20e jaargang nr. 1 - maart 2014
20e jaargang nr. 1
maart 2014 - los nummer € 3,95
Help een weesolifantje Weesolifantjes zonder moeder of kudde hebben geen kans op overleven. In het weeshuis in Kenia en op Sri Lanka worden de weesjes opgevangen en verzorgd, totdat ze groot genoeg zijn om terug te keren naar de natuur. Je kan helpen bij hun verzorging door peetouder te worden, voor € 5,50 per maand. Een peetouder krijgt een persoonlijk certificaat, elk jaar een nieuwe foto, regelmatig een nieuwsbrief en jaarlijks een film op dvd waardoor je je olifantje ziet opgroeien.
Meld je aan als peetouder op onze website
www.olifanten.org
2
Schijven of bellen kan natuurlijk ook: Vrienden van de Olifant, Postbus 99, 5830 AB Boxmeer. Tel. 0485 521010
Ik reken op je
Column Rob Faber
De meeste lezers weten dat ik de laatste maanden constant met het Olifant Evenement en met de acties voor de bouw van het Olifant Ziekenhuis op Sri Lanka bezig ben geweest. Gelukkig ik niet alleen, maar met een (eigenlijk té) kleine groep. Het organiseren van een evenement in deze omvang hebben we nog niet eerder gedaan. Dus moeten we telkens opnieuw het wiel uitvinden, steeds denken: wat we het beste kunnen doen om de bezoekers straks een geweldig evenement te kunnen bieden, waar ze nog lang aan zullen terugdenken. Denken aan: “ik heb meegeholpen aan de bouw van het ziekenhuis en daarmee levens van baby-olifantjes gered.” Want we zullen het met z’n allen moeten doen. Vele kleintjes vormen tenslotte ook een grote. Eind deze maand is het Olifant Evenement in Studio’s Aalsmeer. Op het grote podium in Studio 6 zijn de hele dag diverse activiteiten. Henny Huisman ontvangt verschillende actievoerders, die komen vertellen wat ze gedaan hebben en hoeveel geld dat opgeleverd heeft. Jan Keizer en Annie Schilder treden op; zangeres Susan Jane, die een eigen nieuwe nummer over olifanten geschreven heeft, komt o.a. dit lied ten gehore brengen; de Volendamse groep Ancore laat ons van enkele van hun nummers genieten; de van Sri Lankaanse afkomstig zangeres SU zingt o.a. haar versie van the Elephant Song en nog zoveel meer. Het belangeloze optreden van de artiesten is een belangrijke bijdragen aan de bouw van het ziekenhuis. Graag zou ik een dringend beroep willen doen op degenen die nog niet in de gelegenheid is geweest om iets voor de actie te doen. Help de levens te redden van veel baby-olifantjes die door verwondingen, uitdroging of anderzins directe intensieve medische hulp nodig hebben om te overleven. JIJ kan het verschil maken of dit olifantje blijft leven en terug kan naar de natuur of dat het alsnog overlijdt. Ik reken op je! Rob Faber
3
6 Dwergolifant op Sri Lanka
9 Zwerflandbouw
in dit
Beroep op Tanzania
3 Ik reken op je - column Rob Faber 6 Dwergolifant op Sri Lanka 9 Zwerflandbouw als verzoeningsmiddel voor de olifanten
12 Kan de vernietiging van ivoor de toe-
komst van onze olifanten veilig stellen?
25
Moorden moet NU stoppen 4 4
21 Het ei van Ko - column Jan Keizer 22 Groeten uit .... Pisa
34
Een olifant als Bu
12 De vernietiging van ivoor
nummer
22 De groeten uit .... Pisa
25 Beroep op Tanzania om hun ivoorvoorraad te vernietigen 30 Dit is geen project, maar een roeping
34 Moorden op Afrikaanse olifanten moet NU stoppen
42 Een olifant als buurman 30 46 Acties voor het Olifant Ziekenhuis 47 Olifant Evenement in Studio’s Aalsmeer Geen project, maar roeping
uurman
Olifant Evenement voor bouw Olifant Ziekenhuis.
47
42 5
Dwergolifant op Sri Lanka Geschreven door Berry van de Water
Het is een feit dat er in de prehistorie dwergolifanten geleefd hebben. Er zijn op verschillende plaatsen skeletten gevonden van olifanten met een hoogte van anderhalve tot ruim twee meter. Zeer waarschijnlijk ontwikkelde ‘zo’n uitvoering’ zich gedurende enkele generaties op geïsoleerde plaatsen zoals eilanden of afgelegen gebieden. De dieren pasten zich langzaam maar zeker aan de nieuwe omstandigheden (ruimte, voedsel, klimaat) aan om zo te kunnen overleven.
Een Sri Lankese dwerg Iedereen weet dat de Aziatische olifant (vrouwtje gemiddeld 2,24 meter, mannetje 2,70 meter) minstens 30 procent kleiner is dan zijn Afrikaans familielid (vrouwtje gemiddeld 3,04 meter, mannetje 3,96 meter). Op Borneo leven olifanten die bekend staan als dwergolifanten, ‘de kleinsten’ van de Aziatisch familie. Hun lengte ligt ruim onder de twee meter en zij worden ook wel pygmee olifanten genoemd. Onlangs is er waarschijnlijk een nieuwe recordhouder op Sri Lanka opgedoken. Biologen zagen een volwassen mannetje met een hoogte van iets meer dan anderhalve meter vechten met een ander mannetje met een doorsnee postuur. De agressieve dwerg viel op door zijn afwijkende korte benen. Los daarvan waren zijn bouw en gedrag normaal voor een volwassen Aziatisch olifant.
‘Dwergisme’ De term dwergisme wordt gebruikt in gevallen waarbij of de benen veel korter zijn dan normaal of wan6
neer het lijf de goede proporties heeft maar (veel) kleiner dan gemiddeld is. Het kan veroorzaakt worden door genetische veranderingen en komt bij mensen regelmatig voor. Het is bijvoorbeeld ook selectief gekweekt bij huisdieren zoals honden, katten of koeien. Maar dwergisme in de wildernis is zeldzaam. Dit komt omdat het kleiner zijn meestal een nadeel is en dat de kans op overleven daardoor afneemt. Je kunt je bijvoorbeeld moeilijker wapenen tegen natuurlijke vijanden. Omdat de olifanten op Sri Lanka geen natuurlijke vijanden hebben, heeft de dwerg waarschijnlijk kunnen overleven.
Dwergisme in de wildernis is zeldzaam, omdat kleiner zijn meestal een nadeel is en dat de kans op overleven daardoor afneemt.
Incident Er zijn tot nu toe in het wild nog geen andere gevallen van dwergisme geconstateerd. Deze dwerg op Sri Lanka lijkt een uitzondering in de olifantenbevolking. Klein zijn heeft geen echte voordelen, dus er is geen dwingende reden voor de dieren ‘om kleiner te worden’. Dwergisme is in principe erfelijk, maar het is niet bekend in hoeverre onze kleine kanjer überhaupt de vrouwtjes kan behagen. Hij is weliswaar kleiner dan zijn soortgenoten, maar in de natuur is hier wel vaker een praktische oplossing voor gevonden. Toen de dwerg werd opgemerkt, was hij in musth en de biologen hadden de indruk dat hij gepaard had. Ook troffen zij verwondingen aan de slurf aan. Deze waren veroorzaakt door vallen geplaatst door stropers die op zoek waren naar ‘vers vlees’.
Knap Volgens de kenners is het sowieso een prestatie van formaat dat de dwerg al zo ver gekomen is. De problemen moeten al vlak na zijn geboorte begonnen zijn. Olifantenmoeders zogen hun baby’s staande en de kleine moet wel de melkvoor7
ziening kunnen bereiken. Het feit dat dit gelukt is, getuigt van een enorme overlevingsdrift die hem tot een volwassen mannetje gemaakt heeft. Maar hij wordt nog steeds bedreigd door allerlei gevaren en is door zijn kleinere gestalte kwetsbaarder. Niet alleen in de strijd met soortgenoten, maar ook in die met stropers en in de mens-dier confrontaties met boeren die hun akkers willen beschermen. Na onderzoek werden op zijn lichaam behoorlijk wat littekens, van onder andere geweerkogels, aangetroffen. Twijfelachtig dus of deze dwerg de pensioengerechtigde leeftijd zal halen. De kenners hebben er echter alle vertrouwen in. De mini-jumbo heeft volgens hen al bewezen dat hij voor zichzelf kan zorgen.
8
Zwerflandbouw als verzoening met de olifanten Geschreven door Petra Kleijne
9
Op Sri Lanka, waar gebruik wordt gemaakt van zwerflandbouw, leven ongeveer 5.800 olifanten.
Al duizenden jaren leven mens en dier naast elkaar. De Aziatische olifant deelt al jaren zijn vegetatiegebied met dat van de mens en met name gedurende de droge seizoenen is de Aziatische olifant afhankelijk van de zwerflandbouw van de mens. Zwerflandbouw
Bij deze kleinschalige vorm van landbouw wordt een gebied in het regenwoud gekapt om vervolgens bewerkt te worden. Na enkele jaren van cultivatie wordt het gebied vervolgens verlaten waardoor de natuurlijke begroeiing weer zijn gang kan gaan. De boer trekt dan naar een nieuw gebied om opnieuw een stuk regenwoud te kappen en te bewerken. Zwerflandbouw is meestal natuurvriendelijk. Een gebruikte methode hierbij is het gebied gecontroleerd af te laten branden, wat een voedingsbodem biedt voor de nieuwe natuurlijke begroeiing. Deze landbouwmethode noemen we brandlandbouw.
