EBI-]R Orgoonvonde A L E X A N D E R U E BV E R E N I G I N G voorSchookeindsoelstud ie -ï .t
o ï
Ocj (ts (. \ \ ï N
g
(-
(11 (a\
(Í\
Redactioneel
De laatste maanden zijn ons recente vergadering heeft betwec e i n d s p e l s t u d i e v r i e n d c n skrten de uiterste inzendontvallen: ARVES-lid J a n datum voor het ARVES l0 S c h o g t e n o u d - A R V E S - l i d B a s jaar .Jubileum-toernooi met de Heer. Op pagina rl wordcn een half jaar te verl€ngen tot b c i d e nh e r d a c h t . l-1-2000. De reden is het ger i n g e a a n t a li n z c n d i n g e nv, o o r a l O m d a t v e l e n h e t n o g n i e t s c h i j - v a n A R V E S - l e d e n !U w e e t d u s n e n t e w e t e n v o l g e nh i e r d e u i wat u te doen staat. terste data voor het inleveren Op internet vind u verdereinforvan kopij voor EBUR, zoals dic matie t o t t e g e n b c r i c he t lk jaar gelden: (http://home.wxs.nl/-haroldh/ 1 1 3 , l / 6 ,I 1 9e n l / 1 2 . home/html). Bij hct artikel dat Roger Missiaen en Ignace Vande-casteele In dit nummer ook weer eens s c h r e v e n . b e h o o r t n o g e n i g e een Duitstalig artikel van Rainer toelichtingA . l h o e w e l h e t m i s - Staudte (die al eerder in EBUR s c h i e n n i e t a l t e d u i d e l i j k o v e r - schreef) met een recensie van komt; in schreefloze letter is de e e n b o e k v a n N i k o l a j G r i v a ( u i t tckst viln Mis:iaen en dc rc:t i: d e U k r a i n e ) .O o k i n d e E n g e l s e van Vandecasteele. taal is er een aardige bijdrage van Alain Pallier met een verBelangrijk nieuws is dat het gelijking van de beoordelingen ARVES-bestuur tijdens haar van arbiters over dezelfde stu-
die! Hoe dat kan moet u zelf maar nalezen. Ook kunnen we weer smullen van twec Vlaamse bijdragesvan o n z e z u i d e l i j k ev r i e n d e n . En René Olthof doet ruim Ned e r l a n d s t a l i gv e r s l a gv a n e n k e l e opmerlclijk eindspel.achtige zaken dic hij recent in de 'bladen'aantrof. A I s n o v i t e i tz i j n o o k d i t k e e rd e notulen van de Iaatsteledenvergadering opgenomen in EBUR. Ondanks dat die notulen zelf het l e g e n o v e r g e s t e l d eb e u e r e n . i s het bestuur nu tot de slotsc_rm gekomen dat alle leden die in/meívia hun clubblad toegezonden moeten krijgen. Graag uw bijdrage voor de volgende keer!
Macek's collectie door Harold Zoals u bekend is, verzamel ik al sinds een jaar of tien einds p e l s t u d i e s .I n m i d d e l s i s d a t vooral figuurlijk een aardige berg studies geworden. Ik heb n u r u i m 5 5 . 0 0 0 s t u d i e si n m i j n computerdatabase,en nog eens z o ' n 1 0 0 0s t e l l i n g e nw a a r v a ni k d e o p l o s s i n g e n( n o g ) n i e t h e b . Natuurlijk zijn er ook andere verzamelingcn en met de bijbehorende verzamelaars heb ik soms leuke uitwisselingenop touw weten te zetten. Vaak gaat
het om mensen die in einds p e l s t u d i e sv a n c o m p o n i s t e nu i t een bepaald land geïnteresseerd z i j n . Z o h e b i k a l F r a n s eD , uitse, Noorse, Italiaanse, Nederl a n d s e ,e n E n g e l s es p e c i a l i s t e n van het nodige materiaalkunnen voorzien(en zij mij ookl). Het aantal verzamelaars dat 'alles' verzameld is echter op de vingers van één hand te tellen. Alle andere grote verzamelingen bestaanuit kaartsystemen.
Naast de beroemdeHarman collectie, behoort zover ik weet de verzameling van Kasparjan nog tot de grootste ter wereld met zo'n 30,000 studies.Maar sinds e n k e l ej a r e n w i s s e li k s t u d i e su r t rnet de inmiddels 90-jarige Frantisek Macek uit Praag.Zijn c o l l e c t i eo m v a t o o k z o ' n 5 5 , 0 0 0 sludiesl Vanwege zijn hoge leeftijd heeft hij recentelijk besloten te stoppen met verzamelen. Dankzij ondermeerde grote i n z e l e n h u l p v a n g o e d ek e n n i s -
2 s c n a l s J o h n B e a s l e yk a n i k u n u m c l d e n d a t i k d e c n o r r r r r 'b e r g k a a r q e sv a n M u c c k i r tr r r i j rhr c ' z i t heb. Als alle kaarljes oP éerr stapel worden gelegd z-ou dat e e n s t a p e lz i j r t v a n r u i r r rl 5 r n e ter hoog! Het spreekt voor zich dat het vergelijken van de collecties een behoorlijke tijd in beslag zal nemen. Op basis van de kleine selectie die ik tot rru toe heb bekeken (zo'n 7000 kaartjes in 1 maand, maar dit hoge tempo kan ik nret volhouden), is de overlap, schrik n i e t , z o ' n 9 5 7 o .O m d a t z i c h h i eronder ook componisten bevonden waarvan we al eerder kaartjes uitwisselden is dat echter nauwelrjks een repres e n t a t i e v es t e e k p r o e f e . n er zijn ook nog andereredenenwaarom dat zo is (de collectie is bijvoorbeeld verdeeld in landen; en ik werkte toe nu toe alleen aan de
D. Danilevitch Shakhmaty v.9S,SR1932
% %,,ffi. '%%"ffi. S.Clausen M,% HemntetsJournal 1932 L''ffi.L"'ffi..,ffi e% %^"4 % %'%%"'& ' %,%
% % %% % % %
Zwart aan zet, wit wint
1...àe8+ 2.àxe8 d3 3.9d8+ Éb5 4.Aa5l Èxa5 5.Éc5 d2 6.4d6! Wit achterhaalt de zwartepion,omdatopdamepromotie6...d1gY nu 7.àc4+ &a4 8.àb2+ volgt. Dus zwaÍt verhindert dat met 6...d1à! 7.àc4+ Èa4 (En nu de paardvork niet kan,kan zwartde gussR). pion gemakkelijk stoppen: Het spreektvoor zich dat ik deze 8.gó?àf2!) 8.àb2+! (tochlt a c t i e n a u w g e z e t d o c u m e n t e e r . 8...àxb2 9.96àd3+ 10.Èd6en en waarschijnlijk zal ik u in de wint. toekomst nog wel met enigc staS.Osintsev t i s t i s c h eg e g e v e n sl a s t i g v a l l e n . Odessa1985 Om in dit eindspelstudieblad naast een hoop tekst ook nog wat eindspelstudies te hebben, v o l g e nh i e r n o g e e n p a a ra a r d i g e gevallen waar ik de afgelopen maanden tegenaan liep (soms van Macek kreeg). Ik doe geen enkel beroep op objectiviteit. volledigheid, correctheid, of wat dan ook. En afgezien van b l a d v u l l i n ge r i s g e e ne n k e l eb e doeling bij. Gewoon een paar l e u k es t u d i e s !
We25..Q.d2+! Bxd2 6.Í41AxÍ4 7.Eh1+ -Q.h28.Exh2+ Èí's 9.Í4+ WxÍ4 10.trh5mat.
% %I %e'% 8.% % % .,.&.9%
% " % % % a e%"ry"ffi% % % % " % %"'m% %L'%w% % " % % Wit speelten wint
I.Àc7+ (1.Éb6?Èb8) 1...Éb8 2.àa8!! Ooit zo'n mooie paardzetnaarde hoek gezien? Leuk om uw vriendenmee te verrassen ! 2...Wxf6(2...Wxa8+ 3.€b6) 3.àb6 WR 4.trh8+ Èc7 5.8c8mat! S.Clausen Tidskriftlàr Schack 1957
% %'%
'%%D%%ffi ^% "&e%
I % % s% %E'ffi % % % % % ' % %,,ffi, % ^ %,,% ry,e%'t, A"ry % %
Witwint 1.àe4! (l.Ehl+? €g5 2.9d8+ Éf4 3.e3+ Ée5 4.9e7 Ef6+!) 1...Ef6+! 2.8:xf6 Ëíxe2 (2...ëíxa53.f41 9xf4 4.Ehl+ Ah2 5.f4) 3.Eel S9a24.Eal!
Remise 1.àd6+ €xe5 2.àxe4 Axa4+ 3,Èbl ! En nu zijn er twee varianten: Op 3...Èxe4 4.àe6! dreigt de loper op g7 te slaan,of via een familieschaak de Ioper op g4 te winnen. Als zwart dat
3 vcr-hintlelt nrct rl....9.d;l volgl cenvouclig 5./r'rxd4 u,aarni.l zwarl nlcr dc vclkccrdc lopel o 1 r g c s c h e e pz ti t . E n o p 3 . . . 1 ! l x Í , 1 kun ullcen 4.(,)c5 rvaarna de l o p e r o p a . l i s a a n g e v a l l e nr,n a a r t e v c n sd e a n d e r cl o p e r o p 9 7 v r a e e n f a n r i l i e s c h u a kg e v a a rl o o 1 . r t . I n d e z ev a r i a n tg a a td e l o p c r e c h t v c r l o r e n .R e r n i s c !
V.\/inichenko I 998
tZ ,% ,2, H:'t4,a/4 ' % % L':4 % % A%.%'4.,%&."ryt %''%ret& "%r, "4t^% ,.%, % F7t
Wit u'int
l.,ifte5+ 4.atlW+ Wxa8 S.Exatj eZ 6.Ee8! Mct twee fraaie synr l n e t r i s c h cv a r i a n t e n : ír...elW 7.4tÍ3+l (Dc thernarrs che vcrleiding:7.àd3+l É;xd3 8.ExcI àxeI 9.b6àf3+ I0.ÈÍ6 àd4 I l.b7 àc6) 7...rbxB 8.Exel àxel 9.b6 wint, of 6...f6+ 7.ÈxÍ6 elW 8.4td3+! ( E n n u i s d e t h e m a t i s c h cv e r l e i d ing: 8.àf3+'l Éxf3 9.Exel à x e l 1 0 . b 6 4 ) d 3 1l . b 7 à c 5 l2 bSg Adt+) 8...Éxd3 9.Exel lirxel 10.b6 met winst.
