Dubbele winst aan de
Nieuwe Binnenweg Energie besparen loont
2
Voorwoord
Dubbele winst: voor de portemonee van de ondernemer en voor het milieu. De ondernemers in dit boekje laten op inspirerende wijze zien hoe zij energiebesparende maatregelen treffen die passen bij hun bedrijf. Voor het midden- en kleinbedrijf aan de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam zit de winst vooral in energiezuinige verlichting. Voor Rotterdam zit de winst in duurzamere ondernemingen en minder uitstoot van CO2.
Rotterdam is een stad waar mensen kunnen dromen van grote dingen, maar vooral dingen zelf kunnen realiseren. De Nieuwe Binnenweg is daarvan een goed voorbeeld. Rotterdam heeft ambitieuze doelstellingen om een duurzame stad te worden. Om een leefbare stad te zijn, waar het prettig wonen en werken is. Dat vraagt een inspanning van de gemeente, van Rotterdammers en van de ondernemers. Aan de Nieuwe Binnenweg wordt gewoon begonnen!
Dubbele winst Door te kiezen voor energiezuinige lampen helpen deze Nieuwe Binnenwegwinkeliers niet alleen hun eigen portemonnee. Ze helpen het milieu doordat ze minder CO2 uitstoten. Bewust omgaan met energie levert een bijdrage aan de Rotterdamse klimaatdoelstellingen. Het hoort bij een gezonde bedrijfsvoering. Zeker in tijden waarin de energieprijzen stijgen. En het geeft aan dat een ondernemer duurzaamheid belangrijk vindt. Iets wat steeds meer consumenten waarderen. Ook de Rotterdamse burger dus.
Inspiratie De ondernemers aan de Nieuwe Binnenweg in dit boekje lopen voorop met hun streven naar lagere energiekosten en hun bijdrage aan een duurzaam Rotterdam. Ik hoop dat dit veel winkeliers aan de Nieuwe Binnenweg en in andere Rotterdamse winkelgebieden inspireert om hun energieverbruik te verlagen. De tips in het boekje zijn een goede start! Alexandra van Huffelen, wethouder duurzaamheid, binnenstad en buitenruimte Rotterdam
3
Beter licht, minder kosten Dorine Christ biedt een collectie schoenen en accessoires, zoals sjaals, hoeden en tassen van Nederlandse ontwerpers. Bij Dorine Christ gaan comfort en schoonheid samen. De collectie schoenen en accessoires zijn bedoeld voor de vrouw die haar eigen keuzes durft te maken en dat ook wil uitdragen. In haar zaak biedt eigenaresse Dorine Christ zowel plaats aan gevestigde als nieuwe en relatief onbekende ontwerpers. Dorine Christ heeft zelf contact opgenomen met Wattnou voor een energiezuinig verlichtingsplan. LED-lampen nemen daarbij een centrale plaats in. LED-verlichting helpt om de warmte in de kelder waar ook schoenen staan, te beperken. De winkelentree is met de nieuw verlichting er ook mooier op geworden.
