderhevig kan zijn. Dit document bevat geen onderzoek op beleggingsgebied zoals gedefinieerd in artikel 24 §1 van de richtlijn 2006/73/EG van 10 augustus 2006 tot uitvoering van de richtlijn 2004/39/EG van het Europees Parlement en de Raad. Indien deze informatie een publicitaire mededeling is, wenst Dexia AM te verduidelijken dat deze niet werd opgesteld overeenkomstig de wettelijke voorschriften ter bevordering van de onafhankelijkheid van het onderzoek op beleggingsgebied en niet onderworpen is aan een verbod om te handelen reeds vóór de verspreiding van onderzoek op beleggingsgebied. Dexia AM nodigt de belegger uit om steeds het prospectus te raadplegen vooraleer in één van haar fondsen te beleggen. Het prospectus en andere informatiebronnen die betrekking hebben op fondsen zijn beschikbaar op www.dexia-am.com.
Money does not perform. People do. 76