Lezersschrijven
\\iluter NIees reagcerr uitgcbreidop de vorise ËBUR: En dan heb ik het niet kunnen l i l t e no n t i n m i j l t h o e k c n k a : t e grt\durncn tt:rlr mctledt'llngctt "Philidor's over L c _ u a c y " .D e oogstwas als volgt: "1. M u r r a y , A H i s t o r t ' o . fC l r c s s : vermcldt op p.798 onder L u c . l 0 3 d c s t e l l i n gv a n L u c e r r a , nrct de toevoeging "'l-he socalled Philidor's lcgacy!", echter zonder verklaring voor d e z e b e n a m i n g .( R e v . ) T h o m a s P r U c t t ' s / r i t i i , d r í (f i ( , , 1 w u Í d l i n ander verband genoemd op p.873. 2. Hooper & Whyld,'tlrc Oxlbrd ( ' ( , m l \ t n i t ) n t u C h r ' s . t .h r e n g e n "Philidor's ondcr Legacy" het correcte verhaal (stelling van l - u c e n a ;o n j u i s t el e z i n gd o o r h c t bock van Prucn). 3 . R u e b g e e Í i u i t c r a a r dL L r c e n a l0.l t1i l. p.la r. docll r "r* r, in SS I op p.25 naar Weenink, 'l'he ChessProblanr,No.l5 | . Dit
b l i j k t e e n v e r s i e v a n S t a r n n r a trourl,,baar; Korschelt (Der (aartal: 1735) te zijn (Èbl, ge re irti g t e Al e.runder) v erÍelt daÍ , i b3,c2; *,h8, deze laatste Wc4, Ed I , aÀg5p stelling een W a 3 , t r e 7 , A c 6 , à 9 6 . p i b . 1 ,c 3 , g e s t r i p t eE r c o l e d e l R i o i s . g 7 , h ] ; 6 # , d o o r I E d S + , 6 . Z o a l s b e k e n dz a l z i j n ( L o y d 2.Exe8+, 3.àÍ7+ etc.;. boek nr.49) heeft Sam Loyd een 4 . W e e n i n k g e e f t o n d e r N o . 1 5 2 partij te-qenGolmayo gewonnen "Philidor's als Legacy" de door 8# aan te kondigen: een s r a r r dÈ : gI. W.t5. ErI. Efl, s t l k m a t m c t e e n s t a a r q e .B l e e k à d 6 , p i a 2 , b 3 , f 2 , 9 2 , h 2 ; É ' h S , a c h t e r a fn i e t t e l u k k e n . " W ' d z , Ë . a 8 ,t r c S , A e 7 . p i a 7 , b 6 , g1,h];4#. BU hct artikel van Roger Zonder jaartal; doch Weenink Missiaen en lgnace c o n s t i l l e c rdl l t S l a m r n uo u d e ri s . Vandecasteele, hacl laatst5. Alexandre, Prakti.sche : t e r o e m d e n o q e c r ) t o c v o c l i n g . Samtnlutg.., bevat versprcid V r n w e g c r u i m t e g e h r e k r o l g t over l)ethoek uel rien ver:ies, die hier: met telkens anderc namen er "Vnn dc h;rnd viln Ka*parjan boven. O.ir. de gememoreerde v o n d i k n o g e e n a n d e r e Stamma, gespiegeld. Lucena wnststudrc, met hetzelfdc b e n i k n i e t t e g e n g e k o m c no; o k rnateriaal, itr het'tij d sch r iJr t,an n i e t W e e n i n k ' s 1 5 2 .W e l c c n t o t d c K N S I T ( # I 7 I 5 ) u i t I 979: 7 z e t t e nu i t g e b r c i d ev e r s i eo n o e r É h l , t r e 6 , à d 3 , à t ó ; rgÍ7, d e n a a mL o l l i ; È e l , W e 2 , l l e 6 ; A a 7 . . Q . c 8+ . D e k ( r r r eo p l , r s . i n g € b 8 , W g 4 , t r c S , E g 8 , p i a 7 , t : 1 ; luidt: 1.trd6 cbe'l 2.trc6 g-b:I . W e 5 + , 2 . t l : c J+ , 3 . à x e r + , 3.àd5+ Éd8 4.Ecl6+ €c8 4.Qsc'|+etc. Zoul' hekend is 5 Éh2 AbS 6.àb6(c7)+, en Wit A l e x a n d r c u i t e r m a t c o n b c - w i n t ."
In Memoriam Jan Schogt door Wouter Mees De naam Jan Schogt is vooral verbonden met de Ncdcrlandse Bond van Schaakprobleemvrienden, waar hrj een aantal j a r e n v o o r z i t t e rv a n g e w c c \ t i s . In die functie heeit hij ook voor ARVES een rol gespeeld door "gesprek" als eerste een tussen de leiding van beide verenigingen te entameren.Dat heeft toen niet tot enig rcsultaag t e l e r d :d e tijd was er nog niet rijp voor. Maar ook heeft hij geruimc tijd gefungeerd als "oplos-oom" voor Probleemblad. inï.ermediair tussen de oplossers en de ter oplossing aangeboden composities. Heel letterlijk: hij had een heel netwerk van liefhebbers, die hij als het even kon persoonlijk bezocht. Ook mij heeft hij jarenlang geregeld opgezocht, ter zeke van mijn rubriek STUDIES die ondanks
nrr.lrr vcrwocde pogingen tot popularisatie toch "vreemd" gevonden werd door tal van probleemvrienden. Hij had een schcrp oordeel en wist de moeilijkheden en (dikwijls terechte) bezwaren van onervaren maar toch ook onbevangen oplossersduidelijk onder woorden te brengen. Hij heeft mijn kijk op het soms war elitaire wereldje van de schaakcompositie in het a l g e m e e n .e n v a n d e : t u d i e i n het bijzonder, zeker beïnvloed. Dat hij tenslotte verklaarde "hekeerd" te zijn gaf mij persoonlijk een niet geringe voldoening. Te zijner nag e d a c h t e n i se e n s t u d i e v a n d e gebroeders Platov, die hij bij g e l e g e n h e i de e n s i n e e n k r i n g van probleemvrienden heeft laten zien als voorbeeld van een
perÍect uitgebalanceerdc compositie. V. & M. Platov Deutsch e Sch achzeiÍ ung 1907
,ry,
% %,,,ry % "%, %'% ,rry, % ,% ,% %
% ru,ry, %"% D1
%
ó
%
Remise 1.Eh3+ Ég7 2.trg3+ Éh6 3.8d3 AR+ 4.&a7 dlg 5.Exd6+Bxd6 pat.
In Memoriam Bas de Heer
O p l 6 A p r i l o v e r l e e d o u d - het Limburgse toog om hem per voor mryn database heb ik ARVES-lid Bas de Heer. Bas auto op te pikken om samenJan dankbaar gebruik gemaakt. was degene die mij, zonder dat van Reek te bezoeken.De roure Bovendien kreeg ik enkelejaren h i j d a t o p d a l m o m e n r w i s r , van Geleen binnendoor naar geleden ztjn collectie met overhaalde om mijn eindspel- Margaten en vice versalegdehij duizenden fotokopieën van studiedatabase op te zetten. normaliter per fiets af, en tijdens eindspelstudierubrieken rn Tijdens een van de ecrste die autoritten heb ik me b e l a n g w e k k e n d e v o o r o o r l o g s e b r y e e n k o m s r e nv a n A R V E S t e regelmatig afgevraagd of die schaaktijdschriften, die hrj A m s t e r d a m g a f h i j e e n l e z i n g wegget1es wel op auto's tijdens werkzaamheden in de o v e r e i n d s p e l s t u d i e - c o l l e c t i e sberekend waren (en vice versa!). K o n i n k l i j k e B i b l i o t h e e k had en de mogelijkhcden virn Z i j n e n t h o u s i a s tg e u l r e k e n n i s verzameld. Fraai uitziende computers daaóij. De volgcnde op gebied van eindspelstudie- boeken interesseerden hem d a g h e b i k d e e e r s r es r u d i e si n b o e k e n (en b i b l i o t h e e k - e c h t e rn i e t ,a l l e e nd e i n h o u dt e l t ! z l t t e nv o e r e n . . . . systemen) was brjzonder B a s d e H e e r z a l i k n i e t s n e l Later heb ik hem beter lercn i n d r u k w e k k e n d , e n v a n d e vergeten. kennen toen ik regelmatig naar daaruit voortvloeiende adviezen
(Un)solvedmysteries door Harm Benak A.Hadari Varioníim 1992
C.L.Ruben 1962
,,%z
à e% ,rru, .ffi"ry "ry% ,& % % .,ry, "ry "ry."T A % L'% , ,% % ,ffiA% (*t
% % A " % . % % %%
e % % % .,ry'
%
%
%
45) Wit speelt en wint Mysterie 45 was een makkie. Op de voorjaarsvergadering sprak ik heel wat mensendie aangaven rJatze'm opgelost hadden. Dat moes( op de volgende manier (en ik neem de oplossing van Jaap de Boer): 1.b6! cxb6 2.4b8 en nu gaat wit op de b4e I diagonaal mat geven.Dat kan zwart het langst verhinderen met 2...f5 3.9c7 f4 4.9d8 R 5.9xe7 12 ó.Axd6 flW 7.4b4 mat. Mysterie 46 was echter weer een hersenkraker van jewelste. Ik twee schriftelijke ontving reacties, en een mondelinge (van Marcel van Herck), en ze dezelfde hadden allemaal strekking. Deze was niet op te geef hier de lossen. Ik { g e m e n g d e )v a r i a n t e nv a n J a a p de Boer en Eric Izaks.
% ,rr%,
% .ry,
,rruL % % ó % %L,ry, % %a
A.Ivanov & Á.Studenetski, Shakhmaty Riga 1987
E%e"'4
% "" % % "% %% % % % % %% È % %%%%" f f i % " % % , m e% % %^'ffi %tr%%%
46) Wit speelten wint
47) Wit speelten wint
1.b7+ Éb8 2.bxa8B+ ÈxaS 3.c7 exflW+ 4.Axf1 Ab8! 5.c8à (anderspat) 5...9c7 en nu kan wit niet meer winnen, bijvoorbeeld 6.6e7 Èb8 7.6c6+ Éa8 (7...Éc8?? 8.9h3 mat) 8.9h3 flW+ 9.Axfl Í2 r0.gh3 flW+ ll.Axfl R 12.4d3 n 8.g.e2 gd6r 14.Éb6 (dreigt9e2-a6-b7mat) 14...4c7+! 15.€xc7 nW 16.Axfl pat.
V.Kitsigin & V.Kaljagin, ShakltmatyRiga 1987
Dat lijkt redelijk overtuigend, maarnogovertuigender is I .b7+ €c7 ! 2.bxa8Wfxg2 enwit heeft nietmeerdaneeuwigschaal Vooral tegen deze tweede variant valt weinig in te brengen.De "echte"oplossing moet denk ik toch iets met die leukepatvaluit deeerstevariant te makenhebben.Verdervraag ik me af wat de functievanplon f4 is. Moet die somsde zwarte loperhinderen??
,% ,,,%, A"ry.e .ru % %,% ,%% % ,r% % ,% % % % %
% " m% L " f f i 48) Wit speelt en wint Beide mysteries zien er erg o v e r z i c h t e l i j ke n d u i d e l i j k u i r , en ik denk dat ze dan ook niet al te moeilijk zullen zijn. Veel succesbij het oplossenvan deze mysteries, en vergeet niet de oplossing voor de deadline op te sturen naar: Harm Benak Kamperfoeliezoom 50 2353 RS Leiderdorp
VOLGENDE KEER MEER! door RenéOlthof steeds I l.9xe6 Qlxe6 l2.cxd4 à c x d 4 g e s p e e l d )w e r d i n 1 9 7 8 voor het eerst toegepastdoor de toenmalige wereldkampioen A n a t o l i K a r p o v e n b e h o o r tz o n der twijfel tot de tien bclangrijkste theoretische vondsten van deze eeuw. In de tiende partrj van de beruchte WK-match o p d e F i l i p i j n e ng r n g K o r t c h n o r dc verwikkelingen begrijpel i . j k e r w i j sz o v e e lm o g e l i j k u i t d e weg en koos voor ll...dxc3 12.àxe6 fxe6 l3.bxc3Wd3. Na 14.àf3 Wxdl l5.Axd1 .àe7 kwam hij met remise goed weg. Later verbeterde Anand het zwarte spel met 14...0-0-0!,een vondst van zijn secondantUbiOpponent Kasparov lava. slaagde er niet in voordeel te behalen in de zesdepartij van de PCA-match, New York 1995. Peter Svidler Vier partijen later detoneerdehij Viswanathan Anand op zijn beurt echter een atoomDos Hermanas 1999 (5) (door Tal 1"4 "s 2àR àie J-e-bs-ró b o m . M e t l 4 . A c 2 reeds in 1978 in de Russische 4.4a4 àf6 5.0-0àxe4 6.d4 b5 pers aangegeven en ln een 7.9b3 d5 8.dxe5Aeó 9.àbd2 Noorse correspondentiepartij àc5 10.c3d4 ll.àg5 uit 1990 voor het eerst getest) l4...Wxc3 15.àb3!l bracht hij een torenoffer, waarvan altijd gedacht was dat het incorrect was. Anand kreeg het tegendeel te ervaren. Nu de speculatieve tekstzet e v e n e e n so n d e r v u u r l i g t , l i j k ( het erop dat zwart geen keus heeft en het paardoffer moet aannemen. De voortzettinB Fí I l...Wxg5 l2.Wf3 0-0-0!, voor het eerst gezien in TimmanDeze verbluffende vondst van Smyslov, Bad Lauterberg 1979, Igor Zaitsev (tot dan toe werd
De constanteroep van onze gewaardeerde hoofdredacteur om kopij kan niet immer onbeantwoordblijven. Vandaardat i k h e t f o r m a a tv a n r n i . j nh i j d r a g e van vorige keer (toen in het vAn de ARVESkader o p l o s w e d s t r i j d1 9 9 8 ) m a a r b e er een en houdt d r i e - m a a n d e l i j k s er u b r i e k v a n nraak: volgende keer mcer! De omvang van de oogst aan e i n d s p e l m a t e r i a a il n d e v a k l i teratuur van de afgelopen paar maanden is bescheiden, maar bevat wel enkele topstukken. Mijn eerste voorbeeld zal toehoordersvan de lezing van Hans Bouwmeester bij onze voorj a a r s h i j c e n k o m si tn D c l l t n i c t onbekend voor-komen.
