16e jaargang nummer 1 maart 2012
Inhoudsopgave Van de voorzitter ..................................................................................... 1 Bestuurszaken ........................................................................................ 2 Kerstmarkt 2011 ...................................................................................... 3 Mozart en zijn Requiem .......................................................................... 5 Gedicht ................................................................................................... 9 De Doorgeefpen .................................................................................... 10 De column van Johan ........................................................................... 11 The Messiah ......................................................................................... 12 Johannes Passion ................................................................................. 15 Van de sponsorcommissie .................................................................... 16 Agenda ................................................................................................. 18 Lief- en leedpot ..................................................................................... 18 Bibliotheek ............................................................................................ 18 Mutaties ledenbestand .......................................................................... 19 Afzeggen voor een repetitie .................................................................. 19 Op het Internet ...................................................................................... 19
Colofon Redactie Engelenbak Dick Appel
[email protected] Petra Tol
[email protected] Johan de Vries
[email protected] De Engelenbak verschijnt drie keer per jaar. Oplage 120. 5 juni 2012 verschijnt het volgende nummer. Als u kopij heeft, wilt u die dan insturen vóór 15 mei 2012. Graag per e-mail naar
[email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor kopij in te korten of niet te plaatsen.
Van de voorzitter Beste zangvrienden, We hebben een prima periode achter de rug: een zeer geslaagd najaarsconcert, een fantastische kerstmarkt met een netto opbrengst van € 4800. Dit keer voor het eerst georganiseerd door een nieuwe groep enthousiaste vrijwilligers. Bijzonder was ook de bijdrage van Agnes, Petra Tol en Miep. Ik wil iedereen die aan dit succes heeft meegewerkt hartelijk danken. Net als ik zult u ook blij verrast zijn geweest door de grote opkomst en de plezierige sfeer op onze twee openbare repetities. Het was hartverwarmend om te zien hoe soepel de gasten in het koor werden opgenomen en hoe goed velen van hen hun partij meezongen. Hopelijk heeft een groot aantal de smaak zo te pakken gekregen dat ze willen meedoen met het project Mozart/Haydn of zelfs lid willen worden. Dat zou muzikaal en financieel een flinke opsteker zijn. Een tijdje geleden heeft u de mogelijkheid gekregen u uit te spreken over een eventuele naamsverandering van ons koor. Het bestuur heeft de resultaten van de enquête besproken en zal daarop terugkomen op de jaarvergadering van 3 april. Inmiddels zijn ook de namen bekend van de solisten bij de Johannes Passion die wij dit jaar voor de 30ste keer zullen uitvoeren, een jubileumuitvoering dus. De sopraan-aria’s worden gezongen door Hieke Meppelink, Eleonora Volkert neemt de altpartij voor haar rekening. Joris Bosman zingt de tenor-aria’s, Ludwig van Gijsegem staat weer garant voor een fraaie Evangelist-partij. De bas-aria’s worden vertolkt door Jan Willem Baljet en Julian Hartman zal de Christuspartij zingen. Namens het bestuur wens ik u veel plezier bij de repetities en de uitvoering. Laten we er met z’n allen een jubileumJohannes van maken die klinkt als een klok! Dick Bresser 1
Bestuurszaken Tot onze spijt hebben de mededelingen over wat er in de afgelopen maanden in het bestuur is besproken ons niet op tijd bereikt. Als troost dit Voorjaarsgedicht
Deze lente gaat het toch weer over jou hoewel ik er langzaamaan wel moe van ben moe van regen, wind, flarden bedrieglijk blauw in de lucht, vage beloften van het einde van de kou. Ik weet wel dat ik toch weer van je hou, maar moeizaam soms, met dat doelloze van vogels die er van lijken te houden in regen en wind te blijven rondhangen boven het land. Rutger Kopland Uit: Het orgeltje van yesterday,1968.
2
Kerstmarkt 2011 Op 31 januari is de kerstgroep bij elkaar geweest om de kerstmarkt van 2011 te evalueren en om nog wat puntjes op de i te zetten. De kerstmarkt was alweer een flinke tijd geleden, maar toch begonnen we weer te glimmen toen we de gang van zaken evalueerden. We kijken met zoveel plezier op de markt terug en op al hetgeen er in die dagen heeft plaatsgevonden.