winkel en accessoires Waar 60 Doel kwaliteit van
verlichting verbeteren en toch kosten besparen Maatregelen 2010 nieuw lichtplan met behulp van energiezuinige verlichting Besparingspotentieel
400-600 euro Voornemen doorgaan met LED voor de toekomst Wie Dorine Christ
rlaan
Dorine Christ
Omschrijving schoenen-
esse
60
5
hen
Nieuwe Binnenweg
ummer
Ons komen een gaan
Mat
Ons gaan is een komen
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n
4
Gouvernestraat
60
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n
6
Nieuwe Binnenweg
De zin van het Leven
ummer 66-68 Christiaan Lifestyle Salon & Spa
Is dat we vergaan
7
Waar 66-68 Omschrijving kapsalon en
huidverzorging Doel de verlichting
en toch twee keer meer oppervlakte
rlaan
600-800 euro Voornemen doorgaan met energiebesparing en anderen overtuigen van de voordelen Wie Adri van Lieshout
esse
Voor de verwarming is een kringloopsysteem aangebracht. Deze pompt het warme water rond in plaats van steeds nieuw water aan te voeren. Het water wordt verwarmd door een HR-ketel en alle leidingen zijn goed geïsoleerd. Die isolatie levert een flinke besparing op. De hoofdverlichting is met gasontladingslampen, verder wordt de ruimte verlicht met LED en spaarlampen. Het mooie van gasontladingslampen is dat ze, behalve dat ze energiezuinig zijn, geen schaduw geven. En dat is voor kappers een groot voordeel. Natuurlijk is de vloer geïsoleerd en is in ieder geval de voorgevel voorzien van dubbel glas. ‘Ik verwacht dat ik onder andere hiermee dezelfde energierekening heb als toen de zaak twee keer zo klein was,’ vertelt Adri. Dezelfde energierekening
Besparingspotentieel
hen
De eigenaar had het milieu altijd al in een hoog vaandel staan. Hij is een echte natuurliefhebber. Toen er twee jaar geleden verbouwd werd, gebeurde dat zo duurzaam mogelijk. Adri van Lieshout heeft daarbij gekeken naar zo min mogelijk CO2-uitstoot door energiezuinige toepassingen.
aanpassen binnen ons concept van milieubewust ondernemen Maatregelen 2010 veel energiezuinige verlichting toegepast
Mat
Kapsalon duurzaam verbouwd
Gouvernestraat
66-68
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n Nieuwe Binnenweg
De wereld van iedereen
ummer 88A Knetter
Niemand de baas
9
Waar 88A Omschrijving dames en
herenkleding, zowel nieuw als vintage Doel ecologisch verantwoordelijk bezig zijn Maatregelen 2010
TL-buizen vervangen door LED-buizen, spots vervangen door spaar lampen
esse hen
500-700 euro Voornemen totale winkelverlichting vervangen met LED Wie Anton
rlaan
Besparingspotentieel
Mat
8
Gouvernestraat
Hoe Knetter, hoe beter Knetter verkoopt bijzondere kleding, zowel nieuw als vintage. Knetter doet mee met het project voor een lagere energierekening en om het milieu te sparen. Alle beetjes helpen. Knetter let bij de inkoop van kleding niet speciaal op de milieukant, wel wordt gekeken of kleding zonder kinderarbeid is gemaakt. En ook vintagekleding is natuurlijk duurzaam.
88A
Producten van dichtbij is duurzaam Buiten opende eind september 2010 officieel haar deuren. Buiten is een en al duurzaamheid. De traiteur biedt maaltijden, salades, pasta’s soep, sappen, jam sambal, seizoensgroenten, pesto en goed brood aan. Zo veel mogelijk biologisch en liefst ook Nederlandse streekproducten, met korte aanvoertijden van verse producten. Alleen met bijvoorbeeld olijfolie is dit lastig, licht ondernemer Erik Fiegel toe. Aandacht voor duurzaamheid komt uit het hart en de actie om de verlichting te verduurzamen past erg goed bij zijn bedrijfsvoering. Verder heeft Erik bij de aanschaf van keukenapparatuur gekeken naar duurzaamheid, veel apparatuur is gerecycled. Dat bespaart ook nog eens aardig in de kosten. Erik zou graag ook verbeteringen aan het pand willen aanbrengen, maar dat is lastig als je geen eigenaar bent. Dubbel glas is zo’n voorbeeld. Er komt straks ook nog een kas in de tuin, is zijn grote wens. Verser dan dat kan bijna niet.
