DROOMWONENOPZUID een kwaliteitssprong - ontwikkeling vanuit kracht
Een reactie op de eindvisie team Deetman-Mans
WONENOPZUID
Zuid heeft een IMAGO probleem. In essentie is dat het hoofd-
Zuid is al vanaf haar bestaan een rotterdams zorgenkind
dit niet ook als hoofdoorzaak onderkend hebben. Alle andere
geweest. Het rapport van Deetman/Mans laat slechts zien dat
problematiek is daar een afgeleide van. Met een slecht imago
hier vooralsnog geen verandering in is gekomen. De boerenzij.
krijg je automatisch een zwakke score op de sociale index, lage
Er gaan verhalen dat als families uit Kralingen bij kennissen
inkomens, slechte veiligheidsindex, laag opleidingsniveau. Als
in Rhoon op bezoek gingen zij vanaf het moment dat zij uit de
ook nog eens de haven als belangrijke werkgever automatiseert
Maastunnel kwamen tot aan de gemeentegrens van Rhoon met
gaat het met de arbeidsplaatsen ook niet goed meer. Bouwen
de neus dichtgeknepen in de auto zaten. Zo erg is het heden
voor de Buurt heeft er in de jaren 80 ook geen goed aan ge-
ten dagen niet meer, maar veel beter is het er niet op gewor-
daan. De woningvoorraad is eenzijdig.
probleem van Zuid. Het is merkwaardig dat Deetman/Mans
den. Als voor een woning LOKATIE - LOKATIE - LOKATIE telt, dan Noord zegt: Op zuid wonen geen Rotterdammers.
geldt voor een stad, of stadsdeel in dit geval, IMAGO - IMAGO
Van oudsher bestaat de bevolking van Rotterdam-Zuid uit im-
- IMAGO.......
migranten. Of ze nu uit de Achterhoek, De Eilanden, Zeeland of
Terecht constateren D/M dat goede initiatieven op Zuid nau-
Brabant kwamen en later uit Spanje, Turkije, Marokko en waar
welijks een olievlekwerking hebben. Zij wijten dat aan fysieke
al niet vandaan. Op zuid wonen de arbeiders, de classificeer-
barrières en beperkte mobiliteit. Onzin, het is te wijten aan het
ders, de havenwerkers.
IMAGO; het diep gewortelde gevoel dat op Zuid geen Rotter-
Ondanks het feit dat op zuid de mooiste wijken zijn gebouwd;
dammers wonen.
De Kiefhoek, Tuindorp Vreewijk en de na-oorlogse wijken Tuinstad Zuidwijk, Pendrecht (Lotte Stam), Lombardijen en IJs-
De enige manier om daar verandering in te brengen is van
selmonde, het is nooit onderdeel van de stad geworden. Erger
Rotterdam-Zuid een zelfstandige gemeente te maken.
nog, Zuidwijk en Pendrecht werd net zo’n water en vuur als noord en zuid. Het Deelgemeente bestel heeft daar vervolgens
De gedachte alleen al doet je hart een sprong van vreugde
ook geen goed aan gedaan. De versnippering werd ook nog
maken. Stel je voor, daar waar de stad groot door is geworden,
eens bestuurlijk vormgegeven.
het ligt allemaal op zuid. De Haven, Feyenoord.........
Hoe het ook zei, Roltterdam-Zuid blijft op nieuwkomers een grote aantrekkingskracht uitoefenen. Groter dan op noord.
Het is van Zuid!
Daardoor ontstaat al snel het beeld dat Zuid het afvoerputje van de stad is.
ZUID IS HET ZORGENKIND VAN ROTTERDAM OP ZUID WONEN GEEN ROTTERDAMMERS KORTOM, ZUID HEEFT EEN IMAGO PROBLEEM MAAK VAN ZUID EEN ZELFSTANDIGE GEMEENTE
DE HAVEN
Het rapport D/M zou in feite opnieuw moeten worden geschre-
De Wereldhaven ligt op Zuid, hieraan ontleent Zuid zijn of haar
1. Rotterdam-Zuid wordt een zelfstandige gemeente.
IDENTITEIT. Het IMAGO van de nieuwe zelfstandige gemeente
2. Rotterdam-Zuid ontleent haar Imago aan de Wereldhaven.
gaat ervoor zorgen dat de trots van de wereldhaven niet alleen
3. Alle adviezen en doelstellingen zijn op de een of andere
afstraalt op haar burgers, maar dat haar burgers dat zelf ook
wijze aan die haven gerelateerd. Daar zit de kracht, daar zit het
gaan uitstralen. De haven is de trots van Zuid. Opgebouwd
verleden, daar zit de toekomst.
