nummer 134 / drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
2 Colofon
Midden-Delfkrant nr. 134 Uitgave van de Midden-Delfland Vereniging Verschijnt viermaal per jaar. Losse nummers € 3,00 Gedrukt op chloorvrij gebleekt papier. Redactie Arie van der Kooij Ankie Maessen (eindredacteur) Pia van Oord (hoofdredacteur) Frits van Ooststroom Joke Rodenburg-van der Ende
Redactie-adres Midden-Delfkrant, Keenenburgweg 3, 2636 GK Schipluiden,
[email protected] Basis lay-out Frits van Ooststroom, Stad en Streek Cultuurhistorie Productie en druk Drukgroep Maasland, Maasdijk-Coldenhove
Overname van artikelen is in vele gevallen mogelijk in overleg met de redactie. Kopij en suggesties voor kopij zijn van harte welkom bij de redactie.
Verantwoording Publicatie van artikelen behoeft niet te betekenen dat de daarin vervatte meningen het inzicht van de Midden-Delfland Vereniging weergeven.
Abonnementen op de Midden-Delfkrant zijn alleen mogelijk door lid te worden van de Midden-Delfland Vereniging. De minimum contributie bedraagt € 15,- per jaar.
Aanmelding door storting op 3928463 (Postbank) of 14.37.75.367 (RABO) ten name van de Midden-Delfland Vereniging te Maassluis, onder vermelding van ‘nieuw lid’. U kunt ook bellen: (010) 591 90 93 of schrijven: ledenadministratie Midden-Delfland Vereniging, Albert Schweitzerdreef 305, 3146 AP Maassluis. Opzegging van het lidmaatschap/ abonnement uitsluitend schriftelijk aan de ledenadministratie. Opzegging kan slechts geschieden tegen het einde van het verenigingsjaar en met inachtneming van een opzegtermijn van vier weken. Website www.middendelflandvereniging.nl
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Redactioneel Een nieuwe jaargang, een nieuwe serie covers en een nieuw jaarthema: Midden-Delfland, een manier van leven. We nemen u dit nummer mee, om het boerenleven te bekijken. Het portret beschrijft een man met een markant beroep: Gerard van Leeuwen, de boerenzoon, die de molenaar werd van Korpershoek.
In dit nummer vertellen we u over de nieuwe schaapskudde die aan de Woudweg zijn werk doet, ‘nieuwe buitenlui’ vertellen waarom zij kozen voor het leven in een boerderij en Vockestaert kijkt terug op haar tienjarig bestaan. De bouwhistorische verkenning van Frits van Ooststroom beschrijft nu eens
geen boerderij, maar een negentiendeeeuwse villa (op een steenworp afstand van de molen) wier dagen zijn geteld. Dat is de ironie van sloop, dan mág je een gebouw demonteren, zodat je er nog iets van kunt opsteken. De gevelsteen afkomstig van dezelfde villa wordt besproken samen met twee stoepstenen. Verder kunt u lezen over beeldschone nachtvlinders met nog schonere namen, de rol van voedsel op Hodenpijl en een onwaarschijnlijk duo langs een sloot.
En we lopen vooruit op de algemene ledenvergadering van volgende maand, waar een voorzitterswissel zal plaatsvinden. Coming man Ben van der Velde wordt geïnterviewd over zijn plannen en ideeën en Govert van Oord schrijft zijn laatste ‘Van de voorzitter’.
Inhoud
Redactioneel / 2 Zwanenzang? / Govert van Oord / 3 Molenaar van Korpershoek Portret van een Midden-Delflander: Gerard van Leeuwen / Gemma van Winden / 4 Ben van der Velde nieuwe voorzitter vereniging Govert van Oord geeft stokje over / Pia van Oord / 6 2500e lid is ambassadeur voor Midden-Delfland / PO / 7 Baarslust, een villa aan de Gaag Bouwhistorische verkenning / Frits van Ooststroom / 8 Gevelsteen en stoepstenen / FvO / 11 Kringloop in de Herdershof Biologisch eten bij Op Hodenpijl / Pia van Oord / 12 Schaapskudde in de Zuidrand Begrazing zorgt voor gevarieerd en open landschap / Kees Moerman / 13 Juweeltjes in de nacht / Leo Poot / 14 100 jaar op stoom in eigen boezem Ode aan de veilingschuit / PO /15 Nieuwe buitenlui, nieuwe kansen Hulp voor bewoners bij zorg voor het landschap / Han Schouten en Ruud Steggerda / 17 Verlichte boerderijenroute Route door Midden-Delfland voor herhaling vatbaar / Lyanne de Laat / 17 Beste redactie en Rectificatie / 18 De Midden-Delflandprijs 2009 / 18 10 jaar Vockestaert Van keukentafel tot professioneel kantoor / 19 Uit onze winkel / 20 Midden-Delfland, een manier van leven Jaarthema evenementen Midden-Delfland 2009 / 21 Midden-Delfland: Open! In Schiedam en Schipluiden / Joke Rodenburg / 21 Verenigingsnieuws / 22 Agenda 2009 / 23 Wandelen door Midden-Delfland / 23 Hof van Delfland / Bas Verkerk / 24 Zonder vrijwilligers geen Midden-Delfland Vereniging /MDK / 24
Foto voorzijde: Gemma van Winden, Mest uitrijden bij ’t Woudt.
3
Zwanenzang? Vreemde titel voor een laatste ‘van de voorzitter’ eigenlijk. Maar ja, zo noem je een laatste bijdrage nou eenmaal. Bij nazoeken blijkt dat het op een soort rouwritueel duidt van zwanen die gaan verscheiden. En ondanks het feit dat ‘afscheid nemen een beetje sterven’ is, zou ik mijn aanstaande afscheid toch niet te dramatisch willen maken. Toen ik zeven jaar geleden in april 2002 als voorzitter van de Midden-Delfland Vereniging begon, met een vers vernieuwd bestuur, stond de vereniging voor een belangrijke opgave. Oorspronkelijk opgericht als een begeleidingsgroep voor de Reconstructiecommissie en de landinrichting in Midden-Delfland, was een nieuwe koers ingezet om van de vereniging een up-to-date streekvereniging te maken. Gezamenlijk besloten we dat de oude koers van informeren en positief bijdragen aan de ontwikkeling van Midden-Delfland de hoofdactiviteit van de vereniging zou blijven. Maar we stelden ook vast dat we meer dan vroeger zouden moeten werken aan groei en professionalisering; groei, omdat omvang er toe doet als het op invloed uitoefenen aankomt, professionaliteit omdat Midden-Delfland ontwikkelen voorwaar geen simpele klus is. De balans opmaken na zeven jaar is geen onaardige bezigheid. We zijn er samen in geslaagd van de vereniging een grote, levende club te maken. De mijlpaal van 2500 leden van december 2008, het vijfvoudige van 2002, is daarvan een mooi teken. Voor de professionaliteit wijs ik graag op de geoliede wijze waarop tegenwoordig de Midden-Delfland Dagen tot stand komen – vorig jaar al weer de tiende – en op dit prachtige Midden-Delfland ‘magazine’, niet langer totaal afhankelijk van de noeste inzet van enkelen, maar nu systematisch gedragen door een actieve redactie. Met elk kwartaal weer kwaliteitsinformatie over alles wat er in Midden-Delfland speelt en te beleven is. Weggaan valt natuurlijk niet mee, het is vooral een
Natuurvriendelijke oever in Maasland. Foto Ruud Steggerda.
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
rationeel besluit dat een vereniging en een bestuurder niet teveel op elkaar moeten gaan lijken. Dus moet je tijdig vertrekken, voordat ze je vrágen om te gaan. Het wordt ook weggaan en tegelijk hier blijven, met elke morgen mijn privé-uitzicht op de ruimte en de schoonheid van Midden-Delfland. Het zal dus weleens lastig zijn om op mijn handen te moeten zitten. Maar geen zorg, mijn inzet voor ‘kerk, staat en maatschappij’, mij als kind al met grote Gereformeerde vaardigheid ingegoten, zal ook in de toekomst wel vorm blijven krijgen. Een ándere vorm ongetwijfeld, hopelijk een beetje een praktische en met tastbare resultaten. Essentieel is dat het met dezelfde drijfveer en motivatie gebeurt: Midden-Delfland als waardevolle oase in het stedelijk gebied niet alleen overeind houden, maar vooral laten bloeien. Het is mijn overtuiging dat we ons op vele manieren en op vele plaatsen moet inzetten. Een levend MiddenDelfland zal het moeten hebben van actieve boeren, stevige natuurliefhebbers, actieve ondernemers en duidelijke en dienende bestuurders, sámen! Het aardige is dat we dan nog steeds op de oorspronkelijke koers van de Midden-Delfland Vereniging zitten. Want de tweede en derde doelstelling van onze vereniging uit 1977 waren gericht op het samenwerken van alle partijen in Midden-Delfland en op het bouwen van begrip voor ieders belang en rol binnen dit gebied. Gelukkig weet de nieuwe voorzitter alles van samenbinden en samen lijnen naar de toekomst uitzetten. Want de vereniging gaat voort. De horizon voor Midden-Delfland is inmiddels aan het verruimen naar een ‘Hof van Delfland’ en naar een verdere toekomst in 2040. Voor de vereniging is het 2500ste lid niet de laatste mijlpaal, een ledental van 3000 of meer ligt in het verschiet. Midden-Delfland is het waard!
Govert van Oord
4 Portret van een Midden-Delflander: Gerard van Leeuwen
Molenaar van Korpershoek
Ze hebben tot 1980 gemalen en werden toen ingehaald door de tijd. “De molen draaide te langzaam, we waren afhankelijk van de wind. Eigenaar zijn van een molen is moeizaam,” zegt Gerard van Leeuwen terwijl hij liefdevol door het raam op de molen uitkijkt. Midden-Delfland kent vier molens, die allemaal nog vrijwel dagelijks draaien. Molen Korpershoek is de enige die privé-eigendom is. Het is duidelijk dat Gerard van Leeuwen alles in het werk stelt om zijn trots goed te onderhouden.
wel meteen na de oorlog een comité opgericht om te komen tot herbouw van de voor het dorp zo karakteristieke molen. Voorzitter van dit comité was dokter Reijnders, huisarts in Schipluiden. Begin jaren ’50 was er genoeg geld bijeen gespaard en werd een molen in Leimuiden aangekocht. Het gedichtje dat nog steeds de gevelsteen siert, spreekt voor zich: “Brand velde de oude molen neer, maar vrolijk draait de nieuwe weer. Eerst werkloos in Leimuiden, maal ik nu voor Schipluiden.”
Molenaar Gerard van Leeuwen is terecht trots op zijn molen. Foto Gemma van Winden.
Sinds 1423 heeft Schipluiden een molen. In 1541 wordt er melding gemaakt van een molen op de huidige locatie: de hoek van de Gaagweg. De naam van deze achtkantige bovenkruier is afgeleid van ‘karpers hoek’. Het water waar de molen aan ligt was altijd een prima plek voor de karpers om te paren. In 1865 brandde de toenmalige korenmolen af ten gevolge van blikseminslag. Een overbodig geworden poldermolen uit Berkel werd naar Schipluiden gehaald ter vervanging. Op 2 februari 1945 brandde deze molen op onverklaarbare wijze af. De oorzaak ervan is nooit echt duidelijk geworden. Wel werd er vrij-
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Huis ten Dorp Gerard van Leeuwen werd in 1931 op Huis ten Dorp aan de Gaagweg geboren als zoon van een boer in een gezin van acht jongens en vier meisjes. Zoals gebruikelijk in die tijd, hielp Gerard al snel mee in het boerenbedrijf. In de oorlogsjaren gebeurde er veel op Huis ten Dorp. Er waren steeds onderduikers. “Altijd was er gevaar, maar we waren eraan gewend. We zaten soms met 22 man aan tafel. Het gezin van oom Klaas en tante Stijntje van Vliet kwam op 1 maart 1944 ook met vijf kinderen bij ons wonen. Deze broer van mijn moeder moest evacueren uit de Willemoordseweg toen alles daar in de polder door de Duitsers onder water gezet werd tijdens de inundatie. Op de opkamer zat een Amerikaanse piloot verborgen. Mijn ouders durfden dit kennelijk allemaal aan. Ik wist alles, want ik was te groot om dingen voor mij verborgen te houden. Ik mocht nooit iets zeggen en dat legde toch wel een grote druk op me. We hadden eten genoeg op de boerderij. Er was melk en dankzij de akkerbouw ook koren en zo. Natuurlijk werd alles door de bezetter in de gaten gehouden. Toen we bezig waren met dorsen, zat de Duitse controleur in een
gemakkelijke stoel om de boel te observeren. Hij viel prompt in slaap. Dit gaf ons de gelegenheid om een paar zakken koren achterover te drukken. We verborgen niet alleen mensen bij ons thuis. Ik herinner me dat Dirk van den Berg uit Den Hoorn een mooie nieuwe vrachtwagen voor zijn transportbedrijf had. Om vordering te voorkomen, werd de auto bij ons onder stroschelven gestopt. De motor kreeg een plekje onder het hout in de houtloods. Na de oorlog werd de auto opgehaald. Wij brachten tot die tijd onze melkkannen met paard en wagen over de lange laan naar de weg. Toen Dirk van den Berg zijn vrachtwagen terughad, was dat niet meer nodig; hij haalde de melk voortaan aan de woning op. Uit dankbaarheid denk ik zo.” Van boer tot molenaar Samen met zijn broer Aad volgde Gerard zijn vader op in het melkvee- en akkerbouwbedrijf. Intussen ging broer Teun in 1950 samenwerken met Jan de Willigen, de molenaar die geen opvolger had. Omdat de molenaar in het bijbehorende huisje bleef wonen, kocht Teun aan de overkant ven de weg een huis. Door het zware werk kreeg Teun last van zijn rug. “In 1958 besloot ik de molen, de bijbehorende meelhandel en zijn woonhuis van hem over te nemen,” vertelt Gerard. Na drie jaren boer te zijn geweest, koos Gerard een ander vak. “Aad had daar best wel moeite mee. En ik heb de polder erg gemist. Bij de hooibouw en andere oogstwerkzaamheden was ik altijd van de partij om
Gerard van Leeuwen was eerst boer op Huis ten Dorp.