ons milieubewuste concept te creëren Maatregelen 2010
volledige winkel zo duurzaam mogelijk verlichten Besparingspotentieel
900-1300 euro Voornemen blijven investeren in energie zuinige producten Omschrijving biologische traiteur Wie: Erik Fiegel
rlaan
Buiten
Waar 100 Doel complete winkel in
esse
100
11
hen
Nieuwe Binnenweg
ummer
Alles is waar
Mat
Het heden is eeuwig
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n
10
Gouvernestraat
100
Goed licht met minder warmte Deze juwelier wijkt af van de gebaande paden met bijzondere creaties en materialen zoals porselein, vilt en siliconen. Ook biedt Zigt collecties sieraden gemaakt van traditionelere materialen, zoals zilver, goud, diamanten en parels. Zigt voert een lijn uit eigen atelier. Daarnaast biedt deze sieradengalerie ook collecties van andere ontwerpers. Zigt bekroont een bijzondere gelegenheid met het ideale sieraad. Door het aanbieden van de mogelijkheid om uit oude edelmetalen een nieuwe sierraad te maken, recyclet Zigt ze op een erg bijzondere manier. Ook het toepassen van andere materialen dan edelmetalen in sierraden is duurzaam. Een belangrijke reden om mee te doen was om de warmteuitstraling van de lampen te beperken. Het effect is zo positief dat het nu niet meer nodig is om een koeling aan te schaffen.
Waar 107a Omschrijving juwelier Doel bewust bezig zijn
met het milieu, terugbrengen van warmteafgifte van de lamp Maatregelen 2010
halogeenspots vervangen voor LED-spots Besparingspotentieel
1200-1400 euro Voornemen terugbrengen van het aircogebruik Wie Neeltje Huddleston Slater
rlaan
107A Zigt Sieraden
13
esse
ummer
Allah of Jahweh
hen
Nieuwe Binnenweg
God of Jehova
Mat
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n
12
Gaffelstraat
107A
Gouvernestraat
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n Nieuwe Binnenweg
De één is de ander
ummer 184A Café Hensepeter
De ander de één
15
Waar 184A Omschrijving café Doel besparen en milieu
bewust blijven Maatregelen 2010 eerste
stappen gezet met het gebruik van energiezuinige verlichting. Besparingspotentieel
300-400 euro Voornemen doorgaan met LED
184A
al
dijkw
aven
‘s Gr
esse hen
De verwarmingskosten van een grand-café van 400 m2 zijn € 8.000 per jaar. Vervanging van de oude CV-installatie door een HR-ketel levert een besparing op van ongeveer € 1.500 per jaar. Als bij vervanging een combiketel wordt geplaatst zodat ook de elektrische boiler kan vervallen, kan de besparing oplopen tot meer dan € 2.000.
rlaan
Tip HR ketel
Mat
14
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n Nieuwe Binnenweg
Ontsteekt uw geweten
ummer
200204 Joop Puur Wonen
Kijkt om u heen
17
Waar 200-204 Doel milieu bewust met
het besparen van kosten Maatregelen 2010 eerste stappen gezet richting een duurzaam verlichte winkel Besparingspotentieel
1000-1300 euro Voornemen toekomst gericht bezig blijven met energiebezuiniging Wie Siegfried Meulema
200204 al
dijkw
aven
‘s Gr
hen esse
Het warmteverlies door een open winkeldeur van 3 x 2 meter die het hele jaar geopend blijft, kost circa € 3.000 per jaar. Als de deur alleen open staat als het buiten warmer is dan 5 graden, dan worden die kosten gehalveerd. Bij toepassing van een luchtgordijn zijn de energiekosten per jaar ongeveer € 1.000. De kosten voor aanschaf exclusief montage en installatiewerk liggen tussen € 2.500 en € 3.500.
rlaan
Tip luchtgordijn
Mat
16
224A Flowers and Pearls
Steentje bijdragen aan het milieu en geld besparen Flowers and Pearls is opgericht in 2009 en heeft een assortiment van mooie en exclusieve vintage jurken en accessoires. De kleding en accessoires worden meestal ingekocht op beurzen in het buitenland. Unieke items worden uitgezocht waarbij er gelet wordt op de kwaliteit, stijl en mooie details die kenmerkend zijn voor een bepaalde tijd. Vintagekleding is duurzaam, Toekomst: hele winkel voorzien dus zo is Flowers and Pearls goed van energiebesparende lampen bezig. Naast de vintagekleding is er ook een collectie nieuwe kleding. ‘Ik vind Dubbele Winst een goed initiatief. Het is een mooie combi als je een steentje bij kan dragen aan het milieu én geld kan besparen. Bovendien had ik verlichting nodig, want de winkel is onlangs geopend. De jongens van Wattnou hadden daar goede ideeën over. Dat was dus mijn dubbele winst. En dan de subsidie die je erop krijgt, dat was een goeie deal. Ik ben van plan om in de komende twee jaar de hele winkel te voorzien van energiebesparende lampen. Ze zijn wel wat duurder in de aanschaf, dus het gaat iets langer duren.’