Onderzoek Tijdens een studie volgden onderzoekers twee olifanten in Sri Lanka. Een was een olifant van 5-6 jaar, op deze leeftijd leeft een olifant nog in een kudde van vrouwtjes en jonge mannetjes en deze jonge olifant vertegenwoordigde de kudde. De tweede olifant was een volwassen mannetje. Volwassen mannetjes leven solitair. De twee olifanten werden gezien als vertegenwoordigers voor de populatie olifanten in Sri Lanka en door hen te volgen kon men op een brede manier onderzoeken wat het voedingspatroon van de olifant is. Op Sri Lanka, waar gebruik wordt gemaakt van zwerflandbouw, leven ongeveer 5.800 olifanten. Omdat landbouwgronden na enkele jaren een tekort 10
krijgen aan belangrijke voedingsstoffen is deze vorm van landbouw zeer effectief. Uit een onderzoek van het tijdschrift Tropical Conservation Science blijkt deze vorm van zwerflandbouw ook zeer belangrijk voor het leefgebied van de Aziatische olifant. Olifanten zijn planteneters en ze eten redelijk gevarieerd. Hierbij valt te denken aan gras, struiken, bladeren en soms vruchten en boomschors. Een Aziatische olifant eet ongeveer 150 kilogram vegetatie per dag. Hoewel ze regelmatig te vinden zijn in de bossen van het regenwoud, geven de olifanten de voorkeur aan de gewassen in de bosrand. Tijdens het natte seizoen leven de olifanten in beschermde gebieden zoals het nationale park Yala en Nimalawa Sanctuary. Tijdens de droge periodes trekken de olifanten naar de verlaten zwerflandbouwgronden waar ze dan voldoende voedingsstoffen kunnen vinden. Door de zwerflandbouw vonden er weinig conflicten plaats tussen mens en olifant.
Door de zwerflandbouw vonden er weinig conflicten plaats tussen mens en olifant.
Nieuwe ontwikkelingen, nieuwe conflicten Hoe ironisch dat de wettelijke beschermingen tegen boskap ervoor zorgt dat het leefgebied van de olifant beperkt wordt. Daarnaast groeit de menselijke populatie, wat leidt tot de behoefte tot grotere en langere oogstperiodes. De ontwikkelingen in de landbouw bieden deze mogelijkheid. Zo biedt tijdens de droge seizoenen irrigatie mogelijkheden om het gebied te blijven cultiveren, waardoor de boeren de teelt en de oogst kunnen verlengen tot in het droge seizoen.
Weinig voedingsmiddelen Door deze ontwikkelingen blijven boeren het gebied langer cultiveren. Dit alles leidt tot uitputting van de voedingsbodem waardoor het herstel na bebouwing veel langer duurt. Mocht de boer uiteindelijk toch het gebied verlaten, dan is de grond inmiddels zo uitgeput dat de olifanten hier weinig voedingsmiddelen meer aantreffen. Helaas leidt dit alles weer tot meer conflicten tussen mens en olifant. Het onderzoek zou pleiten voor de ouderwetse vorm van zwerflandbouw, waarbij mens en dier (olifant) op goede voet naast elkaar kunnen leven, of beter gezegd in deeltijd gebruik maken van een bepaald gebied.
11
Kan de vernietiging van ivoor de toe Geschreven door Valentina van Dijk
China zet een
Begin dit jaar werd bekend gemaakt dat China een zeer belangrijke en onverwachte stap heeft gezet in de wereldwijde strijd tegen de illegale handel in ivoor. In Dongguan, Guangdong, verpulverden twee gigantische slijpmachines 6.1 ton aan ivoren sculpturen en onbewerkte slagtanden. Het was een ceremoniële vernietiging, die werd bijgewoond door diplomaten, journalisten en hooggeplaatste internationale gasten. Als grootste afzetmarkt voor ivoor kan China met deze vernietiging een indrukwekkende boodschap de wereld insturen. Tijdens de CITES-conferentie (Convention on International Trade in Endangered Spieces) in 2013 kwamen China en de V.S. met elkaar overeen, dat beide landen zich met vergaande maatregelen gaan inzetten om de bescherming van meer dan 40 bedreigde diersoorten te optimaliseren. Ondanks deze internationale afspraken nemen de alarmerende berichten van wereldwijde natuurbeschermingsorganisaties alleen maar toe. De massale slachtingen onder Afrikaanse olifanten en de illegale handel in ivoor zijn het afgelopen jaar volkomen geëscaleerd. De recente toezeggingen van China zijn dan ook op zijn minst controversieel te noemen, in aanmerking genomen dat de meeste 12
komst van de olifanten veilig stellen? onverwachte stap
bedreigde diersoorten al decennialang het slachtoffer zijn van de traditionele eet- en smaakgewoonten van de Chinese bevolking.
Jaarlijks worden Steeds meer landen vernietigen hun ivoor tienduizenden Het is voor het eerst in de geschiedenis dat zoveel niet- Afrikaanse Afrikaanse landen publiekelijk hun geconfisqueerde ivoor vernietigen, om daarmee een krachtig signaal af te bosolifanten geven aan de georganiseerde stropersbendes in Afrika. bruut afgeslacht, Jaarlijks worden tienduizenden Afrikaanse bosolifanten omdat hun bruut afgeslacht, omdat hun slagtanden qua kleur en structuur in Azië erg gewild zijn om te bewerken tot slagtanden qua ivoren accessoires. Wereldwijd is nu eindelijk het besef kleur en structuur doorgedrongen dat deze buitenproportionele stroperij zo snel mogelijk een halt moet worden toegeroepen, in Azië erg omdat de desastreuze gevolgen voor de Afrikaanse gewild zijn. olifantenpopulatie anders onomkeerbaar zullen zijn... In juni 2013 werd door de Filippijnen 5 ton in beslag genomen ivoor vernietigd, waarbij door de regering werd aangekondigd dat het land een officiële eenheid in het leven heeft geroepen om de wetshandhaving in de toekomst beter te kunnen waarborgen. In diezelfde periode werd door de Verenigde Staten 6 ton opgeslagen ivoor vernietigd. President Obama’s nieuwe overheidsunit, Wildlife Trafficking Task Force, kan er niet 13
meer omheen dat de illegale handel in wildlife en ivoor ook een aanslag op de nationale veiligheid is. Overheidsinstanties zijn van mening dat, naast een algeheel verbod op import en export van ivoor, er ook een nationaal verbod moet komen op particuliere ivoorverkopen in de Verenigde Staten. Dit voorstel wint steeds meer terrein in Washington en de rest van de natie.
De druk neemt toe Kenia inspireerde de CITES in 1989 tot een wereldwijd verbod op de handel in ivoor. De meest krachtige en indrukwekkende vernietiging van ivoor vond plaats in 1989. De president van Kenia, Daniel Arap Moi, stak persoonlijk het vuur aan in 12 ton geconfisqueerd ivoor, daarbij geflankeerd door paleoantropoog Richard Leakey. De aanwezigheid van Leakey, die zich onderscheidt in de leer omtrent uitgestorven primaten, gaf de ivoorverbranding een extra dimensie. Reportages van de hoog uitslaande oranje vlammen, die boven de immense stapel slagtanden uitrezen, schokten de hele wereld. Het vuur stond symbool voor een gigantisch aantal olifanten die het leven hadden verloren door wrede stroperij. Het was uiteindelijk de ultieme inspiratie voor 14
de partijen van de CITES (Convention on International Trade in Endangered Spieces) om in datzelfde jaar een wereldwijd verbod op de handel in ivoor uit te vaardigen. Wat deze actie van Kenia vooral kenmerkte, was de opoffering van de financiële waarde die het vernietigde ivoor vertegenwoordigde. Kenia maakte hiermee een statement naar de rest van de wereld. Het was ook vooral een concrete daad van verzet richting Zimbabwe en een paar andere Afrikaanse landen, die bleven weigeren het verbod op de illegale handel in ivoor te accepteren. In 2012 verbrandde Gabon zijn ivoor, bedoeld als een duidelijk “nee” tegen de voorstellen van een aantal landen om Afrika weer open te zetten voor de handel in ivoor. De druk om het wereldwijd geconfisqueerde ivoor te vernietigen neemt steeds verder toe. Het Europese Parlement heeft inmiddels ook aan Tanzania en India gevraagd om hun voorraden ivoor te vernietigen, maar de twee landen hebben nog geen gehoor gegeven aan dit dringende verzoek. Door de prijsstijging van het ivoor is elke opslagplaats momenteel een gewild doel voor criminelen, zoals gebleken is in Engeland. Een grote olifantenslagtand, door de douane uitgeleend voor educatieve doeleinden, werd brutaal gestolen uit het Wingham Wildlife Park.
In 2012 verbrandde Gabon zijn ivoor, bedoeld als een duidelijk nee tegen de voorstellen van een aantal landen om Afrika weer open te zetten voor de handel in ivoor.
Twijfelachtige reputatie Een enquête, gekoppeld aan de documentaire “Strijd voor de olifanten”, openbaart dat ongeveer 60 procent van de Chinese bevolking van mening is dat alleen een krachtig beleid van de overheid een eind aan de illegale handel in ivoor kan maken. China is de grootste afzetmarkt voor ivoor, legaal en illegaal, en de grootste ivoorverwerkende fabriek ter wereld is gevestigd in China. Dit omstreden land zou daarom een heel belangrijke schakel kunnen worden in de bestrijding en de bestraffing van deze ernstige vorm van criminaliteit. Maar helaas heeft de Chinese afdeling voor wildlife, de State Forestry Administration, geen betrouwbare reputatie wanneer het gaat om ivoor. Bryan Christy van de National Geographic heeft drie jaar lang intensief onderzoek gedaan naar de internationale handel in ivoor. De resultaten van dit onderzoek, genaamd “Blood Ivory”, geven een schokkend beeld van de duistere praktijken van China. Het in 1989 door de CITES uitgevaardigde 15
wereldwijde verbod op de handel in ivoor had een aantal jaren een zichtbaar effect. De olifantenpopulaties, die door de stroperij waren geminimaliseerd, kregen eindelijk de kans om zich weer langzaamaan te herstellen. Maar het verbod bleef helaas maar 10 jaar van kracht, omdat de CITES op aandringen van China en Japan toch weer een handelsexperiment toestond van 50 ton ivoor. Een tweede toegestane verkoop in 2008 naar Japan en China, van maar liefst 102 ton ivoor, veroorzaakte een ware catastrofe voor de olifanten. In plaats van de zwarte markt te ondermijnen met verlaging van de prijzen, werd in de ivoorverwerkende staatsbedrijven in China de prijs juist omhoog gejaagd, waardoor de illegale handel extreem floreerde. De Chinese economie groeide exceptioneel en de wereldwijde rechtshandhaving bleek ontoereikend te zijn. De illegale handelssluizen tussen Afrika en China werden intensiever dan ooit gebruikt en internationale stropersbendes richtten een waar bloedbad aan onder de Afrikaanse olifanten.