ven met als hoofduitgangspunten:
door al die havenarbeiders die overal vandaan met hun blote handen die haven hebben groot gemaakt. Niet alleen Pinkhof
Het is in feite toch te gek voor woorden dat de Haven, dus Zuid,
ook al die arbeiders die zich in het zweet hebben gewerkt. Dat
de stad heeft groot gemaakt en dat ditzelfde Zuid is verwor-
is Rotterdam-Zuid.
den tot het afvoerputje van de stad. Dit mag het stadsbestuur, maar overigens ook de deelgemeentebesturen zwaar worden
Zuid is dus de motor van de Haven.
aangerekend.
Over honderd jaar zal de haven nog steeds een sleutelpositie
Ik pleit dan ook niet alleen voor Zuid als zelfstandige
binnen de Rotterdam-Zuidse economie spelen. De Haven is de
gemeente, maar bovendien voor het opheffen van alle deel-
constante factor. De drijvende kracht, de inspirator en inspiratie-
gemeenten op Zuid. Zij zijn eerder een onderdeel van het
bron voor alle ontwikkelingen.
probleem dan van de oplossing.
In het rapport D/M wordt zijdelings het belang van de haven
Terecht onderschrijft D/M het belang van een gedeelde visie
genoemd; het KMR (Kennisinfrastructuur Mainport Rotterdam)
voor de ontwikkeling van Zuid. De deelgemeenten spelen
kan een belangrijke rol vervullen bij de initiërende rol die het
daarin een versnipperende rol, vinden ook D/M.
Havenbedrijf Rotterdam zichzelf heeft toebedacht.
Eén (nieuwe) gemeente één visie. Het Hart van Zuid gaat straks ook alleen maar werken als het
Zijdelings is te weinig.
het Hart van heel Zuid zal zijn. Het Hart van de wereldhaven op Zuid. Daar komt alles samen. Het bestuur, de kennis, de cultuur, de economie. Het Hart op Zuid voedt de wijken maar wordt er tegelijkertijd ook zelf door gevoed.
DE WERELDHAVEN LIGT OP ZUID ZUID IS DE MOTOR VAN DE HAVEN DE HAVEN ALS INSPIRATOR EN INSPIRATIEBRON ÉÉN (NIEUWE) GEMEENTE ÉÉN VISIE
FEYENOORD De Wereldhaven ligt op Zuid. De Wereldclub ligt op Zuid. Is Zuid dus de motor van de Haven. Feyenoord is de ziel van Zuid. Geen Woorden maar Daden. Hierin ligt de mentatilteit van de man op Zuid besloten. Iedere oer Rotterdam-Zuiderling voelt zich met deze slogan verbonden. Dat gevoel moet terug op Zuid. Met dat gevoel is in crisistijd het Feyenoord stadion ooit van de grond gekomen. Een idioot plan, megalomaan, maar het heeft Zuid de Europacup, de Wereldbeker en diverse Uefa Cups opgeleverd. De club zit nu een beetje in een dip, maar Feyenoord is net als Zuid, niet klein te krijgen! Resumerend kan worden gesteld dat en met de Wereldhaven op Zuid en met de Wereldclub op Zuid, Zuid de drijvende kracht is van Rotterdam. Met dat (zelf)bewustzijn zal Zuid aan haar toekomst moeten gaan werken. Stop dat geweeklaag over slechte index zus of zo. Het helpt alleen het zelfvertrouwen verder de put in. Als er al geselcteerd zou moeten worden aan de poort, dan is dat het enig criterium. Geen Woorden maar Daden. Dan doe je mee, daar wil je op Zuid op afgerekend worden.