19
Waar 224a Doel bijdragen leveren aan
het milieu in combinatie met kosten besparing Maatregelen 2010 winkel uitgerust met spaarlampen
Claes de
an Vriesela
Besparingspotentieel
500-700 euro Voornemen kijken wat de toekomst brengt Omschrijving vintage jurken en accessoires Wie Heidi Sintnicolaas
224A
al
dijkw
aven
‘s Gr
rlaan
ummer
Laat niemand alleen
esse
Nieuwe Binnenweg
Het lot dat we delen
Mat hen
LOTGENOTEN! J.A. Deelder
n
18
21
Seventiesdesign.com
Gewoon een ontzettend goede deal! Omdat wij onze klanten graag al onze mooie lampen laten zien, hebben we altijd veel licht aan. Door LED verlichting te gebruiken, kunnen we enorm op onze energierekening besparen. Het is een kleine investering waarmee je een hoog rendement kunt behalen. Dankzij het project ‘Dubbele Winst’ kregen wij subsidie om bij Wattnou lampen uit te zoeken. Geweldig natuurlijk. Ik zou andere ondernemers zeker aanraden ook op LED over te gaan. Als winkelier probeer ik ook onze klanten te
armaturen ook zuinige lampen kunnen Maatregelen 2010 alle lampen vervangen door LED
Claes de
an Vriesela
Besparingspotentieel
800-1200 euro
229
al
dijkw
aven
‘s Gr
Kleine investering hoog rendement overtuigen dat LED-lampen even goed werken in al onze armaturen als ouderwetse gloeilampen.
rlaan
229
Waar 229 Wie Michiel Noordermeer Doel laten zien dat in oude
esse
Nieuwe Binnenweg
ummer
Mat hen
n
20
23
n
22
Nieuwe Binnenweg
ummer 230A Het IJslokaal
Waar 230 A Omschrijving ijswinkel Doel milieuvriendelijk
worden en kosten besparing
Claes de
Maatregelen 2010 waar
mogelijk LED-verlichting gebruiken Besparingspotentieel
400-600 euro Voornemen blijven innoveren in energie bezuiniging Wie Bart Feelders
an Vriesela
230A
al
dijkw
aven
‘s Gr
esse Mat hen
‘Ik doe mee met Dubbele Winst omdat het op lange termijn kosten bespaart. Bovendien is het goed voor het milieu. Dat vind ik het mooie van dit project. Het mes snijdt aan twee kanten. Dat zou ook voor andere ondernemers een reden moeten zijn om zich aan te sluiten. Het milieu wordt in de toekomst steeds belangrijker, en je kan er nog geld mee besparen ook! We hebben al dubbel glas, en we krijgen binnenkort een schuifpui, die moet het energieverbruik gaan terugdringen. En als ik straks een nieuwe koelmachine moet aanschaffen, ga ik er ook op letten dat hij energiezuinig is.’