E% ry.effi.
7,ot 7l L't L L%À'/z"'ffi, È"/1, % "ffi. "ry"L'ffi,
% "ry.,r%,
A:'ffi,% % A L"rffi."ffi ,,ffi
is althans voor zover mrj bekend nog niet weerlegd. I1...9-d5 72.Q:xÍ'71 Anancl zat eerder aan de witte z i j d e v a n d c z e s t e l l i n g .Z i j n z e t l2.Axd5 Wxd5 13.àb3 àxb3 l 4 . a x b 3 9 - e 7 1 5 . à f 3 l e v e r d er r r een Europacupwedstrijd tegen Ivan Sokolov (Lyon 1994) echter niets tastbaarsop.
12..&xf7 r3.WR+ 14.Wg4+ Èe7
8,% '/t. ,r4
Ée6
,r1
t L%^% "% "%,; L'ffiÈ:'ffi. % '% "ry.%w È'ffi. 'Í3i %//Í4,.% Á /Av. 8 ó t;
&
%J.
',41.à
%tr'"ffi
15.e6!! Het ei vanColumbus.In deoorspronkelijke analyses was van15.àf3. Na steedsuitgegaan 15...àe6? 16.9g5+ àxg5 17.àxg5 êxb3 l8.axb3Ë9d5 19.c4bxc4 20.bxc4Wd7 21.e6 \Wc822.6f1 trgS 23.Ë9f5geeft dat wit de beterekansen,maar zijncompensatie na 15...Ée8!is minderduidelijk. 15...4xe6 16.tre1 Wd7 l7.9xe6 àxe6 18.àR tre8
l
19.árg5 ildtt 2r.,jit3 gd5 23.cxd4 h5
20.9.d2 h6 22.tre5 Wd6
E c n v a n d c p o i n t e sv a n h c t w i t t e o l i c r i s 2 3 . . . c 6 2 4 . d 5! c x d 5 2 5 . 9 b 4 . Z w a r t h e e Í ie e n v o u d i g "normale" zetten tot weg geen zijn beschikking. 2s.ds Èf7 24.Ve4 26.Vg6?t Ee7?l
Ég8
Wit. rorige zet i> rijkcliikoptin l i 5 t r ) c h .e r w u s n i e t s t c g e r l s l a a no p e 6 . N u f a a l t 2 6 . . . c 6m e t als pointe 27.Wxe8 àc7 en daweliswaar op mevangst (Ligterink in de 21 .Ab4l Volkskrant), maar Van der Wiel wijst in Scftaaftnieuws99/8 op hrj misrchiert 2ó...c5!?'waarna nog een beede meedoet'. 27.trael 29.gxB 3l.trxe7 33.Ea8+
àd4 28.Wxd6 àxR+ cxd6 30.trxe7 .Q.xe7 àÍ'7+- 32.tra771 h4l €h7 34.Exa6 €96
42.trxh3Ecl+ 43.Ée2Exc3
Wie schetst zijn verbijstering toen hem bij het betredenvan de Hicr komt ook 43...trc2+ perskamer werd medegedeeld 44.Éd I Ë.xf2, gevolgd door d a t d e s l o t s t e l l i n g e e n s t u 45....€d3in aanmerking. dic:rchtigw e i n \ t h e v e t .D i e z i e t er zo utt:
44.bxc3àgl+ 45.Éf1 àxh3 70.€xd4! àb5+ 71.Éc5 àxa7
Wit is een stuk kwijtgeraakt, 72.&b6 àc8+ 73.Éc7 maarkan dankzr.l de tweerandpionnen(notoirevijandenvan en nu zijn er twee varianten: het paard!) de toekomsttoch 73...Àe7 74.h7 &g7 75.Í6+ (dit met vcrtrouwentcgcmoetzren. z e t j em o e t S v i d l e ro v e r z i e nh e b 4(t.a4Èxd547.É92 àg5 48.h4 àe4 49.h5 Èe6 50.c4 àd2 51.a5 àxc4 52.26 àb6 53.a7 €f5 54.f4 àa8 55.ÉR d5 56.€e3 àc7 57.@d2 €f6 58.Èc2 éf5 59.Éb3!
O n s t w e e d e v o o r b e e l dk o m t u i t eigen land. Uit Arnhem wel te verstaan, waar een grootWit nranoeuvreert voorbeeldig. meestervierkampde activiteiten D e i l r e i g i n gm i d d e l sÉ b 3 - b 4 - omtrent het 10O-jarig bestaan c5-c6de zwartevestebinnente van Park Sonsbeek luister bl dringen noopt zwart tot han- zeïIe.
delen.
59...d4 60.€c4 Éf6 61.€d3 35.trb6 Ec8 36.Exb5 Ec2 @ï5 62.&e2 Èf6 ó3.Èf2! Éf5 37.4c3 h3 38.Éf1 àg5 39.Eb7 64.€R àa8 65.Èe2 àc7 àxR 40.trxg7+ €f5 41.trg3 ó6.Èd3 €f6 67.€e4 €f7 68.f5 Éf6 69.h6Éf7 Ée4
% %"T% % "'m. . % % ^ % %"Z r/,.e/Z % 2 %e% : & zxgL A'&84, K ',6 c0r
Wit staat drie gezonde pionnen v o o r i n e e n e i n d s p e le n t o c h r s winst niet evident.Er dreigt al 42...àxh2+, 43...àf3+ en 44...h2.
ben), of 73...8ta7 74.&d7 abs 75.h7 &g7 76.f6+ &xh7 77.fl Ég7 78.Èe7 en de pion promoveert.
,ffi, %e% % %'% %"rye% %^% % ''% % % % % % % % Met deze stelling begon Bouwmeester zijn voordracht. Wit kan zijn stelling niet meer verder versterkenen daarom gaf Svidler teleurgesteld remise.
Friso Nijboer Matthew Sadler Arnhem 1999 (5)
% % % %,,ffi % % ,,%
% % % ^ %'rffi, % % % ,ffi % % ,rr&, % %
Stellingna 60...àx93 6r.b4??Afs 62.bSÉc5 63.b6 àxb6 Aldus is heteindspeltweepaarden tegenpion ontstaanmet de pion veilig geblokkeerd op f4.
.% %,%% %..fur, % 2
'..ryr, % "%'T"
%,% "ry.e'%
% L % % ' % ,% lat ''ry. % % "tt L.%, "ry. ,rru,
%,.%, %,,,ry' %" % ' % t
% Volgens bovenstaand diagram, dat de befaamde Troirzky-lijn aangeeft, staat zwart derhalve g e w o n n e n .O v e r d e z e T r o i t z k y lijn bestaan trouwens br.1velen m i s v e r s l a n d e nA . ls een pion verder opgerukt is dan in het diagram aangegeven, wil dat nog niet zeggen dat het automat i s c h r e m i s ei s . D e v o l g e n d es t u die maakt dat meer dan duidelijk.
% % % % % ' %',%.^% %* % % % ^% 6ia
Na 4.àf4+ Ég3 kan wit het blokkadepaardop het winnende v e l d n i e t h a n d h a v e n .V a n d a a r 4.àel!! f5 5.Èg5 f4 6.Éh5!l Dit lukt te spotten met alle regels. De normaalzet, blokkade van de pion middels 6.àf3, zou evenwel niet meer dan remise opleveren. De zwarte koning staatnamehjk precies in de reddende zone. 6...8 7.Èg5 f2 8.àR &ez 9.63d2 Èh3 r0.Éh5 Èg2 I1.Ég4 Éh1 12.ég3 Égl 13.Éh3 Èhr 14.à93+ Égl 15.àÍ3 mat. Alexey Troitzky Andersom is de bewering echter Sjachmatny Listok 1925 wel waar: als de pion niet verder is opgerukt (en veilig geblokkeerd door een paardl) dan rs winst gegarandeerd. Dat wil zeggen op papier, want in de praktijk dit eindspelwinnen is een hels karwei. En dan heb ik het nog niet over de 50-zetten-regel. Geïnteresseerden kunnen de volgende praktijk-voorbeelden toetsen aan de CD-ROMs van Ken Thompson. D u i d e l i j k i s w e l d a t F r i s o ' s6 l e l.àce3 thl 2.Eg2t 2.F,'h2+1 zet een blunder van de eerste Ëíxh2 3.àxh2 f5 en 2.tra4+? orde is. Hij had uiteraard de fÈh3 3.Éh5 Wf3+ leiden rot pron moeten opspelen, want de niets.2...8Íxg2+Anders is het b-pion laat zich vanwege de snelmat,brlv.2...Éh33.8g3+ w i t t e k o n i n g s p o s i t inei e t v e i l i g Èh4 4.4f5. 3.àxg2+ Éh3 blokkeren. Remise was daarmee een feit geweest. Nu ligt dat even anders. Meer dan opmerkelijk is dat exact deze
% " 4 %
'%%%"2ryK
4
% % % '4/,N% %'%V "/t '%,
tr% //, 7z "'1 ^%
s t e l l i n gv o r i gj a a r o o k a l i n N c derland is voorgekomen en wel i r t. ' c n p l r t i j i n h e t o p e n t o e r n o o i i n C r o n i n g e n .N o g f r a p p a n r e irs dat .leugdcrack Moosa Azadm a n c s h u i t A m s t e l v e e nt e r e c h t tegen Koster precies hetzelfde v e r d c d i n g s p l a nk o o s a l s N i j bocr.
64.&a6 àc4 65.Èb7 Èd6 66.Éc8 àa5 67.Éd8 àb7+ 68.Èe8 €e6 69.€f8 àbd6 70.È98 Ée7 71.Éh7 De meest hardnekkrge v e r d e d i g i n g .N a 7 1 . É h 8 È Í f 72.&h1 àe4 73.Éh8 àc5 '14.&h7 ^d7 7s.Éh8 Égó 76.É98 àe7+ 77.Èh8 èh6 78.f5 àe5 19.f6 ^f] is het mar eenvoudig te realiseren. 71...@t'772.Èh8 É96? Sadler ziet geen mogelijkheid een tempo te verliezen om bovenstaande variant te bereiken. Koster zag die wel. Dat wil zeggen, hij begon goed met 95...àb7 96.€h7 àc5 97.Éh8, maar struikelde met de haven in zicht: 97...É96 98. €g8 àd7 99.Éh8 àe7 100.f5 Éh6 l0l.f6 àxf6 par! Hoe het wel moet? In plaats van €g6 is 74.'&e7 winnend: 75.Sh7 €f6l (driehoek! RR: een manoeuvre die vak wordt o v e r z i e n )7 6 . È 9 8 ^ d 1 7 1 . & h 1 Sf7 78.Éh8 Ég679.&s8 àe7 + 80.€h8 Éh6 81.f5 àf8 82.f6 àfg6 mat. In deze hoek werd Ljubojevic overigens op soortgelijke wijze mat gezet door Kiril Georgiev op de Olympiade v a n 1 9 8 8 i n T h e s s a l o n i k i .D i e had zijn paarden(gunstiger!) op f5 en 97.