5
Huis ten Dorp voor de verbouwing.
hem te helpen. Dit boerenwerk bleef toch trekken. Verder ging ik bij gelegenheid wel bij andere boeren melken.” Sjouwen op het nekkie Gerard haalde zijn middenstandsen zijn molenaarsdiploma en ging de klanten langs om de bestelling op te nemen. Elke dag had hij een andere wijk. Later werd het gevraagde dan afgeleverd. Het was heel hard werken. “We moesten alles torsen op het nekkie. Bukkend zware zakken meel optillen. Als er een wagon kunstmest aankwam bij het tramstation, werden wij geroepen en moest ik rustig vier keer vijf ton laden en lossen. We haalden de granen op in de havens. We hebben heel wat afgesjouwd. Bij ons werd alles gemalen en vermengd met mineralen en dergelijke tot varkens-, kippen- of koeien mengvoeders. Hier vandaan werd het meel doorverkocht aan de boeren. We liepen met zakken van 50 kilo. De molen maalde op de wind. Dat ging eigenlijk te langzaam en je was van het weer afhankelijk. “Toen zijn we meer meel vanaf de fabrieken gaan verkopen, dat al kant en klaar was. Het kippenvoer en dergelijke maalden we nog lange tijd wel zelf want die hoeveelheden waren niet zo groot.” In 1958 kwam er een elektrische motor op de molen. In 1969 ging Gerard over op bulkvervoer met de bulkauto. Toen moest het voer los gestort worden bij de boeren en plaatsten ze heel veel polyester silo’s. “We hebben tot 1988 gemalen, toen moest de molen grondig gerestaureerd worden. Het wiekenkruis en het staartstuk moesten eraf.” Na de restauratie werd de molen weer officieel geopend door burgemeester Waaijer. Regelmatig draait de molen ook nu op de wind. “Alles functioneert nog. In theorie kunnen we nog malen, maar een boer melkt ook niet meer met de hand.” Hofleverancier Ondanks het zware werk zorgde Gerard dat zijn molen piekfijn onderhouden werd. Alle zolders
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Huis ten Dorp na de verbouwing.
moesten vervangen. “Ik heb altijd moeten schipperen om een subsidie los te krijgen en de rest kwam uit eigen portemonnee. Ik vind ’t mooi en het is steeds mijn trots geweest om de molen netjes bij te houden.” Ook het rietwerk werd vervangen en een paar jaar geleden kreeg de molen een nieuwe gevelsteen aangeboden door de plaatselijke bakker.
Toen Koningin Beatrix in 2005 een bezoek bracht aan Schipluiden, was zij oprecht verrast door de prima staat van onderhoud van de molen. Aan de muur van zijn kantoor heeft Gerard van Leeuwen een aantal foto’s hangen, waarop hij met het staatshoofd in gesprek is. “Daar zijn we toch nog een soort trots op,” vertelt hij. Vanaf 1990 was het meelbedrijf trouwens hofleverancier en nog steeds rijdt zoon Hans om de zoveel weken naar het Noordeinde om het voer voor de paarden van de Koninklijke stallen te leveren. “Mijn vrouw en ik werden ooit op Prinsjesdag samen met andere leveranciers op een lunch uitgenodigd, dat was natuurlijk wel leuk.”
Belangstelling Zomer en winter staat de molen in de belangstelling. Honderden bruidsparen zijn voor het karakteristieke gebouw vereeuwigd. Het huis naast de molen werd, toen Gerard en zijn vrouw Ien het kochten, afgebroken en geheel opnieuw opgebouwd. In 1991 werd Gerard koninklijk onderscheiden voor het talloze vrijwilligerswerk voor kerk, vrijwillige brandweer, schoolbestuur, brandassurantie en schaatsvereniging, maar daar praat hij liever niet over. “Ik heb wel de volgende dag een gouden ring voor mijn vrouw gekocht, want het was vooral dankzij haar dat ik al dat vrijwilligerswerk, wat eigenlijk gekkenwerk was, kon doen.” Zoon Hans en schoondochter Jeannet zetten het werk in het veevoederbedrijf voort. “Met veel liefde en vooral veel doorzettingsvermogen,” zegt Gerard. Op 7 maart 2009 ontving Gerard het Certificaat van verdienste op de Algemene Vergadering van De Hollandsche molen, na vijftig jaar lidmaatschap. Ondanks het feit dat het harde leven in de stoffige omgeving zijn tol eiste, blijft Gerard molenaar in hart en nieren. Nog steeds zie je bij rouw en trouw van de naaste familie, buren of goede vrienden, de molen droefheid uitdrukken of in de vreugdestand staan. Molen Korpershoek, de trots van de molenaar, is karakteristiek en beeldbepalend niet alleen voor deze bevlogen man, maar voor heel Schipluiden
Gemma van Winden-Tetteroo
Molen Korpershoek in al haar glorie, met het oude huis.
6 Govert van Oord geeft stokje over
Ben van der Velde nieuwe voorzitter vereniging Na zeven jaar treedt Govert van Oord af als voorzitter van de Midden-Delfland Vereniging. Bij de ledenvergadering in april zal hij worden opgevolgd door bestuurslid Ben van der Velde. Tijd voor een nadere kennismaking met deze man.
Foto Martine Broek-van der Velde.
Voor Ben van der Velde is MiddenDelfland niet onbekend. Toch noemt hij zich een echte stedeling, geboren en getogen in Vlaardingen, maar wel in Vlaardinger Ambacht, waar de polder toen nog om de hoek lag. Zo ver gaan zijn jeugdherinneringen ook: hij leerde schaatsen op een slootje vlakbij huis en op zondagmiddag ging hij met vader wandelen en kwam met onderweg geplukte weidebloemen thuis voor moeder. Zo heeft hij de grote waarde leren kennen van het agrarische open gebied vlakbij. Zonder die nabijheid van die open, groene ruimte zegt hij niet in de stad te kunnen wonen. Hoe omschrijf je je liefde voor Midden-Delfland? Je zou kunnen zeggen, dat ik Midden-Delfland opnieuw heb leren kennen toen ik wethouder van Vlaardingen werd en recreatie en groen, dus ook het gebied zelf, in
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
mijn portefeuille kreeg. Alle vergaderingen in de regio, of het nou in Delft of in Maassluis was, bezocht ik per fiets. Honderden keren heb ik door Midden-Delfland gereden, in alle seizoenen, en dan word je goed met je neus op de feiten gedrukt. Dan zie je pas goed de enorme waarde van het gebied. De weidse open ruimte, het cultuurlandschap en het agrarische leven dat zo contrasteert met dat in de stad. En dan zó dichtbij; waar je in Vlaardingen ook woont, binnen tien minuten ben je echt buiten. En wat ik nu ook weer ervaar in het waterschap, waar ik sinds kort gekozen lid van de Verenigde Vergadering ben: boeren leven een ander soort leven: zij gaan om met vee, met de seizoenen en het weer en dat brengt een andere kijk mee op de maatschappij. Dat bevalt mij wel. Wat dat betreft is het nieuwe jaarthema ‘Een manier van leven’ de spijker op de kop.
Wat zie je als toekomstperspectief voor de Midden-Delfland Vereniging? Dat is eenvoudig het uitvoeren van de doelstellingen van de vereniging: Midden-Delfland open en vitaal houden. Daar kunnen we de leden, vooral die uit de steden en het Westland, veel meer bij betrekken. Het is niet genoeg om ze te informeren (wat we goed doen), maar ik vind dat we ze meer moeten uitdagen. Tot het daadwerkelijk beleven van Midden-Delfland zoals tijdens de wandelingen, tot meedoen aan activiteiten en hulp bij de uitvoering van taken. Ik zou ook in stedelijk gebied meer willen samenwerken met bestaande organisaties daar, zoals historische verenigingen, volkstuin- en natuurverenigingen en wandel-, fiets- en atletiekclubs. Om stad en land hechter met elkaar te verbinden en om de persoonlijke netwerken te versterken. We hebben elkaar meer te bieden dan we denken. Wat wil je bereiken in je voorzittersperiode? Ik ben uit op continuïteit in het beleid van de vereniging. Geen trendbreuk. Natuurlijk zal ik een andere voorzitter zijn dan Govert; die is niet makkelijk te evenaren. Ik heb mijn eigen stijl, waarvan ik weet dat die effectief is. Uiteindelijk blijft de inhoud van de zaak voorop staan, die bepaalt wat je wilt en hoe je je dan opstelt. Een belangrijk punt vind ik ook het aantrekken van vrijwilligers. We hebben er heel wat, maar we organiseren ook veel waarbij we allerlei soorten hulp nodig hebben. De vereniging zou vrijwilligers (en leden in het algemeen) echter meer kunnen bieden; kennisvermeerdering door lezingen of korte cursussen. Daarmee binden we meer mensen aan ons.
Wat zie je als het belang van de MDV? We zijn met onze 2500 leden nu een factor van belang geworden, waar overheden niet omheen kunnen. Ook daar staan voor ons continuïteit en consistentie van beleid voorop. We hebben al zoveel plannen voorbij zien komen, die niet tot uitvoering komen. Bovendien duiken er regelmatig ideeën op, die geen oplossing zijn voor het echte probleem, zoals nu bijvoorbeeld de rondweg rond Maasland. Die overheden moeten we dus op een aardige manier bij de les zien te houden. Dat doen we in gesprek en in geschrift; als dat nodig is nemen we stelling, desnoods tegen de ver-
7 drukking in. Daarbij zijn diplomatie en tact net zo belangrijk als gepast met de vuist op tafel slaan, al ligt dat eerste mij beter. Overigens moeten we ons realiseren, dat het leven verandert, dat mensen veranderen en dat een gebied als Midden-Delfland in de loop van de tijd dus ook verandert. Maar die veranderingen mogen wat mij betreft nooit de collectieve waarde van het gebied op het spel zetten.
Hoe zie je de Midden-Delfkrant, heb je nog tips? Het blad is het visitekaartje van de vereniging. Het ziet er professioneel, zelfs glossy uit. Het is ook heel inhoudelijk, daar hou ik wel van. Die degelijkheid is tegelijk ook een risico, want misschien maak je je daarmee voor sommigen onbereikbaar. Ik zou graag willen dat de vereniging jongeren beter bereikt. Maar wellicht moet we daar andere middelen voor inzetten, met andere media. Ik ben eigenlijk ook wel benieuwd, wie al die nieuwe leden zijn; wat weten we van al die mensen, behalve hun woonplaats? Een tip, niet echt. De krant is gevarieerd en kleurrijk. Misschien is het een goed idee om meer over de randen van het gebied te schrijven en te laten zien, hoe de stad MiddenDelfland is ingetrokken. De stadsboerderijen die in alle steden nog te vinden zijn, zijn dan een sprekend voorbeeld van het overgebleven platteland in de stad. Tenslotte, wat vond je van het idee van Tineke Ruijgh in de vorige krant, om leden meer bij discussies en voorstellen te betrekken? Daar ben ik het helemaal mee eens, al kun je leden niet dwingen om niet-consumptief te zijn; dat is legitiem. Leden geven het bestuur natuurlijk een zeker mandaat, maar draagvlak is dan een noodzakelijke voorwaarde. Er zijn zeker grote onderwerpen, waarbij ik leden graag zou uitdagen om hun mening te geven. En met de website heeft de vereniging een instrument om daar een vorm voor te vinden. Misschien moeten we eens denken aan een stelling van de maand.