Grote man achter dit idee was Leen van Zandvliet. De voorzitter van Feyenoord in de jaren ‘30 riep op een dag uit “Ik heb het, ik heb het!” Hij was wakker geworden uit een droom; die droom was echter geen bedrog, hij schreef het idee snel op een kladblok. Enkele maanden later werd architect Van der Vlugt uitgenodigd voor een gesprek. Een stadion met twee ‘verdiepingen’ moest gerealiseerd worden. De kern van het gesprek was ‘eenvoud’, verfraaiingen kwamen er niet aan te pas. Eind 1934 werd er contact gezocht met Braat-constructiewerkplaatsen. Die wilde de taak op zich nemen en ging aan de slag. Een voetbalwedstrijd duurt twee keer drie kwartier. Tussendoor moet men spanning kwijt en wat kunnen eten. Zo zijn er dus zowel onder als boven toiletten tussen de stalen spanten gebouwd. Tevens moest er plaats zijn voor een vergaderruimte, een werkvloer, kleedlokalen, een hokje voor de officials en er is een politiebureau en ook nog een brandweerkazene en het bevat ook nog eens 4 woningen. De trappen aan de buitenzijde van het stadion konden tevens als tribune dienen voor het trainingsveld. Van Zandvliet had haast, zo gauw er een bouwtekening klaar was gaf hij direct de opdracht om te beginnen met de bouw van het stadion. De eerste paal werd geslagen door Puck van Heel op 16 september 1935. Daarna werden er nog 578 heipalen 21 meter diep de grond ingeslagen. De bouw van het stadion was begonnen. Stadion Feijenoord had een capaciteit van maar liefst 65.000, met onder meer veel staanplaatsen.
GEEN WOORDEN MAAR DADEN FEYENOORD IS ZUID, NIET KLEIN TE KRIJGEN ZUID IS DE DRIJVENDE KRACHT VAN ROTTERDAM DIE DROOM WAS ECHT(ER) GEEN BEDROG
EINDADVIES Team Deetman/Mans (D/M)
VIP - PROJECTEN OP ZUID
Als we het voorafgaande nog even op een rijtje zetten:
Rotterdam kent een aantal zogenaamde VIP gebieden, de “Very Important Projects”. Op Zuid zij dat er 4:
- Zuid is het zorgenkind van Rotterdam - Op Zuid wonen geen Rotterdammers
- Hart van Zuid
- Kortom Zuid heeft een Imagoprobleem
- Stadionpark
- Maak van Zuid een zelfstandige gemeente
- Zorgboulevard - Stadshavens
- De Wereldhaven ligt op Zuid - Zuid is de motor van de Haven
Stuk voor stuk prachtige projecten. De nieuwe zelfstandige
- De Haven is inspirator en inspiratiebron
gemeente kan deze projecten zonder meer overnemen. De
- Eén (nieuwe) gemeente één Visie
Zorgboulevard is zelfs al flink op streek. De programma’s voor Stadionpark en Hart van Zuid zijn al
- Geen Woorden maar Daden
geschreven. Raakt het Stadionpark door de crisis wat achterop
- Feyenoord is Zuid, niet klein te krijgen
(wat zou Leen van Zandvliet daarvan vinden?) De tender voor
- Zuid is de drijvende kracht van Rotterdam
het Hart van Zuid staat voor de deur.
- Die droom was echt(er) geen bedrog
Zorg er wel voor dat binnen het programma het Hart van Zuid echt het Hart van heeeel Zuid wordt en niet alleen het hart van
DIT IS ZUID
Charlois. Zorg ervoor dat de nieuwe VIP-Projecten wel een
Als we met dat beeld voor ogen nogmaals naar het eindrapport
olievlekwerking voor Zuid als geheel krijgen. Terecht noemt D/M
Deetman/Mans dan zal dat rapport direct in een ander daglicht
dit als één van haar aangrijpingspunten. Dat vergt Programma,
komen te staan.
Marketing en Communicatie. VIP, maar wel met de Ziel van
Ontwikkeling vanuit kracht. Precies.
Zuid.
Zuid is de drijvende kracht van Rotterdam. Ontwikkelen vanuit kracht. Precies.
Op de volgende bladzijden gaan we met het profiel van het door
Zuid moet zelfstandig, pas dan kan de kwaliteitssprong worden
mij geschetste Zuid het rapport van Deetman/Mans nog eens
gemaakt.
door, want kanttekeningen zijn meer dan nodig om van dit nuttig advies een voor Zuid bruikbaar handboek te maken.
ONTWIKKELING VANUIT KRACHT. VERFRAAIINGEN KWAMEN ER NIET AAN TE PAS ZUID IS DE DRIJVENDE KRACHT VAN ROTTERDAM VIP, MAAR WEL MET DE ZIEL VAN ZUID
Aanleiding en opdracht D/M
D/M zeggen in Waar komt Zuid vandaan een aantal heel be-
Wat zijn de verbeterpunten vragen D-M zich af.
