DUTCH WATER AUTHORITIES Het internationale gezicht van de Nederlandse waterschappen Jaarverslag 2014
WATEREXPERTISE: KENNIS BRENGEN EN HALEN Als land dat voor een groot deel onder de zeespiegel ligt, kent Nederland een lange historie op het gebied van waterbeheer. De internationale inzet en steun van de Nederlandse water schappen geven een podium aan de kennis en kunde die wij internationaal te bieden hebben, maar die we ook internationaal kunnen opdoen. Internationale projecten vormen een stimulans voor innovatie en de ont wikkeling van medewerkers en organisatie. Waterschappen voelen een verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan oplossingen voor mondiale water vraagstukken én kunnen bijdragen aan het bevorderen van export, waarbij de financiële risico’s voor rekening blijven van het bedrijfsleven. Binnen de Topsector Water en de Millennium Development Goals hebben waterschappen een gezamenlijke internationale ambitie uitgesproken. Waterschappen worden benaderd door partijen uit binnen- en buitenland met vragen op het gebied van waterbeheer. Daarom besloot de Commissie Internationale Zaken (CINTER) van de Unie van Waterschappen de vragen die de afzonderlijke waterschappen bereiken uit alle delen van de wereld, te verzamelen bij één loket. Het loket heeft de taak vragen te verzamelen, te analyseren en onder de diverse waterschappen te verspreiden. Verzoeken richten zich op exportbevordering, internationale samenwerking, kennis uitwisseling, rampenpreventie en internationale belangenbehartiging van onze watersector. Zo leveren de waterschappen ook een bijdrage aan de Rijksagenda op het gebied van hulp en
ACHTER DE SCHERMEN VAN DUTCH WATER AUTHORITIES Het loket van Dutch Water Authorities is tot stand gekomen door de inzet van diverse partijen: • CINTER - Commissie Internationale Zaken (voorzitter Gerard Doornbos), • WINTER - Werkgroep Internationale Zaken (voorzitter Jaap Kelderman), • Het Ontwikkel- en implementatieteam (geleid door Corné Nijburg), • De 23 buitenlandcoördinatoren (1 per waterschap), • De negen landencoördinatoren, • Het Uniebureau (directeur Albert Vermuë, programmaleider Mark van der Werf, centrale coördinator Marcel de Ruijter).
NIEUWE STRATEGIE WERELDBANK Op verzoek van het Ministerie van Buitenlandse Zaken denkt Dutch Water Authorities mee over de mogelijke bijdrage vanuit de waterschappen aan de nieuwe strategie van de Wereldbank om te komen tot een grotere impact van Wereldbank-projecten.
handel, ondersteund door coördinators die specifiek zijn aangesteld voor Rembrandt Water, Disaster Risk Reduction (DRR) en de negen focuslanden. De samenwerking binnen Dutch Water Authorities vormt een cultuurverandering binnen de waterschappen. Meer dan voorheen wordt het collectieve belang centraal gesteld. Hierbij zullen we ook met andere ogen naar het personeelsbeleid moeten kijken. Een internationale werkomgeving is tegenwoordig voor veel jongeren een aantrekkelijke arbeidsvoorwaarde en geeft hun de ruimte zich persoonlijk te ontwikkelen en grenzen te verleggen. Iets waar waterschappen alleen maar profijt van hebben. Gemotiveerde mensen die gedreven worden door ambitie en inspiratie, maken de organisatie kleurrijk, levendig en dynamisch. Dat maakt water schappen interessante werkgevers. Voor de toekomst moet een goede balans worden gevonden tussen vraag en aanbod: enerzijds voldoen aan verzoeken vanuit het bedrijfsleven, de (buitenlandse) overheden, NGO’s en kennis instellingen, anderzijds een compensatie voor de kosten, het voorkomen van financiële risico’s en de positie van de water schappen. De cijfers die wij in dit jaarverslag hebben opgenomen, laten zien dat wij een goede koers hebben ingezet. Het bedrijfsleven, befaamde kennisinstellingen als TNO, Nederlandse en buitenlandse overheden weten ons te vinden. Het OESO-rapport Water gover nance in the Netherlands: Fit for the future? dat het Nederlandse watermanagement met een 8,5 beoordeelt, geeft vertrouwen voor de toekomst en internationale allure. Het is aan ons de taak en vooral de uitdaging dit hoge cijfer waar te blijven maken en zelfs zo mogelijk te optimaliseren. Dutch Water Authorities zet de Nederlandse waterschappen internationaal op de kaart. Den Haag, oktober 2014