Als nieuwe groep wilden we proberen het in ieder geval net zo goed te doen als onze voorgangsters. Het ging ons niet eens om het eindbedrag, alhoewel Marda wel fluisterde: “Al hebben we maar een tientje meer!”. We wilden vooral niets over het hoofd zien en geen fouten maken en ons doel was ook dat het vooral gezellige en ontspannen dagen zouden worden, waar we als koor met heel veel plezier op zouden kunnen terugkijken. En dat is volgens ons en ook volgens al die koorleden die dat ons vertelden, dubbel en dwars gelukt. Wat is het inspirerend om met zo’n enthousiaste groep mensen zo’n markt te organiseren. Wat zag alles er weer prachtig uit toen we om half elf de poorten openden. De mooie 3
muziek, de geur van erwtensoep en oliebollen en al die stralende koorleden die er zoveel zin in hadden. De menigte die binnenkwam was gigantisch. Een mevrouw uit Amsterdam stond al om 9:45 uur voor de deur en is vrijwel de hele dag gebleven. Af en toe wat kopend, lekker in de bank zitten luisteren naar de mooie muziek en genieten van de sfeer. En dat was er maar één. Van heel veel mensen hoorden we dat het er weer zo mooi uitzag en dat er zoveel moois voor heel weinig geld te koop was. Mensen blijken ernaar uit te kijken. Het werd echt een feest. In het begin stonden de mensen rijendik voor de diverse tafels en werd er volop gekocht. De inpakgroep kon het werk bijna niet aan. Af en toe moest iemand inspringen bij het inpakken. De verkoop was bijna niet bij te houden. In de loop van de dag hoorden we van alle koorleden dat ze zoveel verkocht hadden. Iedereen raakte steeds meer enthousiast en we zagen de tafels langzaam leger en leger worden. Het moest haast wel een succes worden. Toen we na een lange dag, na het opruimen moe en voldaan zaten te wachten op de uitslag vonden we het als kerstgroep toch wel erg spannend worden. Die tafels waren wel groten-deels leeg verkocht, maar wat betekende dat? Alles was zo laag geprijsd, haal je daar echt wel veel geld mee op? Frits, Marda en Yvon trokken zich terug om het geld te tellen. En de uitkomst is inmiddels bekend. We hebben ruim € 5200 bruto opgehaald. Na aftrek van kosten resteert € 4.800. Een nieuw record! Wat was dat een fantastisch moment. Wat ontzettend fijn dat het gelukt is en wat goed van dit koor dat we dit hebben kunnen doen. Wat een leuk koor zijn we toch! Wat was het gezellig, al die mensen die nog een glaasje bleven drinken en deelden in de vreugde. Op allerlei momenten hebben we het al laten weten: we willen iedereen
4
heel erg bedanken voor alle hulp en medewerking. Het inspireert ons om ons alweer heel voorzichtig te richten op de kerstmarkt in 2012. Tijdens onze evaluatie maakten we ons al een beetje zorgen of we voor de volgende keer wel net zoveel spullen zouden kunnen verzamelen. als dit jaar. Het houdt toch een keer op zou je denken. Maar tegelijkertijd weten we ook dat het ieder jaar weer goed komt. We willen u dan ook nu alweer van harte uitnodigen om spullen te verzamelen die we komende kerstmarkt kunnen verkopen. Gerard maakt nog een speciaal foldertje dat u ook door het jaar heen kunt geven aan mensen die gaan opruimen, verhuizen etc. In mei gaan we weer naar Wijdenes om de dozen die er nog zijn uit te zoeken en opnieuw van stickers te voorzien. Tegen die tijd laten we wel weer wat van ons horen. Nu zijn we weer even gewoon koorlid. Later in het jaar worden we vanzelf weer de kerstgroep: Marda, Lieneke, Gerard , Angèle en Wil
Mozart en zijn Requiem De laatste maanden van zijn leven moet Wolfgang Amadeus Mozart onder zware psychische druk hebben gestaan. Dat kan bijna niet anders. Weliswaar schudde hij zijn muzikale ideeën schijnbaar moeiteloos uit zijn mouw, maar intussen moesten zij ook hun vorm krijgen in veel tijd vergende partituren en in te kopiëren orkestpartijen. Er moest ook met orkest en zangers worden gerepeteerd, hoewel hem daarvoor in die laatste maanden van zijn leven weinig tijd zal zijn gegund.