Pia van Oord
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
2500ste lid is ambassadeur voor Midden-Delfland In twee jaar tijd is de Midden-Delfland Vereniging gegroeid van 1500 naar 2500 leden. Dit geweldige resultaat is het gevolg van actieve aanwezigheid van de vereniging bij allerlei evenementen, niet alleen in Midden-Delfland maar ook in de omliggende steden. In december kon tijdens de kerstmarkt in Schiedam het 2500ste lid worden genoteerd. Mevrouw Van Velzen komt zelf ook uit die stad en is een echte Schiedamse; ‘van de jenever’ noemt ze het zelf. Zij heeft een druk bestaan, maar zij kent MiddenDelfland wel en verheugt zich erop in de nabije toekomst meer tijd te krijgen om er te fietsen en te wandelen. Het gebied is voor haar de buitentuin van de stad, zo dichtbij en zo mooi open en groen.
Mevrouw van Velzen kreeg een delegatie van het bestuur op bezoek met ter felicitatie een bos bloemen en een dinerbon te besteden bij Op Hodenpijl. Die cadeaubon is intussen geconsumeerd. Op een mooie zondag wandelde het echtpaar Van Velzen met vrienden vanuit Vlaardingen naar Hodenpijl, langs het water van de Vaart en de Gaag. Mevrouw Van Velzen vertelt dat de locatie een grote verrassing was en het diner heerlijk. Zij is sterk gemotiveerd om de banden met Midden-Delfland aan te halen; zo is de foto genomen voor
het pand waar ze een kookstudio wil beginnen, waar bij voorkeur met smaakvolle lokale producten zal worden gewerkt en zoekt ze ook naar andere mogelijkheden om Midden-Delfland in het stedelijk gebied en in haar eigen netwerk beter bekend te maken.
Dat sluit goed aan bij de activiteiten van de Midden-Delfland Vereniging, die hard werkt om het draagvlak voor het gebied te vergroten: de meeste genieters van Midden-Delfland wonen zelf in de stad, waarderen het gebied sterk, maar hebben vaak geen idee van de inspanningen die het kost om het zo mooi en aantrekkelijk te houden en tegelijk economisch vitaal. We zijn benieuwd of dit groeitempo wordt volgehouden. De vereniging heeft haar zinnen gezet op drieduizend leden aan het eind van 2010. Er wonen in de omgeving van Midden-Delfland nog mensen genoeg die over de streep getrokken kunnen worden. (PO)
Vlnr. verenigingssecretaris Wil Boonstra, mevrouw Van Velzen en vice-voorzitter Ben van der Velde.
8 Bouwhistorische verkenningen
Baarslust, een villa aan de Gaag Baarslust is de naam van een villa, gelegen in de bocht van de Gaagweg tussen de molen Korpershoek en de dorpskern van Schipluiden. Het huis staat op een soort schiereiland tussen de Gaag en de Zijde en werd aan het eind van de negentiende eeuw gebouwd voor de Haagse fabrikant Henri Louis Enthoven (1852-1920).
De voorgevel van Baarslust in 2008. Het rechtergedeelte is Gaagweg 4, links Gaagweg 6, met uitbouw. Foto auteur.
Henri Louis Enthoven was directeur van de NV Pletterij, voorheen L.I. Enthoven en Co. Dit bedrijf was indertijd een van de grootste metaalbedrijven van het land met achthonderd man personeel. De fabrieksgebouwen stonden in Den Haag aan de Haagsche Trekvliet tegenover het Zieken (op de plaats van de huidige Pletterijkade). In 1905 werd het bedrijf verplaatst naar de Schieweg in Delft. De directeur liet zich vanuit Schipluiden per koetsje naar zijn werk vervoeren, later per automobiel. Scheepswerfje Enthoven was een liefhebber van watersport en bezat een stoombootje en enkele scheepjes. Naast het huis lag een scheepswerfje waarvan hij eigenaar moet zijn geweest. Het uitzicht over het water en de weilanden vanaf deze plaats was prachtig. De kassen aan de Zijde en de bebouwing aan de overkant van de Gaag waren er nog niet. Wellicht was zijn liefde voor water en watersport de reden om hier een huis te laten bouwen. Het zal in die tijd aan de Gaagweg heel wat rustiger zijn
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
geweest dan tegenwoordig. Een paar keer per dag passeerde de paardenomnibus van Delft naar Maassluis (vice versa) die in 1886 was ingesteld. In 1912 werd de Trambrug gebouwd en kwamen de stoomtrams van de WSM voorbij. Het zal voor de directeur van de Pletterij wellicht een teleurstelling zijn geweest dat de Trambrug over de Vlaardingervaart door
Werkspoor werd gebouwd en niet door zijn bedrijf. De Pletterij was onder meer gespecialiseerd in de bouw van spoorbruggen. Gaagweg 4 en 6 Onlangs is een vergunning verstrekt tot het slopen van de villa aan de Gaagweg. Dit artikel is geschreven op een moment dat het pand nog aanwezig is. Er zijn twee huisnummers: Gaagweg 4 en Gaagweg 6. Tot voor een aantal jaren was het gedeelte op nummer 6 als garagebedrijf in gebruik en het gedeelte op nummer 4 als woning. Daarna werd het geheel als huisvesting voor studenten ingericht. In het dossier van het pand bij de gemeente bevinden zich twee foto’s. Het zijn zwart-witfoto’s die waarschijnlijk eind jaren zeventig zijn gemaakt. Op de foto van de voorgevel heeft het complex nog twee gescheiden daken, beide gedekt met natuurstenen leien. Nu is het rechterdak voorzien van een bitumineuze dakbedekking en aangekapt aan het linkerdak. De gescheiden daken indiceren twee separate bouwdelen, een duidelijke bouwnaad in de voorgevel ondersteunt dat. Bovendien is het steenformaat van beide bouwdelen verschillend en hebben ze vensters van verschillend formaat. Het zijn dus twee panden die niet in één keer zijn gebouwd. De villa op nummer 6 werd in 1891 gebouwd (zie kaderstukje over de gevelsteen). Op de oudste kadasterkaart (uit 1813) is de villa op nummer 6 nog niet aanwezig. Op de plaats van het pand nummer 4 staat dan een huis met een L-vormige plattegrond. Het huidige huis moet daar omstreeks 1900 zijn gebouwd. De kap heeft een voor die tijd moderne constructie. Aan de voorzijde kwamen identieke dakkapellen als op het woon-
Op een foto uit ca. 1978 zien we nog twee separate daken. Foto Gemeente Midden-Delfland.
9
Een hoekstuk van het stucplafond van de woonkamer is ingemetseld in een tussenwand op de zolder van het pand. Foto auteur.
huis op nummer 6. Behalve de voorgevel zijn alle (zichtbare) gevels van het huis gepleisterd. Mogelijk is bij de bouw van het pand gebruikgemaakt van het fundament en de zijgevels van de voorganger; mogelijk verbergt het pleisterwerk hier achttiende-eeuws muurwerk. Op de oude zwart-witfoto van de achtergevel is te zien dat de ruimte tussen de lange en de korte poot van de L is opgevuld met een houten uitbouwtje met lessenaardak. Aansluitend hierop is in de gevel van het huis op nummer 6 een geveldeel te zien met een deur en een raam. Bij de verbouwing van het pand in 1978 ten behoeve van een uitbreiding van de garage is hier een moderne aanbouw gekomen, waarbij ook het houten uitbouwtje is vervangen.
Het interieur Door inbouw van kamertjes, diverse keukens en sanitaire voorzieningen ten behoeve van de kamerverhuur is het oorspronkelijke interieur van de beide panden dermate aangetast, dat geen goed beeld van de oor-
In 1882 maakte Vincent van Gogh een aquarel van de Pletterij. Het watertje op de voorgrond is de Schenk. Op de achtergrond de directiewoning op de hoek van de Haagsche Trekvliet. Collectie Georg Schäfer, Euerbach.
spronkelijke indeling mogelijk is. Merkwaardig is dat de ruimten in korte poot van de L niet bij het woonhuis op nummer 4 behoren, maar bij nummer 6. Onduidelijk is hoe de relatie tussen de huizen op nummer 4 en op nummer 6 was gedurende de bewoning door de familie Enthoven. Door de vele verbouwingen en aanpassingen van het interieur is binnen weinig authentieks te ontdekken. In de gang op nummer 4 liggen laat negentiende-eeuwse, lichtbeige cementtegels met een zwart stermotief. Wellicht dateren de gefacetteerde wandtegels met decoratieve randafwerking (een soort
De achterzijde van de villa Baarslust, ca. 1978. Links de gepleisterde muren van Gaagweg 4. Foto Gemeente Midden-Delfland.
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Jugendstil), ook uit die tijd. De beide woonkamers hebben een betegelde schoorsteenmantel uit het tweede kwart van de twintigste eeuw. Op diverse plaatsen in het pand zijn oude paneeldeuren hergebruikt en op zolder is een restant van een bedstee aanwezig. In het pand op nummer 6 zijn de voordeur en het tochtportaal met tochtdeur nog gedeeltelijk authentiek. Wel is de voordeur ingekort en het bovenlicht ervan verlaagd, waarschijnlijk om een ophoging van de Gaagweg op te vangen. In een tussenwand op de bovenverdieping waren twee driehoekige decoratieelementen ingemetseld. Deze gipsen elementen zijn inmiddels door de Historische Vereniging OudSchipluiden van de ondergang gered. Het zijn hoekstukken van een stucplafond uit de bouwtijd op de begane grond. Dat moet een zeer rijk gedecoreerd plafond zijn geweest. Hoe zou het huis ingericht zijn geweest? Zouden er bijvoorbeeld veel schilderijen gehangen hebben? Zowel de vader van Henri Louis als zijn broer Lodewijk Cornelis waren verwoede kunstverzamelaars. Van Lodewijk Cornelis, die in Voorburg woonde, is bekend dat hij Vincent van Gogh financieel ondersteunde (in diens Haagse en Brabantse jaren) en dat hij honderden tekeningen en aquarellen van Vincent bezat en uiteindelijk zevenenveertig olieverfschilderijen. Hij verzamelde ook werken van andere Nederlandse en Franse meesters. Lodewijk Cornelis
10 schilderde ook zelf, bovendien speelde hij cello. Muzikaliteit zat wellicht in de familie want de oprichter van de Pletterij, Lion Israel Enthoven (1787-1890) was aanvankelijk violist en concertmeester van de Franse Opera in Den Haag. De familie stamt af van de joodse immigrant David Joseph die vanuit Duitsland, via Eindhoven (vandaar de naam Enthoven) in 1752 in Den Haag belandde en daar een handel in oude kleding begon.
Foto van het tuinhuis na een gedeeltelijke restauratie, met nog veel intacte gietijzeren onderdelen. Uit: De metaalpletterij en ijzergieterij L.I. Enthoven & Co.
De driezijdige achterkant van het tuinhuis in 2008. Foto auteur.
Een fragment van de ijzeren constructie in de uitbouw van Gaagweg 6. Foto auteur.
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Twee uitbouwen Terug naar Baarslust. Zowel Gaagweg 4 als Gaagweg 6 hebben een uitbouw met een bijzondere constructie. Ongetwijfeld dateren deze uit de tijd dat Henri Louis Enthoven bewoner was van de villa. De uitbouw met lessenaardak aan de noordzijde van het huis op nummer 4 doet sterk denken aan een kas, maar heeft een houten dakbeschot. De gordingen van profielijzer liggen op driehoekige ijzeren vakwerkconstructies waarvan de verbindingen zijn geklonken. De uitbouw aan de zuidzijde van nummer 6 is veel groter en strekt zich uit over de volle diepte van het pand. De gevel aan de straatzijde heeft een houten frame dat is opgevuld met panelen van verticaal en diagonaal geplaatste kraaldelen. De zuidgevel van de uitbouw is onder en tussen de ramen van baksteen, maar aan de vele naden in het metselwerk is te zien dat ook deze wand van hout is geweest. Zeer waarschijnlijk was ook de derde gevel van de uitbouw van hout. Nu is dat een gemetselde muur met een grote garagedeur. Het houten frame van de uitbouw was bevestigd tegen een aantal ijzeren stijlen. Ter weerszijden van de zuidgevel zijn de geklonken profielen van deze staanders aan de buitenkant van de uitbouw zichtbaar. Binnen is de ijzeren constructie nog geheel intact. De stijlen en liggers zijn opgebouwd uit aan elkaar geklonken profielen die op de hoeken zijn verstijfd met driehoekige schetsplaten. Op de liggers zijn houten balken bevestigd waarop het dakbeschot ligt. Het is onduidelijk hoe de verbinding tussen deze uitbouw en het woonhuis oorspronkelijk was. Een tijdlang vormde de uitbouw één ruimte met het aangrenzende deel van het woonhuis. Nu is een en ander gescheiden door een wand van gasbetonblokken. De ijzeren constructies hebben alles te maken met het bedrijf van Henri Louis Enthoven. De fabricage van dergelijke constructies was daar aan
de orde van de dag. Hoewel simpeler van uitvoering zijn de constructies vergelijkbaar met bijvoorbeeld de spooroverkappingen van Station Hollands Spoor in Den Haag, die omstreeks 1888 door Pletterij Enthoven werden vervaardigd. Zowel uit bouwhistorisch als uit industrieel-archeologisch oogpunt zijn beide uitbouwen bijzonder interessant. Behoud ervan is gewenst. Getracht zal worden deze elementen bij de sloop van het complex zorgvuldig te demonteren en elders een passende nieuwe bestemming te geven.