Gerard Doornbos Bestuurslid Unie van Waterschappen en voorzitter CINTER
ONTVANGST SENATOR In augustus ontvangt Waterschap Groot Salland onder de vlag van Dutch Water Authorities de Amerikaanse senator Barbara Boxer uit Californië. Zij bezoekt de balgstuw Ramspol, de waterkering in Kampen en het Ruimte-voor-de-Rivier-project bij Zwolle. De hoogwaterbrigade voor Kampen geldt als voor beeld van de wijze waarop belanghebbenden bij het waterschapswerk worden betrokken. Ook is er veel belangstelling voor de wijze van financiering en de rol van de Waterschapsbank. “Building with nature is a very interesting topic and the way to go in flood defense”, aldus de senator. Het loket verzamelt alle verzoeken die rechtstreeks bij Dutch Water Authorities binnenkomen of die via de waterschappen worden doorgestuurd. De centrale coördinator beoordeelt de verzoeken en zet deze vervolgens uit onder de verantwoordelijke instanties of personen die de vraag in behandeling nemen. Zo komt een verzoek rond de rampenbestrijding bij de DRR-coördinator, een vraag betreffende de Vietnamese waterhuishouding bij de desbetreffende landen coördinator en verzoeken om het leveren van water schapsdes kundigen worden doorgesluisd naar de betrokken waterschappen.
Voor de ontwikkeling van reguliere werkprocessen is een ontwikkelen implementatieteam opgericht, bestaande uit Uniemedewerkers, de DRR-coördinator, de Rembrandt Water-coördinator en enkele waterschapsdeskundigen. Inmiddels heeft de WINTER de hoofd werkprocessen goedgekeurd. Vier werkprocessen zijn ontwikkeld voor: • samenwerkingsverzoeken, • doorverwijzen en informeren, • levering van deskundigen, • excursies en presentaties.
DE CIJFERS De registratie van verzoeken is gestart in maart 2014 en heeft zich gericht op de periode 1 januari tot en met 31 oktober 2014. Er zijn 68 verzoeken geregistreerd. De grote meerderheid is afkomstig van de Nederlandse overheid en Nederlandse bedrijven. Ook de buitenlandse overheden weten het loket inmiddels goed te vinden. Opvallend is dat Disaster Risk Reduction (DRR) vooralsnog slechts één verzoek heeft ingediend. Slechts een klein aantal verzoeken is niet in behandeling genomen, omdat het buiten het werkveld van Dutch Water Authorities viel.
WATERBEHEER ETHIOPIË HULP VOOR ZUIVEREN BAAI VAN RIO De Nederlandse overheid heeft deze zomer een principeverzoek gedaan aan de waterschappen om mee te doen aan een groot project in Brazilië: het schoonmaken van de baai van Rio de Janeiro met het oog op de komende Olympische Spelen. Verdere uitwerking volgt nog, maar Dutch Water Authorities staat positief tegenover het verzoek en verleent graag haar medewerking. De werkprocessen zijn onder de aandacht gebracht van de 23 buitenlandcoördinatoren. Het doel van het proces en aanvullende informatie, zoals een stroomschema met daarin de benodigde procedures om het verzoek en de werkinstructies te behandelen, zijn in de instructies te vinden. Ter ondersteuning is een thema groep op Sharepoint ingericht. Hier worden alle ontvangen verzoeken ontvangen en geregistreerd. Er is ook een CV-pool te vinden, waarin de namen en gegevens van medewerkers zijn opgenomen die interesse hebben in deelname aan buitenlandse projecten. Nieuw ingevoerde verzoeken komen via een auto matische melding in de mailboxen van (buiten)landcoördinatoren, voorzitters en secretarissen-directeuren.