Verontrustend Chinese wildlife officials hebben jarenlang met klem ontkend dat de ivoorindustrie van China de grootste oorzaak is van het onbe-heersbare Afrikaanse stropersprobleem. China’s afgevaardigde voor de CITES, Wan Ziming, waagde het zelfs om andere gedelegeerden op te roepen om de ivoorverkopen in China te blijven toestaan. Verontrustend detail was dat Wan Ziming daarbij niet scheen te doelen op ivoor verkregen van natuurlijk overleden olifanten, maar op ivoor verkregen uit stroperij. Volgens Grace Gabriel, de Aziatische Regionale Directeur van het IFAW heeft het soberheidsprogramma van de Chinese President Xi Punping de ernstige corruptie in alle lagen van de regering inmiddels zeer duidelijk aan het licht gebracht. Het overgrote deel van de buitengewoon waardevolle 16
ivoren sculpturen, vervaardigd in Chinese nationale overheidsbedrijven, wordt gebruikt als geschenken voor buitenlandse regeringsleiders en zakenrelaties. Om enig resultaat te kunnen boeken in de moeizame strijd tegen de handel in ivoor, zal deze vorm van corruptie van overheidswege met zware straffen moeten worden aangepakt.
Hong Kong in de voetsporen van China Volgens Gavin Edwards, directeur van het WWF in Hong Kong, is de tijd nu aangebroken dat ook Hong Kong haar voorraad van 33 ton geconfisqueerd ivoor gaat vernietigen. 33 ton ivoor, een gigantisch aantal slagtanden en een overweldigend aantal gebroken olifantenlevens, het resultaat van de exorbitante stroperspraktijken in Afrika. Het ESAC (Endangered Species Advisory Committee), het statutair adviesorgaan van bedreigde diersoorten in Hong Kong, vindt het vernietigen van geconfisqueerd ivoor geen oplossing. “Veel leden van het Comité zijn van mening dat ivoor een zeer waardevol natuurlijk product is en dat het ontoelaatbaar is om het gewoon te vernietigen”, aldus Kenneth Leung, lid van het Comité en professor aan de Hong Kong Universiteit van Biologische Wetenschappen. Er zijn ook nog andere opties te bedenken, zoals grote openbare veilingen. Door de enorme hoeveelheid geconfisqueerd ivoor aan te bieden zullen de prijzen eindelijk gaan kelderen, waardoor de stroperij minder lucratief zal worden en zelfs zal afnemen. Maar het Agriculture, Fisheries and Conservation Department is het proces al opgestart om het in Hong Kong onderschepte ivoor de komende jaren definitief te gaan vernietigen. Alle in beslag genomen voorraden zullen over een periode van 1 à 2 jaar worden verpulverd, op een klein gedeelte na, dat bewaard zal blijven voor educatieve doeleinden. De eerste vernietiging zal in de eerste helft van 2014 gaan plaatsvinden.
33 ton ivoor, een gigantisch aantal slagtanden en een overweldigend aantal gebroken olifantenlevens, het resultaat van de exorbitante stroperspraktijken in Afrika.
Schokkende cijfers Hong Kong speelt een grote rol in de ivoorhandel, als door-voerhaven en als afnemer. De laatste maand zijn op het Chek Lap Kok vliegveld 14 personen door de grensdouaniers gearresteerd, met in hun bagage maar liefst 160 kg aan ruwe olifantenslagtanden en ivoren accessoires. Dit soort lugubere inbeslagnames zijn helaas 17
Tussen januari en oktober 2013 werd door de douane van Hong Kong maar liefst 7.230 kg ivoor onderschept, tegenover 5.596 kg in 2012.
geen incidenten, het is een structureel en buitengewoon ernstig probleem. Begin 2013 openden de douaniers in de haven van Hong Kong een containerschip, waarvan de inhoud werd gemarkeerd als “architectorale stenen uit Kenia”. In deze container werden 779 slagtanden van gedode olifanten gevonden, zorgvuldig verpakt en verstopt onder stenen platen. De laatste jaren maken de douaniers vele overuren, in een uiterste poging om dit soort transporten met illegaal ivoor te onderscheppen. Tussen januari en oktober 2013 werd door de douane van Hong Kong maar liefst 7.230 kg ivoor onderschept, tegenover 5.596 kg in 2012. Dit betekent dat de massaslachtingen onder de olifanten ondanks alle maatregelen nog steeds toenemen. De haven van Hong Kong is de derde haven van de wereld, waar 380.000 containerschepen per jaar binnenvaren. In augustus werden in een schip uit Nigeria 1.120 ivoren slagtanden gevonden, 13 neushoorn-hoorns en vijf luipaardvellen. Deze enorme illegale partij verboden wildlife producten lag verborgen in een containerschip met hout. De waarde wordt geschat op HK $41m (ongeveer 3,8 miljoen euro) en daarmee was deze onderschepte partij de grootste van de afgelopen 25 jaar. Hiermee wordt wederom bevestigd dat er een enorm internationaal netwerk van stropersbendes en handelaren actief is, een zwaar crimineel netwerk dat niet meer met woorden maar met harde daden bestreden zal moeten worden.
Straffen zijn noodzakelijk Volgens de wet in Hong Kong kan iedereen, die niet gedeclareerde voorwerpen importeert of exporteert, een gevangenisstraf van zeven jaar tegemoet zien, terwijl de handel in wildlife producten van bedreigde diersoorten maar twee jaar gevangenisstraf oplevert. De prijs van ivoor op de zwarte markt, dat wil zeggen de straten van Beijing, is 1.350 pond per kg. De zeer lage opgelegde straffen staan in schril contrast tot de enorme opbrengst van het ivoor en maakt daardoor de smokkel en handel voor veel criminelen onweerstaanbaar. De campagne “Space for Giants” biedt training aan rechtshandhavingspersoneel om te komen tot zwaardere veroordelingen tegen degenen die betrokken zijn bij de illegale handel in ivoor. Hoewel het aantal arrestaties momenteel erg hoog is, zijn concrete veroordelingen nog steeds jam18
merlijk zeldzaam. Ook de wankele staatsveiligheid en de tomeloze corruptie in de Centraal Afrikaanse Republiek zijn weinig hoopgevend. In die regio neemt de stroperij verschrikkelijke vormen aan en een doemscenario lijkt bijna onomkeerbaar.
“Ivoren slagtanden zijn van de olifanten. Olifanten hebben heel veel gevoel en Een nieuwe generatie olifantenbeschermers ze zijn intelligent en De opslagplaatsen voor ivoor zijn in Hong Kong regel- zachtaardig. Mensen matig toegankelijk voor publiek. De aanblik van de hebben geen enkel gigantische berg slagtanden, en vooral de daartussen recht om zo’n liggende heel kleine slagtandjes, heeft een diepe indruk gemaakt op de 11-jarige Nellie Shute. “Het breekt je hart prachtige olifant van om hiernaar te kijken. Deze kleine slagtandjes staan zijn slagtanden en symbool voor heel jonge afgebroken olifantenleventjes”, daarmee ook van aldus een verdrietige maar vastberaden Nelly. Samen met haar klasgenoten is ze een actie begonnen om de zijn leven te beroven. commandant van het douane- en accijnzendepartement, Het mag gewoon niet Raymond Wong Wai-Hung, ervan te overtuigen dat het meer gebeuren!” ivoor niet langer bewaard mag blijven. “Het zal slechte mensen op verkeerde ideeën brengen”, aldus Nelly. “Het ivoor mag niet door diefstal weer op de zwarte markt belanden.” Met Nelly lijkt een heel nieuwe jonge generatie olifantenbeschermers te zijn opgestaan. Het blijft moeilijk om oude Aziaten ervan te doordringen dat hun wrede tradities niet meer acceptabel zijn in de wereld van nu. Maar de nieuwe generatie Aziaten kan wél leren om respect en compassie te voelen voor de weerloze en bedreigde dieren op deze planeet. Zoals Nelly in haar emotionele betoog verwoordde: “Ivoren slagtanden zijn van de olifanten. Olifanten hebben heel veel gevoel en ze zijn intelligent en zachtaardig. Mensen hebben geen enkel recht om zo’n prachtige olifant van zijn slagtanden en daarmee ook van zijn leven te beroven. Het mag gewoon niet meer gebeuren!”
Nellie Shute
De 11-jarige Nellie Shute.
19
Onder de Olifanten
Onder de Olifanten belevenissen van een wildlife dierenarts
Dr. Vijitha Perera scheef een boek over wat hij als dierenarts de afgelopen jaren heeft meegemaakt. Het zijn ontroerende en meeslepende verhalen over zijn belevenissen met de olifanten op Sri Lanka, met name over de weesolifantjes in Elephant Transit Home. Binnenkort verschijnt deel 1. Wie deel 1 koopt krijgt een aanzienlijke korting op deel 2, dat eind van dit jaar verschijnt. Alle verhalen zijn geïllustreerd met mooie foto’s die de verhalen nog levendiger te maken.
Dr. Vijitha Perera
”Zoals je de verhalen leest, is het net of je door het raam kijkt en het voor je ogen ziet gebeuren.” Rob Faber
Deel 1 € 9,90
Bestellen kan door € 9,90 over te maken op IBAN: NL80 INGB 0000 119442 (BIC: NLINGB2A), van Vrienden van de Olifant, o.v.v. Onder de Olifanten. In maart worden geen verzend- kosten berekend.
