10/9/2015
EACPT 2015: is er nog nieuws? Dr. Hans Overdiek ziekenhuisapotheker/klinisch farmacoloog 6 oktober 2015
EACPT •
European Association of Clinical Pharmacology and Therapeutics
•
Oprichting in 1993
•
Federatie van aangesloten landen, 4000 leden, 34 landen
•
Bestuur, sinds dit jaar voor het eerst met vrouwelijke voorzitter – en vicevoorzitter
1
10/9/2015
EACPT (vervolg) •
Council met 62 leden verdeeld over 34 landen
•
Lijfblad: Clinical Therapeutics
•
Congres elke 2 jaar (oneven), vanaf 2023 mogelijk elk jaar
•
Website: eacpt.eu
Nederlandse situatie Nederlandse Vereniging Klinische Farmacologie en Biofarmacie (NVKFB) Opgericht in 1979 Aantekening/erkenning klinisch farmacoloog met opleidingseisen beginjaren ‘90. Herregistratie elke 5 jaar.
2
10/9/2015
NVKFB (vervolg) •
Momenteel: 444 leden
•
Internist-klinisch farmacologen: 26
•
Ziekenhuisapothekers-klinisch farmacologen: 69 (“nerds” onder de ziekenhuisapothekers) Onderscheid met rest van Europa
•
Overige (academie, research centra): 145
EACPT congres 2015 12e keer In Madrid 27- 30 juni (weekend t/m dinsdag) 700 deelnemers, 70 uit Nederland (maar ook uit VS, Urugay, China) Parallelsessies in 3 zalen Posters en oral presentations “paperless”, ook de posters! 469 stuks
3
10/9/2015
Onderwerpen
Medicines and Global Health Educational Pharmacokinetics Biosimilars Pharmacogenetics Interventions to improve use of medicines Current challenges in cancer treatment
Rode draad onderwerp
“precision
medicine”
4
10/9/2015
Variability in drug response • • •
Pharmacogenomics, genetische constitutie, echter niet altijd voorspellend (“genes do not cause disease”) Pharmacogenetic testing neemt grote vlucht, pre-emptive testing Begrip NN to genotype, bv = 400 bij het vinden van 1 patiënt met allel geassocieerd met het ontwikkelen van Steven Johnson syndroom bij carbamazepine
• • •
Receptor-polymorfismen Gender differences Aging, body composition
Pharmacogenetic testing • Karolinska: 20 jaar ervaring • Meest gedaan: TPMT (i/h kader van thiopurine therapie) • Daarna: HLA-B*5701 (i/h kader van voorkomen bijwerkingen abacavir) • VKORC1 (coumarines) • Pharmacogenetic testing en TDM zijn complementair!!
5
10/9/2015
Heterogene ziektes Bv leukemie: inmiddels 40 soorten leukemie, elk met hun eigen specifieke kenmerken en daardoor behandeling Psychiatrie: zeer grote variatie in drug response, waarschijnlijk mede door inter-individuele verschillen tussen psychiaters m.b.t. diagnose
Plenaire sessie oncologie In afgelopen decade: ontdekking van mutaties in diverse tumorsoorten, soort mutatie bepaalt therapie Mabs, nibs, immuno-chemotherapie (nivolumab), antisense oligonucleotide therapie Combinatie therapie met verschillende aangrijpingspunten, ook om resistentie te voorkomen
6
10/9/2015
Boodschap “one size fits all”: gaat niet meer op
Individualised medicine Personalised medicine Targeted medicine Precision medicine
Onderwijssessie: improving quality of prescribing Schotland: Dept of Clin Pharmacology “crash course klinische farmacologie” for young doctors, in 1e jaar van opleiding, 1 dag voor geselecteerde verpleegkundigen: 10 dagen: worden hiermee “medication responsible nurses” en “change agents”.