De demografische, economische en klimaatontwikkelingen in de Awash River Basin in Ethiopië stelt de Ethiopische overheid voor enorme uitdagingen op het gebied van waterverdeling, waterkwaliteit en stroomgebiedbeheer. De minister van Water, Irrigatie en Energie (MoWIE) vraagt de Nederlandse water schappen om hulp bij het organiseren en verbeteren hiervan. De waterschappen hebben samen met het Water Governance Centre een Water Governance Implementation Plan opgesteld. Dutch Water Authorities zal voor de komende vier jaren blijven helpen bij het implementeren. Begin december 2014 wordt de partnerschapsovereenkomst voor de komende vier jaren in Addis Ababa getekend. Door wat voor soort organisaties wordt Dutch Water Authorities benaderd? BUITENLANDS BEDRIJF 3%
1% 1%
4%
BUITENLANDSE NGO 6%
3% 6%
BUITENLANDSE OVERHEID 15% DRR 2%
15%
EU 2% NL BEDRIJF 24%
32% 2% 2%
NL KENNISINSTELLINGEN 3%
ROADSHOW NWB Op verzoek van de Nederlandse Waterschapsbank (NWB) heeft Dutch Water Authorities deelgenomen aan een ‘roadshow’ van de NWB voor Nederlandse en buitenlandse financiële instellingen. Men wil een nieuw product presenteren: groene obligaties. Hiermee wil de NWB investeerders interesseren in projecten van waterschappen. Vanwege de aard van de werkzaamheden van waterschappen kwalificeren nagenoeg alle activiteiten zich voor deze groene obligaties. Medewerkers van de Unie van Waterschappen met kennis van duurzaamheid sluiten op ver schillende nationale en internationale bijeen komsten aan om de boodschap van de NWB te ondersteunen. Opbrengsten van de Waterobligaties zijn toegewezen aan een rekening bij de NWB bestemd voor financieringen van Nederlandse waterschappen. De bedoeling is 500 miljoen euro op te halen, na twee uur kon het orderboek al gesloten worden: 83 investeerders schreven voor maar liefst 1,8 miljard euro in.
WEBSITE Op 14 november wordt de nieuwe website van Dutch Water Authorities gelanceerd. Hierop staan voorbeelden van projecten. Ook is hier het contactformulier te vinden voor het indienen van nieuwe verzoeken. Op de website wordt beknopt beschreven wat de Nederlandse waterschappen te bieden hebben op het gebied van regionaal waterbeheer, integraal waterbeheer en afvalwater zuivering. De website is Engelstalig en klant- en conversiegericht. Dit betekent dat de website als doel heeft veel passende verzoeken voor Dutch Water Authorities te genereren.
NL NGO 7% NL OVERHEID 32% WGC 1% PARTICULIER 1% ONBEKEND 4%
24% 7% 3%
Dutch Water Authorities wil de samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven vergroten om de exportmarkt te vergroten. Dit gebeurt samen met Rembrandt Water. Niet alleen bedrijven vragen Dutch Water Authorities om hulp voor exportbevordering, maar ook de Nederlandse overheid en kennisinstellingen als TNO. Ongeveer een derde van de verzoeken betreft internationale samenwerking die kan leiden tot exportbevordering. Bijna driekwart van de vragen betreft het werken in een ‘niet-focusland’. Kanttekening is dat er in de huidige focuslanden al grote of langdurige projecten lopen die daarom dus niet terug te zien zijn in de cijfers betreffende nieuwe verzoeken in 2014.
INSTRUMENT STROOMGEBIED TURKIJE Er start een nieuw project om een instrument te ontwikkelen (River Basin Explorer) waarmee het plannen van maatregelen in een stroomgebied in Turkije eenvoudiger wordt. Waterschap Peel en Maasvallei, Deltares en Witteveen & Bos zullen als ont wikkelaars deze tool toepassen in een proces met de stakeholders in het stroomgebied om te komen tot een robuust en gezond watersysteem in Turkije.
