DRI. Ankerbol: potdicht! Ongeval voor Portugese kust Nh1816 Schip van het Jaar? Ionische eilanden

DRIETAND

Ankerbol: potdicht! Ongeval voor Portugese kust Nh1816 – Schip van het Jaar? Ionische eilanden

W W W. K U S T Z E I L E R S . N L 

2014 - 5

Ge

zen tot o k

Breehorn bouwt al bijna 50 jaar degelijke schepen voor serieuze zeilers. Stoere schepen met een elegant uiterlijk die erom vragen in actie te zijn en met u naar verre kusten te zeilen. Breehorn, een werf waar zeilers bouwen voor zeilers.

37

41

44

48 ook met hefkiel

53 met pilothouse

www.breehorn.nl Vosseleane 69 8551 ML Woudsend Telefoon 0514 592233 Fax 0514 591904 e-mail: [email protected] Bezoek ook eens onze makelaardij op www.breehorn.nl/makelaardij

42e jaargang nr 5, november 2014 De Drietand is het verenigingsblad van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. Verschijnt 6 keer per jaar. © NVvK

Inhoud Opening

1

Van de Bestuurstafel, Joke

2

Driehoek IJsselmeer

3

Sluitingstocht

4

Driehoek Delta

5

Mijn favoriete: Ionische eilanden

6, 7

Over veiligheid gesproken: Ernstig ongeval

9, 10, 11

Cursus DSC

11

Nh1816: revolutie in reddingbootontwerp 12,13 Strijd om de Ankerbol: Potdicht! Heerendag

15 16, 17

Salentein en Nieuwjaarsevenement

18

Oproep Reisverhalen Jaarboek

19

Lief voor Water: Fout Zout

21

Kustzeilers de wereld rond:

Windvis IV

22, 23, 24, 25

Kort Nieuws

26, 34

Gesprekje onder de douche Koersvast: Rolwolk vertelt

26 28, 29

Deltableau: Boarding….

31

Greetje

31

Ondertussen op de website

33

Dubbel lidmaatschap Watersportverbond 35 Leden voor Leden

35

Kustbaken

36

Toko

36

A G E N DA November

Dáár is de drenkeling

8 november Radarcursus



11 november Bezoek Dienst der Hydrografie



22 november Salentein



22 november DSC-cursus Zeist

Het is niet te hopen dat u dit ooit op uw schip hoeft te roepen en te wijzen, zoals Dick Huges op de Rianne van Matthijs Blonk tijdens onze MOB-oefening met de KNRM bij de Sluitingstocht in Medemblik. Het was een bijzondere ervaring om met een KNRM-er aan boord de vanzelfsprekendheid te ervaren, waarmee deze redders voor je klaar staan, in nood en voor een oefening. Een rampscenario, zoals dat van de Meri Tuuli voor de Portugese kust, met dodelijke slachtoffers, confronteert ons ook met de risico’s van de zee, voor onszelf en voor anderen. Het lijkt dus belangrijk dat ‘goed zeemanschap’ hoog in het vaandel van onze Vereeniging blijft staan. In dit nummer opnieuw de onlangs te water gelaten, nieuwe reddingboot Nh1816. Ons lid Chris van Hooren meldt dat dit revolutionaire ontwerp is genomineerd voor de Schip van het Jaarprijs. Er waren veel deelnemers aan beide Driehoeken, onder gunstige weersomstandigheden. Ook de Ankerbol (zie cover) blijkt de moeite waard om jaarlijks in uw programma op te nemen. Zo glijden we langzaam het winterseizoen in, met interessante ‘droge’ onderwerpen als de hydrografie, voor onze kaarten, DSC-cursussen en varen met een dwars getuigd schip (Salentein). De nieuwe formule van de Heerendag wordt voortgezet, zij het met andere onderwerpen. In de rubrieken Koersvast en Mijn Favoriete leest u over interessante bestemmingen. Ook kunt u in gedachten meereizen Rond de Wereld met Conny en Loek Ahrens. Dit nog afgezien van slimme tips, milieu- en windmolenproblematiek en artistieke impressies in de overige rubrieken. PETER SCHOTMAN

December

13 december Heerendag Januari



17 januari Nieuwjaarsevenement



31 januari DSC-cursus Lemmer Februari



28 februari DSC-cursus Breda

Kopij voor Drietand 6-2014 uiterlijk 14 november aanleveren bij [email protected] Teksten uitsluitend aanleveren in Word en beeldmateriaal in jpg of PDF met minimale bestandsgrootte van 500 kB Website-materiaal sturen naar Joep Dirkx of Jan Kolthof, [email protected] Coverfoto: Ineke Berkel, start van de Ankerbol