5
Mozart componeerde in zijn laatste levensjaar drie grootscheepse vocale werken, Die Zauberflöte (zo goed als gereed in juli 1791), zijn laatste opera seria La Clemenza di Tito voor de kroning van Leopold ll als koning van Hongarije in Praag op 6 september en het Requiem. Daarbij nog het Klarinetconcert in A-majeur en Eine kleine FreimaurerKantate die hij op 15 november voltooide. Intussen moest hij zelf in Praag de uitvoering van La Clemenza organiseren en dirigeren (een verhaal wil dat hij de opera tijdens de achtdaagse reis in de koets heeft gecomponeerd, maar op grond van recent onderzoek wordt aangenomen, dat hij een deel van de opera al eerder had geschreven). In ieder geval was het niet vreemd dat Mozart tijdens het schrijven van het Requiem uitgeput was. Constanze, zijn vrouw, die dit duidelijk merkte, dwong hem naar eigen zeggen af en toe de arbeid te onderbreken en met haar naar het Weense Prater te gaan voor de nodige ontspanning. De goed betaalde opdracht voor het Requiem was misschien wel de eigenaardigste uit de hele muziekgeschiedenis. Kort voor de kroning op 6 september verscheen een in het grijs geklede bode bij de Mozarts op de stoep. Hij was gezonden door Franz graaf WalseggStuppach. Het Requiem dat Mozart moest schrijven zou dienen ter nagedachtenis aan diens vrouw, de 20-jarige Anna von Flammberg, die op 14 februari 1791 plotseling was overleden. Maar uit niets mocht blijken, dat Mozart de componist was. Uit het bovenstaande volgt, dat Mozart door de opdracht voor het Requiem werd overvallen terwijl hij middenin de voorbereiding van La Clemenza di Tito zat. Hij kon dus pas aan de dodenmis beginnen toen hij half september terug was in Wenen. Maar eerste voltooide hij nog Die Zauberflöte, die al bij de eerste uitvoering een groot succes was. Zij werd in oktober alleen al 20 keer uitgevoerd. Ernstig overwerkt zet Mozart zich nu aan het Requiem. Hij lijdt aan depressies, vermoedelijk het gevolg van zijn burn out en aan de waanvoorstelling, dat hij is vergiftigd. Hij is ervan overtuigd, dat hij het 6
Requiem voor zichzelf schrijft (aldus Constanze). Dan wordt hij op 20 november ernstig ziek. Hij gaat naar bed en zal tot zijn dood op 5 december niet meer opstaan. Op 4 december wordt het nog onvoltooide Requiem aan het ziekbed gerepeteerd met leden van het Freihaustheater. Mozart zingt zelf de altpartij. Die avond is hij zeer helder. ’s Nachts is hij koortsig en raakt in coma. De uit het theater geroepen arts Thomas Franz Closet schrijft koude omslagen om het gloeiende hoofd voor (wat het stervensproces door de rigoureuze afkoeling wel moet hebben versneld). Hetgeen geschiedt en wel zodanig, “dat hij niet meer bij kennis kwam tot hij heenging” (getuigt Mozarts schoonzusje Sophie Haibl later). Het was vijf voor een in de nacht.
Tekening van Mozarts werkkamer in het woonhuis aan de Weense Rauhensteingasse.