Wat is nodig om de doorbraken te realiseren?
langrijke dingen.
1. D/M heeft opdracht van de minister een analyse van de
- De historie van Zuid heeft het DNA van Zuid bepaald.
Een gedeelde Visie,
A. Talentontwikkeling
bijzondere situatie op Zuid te maken.
- Oplossingen voor de problematiek van Zuid moeten uitgaan
Een gemeenschappelijk Perspectief,
1. Wegwerken van achterstanden
van dit DNA
Daadkracht en gezag,
2. Ontwikkelen doorlopende leerlijnen
Betrokkenheid van de bewoners.
3. Ontwikkelen van ‘soft skills’ beroepsbevolking
2. 4 aangrijpingspunten worden genoemd: - De imperfecte woningmarkt.
Jammer genoeg komt dit DNA nergens goed uit de verf.
- Gebrek aan waardecreatie op die markt.
Op de voorgaande bladzijde is mij dat beter gelukt.
Allemaal waar, maar wat is die visie, waar is dat perspectief,
B. Economische versterking
- Sociaal - economische situatie.
D/M constateert in Wat is er aan de hand op Zuid dat lang in
waarom is er geen daadkracht en gezag en omdat dat er juist
4. Stimuleren bedrijvigheid in de wijk
het doordenken van wat nodig is op Zuid de spiegel van Noord
allemaal niet is is er geen betrokkenheid van de bewoners en
5. Concretiseren nieuwe economische dragers
werd voorgehouden. Bij het denken over Zuid in de gemeente
omdat er geen betrokkenheid van de bewoners is blijft Zuid alle
wordt nu veel meer naar de specifieke siuatie op Zuid gekeken,
zwakke lijstjes aanvoeren.
- De verbinding tussen de aanpak in de wijken, de VIP-
.
projecten en de Zuidtangent. 3. Het door D/M opgebouwde advies is opgebouwd
langs de
zonder direct te vergelijken met Noord.
volgende lijnen:
C. Fysieke kwaaliteitsverbetering 6. Onderhouden basisniveau ‘schoon, heel en veilig’
Hoe krijg je dus betrokkenheid van de bewoners , door oplos-
7. Verbeteren van het particulier woningbezit
- Waar komt Zuid vandaan.
Jammer genoeg pakt D/M niet door. Er is weliswaar een verbe-
singen aan te dragen die raken aan de Ziel van Zuid. Zuid heeft
8. Herstructurering deel particuliere woningvoorraad.
- Wat is er aan de hand op Zuid
tering, maar voor Noord blijft het Zuid.
Rotterdam groot gemaakt. Het wordt tijd dat het nu eens aan
- Wat zijn de verbeterpunten in de huidige inzet op Zuid.
De enige conclusie die D/M na al die 80 gesprekken had moe-
zichzelf gaat denken.
- Wat is er nodig om doorbraken te realiseren.
ten trekken is deze: Wil Zuid echt de problemen kunnen oplossen dan zal zij dat zelf
Prima adviezen, doen. Ook de onderbouwing bij talentontwikkeling, doen.
Met één visie.
Bij economische versterking staat echter een zin die ik liever
moeten doen.
diametraal anders zou willen formuleren;
Als zelfstandige gemeente, met de Haven, met Geen Woorden
Een bloeiende en zichtbare lokale economie is een belangrijke
maar Daden. Dat is de DNA van Zuid.
voorwaarde voor jongeren om te werken aan perspectief op
Van Kop van Zuid tot Hart van Zuid als de as van de Stad op
arbeid.
Zuid en de Haven als de motor.
Mijns inziens gaat daar de volgende zin aan vooraf; Perspectief op arbeid is een belangrijke voorwaarde voor
Immers, ondanks alle inspanningen blijft Zuid een gebied met
jongeren om te werken aan een bloeiende en zichtbare lokale
een zwakke sociaal-economische structuur, blijft het een fysiek
economie.
zwak gebied. Zuid zal zich moeten doorontwikkelen vanuit haar
Lokale economie is prima, maar perspectief op arbeid is es-
eigen kracht. Trots op Zuid.
sentieel.