Tuinhuis Nog interessanter is het tuinhuis dat in de hoek van de tuin langs de Zijde staat. Ook dit gebouwtje is een combinatie van ijzer- en houtbouw, maar het heeft tevens een aantal onderdelen van gietijzer. Het tuinhuis is een rechthoekig gebouwtje met aan de achterzijde een drieachtste sluiting. Het lage zadeldak rust op driehoekige vakwerkconstructies. De wanden bestaan uit een frame van gedecoreerde gietijzeren zuilen, met tussen de zuilen een venster en een gesloten houten borstwering. Deze borstweringen waren indertijd aan de buitenzijde voorzien van een decoratief gietijzeren hekwerk. Ook het driehoekige fronton aan de voorzijde bevatte een gietijzeren bekleding, waarvan nog een restant in het tuinhuis aanwezig is. Van de gietijzeren consoles die de dakrand dragen is er slechts één bewaard gebleven. Ook de sierlijke decoratie op het dak is verdwenen. De productiewijze van dergelijke gietijzeren elementen (zandgieten) is simpel en relatief goedkoop, maar voor de eventuele restauratie van het prieel moet men dan wel beschikken over een model van elk onderdeel. Ten slotte Als gebouw is Baarslust vrij sober, maar wel stijlvol. Vooral de voorgevel van het pand is statig met een op de verdieping doorgetrokken middengedeelte waarboven zich een classicistisch fronton bevindt. Aan de bovenvensters is te zien dat daar vroeger luiken zaten. De beide uitbouwen en het tuinhuis zijn bijzonder als voorbeelden van industriële bouw uit een periode dat bouwen in ijzer opgeld deed. Het is jammer dat de villa wordt gesloopt. Het is een exponent van een vrijwel onbekend stukje geschiedenis, waarin een groot industrieel bedrijf en een van zijn directeuren een rol speelden. Henri
11
Gevelsteen en stoepstenen
Het stichtingssteentje van Baarslust
De grafsteen van Henri Louis Enthoven aan de voet van het baarhuisje op de Algemene Begraafplaats in Schipluiden. Foto auteur.
Louis Enthoven leed aan een ongeneeslijke ziekte. Hij benam zich op 68-jarige leeftijd het leven. Zijn graf bevindt zich op de Algemene Begraafplaats van Schipluiden. De grote steen draagt de tekst ‘Hier rust H.L. Enthoven HLz / Geboren 29 juni 1852 / Overleden 19 december 1920’. De steen ligt aan de voet van het baarhuisje en kijkt als het ware uit op de villa aan de Gaagweg.
Frits van Ooststroom
Een uitgebreide versie van dit artikel verscheen in het Jaarverslag 2008 van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden.
Bron: Ooststroom, F.W. van, ‘Villa Baarslust, Gaagweg 4-6, Schipluiden, Gemeente Midden-Delfland. Een rapportage in afbeeldingen’. Stad en streek cultuurhistorie, Vlaardingen 2009 (in opdracht van Gemeente Midden-Delfland).
Rechts naast de voordeur van de villa Baarslust aan de Gaagweg 6 in Schipluiden was een kleine marmeren stichtingssteen ingemetseld. De steen bevindt zich nu in Museum Het Tramstation in Schipluiden. De tekst luidt: ‘M.D. Enthoven jr. / oud 12 jaar / 30-5-1891’. M.D. Enthoven is Maximiliaan Dirk (Max) Enthoven, de in 1880 geboren enige zoon van Henri Louis Enthoven. Henri Louis was directeur van de NV Pletterij, voorheen L.I. Enthoven & Co in Den Haag en opdrachtgever voor de bouw van de villa Baarslust. De toevoeging ‘jr.’ achter de naam van Maximiliaan Dirk maakt het onderscheid met M.D. sr.: Marcus David Enthoven, de grootvader van Max (van moeders zijde). Henri Louis was in 1876 getrouwd met zijn nicht Celestine Enthoven. Hoe ging het verder met Max Enthoven? Hij trad op dertigjarige leeftijd (omstreeks 1910) in dienst van de Pletterij en volgde in 1920 zijn vader op als directeur. Hij vormde de vierde generatie Enthoven in de directie en was tevens het laatste lid van de familie dat dit belangrijke metaalbedrijf heeft geleid. In 1923 kreeg de Pletterij een grote opdracht van de Bataafse Petroleum Maatschappij voor de vervaardiging en het monteren
van een groot aantal olieopslagtanks op Curaçao. Max Enthoven ging er met 200 man heen en volbracht de klus. Net als zijn vader, die in Schipluiden o.a. een stoombootje had liggen, was Max een liefhebber van watersport. Hij bezat een tien tons motorjacht, de ‘Mississippi’, dat in Amsterdam lag. Hij woonde aan het Prins Mauritsplein in Den Haag. Maximiliaan Dirk overleed in 1937. Voor de deur van de villa aan de Gaagweg lag een grote hardstenen stoepsteen. Deze steen ligt thans voor het pand Dorpsstraat 54 in Schipluiden (naast Autobedrijf Van der Windt). In de steen is recent aan de linkerkant het woord ‘ANNO’ gebeiteld en rechts het jaartal ‘1898’. Dit is het bouwjaar van het pand aan de Dorpsstraat. Het voorste gedeelte van de steen vertoont slijtagesporen die zijn veroorzaakt door het verkeer op de Gaagweg dat decennialang over de voorkant van de steen heeft gereden. Aan de Gaagweg is de grote stoepsteen vervangen door een kleinere (inmiddels ook met slijtagesporen). Het verschillende formaat van de beide stenen laat zien dat de Gaagweg aanzienlijk breder is gemaakt. (FvO)
Foto’s F.W. van Ooststroom
De stoepsteen van Baarslust ligt nu voor het huis Dorpsstraat 54 in Schipluiden.
De huidige stoepsteen voor Gaagweg 6 vertoont slijtage door het langsrazende verkeer. drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
12 Biologisch eten bij Op Hodenpijl
Kringloop in de Herdershof Op Hodenpijl heeft als cultureel ontmoetingscentrum tot doel om natuur, cultuur, kunst, talent, gezondheid en welzijn met elkaar te verbinden. Een kleine twee jaar draait Op Hodenpijl nu en de activiteiten breiden zich gestaag uit. Eén van die activiteiten draait om voedsel, de Herdershof is daarvan het middelpunt.
Al bij de ingang wordt dat duidelijk, het lijkt of je een ouderwetse groentewinkel binnenstapt. Je ruikt de verse producten en ziet direct de kisten met kleurrijke groente en fruit. Op een oud slagershakblok staan een weegschaal, een geldkistje en een mand met eieren. En een hele rij potjes met huisgemaakte jam. De producten zijn biologisch gekweekt en als het even kan afkomstig uit eigen tuin en kas of uit Midden-Delfland. Het zijn de producten van het seizoen; nu dus vooral spruiten, knolselderij, prei, wortelen, aardappelen, appels en peren, rode en gele ui en allerlei soorten kolen: Chinese kool, rode kool, groene kool. Seizoensgebonden Maar de Herdershof is meer: de twee koks Joyce van der Knaap en Robert van Trigt koken bewust met lokale producten die biologisch zijn geteeld en dat leidt vanzelf tot seizoensgebonden gerechten. Het is nog een hele toer om aan alle spullen te komen; de eigen moestuin bij de boerderij aan de overkant op de buitenplaats Hodenpijl levert het nodige; en er is in het dorp een
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
(onverwarmde) kas, die zorgt voor bonen en tomaten. Lokale producenten leveren weer de zuivel en de appels en peren. Zo ontstond er ook een lijntje naar het Lentiz College in Maasland. Bij deze ‘groene’ opleiding bleek een enorme hoeveelheid pompoenen beschikbaar te komen. Een ruil was snel beklonken; misschien komt er volgend jaar meer uit de schooltuin naar de Herdershof.
De koks hebben een voorkeur voor vegetarisch maar er staat zeker ook vlees op het menu. Zo komt het rundvlees van de biologische boerderij van Jan Duindam in Delfgauw en is de zeug, die vorig jaar op de eigen boerderij van de buitenplaats Hodenpijl voor ruim nageslacht heeft gezorgd en toen heel wat bekijks trok, zelf als ham en karbonade op tafel terecht gekomen. Zo is het begrip kringloop hier een heel alledaags gegeven. Professionele keuken De koks maken er een sport van om alles wat er binnen komt, zo veel mogelijk te gebruiken. Weggooien is zonde, van de moeite en van de energie die het heeft gekost om te
groeien tot een mooi product. Een goed voorbeeld waren de pompoenen. Dat waren er heel veel, ook voor het winkeltje. Behalve pompoensoep werd er ook gegrilde pompoen geserveerd, ging er in de salade in de oven geroosterde pompoen. Toen er nog steeds pompoenen overbleven, werd er tenslotte chutney van gemaakt. Die potjes gaan tenminste weer een tijdje mee! Een ander voorbeeld is de broodpudding. De restanten van aangesneden cake en krentenbrood worden verwerkt in dit heerlijke toetje. Alle cakes worden hier zelf gebakken. De keukenuitrusting is professioneel; er wordt gewoon op gas gekookt, een magnetron is er niet te vinden. Hij wordt ook niet gemist.
Nu de keuken en de kaart op orde zijn worden er weer nieuwe activiteiten bedacht, die op deze basis voortbouwen. Regelmatig treedt een fadozangeres met musici op tijdens een buffet met meerdere gangen: dit feestelijk eten wordt in het activiteitenprogramma ‘muzikaal genieten’ genoemd. En de afgelopen winter is gestart met het geven van kookworkshops waarin koken met seizoensproducten centraal staat. Dit is weer een andere manier om gezondheid, talentontwikkeling en lekker eten met elkaar te verbinden.
Er zijn volop nieuwe ideeën bij Op Hodenpijl, er wordt gespeeld met de gedachte om in de naastgelegen boerderij te kunnen overnachten. Zo kunnen de vier doelen ontmoeten, ontdekken, ontwikkelen en tot rust komen nog beter tot hun recht komen.
Pia van Oord
Zie ook www.ophodenpijl.nl. Foto’s auteur.
13 in een vacht blijven hangen, vallen op andere plekken weer op de grond. Hierdoor wordt op een natuurlijke manier gezorgd voor de verspreiding van planten. Dit is goed voor de biodiversiteit, het zorgt voor veel verschillende plantensoorten in een relatief klein gebied. Daarnaast wordt het open karakter van dit deel van MiddenDelfland door de schapen al grazend in stand gehouden.
Begrazing zorgt voor gevarieerd en open landschap
Schaapskudde in de Zuidrand Sinds 9 januari 2009 kan je in het recreatiegebied de Zuidrand bij Vlaardingen en Schiedam genieten van een heuse schaapskudde, compleet met herder en hondje. Laura Hoogerwerf, een fervent schapenliefhebber ziet hier haar wens om een eigen schaapskudde te hoeden in vervulling gaan. De kudde is ondergebracht in een stal in de Woudweg bij Vlaardingen en heeft daar de beschikking over een omheind weiland. De Agrarische Natuurvereniging Vockestaert verzorgt het beheer van de hele Zuidrand. De schaapskudde is een pilotproject dat deel uitmaakt van het beheerplan van Vockestaert voor dit gebied. Aad Kleyweg is als beheercoördinator van Vockestaert nauw betrokken bij de kudde en heeft de contacten gelegd met de bekende schapenhouderij van de familie Abbink in Haaksbergen wat heeft geleid tot de aankoop van de kudde.