9
kwam onderanderevoor in de w e g : 1 1 3 . . . à g 4 + l l 4 . É h 3 partijenValdes-Nogueiras, Ha- à g e 3 I 1 5 . É h 2 È g 4 l 1 6 . É 9 l vanaI 992(gespiegcld); Pesout € g 3 I 1 7 . É h I à d 4 I l 8 . f s , t l f 3 13...4b5 74.È18 4'rc7is nog Tregubov,Pradubice1992 en I 19.f6 àg4 120.f1 afz. steeds okay. Marin-Panchenko,Badalona I n 1 9 8 0 b r a c h t C h r i s t i a a nB i j l 1 9 9 5 )7 5 . . . à g c 37 6 . É e l É , d 3 een pamflet uit waarin allc der74.ÈÍIi A7hó 11.@f2 àd5 78.*e I àc3 tien tot dan toe bekende prak19 &t2 Èe4 80 Èt I Éf3 tijk-voorbeelden bijeengebracht RR: pas dezez.etverandertde 8 1 . É e 1 é e 3 8 2 . É f r à d l werden, aangevuld met een w i n s ti n l 3 z e t t e n( 1 4 . . . 6 1 d 6 t ) 83.Éel 6f2 84.ÉfI àd3 samenvatting van de bestaande r n 3 9 z e t t e nz, o d u ln u d e w r n r t 8 5 . € g l É e 2 ( R R : 8 5 . . . È f 3 ! ) theorie (Chapais, Troitzky, niet meerbinnen50 zetterrtc U6.€g2àf2 87.Ègl àg4 (RR: Bridier) en partijen waarin het behalen is! 8 7 . . . K f!3) 8 8 . É g 2 à g e 3 + eindspel voor had kunnen 89.Èh2 &f2 90.€h3 Èi3 k o m e n . S i n d s d i e n z i j n e r v e l e 75.Se8 &e7 76.Èd8 Éf7 9 1 . € h 2 É g 4 9 2 . É h l € g 3 n i e u w e p r a k t i j k g e v a l l e nb i j g e 77.&d7 àg4 78.€có €e6 93.€gl ^h4 94.f5 8:Í3+ komen. Ik heb er al meer dan 75. 79.Éc5 Èd7 80.Éd5 àge3+ 95.Éh| àd l 96.fóàt2 mar De CDs van Thompson maken 81.Èe5 €e7 82.€e4 Éd6 De zwartspelervolgt hier met een update van Bijls boekje 83.Éd3 Èd5 84.Éc3 6c4 opmerkelijke nauwkeurigheid echter overbodig. De praktijk 85.Éd3 àcd6 86.Éc3 Èe4 de oplossingvaneenstudievan heeft niets meer toe te voegen 87.Éb3 €d3 88.€b4 Éd4 Troitzkyin Deutsche Schuchzet- aan de theorie! 89.Éb3 àe4 90.Éb4 àc3 tung 1908,pp.1O2-4. 91.Èb3 àds 92.Éb2 Éc5 CORRESPONDENTTE93.Ècl àb4 94.Èdl Éc4 98...àe499.&e2 àd2 100.Éel SCHAAK 95.*e2 àd5 96.Èf3 Éd3 101.ÉÍ2 àe4+ 102.Éel Componisten die het bordàd r03.Èfl Èd4 104.Éf2 schaak (nog) actief beoefenen, €e4 105.Èf1 ÉR 106.Éel zoals Timman maar ook anÈe3 107.€f1 àe4 108.Éel deren, maken veelvuldig mel, àf2 r09.€f1 àd3 1r0.Ég2 ding van studie-ideeëndie geput Ée2 111.€h2 werden uit partijsituaties of 73.ÉgttàÍ7
%,,m % % ,r% %,% % ^"%^"m Nog een doublure.In Auchen"ffi. Kopen%,r%" * %"m.e% berg-Av.Bikhovsky, hagen 1990, verliep het mat ,,,% zettenals volgt: 92.Éh3 €R % % 93.&h2 àel 94.Égl @e2
96...6f6 97.Ée2 Éc3 98.sbel Geloof het of niet, maar ook deze stelling kwam al letterlijk zo voor, decennia geleden nog wel. Znosko Borovski-Seitz, Nice 1 9 3 1 ,v e r l i e p a l s v o l g t : 7 4 . È d l 694 15.&e2 (want na 75.Écl àf2 volgt opsluiting en spoedig mat in de andere hoek. Dit
analysesdaarvan.Tot ik ScftaclrAktiv 9913 opensloeg, had ik echter nog nooit gehoord of gelezen over studies die ontstondennaar aanleiding van cor, respondentieschaak. Wie zou 95.Éh2 €f2 (RR: 95...KR!) beterover dit onderwerp kunnen 96.Éh3 Èf3 91.&hz 6c2 schrijven dan Georgi Popov? Ik 98.€gl àce3 99.Èh2 €g4 kende deze Bulgaarse corres1 0 0 . É g l É g 3 l 0 l . É h l à d 4 pondentiegrootmeester voor102.f5àf3 103.f6àg4 104.1/ n a m e l i j k a l s u i t v i n d e r e n propagandist van een onwaaràf2 mat. schijnlijke bestrijdingswijze 11r...ÉÍ3 1r2.€h3 Q:r2+ van het Spaans: l.e4 e5 2.6)f3 113.èh2àe3 A l c 6 J . 9 b 5 e n n u 3 . . . a 5 .J a , U leest het goed! De pointe is en bij wijze vanclimaxclaimde vooral dat na 4.0-0 àa7 (de beNijboer (terecht) remise op doeling!) 5.4c4 b5 het offer grond van de 5O-zetten-regel.ó.9.xÍ-/+ (er is uiteraard niet: Het mat was nog zevenzetten m i s m e t 6 . 9 e 2 ) 6 . . . É x Í - /
l0
7 . J . r . x e - 5É+e 7 U . S l ' 3 W e 8 9 . d . 1 /11(r nos ltict zo d6 l0.-H.g-5+ d u i d e l i . i ki s . S t e l U v o u r ,P o p o v i s n t e tb e h u l p v a n d o z c v a r i a n tE u r o p e e sk a n t p i o c n g e r v o r d e n( a l g c c l n t i l r r a | 1 . . ' :c , ]! mur wir. I'ijv. IL..9t7 12.9-xÍó gxfó 13.àxa5). E n Í - i ni.k u l / r , c k n a r r t ) t ( ' ( .irn formatie over de rnan. Georgi Popov is geboren in 1934 en nam in de jaren vi.jftig nreernraals dcel aan het (eeu,one) B u l g a a r s k a m p i o e n s c h a p .U i t d i c l i i d \ t t m t n ( ' n e v e n c e r rzsi j r r eerste eindspclstudies, zoals dczc. Georgi Popov Sjachmatno Misl 1955
&É."%^'% í, a/',''% '% % "'&,% A K '% 2 , / ,.% * , % % % %
In hct Oostenrijkscbondsblad l a a t P o p o v z i c n h o e h i . ja a n h c t irltt tutrr zijrt rcrstc l.rijrrvirr naar van het tocrnooi in Sjutlt n t u t n u M i . s l 1 9 9 3 - 9 . +g c k o r r e n i s . I l e t b e g o nn a r r e i g c nz c u g e n allcmrralnrct een t:xtrcctr ver u i t g e r v e r k t co p e n i n g s a n a l y s ren dc Mcrancr. l.d4 d5 2.c4 c6 3.liÍ3 4lÍ6 4.q\ca e6 5.e3 àtbd7 6.ê.d3 dxc4 7.9,xc4 b5 8.9d3 gb7 9 . e 4 b 4 1 0 . à a 4 c 5 1 1 . e 5à d 5 12.0-0 cxd4 l3.lÀxd4 4)xe5 14.-9.b5+ àd7 l5.Eel trc8 l6.Wh5 96 l7.W e2 a6 18..Q-xa6 - ê . x a 6l 9 . W x a 6 E a 8
23.Wxd5 àxc6 23...cxd-5 lf .-gg-\|
21.t'Àxe1
WxeT
24.gdl Wa5 25.b3 trd8 L|id{ 27..Q-g7 trgB 26.Wcl 28.9e5 trd5 29.Wc8+ Ed8
////1 H
Dit was Tintmans nieuwtje ten opzichte van een analyse van Stetsko, die verder ging met 20.Wc6 àe7!, met gelijk spel. 20...9.e7
Harold heeft mccr dan 25 studiesvanPopov in zijn databank. Hry komt voor in de boeken van C a p u t t oc n h e e l j z e l f s e c n e i g e n boekwerkjc op zijn naam staan (co-autcur Rangelov). waurin ook nogal wat zelfgemaakte p r o b l e m e nt e v i n d e n z i j n . K o r t o m , v a n a l l c m a r k t c nt h u i s d u s .
Zwart kan rnrlns inzicns beter e e r s t 2 2 . . . E c 8 2 3 . t r a cI i n l a s s c n c n d a n p a s 2 3 . . . 1 i i b 8s p c l c n .
De huidige theorie houdt 19...4g7 20.9.g5 àc7! voor 29.. Wd8 30.Wc4 àb5 b e v r e d i g e n dv o o r z w a r t , z o a l s 3 l . W c 6 + W d 7 3 2 W a S + W d S o . a . b l e e k u i l V y z h l n r r r r r r v i n -3 3 . 8 a 6 ! Novikov, Moskou 1990. 30.Eacl! trxc8 3l.trxc8+ -Q,d8 20.Wc4! 32.Axd4 Wh5
Wit speelt en maakt remise l.àxb8! h3 (1 ..Èxb8 2.Adit) 2.6a6 h2 3.Ée7l gb7 4.9c6 Axc6 5.bxc6 hlW 6.b5!
H i c r v c r n t c l d tP o p o v g c e n a l t c r natiel, maar ik rnecn te wcten dat 22.8'xd-5! exd5 23.Exc?+ Éf8 24.9h6+ Èg8 25.Eael wi n ncnd zt'tut.i.yt'r. 22...t):,lt|l
T
e'%E ,% ."rryrL% IL ,% " % L " %,% %,rr&, % %\lli/ 'ry.
% ,% L"',%. %"'&,t % ,% "%, A % /r;\
2)
Dit werd indertijd geopperd als alternatief voor 20...trxa4 2l.Wxd5 Ae'/ 22.8)xe6t fxe6 23.Wxe6, waarmcc Nogueiras onderuit ging tegen Trmman, Hicr geeft Popovecn tweetal R o t t e r d a mW o r l d C u p 1 9 8 9 . 21.àc6 Wc7 Na 21...8c8 is het ofÍèr op d5 m i n d e r o v e l t u r g e n dm , uarwint 22.9h6 juist aankracht. 22.Èh6
langevarianten: A)33.àc5 Ée7 34.àe4 Éd7 35.Eccl 8e2 36.àf6+ Axf6 37.88c7+ Èd6 38.Axf6 e5 39.Elc6+ Éd5 40.Ec5+Éd6 41.9.e7+Ée6 42.85c6+Èf5 43.8f6+ Èg4 44.8c4+ Èh5 45.Eh4+!Éxh4 46.trf4++€h5 4 / .1Jn4mat.
l1 4.g{+ É:h45.t' h2
t 3 ) 3 3 . à b ( r É e 7 3 . 19 c 5 + É l ' 6 35.r:,d7+ ég7 3ó.."i.d.l+ e5 37.-iixr-5+ '!'h6 -lu.h3 Wf5 19.Ëd I treE .+0.1*bl Wc6 - 1 1.j : , c 5 1 W x c 8 . 1 2 . i r , r l l + ' 9 h - 5 -13.trd5+-q-5 .1-1.trd6trc(r 45.g4+ i9h.l ,16.Éh2 AÍïr'l 47.41e-5 ! t r x c - 5 . 1 8 . t r x 1 6W e 6 ( 4 8 . . . 8 e 6 . 1 c ) . . ê " e - 5 ). 1 9 . 8 h 6 + ! Wxh6
"/2 % %W,ry, t'%. "lZt^''fut
,,,4 " % % I ,rry .% ,% % %8,,H, 'v, % L % ,r%r, ''&t '"&%'T' " t ?t
,&4
zL ry 'ry' .4' "T tA
"%L% .& & % % %
5 0 . È x c 5 o n - 5l . - À g 3 m a l i s o n dekbaar. En nu waar dit alles tot heel't geleid. Georgi Popov 1.p Sjochmatnu Misl 1993-91
I ,aru, % % " &
L'%"%E'.%. %e"'t'",% /.& "'& 'T
''% "t&,A
,ryL'try, a Wit speelten wint 1.3.d4+!
Andereaftrekschaakjes blrjken niet te werken,bijv. l.Ae7+? Ée5 2.trf6 Wd7 3.àfl+ Éd5 . 1 . 8 d 6 +W x d 6 5 . A x d 6 E e l + 6.€h2 Èe6; l.9.xc3+'?É96 2.trf6+ Éh5 3.àf7 tre6 4.g4+ Éh4 5.€h2 Wxc3; 1.4h8+ É96 2.Ef6+Èh5 3.àll (3.4g7 trel+ 4.éh2 Wc7+) 3...8e6 .1.g4+Éh4 5.Èh2 Wc7+. 1...É962.trÍ6+Èh5 3.àf7 Ee6 3...Wf84.g4+ Èh4 5.Ég2 h5 6.àd6!
% ' f f ,..ry, i.