7
10/9/2015
Vervolg onderwijs Kees Kramers/Nijmegen: voor arts-assistenten: e-learning pain management/fluid management/coagulation Oneliners Kees Kramers: “if you can’t beat them, teach them” “Teach them on and on” “Hospital pharmacist or clinical pharmacologist is the guy tot do it”
Nieuwtjes IBD en infliximab: wel/geen TDM? Transient en persistent antibodies zelfs binnen 1 patiënt Trial wordt opgezet vanuit AMC Al ontdekt dat infliximab in de faeces kan worden aangetroffen (weggelekt uit bloed naar darmlumen door beschadigde darmmucosa), met daardoor geen/minder effect
8
10/9/2015
Nieuwtjes (vervolg) Targeting TNF-receptors: (in neurodegenerative disorders bv MS) 2 receptors: TNF-1 (inflammatie en celdood) en TNF-2 (immunoregulatie, tissue regeneration) Theoretisch: TNFR2 agonist in combi met een TNFR1 antagonist: promotion remyelinisation, echter wat zijn gevolgen voor immunologische afweer? Analogie met COX1en COX2 remmers…
Sessie Medicines and Global Health Secretaris WHO Committee on essential drugs (Magrini) WHO Essential Medicines List In 1977: eerste lijst: ongeveer 200 middelen, basiszorg en als voorwaarde goedkoop, nu 416 middelen 2015: “essential medicines are those that satisfy the priority health-care needs of the population”
9
10/9/2015
Vervolg Medicines and Global Health “Absolute treatment cost should not be a reason to reject a proposed addition to the model list if criteria for benefit and public health relevance are met” Consequentie: ook dure middelen zijn/worden opgenomen maar…. Cost effective AND unaffordable (pertuzumab, trastuzumab-emtansine, sofosbuvir): = statement naar alle stakeholders
Politieke aandacht voor dure geneesmiddelen NOS nieuws 11 september 2015: Schippers wil inzage in kosten van dure medicijnen “Als je zulke hoge bedragen vraagt aan de samenleving, dan mogen we ook weten wat de achtergrond daarvan is”
10
10/9/2015
Prinsjesdag Rijksbegroting 2016 Uit begroting VWS voor 2016: “Eind 2015 komt een nieuw geneesmiddelenbeleid dat zich richt op kwaliteitsverbetering en kostenbeheersing. De beschikbaarheid en betaalbaarheid van nieuwe en dure medicijnen zijn een prioriteit in 2016. Deze zullen ook internationaal op de agenda worden gezet”.
Politieke aandacht in VS Pyrimethamine (Daraprim) Sinds 1952 in de handel Turing in VS verhoogde de prijs van 13,5 dollar naar 750 dollar (per tablet?) in Nl € 0,26 per tablet!
11
10/9/2015
Politieke aandacht in VS
Hillary Clinton ✔ @HillaryClinton Price gouging like this in the specialty drug market is outrageous. Tomorrow I'll lay out a plan to take it on. -H (nb: gouging = prijs uithollen/overprijzen) 16:56 - 21 september 2015
Gevolg: koers aandelen biotechnologie bedrijven kelderden
Dilemma: Casus uit eigen ziekenhuis
Heer X wordt opgenomen op de afd MDL Gebruikt van thuis uit 2 dure Hepatitis C middelen Sofosbuvir (Sovaldi) en daclatasvir (Daklinza) Verwachte opnameduur: 5 dagen Kosten 28-daagse verpakking: € 22.000,- !! Door eigen thuisapotheek laten leveren, U-bocht ?? Mening zorgverzekeraar??
12
10/9/2015
Dure geneesmiddelen: waar zit de winst? Afhankelijk vanuit welk perspectief: Farmaceutische firma: bij ons Patiënt: door precision medicine wordt onnodig behandelen voorkomen, uitsluitend vooraf geselecteerde patiënten zullen middelen krijgen Artsen en apothekers: bijdrage aan- en daardoor erkenning van samenleving door bevorderen van doelmatige toepassing van deze middelen
13