HISTORIE HEEFT HET DNA VAN ZUID BEPAALD OPLOSSINGEN MOETEN UITGAAN VAN DIT DNA VINEX VERSTERKTE DE SELECTIEVE MIGRATIE GOEDKOPE VOORRAAD ZUIGT KANSARMEN AAN
EERST ÉÉN VISIE MET PERSPECTIEF OP ARBEID DAN VEEL DAADKRACHT BETROKKENHEID VOLGT DAN VANZELF
Hand in Hand
De ZuidAs
De diverse havenlocatie langs de ZuidAs bieden nog veel
D/M ziet naast alle positieve adviezen een zeer belangrijk
De StadsAs voert vanaf het Centraal Station, het Weena, de
al zo goed als in de steigers, maar daarbij is al de opmerking
aspect over het hoofd. Wellicht zien ze het wel maar noemen
Coolsingel met daaraan de Lijnbaan,
gemaakt dat dit wel het hart voor heel Zuid moet worden.
ze het niet.
het Stadhuis en de Beurstraverse, de Schiedamsedijk met daar-
Hetzelfde geldt eigenlijk voor de ZuidAs, dit moet een slagader
Als de oplossingen moeten uitgaan van de DNA van Zuid, dan
bij het Maritiem Museum, de Kunsthal en het Scheepvaartkwar-
voor heel Zuid worden. Langs deze hele As moet Zuid bruisen.
is essentieel dat er Hand in Hand en Schouder aan Schouder
tier naar de Erasmusbrug.
aan de oplossingen gewerkt wordt.
De ZuidAs, levensader van Zuid, vanaf de Kop van Zuid, Wil-
Bij de verkeersinrichting van de Erasmusbrug kan dan wel net
helminapier met het Luxortheater, Hotel New York, het Foto- en
gedaan worden of de hoofdroute de weg naar de Laan op Zuid
Hand in Hand en Schouder aan Schouder zit in de ziel van
Filmmuseum, diverse Scholen en Restaurantkoepels, vervol-
is, maar dit is eerder een route de stad uit (of in) dan Zuid in.
Rotterdam-Zuid ingebakken. Of het nu op het Veld of in de Ha-
gens via Katendrecht met de SS Rotterdam en Chinatown langs
2 banen leiden je vanaf de Erasmusbrug de stad uit, 1 baan
ven speelde, iedereen was zich sterk bewust van de noodzaak
de Afrikaandermarkt en de deelgemeente Feijenoord, via de
tot collectiviteit. Soms hangen er ook letterlijk levens van af.
Dordtselaan met daaraan het Shortstay-Hotel en de Graansilo’s
kansen en mogelijkheden (Stadshavens) Hart van Zuid staat
KOP
rechtsaf naar de Kop van Zuid en 1 baan rechtdoor zo op het oog naar niemandsland.
uiteindelijk naar het Zuidplein. Daarom zal Rotterdam-Zuid niet alleen als zelfstandige ge-
Het Hart van Zuid, het episch centrum met daaraan gevestigd:
Zuid weet straks wel beter. De ZuidAs vebindt straks de Kop
meente deze problemen kunnen oplossen, maar zal ook binnen
met het Hart en is zelf het bruisend lint dat kop en hart verbindt.
die gemeente de politiek schouder aan schouder en hand in
• het Zuidplein-theater
hand het voorbeeld moeten geven.
• het Zuiderpark
En als we dan toch bezig zijn lijkt het mij verstandig om de
• Ahoy
entree vanuit de eilanden ook een face lift te geven. Het deel
• Winkelcentrum Zuidplein
van Vreewijk langs de Vaanweg zal plaats moeten gaan maken
• Het Ikazia-ziekenhuis
voor een echte entree van Zuid. Je begroet geen visite met je
Wat is nodig om de doorbraken te realiseren?
• Diverse scholen
kont naar hen toe. Een mooie Allée begeleidt je straks naar het
1. Een zelfstandig en eensgezind Roltterdam-Zuid
• Het vervoersknooppunt
nieuwe Hart van Zuid.
2. Een zelfstandig en eensgezind Roltterdam-Zuid
• Het zwembad
3. Een zelfstandig en eensgezind Roltterdam-Zuid
• Deelgemeente
en daarna; A 1/3, B 4/5 en C 6/7
• Verzamelgebouw
Dat is de DNA, dat is Rotterdam-Zuid.
• ZuidMarkt
HART
Het verdient aanbeveling die ZuidAs verder uit te bouwen tot de echte slagader van Zuid.