,^ L'"ry. & '%. ,,ffi,
I ,,ry%%"%,
'% % a "'& %
A)5...Wc7+ 6..Ê.e5! Wxe5+ 7.ilxeS trxÍ6 8.& g2 Zw artz.iti n zetdwang.[t...trÍ48...hó9.Í4! 1 0 . É g l ! Shs 10...é;xh3 (dreigt 10.{tf3 rnat) 9...trxf4 l l Ef3+; l0. .gxh3 11.trf4+; 10.à96 rnat' 8...h5 9.àf3+ r0 ..gh7 l r.trfs! ll.hxg4+ Eri.l 10.&xr'3 hxg.l+ I | .lrxg4 Èh4 l1 ..€xg4 l2.Hf4+.12.t3 Éh3 12.Ée3Èxg4 13.a4bxa4 l 2 É t s 2 ? w d 8 1 3 . t r d 6W e 7 1 4 . È d 3 + - : 8 . . . t r f 8 9 à c 6 ! 14.f3 Ë'xd6 l5.Axd6 patl 9.a4! 9.àf3+'l Exf3 10.Éxf3 12...Èh3 13.tre61 Wh4 Éxh3 I I .€e4 Éxg4 12.f3+ 1 3 . . . 9 h 7 l 4 . E e 8 o f 1 3 . . . 9 f 8 Èg3 13.a.1bxa4 14.Èd3 hjkt l4 €fl €h4 I 5.É,g2en I o.Ag3 r v i r r n c nvdi l n ue s ed ee l l e n l a n g emat.14.êd6Wh8 r5.Èh1 Wh4 v a r i a n 1t 4 . . . h 51' ?5 . b 5h 4 1 6 . b 6 16.tre2WhS 17.trh2rnat. h 3 1 7 . b 7h 2 I 8 . b 8 W + É g 2 t9.f4 94 20.fs hlg 2l.Vb7+ Aan deenekanteenindrukwek, É g l 2 2 . W x h l +È x h l 2 3 . f 69 3 kendgeheel,aande anderekant 24.r792 25.f8Wg1W26.ts'h6+ voelje opje klompenaan,dater Ég2 27.Wg5+€h2 28.ts/xgl+ analytischwel hetof anderop af Éxgl 29.Éxc3 €t2 30.Éb4 te dingen valt. Deze indruk Ée3 31.€xa4 Éd4 32.Èb4, wordt bevestigddoor Harolds maar schrjnt bedriegt. Zwart databank,die diverseversies s p e e l ts u b t i e l1 4 . . . € f 4 !1 5 . b 5 van dezestudiesuitspuugt. De É e 5 1 6 . É x c 3 h 5 e n w i n t ! stamversic lijkt deze: 9...bxa4 10.b5 a3 ll.b6 a2 12.b7 alW l3.b8g Wa6 l 3 . . . W dI 14.à96+ hxg6 l5.Wh8 mat. 14.àR+ ExÍ3 15.Wg3+Exg3+l6.fxg3rnat. B)5...h56.àd6 trxd6 7.Exd6 Wf8 7 Wc7 8.4c5. 8.trÍ6 8.trd7? faalt op 8...Uíf3 | 8...Wh89.-Q,e5! 9.f3? leidt na 9 . . . h x 9 4( n i e t 9 . . . W b 8 +1 0 . f 4 g x f 4 l l . E f 5 ! ) l 0 . h x g 4W b 8 + 11.Ég2 Wg3+ 12€f l Wh3+ 1 3 . É e 2É g 3 1 4 A x c 3 W g 2 +
'4,%
%v"ffi % '%tr,% "'ru"
15.ÉdlWg1+ Ió.Ael+Ég2 17.trl5 Wd4+ tot dynanrisch evenwicht. 9...hxg4
T2 Gcorgi Popov Schach 1992
5.àxg5+ Éh'l 6.àxe6. Maar o o k d e b e g i n s t e l l i n gb c v a t e c r t dual, te wetcn I .àd6 ! tre I + (1...Wd8 2.8f6 Wxf6 39xf6 Ee l+ 4.€h2 Èh5 5.1))xb5) 2.d?ht wh8 .l Hih s4 l trl5 trhl+5.èxhl
v'%E% % L % %^''%/" % % % %,,ry I,ffi %,,,&, % ll9 werd de studiern 'rrry, % " f f idI ne zEsG ( v c r h e t e r d el ) v e r \ i e tr",%"Lg e g e v e n( n r . 1 0 1 2 7 ) %.,r&.L% ,,% ^'%
%:w"ffi %,ry, "%2,
Wit speelten wint 1.trf6! Ee6 2.g3+ Èh5 3-g4+ Èh4 4.Èh2 en verderzoalsboven. Aan dezeoerversiezitten maar liefsttweehaken. Dual 1 zit op zeÍ4:4.f3! t&xh3 (4...8e1+5.&g2 Ee2+ 6.9f2+ trxf2+ 7.Éxf2 h5 8.trh6)
I
%
% % " '"&. m L% %* "ry."&.8% ".ffi% % "ffi
l.EÍIl+ È96 2.tr16+ Èh5 3.eÀÍ7 Ee6 en verder zoals boven. Een nummer later was het alweer raak. In de rubriek Spotfight van EG 120 wees Martcr Campioli op dc ernstigc dual gf8 trxg4 4.6f7 3.g4+l i4...Wb7+ 5.il Éh4 6.4f2+t 5.trh6+ Wxh6 6.hxg4+. Waar Popovs versie uit SchachÁfttlv vandaankomt en waar díe goed voor is (verschil tussen €gl en Éhlt. weet rk nret. Campioli's vondst wordt er ln ieder geval niet mee opgelost... Volgende keer meer!
A
%^%
A%
Wit speelt en wint
UNBELIEVABLE BUT TRUE ! doorRoqer Missiaenen lgnaceVandecasteele " R e d a c t i o n e e (l 'E B U R , In Maart '1999) schÍijÍt HaÍold van deÍ "Een vrijwel perfecte Heijden: reparatie konden we overigens nog recentvinden in het boek F l e m i s h M i n i a t u r e s( # 1 0 5 ) . D e door de Vlamingen correctie voorgestelde is u i t m u n t e n d !J a m m e r d a t d e z e al eerder door de componist himselÍ, niemand minder dan Kasparjan, al in 1977 werd g e p u b l i c e e r d( z i e E G # 3 5 5 7 ) . Een donderslag urt heldere Vlamingen. Wij. hemell schrokkcn ons uiteraard een b u l t . d a a r w e d i t e r n d s p e l ,( z i e d i a g r a m )d a t i n O k t o b e r l 9 ? 7 i n Magtar Sakkélet (lst hm)
verscheen, niet eens kenden. Maar het klopt niet helemaal.De d i a g r a m s t e l l i n gi s t o e v a l l i gw e l dezelfde, maar er ontbreekt bij een belangrijke Kasparjan juist variant. En deze interessante variant is nu onze 'reparatie'. Wij zouden hier echter de term 'verrijking' pref-ereren. Het gaat namelijk om de winnende variant 2....Q.b7+1, (variantA. in FM), die nergens te bespeurenvalt in Kasparjans' o p l o s s i n g s v e r l o o p(.o o k n i e t i n The Complete Studies of Genrikh Kasparyan#3l7. RR: Peter Gjarmati uit Hongarije w a s z o v r i e n d e l i j ko m v o o r m i j
de originele bron te raadplegen. O o k h i e r k o m t d e z e v a r i a n tn i e t voor). Bij nader onderzoek blijkt namelijk dat de grootmeester,in zijn ontleding, na l.àf6+ €ff 2.trd6, slechts één variant opgeeft als tegenspel van Zwart, namelijk 2 . . . & e 7 , ( v a r i a n tB . t n F M ) . H e t Iijkt ons op zrjn minst hoogst merkwaardig dat de grote schaakkunstenaar,wel de zetten 2 . . . ê " b 8 ?e n 2 . . . 9 . e 6 ?a a n h a a l t , doch met geen woord rept over de toch zeer voor de hand liggende zet2...gb7+t Te meer daar hij in datzelfde jaar (April 1 9 7 7 ; ,m e t v e r w i s s e l d ek l e u r e n . een bijna identieke remisestu-
l3 d i e p u b l r c e e r d eÉ, c 2 . à f I L h 2 ; É;a8 Ee3 {lf2 à96 =, waarin de g e s p i c g el d e z e Í 2 . . È . 9 2w é l a a n bod komt. Dus eindigcnd op r e m i s eI Het begon allemaal met het studie-eindrapport van het van de KNSB uit 1977, Tlldschritt deze ingezonden waarin van de remisestudie grootmeester werd bekroond m e t e e n 4 e p r i j s .l k v o n d e c h t e r twee neven-oplossingen (zte F M ) .E n k e l e . i a r e nl a t e r w e r d i k , Roger Missiaen, tot mijn en r ê d e r s v e r b a z i n g ,t o t c o - a u t e u r Kasparjan door benoemd h i m s e l Í , b i j h e t v e r s c h i j n e nv a n 'remake'. lk was onderstaande uiteraard dolgelukkig met de a a n g e o a n ee e r . Kasparjan en Missiaen 2e prijs Schach l98l 6$a
%,ffi% %"%, à % % % % % %,ry % % % %e% % % /ryt
I
.&
Remise l.Ag2+ àe4 2.€dr àh4(?) 3.4f4 Ed3+ 4.Ée2 Ed4 5.9hr àf5 6.9e5 trd2+ 7.Èel àd6 8.Axd6=, Remise. Doch toen Roger m1 dit miniatuurtje toezond vooÍ publicatiein FM ontdekteik, tot mijn niet geringeverbazing, dat Zwart won.
l.êg2+ àe4 2.Édl en nu 2...trd3+!! (en niet ^h4'l) 3 . t 9 e 2 ! ( N a 3 É e l ' ? t r d . 14 . A h I É b 7 - 5 . É e 2È c 6 6 . É e 3 € d 5 i s d e s t c l l i n g g c w o n n e n )3 . . . t r d 2 + (Na ,1.Èi3? àh4+ 4.Éfl 5.€xe4 Hxg2 wint Zwàrr') 4.-trf2+ EeZ+ (Nu S.€gl
m i n i a t u u r t j ei s n u v e r r i j k t m e t lwecde ccn diepzinnige variant: 2...9b7+1, die Kasparjan waarschijnlijk grote kopzorgen heeft gebaard. E e n v e r b o r g e ns c h o o n h e i d ,d i e zonder diezelfde Vlamingen, misschien voor eeuwig verloren zou ztjn gegaan. Hier volgt dan dreigt 6.Éa7, dus:) 6.€Í'l t b . . . E e l i a a l l o p 7 . A g l r E n . . . het miniatuurtje, dat in de heeft Kasparjan de nu volgende toekomst zal pri.jken als een v e r n i e t i g e n d e z e l m i s s c h i e n c r e a t i ev a n h e t d r i e m a n s c h a p : gezien?: het hoofd over Kasparjan, Missiaen en 6...4Àf411 met bijvoorbeeld Vandecasteele 7.9xf4 EÍ2+ 8.Ègl Exf4 en Flemisch Miniutures 1997 Zwart wint. Verrijking van een studie En kan het daarom zijn dat van Kasparjan (Magyar Kasparjan de bovenvermelde Sakkélet 1977) zeÍ 2...Èb7+ opzettelijk niet vermeldde in zijn gespiegelde €h l/Ée8-studie, daar hij, zoals blijkt uit het voorgaande,niet tot winst kwam; maar slechts remise bereikte? Of heeft hij deze niet onbelangrijke variant over het hoofd gezien? Dit laatste lijkt m1, voor een schaakcomponist van zulk een uitzonderlijk hoog niveau, zeer onwaarschijnlijk. Het blijft een raadsell Hoe dan ook, ik had in navolging van Roger, óók een Kasparjan gekraakt! Deze fantastische vondst van vriendlgnace was het startsein voor het uitwerken van een g e s p i e g e l d ec o r r e c t ev e r s i e .N a lange dagen van hard labeur slaagden we er in een miniatuurtje op het bord te krijgen dat ons beiden beviel, omdat eÍ bovendien een tweede mooie variant in voorkwam. En nd blijkt .iuist deze variant de oorspronkelijke studie van Kasparjan te zijn, E e n t e c h n i s c hl o u t e r t o e v a l ! ? 'geesten' Of hoe elkaar ontmoeten? Maar er is echter een essentieel verschil: het
'%È%e% ,% %% ' f% f i^% % % ,,%, % % % ,%% ^ % % ' % % % % Winst
l.àf6+ ÈÍ7 2.8d6 en nu: A.2...&e7 3.àe4 Ab7 4.^bd2 9e3 5.Eg6 €Í7 6.Eg2! Èf8 7.&h2! Axd2 8.trf2+ Kf9.Àxd2 B. 2,4b7+ 3.àd5: €e8 4.tre6+!! €d7! 5.Ee7+ Érc8 6.Ec7+ €b8 7.gd7l Sc8 8.àc5!! Axc5 9.Ec7+ Éb8 10.trxc5. Machtig! Verdere details vindt U in het boek Flemísh Miniatures, l-23- Chess Endgame Studíes.