De volgende dag al worden de stoffelijke resten voor een rouwdienst naar de Stephanusdom gebracht en van daaruit naar de begraafplaats van Sankt Marx, een voorstad, een uur gaans van Wenen. Dat het die dag verschrikkelijk slecht weer was (storm, natte sneeuw, enz – zie o.a. de film Amadeus) is een mythe. Wel was het land in oktober gebukt gegaan onder rampzalig weer met ongewoon hevige stormen en dikke pakken sneeuw. Het is niet onmogelijk, dat deze weersgesteldheid in de herinnering van vele ooggetuigen naar begin december is getransponeerd. Na Mozarts dood vroeg Constanze aan Franz Xaver Süssmayr, leerling compositie van Mozart, of hij het Requiem wilde voltooien. Het was haar er veel aan gelegen, de dodenmis als laatste schepping van 7
haar dode echtgenoot te kunnen presenteren. Zij zou in financieel precaire omstandigheden hebben verkeerd (hoewel dat volgens berekeningen van Wolfgang Hildesheimer wel moet zijn meegevallen). Het is onzeker of zij wist, dat Mozart het honorarium voor het werk al had ontvangen, waarmee graaf Walsegg er dus feitelijk de eigenaar van was. Süssmayr kwam (overigens niet als eerste) in aanmerking als voltooier van het ‘donkere en gepassioneerde werk’ doordat hij met Mozart tijdens diens ziekte aan de compositie had gewerkt en ‘omdat zijn handschrift op dat van Mozart leek’. De graaf moest denken dat het hele werk van Mozart was. Mozart heeft Süssmayr naar diens zeggen ook opgedragen, hoe na zijn dood met de schetsen van de onvoltooide delen om te gaan. Het Requiem aeternam was door Mozart zelf voltooid. Het Kyrie, Dies Irae, Tuba mirum, Rex tremendae, Recordare, Confutatis, Domine Jesu, en Hostias waren hoofdzakelijk volledig in klad nagelaten. Het klad van het Lacrimosa breekt na acht maten af. Er is geen autografisch materiaal voor Sanctus, Benedictus, en Agnus Dei bewaard gebleven. Süssmayer heeft meer dan één keer in geschrifte beweerd, dat de muziek van die delen volledig van zijn hand was. Hij heeft overigens ook Mozarts handtekening op het Introïtus (Requiem aeternam) vervalst (aldus Robbins Landon). Constanze heeft hem ervan beschuldigd, dat hij bepaalde papieren (Zettelschen) van Mozarts werktafel heeft weggenomen. Kan het daardoor zijn, dat musicologen de kwaliteit van onder meer het Agnus Dei hoog verheven achten boven die van Süssmayrs eigen religieuze composities? Wellicht zit er in het Requiem, zoals wij het nu kennen meer van Mozart dan historisch te bewijzen valt. Van de Süssmayer-versie van het Requiem ging één kopie naar uitgeverij Breitkopf & Härtel in Leipzig en één naar graaf Walsegg. Wat die ermee heeft gedaan bleek in 1964, toen de befaamde musicoloog Otto Deutsch een document opdook van de Weense ambtenaar Anton Herzog, die in het orkest van graaf Walsegg altviool had gespeeld. Deze onthulde dat de graaf gewoon was, bekende componisten werk te laten schrijven, dat hij vervolgens als dat van hemzelf presenteerde. Zo had hij zich strijkkwartetten van Francois Devienne en Franz
8
Hoffmeister toegeëigend. Zo had hij zich ook als de componist van het Requiem willen voorstellen. Vast staat dat hij de partituur van het werk heeft overgeschreven en daaruit door zijn eerste violist Bibera de partijen voor de orkestleden heeft laten overnemen. Maar hij zal onaangenaam getroffen zijn geweest toen hij vernam, dat het Requiem op 2 januari 1793 tijdens een benefietconcert voor Constanze werd uitgevoerd als een compositie van Mozart. Hij kon het daarna niet meer doen voorkomen alsof hij de componist was. Op 14 december van datzelfde jaar leidde hijzelf een uitvoering. Op het programma stond als componist: Wolfgang Amadeus Mozart. Martin Ruijter
Gedicht
Konsertinaspeler Kop omhoog, met oë toegeknyp, soek hy knoppies soos ’n blinde tot sy vingers verruklik in ’n heel ander wêreld sing. In die lig van sy blaasbalk se vuur sien hy, weggevoer in sy eie stukkie hemel, hoe kras die terugkeer na ’n agterplaas vol varkvoer, tussen semels.