rlaan
Straks innovatief ijs koelen
25
n
24
Nieuwe Binnenweg
ummer 256C De Echte Groenteman Het Pleintje
Waar 256 C Omschrijving groenten-
en fruitwinkel Doel energie- en
Leuk aanbod We zijn altijd enorm voor energiebesparende acties. Die zijn namelijk beter voor het milieu. Bovendien gaan de lampjes langer mee dan gewone lampjes. En we doen natuurlijk graag mee met een actie op de Binnenweg. Eigenlijk is er dus driedubbele winst. Kijk, andere ondernemers hoeven natuurlijk niet mee te doen, niks moet. Maar het is een leuk aanbod. Ik kan me niet voorstellen dat er ondernemers niet meedoen. Wij hebben ook al andere energiebesparende maatregelen genomen, we hebben wat dat betreft alles onder controle. We hebben energiezuinige apparatuur in de winkel staan zoals een zuinige koelkast. Aan het begin van de zomer hebben we een nieuwe airco gekocht, die is ook energiezuinig. Hij is wel wat duurder in de aanschaf, maar dat verdien je makkelijk terug met je lagere kosten. Bovendien hebben we een dag- en een nachtstand, net als thuis. En natuurlijk halen we de stekkers eruit als de apparaten niet aanstaan.
kostenbesparing Maatregelen 2010 eerste
stappen gezet met het gebruiken van energie zuinige verlichting Besparingspotentieel
256C
Claes de
an Vriesela
150-250 euro Voornemen blijven investeren in energie besparingsproducten Wie Astrid van Vliet
al
dijkw
aven
‘s Gr
27
n
26
Nieuwe Binnenweg
ummer 276
Boeketterie Binnenweg
Niet alleen besparen op licht, maar ook op warmte ‘In het begin moest ik wel een beetje wennen aan die LED-verlichting. Het is toch iets donkerder. Gelukkig komen de bloemen er net zo mooi in uit. Maar we doen meer voor het milieu. De etalageverlichting werkt op een tijdklok, ’s zomers zetten we de airco pas aan bij 20 graden en ’s winters stoken we pas bij 10 graden en houden we de deuren dicht. Het is goed voor mijn eigen portemonnee én voor het milieu. Inderdaad Dubbele Winst dus. Eigenlijk driedubbel, want door gebruik te maken van LED-verlichting steun je ook ondernemer Wattnou.’
Eigenlijk driedubbele winst, want door de LED-verlichting steun je ook lokale ondernemer Wattnou
Waar 276 Omschrijving bloemen
el
adssing
Heemra
winkel Doel reductie energie kosten Wie Ed van der Touw Besparingspotentieel
1000-1400 euro per jaar Voornemen duurzame winkel in de toekomst met duurzaam geteelde producten
276
Claes de
an Vriesela
al
dijkw
aven
‘s Gr
29
n
28
Nieuwe Binnenweg
ummer 287A Lijstenmakerij Rembrandt
Waar 287a Omschrijving lijsten
makerij Wie Bart Peeters Doel investeren in de
verlichting van de toekomst
el
adssing
Heemra
Maatregelen 2010
huidige verlichting (deels) vervangen voor LED Besparingspotentieel
700-900 euro Voornemen de klanten bewust maken van de mogelijkheden met LED
287A
Claes de
an Vriesela
Tip isolatie leidingen Als een leiding met een diameter van 25 mm wordt geïsoleerd, bespaart dat tussen de 10 en 20 m3 aardgas per strekkende meter per jaar. In geld uitgedrukt gaat het gemiddeld om € 6 per meter per jaar. De materiaalkosten van leidingisolatie bij toepassing van kunststof schuimslangen zijn ongeveer € 2 per strekkende meter. De investering verdient zich dus binnen een jaar ruimschoots terug.
al
dijkw
aven
‘s Gr
30
31
ummer
Profileren met milieu
zijn in combinatie met het besparen van kosten
n
Chez Mo-I
Waar 302 Omschrijving traiteur Wie Monica van Leeuwen Doel milieu bewust bezig
Nieuwe Binnenweg
302
We doen mee met Dubbele Winst omdat het past in de bedrijfsvoering. Ik heb die namelijk zo duurzaam mogelijk georganiseerd. Voor mij staat het kostenbesparingsaspect dan ook onderaan. Milieu en duurzaamheid vind ik veel belangrijker. Dat past ook bij wie ik ben, mijn normen en waarden. Ik zou andere ondernemers aan raden om mee te doen. Het geeft je namelijk een manier om je te presenteren en je te profileren. Duurzaam is leuk! Het past in het moderne tijdsbeeld. Het is ook zonde ook dat mensen nu spullen kopen (van een minder goede kwaliteit) en het dan na een paar jaar weer wegdoen. Daarom zie je in de zaak allemaal hergebruikt meubilair. Maar we doen meer. We hebben ook een zo zuinig mogelijke verwarmingsketel, en we hebben vloerverwarming. Wat nu nog kostbaar is, maar wat ik graag zou willen is dubbel glas.