HAND IN HAND EEN ZELFSTANDIG EN EENSGEZIND ZUID EEN ZELFSTANDIG EN EENSGEZIND ZUID EEN ZELFSTANDIG EN EENSGEZIND ZUID
KOP VAN ZUID DE ZUIDAS, DE SLAGADER VAN ZUID HART VAN ZUID ALLÉE DE VAANWEG, DE NIEUWE ENTREE VAN ZUID
Elk VIP-Project adopteert een Probleemproject
Als het niet gaat lukken om de huidige bewoners van de achterstandsgebieden ervan te overtuigen dat zij zelf aan de verbetering van hun omstandigheden het sterkst zullen moeten
D/M spreekt in het begin van haar rapport over 4 aangrijpings-
bijdragen, dan zal de Kwaliteitssprong op Zuid een kansloos
punten. De laatste is:
project dreigen te worden.
Hart van Zuid
StadionPark
ZorgBoulevard
StadsHavens
De verbinding tussen de aanpak in de wijken, de VIP-Projecten en de Zuidtangent.
Alle bewoners van Zuid zullen zich hun DNA bewust moeten
Bovendien constateert D/M dat goede initiatieven op Zuid nau-
worden. Van arm tot rijk en van wit tot zwart en van God tot
welijks een olievlekwerking hebben.
Allah.
Twee opmerkingen:
Zuid is de drijvende kracht van Rotterdam en daar werken we
1. Er is geen zichtbare of voelbare verbinding tussen de aanpak
met zijn allen weer keihard aan, Hand in Hand, Schouder aan
in de wijken en de VIP-Projecten.
Schouder. Vanuit het besef dat de kwaliteit van een samenle-
2. Door het ontbreken van die verbinding is er ook geen sprake
ving niet wordt bepaald door de kwaliteit van de bovenlaag van
van betrokkenheid. De projecten spelen zich af buiten het blik-
die samenleving maar door de kwaliteit van de onderlaag van
veld van de bewoners in de probleemwijken en zij zorgen er al
die samenleving. En hier zijn zowel de bovenlaag als de onder-
helemaal niet voor dat hun problemen kleiner worden.
laag verantwoordelijk voor.
Vandaar mijn dringende suggestie; koppel aan ieder VIP-Pro-
Met de uitgangspunten van de individuele samenleving zal
ject een Probleemproject.
het hier niet gaan lukken. Ouderwetse termen als collectiviteit,
Koppel aan ieder ambitieus project een minder aansprekende
saamhorigheid zullen weer opgeld moeten doen.
opgave. En zorg ervoor dat in de promotie en presentatie van
Cynisme moet plaats maken voor Optimisme.
de plannen aan beide evenveel energie, geestdrift en aandacht
Tegenwerking wordt Medewerking.
wordt besteed.
Halfwas wordt Daadkracht.
Overigens kan dit principe voor ieder project gelden. Nu we
Winstmaximalisatie wordt Maatschappelijk Verantwoord Onder-
midden in de crisis zitten is dat nog moeilijk voor te stellen,
nemen.
maar er zullen altijd weer aantrekkelijke projecten komen. Koppel bij de verdeling aan de aantrekkelijke projecten altijd een onaantrekkelijk project. Iedere maatschappelijk verantwoord ondernemer (MVO) zal zich in deze gunningswijze helemaal kunnen vinden.
ELK VIP-PROJECT ADOPTEERT PROBLEEMPROJECT PROMOOT BEIDE MET EVENVEEL GEESTDRIFT ARM TOT RIJK, WIT TOT ZWART, GOD TOT ALLAH MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN
Herstructurering
Restaureer de Stadsvernieuwing
D/M noemt de integrale herstructurering van Katendrecht en
In de jaren 80 van de vorige eeuw heeft een soortgelijke opera-
Hier moet uiteraard met spoed een betere term voor worden
Pendrecht de succesvolle herstructurering van delen van buur-
tie plaatsgevonden als welke D/M nu voor ogen staat. Bouwen
bedacht, maar dit terzijde.
ten op Zuid met veel corporatiebezit(waaronder Zuidwijk, maar
voor de Buurt. Met overigens ook toen de beste bedoelingen
Rotterdam-Zuid heeft zijn/haar bestaan voor het overgrote deel
ook Hoogvliet mag hier niet onvermeld blijven) succesvolle
werden woonwijken gerenoveerd. De hele stad werd overwoe-
te danken aan de nieuwe Rotterdammers. Ze kwamen van de
initiatieven.
kerd met 3- en 4 kamer portiek etage-woningen. Een operatie
Eilanden, uit de Achterhoek, uit Brabant.