100 drachtige ooien Al wandelend of fietsend door de Zuidrand kan je de schaapskudde tegenkomen. De schapen gaan een groot deel van de ongeveer 250 hectare grond in de Zuidrand begrazen. De kudde bestaat uit 2 rammen en 100 drachtige ooien en zal in het voorjaar uitgroeien tot ongeveer 250 schapen en lammetjes. De stal waar de schapen nu gehuisvest zijn zal ook als kraamkamer worden gebruikt. Het is een geweldig voorbeeld van een nieuwe verbinding
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
tussen stad en platteland, één van de thema’s uit de Gebiedsvisie Midden-Delfland. De begrazing door de schapen zal zorgen voor een gevarieerder landschap. De zaden die op de ene plek
Schaapscheerdersfeest Er wordt nog nagedacht over activiteiten waarbij de kudde een prominente plaats kan innemen. Een schaapscheerderfeest, waarbij de schapen in het voorjaar van hun dikke wollen jas worden ontdaan, is een geweldig evenement dat niet mag ontbreken. Daarnaast wordt er gedacht aan de mogelijkheid om lammetjes te adopteren. Iedereen die een lammetje adopteert krijgt dan een certificaat met een foto van het lam. Maar voorlopig moet de kudde zich eerst maar eens gaan thuis voelen in de Zuidrand. In het kader van natuur- en milieueducatie kan de kudde ook haar diensten bewijzen. Het bezoeken van een boerderij door schoolklassen wordt in samenwerking met Vockestaert steeds vaker georganiseerd. Schoolklassen zouden nu ook een echte schaapskudde in MiddenDelfland kunnen bezoeken en geïnformeerd worden over het hoeden ervan. Het zal in ieder geval prachtig zijn om in het voorjaar de kudde met al die dartele lammetjes erbij tegen te komen in de Zuidrand.
Kees Moerman
Meer info www.vockestaert.nl. Foto’s Hans de Lijser.
14
Juweeltjes in de nacht Mocht u in de veronderstelling zijn dat er alleen op de dag wat te genieten valt in ons prachtig Midden-Delfland dan heeft u het mis. Er zijn ook Midden-Delflanders die er in de nacht op uittrekken om in het gebied actief te zijn, ondergetekende is er ook zo één. Als enthousiast vlinderwaarnemer altijd op zoek naar locaties waar zich mogelijk een interessante vlinderbiotoop heeft ontwikkeld. Net voor donker op pad met lichtval en smeer (lokstof) en dan maar afwachten wat voor moois er op af komt. En ik verzeker u dat er niet lang gewacht hoeft te worden om te kunnen ervaren dat nachtvlinders in veel gevallen in schoonheid niet onderdoen voor dagvlinders. Ook in Midden-Delfland zijn prachtige soorten te spotten, kijk naar de foto’s en zeg nou zelf, mooi of niet? Het zijn geen zeldzame soorten die ik u laat zien, al kom ik deze zeker ook tegen, maar soorten die de meeste lezers nog nooit gezien hebben en toch kan tegenkomen rondom huis en tuin/erf. Ook niet zo verwonderlijk want een normaal mens slaapt natuurlijk als de beestjes actief zijn. Er zijn heel kleine nachtvlindertjes die we micro’s noemen en slechts een paar milimeter groot zijn, maar ook grote nachtvlinders, macro’s, die wel een spanwijdte van 12 cm kunnen bereiken (zie foto ligusterpijlstaart). Als deze vlinder met veel geraas
rond je hoofd cirkelt, kan ik mij voorstellen dat er mensen zijn die er vampier-angsten bij ervaren. Maar ook de kleinere vlinders zijn soms van een uitzonderlijke schoonheid zoals de goudgele boorder, een uiltje dat meestal na middernacht in de lichtval verschijnt. En wat te denken van de witte tijger die in een stoere pose z’n naam alle eer aandoet, je zou er van onder de indruk raken. Uit de wereld van de spanners komen de hagedoornvlinder die met z’n zachtgele kleur een soort meditatieve rust uitstraalt, maar ook de gestreepte goudspanner is een kampioentje in design. U zult vast wel eens gezien hebben dat er in het voorjaar struiken zijn (oa sleedoorn en meidoorn), die door rupsjes geheel in zijdeachtige spinsels worden verpakt. Eén van de soorten stippelmotten (micro-
Ligusterpijlstaart Witte tijger.
Goudgele boorder.
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Hagedoornvlinder.
vlindertje) is hiervoor verantwoordelijk, de struiken herstellen overigens na verpopping van de rupsjes weer geheel.
Werkt u veel op het land of in uw tuin waar wilg, eik of populier groeit dan bent u vast wel eens zo’n grote dikke bruinglimmende rups, van boven vaak purperrood, tegengekomen die rondscharrelt op weg naar een geschikt plekje om te verpoppen. De vlinder (wilgehoutrups) die na verpopping van de rups verschijnt zult u waarschijnlijk nooit gezien hebben, die is zo perfect gecamoufleerd dat u hem negen van de tien keer over het hoofd ziet al zit u naast hem rustend op een boomstam. Dat er locaties zijn in MiddenDelfland waar gezonde populaties nachtvlinders voorkomen is een feit. Zelfs in een nog zo jong gebied als het Woudse bos (eigenlijk meer de Woudse bosjes), telde ik op 1 juli (2008) al meer dan 100 vlinders verdeeld over 40 soorten. Dat is zeker niet slecht.
In dit stukje heeft u kennis kunnen maken met zomaar een paar algemeen voorkomende nachtvlinders die het verdienen eens in het zonnetje (eigenlijk maantje) te staan. In Nederland is maar één nachtvlin-
Gestreepte goudspanner.
Stippelmot.
15 dersoort wettelijk beschermd (spaanse vlag), al zijn er meer soorten die deze beschermde status zouden moeten krijgen. Met een beschermde status zou er meer druk op instanties uitgeoefend kunnen worden om bepaalde leefgebieden te ontzien. Menselijke activiteiten zijn vaak de oorzaak van het verdwijnen van de habitat (uitbreiding golfbaan Midden-Delfland!) die het voortbestaan van de soort bepalen. In het Abtswoudse bos worden nu inrichting en beheer aangepast ism GZH, Vockestaert en KNNV om natuurwaarden te herstellen. Dat is een goede zaak voor de vlinderstand maar ook voor andere fauna en flora en de hoop is er dat dit op meerdere locaties zal gaan gebeuren.
Wilgenhoutrups.
Peppel or-vlinder.
Tot slot, mocht u de slaap niet kunnen vatten, wat ik u natuurlijk niet toewens, ga dan eens naar buiten en
kijk met behulp van een sterke lamp in uw tuin of erf en verbaas u. Ook op het moment waarop dit stukje verschijnt zijn er vlinders actief, mits het niet vriest, het is zeker de moeite waard! Als u dan nog de slaap niet kunt vatten na het zien van zoveel moois, kunt u altijd nog het spelletje “boter kaas en eieren” doen op de vleugels van de peppel or-vlinder, veel succes!!
Het gaat al jaren niet goed met de vlinderstand, de aantallen worden minder en ook in Midden-Delfland verdwijnen soorten. U kunt helpen door uw tuin vlindervriendelijk in te richten, het is echt de moeite waard (zie www.vlinderstichting.nl). Denkt u een bijzondere vlinder, rups of pop te hebben op uw erf of in uw tuin (regio Midden-Delfland) dan houd ik mij aanbevolen,
Leo Poot
[email protected]
Ode aan de veilingschuit
100 jaar op stoom in eigen boezem
vaart tevens als een ode aan de veilingschuit. Een woord dat tot zijn verbazing niet eens in de ‘dikke Van Dale’ staat.
Het is intussen meer dan een eeuw geleden dat er voor het eerst met motorschuiten door sloot en vaart van het waterschap Delfland mocht worden gevaren. Met name in het Westland en omgeving. Voor publicist Anton Stig reden hierover een boek te schrijven met als titel: ‘100 jaar op stoom in eigen boezem.’ De auteur ziet z’n boek over motor-
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Rode draad in het boek is de tweestrijd tussen de waterbeheerder, het Hoogheemraadschap in Delft, bang voor schade aan de oevers door de motorvaart, en een almaar groeiend leger van ongeduldige schippers en tuinders, die genoeg hebben van zeil en vaarboom en eindelijk wel eens met de motorschuit door eigen sloot en vaart willen stomen. Vooral uit het Westland. Als Westlandse tuinbouworganisaties en gemeenten zich ermee gaan bemoeien wordt het Delflandse waterschap dan ook onder zware druk gezet. Er gaan zelfs stemmen op om een heus ‘Scheepvaart-Waterschap’ op te richten. Voor leveranciers van scheepsmotoren een uitgelezen moment om de boer op te gaan met hun paardenkrachten. Dat uiteindelijk ‘boezembreed’ toestemming werd verkregen voor motorvaart in sloot en vaart, is niet alleen te danken geweest aan de tuinbouwlobby, maar is toch ook het werk geweest van een ‘reddende engel’ uit ’s-Gravenzande, zo heeft auteur Stig achterhaald.
Stig [1954], zelf geboren in het tuinbouwdorp Pijnacker, ontdekte deze en andere historische wetenswaardigheden tijdens archiefonderzoek voor zijn boekenserie ‘Sloten verhalen’ en zette de opgediepte feiten naar eigen interpretatie op rij. Het resultaat: vijftien stuk voor stuk boeiende, verrassende hoofdstukken over een nog nauwelijks beschreven deel uit de regionale vaargeschiedenis verwerkt tot een documentaire uitgave.
Een paar hoofdstukken springen eruit. Het verhaal over de grote zorg van de polderbesturen over de motorvaart, vanwege de gevreesde schade aan de boezemkaden en dat over de scheepswerf van Van Waveren aan de Gantel in Monster. Een herkenbaar boek voor iedereen die door eigen herinneringen of een scherpe waarneming in het huidige landschap oog heeft gekregen voor de motorschuiten en het veilingverkeer. Jammer dat van de foto’s niet altijd duidelijk is waar zij zijn genomen. Midden-Delfland wordt overigens herhaaldelijk herkend. Een aanstekelijk boek. PO
Titel: ‘100 jaar op stoom in eigen boezem’, subtitel: Met de motorschuit van het Westland naar Midden Delfland, van Vlaardingen naar Delft tot in Loosduinen.’ 72 pagina’s fullcolour met circa 150 nostalgische en actuele foto’s. ISBN 978-90811111-2-6. Auteur: Anton Stig. Den Haag 2007.
16 Hulp voor bewoners bij zorg voor het landschap
Nieuwe buitenlui, nieuwe kansen Buiten wonen, in een boerderijtje met een mooi erf. Daar dromen veel Nederlanders van, en voor sommige mensen is deze droom uitgekomen. De afgelopen dertig jaar zijn ook in Midden-Delfland mensen van ‘buiten’ komen wonen die er inmiddels al weer jaren met veel plezier wonen en leven. schillende gradaties, bij veel bewoners tegen. Een veelvoorkomende verzuchting van de meeste geïnterviewden was: “we wisten niet goed waar we aan begonnen en het was veel meer werk dan we hadden gedacht”. In veel gevallen moest er eerst flink verbouwd of gerenoveerd worden voordat de boerderij voldeed aan de wensen van de nieuwe bewoners.
Voor de overlevingskansen van het oorspronkelijke erf bleek het niet zo slecht te zijn dat de aandacht in het begin vooral naar de verbouwing van het huis ging. Daardoor maakten vele nieuwe buitenlui het ritme van de seizoenen op en rond het erf aan den lijve mee en werden ze zich Gerestaureerde karnmolen boerderij Arckesteyn. Foto Ruud Steggerda. bewuster van de (on)mogelijkheden van veranderingen op het erf. Hoge bomen, de boomgaard, de hooiberg Landschapsbeheer Zuid-Holland en vaak ook - in wisselende condiheeft een aantal van deze ‘nieuwe tie! - de karnmolen worden door buitenlui’ afgelopen zomer uitgeveel bewoners als waardevolle elebreid geïnterviewd. We zijn namementen ervaren. Die moeten behoulijk erg benieuwd naar de opvattinden blijven ‘omdat het erbij hoort’. gen over het boerenerf en de maatDit geldt ook wel voor de rijen regelen die nieuwe bewoners knotwilgen en de geriefhoutbosjes, ondernemen om hun boerenerf in maar daarvan is het onderhoud stand te houden en/of op te knappen. Want met hun activiteiten kun- voor velen in eerste instantie toch een maatje te groot. Door het grote nen nieuwe buitenlui een belangrijtijdsbeslag wat het zorgvuldig ke bijdrage leveren aan het aanzien onderhouden van een erf vergt, stelvan de streek en het behoud van de cultuurhistorisch waardevolle erven len de meeste bewoners hun ambities bij. Naast werk en gezin is het in Midden-Delfland. bijhouden van het gras en de slootIn totaal hebben we 17 bewoners kanten al intensief, maar wordt wel geïnterviewd. Onder de geïnterregelmatig gedaan. viewden waren families die al derHoogstamfruitbomen, knotwilgen tig jaar in het gebied wonen en en hakhout schieten er, met name families die pas enkele jaren een de eerste jaren, vaak bij in. boerderij hebben. In alle gevallen trof ons het enthousiasme van de Bijgebouwen deelnemers om over hun erf te praDe karnmolens waren er bij aanten, en de gastvrijheid waarmee we koop het slechtst aan toe, zijn relawerden ontvangen. De nieuwe buitief vaak afgebroken maar in een tenlui in Midden-Delfland komen aantal gevallen toch ook als replica meestal uit de nabije omgeving, voor een flink deel uit de omliggen- weer opgebouwd. De hooibergen van na de oorlog zijn vaak hersteld de steden. en kregen een nieuwe functie, als afdak voor auto’s, voor tuinmeubiWaar begin je aan? lair, maar ook als theatertje, als De intentie om de boerderij en het erf te behouden kwamen we, in ver- feestzaal. De hoofdstructuur van drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
het erf bleef in belangrijke mate gehandhaafd.