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

VAN DE BESTUURSTAFEL

2

Van de Bestuurstafel

HANS DE SONNAVILLE

H

et najaar heeft haar intrede gedaan en dat betekent dat de meeste drukte op onze zeilwateren wel voorbij is. De tijd breekt weer aan onze boten winterklaar te maken en een lijst te maken voor al het noodzakelijke onderhoud tijdens de komende winter.

nen maken met de nieuwe brochure van de NVvK. Laat deze flyer niet liggen op uw bureau, maar deel hem vooral uit aan bevriende zeilers, aan ligplaatshouders en andere watersporters die nog geen lid zijn van de Kustzeilers. Meer exemplaren zijn aan te vragen bij het Bureau van de Vereniging. Het Bestuur wil actief gaan stimuleren dat elk huidig lid eens per 3 jaar een nieuw lid gaat aanbrengen. Als zelfs maar een deel van dit plan gerealiseerd zou worden, zou dat een enorme groei geven, want de ervaring leert dat iemand die lid wordt van de NVvK, dat voor langere tijd doet.

Traditiegetrouw brengt het najaar veel bestuurlijke drukte met zich mee en het Bestuur komt dan ook maandelijks bijeen om een bijdrage te leveren aan het gezond houden van onze bloeiende Vereniging. Zo zullen we deze winter onder meer energie gaan steken in het werven van nieuwe leden. Op dit moment is er overigens geen sprake van een terugloop in het ledenaantal; opzeggingen en aanmeldingen van nieuwe leden houden elkaar goed in evenwicht. Maar op de wat langere termijn gaan we met een daling van ons ledenbestand te maken krijgen wanneer we nu niets doen.

Deze maand voert het Bestuur gesprekken met alle voorzitters van de Commissies om te vernemen wat de plannen en wensen zijn voor 2015 en welke financiële middelen daarvoor beschikbaar moeten worden gesteld. De Commissies vormen immers het hart van onze Vereniging en het is een van de taken van het Bestuur er zorg voor te dragen dat de vele leden die zich via de Commissies inzetten voor de Kustzeilers dit ook gemotiveerd kunnen blijven doen. Op basis van deze gesprekken zal deze maand onder meer de begroting 2015 worden gemaakt, die vervolgens ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Algemene Vergadering. Ook geeft dit de mogelijkheid eventuele overlap tussen activiteiten van de verschillende Commissies op elkaar af te stemmen.

Bij het verschijnen van de vorige Drietand in september heeft u kennis kun-

Een ander punt van aandacht in deze periode zijn de bestuursmutaties die in

2015 op de agenda staan. We zijn op zoek naar een nieuwe voorzitter en er zullen twee nieuwe commissarissen moeten worden gevonden. Gesprekken hierover zijn reeds in gang gezet en het Bestuur is hoopvol dat er straks aan de leden uitstekende kandidaten kunnen worden voorgelegd ter benoeming. In het komend winterseizoen zullen een paar evenementen een enigszins andere vorm krijgen dan u gewend bent. Het Bestuur is van plan de AV wat te versoberen en deze jaarlijkse vergadering niet langer te koppelen aan een lezing met een diner met nieuwe leden. In plaats daarvan willen we de Nieuwjaarsbijeenkomst wat grootser aanpakken. Naast het uitwisselen van alle goede wensen, zullen de Commissies hun plannen ontvouwen voor 2015, zal er een gezellig diner zijn, dat afgesloten wordt door een interessante spreker. Kortom, dit mag u niet missen. Elders in deze Drietand vindt u over de Nieuwjaarsbijeenkomst 2015 nadere informatie. Tot slot nog dit. Van 19 t/m 23 augustus 2015 vindt het 5-jaarlijkse ‘Sail Amsterdam’ plaats. Er worden plannen gemaakt om tijdens dit unieke evenement ook iets te organiseren voor onze leden. Ook heeft Sail tot gevolg dat volgend jaar de 24-uurs een weekend later wordt gehouden dan u gewend bent: 28 en 29 augustus 2015. 

begeleiding de halmen de wind uit het zuiden de branding het wuivende riet een mengeling van de geluiden natuurlijker kan het ook niet joke

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

3

Verslag Driehoek IJsselmeer 2014

Kwiek en monter

Het Woudagemaal buiten

...en binnen

F RED FLIPSE N

Eenmaal verzameld in de gemeentelijke binnenhaven van Enkhuizen, werden wij door Sietske zelf begeleid op een stadswandeling. Daarna hield ze palaver in café De Markerwaard aan de kade. Daarmee was de toon gezet voor de hele driehoek: kwiek en monter. Als blijk van vertrouwen werd ons, nog zonder een mijl gevaren te hebben, een prachtige mok aangeboden, als aandenken en een opkikkertje namens de Vereeniging. Het weer was ons ook uitzonderlijk gunstig gezind. Want wie duikt willens en wetens de Lemster hoek in, in de