Op zichzelf zijn dit zondermeer geslaagde operaties.
waar de stad nu nog onder gebukt gaat. Veel van de problemen
Met hen is het gelukt Rotterdam groot te maken. Als het met
Naast deze geslaagde operaties hebben zich paralel daaraan
die nu aan Zuid kleven vinden hun oorsprong in die stadsver-
Zeeuwen en Brabanders is gelukt, moet het ook met Turken en
de VINEX-wijken ontwikkeld. D/M: De komst van de VINEX-
nieuwingsoperatie. Bovendien werden veel oude delen van de
Marokkanen kunnen.
wijken ten zuiden van Rotterdam versterkte het proces van
stad, vroeg 20e eeuw, dusdanig toegetakeld dat herkenning
selectieve migratie. Met andere woorden de VINEX-wijken
nauwelijks meer mogelijk was.
Niet zo!
Opvang en integratie van nieuwkomers is eigenlijk de core
maakte de vlucht van de autochtone bewoner uit de almaar allochtonere stad mogelijk.
Nieuwe Rotterdam-Zuiderling
business van Zuid. Op deze plek wil ik eens lans breken voor de overgebleven
De oude en nieuwe bewoners van Zuid hebben de stad en de
delen. Breng deze panden terug in oude staat. Restaureer de
Haven gemaakt. Vaak met eigen handen. Dat moet weer terug.
Beide aspecten, de herstructeringen met uitgebreide sloop
gevels waar mogelijk en maak er weer pandsgewijs opgebouw-
ZUID WERKT AAN ZUID.
en nieuwbouw en de selectieve migratie zorgde ervoor dat de
de straatdelen van. De panden zullen zeker bijdragen aan de
Onder dit motto moet voor iedereen werk aan de haven of de
problemen in de achterstandsgebieden almaar groter werden.
zo nodige woondifferentiatie en zullen zeker bijdragen aan het
stad te vinden zijn. Zuid pakt haar problemen op zuid met beide
Vanuit de herstructureringsgebieden schoven de kansarme
beeld van de wijk.
Rotterdammers door naar de achterstandsgebieden (zij vulden
Ik doen een dringend beroep op de woningbouwverenigingen
de gaten die de autochtone VINEX-bewoner had achtergelaten)
om alle door de stadsvernieuwing nog te restaureren panden
De slogan moet zijn: WerkenopZuid. Met WerkenopZuid moet
en wat nog leeg bleef werd opgevuld met kansarme bewoners
voor deze aanpak beschikbaar te stellen.
iedereen op Zuid aan de slag worden geholpen. Of als star-
handen aan.
tende ondernemer, of in de Haven, of bij de herstructurering, of
van elders. Restaureer waar het kan, verbeter waar het moet en herstructuSloop en vervangende nieuwbouw lijkt een probaat middel om
Maar zo!
bij de klimaatneutraal opgave.
reer waar het niet anders kan.
kansarme wijken hoger op de ladder van de een of andere
ZUID WERKT AAN ZUID, of het Economische versterkingen,
index te krijgen, het doet echter niet anders dan de armoe
stimuleringen van Bedrijvigheid of Fysieke Kwaliteitsverbeterin-
verplaatsen naar de wijk die na jou aan de beurt is.
gen betreft, Zuid moet aan het werk worden gezet. En van dat verdiende geld kan een mooi opgeknapt of nieuw gebouwd huis
SLOOP IS VERPLAATSEN VAN DE ARMOEDE VINEX, VLUCHT VAN DE AUTOCHTONE HOLLANDER RESTAUREER DE STADVERNIEUWING ZUID WERKT AAN ZUID
worden bewoond en betaald.
DROOMWONENOPZUID
Het zou toch fantastisch zijn als we dat met zijn allen voor elkaar zouden krijgen.
Aanbevelingen:
Zuid als de meest gedroomde woonplek. DroomWonenOpZuid, de titel van mijn reactie. Deze titel is niet zomaar gekozen. Wonen op Zuid is mij ook hier te weinig. Het
15. Zorg ervoor dat alle middelen aanwezig zijn om de misstanden adequaat te kunnen bestrijden. Pas zonodig wet- en regelgeving daarop aan. Geef huisjesmelkers en onderver-
DroomWonenOpZuid.
1. Alle energie moet erop gericht zijn om het Imago van
huurders geen kans, niet in de huursector, maar ook niet in de
Het VIP-Project StadionPark zou ook zo maar het DROOM-
Rotterdam-Zuid te verbeteren.
koopsector
gedroomde wonen moet op Zuid gerealiseerd worden. Net als
WONEN kunnnen adopteren, als thema, maar ook als olievlek.