Planmatig - geïmproviseerd De meeste bewoners zijn in eerste instantie nog niet vertrouwd met het onderhoudsritme van het erf en pakken het niet planmatig aan. Al improviserend en werkende weg worden onderhoudsproblemen opgelost. In een aantal gevallen is privacy (de wens om vanaf de weg onzichtbaar te zijn) een reden om weinig te snoeien of te zagen, vanuit het idee dat het lang duurt voordat het weer groen is. Er wordt redelijk ad-hoc naar informatie gezocht, waarbij bewoners eerder op zoek zijn naar inspiratie dan naar handleidingen. Het aquarelboek ‘Boerderijen in Zuid-Holland’ is bij veel bewoners in huis en de plaatjes daarin zijn belangrijke inspiratiebronnen voor bewoners. Een deel van de bewoners wordt geholpen door ouderen uit de streek.
Vorige bewoners De voormalige eigenaren, maar vooral de kinderen daarvan, komen op veel plekken nog wel eens langs. Relatief veel nieuwe buitenlui kennen daardoor de voorgeschiedenis van hun woonplek. Zij geven aan dat ze dit ook als heel prettig ervaren. Nieuwe buitenlui zijn zich bewust van het feit dat hun opvattingen niet altijd overeen komen met die van de agrariërs, hoewel ze waarnemen dat de ideeën van de hedendaagse agrariërs ook zijn veranderd. Ze realiseren zich dat ze meer waarde hechten aan het beeld van hun boerderij en erf en dat ze meer op comfort zijn gericht. Dankzij de gespekken kunnen we bij Landschapsbeheer onze adviezen en ondersteuning nog beter afstemmen op de vraag van nieuwe buitenlui. Zo willen we komende herfst een hoogstamfruitevenement in het gebied organiseren waarbij inwoners de appeloogst van hun eigen boomgaard tot appelsap kunnen laten persen. Dat is één voorbeeld van de manier waarop wij inwoners van Midden-Delfland helpen bij de zorg voor het landschap.
Han Schouten en Ruud Steggerda
Landschapsbeheer Zuid-Holland Meer informatie kunt u vinden op www.landschapsbeheerzuidholland.nl.
17 Route door Midden-Delfland voor herhaling vatbaar
Verlichte boerderijenroute
Er was veel animo voor de vijftig kilometer lange verlichte boerderijenroute Midden-Delfland, die op negen avonden in november 2008 gereden kon worden. Zo’n 4.500 mensen reden langs de ruim 115 verlichte panden. Dat waren niet alleen boerderijen, maar ook molens, gemalen, musea en enkele winkels. De route voerde langs Delft, Den Hoorn, Maasland, Maassluis, Rotterdam-Overschie, Schiedam, Schipluiden en Vlaardingen. Uit de reacties van bezoekers blijkt dat de route voor herhaling vatbaar is. Van de open locaties waren de korenmolen de Drie Lelies in Maasland, de Karperhoeve in Maassluis, keramiekatelier Tineke van Gils en de takkenbosoven bij de familie Van Haaster in Schipluiden de toppers. Ook het agrarisch bedrijf van de familie Verkade in Schiedam werd druk bezocht net als het rundveebedrijf van Van Adrichem in Schipluiden. Daar kon worden meegedaan met een prijsvraag: Hoe oud is het kalfje? Marga Bol uit Maasland en John van der Eijk uit Schiedam hadden het goed en kregen daarvoor een mand met streekproducten. Het kalfje, Grietje 104 was op 20 juli 2008 geboren. Bezoekers kwamen in groten getale uit Midden-Delfland en het Westland, maar ook van (veel) verder weg: uit Sommelsdijk, Esch, de Krimpenerwaard, Alblasserwaard en Lopikerwaard, uit Koudekerk aan de Rijn, Haarlem, Nieuwveen, Veenendaal, enzovoort.
Gemaal Kralingerpolder, Gaagweg, Maasland. Foto John Middelkoop, FWS Maassluis.
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Activiteiten De start was op 10 november jl. Met een druk op de knop opende wethouder Tineke van Nimwegen van de gemeente Midden-Delfland de route en zette de boerderij en wagenschuur van de familie Chardon aan de Rijksstraatweg in Den Hoorn in het licht. Eerder die avond sprak haar collega Christiaan van der Kamp over het belang van extra aandacht voor MiddenDelfland. Het initiatief van de verlichte boerderijenroute past goed in het concept van Cittaslow. Aansluitend reden de genodigden in vijf bussen de route. Kenners van het gebied traden op als gidsen. Ook werd de route met bussen gereden voor De Zonnebloem in Schipluiden en verzorgingshuis DrieMaashave in Maassluis. De oldtimerclub Traction Avant, afdeling Den Haag reed enkele avonden de route. Ook zijn busjes gesignaleerd met leden van de Rotary en bewo-
ners van diverse woonzorgcentra in de regio. Er was een streekmarkt op Hoeve Vrijlust in Schiedam. De muzikale avonden vielen enorm in de smaak. Zo trad in een boerenschuur het smartlappenkoor Maassluis op, in een hooiberg het gospelkoor Spirit en in de dorpskerk van Schipluiden zong Vivace. De sketch ‘Superkip’ verhaalde met succes over een kip met vijf poten.
Voor jong en ouder De verlichte boerderijenroute Midden-Delfland kreeg nog een klein vervolg met lezingen op 1 en 8 december. De eerste avond sprak Frits van Ooststroom over de boerderijen in Midden-Delfland. Een week later vertelde dr. Heleen van Londen over haar tienjarig archeologisch onderzoek in MiddenDelfland en welke strategie zij toepaste om het landschap uit de Romeinse tijd in kaart te brengen en te begrijpen. Zo’n honderd belangstellenden kwamen daarvoor naar De Magneet in Maasland. Op www.verlichteboerderijen.nl is onder de knop historie een terugblik opgenomen op de route. Via de site van Midden-Delfland is de route nog via Google Earth te rijden. De verlichte boerderijenroute Midden-Delfland maakte deel uit van een groter project dat ’Vervolg Jaar van de Boerderij’ heet en waarin blijvende aandacht wordt gevraagd voor het behoud van boerderijen.
Lyanne de Laat
Coördinator verlichte boerderijenroutes Boerderijenstichting ZH
Boerderij Vrijlust, Woudweg, Schiedam. Foto Frits van Ooststroom.
18 Beste redactie,
Vos en haas
In de Midden-Delfkrant van september 2008 stond een artikel over de vos, geschreven door Michel Kuijpers. Slot van het artikel was eigenlijk dat we moesten kiezen tussen het niet bestrijden van predatoren zoals de vos en het verdwijnen van de huidige dichtheden aan weidevogels of het bestrijden van predatoren waarbij het behoud van hoge dichtheden aan weidevogel niet gegarandeerd is. Ik kies het eerste, om verschillende redenen. Bij de achteruitgang van bepaalde vogelsoorten spelen ook andere factoren een rol. Wat te denken van de vele meeuwen, kraaien, eksters, reigers en vlaamse gaaien (om er maar een paar te noemen) die zich in het voorjaar ruimschoots tegoed doen aan eieren en jonge vogeltjes? Moeten deze rovers dan ook allemaal worden geschoten? Meer natuur in Midden-Delfland heeft gevolgen voor flora en fauna en de vos hoort daar dus ook bij. Ik ga er altijd op uit om te proberen een vos op de foto te krijgen, want het is gewoon een prachtig beest om te zien. Daarbij komt dat je niet zo maar even een vos zal zien, je moet er wel wat tijd insteken. Maar dat is juist het leuke ervan. Natuurlijk is het niet leuk als er kippen worden gedood of tamme konijnen, maar als mijn vissen voor de zoveelste keer uit mijn vijver in de tuin door een reiger zijn geroofd, ga ik toch ook niet met een knuppel iedere reiger in de polder te lijf! Vorige week vrijdagochtend was ik bezig in een weiland om foto's te maken van een groep hazen die elkaar achterna renden en regelmatig de sloot over sprongen. Op een gegeven moment kwam er een vos aanlopen. Hij liep rustig en rondkijkend het weiland in en ging naar de slootkant. Vervolgens liep hij het ijs van het slootje op en liep in mijn richting. Halverwege klom hij weer op de kant en ging rustig zitten. Er was nog één haas in het weiland achtergebleven en na een paar minuten ging de haas naar dezelfde slootkant als waar de vos zat. Langzaam maar zeker kwam de haas steeds dichter bij de vos totdat ze gebroederlijk naast elkaar zaten. Beide dieren keken het weiland in en deden elkaar niets. Als de vos een haas had willen pakken, dan had hij nu de kans! Vaak wordt gezegd dat de hazenstand verslechterd door de vossen, maar nu zaten ze als dikke vrienden naast elkaar. Toch prachtig om dit mee te maken! Paul Meuldijk
IJsvogelwand
Naar aanleiding van het artikel De IJsvogel in nr 133 het volgende: De NV Golf Exploitatie Maatschappij Schipluiden (GEMS) is momenteel volop bezig met de ontwikkeling van de derde en laatste fase van het Golfcomplex Delfland in het noordelijke deel van de Kerkpolder West. Van de door de GEMS hier in ondererfpacht verkregen gronden zal uiteraard het grootste deel in beslag genomen worden door de golfbaan. De twee noordelijke, direct aan de Tramkade gelegen “uithammen” komen echter niet echt in het spel te liggen en zullen zoveel mogelijk een “natuurfunctie” krijgen. Eén van de onderdelen daarvan zal hoogstwaarschijnlijk een ijsvogel- en oeverzwaluwwand zijn aan de rand van de daar al eerder aangebrachte waterpartijen. Inmiddels is door de Weidevogelwacht Schipluiden/Maasland een ontwerp ter beschikking gesteld. Vanaf de Tramkade zullen de vogelactiviteiten in de beide uithammen goed zichtbaar zijn. Tinus Vernooij NV GEMS drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
De Midden-Delflandprijs 2009
Voordragen kandidaten tot 10 april a.s.
Elke twee jaar kent het bestuur van de MiddenDelfland Vereniging de Midden-Delflandprijs toe aan een persoon die heel veel betekent voor de ontwikkeling en het behoud van Midden-Delfland. Eerdere prijswinnaars waren oprichter Frits van Ooststroom, gedeputeerde Jo Borgman (postuum), veehouder Arie van den Berg en archeoloog Epko Bult. Tijdens de komende ledenvergadering van 23 april zal bekend worden gemaakt wie de winnaar is geworden. De prijs bestaat uit een beeldje en een oorkonde. Tot 10 april is iedereen hartelijk uitgenodigd kandidaten voor te dragen voor deze prijs. Het gaat om mensen die een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de streek Midden-Delfland, ze hoeven er niet zelf te wonen. Het bestuur ontvangt graag ook een motivering voor uw voordracht. Kandidaten graag naar het bestuur van de Midden-Delfland Vereniging, Keenenburgweg 3, 2636 GK Schipluiden of per e-mail
[email protected]
Rectificatie
In het fotobijschrift op pagina 27 van de MiddenDelfkrant nr. 133 is een storende fout geslopen. Het bijschrift had alsvolgt moeten luiden: Zicht op Schiedam met in het midden de Jacobuskerk in Noord-Kethel.
Redactie
Maak de Midden-Delfland Vereniging groter en sterker
De Midden-Delfland Vereniging groeit gestaag, maar het draagvlak voor onze activiteiten kan niet groot genoeg zijn. Maak daarom een vriend(in) lid en ontvang zelf een cadeaubon van € 5,- te besteden in onze winkel. Stuur een briefje of e-mail met uw naam, adres en telefoonnummer en dat van het nieuwe lid aan de Midden-Delfland Vereniging, Kasteellaan 3, 2636 HW Schipluiden of aan
[email protected].
19
10 jaar Vockestaert
Van keukentafel tot professioneel kantoor Ruim tien jaar geleden ontstonden in Nederland de eerste Agrarische Natuurverenigingen. Enthousiast gemaakt via Aad van Paassen, actief in het landelijk netwerk van weidevogelbescherming, besloot een aantal boeren om naar het voorbeeld van Den Hâneker uit de Alblasserwaard, ook hier een Agrarische Natuurvereniging op te richten.
