Duurzame campus Wat maakt Wageningen Campus duurzaam? Tips and tricks voor het verduurzamen van een universiteitsterrein
NDDHO – 20 mei 2016, Erna Maters & Joke Luttik
Inhoud
Wat maakt de campus duurzaam? De gebouwen en het terrein Wat je er doet (activiteiten en apparatuur) De mensen die er werken/studeren 60 seconds of sustainability: https://www.youtube.com/watch?v=tIPzXcfGWW0
Over Wageningen UR ‘To explore the potential of nature to improve the quality of life’ Gezondheid, leefstijl & levensomstandigheden
Feiten: Onderwijs & Onderzoek -Wageningen University -Stichting DLO 10.000 studenten 5.000 fte medewerkers Voeding & voedselproductie
Leefomgeving
Den Helder
Wageningen Duurzame campus Campus Bij elke ingreep op de campus wordt rekening gehouden met duurzaamheid.
bij elke ingreep op de campus wordt rekening gehouden met duurzaamheid.
Duurzame gebouwen
Duurzaam bouwbeleid Milieutoets bij nieuw- en verbouw ● materiaalgebruik ● energie efficiency (EEP)
Voorbeelden
WKO-installatie op de campus Hyperion Sporthal de Bongerd
Wageningen Campus
Wageningen Campus
Duurzaam terreinbeheer
Integraal groenplan (beleid): gericht op meer levendigheid, met oog voor (bio)diversiteit
● Toets flora en fauna ● Beplanting ● Herplanten van bomen
Toepassen van aanwezige kennis op Wageningen
Campus: ecologische tuin, houtwallen, bloemenweides en bos.
Wageningen Campus
Activiteiten in een gebouw
Wat je in een gebouw doet: ● activiteiten ● onderwijs en onderzoek ● bedrijfsvoering ● Apparaten ● verlichting & comfort ● werkplekken & ICT ● laboratoria & werkplaatsen
Bedrijfsvoering • Duurzame catering: assortiment (fair trade, health), foodwaste, lokale/regionale producten, optimaal transport • Green office: Meatless mondays • Composteerbare koffiebekers
• • • •
Optimaliseren inzameling Afvalscheiding Rapportage leveranciers Productie van compost en biogas uit GFT afval
• Stimulering inzet Education & Research • Faciliteren pioniers (Start Life, PlusUltra) • Green Office: Green Match, Green Teacher Award en Entrepreneurship for Sustainability
• Duurzaam bouwen: ambitie voorlopen • E- efficiency en energiezorg • Alternatieve energiebronnen: WKO, wind, zon, biovergisting
Bouwen & Energie Catering Inkoop Afval
Invoering MVI-tool Duurzaamheid bij aanbestedingen Duurzaamheidsscan (100%) Duurzaamheidspanel Lokaal inkopen
Mobiliteit Onderzoek & Onderwijs Duurzame medewerker • • • • • •
Het Nieuwe Werken Stimuleren fiets en e-fiets Duurzaamheid in R&O gesprekken Digitale loonstrook Sociale paragraaf MVO-beleid Green Office: Smart IT, warme truiendag
• Mobiliteitsconvenant • Bevorderen OV (NS Businesscard) • Slim werken/slim reizen • (videoconferencing, carpoolen e.d.) • CO2 compensatie • E-fiets en -scooter • Buslijn (HOV) over de campus • Laadpalen elektrische fietsen en auto’s • Green Office: Fietsenverkoop AID
Bedrijfsvoering • Duurzame catering: assortiment (fair trade, health), foodwaste, lokale/regionale producten, optimaal transport • Green office: Meatless mondays • Composteerbare koffiebekers
• • • • •
Optimaliseren inzameling Afvalscheiding Green office: plastics Rapportage leveranciers Productie van compost en biogas uit GFT afval
• Stimulering inzet Education & Research • Faciliteren pioniers (Start Life, PlusUltra) • Green Office: Green Match, Green Teacher Award en Entrepreneurship for Sustainability
Bouwen & Energie
• Duurzaam bouwen: ambitie voorlopen • E- efficiency en energiezorg • Alternatieve energiebronnen: WKO, wind, zon, biovergisting
Catering Inkoop Afval
Invoering MVI-tool Duurzaamheid bij aanbestedingen Duurzaamheidsscan (100%) Duurzaamheidspanel Lokaal inkopen
Mobiliteit Onderzoek & Onderwijs Duurzame medewerker • • • • • •
Het Nieuwe Werken Stimuleren fiets en e-fiets Duurzaamheid in R&O gesprekken Digitale loonstrook Sociale paragraaf MVO-beleid Green Office: Smart IT, warme truiendag
• Mobiliteitsconvenant • Bevorderen OV (NS Businesscard) • Slim werken/slim reizen • (videoconferencing, carpoolen e.d.) • CO2 compensatie • E-fiets en -scooter • Buslijn (HOV) over de campus • Laadpalen elektrische fietsen en auto’s • Green Office: Fietsenverkoop AID
De mensen die er werken en studeren
wat doen de gebruikers van een gebouw: ● bewustzijn ● gedrag
Hoe betrek je medewerkers bij duurzaamheid? ● commitment van management ● inbedding in organisatie (Duurzaamheidsgroep) ● Green Office Wageningen ● Green man
Dilemma’s Invloed uitoefenen op de bouw blijft lastig, veel duurzame opties sneuvelen doordat ’t bij de realisatie toch meer geld kost (ook al bespaar je later). Hoe ga je om met groei? Groei aantal studenten naar 10.000, meer gebouwen op de campus en een aantrekkende werking op (externe) bedrijven. Infrastructuur is daarop aangepast: om alle verkeerstromen in goede (veilige) banen te leiden zijn meer wegen, parkeerplaatsen en fietspaden aangelegd: meer bestrating/asfalt op de campus.
Tips
Trias energetica als uitgangspunt ● besparen, verduurzamen en als er geen andere optie meer is, compenseren.
Breng duurzaamheid in kaart ● Blijf monitoren: om bij te sturen en om te laten zien wat je doet. En het helpt bij beleid en doelen
Kies de opties die bij je organisatie en omgeving passen • Practice what you pr(t)each & Show it!
Vragen?