Meyer van Rensburg Zuid-Afrika
9
De Doorgeefpen Door Miep van den Burg werd mij gevraagd of ik het volgende stukje in de Engelenbak wilde schrijven en dat wil ik wel: Mijn naam is Karin de Jong- Verberne en ik ben al 12 jaar gelukkig getrouwd met Pieter en we hebben een lieve dochter Anna van 11 jaar oud. Samen met mijn man, broer en schoonzus runnen wij een aantal drogisterijen en een parfumerie zaak in Noord Holland. Mijn ouders zijn 43 jaar geleden met een heel klein winkeltje begonnen aan de Liornestraat in Hoorn waarachter zij toen woonden en waar ik ben geboren in 1970. In 1978 zijn mijn ouders een veel grotere winkel gestart in de Huesmolen en een aantal jaren later kwam de winkel in de Kersenboogerd erbij en hadden zij drie drogisterijen. Mijn ouders hebben nog steeds de modeaccessoirezaak in de Huesmolen en 11 jaar geleden zijn wij onze eerste eigen zaak gestart in Hoogkarspel en in de loop der jaren volgden er steeds meer winkels, 5 jaar geleden hebben we de drogisterijen over genomen van onze ouders. Een stuk personeelsbeleid, zorgen dat de luxe producten op de juiste plaats staan en leuke activiteiten in de winkels organiseren zijn onder andere mijn taak binnen het bedrijf en ik sta ook regelmatig in de winkel. Dit slokt aardig wat tijd op maar ik vind het erg leuk om te doen. Ook is er tijd voor andere ontspanning en dat is zingen!!! Al jaren zit ik op zangles, voor ontspanning, om de ademhaling beter onder controle te krijgen en voor de gezelligheid. Als kind heb ik een aantal jaren pianoles gehad maar zingen vind ik leuker. Mijn zangleraar vond het jammer dat ik verder niets met de stem deed, hij raadde mij aan om me te oriënteren in verschillende gezelschappen en dat heb ik gedaan. Ik ben bij een heel aantal koren en gezelschappen geweest, maar het was het niet helemaal. Òf de muziek was het niet òf ik voelde mij er niet thuis. Tot ik mevrouw Lohman (die ik kende van zangles) ontmoette bij ons in de winkel. Zij heeft me meegenomen naar Soli en 10
ik voelde me er direct thuis, als een warm bad. Prachtige muziek, lieve en aardige koorleden, Marcel en Aukje die ervoor zorgen dat het stuk wat we zingen in goede banen wordt geleid op een leuke, enthousiaste manier. De dinsdagavond vliegt voorbij en mijn man vraagt altijd: Hoe was het en dan antwoord ik altijd: het was hard werken!! Maar heerlijk, de avond vloog voorbij. Ik geef de pen door aan Jan Lodde, hij zal het volgende stukje schrijven. Groetjes, Karin
De column van Johan Verantwoorde zang Laatst stond ik na de zondagse kerkdienst met de organist na te praten. Hij beklaagde zich over de zang van de gemeente, maar vooral ook over de zang van de voorganger. “Je moest eens weten wat Augustinus daarvan vond!” oreerde hij. “Oh,” zei ik, “was die niet van de uitspraak ‘Goed zingen is dubbel bidden’?” “Nee dat heeft hij nooit gezegd, schijnt het, maar hij vond wel dat je goed moest zingen. Ik zal je wel wat toesturen, dan kun je het zelf nalezen!”
Kerkvader Augustinus
Nog dezelfde zondag kreeg ik via de e-mail een kopie uit een geschrift van Augustinus met commentaar op de Psalmen. En passant neemt hij ook het zingen onder de loep. Augustinus: Zingt voor Hem een nieuw lied; zingt goed voor Hem. Iedereen vraagt zich af hoe hij voor God moet zingen. Zing voor Hem, maar zonder wanklank. God kan niet lijden dat zijn oren onaangenaam worden aangedaan. Zing dus goed. Verantwoorde Als men u ten overstaan van een zang bekwaam musicus het voorstel doet: 11
“Doe hem nu eens het genoegen met uw zang”, dan aarzelt gij, zonder enige muzikale scholing, te zingen, uit vrees te mishagen aan de kunstenaar. Want de kunstenaar verwijt u wat de ongeschoolde niet opmerkt in u. Wie zou voor God goed kunnen zingen, voor Hem die zo kan oordelen over de zanger, voor Hem die alles zo nauwkeurig onderzoekt, voor Hem die zo waarneemt? Wanneer kunt gij een zangstuk van zo’n verfijnde smaak aanbieden, dat gij dat uiterst volmaakte oor in niets zoudt mishagen? Mijn mond zakte open. Als je dit serieus neemt, dan zingen alleen de atheïsten nog. Want God hoort alles, elk vals nootje, elke kleine onvolkomenheid. Die arme oren van God, wat zullen die het soms hard te verduren hebben! Wie was die St. Augustinus eigenlijk? Wikipedia: ‘Aurelius Augustinus Hipponensis, 354 – 430. Bekeerde zich na een aanvankelijk losbandig leven op zijn 32ste tot het christendom.’ Zo zie je maar weer, zo’n late roeping wordt meteen fanatiek, getuige dit fragment over ‘Verantwoorde zang’. Ik zing opeens heel wat minder enthousiast nu ik weet dat ‘God kan niet lijden dat zijn oren onaangenaam worden aangedaan’. Misschien zou ik er onderuit kunnen komen door te zeggen dat zijn uitspraak alleen geldt als je voor God zingt. Zing je voor gewone mensen, dan gelden andere regels. Maar ons koor heet toch ‘Soli Deo Gloria’, alleen God zij eer? Moet je met zo’n naam niet aan de strenge eisen van Augustinus voldoen? Of zou het tijd worden om ons koor een andere naam te geven? Hè ja, kan ik lekker vrijuit zingen! Johan de Vries