Bestuurders van omliggende gemeentes wandelen door de polder t.g.v. de presentatie van het Groenfonds.
Een voorzitter was snel gevonden. Nico van Paassen, voorzitter van de weidevogelwacht Schipluiden en ook boer, kon het voorzitterschap van de Agrarische Natuurvereniging er wel even bij doen. Want weidevogels beschermen, daar ging het in eerste instantie om. Was de weidevogelwacht een clubje van vrijwilligers, met een Agrarische Natuurvereniging was veel meer mogelijk. Door gebruik te maken van de Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer, werd het mogelijk om veel méér te doen dan alleen nesten te markeren. De boeren konden subsidie krijgen voor het extra werk en het verlies aan graskwaliteit, waarmee het draagvlak om mee te doen uiteraard steeg. Het bedenken van een passende naam viel nog niet mee. Uiteindelijk viel de keuze op ‘Vockestaert’, naam van een deel van het open agrarisch cultuurlandschap in het centrum van Midden-Delfland en met de oud-Nederlandse spelling ‘landelijk’ genoeg. Er werd vergaderd bij de bestuurs-
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
leden thuis aan de keukentafel. Naast weidevogelbeheer werden steeds meer projecten opgepakt. Het baggerproject, het grasproject, begrazing met vee in recreatiegebieden en botanisch beheer van slootkanten enzovoorts. Het aantal leden groeide naar ruim honderd. Inmiddels zijn met 105 agrarische
Natuureducatie: weidevogels kijken
leden vrijwel alle boeren in het gebied aangesloten. Daarnaast zijn 60 burgerleden en 30 donateurs betrokken bij de vereniging.
Vockestaert werd een club waar je in Midden-Delfland niet meer omheen kan. Ook bestuurders en de LTO zochten steeds vaker de samenwerking. Het Groenfonds werd geboren, er kwamen erg succesvolle werkgroepen voor educatie en recreatie. Weidevogels worden geholpen met plas/drasgebiedjes in het voorjaar en mozaïekbeheer (hierbij worden weidepercelen op afwisselende tijden gemaaid wat een mozaïek van verschillende grashoogtes oplevert). Ook houden de boeren bij het maaien steeds vaker vluchtheuvels in de weilanden staan (dit zijn banen van gras die pas later gemaaid worden zodat kuikens die nog niet kunnen vliegen een schuilplaats kunnen vinden. Vergaderd aan de keukentafel wordt er na tien jaar al lang niet meer. Er is een professioneel kantoor met enkele vaste (parttime) krachten. Het voorzitterschap is bijkans een fulltime baan geworden en er wordt gewerkt met een fors budget. Maar één ding is gebleven; de liefde en het enthousiasme voor het gebied met al het moois wat daar nog te vinden is! Natuurlijk wordt het tienjarig bestaan gevierd; dat hebben we voor de leden op de voorjaarsvergadering gedaan en voor alle anderen gebeurt dat op MIDDEN-DELFLAND: OPEN! op 18 april. U kunt daarover meer kunt vinden op onze website. U bent van harte welkom.
Het bestuur van Vockestaert Foto’s Vockestaert.
20
Uit onze winkel
Speciale uitgaven van de Midden-Delfkrant
Al deze artikelen zijn ook zeer geschikt om cadeau te doen.
Bestellen?
Als u in het bezit wilt komen van een van deze producten, maakt u het bedrag incl. verzendkosten (de prijs tussen de haakjes) over op giro 3928463 t.n.v. MiddenDelfland Vereniging te Maassluis, onder vermelding van ‘aantal en omschrijving publicatie’. Verzeker u ervan dat uw naam en adres staan vermeld. U ontvangt de bestelling dan per post.
Planten & Dieren
52 pagina’s; veel informatie, (kleuren)foto’s en illustraties.
Mapjes met 6 handzame wandelkaarten
Prijs € 3,00 (5,00)
Met beschrijvingen van de bezienswaardigheden no 1, 2 of 3 Prijs leden per mapje € 4,00 (5,80) / niet leden € 5,00 (6,80)
Water & Waterwegen
52 pagina’s; veel informatie, (kleuren)foto’s en illustraties.
Fietskaart Cultuur & Historie
Prijs € 5,00 (7,00)
Prijs € 2,00 (3,00)
Set van 6 dubbele wenskaarten
Foto’s van schilderachtige locaties in Midden-Delfland. Prijs € 1,00 (2,80)
Waterkaart Water & Oevers
Bouwplaat van de authentieke boerderij ‘In ’t Rietveld’
Prijs € 2,50 (3,50)
In combinatie met de special ‘Water & Waterwegen’ kost de kaart € 1,50. U kunt de kaart samen met de special bestellen voor € 8,50 inclusief verzendkosten.
Boeken over de streektaal van Delfland door Henk Tetteroo ‘Kreen en Gruizig’ Prijs € 12,00 (14,00)
‘Wonen in Woorden’ Prijs € 14,50 (16,50)
T-shirts en vlag
T-shirts L en XL geel of groen,
€ 7,50 (10,10)
Kinder T-shirts maat 128 en 152 wit met opdruk koe of boer € 7,50 (10,10)
Vlag Mooi Dichtbij (150 x 225 cm) € 10,00 (14,90)
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Prijs € 2,00 (3,00)
Cultureel erfgoed Midden-Delfland
Inspiratiebron voor beheer en ontwikkeling van het agrarische cultuurlandschap en streekeigen boerenerven. Een uitgave van Midden-Delfland is Mensenwerk en Vockestaert. Prijs € 5,00 (7,25)
21 Jaarthema evenementen Midden-Delfland 2009
Een manier van leven
Dit jaar wordt op 20 juni alweer voor de 11e keer de MiddenDelfland Dag georganiseerd door de Midden-Delfland Vereniging in samenwerking met vele organisaties en (agrarische) bedrijven. In 2009 is gekozen voor het jaarthema Midden-Delfland, een manier van leven. Voor de Midden-Delfland Dag is het iets specifieker gemaakt door de toevoeging Het buitenleven.
In Midden-Delfland vinden we nog het leven dat zo bekend is op de oude schoolplaten; de weilanden met koeien, vogels en bloemen, sloten vol vissen en insecten. Maar mede onder invloed van de ontwikkeling van de landbouw en de stedelijke economische veranderingen is dat leven al sterk veranderd. Ondanks deze ontwikkelingen kan echter toch nog steeds met recht gesproken worden van een manier van leven op platteland en in de dorpen van Midden-Delfland die anders is dan het leven in de stad. Vele organisaties, bewoners en betrokkenen bij het gebied houden zich bezig met het behoud van stukjes van die eigenheid, zoals, eventueel in aangepaste vorm, het karakte-
ristieke beeld van boerderijen, het erf, de stallen en schuren en van het cultuurlandschap en de activiteiten verbonden met het platteland. Ook binnen nieuwe ontwikkelingen is nog steeds iets van die ‘manier van leven’ op het platteland terug te vinden. Het wordt steeds meer een element dat in de marketing van Midden-Delfland een rol kan spelen (denk aan authenticiteit, Cittaslow etc).
Tijdens de evenementen in 2009 willen we voor de bezoekers en deelnemers met name die onderscheidende ‘manier van leven’ in MiddenDelfland extra onder de aandacht brengen. We vragen aan alle ‘organisatoren’ van de Midden-Delfland Dag hun activiteiten en presentaties met dit thema te verbinden en de bezoekers het bijzondere en het ‘actieve’ van het buitenleven te laten ervaren. Gedacht kan worden aan historische spelletjes, activiteiten op de boerderij, het tempo van leven, het platteland tegenover de stad en de relatie tussen die twee. Excursies, vaartochten, fietstochten, wandelingen, spel en cultuur etc. Alles natuurlijk voor jong en oud! MDV
Met mest geïnjecteerd grasland, Zouteveensepolder. Foto Paul Meuldijk.
In Schiedam en Schipluiden
Midden-Delfland: Open! Op zaterdag 18 april organiseert de Agrarische Natuurvereniging Vockestaert ter gelegenheid van de start van het recreatieseizoen een open dag bij 5 gastvrije boeren. Het wordt een dag met een feestelijk tintje omdat Vockestaert 10 jaar bestaat. Voor nieuwe leden van Vockestaert is er een speciale actie met een verrassingspakket.
De families Hooijmans, Verboon en Van der Ende aan de Oostveenseweg in Schipluiden bieden de mogelijkheid hun bedrijf te bezoeken om net een beetje meer te weten te komen over de koeien, paarden en schapen. In Schiedam kan men bij de familie Verkade aan de
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Harreweg de koeien nog in de originele grupstal zien staan; in de schuur is een tentoonstelling van oude schoolplaten en oude werktuigen. Het startsein voor de opening van het recreatieseizoen wordt om 11.00 uur gegeven bij de familie Rodenburg aan de Woudweg. Educatieve en kinderactiviteiten staan hier centraal. En er is een markt met kraampjes met streekproducten en productinformatie. Behalve de boerderijen is de Imkerij de Bijzaak, Oostveenseweg 15 A te bezoeken. Van het Natuurcentrum de Boshoek, Bospad 3 Schiedam vertrekt een wandeltocht die langs de
boerderijen gaat en waarbij men veel informatie krijgt over de omgeving en de weidevogels. Inschrijven voor deelname (tegen een vergoeding) is hiervoor noodzakelijk via
[email protected]. De schaapskudde die de Zuidrand onderhoudt onder leiding van de herder en haar border collies vormt zeker ook een speciale attractie op deze dag. Iedereen is welkom van 11.00 tot 16.00 uur. Bezoekers worden gevraagd zoveel mogelijk op de fiets te komen. Men kan gebruik maken van een huifkar die langs de boerderijen gaat. Bij slecht weer zijn er voldoende activiteiten binnen te bezoeken. Namens de ANV Vockestaert,
Joke Rodenburg
Voor meer informatie www.vockestaert.nl.
22
Verenigingsnieuws Ledenvergadering Op 23 april wordt de jaarlijkse algemene ledenvergadering gehouden, ditmaal in Schipluiden. De leden ontvangen de stukken tijdig. Er zijn gelukkig al enkele kandidaten voor (aanstaande) bestuursvacatures, maar de leden kunnen meer namen voordragen. Tijdens de vergadering wordt bekendgemaakt wie de tweejaarlijkse Midden-Delflandprijs ontvangt. Zie pag. 19.
Midden-Delfland Dag Op 20 juni wordt alweer voor de 11e keer de Midden-Delfland Dag georganiseerd door de MiddenDelfland Vereniging samen met vele organisaties en (agrarische) bedrijven. In 2009 is gekozen voor het jaarthema Midden-Delfland, een manier van leven. Voor de MiddenDelfland Dag is het iets specifieker gemaakt door de toevoeging Het buitenleven. Elders leest u meer over het jaarthema. Promotieplatform De Midden-Delfland Vereniging geeft in samenwerking met het Promotieplatform van het Recreatieschap maandelijks de evenementenkalender uit en zal daar ook dit jaar mee doorgaan. Daarnaast zal de vereniging evenals in 2008 in opdracht van het Promotieplatform zg. kortingskaarten uitbrengen, een ansichtkaart met afscheurbare bonnen die recht geven op korting op consumpties, producten of attracties.
Samenwerking binnen Groen Goud De Agrarische Natuurvereniging Vockestaert en de Midden-Delfland Vereniging streven er naar de kantoorfuncties van hun organisaties te integreren. Beide partijen stellen hierbij wel als voorwaarde dat elke vereniging met behoud van eigen identiteit zelfstandig voort kan bestaan. De adviseurs Wil van Dalen en Paul Terwan zijn daarom gevraagd een onderzoek te verrichten naar de wijze waarop een eventuele bureauintegratie het best tot stand zou kunnen komen en tevens na te gaan of de bedoelde samenwerking ook voor andere Groen Goud-organisaties is aan te bevelen. De twee adviseurs stellen voor een projectenbureau op te richten waaraan zowel de Stichting Groen Goud als de daarin deelnemende organisaties opdrachten kunnen verstrekken en
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
projecten aan kunnen uitbesteden. Ook een nauwere samenwerking op het vlak van de verenigingstaken zoals administratie en voorlichting, zou met een projectenbureau gerealiseerd kunnen worden. Het is de bedoeling een dergelijk bureau te laten functioneren onder leiding van een projectencoördinator. Met deze ‘back office’ kan ondermeer een aanzienlijke kostenbesparing, een goede afstemming van taken en activiteiten en een betere bereikbaarheid van de Groen Goudorganisaties gerealiseerd worden. De besturen van de betrokken verenigingen beraden zich de komende tijd op het voorstel.