Duurzaam past bij mijn waarden en normen
Besparingspotentieel
100-120 euro Maatregelen 2010 huidige
verlichting (deels) vervangen door zuinige alternatieven Voornemen blijven innoveren in milieu bewuste producten
el
adssing
Heemra
302
Claes de
an Vriesela
33
n
32
Nieuwe Binnenweg
ummer 414A Swanky
Waar 414a Omschrijving dames
kledingwinkel Doel kosten besparing en
bijdragen leveren aan het milieu Maatregelen 2010 nieuw lichtplan op basis van energiezuinige lampen Besparingspotentieel
150-250 euro Voornemen het maximale uit de energiebezuinigingsproducten halen aat
ststr
Duy
Tip verwarming Stel de verwarming goed af. De verwarming staat vaak voor de nachtelijke uren veel hoger afgesteld dan noodzakelijk is. Door deze temperatuur voor het einde van de winkelsluitingstijd te verlagen of uit te schakelen, bespaart u gas. Als de verwarming ’s ochtends weer op tijd aangaat, hoeft dit geen comfortklachten op te leveren.
at
stra
Ruil
414A
35
n
34
Nieuwe Binnenweg
ummer 414B Liquorstore De Koning
Win-win John de Koning is eigenaar van de Liqour Store De Koning. Gespecialiseerd in de verkoop van whisky, rum, cognac en champagne. Ook verkoopt hij meer dan 59 soorten verschillende vodka’s. Bij hem kun je terecht voor advies, service en een verrassend en uitgebreid assortiment dranken. John doet mee om kosten te besparen op de energierekening en het milieu te helpen. Dat is het mooie van deze actie, vertelt hij. Bij de aanschaf van apparaten let hij op het energieverbruik. Al is dat soms lastig, de koelkasten bijvoorbeeld krijgt hij van (fris)drankleveranciers. Nu hij meedoet met het verlichtingsproject, is hij nog bewuster en zet hij ‘s avonds zijn binnenverlichting uit. Aan de ene kant ook wel minder gezellig, als je er langs wandelt. Bij de aanschaf van de buitenverlichting heeft hij ook gelet op het energieverbruik. Die is neon, met een transformator, dat bespaart ook energie weet hij te vertellen.
Waar 414 B Omschrijving slijterij Doel win win situatie voor
het milieu en het kostenplaatje Maatregelen 2010 Spotjes
vervangen door LED Besparingspotentieel
1800-2000 euro Voornemen leefomgeving bewust maken van de mogelijkheden van energiezuinige producten Wie John de Koning
at
stra
Ruil
aat
ststr
Duy
414B
36
37
Duurzame revitalisering Op de Nieuwe Binnenweg werken ondernemers, eigenaren en andere belanghebbenden samen met gemeente en deelgemeente aan de revitalisering. Karakteristieke panden opknappen, een aantrekkelijker winkelaanbod en een beter verblijfsklimaat, daar zetten we ons voor in. Een duurzame, aantrekkelijke Nieuwe Binnenweg is het doel. Dat is dan ook de leidraad bij het opknappen van de panden. Een voorbeeld hiervan is het terugbrengen van het energieverbruik, en het stimuleren van groene daken op de uitbouwen. Steeds meer ondernemers op de Nieuwe Binnenweg kiezen voor deze duurzame aanpak. Zoals EKO-plaza, een biologische supermarkt, met oog voor de kwaliteit van onze dagelijkse voeding. In het eerste kwartaal van 2011 zal deze winkel zich vestigen in de voormalige De Gruijter op de nummers 236 tot 242. Energiebesparingswinkel Wattnou was de pionier in dit