The Messiah Tot 2001 dreef ik in Hoorn aan de Vismarkt een reparatieatelier voor strijkinstrumenten. In de werkplaats van de befaamde Engelse vioolbouwer Juliet Barker, bij wie ik in de leer ben geweest, had ik een mal van de beroemdste Stradivarius-viool, die de bijnaam The Messiah, de Messias, draagt gekopieerd en daarnaar heb ik zelf in de loop der jaren verscheidene violen gebouwd. Antonio Stradivarius bouwde deze viool, die door kenners als zijn volmaaktste instrument wordt beschouwd, in 1716. Zij wordt bewaard 12
in het Ashmolean Museum in Oxford en daar heb ik haar verscheidene malen bewonderd. The Messiah is zeer weinig bespeeld en nog volkomen gaaf, hetgeen uitzonderlijk is voor een instrument dat 295 jaar oud is. Deze viool is als gevolg van merkwaardige omstandigheden aan haar naam gekomen. Daarbij heeft de geobsedeerde Milanese violenjager Luigi Tarisio een grote rol gespeeld. Tarisio werd eind 18e eeuw in Fontaneto d’Agogna (Piemonte) in een arm gezin geboren. Hij kreeg nauwelijks schoolopleiding en kon lezen noch schrijven. Hij werd gezel bij een schrijnwerker en leerde zichzelf viool spelen. Toen hij twintig was ging hij op trektocht, speelde om aan de kost te komen in herbergen en repareerde meubels. Zo kwam hij in aanraking met mensen die violen van oude Italiaanse meesterbouwers bezaten, die in Italië in die tijd weinig in tel waren. Tarisio begon instrumenten te kopen en te ruilen, ontwikkelde in korte tijd een fijne neus voor kwaliteit en werd een van de eerste grote verzamelaars en handelaars in oude meesters. Op een dag trok hij te voet met in zijn rugzak een aantal violen naar Parijs, omdat hij had gehoord dat men daar wel belangstelling had voor Italiaanse violen. Hij kwam bij de vioolbouwer Aldric en legde een Amati, een Maggini, een Ruggieri, een Storioni en twee Grancino’s op de toonbank. Aldric kocht ze alle zes. In de daarop volgende dertig jaar reisde Tarisio heen en weer tussen Italië en Parijs en verkocht meesterviolen aan handelaren als JeanBaptiste Vuillaume (zelf een begaafd bouwer), Thibout, Chanot en Gand. Het is aan Tarisio te danken dat zoveel oude Italiaanse meesters zijn gered van de ondergang. Maar de slimme handelaar was ook liefhebber en van zijn mooiste instrumenten kon hij geen afstand doen. Wel vertelde hij iedere keer als hij in Parijs kwam over een bijzondere Stadivarius die hij van graaf Cozio de Salabue had gekocht en die nog nooit was bespeeld. Hij beloofde dat hij die eens mee zou brengen, maar hij stelde het van jaar tot jaar uit en toen hij op een keer bij Vuillaume opnieuw de lof zong van dat unieke instrument zei de toevallig aanwezige schoonzoon van Vuillaume, de violist Delphin Alard: “Ah, uw viool is dus als de Messias; men wacht nog altijd op hem, maar hij verschijnt 13
nooit”. Zo kwam deze viool aan haar naam. Tariso overleed in 1855 in een armoedig zolderkamertje in Milaan, dat was volgestouwd met strijkinstrumenten die nu tot de beroemdste van de wereld behoren. Toen Vuillaume van zijn overlijden hoorde reisde hij spoorslags naar Milaan en kocht “al die ouwe rommel” voor een krats van de onwetende familie. En daarbij was de viool die nu als The Messiah bekend staat. Na de dood van Vuillaume in 1875 kocht Alard dit instrument en na zijn dood in 1888 verkochten zijn erfgenamen het aan de befaamde Engelse Handelaren W.E. Hill & Sons in Londen. In 1928 besloten de broers Arthur en Alfred Hill The Messiah met een aantal andere oude Italiaanse violen uit hun collectie over te dragen aan de Britse natie. In Het Ashmolean Museum is The Messiah opgehangen in een vitrine. Zij is volkomen ongerept, alsof zij gisteren uit de werkplaats van de meester kwam. Zij is bedekt met een schitterende donkere bruinrode lak. Martin Ruijter
Waarover spraken zij???