t4
SUBJECTTVITY,, bv Alain Pallier Everybody knows that subjectivity in judging studies c a n n o t b e e a s i l y a v o i d e d .E a c h j u d g e c a n r e a c td i Í ' Í e r e n t l yw h e n s t u d i e sa r e s u b r n i t t e dt o h i m t b r a ranking. I have thought that it could be interesting to compare the c o m m e n t 5m a d eb y : o r n e . i u d g e s in some special cases: c o m p o s e r ss, o m e t r m e ss, e n dt h e same study twict: and, some time latcr, this study is rewarded in two separateawards. Here are three recent examples: I give the respective comments without any personal (and subjective) comment on the value of the studies.Each reader w i l l e v a l u a t eh i m s e l f ! S. Osintsev l.p Hastings Centenary Tourney 1995-6 and h m G u s e v - 5 0J T 1 9 9 6
,,ry%K '% ry,
rrffi
% ,,ffi %* % ,rrry, % % %,% % % % % È% 'fl
l) White to play and win. 1.Exf4! (1.àtrl? Éf5; l.àc4? 9b3 2.ad2 gds 3.Exf4 Ègs 4.8d4 c6 and à96; Le6? Éf6 2.e1 à96+ 3.Ée8 cxd6=)
1 . . . ! 9 h 5( l . . . c x d ó2 . e x d 6 ; R R i:n EG 122 an incorrcction was reportcd:1...Èg5 2.Eda àgó 3.Ég7 Ab3 !) 2.*.ï7 (2.Hd42 à96+ 3.Ég7 àxe5 4.àe.{ Ab3 5 Eb4 9.c4 6 Éf6 àg4+ 7 Éf5 9"63=, 2.Ég7? Èg5 3.8b4 cxd6 4.cxd6 à15+ =: 2.é98? cxd6 3.exd6 9b3+ =; 2.Èe8? à96 3.trd4àxe5 4.àe4 Ab3 =) 2 . . . € g 5 ( 2 . . . c x d 63 . e x d 6 A b 3 + 4.€f6 +-) 3.8b4! (3.8d4? cxd6 4.cxd6 Ab3+) 3...4h5+ (3...cxd6 4.exd6 th5+ 5.€f8 à96+ 6.É97 àes 7.8b5 €f4 8.Ëxe5 €xe5 9.d7 +-) 4.éÍIl! ( a . È g 7 ? c x d 6 ! 5 . e x d 6à f 5 + = ) 4.-à96+ 5.Ég7 àxe5 6.8:e4+ Éh4 (6...€f(g)4 7.6:f6+ ,&g5 8.àxh5 Èxh5 9.8b5 +-) 7.àf6+ &g4 8.Ed4! (8.trc4? c5; 8.tra4? c6) 8...có 9.tra4 c5 10.8c4
naturalness, movement, c o n f l i c t ,c l i m a x , o r i g i n a l i t y . l " In his report (EG 120, april 1996), AJR didn't write how many studieswere enteredin the Hastingr Centenary Tourney: probably a lot since 20 studies were published in the provisional award; The Gusev JT was probably of the same "size": there were 25 rewarded studies in the provisional award (out of 63 entries) The otherjudges (B. Gusev and An. Kuznetsov) were more 'A laconic: c o m p o s e rm u s t a l s o have good fortune. It is good that the composer managed the capture of only a pawn on the first move. We willingly excuse him ! But lo be worthy a prize something more is needed."
V.N.Dolgov AJR felt it necessaryto explaln ll2.pKayev MT l99l "Awarding his choice: first prrze and ln a maJor tourney to an entry D.Bashkirov - I.Rediu where the solution starts with a 2.hm Mo rovs kosleuky Sach l99s-6 capture calls forjustification. In fact the first move could be stripped without harming the whole, but even with the initial capture retained, the solutron proceeds from strenght to strenght. Extraordinary king moves contribute towards the black force being gradually tied uo in a compact defensive formation that succumbsonly to a climactic fullboard-width precise tempo-struggle and ztJgzwang in which every 2) Black to play.White draws feature of every man plays a part. finale. [Strong on
% %e % ' f f i % % % % L,,%.% % %'% È% % ' % % % %
l5 1....9.a4+ ( l...Ac2 2.trc1 a2 no less than l0 comrncnded 3 . E e l A b l . 1 . d r b 3 )2 . t 9 d 6 ( T h e s t u d i c s( s o m eo f t h e s eh a d r n o r e B ; r s k h i n ' -i R e J i u p i c e c h c g i n s e l o g i o u sc o n r m e n t s! ) . with LÉd6) 2...a2 3.trh7 + rbg2 4.trg7+ Éf2 5.EÍ7+ &e2 O. Pen'akov ó.Ec7+ * d2 (ó €d I 7 Ëh I l.p Philidor MT 1994 Écl 8.Ehl+ Adl 9.41b3+) and 7.tra7 @c2 (7...Éd3 8.àb7 l.hm Tidskrift Jór Schack al B 9.àc5+ Èe2 l0.trxa4 Wd I 1993 I l . È e 5 o r l 0 . . . W hI I I . à e 6 a n d 1 2 . t r d 4= ) 8 . E c 7 + È b 2 9 . t r b 7 + d:c3 (9...€a3 10.Èxd5 alW 11.6c4+ &a2 I 1.trb2+ =) 10.trc7+ Èd2 1l.Ea7 Ée2 72,tre7+ positional draw
P e r v a k o v ' ss t u d y g o t l 0 o u t o f l 0 f o r t h e ' t h e m a t i cs i g n i f i c a n c c o f i d c a ' , 7 Í b r ' o r i g i n a l i t y ' , 9f o r 'constructive its d e p t h ' a n d7 f o r i t s ' s e t t i n g '( t o t a l : 14 . 1p o i n t so u t ol 170) But in Springaren, no. 60 (march 1995), Alexander Hildcbrand wrote: "The reason for the low placing of Pervakov's study [in ffS] was grven judge by the [J.H.Ulrichsen]: the theme 'gliding called batteries' in Russian- had previously been demonstratedin a better form by VNestorescu using other 'ra& material. In addition the bA in Pervakov's study is an extra ó piece introduced merely to d" balance the material. The theme starts directly without 3) White to play and win introductory play.' The partial quoted by 1.d3+ Éfl 2.&h2 Exh6+ anticipation (2...4xd33.h7Eh6+ (3...4xh7 H i l d e b r a n d i s t h e f o l l o w i n g 4.4b5+r 4.Ég3 9e4 5.4b5+ s t u d y : V.Nestorescu Ègl 6.4c5+ €hl 7.4d3 Ag2 l.hm L'Iíal ia Scacchisíica 8.9e3 Eh3+ 9.Éxg4 Èh2
,%
È% ,ry,% '%
,% ,% ,,%.ffi ,4,%,
%'% ,,,&,,%
O n e c a n e a s i l yi m a g i n et h a tb o t h 'new' c o m p o s e r s( i s t h e r e a n y other study composed by these two russians?)are guilty of plagiarism, but this is not the problem. Let us look at the comments:A.G. Kopnin wrote about 'A the Dolgov: m i n i a t u r e .T h e positional draw is an original perpetual check based on the bfile being laboo to bÈ. A pity about Black having the first "We move" must probably u n d e r s t a n dt h a rt h e f a c l o f b e i n g a miniature is an actual quality. In this scctions were awarded 3 'normal'prizes 1 + l s p e c i aol n e ) . 'normal'hm (+ 3 I s p e c i a lo n e ) and 3'normal' commendations ( + I s p e c i a lo n e ) . " Jan Sikora-Lerch (an otb IM) had a very different opinion about this study: "This study", "is he wrote, included with reservations.The lenght of the solution tends to zero. The crucial position arises after the first move, which is hardly outstanding, and the rest rs merely proof. But even such a study has a right to cxist." A rather severe judgement since this study was ranked ahead of
I
,,% % L% %,% "% ,,.ffi, ,%
l0.€.fl 9f3+ I l.Èg5 +-) 3.€g3 Ea6 4.Abs (4.d4?gd3 5.9c5 a4 6.4c3 a3=; 4.4c5? 9xd3 5.9.cóÉel 6.a8WExaS 7.9xa8 *d2 8.4c6 Écl 9.9d4/a3Ae2 l0.Aa4 Adl=) 4...8xa7 5.d4+ Ègl 6.9c5: Ea8 7.d5+Éhl 8.Acó! (8.d6? 9-e4 9.dxc7 9.b7=) 8...Ea6 9.d6+ Exc6 10.d7! Exc5 1 l . d S W+ - .
1983
'% % %,%%,%% e%
'ffi."ry %' % %s%% w% "&. % ,% Z-\
ê,
&:
Commentby thejudge(Harrie 'A Grondijs): virtuoso realization of the (delayed) Excelsiortheme.This positron is a machinerdesignedandbuilt for promoting the d2-pawn. Move by move motivationis found to carry the pawn across to the othersideof the board".
à
4) White to play and draw 1.9b7+ Éb6 2.Ae3l 9e2 3.trxe5+ Éc7 4.gf4l Ef2 5.tre7+ Èd8 6.495! Wg3 7.8g7+'t Ee8 8.9c6+ ÈfB 9.9h6! 9xh3 10.Eh7+ ÉgE 11.Eg7+Éf8 12.trh7+=.
l6
Maljutkas von RainerStaudte Piinktlich zur letzten PClClClTagung in St.Petersburg setzte Nikolai Griwa die Herausgabe s e i n e r S t u d i e n s a m m l u n gn r i r hóchstensfiinf Figuren fort. Dic Enzyklopedija Etjndov' Maljutok (Tëil I ), erschienen inr Selbslvcrlag I998 in Dnepropetrowsk, ist mit 172 Seiten und 1208 Diagrammen wescnllich umlangreicherim Vergleich zu den vorhergehen d e n v i e r P u b l i k a t i o n e n .H a u p t s á c h l i c hw e r d e n S t e l l u n g e nm i t zwei weií3enund drei schwarzen Frguren wiedergegeben.zwei B e i s p i e l es i n d v o m T y p e i n s plus vier. I m A u t o r e n v e r z e i c h n i sw i r d j e nach Herkunft lateinische bzw. kyrillische Schrift verwendet. Sàmtliche Studien sind nach dem Material ihrer Ausgang.stellung in einer Tabelle grob klassifiziert. Eine Verfeinerung wáre hier zurn besseren Aufflnden wtinschenswert gewesen. Die figurine Notation sorgt fur weitgehende Sprachunabhángigkeit. Hauptmangel sind die vielen Druckfehler, wenn auch die beigefiigre Berichtigung die meisten konigiert. Bleibt zu wiinschen, daB im Nachfolgeband das besserwird. D i e e r s t e nv i e r B e i s p i e l ed i e n e n als Blickiangauf der Titclseitc d e sB u c h e s :
von Ileydebrand und der Lasa,'lhssilo Horulbuch des Schachspiels
18,í3
verteilung intercssant ist Í b l g c n d e S t e l l u n g .B e k a n n t l i c h g e r v i n n c n d r e i S p r i n _ q egr e e e n d c n n a c k t c nK ó n l g . D e s h a l hi s t cin Rappe zu (er-?)jagen. Und weil 1.€f3 Èh4! zwecklosist, geht es in Richtung Meute. 1.€ds àdB 2.€d6 àg3 3.éd7 àf7 4.&c6'! àd8+ 5.Éd7 àb7 6.Éc6 àa5+ 7.éb5! àlb3 8 . É r c 6r e m i s -
e % % , % % %E'"%r'% %
%%''%
% % ' r"u%' % E%'% ' % % % %
Prokes, Ladislav Parallele-50 1947
''% % % %,,% %"afu" % % ,r%" '% ' %%L % % L % e %,%% % % a
Remis Aus der klassischen E n d s p i e l t h c o r i ez u n á c h s t e i n S i e g f r i e d .1 . E a 4 + É b 5 2 . t r a 5 + Èb6 3.Ea6+ Èc7 4.Ec6+ Éd8 5.Ec8+ mit unvermeidlicher Punkteteilung.
d?i Kusmilschow, Wladimir Sc h ac h matnyje sadatsch i i etjudy 1995
^7
"/oi % 't
Remis Bizan ist das Spiel des Turmes gegen die vorgeriickten Bauern im folgenden Beispiel. l.Èel cJ 2.Édl b2 3.Ed2+l Èc4 4.Exb2 cxb2 5.Éc2 remis. 2...c2+ 3.Exc2 bxc2+ 4.Éc1 Éc3 patt. 1...Éc3 ist nicht so g e f á h r l i c h .2 . 8 e 3 + ( 2 . € d l ? i s l falsch wegen 2...b2 und WeiB muB die Segel streichen.) 2...@c2 3.Ee2+ Ècl 4.8e3 und es geht nicht weiter.