segment. We zien nu dat meer kandidaatondernemers met duurzaamheid in hun profiel voor de Nieuwe Binnenweg als vestigingsplaats kiezen. Dat voelt goed! Ook steeds meer gevestigde ondernemers aan de Nieuwe Binnenweg willen deze duurzame stappen zetten. Samen met het Rotterdam Climate Initiative en de DCMR Milieudienst Rijnmond zet de gemeente zich in voor op Dubbele Winst aan de Nieuwe Binnenweg. De eerste 20 ondernemers hebben de stap vanuit welbegrepen eigenbelang gezet. De kunst is dit balletje de komende jaren ook in andere Rotterdamse winkelstraten te laten rollen. Frank Belderbos, Projectmanager Revitalisering Nieuwe Binnenweg
38
39
En nu aan de slag! De Milieubarometer geeft u de mogelijkheid om uw milieuprestatie (en kosten) van jaar tot jaar te vergelijken. Een eerste stap op weg naar besparing. Voor Rotterdamse ondernemers het eerste jaar gratis. www.milieubarometer.nl Hoe kan uw bedrijf energie besparen? Het energieloket van de stadsregio Rotterdam geeft tips. www.energieloket.nl/stadsregiorotterdam/bedrijven Verlichting bepaalt 50% van het energieverbruik in de detailhandel. Het energiecentrum voor midden- en kleinbedrijf adviseert over besparing. www.energiecentrum.nl/energiebesparing/verlichting Een Rotterdams initiatief: 50% minder CO2-uitstoot in 2025. Daar tekent u toch ook voor? www.iktekenervoor.nl folder Energiezuinige Verlichting voor de detailhandel, (postbus 51, publicatienummer 2TFVL 1001) www.rijksoverheid.nl
Colofon Dit is een uitgave van de DCMR Milieudienst Rijnmond in opdracht van de Gemeente Rotterdam. Het boekje is uitgegeven voor het programma Dubbele Winst. Dubbele Winst draagt bij aan de klimaatdoelstellingen van het Rotterdam Climate Initiative. Met medewerking van Jules Deelder, www.deelder.com Wattnou – winkel voor energiebesparing, www.wattnou.nl Frank Belderbos, deelgemeente Delfshaven Teksten en coördinatie Leontine van der Meer, Tessel Kans, DCMR Milieudienst Rijnmond Trudy de Bruin, Magrande Concept en ontwerp Peter Snaterse, BeeldinZicht, www.beeldinzicht.nl Illustratie Floor Leemans, BeeldinZicht Fotografie Mladen Pikulic, www.mladenpikulic.nl Uitgezonderd: pagina 3: Casper Rila, pagina’s 10/11: Marijn Hoogstraten Druk DCMR, www.dcmr.nl Schiedam september 2010 distributienummer DCMR013/010
De besparingstips in het boekje zijn ontleend aan informatie van het Energiecentrum, energiecentrum.nl
In de blauwe kaders wordt gesproken over het besparingspotentieel. Het jaarlijks besparingspotentieel is gebaseerd op resultaten van een quickscan door Wattnou. Daarbij is rekening is gehouden met de door de ondernemer aangegeven branduren. Aan deze cijfers kunnen geen rechten ontleend worden. Deze cijfers zijn een indicatie. De cijfers zijn een schatting op basis van de tot nu toe bij Wattnou bekende gegevens. Bij startende ondernemers zijn we uitgegaan van de besparing die ze realiseren als ze niet-zuinige verlichting hadden gebruikt.
LOTGENOTEN! Ons gaan is een komen Ons komen een gaan De zin van het Leven Is dat we vergaan De wereld van iedereen Niemand de baas Het heden is eeuwig Alles is waar God of Jehova Allah of Jahweh De één is de ander De ander de één Ontsteekt uw geweten Kijkt om u heen Het lot dat we delen Laat niemand alleen J.A. Deelder