Enkele van de vele mooie pagina’s
20
Het ei van Ko
Column Jan Keizer,
Een aantal weken geleden viel m’n oog ineens op een artikel in een ochtendkrant: neushoorns worden in India beschermd door middel van een drone. Ik zag meteen de oplossing voor het olifant-stropersprobleem, een klein minuscuul vliegtuigje dat hoog boven de grond onzichtbaar hele grote gebieden kan overzien. Bij de bescherming van de neushoorn is gebleken dat het werkt, stropers bedenken zich voor ze hun slag slaan. Dit zou het ei van Ko zijn voor mijn geliefde dier de Olifant. Maar zo ver is het nog niet, tot nog toe moeten we er alles aan doen om getraumatiseerde jonge olifantjes op te vangen en een plaats te geven. Maar eenvoudig is dat niet. Onlangs zijn onderzoekers tot de conclusie gekomen dat olifanten intelligente dieren zijn en sociaal complexe onderlinge banden hebben, zoals elkaar soms troosten. Volgens deze onderzoekers is dit troostgedrag heel zeldzaam en tot nu toe alleen waargenomen bij mensapen, wolven en sommige kraaiachtigen, met name raven en roeken. Bij het onderzoek bleek dat de reagerende olifant naar de ander toe ging, contact zocht,’m aanraakte en hoge sjirpgeluiden maakte en soms daarbij de slurf in de bek van de ander deed. Ook imiteerden ze de lichaamshouding en de stemming van het getroffen dier, om gelijk aan de ander te zijn. Het zou het empirische bewijs van troostgedrag bij de olifant zijn. Een soortgelijke gedrag doet zich voor bij mensapen die elkaar omhelzen. Troostgedrag is anders dan verzoeningsgedrag, zoals is waargenomen bij chimpansees. Dat heeft een conflictregulerende functie binnen een groep. Wanneer je dit allemaal leest kom je al snel tot de conclusie dat een weeshuis voor vooral getraumatiseerde jonge olifanten bittere noodzaak is. Daar kunnen ze elkaar troosten, pas dan kunnen ze geestelijk en fysiek herstellen om uiteindelijk weer de natuur in te kunnen. Maar ook is een ziekenhuis onontbeerlijk voor weesolifantjes die om welke reden dan ook in kritieke toestand verkeren en dringend intensieve medische verzorging nodig hebben. Hopelijk kunnen wij dat samen binnenkort realiseren! Groet Jan Keizer
21
Groeten uit... Pisa Geschreven door: Marian van Ham
illustraties: Gerdi Wind
Onze vrienden kunnen maar geen genoeg krijgen van hun vakantie. Het blijken echte globetrotters (wereldreizigers) te zijn. Onlangs hebben we namelijk een bericht gekregen uit Pisa, Italië. Wat onze vrienden daar zoal hebben beleefd, kun je hierna lezen. Hallo allemaal daar, We zitten inmiddels in Pisa, Italië. Op nadrukkelijk verzoek van Molvert, want anders waren we waarschijnlijk al thuis geweest. Het is namelijk een hoop gedoe om iedereen tevreden te houden, kan ik jullie zeggen. Maar goed, Molvert kreeg ineens een wild idee. ‘Laten we naar Pisa gaan.’ Niemand had ooit van Pisa gehoord, maar toen Molvert uitlegde dat er a. veel toeristen zijn, b. Italië stijf staat van de winkeltjes met de aller-, aller-, echt allerlaatste mode, c. Italianen ook gek zijn op springen en glijbaantjes, d. de ketting met scarabee mee mocht, was de keus al snel gemaakt. We zouden naar Pisa gaan. Een verslag over de reis ernaartoe zal ik jullie besparen. Laat ik het houden op: heel veel lopen (behalve Tsss dan), zeeziek worden (een zeer vervelende ervaring) en ruzies sussen (tussen Mestkever en Tsss, Sjirre en Tsss, Molvert en Tsss, en Berlin en Tsss. Wat misschien de indruk wekt dat Tsss de hoofdoorzaak was van al die meningsverschillen, maar dat is niet zo. Iedereen was licht geïrriteerd door de niet zo prettige zeereis.) Na al die ontberingen kwamen we dan eindelijk aan in Pisa. Tja, wat zal ik daar nu eens van zeggen. Het is een stad. Er wonen veel mensen. En… ze hebben er een bezienswaardigheid: de toren van Pisa (vandaar die zee van toeristen. Tsss ging bijna uit zijn dak.) Dat was precies waar het Molvert om ging (de toren dan, niet de zee van toeristen). Voor degenen die niet weten wat er nu zo speciaal is aan de toren van Pisa… Hij staat scheef. En niet zo’n beetje ook. Molvert vertelde meteen hoe dat kwam. De oorzaak is een mislukt onderaards gangenstelsel dat zijn bet-bet-bet-bet-bet-overgrootvader had gegraven. Waarbij hij ook benadrukte dat het gangenstelsel zelf niet mislukt was. Het was toevallig wel een ingenieus staaltje van verantwoord graafwerk. Logisch ook, want zijn bet-bet-bet-bet-bet-overgrootvader was de beste graver aller tijden geweest. En tja, dat die Italianen het in hun hoofd hadden gehaald om nu juist op die plek een bouwwerk te plaatsen, daar kon zijn bet-bet-bet-bet-bet-overgrootvader natuurlijk niets aan doen. Wie luistert er nu naar het advies van een mol? Niemand toch? Een klap met een schop kun je krijgen. Toen heb ik even ingegrepen, want als Molvert eenmaal op dreef is met mopperen, stopt hij voorlopig niet meer, hebben we ervaren. Terwijl Molvert aan het vertellen was, had Sjirre iets ontdekt (stiekem afgekeken 22
van de toeristen). Als je je hand uitsteekt, dan is het net of je de toren tegenhoudt. Aangezien handen niet in het pakket van Sjirre zitten, hield hij zijn nek scheef. ‘Kijk dan! Kijk dan! Kijk dan!’ gilde hij over het terrein. Nou, aan die wens werd voldaan, want ineens was Sjirre de attractie leek het wel. Het geklik van al die fototoestellen heb ik nog in mijn oren. Voor Tsss kwam al die commotie goed uit, want de toeristen waren drukker met Sjirre, foto’s maken, en de toren en daar een combinatie van, dan met lastige vliegen wegslaan. 23
Dus die was even druk. Doordat Sjirre nu ineens alle aandacht had, leek het Molvert wel een goed idee om zijn graafspullen te pakken en het onderaards gangenstelstel in te gaan. Om hier en daar wat herstelwerkzaamheden uit te voeren, zei hij. En weg was hij. Berlin had inmiddels haar oog laten vallen op een ‘snoezig winkeltje vol met enige snuisterijen’. Ze galoppeerde nog net niet weg. Dus nu zitten Mestkever en ik onder een grote boom. Van Mestkever heb ik geen last, want hij zit in vervoering naar zijn eigen beeltenis op de ketting te staren. Dat betekent maar één ding: RUST! Zalige, heerlijke rust. Rustige groetjes van Oli Fantje. En de rest natuurlijk.
24
Beroep op Tanzania om hun ivoorvoorraad te vernietigen
Geschreven door Krista Ojeda
25
Het besluit van China om ruim zes ton in beslag genomen ivoor te verbranden is door velen met luid gejuich ontvangen. China wordt beschouwd als een belangrijke afzetmarkt voor ivoor uit Afrika en met het vernietigen van het in beslag genomen materiaal geeft de regering een duidelijk signaal af. Patrick Bergin, voorzitter van de African Wildlife Foundation, is van mening dat deze beslissing aangeeft dat binnen de internationale gemeenschap de groeiende consensus heerst dat er een einde moet komen aan de handel in ivoor. Ook Kenia heeft onlangs een grote hoeveelheid ivoor verbrand. Wanneer landen zoiets doen, zeggen zij daarmee eigenlijk dat zij niet in de voorwaarden voorzien om verkoop van ivoor mogelijk of wenselijk te maken.
80 miljoen dollar In het licht van deze trend zou ook Tanzania haar beleid met betrekking tot het in beslag genomen ivoor moeten veranderen. Terwijl de regering van Tanzania serieus werk maakt van een antistroperij
26
campagne is zij tegelijkertijd van plan om de voorraad in beslag genomen ivoor, zo’n 137 ton met een waarde van ruim 80 miljoen dollar, te verkopen. Het is gezien de huidige omstandigheden bijna ondenkbaar dat CITES, de Convention on International Trade in Endangered Species, de internationale verkoop van ivoor zal toestaan. Alleen al om deze reden zou Tanzania moeten overwegen zich aan te sluiten bij de landen die hun ivoorvoorraad vernietigen. “Het algemeen beleid van het land met betrekking tot het beschermen van olifanten zou consistent moeten zijn,” aldus Patrick Bergin.
“Het algemeen beleid van het land met betrekking tot het beschermen van olifanten zou consistent moeten zijn.” Patrick Bergin
Levende olifant veel meer waard “Het lijkt contraproductief om tegelijkertijd zoveel te investeren in antistroperij campagnes, terwijl datgene dat de olifanten in gevaar brengt, hun ivoor, wordt verkocht. Meer ivoor op de markt brengen zou de vraag ernaar doen kunnen toenemen en zou in die zin het leven van de Tanzaniaanse olifanten onveiliger maken.” De toeristische sector is van groot belang voor de ontwikkeling van Tanzania en daarin is een levende olifant veel meer waard dan een dode. Het is een sector die de komende jaren nog heel erg kan groeien, mits er beleidsregels worden opgesteld om het voortbestaan van de olifanten (en andere wilde dieren) te waarborgen. Als de industrie groeit en diversifieert zal het banen creëren en daarmee een blijvende bron van inkomsten zijn. Er zijn volgens Patrick Bergin al genoeg Afrikaanse landen die de verdwijning van de wilde dieren van hun grondgebied hebben laten gebeuren. Tanzania zou zich juist bij die landen moeten scharen die de schoonheid van hun levende wilde dieren tot bestaansmiddel hebben gemaakt.