Aard verzoeken
PRESENTATIES NEDERLANDSE AMBASSADES Op verzoek vanuit de Nederlandse ambassades in Italië, Servië en Frankrijk heeft Dutch Water Authorities hoofdsprekers geleverd voor conferenties over waterbeheer die door de ambassades worden georganiseerd.
INFORMEREN 13,2%
2,9%
4,4% 13,2%
4,4%
PRESENTEREN/EXCURSIES/MISSIES 38,2% SAMENWERKINGVERZOEK 36,8% WATERSCHAPPER LEVEREN 4,4% WATERSCHAPPER LEVEREN/DRR 2,9% ONBEKEND 4,4%
DISASTER RISK REDUCTION IN PAKISTAN
36,8%
In maart 2014 wordt dijkgraaf Jan Geluk (Waterschap Hollandse Delta) verzocht deel te nemen aan een verkenningsmissie naar Pakistan. In Islamabad geeft hij een presentatie voor federale overheden (ministers van Handel, Financiën, Planning en Voedselzekerheid), waarna veldbezoeken in Lahore worden af gelegd met landbouw, irrigatie en veeteelt als thema. Afgesproken wordt daar om het Dutch Risk Reduction Team (DRR-team) begin 2015 naar Pakistan te zenden om de grote problemen op watergebied in dit land te helpen verminderen. Dijkgraaf Geluk zal deel uit maken van dit team. Als vervolg op het bezoek aan Pakistan organiseert de dijkgraaf in september 2014 een dagexcursie voor de ambassadeur van Pakistan in Nederland. Een ondergronds waterzuiveringbedrijf in Dokhaven/ Rotterdam wordt bezocht.
38,2%
Verzoeken betreffen volgende continenten AFRIKA 20,6%
20,6%
AZIË 13,2% 13,2%
EUROPA 41,2% MIDDEN-OOSTEN 5,9%
41,2%
NOORD-AMERIKA 2,9% OCEANIË 1,5%
5,9%
ZUID-AMERIKA 14,7% 2,9%
1,5%
Waar komen de verzoeken vandaan? FOCUSLAND 19,1%
14,7%
19,1%
0
NIET FOCUSLAND 72,1%
10
20
30
40
50
N.V.T. 8,8% 72,1%
8,8%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Veruit de meeste verzoeken richten zich op samenwerking of op presentaties voor buitenlandse delegaties. Concrete vragen om ondersteuning van een waterschapsdeskundige komen nog niet vaak voor. Dutch Water Authorities verwacht echter dat dit zal ver anderen als haar netwerk zich uitbreidt. Ook zijn samen werkingsverzoeken zeer globaal omschreven en kan nadere uitwerking van een project alsnog leiden tot een verzoek van levering van expertise. Veruit de meeste vragen hebben betrekking op samenwerking met een land in Europa (41%). Daarop volgen landen in Afrika (21%), Zuid-Amerika (15%) en Azië (13%).
SAMENVATTING: • Periode: 1 januari tot en met 31 oktober 2014. • Geregistreerde verzoeken: 68 • Verzoeken afkomstig van: Nederlandse overheid (22), Neder landse bedrijven (16), buitenlandse overheden (10), overig (20). • Internationale samenwerking: 75% van de verzoeken • Exportbevordering: bijna 30% van de verzoeken betreft inter nationale samenwerking die kan leiden tot exportbevordering. • Niet-focuslanden: 72% van de vragen betreft het werken in een ‘niet-focusland’. • Soort verzoeken: veruit de meeste verzoeken richten zich op samenwerking of op presentaties geven voor buitenlandse delegaties. • Continenten: verzoeken komen uit Europa (41%), Afrika (21%), Azië (13%) en Zuid-Amerika (15%), overig (10%).
“
DUTCH WATER AUTHORITIES ZET DE NEDERLANDSE WATERSCHAPPEN INTERNATIONAAL OP DE KAART
BEZOEKADRES Koningskade 40 2596 AA Den Haag 070 351 97 51 Nederland
POSTADRES Postbus 93218 2509 AE Den Haag Nederland
[email protected] www.dutchwaterauthorities.com