"z^'4. '/, 1z % % % ' % 1r, //t 7z %e r. % rye% ' % " %% % '%'% % à Remis Nicht sehr schwierig, aberdurch die ungewóhnliche Material-
11 Gorgijcrv, Tigran La Stratégie, Version, 1936
2...*:g5! (2...g5 reicht nicht. 3.Èf3 È96 4.g3 Éf5 5.g4+; 4...*f6 5.@f2 und die mittlere Opposition hált das Gleichgewicht aufrecht) und d a s c l e n r e n t a r eB a u e r n e n d s p i c l ist rernis. 3.Érh3! ÉfS (3...h4 4.g3 hxg3 5.Éxg3 und wieder we rden die Schli.isselfclder v e r t c i d i g t .3 . . . 9 i 4 4 . È h 4 È 1 5 5.g3 É16 6.94 remis) 4.éh4! (4.Ég3? 95 5.€f3 h4 6.93 94+ 7.€f2 h3 verliert. 5.€h3 €f4 6.Éh2 {6.93+ Éf3} Éga 7.g3 h4 usw.) 4...&f4 14...&ï6 5.94 remis) 5.g4! hxg4 patt.
' % % ' % % % 6CID z % % ' % L% % % %I % % % %'''%, %'%a ' % ,rr%lz, % % % % @
Remis
istdieseStudievom Komplexer Mouterde, Anatole MeisterdesBauernendspiels. 3.ehrende Erwáhnung, la f .Éh2! ( I .g3? scheitert an Sala Imperio 1976 t'.&h6 2.,bg2 Ég5 3.Éh3 Éf6! 4.g4 {4.Éh4 Éfs 5.9h3 Ég5 ó.Éh2 ég4 7.Ég2 ha 8.gxh4Éxh4 9.€h2 95 10.Ég2 ég4 und wieder wird mit f3 oder h3 ein SchlUsselfeld b e s e t z t4). . . É g 5 5 ! . g x h 5É x h 5 6.É93 €g5 undWeiBkanndie Schliisselfelder f4 und h4 nicht lángerhalten)1...Èh6( I ...Ég7 2.g4h4 3.g5und nach2...Éh6 3.gxh5 Éxh5 4.Éh3 Ég5 WeiBmit Hilfe 5.€g3 verteidigt der Opposition sàmtliche Gewinn Schliisselíelder.Oder I ..95 2.gl Èg7 3.Ég2 É96 a.€R 1.8d4! Eh7 2.Wf6+ *e8 Éf5 5.g4+!hxg4+6.Èg3remis) 3.ë996+ Ef7 4.Wg8+ trf8 2.Ég3! (2.Èh3? ist ein Fehler 5.8íe6+€d8 6.Wd7+gewinnt. wegen 2...Ég5 3.93 {3.€g3 Nach 1...trg8spieBt2.Wd5 die h4+ 4.Éh3 (4.€i3 È15 5.Éf2 Ti.irme auf. Auf 1...Ef8 folgt Ég4 und WeiB ist verloren.) 2.Wbó+ Ée8 3.Èe6 mit €h5 5.€h2 Ég4) 3...Èf6 entscheidender Mattdrohung. a.€g2 {4.Éh4Èfs } Èfs s.€f3 Und nach1...8h6+gibt es mit Égs 6.€f2 &g4 7.&g2 h4) 2.Éc5+! (2.Ée5+? Ée8!)
E /,,% t # 2 % '%'"% &" % .% ,r% ,% ' % % % ' % % ,%% % ' f f i%
2...€c8 3.Wg4+ ein Gabelfriihstiick. Anderc Cewinnversuche scheitern.Man priif'e:LWg5+? Éc8 2.Wc5+ Èb7; l.Ée6+? Èc7; l.Èc6+? Ée7; l.Wd5? tra6+ 2.Èe5+ Éc8 3.Wc4+ €b7 4.wf/+ Èb8. Seliwanow,Andrej Sch ach maÍn ojt komposizijo 1996
/z '%&"%, '%% % e''%2, % a% %% % % %^^ % %'% % "'%z % ,%% %"% %
Gewinn Den Rochade-Lesern ist Andrej Seliwanowbereitsseit Anfang der neunziger Jahre als Spezialist fijr Studien mit geringstemMaterial bekannt. Nachfolgendist demschwarzen Gegenspielnur durch exakte Spielfiihrungzu begegnen. l.g7 Was sonst? 1...9g3+ 2.€c8 àd6+ 3.Èd7! àe4 4.€e6! àg5+ 5.Èfs! an 6.É96 àe5+ 7.Éf6 6]94+ 8.€g5 undderSpukist aus. 4.Ée7?istnach4...9h4+5.€f7 àfó nur remis.
IE
Conceptnotulenvan de voorjaarsvergadering van ARVtrS, 17 april 1999te Delft. s, sccr(]tans A a n w e z r g w a r e n z e s t i c n l e c l e n ;c r w a r e n g c e n b e r i c h t c nv a n v c r l r i n d e r i n g .
Woutcr Mees vraagt naar de post werving en voorlrchtine: nul guldcn maakt een vreerndc i n c l r u k .E r z i . l nn o g g e e n k o s t e ng em a a k t v o o r h e t 0 l O m I 1 . 1 - 5u u r o p e n t v o o r z i t t c rc l cv e r g a c l c r i n g n i e u w c p r o r n o t i e n u t r r n e r .A n d e r e a c t i v i t e i t e n , e n l a s t m e t c e ne e n l e e s p a u z -icn v o o r d e n o t u l e n z o a l sb i j e e n k o n t s t c ne n h e t g e v e nv a n i n f o r r n a t i c , \ i l n L l ( \' ( r l - i l cl e ( l (t t \ \ ' r . ! i l d c r i n r . z i j n r v e l u , c r v c n d ,n t a a rn i e t a l s z o d a n i gt e v i n d e n i n h e t v e l s l a - eH . et belang van publicitcit rvordt 0 2 D e n o t u l c n v a n 2 . 1 o k t o b c r 1 9 9 8 r i , o r d c r r o n d e r s t r c c p tE . r i s w c l g e l d v o o r , n r a a rk e n n e l i j k g o c c i t c k c ur d . o n t b r c c k th c t a u n i d c c ê n . N a a r a a n l c i d i n gv a n d c t e k s t v r a a , qJt a a pd c B o e r w i e d c u i t v o e r i n g v a n c l e s u g g c s t i ci n d c c e r s t e a l i n e a v a n p u n t 4 b e w a a k t .V o o r z i t t c rz a i c o n t a c t U l ) l l c l n e lI )n \ ' lC ( t t t t C i j s r er t . Teletekst geeft enige discussie. De vraag hoc het zlt met de vermelding van hct adres van ARVES w o r d t d o o r g e g e v e na a n l l a r n t B c n a k .
N a a r a a n l e i c l i n gh i c r v a n v r a a g t E r i c I z a k s ,o f e e n v a nd e b e s t u u r s l c d eP n R i n z i j n p o r t e f e u i l l eh e e f t . E r i s n i e r n a n d o p a a n s p r e e k b i i aer n e r i s g e e n bclcid gefornrulcerd, mct vermelding van d o e l s t e l l i n g e ne,v a i u a t i ee n b u d g e t .I n d e r t i j dh c e f t het bestuur Geurt Gijssen bij de PR betrokken, maar de afwezigheid van een verantwoordelijk b e s t u u r s l i dh c e f te r t o eg e l e i dd a t z i j n d i e n s t e nn i c t o p t i m a a lz i j n g c b r u i k t .
Rob Bertholóc stelt voor clc conceptnotulcn v o o r t a a no o k d i e t i t e l t e g e v c n . E e n g r e e p u i t d e s u g g e s t i e sr i j d e n s d e d i s c u s s i e : adverteren in SchaakMaguiine, contacten 03 Ingekomcn stukkctr: voorzittcr melclt de onderhouden met schaakredacteuren van a u t o m a t i s e r i n gv a n d e l e d e n a d m i n i s t r a t i vc a n d e d a g b l a d e nc, o n t a c tz o e k c n m e t o n g e o r g a n i s e e r d c KNSB. s c h a k e r s .M a a r v o o r a l s t r u c t u r e l e a a n d a c h t i s gewenst. 04 Het financieel vcrslag wordr uitgcdeelden t o e g e l i c h t .d c s i t u a t i ei s s t a b i c l ,o o k h e t l c d e n t a i Harm Benak doet verslag namens de v a n r o n d d e t a c l r t i gb l i j f t c o n s t a n t . k a s c o m m i s s i e .D e b o c k e n w a r e n i n o r d e , h e t Jaarverslagwordt goedgekeurd. De vergadering Het Boek van het Jaar blijft een onzekere factor. verleent de penningmeesterdecharge. E G i s Í l n a n c i e c lg e z o n d ,m a a r m i n d e r s r a b i e ld a n A R V E S , m e d e o n d e r i n v l o e d v a n p o r t i e n 05 Harm benak wordt bij acclamatie gekozen tot p r o d u k t i e k o s t e n .D e a a r d v a n h e t b l a d b i e d t p e n n i n g m e e s t eD r .e v o o r z i t t e rd a n k t J a a pd e B o e r w e i n i g p e r s p e c t i e fv o o r e e n g r o e i v a n h c t a a n t a i voor zijn goede beheeren geel'them ecn fles wijn a b o n n c c s .A n d c r z i j c l s i s h c t b l a d d a a r d o o rv o o r als stoffelijk blijk van waardcring. lieÍ]rebbersonnrisbaar. J a a p d c B o e l c l a n k td e o v c r i g e b c s t u u r s l e d c ni,n h c t b i j z o n d c r ' I c ) rv) a n O o s t c r h o u t ,v o o r d e p r c t t i g e s a m e n w c r k i n gc n w c n s t I I a r n t B e n a k s u c c e se n c c l l e v e n p r c l ti S e \ i l n l ( . n w c r k i r r gt o e .
D e k a s c o m m i s s i cz a l b e s t a a nu i t W a r d S t o f ' Í e l c n c n E r i c I z a k s ,m e t J a a pd e B o e r a l s r e s e r v c . 0 6 H e t B o e k v a n h c t J a a r ( D o b r e s c u )i s k l a a r i n e l e k t r o n i s c h ev o r m .