Geen positief rendement Men is al snel geneigd te kijken naar wat er aan inkomsten verloren gaat wanneer het in beslag genomen ivoor niet verkocht kan worden, maar men vergeet daarbij vaak te kijken naar de financiële druk die de stroperij legt op de economie en de schatkist. Een land als Tanzania is enorme bedragen 27
“Omdat olifanten geen stem hebben, moeten onze stemmen voor hen spreken” Patrick Bergin
kwijt aan het verbeteren van de veiligheid in en rondom de bescherm-de gebieden. Door meer ivoor in omloop te brengen zal de vraag alleen maar toenemen en daarmee ook de financiële lasten. Om nog maar niet te spreken over de “menselijke” kosten wanneer rangers te maken krijgen met steeds beter bewapende stropers. Wanneer je al deze kosten in ogenschouw neemt, dan blijkt dat ivoorhandel echt niet voor een positief rendement kan zorgen. Binnen dit hele verhaal blijft het vooral heel belangrijk om de mensen bewust te maken van de impact die de vraag naar ivoor heeft. Momenteel is men in verschillende landen bezig met publieke campagnes. In China, het land met de grootste vraag naar ivoor, spelen daarin zelfs bekende Chinese filmsterren een rol. Hierdoor hoopt men het bewustzijn onder de Chinese burgers te vergroten.
“African Voices for Wildlife” Het recente besluit van de regering om de enorme hoeveelheid in beslag genomen ivoor te vernietigen past natuurlijk ook uitstekend in dit kader. Maar vooral de Afrikanen moeten hun stem laten horen, want het is uiteindelijk hun natuurlijk erfgoed dat wordt uitgebuit en vernietigd. De African Wildlife Foundation (AWF) bereidt momenteel een pan-Afrikaans antistroperij programma voor, met de naam “African Voices for Wildlife”. Dit moet burgers betrekken in de strijd om olifanten en andere wilde dieren te behouden voor het continent. “Omdat olifanten geen stem hebben, moeten onze stemmen voor hen spreken,” zei Patrick Bergin.
Lichtpuntjes De regering van Tanzania wordt bij haar inspanningen om de stroperij tegen te gaan helaas nog steeds geconfronteerd met een groot aantal 28
uitdagingen, zoals onvoldoende middelen, onvoldoende bewustzijn van milieucriminaliteit, illegale markten, corruptie en een gebrek aan politieke steun. Toch zijn er ook lichtpuntjes in de strijd voor het behoud van de olifanten. Zo is onlangs in buurland Kenia de wetgeving aangepast waardoor er veel strenger gestraft kan worden bij gevallen van stroperij en handel in producten afkomstig van wilde dieren. Een deel van het probleem is in veel landen nog steeds dat de straffen die staan op het plegen van zogenoemde “wildlife crimes” veel te laag zijn. Een veroordeelde stroper of smokkelaar krijgt vaak maar een lage boete of gaat voor enkele dagen naar de gevangenis. Er zijn veel zwaardere straffen nodig om potentiële stropers en smokkelaars te ontmoedigen. Terwijl de regering van Tanzania serieus werk maakt van een antistroperij campagne is zij tegelijkertijd van plan om de voorraad in beslag genomen ivoor, zo’n 137 ton met een waarde van ruim 80 miljoen dollar te verkopen. De AWF hoopt dan ook dat meer landen, waaronder Tanzania, het voorbeeld van Kenia zullen volgen en hun wetgeving en de strafmaat met betrekking tot de wilde dieren zullen aanpassen. Dit gecombineerd met het vernietigen van het in beslag genomen ivoor zou toch voor de toekomst een duidelijke signaal moeten afgeven dat stroperij niet loont en dat ivoor niet kan.
Er zijn veel zwaardere straffen nodig om potentiële stropers en smokkelaars te ontmoedigen.
29
Dit is geen project, Geschreven door Stéphanie de Geus
“Een paar maanden geleden bezocht ik een olifanten massagraf in centraal-Afrika. Terwijl ik tussen de botten van de olifanten liep, voelde ik dat er geen verschil was tussen een menselijk slachtveld of dat van olifanten. Het verdrietige is dat een menselijk slachtveld veel dieper onderzocht zal worden.”
Kate Brooks tijdens haar werk.
De Amerikaanse Kate Brooks (36) is sinds haar twintigste fulltime professioneel fotografe. Haar werk wordt over de hele wereld geroemd en won meerdere awards. “Ik raakte op mijn zeventiende geïnteresseerd in fotografie door een gastcollege van een National Geographic fotograaf. Toen wist ik dat ik fotojournaliste wilde worden.” “Tijdens haar studie over Russische cultuur volgde ze een fotojournalistiek minor. Haar docent raadde haar aan om een onderwerp te vinden wat haar raakte en haar creativiteit te gebruiken om dat verhaal te vertellen. Als snel bracht ze elke vakantie door in Rusland en begon met het onderzoeken van kindermishandeling in de weeshuizen.
Vastleggen van de conflicten “Jarenlang werden ouders van gehandicapte kinderen aangemoedigd om deze kinderen op te geven aan de staat. Doordat Rusland in die tijd straatarm was, zaten de weeshuizen overvol. In 1998 waren er ongeveer twee miljoen weeskinderen”, aldus Kate. “Op een dag mocht ik een van deze huizen binnen om een foto te maken. Tot mijn grote verbazing mocht ik keer op keer terugkomen. Ik kwam erachter dat de directeur een budget kreeg voor het aantal kinderen in het huis. Ze hield de dood van de kinderen geheim en liet de andere wezen hun grafjes graven.” Kate besloot fulltime te gaan freelancen en een paar maanden later werd haar werk wereldwijd 30
maar een roeping fotografie: Kate Brooks
gepubliceerd als onderdeel van een campagne voor het menselijk recht. “Nu nog steeds, 16 jaar later, ontvang ik e-mails van mensen die me bedanken dat ik de situatie aan het licht heb gebracht en hun leven heb verbeterd.” Van daaruit kwam ze terecht in conflict fotografie in het Midden-Oosten na 9/11. “Het was nooit mijn plan om conflict fotografe te worden, maar ik geloof heel sterk in het vastleggen van de conflicten in mijn tijd. Als een Amerikaanse voelde het als mijn plicht om de gevolgen van 9/11 vast te leggen.”
Olifanten en Kenia In 2010 vertrok Kate naar Kenia voor een lang geplande vakantie. “In Masai Mara vond ik de rust om de gruwelijke dingen en onmenselijke situaties die ik had meegemaakt in het Midden-Oosten een plek te geven. Het plan was om me te richten op wildlife-fotografie. Wat ik toen nog niet wist, was dat daar een genocide broeide en sinds stropers en de gevolgen daarvan op mijn pad zijn gekomen, neemt de bescherming van de dieren al mijn tijd in beslag. “Ik geloof dat er momenten in je leven zijn die je op een pad zetten. In 2002 raakte ik in Afghanistan bevriend met Dudu Douglas Hamilton. De manier waarop zij sprak over het werk van Save the Elephants raakte me. De gesprekken die ik met Dudu had zorgde er jaren later voor dat ik naar Kenia vertrok.” Toch heeft Kate intuïtief altijd geweten dat ze in Kenia terecht zou komen. “Ik heb in Londen, Moskou, Islamabad, Beirut en Istanbul gewoond. Ik grapte altijd dat ik Afrika als laatste bewaarde, omdat ik het gevoel had dat ik daar misschien wel zou blijven.”
“Met mijn foto’s wil ik de schoonheid van Afrika laten zien, terwijl ik mijn documentaire richt op de realiteit het stropen.”
Kate Brooks
Olifanten kunnen niet twitteren “Ik ben sinds mijn dertiende vegetariër. Fotografen hebben het regelmatig over dat ze mensen een stem geven en een licht schijnen op de onmenselijke situaties. Olifanten en neushoorns kunnen niet twitteren, spreken of 31
Geschreven door Berry van de Water
een campagne voor zichzelf voeren. Zonder het werk van de dierenbeschermingsorganisaties en de media zou het voor hen een verloren zaak zijn. We bevinden ons op een kritiek moment in de geschiedenis waar de neushoorns en olifanten van Afrika op zo’n onnatuurlijke manier overlijden.”
The Last Animals Momenteel wordt Kate’s tijd in beslag genomen door haar filmproject The Last Animals. In deze documentaire schijnt ze een licht op de situatie van de neushoorns en olifanten in Afrika. Er wordt geschat dat er elke 15 minuten een olifant overlijdt aan de gevolgen van stropers en dat is op jaarbasis 35.000 olifanten. Momenteel zijn er nog maar 30.000 neushoorns in Afrika en deze worden beschermd door elektrische hekken en worden bewaakt door bewapende soldaten. De neushoorns zijn gedeeltelijk van hun hoorn ontdaan en gechipt. “Dat alleen al is een verschrikkelijk realiteit”, zegt Kate. “Met mijn foto’s wil ik de schoonheid van Afrika laten zien, terwijl ik mijn documentaire richt op de realiteit het stropen. Daarnaast wil ik de complexiteit van de wildlife bescherming op een informatieve en betrokken manier laten 32
zien.” Een van de dingen die naar voren komt in haar documentaire is dat stropen niet iets is wat je zomaar aan iemand vraagt. De stropers zijn ex-medewerkers van een conservatie gebied óf mensen die gewerkt hebben met wildlife of er goede kennis van hebben. Het is een politieke kwestie, want ivoor handel is niet alleen stelen van de regering, maar het verzorgt ook fondsen voor politieke conflicten. Ivoor wordt verkocht om groepen zoals Al-Qaeda van geld te voorzien.
Roeping Via Kickstarter heeft Kate in januari dit jaar ruim 50.000 dollar binnengehaald om haar documentaire af te ronden. De werktitel is momenteel The Last Animals. Ze wil het contrast tussen de twee uitersten laten zien over een periode van tien tot twintig jaar. “Ik sta bekend als een conflict-fotografe en dat heeft me in veel opzichten in dit werk geholpen. Ik weet hoe ik moet omgaan met gevoelige en moeilijke situaties. Maar vergis je niet, dit is een oorlog. De eerste keer dat ik de geluiden van een groepje weesneushoorntjes hoorde smolt mijn hart. Dit is meer dan een project, dit is een roeping waar ik me volledig voor inzet.”