Kouwe voeten!! 14
Johannes Passion Op witte donderdag 5 april a.s. voeren we voor de 30e keer de Johannes Passion uit. Dit jaar werken mee: Hieke Meppelink sopraan Eleonora Volkert alt Joris Bosman tenor (aria’s) Jan Willem Baljet bas (aria’s) Ludwig van Gijsegem tenor (evangelist) Julian Hartman bas (Christuspartij) Takeshi Sudo (?) viola da gamba Beitske Verheij continuo cello Aukje Broers orgel Noordhollands Bach Orkest Een mailtje/brief met informatie over de juiste tijden van uitvoering en generale repetitie volgt in de tweede helft van maart.
Weet je nog, de ‘Johannes’ van vorig jaar. Hoe warm het was. We konden buiten staan wachten.
15
Van de sponsorcommissie Berichten van het sponsorfront Terugblik: 2011 is voor de sponsorcommissie een wat tweeslachtig jaar geworden. Enerzijds kregen we in begin april van de Rabobank de toezegging ons te willen sponsoren voor 3000 euro. Anderzijds trok men zich terug van de Johannes Passion wegens te korte voorbereidingstijd. Vervolgens kregen we voor het najaarsconcert maar een beperkt deel van het toegezegde bedrag. We startten in januari met de sponsorcommissie als jonge frisse club die stevig de schouders er onder zette, maar in het najaar vertrok Jaap Hardy en bleven Bas en ik alleen over. De herhaalde oproep tot versterking van onze commissie heeft geen resultaat opgeleverd maar er is weer wel een mooie nieuwe website door Bas ontwikkeld. Het kan verkeren dames en heren. Vooruitblik: Het sponsorverzoek 2012 aan de Rabo is afgewezen. Onze jubilerende Johannes dit jaar komt niet in aanmerking voor herhaling, terwijl er nu wél volop tijd is om alle zaken goed te regelen. Een eerste acquisitieronde voor nieuwe sponsors lijkt weinig hoopvol. Landelijke sponsoren steunen alleen grote landelijke evenementen. Locale ondernemers worden overspoeld met sponsorverzoeken en vragen je achter in de rij aan te sluiten. Het idee om toegangskaarten ter sponsoring aan te bieden zodat het bedrijf of winkel er iets leuks mee kan doen blijkt alom bekend. Voor een populaire musical of theaterproductie wil dit soms nog wel werken maar voor het meer serieuze aanbod van Soli ligt dit lastiger. Hoe nu verder? De tip van Marcel om eens bij Toonkunst Alkmaar, waar hij eveneens de leiding heeft, mijn sponsorlicht op te steken bleek zinvol. Bij Toonkunst, een oratoriumvereniging met 125 leden moesten ze echt leren om de knop om te zetten wat betreft sponsoring aldus Amanda Tesselaar, de voorzitter. Ze ervaren dezelfde problemen om aan structurele sponsoring te komen als wij. De focus bij Toonkunst is daardoor veel meer komen te liggen op het contact en
16
dus de relatie met de leden. Daar wordt het meest op geïnvesteerd en levert, zo blijkt, ook het meeste op. Je kunt dat vergelijken met acties als onze kerstmarkt, waar iedereen zich inzet voor één doel. (Dat hebben ze niet eens in Alkmaar zo begreep ik!) Daarnaast geeft een actieve uitwisseling tussen bestuur en leden veel dynamiek aan dit proces van samen de schouders eronder-, zo is de ervaring in Alkmaar. Die dynamiek werkt door in allerlei onderdelen; zelfs in het aantrekken van meer jongere leden om vergrijzing te voorkomen. Door bijvoorbeeld een meer onderling afgestemde repertoirekeuze. Toonkunst heeft verder een actief donateurbestand met 100 vaste donateurs die elk 25 euro per jaar schenken. Naast de leden is er dus ook sprake van een hechte relatie met het publiek dat de concerten bezoekt. Deze donateurs hebben vervolgens weer recht op een gereserveerde plaats, etc… Oplossingen liggen vaak dichterbij dan je denkt. Door minder te focussen op externe en vaak onzekere factoren als subsidiegevers en sponsoren, maar allereerst te investeren in elkaar; in dit geval als koor, ruil je afhankelijkheid in voor zelfvertrouwen, zo is mijn conclusie. Namens de sponsorcommissie, Douwe Kamstra