Groen Goud Na de startbijeenkomst in november 2008 is Groen Goud voortvarend op de ingeslagen weg voortgegaan. Zo wordt met het Recreatieschap en de gemeente Midden-Delfland een gezamenlijk actieplan opgezet voor de marketing van het MiddenDelflandgebied en zal een serieus onderzoek ingesteld worden naar de mogelijkheden voor ‘bed and breakfast’ in Midden-Delfland. Ook zal Groen Goud nader onderzoek (laten) doen naar de activiteiten op het gebied van marketing, verkoop en distributie van streekproducten. Een verdere professionalisering en versterking van de samenwerking op dit terrein behoren wellicht tot de mogelijkheden. De activiteiten van Groen Goud zullen voornamelijk door en onder regie van een streekmanager worden uitgevoerd. Deze functie wordt momenteel ad interim vervuld door Hein van der Zande. De streekmanager zal als ‘aanjager en coördinator’ van activiteiten direct rapporteren aan het bestuur van Groen Goud en op zijn of haar beurt gebruik kunnen maken van het nog in te stellen projectenbureau (zie hierboven bij Samenwerking). De sollicitatieprocedure voor deze functie loopt inmiddels. De nieuwe streekmanager zal naar verwachting dit voorjaar met zijn/haar werkzaamheden kunnen beginnen. Maaslandse Dam In december zijn de door de gemeente Midden-Delfland aangetrokken projectmanagers van start gegaan om de visie voor de Maaslandse Dam zoals deze door de gemeenteraad is vastgesteld, verder uit te werken. Dit projectteam
houdt zich vooral bezig met het ontwikkelingsproces, de voorbereiding van het nieuwe bestemmingsplan en de financiering van het project. De projectmanagers zullen namens de gemeente regelmatig overleg voeren met de provincie en Haaglanden. Ook zullen zij woningcorporaties benaderen om de plannen uiteen te zetten en hun belangstelling te peilen voor financiële deelname in het project. De Midden-Delfland Vereniging heeft met Groen Goud een eigen functie in het proces. Zo heeft Groen Goud met de reeds geïnteresseerde ondernemers een concept opgesteld over de toekomstige Maaslandse Dam. Hierin komen onderwerpen aan de orde als de gezamenlijke filosofie, de doelgroepen, de vormgeving, de onderlinge samenwerking en de (uiteindelijke) naam van het project. Groen Goud zal voor de uitwerking van de concepten en de concretisering van de plannen deeladviezen gaan inwinnen op zakelijk en ruimtelijk terrein. Aan de hand van de uitkomsten kan dan het financieel draagvlak van de ondernemersplannen en van de conceptontwikkeling verder worden bepaald. Vervolgens zal Groen Goud deze aan de gemeente en eventuele ontwikkelaar(s) willen presenteren. Uiteindelijk zal de vereniging moeten beoordelen of de ontwikkelingen zullen passen in de Gebiedsvisie. A4 met vaart De Midden-Delfland Vereniging neemt zoals bekend geen standpunt in over de aanleg van de A4 tussen Delft en Schiedam. Maar als deze aanleg uiteindelijk onvermijdbaar zou zijn, dan stelt de vereniging als voorwaarde dat (het verkeer op) deze weg niet gehoord, gezien of geroken mag worden. In dat geval hebben wij een sterke voorkeur voor de variant van een ‘A4 met vaart’: de nieuwe rijksweg wordt aangelegd onder een vaart. Een snel te realiseren oplossing, ook al omdat de omliggende gemeentes en de milieuorganisaties graag met deze milieuvriendelijke variant zullen instemmen en dus geen tijdrovende gerechtelijke procedures zullen aanspannen. Het landschap zal bij een aanleg van een ‘A4 met vaart’ veel minder worden geschaad dan bij andere varianten. Hierdoor zal niet of nauwelijks een beroep gedaan hoeven worden op de toegezegde kostbare compensatie van 100 hectare landschap en natuur die ten koste zal gaan van
23 agrarisch areaal. Momenteel worden er voorbereidingen getroffen voor een symposium over de aanleg van de ‘A4 met vaart’. De Midden-Delfland Vereniging heeft de intentie hieraan een belangrijke bijdrage te leveren. Daarnaast heeft de Milieufederatie Zuid-Holland meerdere MiddenDelflandgemeenten gemeld een nader onderzoek te willen instellen naar de mogelijkheden en haalbaarheid van de aanleg van de ‘A4 met vaart’.
Bestuur Midden-Delfland Vereniging Govert van Oord, voorzitter Telefoon (015) 380 81 45
Ben van der Velde, vice-voorzitter Telefoon (010) 460 02 93 Kees van der Sar, penningmeester Telefoon (010) 591 90 93
LOP Voor het opstellen van het Landschapsontwikkelingsplan zal naast een integrale benadering, elke Midden-Delflandpolder afzonderlijk onder de loupe genomen worden. Deze benadering is nodig om uiteindelijk een goede analyse van het landschap te kunnen maken en daarvan vervolgens maatregelen en voorzieningen af te kunnen leiden. Voor de inventarisatie van de polders heeft de gemeente MiddenDelfland het bureau Bosch & Slabbers in de arm genomen. Ook de Midden-Delfland Vereniging en Midden-Delfland is Mensenwerk zijn gevraagd hierin mee te denken en adviezen te vertrekken.
Contact met Midden-Delflandgemeenten. Het bestuur van de vereniging is in gesprek met de wethouders van Midden-Delfland en de andere gemeenten als Maassluis, Vlaardingen, Schiedam en Delft. Onderwerpen die hierbij de revue passeren zijn het LOP, de Gebiedsvisie 2025, de bestuurlijke organisatie (Midden-Delfland Raad en Hof van Delfland) en de mogelijke verlenging van de A4. Ook over een toekomstig informatiecentrum Midden-Delfland wordt overleg gevoerd n.a.v. de rapportage van de vereniging van vorig jaar. De gesprekken verlopen in een positieve sfeer. Wel valt op dat gemeenten, bijvoorbeeld ten aanzien van de A4, bepaald niet op één lijn zitten. (AvdK)
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Wil Boonstra, secretaris Telefoon (010) 474 76 86 Harry Arkesteijn Telefoon (015) 380 91 51
Hanneke Blokdijk E-mail
[email protected] Arie van der Kooij Telefoon (010) 880 40 73 Dirk Post Telefoon (015) 380 83 25
Website www.middendelflandvereniging.nl
Agenda 2009 18 april 23 april 20 juni
12 en 13 september 12 en 13 september 10 oktober
Midden-Delfland: Open! Het boerenleven Algemene ledenvergadering, in Schipluiden Midden-Delfland Dag: Het buitenleven Nationale Monumentendag: Leven met het verleden De Delflandrace SchipluidenMaasland: Leven met de wind De Tuin van de Randstad: Het natuurlijke leven
Wandelen door Midden-Delfland
Iedere eerste zaterdag van de maand gaat wandelgids Eef Boeve met een groep wandelaars op pad om één van de 18 routes uit de bekende mapjes met wandelroutes van de vereniging te lopen. Wanneer u de komende periode ook wilt deelnemen aan een wandeling bent u van harte welkom. De volgende wandelingen staan op het programma, vertrek telkens om 13.00 uur: 4 april, de Poldervaartroute, start eindpunt tram Kethel/Schiedam, 12 km 2 mei, de Holierhoekseroute, start Begraafplaats Holy in Vlaardingen, 8 km 6 juni, de Abtswoudseroute, start bushalte rk-kerk in Den Hoorn, 11 km.
Midden-Delfland Vereniging Secretariaat: Keenenburgweg 3 2636 GK Schipluiden Telefoon 06 42 10 54 07 (overdag)
[email protected] Rabobank 14.37.75.367 Postbank 3928463 (Midden-Delfland Vereniging te Maassluis) Verenigingenregister Haaglanden V 40397143
Werkgroep Ruimtelijke Ontwikkeling Midden-Delfland p/a Dirk Post Telefoon (015) 380 83 25 Werkgroep Historie en Landschap Midden-Delfland p/a Frits van Ooststroom Trekkade 20, 3137 KD Vlaardingen Telefoon (010) 474 25 98
Werkgroep Paden Midden-Delfland p/a Hein van Bohemen Holierhoek 36, 2636 EK Schipluiden Telefoon (015) 380 99 40
24 Hof van Delfland
Of ik een column wilde schrijven. Over ‘Hof van Delfland’. Tientallen vragen kwamen in mij op. Waarom ik, waarom nu, waarom Hof van Delfland, wiewanneerwaarhoe. Maar het ging niet om antwoorden. Het gaat om sfeer en gevoel: ‘Geef weer welk gevoel deze naam bij je oproept. Schets een beeld. Neem de tijd! Maar wel over een kwartier klaar graag.’ Goed. Mijn Hof van Delfland is een tank, een reservoir. Met grazende koeien in het groen. Met grutto’s in het water, wind over het water. Met tijd die rust geeft. Met uitzicht. Op boeren die boeren, vogels die vogelen, recreanten die recreëren. Mijn Hof van Delfland beschikt niet over één r, niet over twee, maar over alle drie de r’en: Rust, Ruimte, Recreatie. (En Restaurantjes natuurlijk.) Kortom: rijkdom van de natuur.
Mijn Hof van Delfland is een groene oase waar de tijd langzamer voorbij lijkt te tikken dan wanneer ik op kantoor ben zoals nu, nu ik dit stukje aan het eind van de middag typ terwijl de deadline met grote stappen mijn kant op komt of wanneer wij ’s avonds aan tafel zitten en mijn vrouw in gedachten bij het vrijwilligerswerk is dat na het eten ongeduldig op haar wacht en ik me al happend en slikkend voorbereid op een vergadering die over een half uurtje moet worden voorbesproken of wanneer de wekker ’s morgens gaat en de kinderen het ontbijt de badkamer de agenda de taxi en de ongelezen voicemailberichten en sms’jes allemaal tegelijkertijd om aandacht schreeuwen of wanneer ik zoals nu zo gehaast ben dat ik geen tijd heb voor de punten en komma’s die het leven en het lezen veraangenamen of wanneer – nee, mijn Hof van Delfland maakt zich over dit soort taferelen niet druk. En het belangrijkste van mijn Hof van Delfland is wel dat het vlak bij mijn werk, mijn huis, mijn Delft staat. Zodat ik met gemak kan bijtanken als het stadse mij teveel in beslag heeft genomen. Dat is mijn Hof van Delfland.
Bas Verkerk Burgemeester Delft
drieëndertigste jaargang nr. 1, maart 2009
Zonder vrijwilligers geen Midden-Delfland Vereniging
Door het jaar heen zijn er een groot aantal uiteenlopende klussen; eenmalige activiteiten maar ook meer structurele taken. Binnen onze vereniging zijn veel verschillende mensen met capaciteiten en kwaliteiten die klussen op zich nemen. Dat zijn er niet gauw genoeg. Daarom zijn wij op zoek naar nog meer mensen als versterking van het vrijwilligersnetwerk.
Enveloppen vullen bij boer Piet in de schuur. Foto Pia van Oord.
De Midden-Delfland Vereniging heeft de laatste jaren haar basis flink verstevigd met een sterke ledengroei. Vanaf haar ontstaan in 1977 draait de vereniging louter op vrijwilligers: de bestuursleden, de redactie, de mensen die voor de vereniging op markten en themadagen staan en die samen verantwoordelijk zijn voor de recente ledenaanwas. Ons ledenaantal is inmiddels opgelopen tot 2500 leden. Probeert u zich maar eens voor te stellen hoe dat er uitziet 2500 MiddenDelfkranten versturen, 2500 betalingen verwerken… ook komen er steeds meer vragen, opmerkingen, ideeën, acties, uitnodigingen van leden en instanties. Kortom onze Midden-Delfland Vereniging is een veelzijdige, dynamische, actieve, betrokken vereniging voor en door leden.
In de verenigingskraam ontmoet je veel mensen. Foto Henk Groenendaal
Wat valt er zoal te doen? Er liggen de volgende taken: - er zijn vacatures in het bestuur - Midden-Delfkranten verzendklaar maken - schrijven van artikelen voor de Midden-Delfkrant in overleg met de redactie - verenigingsstand runnen tijdens markten en evenementen (verkopen van artikelen en werven nieuwe leden) - eenvoudige kantoorwerkzaamheden - hand- en spandiensten bij de voorbereiding van en tijdens de Midden-Delfland Dag en andere evenementen. Wat wordt er geboden? - betrokkenheid bij een dynamische vereniging - gezelligheid - informatie en kennis over het gebied - een kans om nieuwe mensen te leren kennen.
Wat vragen wij? Als u liefde heeft voor het gebied, een flinke portie enthousiasme en betrokkenheid en ook deskundigheid en kennis voor specifieke taken bezit, dan bent u hartelijk welkom. Voor vragen en aanmeldingen kunt u terecht bij Harry en Janneke Arkesteijn (
[email protected]) of via de website www.middendelflandvereniging.nl Ook tijdens de jaarvergadering op 23 april 2009 kunt u zich nader informeren en eventueel aanmelden. MDK