“Vergis je niet, dit is een oorlog. De eerste keer dat ik foto: Gert Snijder de geluiden van een groepje weesneushoorntjes hoorde smolt mijn hart. Dit is meer dan een project, dit is een roeping, waar ik me volledig voor inzet.” Kate Brooks
33
Moorden op Afrikaanse oli Geschreven door Frank Heinen
“Ik wil alle mensen met belangrijke posities in het economische, politieke en sociale leven oproepen om zich op te werpen als beschermheer van de creatie, onszelf, het milieu en Gods plan, een beschikking die zijn uitdrukking krijgt in de natuur die ons allemaal omringt. We mogen niet toelaten dat voortekenen van vernietiging en dood de voortgang van deze wereld begeleiden.” De betekenis van die in maart 2013 uitgesproken woorden van paus Franciscus werden maar al te duidelijk toen het Afrikaanse land Tsjaad vorig jaar het toneel werd van een schokkende slachtpartij die maar liefst 89 olifanten fataal werd. De dieren werden met AK-47’s neergemaaid door een vijftigtal Arabisch sprekende mannen op kamelen. Zelfs de 33 zwangere vrouwtjes en vijftien baby’s in de groep werden niet gespaard. Sommige dieren werden zelfs ontdaan van hun slagtanden voordat ze stierven. Een geval dat niet op zichzelf staat, want volgens een VN-rapport uit 2013 zijn in 2012 door heel Afrika zeker zo’n 32.000 olifanten gestroopt, zo’n
34
fanten moeten NU stoppen fotografie: Anja Voorn
zevenduizend meer dan in 2011. National Geographiccorrespondent Bryan Christie denkt zelfs dat het werkelijke dodental nog een stuk hoger ligt dan de officiële cijfers suggereren.
Nog slechts circa drie procent Afgezet tegen het jaar 1900 (toen er naar schatting nog circa twaalf miljoen dikhuiden over het Afrikaanse continent zwierven) bedraagt de huidige wilde wereldpopulatie Afrikaanse olifanten nog slechts circa drie procent van het toenmalige totaal. De vraag naar ivoor is vooral afkomstig uit China (volgens de Keniaanse regering heeft 90 procent van de betrapte ivoorsmokkelaars de Chinese nationaliteit), waar bedragen ter grootte van zo’n vijftigduizend dollar worden betaald voor een stel flinke slagtanden. Maar omdat veel van de olifanten met extreem grote slagtanden reeds ten prooi zijn gevallen aan stropers, worden steeds meer dieren afgeschoten om dezelfde hoeveelheden ivoor te kunnen vergaren.
Economisch goed Op grond van de bovenstaande cijfers verwacht je dat elk gezond denkend mens zou pleiten voor het einde van de olifantenjacht. Toch zijn er ook lieden die de bezwaren tegen het doden van olifanten afdoen als een sentimenteel en fout doel. Volgens Doug Bandow, lid van de neoliberale denktank die bekendstaat als het CATO Institute, is de jacht op zich niet het probleem, maar vooral het gebrek
35
aan organisatie. Door de jacht op olifanten te organise-
Olifanten ren en te reguleren, zou er een ‘echte’, controleerbare in ivoor en andere olifantendelen kunnen ontstaan spelen als zaad- markt die tegelijkertijd de wereldwijde vraag dekt, maar de verspreiders en Afrikaanse olifantenpopulaties niet uitroeit. Een kille en Geschreven door Willie Tieman zelfs behoorlijk stupide redenering die voorbijgaat aan vormgevers van heel wat factoren. Zo duurt het vele jaren voordat een olifant volwassen wordt en een mooi stel slagtanden het landschap heeft dat interessant is voor de niet bepaald om hun geduld bekendstaande ivoorhandelaren. Daarnaast ook een vergeet Bandow dat ecotoerisme zonder geweren nog belangrijke altijd de belangrijkste inkomstenbron is voor vrijwel alle landen. Ter vergelijking: een olifant die met ecologische rol. Afrikaanse rust gelaten wordt en de kans krijgt om zijn natuurlijke leeftijd van zestig tot zeventig jaar te bereiken, brengt tijdens zijn levenstijd ongeveer 800.000 dollar in het laatje. Iedereen wil immers het grootste lid van de Big Five wel een keer in het wild aanschouwen, terwijl maar een beperkt aantal mensen de aandrang voelt om een olifant dood te schieten. Trofeeënjagers (vooral rijke Amerikanen) betalen weliswaar wel vijftien- tot twintigduizend euro om een olifant te mogen schieten, maar na de jacht is het dier dood en levert het geen geld meer op.
Moordlust en snoeverij Vergeet bovendien niet dat olifanten als zaadverspreiders en vormgevers van het landschap ook een belangrijke ecologische rol spelen in de gebieden waar ze voorkomen. Tot slot gaat Bandow helemaal voorbij aan de morele component van deze kwestie. Omdat olifanten intelligente en sociale dieren zijn, zadelt het doden van soort- en familiegenoten de overlevende dieren op met trauma’s en diepe emotionele littekens. Een te hoge prijs voor het bemachtigen van ivoor, een luxegoed dat tegenwoordig volstrekt overbodig is en sowieso alleen weggelegd blijft voor een rijke minderheid van de wereldbevolking. Journalist en olifantenpleitbezorger Matthew Scully spreekt terecht van een te ver doorgeschoten abstrahering van het begrip natuurbescherming, waarbij organisaties, politici en soms zelfs bepaalde ecologen te veel oog hebben voor specifieke biotopen en de economische waarde die gebieden kunnen hebben, maar te weinig aandacht schenken aan de individuele dieren of de diersoorten die uiteindelijk geur en kleur geven aan 36
zo’n landschap en ecosysteem. En dan krijg je zienswijzen zoals die van het CATO Institute of Safari Club International, die de Afrikaanse olifant en ander groot wild vooral zien als een economisch goed dat duurzaam ‘geoogst’ kan worden in plaats van als een levend wezen met een intrinsiek recht op leven. In werkelijkheid kan de ivoorhandel nooit duurzaam zijn, vooral omdat het aantal olifanten en slagtanden uiteindelijk eindig is en altijd zal achterlopen op de vraag naar ivoor. Helaas vinden rijke trofeeënjagers zoals Kenneth Behring, Bob Parsons of Eric en Donald Trump Jr. zo nu en dan een luisterend oor, bijvoorbeeld in het Zimbabwe van Robert Mugabe of in privéreservaten in Tanzania, Zuid-Afrika of Namibië. Hier kunnen ze in verkapte wildboerderijen jagen op semiwilde olifanten, giraffen, leeuwen, buffels en luipaarden en na afloop trots poseren met het slachtoffer van hun moordlust en snoeverij. Een zorgvuldige analyse van de psyche achter een jachttrofee toont eigenlijk dat de beweegredenen van een westerse plezierjager die zich uitleeft in Afrika niet veel afwijkt van de houding van een Chinees die zijn status ontleent aan het bezitten van een prijzig ivoren object.
De ivoorhandel kan nooit duurzaam zijn, vooral omdat het aantal olifanten en slagtanden uiteindelijk eindig is en altijd zal achterlopen op de vraag naar ivoor.
Te weinig pleitbezorgers Scully signaleert ook dat er, zeker in de Verenigde Staten, door de verzakelijking van de natuurbeschermingwereld tegenwoordig te weinig oprechte individuen en orga-
37
Terroristische organisaties zoals Al-Sha-baab, Al Qaida, de Janjaweed en het Verzetsleger van de Heer (LRA) gebruiken ivoor om hun bloederige wandaden te financieren.
nisaties met macht of geld zijn die opkomen voor de olifant en andere wilde dieren in nood. Hij ziet wel wat geëngageerde beroemdheden zoals Leonardo DiCaprio of Kristen Davis die zich bekommeren om het lot van bedreigde dieren, maar de grote natuurbeschermingsorganisaties en de vooraanstaande mediabedrijven behandelen de aan kracht winnende stroopgolf op het Afrikaanse continent hooguit als een veredelde voetnoot. Het terugdringen van ecologische voetafdrukken of het beperken van koolstofemissies is zeker in de Verenigde Staten en Europa tegenwoordig modieuzer dan het beschermen van kwetsbare diersoorten. Bovendien krijgen mensen die heel expliciet opkomen voor dieren vaak te horen dat er ook genoeg menselijk leed is om je druk over te maken. Alsof opkomen voor het een het ander uitsluit… Sterker, sinds ook terroristische organisaties zoals Al-Sha-baab, Al Qaida, de Janjaweed en het Verzetsleger van de Heer (LRA) op de stroperstrein zijn gesprongen om hun bloederige wandaden te financieren, gaan dierlijk en menselijk leed in bepaalde delen van Afrika hand in hand.
CITES Sterker, de misschien wel ergste vijanden van de mensheid spinnen momenteel financieel garen bij de dood van duizenden Afrikaanse olifanten. Ook organisaties als CITES lopen grotendeels achter de feiten aan en produceren vooral papieren tijgers waar de olifanten in het veld vaak weinig mee opschieten. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de organisatie zelfs een tijdlang gerund door secretaris-generaal Eugene Lapointe, een nogal dubieuze en mysterieuze figuur die later nauwe contacten bleek te onderhouden met de Japanse Ivoor Associatie en onder meer olifanten en walvissen onder een minder streng beschermingsregime plaatste. Volgens Matthew Scully is Lapointe de enige man die hij ooit heeft ontmoet die vooral vol haat en dedain over olifanten praatte en stringente beschermingsmaatregelen afdeed als sentimenteel en onnodig. De massaslachting van olifanten, die vrij baan kreeg door het laakbare beleid van CITES onder het bewind van Lapointe, werd gelukkig vanaf 1990 gradueel aan banden 38
gelegd, mede dankzij ingrijpen van wereldleiders als George Bush en Margaret Thatcher. Zij effenden met unilaterale verboden op de import van ivoor het pad voor een door CITES geadopteerd internationaal handelsverbod.