19 V o o r z i t t e ri s n o g i n o n d e r h a n d c l i n gm e t u i t g e v e r s . Om de kosten tc drukkcn wordt gedacht aan subsidie door EG. [n elk geval wordcn de p o r t o k o s t c ni n r e k e n i n g g c b r a c h t v o o r l e d e n d i c h c t b o e k n i e t b i j e e n b i j c c n k o n r s tk o r n e na f h a l e n Ook giÍicn b[jven welkom. René Olthof stelt voor een vast bedrag per jaar voor onze Boeken te reserverenen dit op te sparen tot een uitgave kan worden bekostigd. De voordclen van een jaarlijks bock, in een vorige vergadering besproken, wegen echter zwaarder. Bovendien kan een durc uitgave worden gecompenseerddoor enkele goedkopere. Ignace Vandecasteele zal hct adres van een Belgische uitgever doorgeven aan de voorzitter. 07 Beleid. Harold van der Heijden heeft plaats gevonden voor de boeken van ARVES btl de Athenaeum-bibliotheek in Deventer. Het karakter van deze instelling past en de boeken zijn uiteindelijk toch afkomstig van Deventenaar De Feijter. Voorzitter zal met de betrokkenen een overeenkomst opstellen en deze voorleggen aan de verenigtng. De portokosten voor EG zijn gestegen, maar cie abonnementskostenniet. Er wordt voorgestelddat abonnees bijbetalen voor Priority Mail. Een en ander zal in het blad worden uitgelegd. Wat de opmaak betreft is er enig contact tussenEd van de Gevel en Ruud Hoogenboom. Volgende maand zal Yuri Averbach in Nederland zijn. Het is niet mogelijk om op zo korte termijn een extra bijeenkomst van ARVES te organiseren voor een lezing. Eric Izaks stelt voor bij de aankondiging van vergaderingeniets over beleid bij te voegen en dat
in stemming te brengen. Hrl vindt het ook merkwaardig dat de stukken niet aan alle leden w o r d e n t o e g c : t u u r JD . i t l i l r t s t en u n t i s u r t v o c r i g aan de orde geweest: leden worden via de verslagenin ERU R voldoendegeïnformeerden dc stukken zijn opvraagbaar bij de secretaris.Alle leden alles toesturen is een onverantwoorde uitgave. 0 8 R o n d v r a a g .R o l l ' H e n d r i k s v r a a g t o f e r t w e e vergaderingenperjaar nodig zijn. Dit is nodig om begroting en financieel verslag naar behoren te kunnen behandelen. De suggestie om de najaarsvergaderingte beperken tot de begroting vindt weinig bijval. Wouter Mees vraagt naar de contacten met de Probleemvrienden.Ook dit moet in het beleid. Het is misschien mogelijk de bibliotheken van beide verenigingen gezamenlijk te beheren. Voorzitter zal contact opnemen met Koen Versmissen. Harold van der Heijden herinnert aan het ARVES jubileumtoernooi. Er is nog geen enkele inzending van een lid van ARVES. De termijn s l u i to p 1 j u n i 1 9 9 9 . René Olthof blijft de oploswedstrijdenleiden. Als hij op die dag niet beschikbaar is, zal hij in elk geval de voorbereiding voor zijn rekening nemen. Harm Benak zoekt een vervanger voor de Bondsraad. René Olthof wordt zijn opvolger als vertegenwoordiger van ARVES. Voorzitter blijft reserve. Tot slot brengt de voorzitter BESN (British Endgame Study News) onder de aandacht van de aanwezigen, waarna hij om 13.15 uur de vergadering sluit. (25 mei /6 juni 1999)
20
CORRECTIE door I gnaceVandecasteele I n h e t v o r i g e n u m m e rv a n E B U R werd mun studie #12 urr Flemish Miniatures'. Ég2 Ab6 àg5 h4; *96 Ad2 d3 +, n e v e n o p l o s b a ab r e v o n d e nd o o r de Noor Jarl Ulrichsen. FIicr volgt nu de correctie: in de beginstelling verplaats ik eenvoudigde witte Lopcr naar het veld b2 (zie diagram). Dir vroege werkje (1966) hccfr h i e r d o o ra a n w a a r d cg e w o n n e n , daar er nu ecn tweedc variant opduikt. lgnace Vandecasteele sp.hm S choke n d N edc rl a nd I 966 correctie: origineel Dedicated to Jarl Ulrichsen
,.ry,
.% % % %,,%% % * %"ffi %"r%t %" % % % ,rr& ,rr& '%* '% Wit speelt en winl
l.àÍ3! (En nict I .àte4'? Ae I ! en nu 2.4f6 Éf5:, of 2.&h3 d2\ 3.àc3 cgh54.àdl Axh4 =)
9.€xh,l 10.Ée4. Remise.) 5...-Q-fó(d8,e7)6.àe6l s'xh4! '1 (Na 6...9e5 .àc5t Af6 8.àxd3 Axh4 9.àf4+ winr Wir (Na I...4b4wintWit gemakkelijk) 7.àf4+ A. 1....ê.a5 Égs sneller:2.àe5+ Èh5 3.à-)xd3 8 . ' - x d 3 + l { E e r s t d e z e p i o n Ae7 .1.Èh3Axh4 5.àÍ4+, en m e e p i k k e n! : 8 . A c I ? d 2 9 . A x d 2 vcrderals in de hootdvariant.A e l = ) 8 . . . É h 5 9 . à f 4 + É g 5 O o k n a l . . 9 . c l 2 . A c l A a 5 1 0 . - Q . c l !ê Í 2 ( e l ) 1 1 . à d 3 + É 3 Ad2 etc.)2.9-clt (2.,&t2?d2 l2.Q),x12(el'1en Wit wint. Ook 3.Èe2 AdS 4..àd.+€h-5 s.Af2 n a :
Ég4 6.àe5+ Éh5 =) 2...Éh5 3.É;h3!(Hier taalt 3.Ég3? op 3...9.d8,met de dreiging,na bijvoorbeeld 4.4-d2, Axh4+ 5.àxh4 pat.4.Pg59.a5 5.àe4 (s.àf3 gd8) ael+ 6.af2 AxÍ2+ 1:&xf2 Éxh4 =) 3...gd8 4.àg5l -àe7(Í6)(Zwart heeft niet bcter: na 4...4a5 5.àe4 9.el 6.à93+ É96 7 h5+ etc... wint Wit. Dus de afwachtende tekszet,in de hoop remisete houdenna 5.àe6?) 5..{d2!! (De énige winnende zet. Inderdaad houdt zwart renrisena5.àe6l Axh4 6.6f4+ €g5 en nu: a) 7.àg2+ €h5 8.àxh4 d2 9.9-xd2pat. Of b) 1.Q)xd3+Éh5 8.àf4+ Ég5 9.9.d2(e3) 9.el(f2) 10.€.x9. Éxf4=. En speelt Wit na de (5.9.f4moetvrij tekszet 5.9.e3? blijvenvoorhetPaard)danvolgt 5...9d6(e7,f6) 6.àe6 Axh4 7.àf4+ Ég5 8.àxd3+ ÉÍ5!
B. l...Ae3 2.9c3 Èh5 3.€g3! (En hier zou 3.€h3? niet goed ziln wegens 3...9f2t met remise. Bijvoorbeeld: 4.Èf6 Ae3 5.495 Axg4 6.hxg5 d2 7.àxd2 Èxg5 =; 3...4b6(c5) 4.gdz Ad8(e7) 5.àgs (of Ae7(d8,f6) 5...4c7+) b.Éh3i En dan verderzoals in variant A, maar één zet langer. Het leuke is dat in beide varianten er een finesseschuilt: i n A . i s 3 . € h 3 c o r r e c t ,m a a rn i e l 3.€g3?, en in B. is het net a n d e r s o m .3 . È g 3 i s h i e r c o r r e c t . maar niet Éh3?
Uit dank voor zijn opmerkzaamheid draag ik dit verbeterdeminiatuurtje dan ook graag op aan de heer Jarl Ulrichsen.
2l
SaavedraXI
Mijn zoektocht naar nicuwe s t u d i e s ,e n ' S a a v e d r a - l o o k - a l i k c s ' i n h c t b i j z o n d e r ,z , e tz i c l ' r voort. Ooit heb ik ergens
n i v e a u : n a 5 . . . t r c 4 + 6 . E x c 4 i s t o r e n e r i n s l a a g to m o p d 7 r n e t het nog stecds pat) 5...trd6 schaak te slaan: 1...d4 6 . c 8 E l ( J a w c Il N r 6 . c 8 W ? H e r n i e u w t d e d r e i g i n g 2 . A x d 4 Ec6+ 7.Wxc6 is er een Saave- g l W + 3 . 9 . x g l d 2 + N u i s c n r g e ooleznn d:rt icderc zichz-elf dra- (pr)achtig pat) 6...é?a4 precisic vereist. Na 4.Éc2? r e s p c c t e r c n d cc o m p o n l s t z r c h 7 . t & c 4 È a 5 8 . q b c 5S c h i t t e r e n d ! d l B + 5.Sxd I ExdT+ hccft m e t h e t S a a v e d r a - t h e m ah e e f t D c S a a v e d r a - d u b b e l d r e i g i n g :z w a r t s u c c e s .M a a r w a t i s h e t m a t ( b i j e c n v e r t i c a l et o r e n z c r ) v e r s c h i l ?4 . É d l ! c 2 + 5 . S x c 2 l b e z i g g e h o u d e n .M a a r d a t l i j k t m e t o c h w a t o v e r d r e v e n ,d a n o f t o r e n w i n s t !8 . . . t r x 9 69 . t r a t l + d l W + r O p 5 . . . 8 x d 7 H e e f t w i l h a d d e ne r t o c h h e e l w a t m e e r d e E a 6 E c h t e r d e z e m o g e l i j k h e i d e e n mooie interferentie: g e h a a l d . D e z e d a n k z - id publiciteit j e h o r i z o n t a l ez e t , k o s t 6 . 4 d 4 + l e n z w a n m o e t w e l rubriek staat natuurlijk open eentoren:10.àb3+. nemen, want de d-pion wordt voor originele thcmatische Jamnrer genocg ontdekte anders nict meer ondersteunt: m e e s t e r o p l o s s ePre r k o n o j aa l i n 6 . . . 8 x d 47 . É d I I e n p r o m o r i ei s s t u d i e sI T o t r n i j n g e n o e g e no n t d e k t e i k 1 9 6 7 e e n f o u t i n d e i n l e i d i n g : o n v e r m i j d e l i j k )6 . € x d I E x d T + r e c e n t e l i j kw e e r t w e e , r u i r n 2 5 2 . . . 8 c 2 1 3 . É b l E b 2 + 4 . É a l E n z w a r t h e e f tz i j n d o e l b e r c i k t . j a a r o u d e ,h e l e l e u k eg e v a l l e n . E c 2 5 . à d 3 E h 2 6 . É b r E h 8 e n 7 . Ê d 4 + ! M e t s c h a a k !( v e r g e l i j k A l h o e r re l d e e e r s t es t u d i e n i e t w i t k a n n i e t w i n n e n . met 4.,bc2?) Een moor correct is, bevalt me de m a g n e e t o f f e r .A I s z w a r t n i c t 'm uitwerking zo goed, dat ik D. Gurgcnidze V. ncemt, kan wit ge\voon Kalandadzc toch opneem. Wie verbetert promoveren: 7...trxd,1+ OpMag_var Sokkélet 1975 d e z es t u d i e ? n i e u w i s e r e c h t e re e n d i l e m r n a . Als de witte koning naarde eS. Bclokon lijn wijkt. volgr eenvoudig Stclla Polaris l9(t6 8...Ee4+ en 9...8e8; en op 8.Éc l(2) volgt verrassend (zic 8...Ec4+l 9.9xc4 frl oprnerking hieronder) 8.9d3! Opnieuw een prachtig m a g n e e t o f f e r !8 . . . 8 x d 3 + e n n u zijn we op bekend terrern: 9.ëc2 trd4 l0.c8E! Ea4
'"& "H
% % "ru.L% %
'try,"tfu. È%'"%.'% ,r%:r..%, ,.,& " r y% L % % ,%,''% "%, % % % %^% %s "ry. , % ''% L"T % % % % %L% % % %,,% e"ry, % "e, %.,ry % Wit wint % % I n d e z e w o c s t cs t c l l i n g ,d r c i g r
1r.€b3
B u i t e n g e w o o na a r d i g i s n o g d c variant 5.ëxd21 ExdT+ 6.9d4+!? ook met winst? '1 6...Exd4+ .&xc2 Ec4+! 8 . 9 x c 4 m e t een virtuoos z w a r t n o g a l h a r d h a n d i g l . . . g l Wit wint W m a t ( o f v o o r t h e m a t i s c h c t h e m a t i s c hp a t l p u r i s t e nd e s n o o d sl . . . g l E m a t ) . M i j n s i n z i e n s e e n v a n d e l.àcl+ éa3 2.c7 Edl 3.€bl c2+ 4.cbxc2 Ed4 5.éc3 (Eerste 1 . 4 a 7 i s d e e n i g ez c t .O o k z w a r t a l l e r b e s t eu i t w e r k i n g e nv a n h e t thema.Waarom is die studicrn h c r k e n n i n g : 5 . c 8 W ? E c 4 + h e e f t h c t n i e t g e m a k k e l i j k .D c onbekend ó . ] t $ x c 4p r t l c n 5 . c 8 8 ? g e t u i g t w i t t e p i o n n e n z i j n a l l e e n v r e d c s n a a m z o v a n v e c l b c g r i p m a a r w c i n i g onopduwbaar als de zwarte gebleven?
Inhoudsopgave 1 l e j a a r g a n gn u m m e r2 Redactioneel Macek'sCollectie LezersSchrijven In MemoriamJanSchogt In MemoriamBas de Heer (Un)solvedMysteries VolgendekeerMeer! Unbelievablebut true! Subjectivity Maljutkas Notulen Correctie Saavedra XI
Haroldvan der Heijden Haroldvan der Heijden 'Haroldvan der Heijden' WouterMees Harold van der Heijden Harm Benak RenéOlthof RogerMissiaen& IgnaceVandecasteele Alain Pallier RainerStaudte HansBuijs IgnaceVandecasteele Haroldvan der Heijden
ISSNr 386-s404
pag I I a J
4 ïA
5 6
t2 14 lo
l8 ln
2l