2. Maak van Rotterdam-Zuid een zelfstandige gemeente.
16. Zet dus ook sport hoog op de agenda.
de droom van Leen van Zandvliet moeten we de dromen van
Er zal niet allen in het StadionPark gedroomd gewoond kunnen
3. Perspectief op arbeid is een belangrijke voorwaarde voor
Laat de rol van Feyenoord daar nog nadrukkelijker in naar
worden, maar door heel Zuid heen, mede dankzij dit VIP-
jongeren om te werken aan een bloeiende en zichtbare lokale
voren komen.
project.
economie.
veel Zuidelingen zien te verwezenlijken. Aan DroomWonenOpZuid gaan eerst de dromen over wonen
4. Werk, Werk, Werk. Perspectief op arbeid is de sleutel tot suc-
op Zuid vooraf. Hoe ziet het gedroomde wonen eruit.
ces. Zonder werk geen perspectief. Bouwen heeft pas zin als
Ik schreef eerder al:
100 DroomWoningen als vliegwiel voor de revitalisering van heel Rotterdam-Zuid.
werk is gegarandeerd. WerkenopZuid
Als het niet gaat lukken om de huidige bewoners van de
5. Het gedroomde wonen ligt op Zuid. WonenopZuid
achterstandsgebieden ervan te overtuigen dat zij zelf aan de
6. Zorg ervoor dat er van VIP-Projecten een olievlekwerking
verbetering van hun omstandigheden het sterkst zullen moeten
uitgaat. Dit zou kunnen door ieder ambitieus project een lastig
bijdragen, dan zal de Kwaliteitssprong op Zuid een kansloos
project te laten adopteren.
project dreigen te worden.
7. StadionPark adopteert het DroomWonen
Hoe zien de dromen er van de huidige bewoners van Zuid eruit.
8. Laat de mensen van Zuid wel mee zelf hun problemen oplos-
En hoe gaan we er samen voor zorgen dat die dromen ook
sen. Hand in Hand, Schouder aan Schouder, Geen Woorden
gerealiseerd kunnen worden.
maar Daden.
Uiteraard gaat het niet lukken om alle dromen ook echt waar te
9. Ga de 100 mooiste dromen daadwerkelijk realiseren.
maken. Al zouden we er slechts 100 kunnen realiseren, dat zou
10. Maak van de Zuid-As een VIP-Project
toch fantastisch zijn.
11. Restaureer de Stadsvernieuwing.
Het zou toch moeten lukken om een DROOM campagne te
12. Ontwikkel kleinschalige oudedagvoorzieningen, apart voor
starten, op de scholen, in de straten, in de buurten, wijken,
de Hollandse ouderen, de Turkse ouderen, de Marokkaans,
waarbij we iedereen oproepen zijn WOONDROOM op papier te
gemengde ouderen enz. Gun de mensen een plezierige oude
zetten. De mooiste 100 dromen gaan we daarna met zijn allen
dag in vertrouwde omgeving.
realiseren.
13. Ontwikkel kleine zorgvoorzieningen in de wijken voor wijk-
DROOMWONEN OP ZUID HOE ZIET HET GEDROOMDE WONEN ERUIT DE MOOISTE 100 DROMEN GAAN WE REALISEREN STADIONPARK ADOPTEERT HET DROOMWONEN
verpleging, thuiszorg, huisartsen, eerstehulp, opname enz.
17. Binnen een moderne samenleving is het van belang dat er
14. Stimuleer het CPO (Collectief Partieculier Opdrachtgever-
een synergie tot stand wordt gebracht tussen: wonen - werken -
schap) In feite zijn de Klushuizen daar al een goed voorbeeld
onderwijs - sport - cultuur - vrije tijd - zorg.
van. Maar er kan meer. En er kan meer samen. Woningbouw-
Maak dat op Zuid die synergie vorm en betekenis krijgt.
verenigingen kunnen veel meer als tot nu toe samenwerkingen
Dus zorg voor SynergieopZuid
aangaan met CPO’s. Ketenintegratie is niet het enige toverwoord. Bouwen aan je eigen huis, samen met vrienden en familie.
TOVERSTRALEN werken aan een duurzaam ontspannen samenleving
Stedenbouw - Landschap - Architectuur