Het ging opnieuw mis Maar het ging vanaf 2008 opnieuw mis, toen CITES China toestemming gaf om ivoor te kopen en te verhandelen en diverse Afrikaanse landen eenmalig toestemming verleende om een deel van hun bestaande, uit donkere tijden stammende ivoorvoorraden te verkopen aan China en Japan. De gedachte achter deze zet was dat de eenmalige verkoop de al bestaande vraag in de Aziatische landen kon bevredigen en zo de noodzaak van de stroopjacht op levende olifanten kon onderbinden. In werkelijkheid wakkerde de actie de vraag in China, een immens land dat grenst aan veertien staten, duizenden kilometers kustlijn (een droom voor smokkelaars) heeft, tien keer zoveel inwoners heeft als Japan en de snelst groeiende economie ter wereld bezit, juist stevig aan. De Chinese autoriteiten vatten af en toe wel ivoorhandelaren en smokkelaars in de kraag, terwijl speciale, door Chinese iconen zoals ex-basketbalvedette Yao Ming gepresenteerde campagnes effectief inzoomen op de wreedheid die verscholen gaat achter een ivoren beeldje. Maar het gevolg van het lumineuze idee van CITES uit 2008 is dat er vooral in China en Thailand momenteel een schemergebied is ontstaan waarin het erg lastig is om na te gaan of verhandeld ivoor nu afkomstig is uit legale of (veel vaker) illegale bronnen. Elke verzamelaar en ivoorbewerker houdt natuurlijk stug vol dat het materiaal dat hij of zij in zijn/haar bezit heeft afkomstig is uit de voorraden die dateren uit het tijdperk dat voorafging aan het wereldwijde handelsverbod op ivoor. Het besluit van 2008 is achteraf dus een ideale dekmantel voor ivoorhandelaren en –smok-
Het besluit van 2008 is achteraf dus een ideale dekmantel voor ivoorhandelaren.
39
Ivoor op de Filipijnen
kelaars om hun illegaal verkregen waar toch te kunnen verkopen. De vandaag de dag optredende olifantenslachting is dus net zo zeer de schuld van verdorven lieden als van weifelende mensen en organisaties die op zich goede bedoelingen hebben (CITES, bepaalde nationale regeringen), maar niet bereid zijn om ver genoeg te gaan als het aankomt op het beschermen van de grootste landzoogdieren ter wereld. Matthew Scully zou bijvoorbeeld graag zien dat de Verenigde Staten meer druk zouden zetten op Japan (een belangrijk doorvoerland voor ivoor en een belangrijke politieke, economische en militaire speler in de regio), om zo ook een luisterend oor te vinden in China. De journalist pleit dan ook voor de oprichting van een allesomvattend opsporingsnetwerk dat heel Azië omvat, het vernietigen van alle bestaande ivoorvoorraden en een algeheel, compromisloos verbod op de handel in ivoor (inclusief de legaal verkregen, als persoonlijke eigendommen beschouwde jachttrofeeën), een embargo dat zich zelfs uitstrekt tot het allerkleinste souvenirwinkeltje in hartje Peking. Scully ziet bovendien graag dat stroperij een onderwerp wordt dat direct onder de presidentiële verantwoordelijk valt in plaats van een thema dat doorgaans vooral op het bordje van meer obscure Amerikaanse regeringsfunctionarissen terechtkomt.
Babyolifantjes De vurigste pleitbezorgers van de Afrikaanse olifant zijn tegenwoordig veelal de kleinere organisaties of toegewijde individuen die van het beschermen van de dieren hun levenswerk hebben gemaakt. Mensen zoals Daphne Sheldrick, die zich met haar dochter en een klein team werkt in Kenia om daar de babyolifantjes te redden die levend zijn ontsnapt aan de slachtpartijen, die hun ouders vaak fataal zijn geworden. Al vijftig jaar doet deze vrouw fantastisch werk door kleine, 40
40
getraumatiseerde olifantjes groot te brengen tot volwassen dieren die kunnen genieten van een natuurlijk en vreedzaam bestaan. “In het begin zien de olifantjes ons als de vijand. Logisch als je kijkt naar de eerste ervaringen die ze hebben opgedaan met de mensheid. Maar als je genoeg moeite doet, is het mogelijk om uiteindelijk hun vertrouwen te winnen en een band met de dieren op te bouwen”, vertelt Daphne Sheldrick. Iemand die hetzelfde nastreeft, maar het operationeel over een geheel andere boeg gooit, is de voormalige professor in de zoölogie Lee White. Tegenwoordig leeft hij in de oerwouden van Gabon, waar hij met een door president Ali Bongo ter beschikking gesteld leger van 250 parkwachters en zo’n drieduizend soldaten de bosolifanten en andere wilde dieren in dertien nationale parken en natuurreservaten beschermt tegen stropers. “Het is misschien een vreemde situatie, maar wel pure noodzaak. Mensen zoals ik moeten kiezen: of dieren blijven bestuderen tot ze zijn verdwenen of ons aansluiten bij het gevecht om ze te beschermen. Zelf heb ik gekozen voor het laatste.”
Weesolifantje in Nairobi
Middelen Maar helaas zijn er ook nog veel gebieden in Afrika die nauwelijks onder toezicht staan en waar stropers vaak ongemoeid hun gang kunnen gaan. Daarom heeft Scully groot gelijk wanneer hij regeringen en de rijken der aarde oproept om mensen als White, Sheldrick of de Congolese parkwacht Paul Onyango —die na het vinden van twintig gedode olifanten aangaf dat stropers wat hem betreft niet op onderhandelingen of waarschuwingen hoeven te rekenen— de middelen in handen te geven om hun werk uit te voeren en zo de Afrikaanse natuur te behoeden voor de uiteindelijke ondergang.
Professor Lee White
41
Een olifant als buurman Geschreven door Frida Weers
In Gabon is een populatie olifanten die er geen probleem mee schijnt te hebben om in de omgeving van menselijke activiteit te wonen. Onderzoekers van de Universiteit van Missouri (MU) hebben een onderzoek uitgevoerd op grond van individuele erfelijke eigenschappen om uit te zoeken waar de verschillende groepen zich ophouden en waar ze zich bewegen. De bedoeling was om vast te kunnen stellen wat het beste gedaan kan om de biodiversiteit en soorten te behouden en te beschermen. Hierbij werd ontdekte dat er een populatie is die in een onbeschermd gebied leeft.
42
“In Afrika worden vaak natuurparken aangelegd om bedreigde soorten te beschermen zoals grote zoogdieren. Wij moesten olifanten bestuderen die buiten een beschermd natuurpark leven, in een streek waar mensen wonen, olieplatforms zijn en ze onder andere gestoord worden door lawaai van machines en wegen en verkeer,” verklaart Lori Eggert, een biologe van MU. “We onderzochten de populatie structuur, waar ze zich ophielden en hoe het leefgebied gebruikt wordt, ingedeeld in groepen per gender en per leeftijd. Verder is ook onderzocht hoe ze zich verplaatsen tussen beschermd en onbeschermd gebied gedurende de droge periode en in de regentijd.” Het onderzoek aan de hand van de erfelijke eigenschappen van ieder individu is erg handig, omdat het geen inbreuk maakt op de gedragingen van de dieren. “Als je wilde dieren wilt bestuderen kan dat gevaarlijk zijn. Door genetische monsters, sporen van gevonden haar, poep en dergelijke middelen te gebrui-
Het onderzoek aan de hand van de erfelijke eigenschappen van ieder individu is erg handig, omdat het geen inbreuk maakt op de gedragingen van de dieren.
43
ken, heb je een veel veiliger methode om soorten te bestuderen,” aldus Lori.
Hun leefgebied Gabon heeft nu 13 nationale parken die geschikt zijn voor de bosolifanten. Lori Eggert en haar collega’s waren belast met het volgen van de olifanten in twee parken en een tussenliggend onbeschermd gebied. Ze zijn tot de conclusie gekomen dat het hele gebied belangrijk is voor de olifanten. “We ontdekten dat de olifanten het onbeschermde gebied net zoveel gebruikten als de beschermde parken. Er bestaat zelfs een populatie van 500 dieren die het hele jaar, in droge tijden en in de regentijd, in het onbeschermde gebied leeft. Lawaai van boorinstallaties, aanwezigheid van mensen, het maakt ze niet uit. Dit is hun leefgebied, dus hun thuis.” Vooral het grote aantal vrouwelijke olifanten dat hier bivakkeert, doet inzien dat dit gebied belangrijker is dan aanvankelijk werd gedacht. Eggert stelt: “Olifanten zijn een soort hoeksteen voor een goed ecologisch stelsel. De hele wereld wordt beïnvloed door de gezondheid van de Afrikaanse regenwouden. Het feit dat de olifanten overleven in een gebied waar olieboringen worden gedaan, is opwindend.”
Multifunctioneel gebied De populatie van de bosolifanten in Centraal Afrika is met 62 procent afgenomen in de laatste tien jaar en dit zal door beperking van hun leefgebied nog eens met 30 procent afnemen verwacht men. Gabon herbergt nu nog ongeveer 53.000 bosolifanten. Behoud 44
van een breed, gevarieerd leefgebied voor bijvoorbeeld de Afrikaanse bosolifant (Loxodonta cyclotes) is afhankelijk van volledig beschermde gebieden en multifunctionele gebieden die met elkaar verbonden zijn. In het opgerichte Gamba Complex of Protected Areas in Gabon zijn onder andere twee nationale parken opgenomen die gescheiden zijn door een MUA (multifunctioneel gebied). Hier bevinden zich concessies van de olie-industrie en houtkap. Het onderzoek werd uitgevoerd om het belang van het multifunctionele gebied vast te stellen voor soorten die een groot leefgebied nodig hebben. Om dit te realiseren heeft men DNA-onderzoek en genetisch onderzoek gedaan van 500 individueel levende olifanten. De populatie is zwak, maar belangrijk. Binnen het onbeschermde gebied hielden de mannelijke olifanten zich in het droge seizoen meer op in open leefgebied zoals natte gebieden en savannes dan de vrouwtjes.