Projectzingen We verwelkomen de volgende projectleden: Olga Morreau (sopraan) voor de Johannes Passion Jan Tazelaar (bas) voor de Johannes Passion Harry Vlaar (tenor) voor de Johannes Passion en het najaarsconcert Bestuur, directie en alle leden wensen hen veel zangplezier bij Soli toe! 17
Agenda dinsdag dinsdag dinsdag zaterdag dinsdag donderdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag maandag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag
13 maart 20 maart 27 maart 31 maart 03 april 05 april 10 april 17 april 24 april 01 mei 8 mei 15 mei
repetitie repetitie repetitie generale repetitie Johannes Passion jaarvergadering uitvoering Johannes Passion repetitie repetitie repetitie meivakantie repetitie repetitie + stekjesmarkt *); inleveren kopij voor ‘De Engelenbak’ 21 mei bestuursvergadering 22 mei repetitie 29 mei repetitie 05 juni repetitie; De Engelenbak komt uit 12 juni repetitie 19 juni repetitie 26 juni repetitie 03 juli repetitie 10 juli laatste repetitie seizoen 2011-2012 04 september eerste repetitie seizoen 2012-2013
*) De datum van de stekjesmarkt is afhankelijk van de weersomstandigheden in het voorjaar.
Lief- en leedpot Annet Zack beheert de lief- en leedpot. Telefoon 0229-219681.
Bibliotheek Marian Zuiver is onze bibliothecaresse. Telefoon 0229-243742.
18
Mutaties ledenbestand Nieuwe leden: Karin Schrama-Bregman sopraan per 1 december 2011 Nia Prins alt per 1 februari 2012 Marja Degeling alt per 1 februari 2012 Tjalling van der Goot tenor per 1 februari 2012 Cor van der Spek bas per 1 februari 2012 Piet Bakker bas per 1 februari 2012 Piet Stam bas per 1 februari 2012 Hartelijk welkom en veel zangplezier toegewenst! Opgezegd hebben: Thea Rottier Anneke Potter Jaap Hardy Frits Kamst Olga Morreau Veel geluk en wie weet.... tot ziens!
sopraan sopraan tenor bas sopraan
per 1 december 2011 per 1 december 2011 per 1 december 2011 per 31 december 2012 per 31 december 2012
Het koor telt na deze mutaties 85 leden.
Afzeggen voor een repetitie Iedereen die niet kan komen wordt dringend verzocht dit zo spoedig mogelijk (en het liefst vooraf telefonisch) te melden bij Lieneke de Boer, tel: 0229-230431; mailen kan ook:
[email protected].
Op het Internet Internetadres: www.solideogloria-hoorn.nl E-mailadressen: Bestuur: Redactie De Engelenbak: Kerstmarkt: Sponsorcommissie: Websitebeheer:
secretaris@solideogloria-hoorn
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
19
Bestuur Voorzitter Dick Bresser Ridderspoor 10 1689 TD Zwaag tel: 0229-234926 mail:
[email protected]
Secretaris Mia Faber Waterkers 75 1689 PK Hoorn tel: 0229-241154 mail:
[email protected]
Penningmeester Frits Kamst Westerblokker 147a 1695 AD Blokker tel: 0229-232677 mail:
[email protected]
Bestuurslid Kees Molenaar Havenweg 25 1601 GA Enkhuizen tel: 0228-313280
[email protected]
Bestuurslid Joke Deinum Poolster 221 1622 HP Hoorn tel: 0229-541726 mail:
[email protected]
Bestuurslid Petra Muller Ceder 58 1628MX Hoorn tel: 0229-232350
[email protected]
Bestuurslid Francine Habets Kruiswoud 30 1474 JE Oosthuizen tel. 0299-402306 mail:
[email protected]
Bankrekening 1479.43.280 (Rabobank)
Directie en begeleiding Dirigent Marcel Joosen Matsmanveld 14 1541 SN Koog aan de Zaan tel: 075-6312593 mail:
[email protected]
Repetitor/Zangpedagoge Aukje Broers Dal 4 1621 HP Hoorn tel: 0229-239334 mail:
[email protected]
20