“Olifanten zijn een soort hoeksteen voor een goed ecologisch stelsel. De hele wereld wordt beïnvloed door de gezondheid van de Afrikaanse regenwouden.” Lori Eggert
Conclusie De conclusie van dit onderzoek is dat men behalve de beschermde natuurparken ook additioneel leefgebied moet handhaven. Zeker met de afname van pure wildernis in Centraal-Afrika is dit heel belangrijk.
45
Acties voor de bouw van het Olifant Ziekenhuis De noodzaak voor de bouw van het Olifant Ziekenhuis is de meeste mensen heel duidelijk. Ook zij vinden het onaanvaardbaar dat van de babyolifantjes die gered worden 1 op de 3 binnen enkele dagen na de redding alsnog sterft. Een babyolifantje dat gered is, moet ook werkelijk gered zijn. En niet alsnog overlijden omdat er onvoldoende medische fasciliteiten zijn. Acties Het voeren van acties heeft meer tijd nodig dan waar we in eerste instantie rekening mee gehouden hebben. Op 30 maart zal daarom een landelijke inzamelingsactie gestart worden. Na een oproep van VvdO-voorzitter Rob Faber hebben veel mensen de Olifantenkalender 2014 gekocht, waarvan de opbrengst volledig naar de acties voor de bouw van het Olifant Ziekenhuis gaat. Maar er zijn nog veel kalenders over, die nu voor slechts € 5 worden aangeboden. Ook de loten voor de Ziekenhuis Loterij zijn niet uitverkocht. Koop een setje van 5 loten voor € 20 en maak kans op een reis naar Sri Lanka of een van de andere mooie prijzen. Zie pag. 50.
Actielijsten Voor scholen, groepen en verenigingen zijn een aantal actielijsten gemaakt, zoals de euro-lijst, de kaartenlijst, karwijlijst, sponsorloop en sponsorfietsen. Wil je een actie uitvoeren voor de babyolifantjes, vraag een of meer lijsten aan:
[email protected]. Of kijkt voor meer informatie op de website: www. olifantevenement .nl 46
Olifant Evenement in Studio’s Aalsmeer
Henny Huisman presenteert een gevarieërd programma Op 30 maart wordt het Olifant Evenement gehouden in Studio’s Aalsmeer. Het evenement is grotendeels gewijd aan de acties voor de bouw van het Olifant Ziekenhuis op Sri Lanka. Sri Lankaanse marktstraat Het Olifant Evenement begint om 10 uur. Alle bezoekers komen binnen bij de Sri Lankaanse winkelstraat. Hier zijn veel olifantartikelen te koop, waarbij de nadruk op de Sri Lankaanse en Aziatische olifanten ligt. Maar uiteraard zijn er ook artikelen van de Afrikaanse olifanten verkrijgbaar. In de winkelstraat zijn typische Sri Lankaanse winkeltjes nagebouwd, wat een heel aparte sfeer geeft. De foto geeft een indruk van een winkeltje, fruit zal niet te koop zijn.
Rad van de Toekomst Naast het restaurant staat het Rad van de Toekomst opgesteld, waar iedereen voor een donatie een slinger aan kan geven. Als de wijzer op een olifantje stil blijft staan, krijg je een cadeautje, afhankelijk van de kleur van het olifantje. Degene die op het witte olifantje komt kan meedoen aan de Olifant-quiz. Er worden voorrondes gehouden en de winnaars doen mee aan de finale op het grote podium.
Met de weesjes op de foto Naast het Rad is een kleine fotostudio ingericht, met een groepje weesolifantjes in Udawalawe als achtergrond. Daar kun je een foto laten maken, alsof je bij de olifantjes staat. Met z’n tweeën of meer kan ook. Een heel leuk aandenken aan dit speciale Olifant Evenement.
Premieré Oerkracht uit het Wild Annegré Bosman en Mildred Roethof hebben filmopna47
men op Sri Lanka gemaakt van de weesolifantjes en de olifanten op het eiland. Er wordt aandacht besteed aan de mens-olifant-conflicten en de kijker is getuige van een redding van een baby-olifantje. Om kwart voor elf is in Studio 6 de première van deze bijzondere documentaire die in het najaar op televisie zal worden uitgezonden. ‘s Middags zal de documentaire herhaald worden.
Dr. Vijitha Perera Dr. Vijitha Perera, hoofddierenarts van het weeshuis Elephant Transit Home, komt uit Sri Lanka over om over de situatie op Sri Lanka te vertellen en over de noodzaak van het Olifant Ziekenhuis.
Artiesten Over de dag verspreidt treden een aantal artiesten op. Zangeres Susan Jane opent om half elf het podiumprogramma met het nummer Let there be Love, dat ze onlangs geschreven heeft. Het nummer gaat over olifanten. Dit is de eerste keer dat Susan Jane dit nummer voor publiek zingt. Daarnaast zingt ze ook enkele andere Een indruk van Studio 6.
48
nummers van haar CD Clarity of Mind. Zangeres SU, die van Sri Lankaanse afkomst is, zal haar versie van the Elephant Song laten horen en enkele nummers zingen van haar onlangs verschenen CD ‘this is my life’. De groep Ancora zal enkele vrolijke nummers ten gehore brengen. Jan Keizer & Annie Schilder zingen enkele nummers van hun laatste CD’s. Ook de zanger Leenderd zal enkele nummer laten horen. Het evenement zal worden afgesloten door Ousmane Seye, die met zijn djembé trommels de dag ritmisch uitgeleide doet.
Veiling van Olifant-kunstwerken
Onder leiding van Marjo Hoedemaker zullen enkele Ousmane Seye bijzondere kunstwerken en andere attributen geveild worden. Dé gelegenheid om iets speciaals op de kop te tikken én daarmee de bouw van het Olifant Ziekenhuis te steunen. De veilingstukken zijn te zien op de website www.olifantevenement.nl onder het kopje Evenement.
Ziekenhuis Loterij
Aan het eind van het evenement vindt de trekking van Eén van de kunstwerken die geveild zal worden. de Ziekenhuis Loterij plaats. Natuurlijk is het leuk als de winnaar van een prijs op het podium z’n prijs in ontvangst kan nemen. De winnende lotnummers zullen vanaf 2 april op de website www.olifantevenement.nl te zien zijn.
Laatste nieuws en de Financiële barometer Verspreid over de dag zal op gezette tijden het laatste nieuws over de acties bekend gemaakt worden. Tevens wordt de laatste stand van de inzamelingsacties tot dan toe op de Financiële barometer zichtbaar gemaakt.
Kom naar het Olifant Evenement Jouw deelname aan het evenement is belangrijk voor het welslagen van deze speciale dag. Help mee om de levens van veel baby-olifantjes te redden. Het Olifant Ziekenhuis is hard nodig en jij kunt daarbij helpen. Is het niet mogelijk om naar het evenement te komen, help dan alsjeblieft met een donatie. Alle bijdragen zijn van harte welkom. Het IBAN-nummer van het ziekenhuis is: NL80INGB0000119442. Bic-code: INGBNL2A
Kijk voor meer informatie op de website www.olifantevenement.nl 49
is een uitgave van Vrienden van de Olifant
Ziekenhuis Loterij
Een van de acties om geld bij elkaar te halen voor het Olifant Ziekenhuis op Sri Lanka is de Ziekenhuis Loterij. Een actie waarbij veel deelnemers blij E-mail: gemaakt worden. Door de
[email protected] reis naar Sri Lanka en de Redactie: Rob Faber, hoofdredacteur vele andere mooie prijzen. Willie Tieman, adj. hoofdred. Maar het belangrijkste is dat de loterij een enorme bijdrage levert aan de Eindredactie bouw van het ziekenhuis. Marian van Ham Redactieadres: Postbus 99, 5830 AB Boxmeer. Tel.: 0485 521010
:
Fotoredactie: Inge Lenior Aan dit nummer werkte mee: Valentina van Dijk Stéphantie de Geus Frank Heinen Jan Keizer Petra Kleijne Krista Ojeda Berry van de Water Frieda Weers Foto’s: Kate Brooks Rob Faber Anja Voorn Illustratie Oli Fantje: Gerdi Wind Frontfoto: Anja Voorn is gedrukt op milieuvriendelijk en chloorvrij TCF-papier.
50
Reis naar Sri Lanka Hoofdprijs van de Ziekenhuis Loterij is aanwezig te zijn bij de opening van het ziekenhuis op Sri Lanka. Natuurlijk wordt een uitgebreid bezoek gebracht aan de weesolifantjes in Udawalawe en in Ritigala. Ook andere culturele en historische plaatsen zal worden aangedaan. Onderweg geniet je van de mooie natuur. De nationale parken en de geweldige stranden, met de hoge golven hoort daar natuurlijk ook bij. Een reis om nooit te vergeten.
Loten kopen is gemakkelijk
Maak € 20 per setje van 5 loten over op IBAN: NL80 INGB 0000 119442 (BIC: NLINGB2A) onder vermelding van Ziekenhuis Loterij, dan zorgen wij dat je de loten per post thuisgestuurd krijgt. Wie 2 setjes loten wil hebben maakt dus € 40 over. Vermeld ook je Vriendnummer, dit maakt het voor de afhandeling gemakkelijker. Alle lotnummers worden geregistreerd, dus je hoeft niet persé bij de trekking aanwezig te zijn.
Trekking op 30 maart 2014 Aan het eind van het Olifant Evenement zal de trekking op het grote podium plaatsvinden. De winnende lotnummers zullen vanaf 2 april op de website van het evenement: www.olifantevenement.nl gepubliceerd worden. Alle prijswinnaars worden persoonlijk op de hoogte gebracht.
Met het kopen van de Olifantenkalender 2014 steun je de actie voor het Olifant Ziekenhuis
Olifantenkalender - Nu: Uitgeklapt formaat 33 x 48 cm Iedere maand een eigen foto.
€ 5*
Heel veel olifantbeeldjes en olifant-artikelen zijn te vinden in de webwinkel op:
www.olifanten.org * excl. portokosten
52