Folie a deux op weg naar Medemblik

hoop daar de volgende morgen voor dag en dauw weer over vlak water uit te sjezen om op tijd in Medemblik te arriveren? Wij! Het bleek niet alleen goed te doen het was nog prachtig ook. Het Woudagemaal heeft een metamorfose ondergaan: van een bonk techniek in een sompig weiland, naar dezelfde bonk techniek in een gelikte omgeving met modern bezoekerscentrum. Omdat de sluis ‘s zaterdags zo vroeg niet open deed, vonden we nog plek in jachthaven Friese Hoek. Gezellig en lekker werd gegeten in La Gondola, wel aan de kade in het stadje. De korte zijde van onze langpotige driehoek kende deze zondag weinig

Afsluiting met koffie, gebak en zon

wind. Ik kwam op een ETA van 17 uur; wat laat voor koffie met gebak. Gelukkig nam iedereen maatregelen. Degenen die zich niet opsloten in de binnenhaven waren gespot door de havenmeester, zodat we snel herenigd werden in café De Markerwaard, alwaar we vol in de zon gezeten ons de koffie met gebak, gezien de ontberingen opvallend vaak met slagroom, goed lieten smaken. Paul Blacquière accentueerde in zijn dankwoord hoe relaxed deelname was vergeleken met het vele werk dat organisatie van een dergelijke tocht met zich brengt. Commissie Zeezeilen en vooral Sietske bedankt! 

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

44

Sluitingstocht 2014: MOB en mastklimmen

Redders gered

I NEKE BERKEL

V

oor de kust van Medemblik oefenden zaterdagmiddag de deelnemers Driehoek IJsselmeer en Sluitingstocht 'man over boord' met echte drenkelingen: vrijwilligers van de KNRM. Ook Anje Valk had zich aangemeld voor deze rol. Na een instructie van André Wijsenbeek kregen acht boten een eigen ‘drenkeling', waarmee ze het water voor Medemblik op

voeren. Twee KNRM boten vormden de begeleiding. Nadat eerst op elke boot was geoefend met een over boord geworpen joon of boei, werd het menens. Onze drenkeling stortte onverwachts van boord. Tja, dan moet er heel veel gebeuren in heel weinig tijd. Drijfmateriaal en een joon nawerpen, de MOB-knop op de plotter indrukken, een MOB-melding per marifoon doen, de drenkeling in de gaten blijven houden en de boot controleerbaar maken voor de redding, in ons geval het inrollen van de genua en het snaarstrak zetten van het grootzeil. Bij de drenkeling aangekomen is de volgende opgave het maken van een verbinding met de drenkeling en het bedenken van een hijs methode: rechtstreeks aan een val of via een takel aan de giek. En dan

blijkt het hijsen zelf ook nog een opgave. Uiteindelijk kwamen alle drenkelingen binnen een redelijke tijd weer aan boord, waarna de stevens weer richting Medemblik werden gewend. Na een korte evaluatie volgde alweer een volgende oefening: een demonstratie van hulpmiddelen om op eigen kracht in de mast te klimmen. Op een aantal schepen werd gebruik gemaakt van bergklimmateriaal als extra zekering. Het bleek allemaal niet zo makkelijk te gaan. Sommige leden hadden weer hun eigen hulpstukken gemaakt om met hulp van een tweede man/vrouw op eigen kracht omhoog te komen. Kortom: een leerzame middag.  Foto’s van André Wijsenbeek, Ineke Berkel, Peter Schotman

➊

➋

➌

➍

➎

➏

➐

➑

➒

1 Noodmelding ontvangen

7 Wordt de drenkeling nu op sleeptouw genomen?

2 De drenkeling stapt manmoedig het water in en de

8 De Antares hijst met vereende krachten de

Vrijheid vaart door 3 Nu krijgt de drenkeling een boei toegegooid 4 Gelukkig is het vrijboord laag 5 Jammer, de takel kan niet hoger

➓

6 De Blacq-Out vaart voor de wind met vol tuig op de drenkeling af

drenkeling het voordek op 9 De Spirit of the Ocean gebruikt heel professioneel een sling 10 Bart de Bakker in actie

5

1e Driehoek Delta GIENA BARTELTS

Karakteristieke zeillboten

Zeilwedstrijdjes

Diner Oliegeultje Burghsluis

Verkeerspost Wemeldinge

Marc van Herpt (midden)

Margo Gonggrijp met veiligheidstips

Heb je wat gemist? Ja, je hebt wat gemist!

• • • •

• •

• • •

• • •

4 dagen mooi weer (we vergeten zaterdagochtend) 12 karakteristieke zeilboten Kennismaken met 27 mede-NVvKleden 14 mooie reisverhalen (Noord-Spanje, Faeröer, Middellandse Zee, Leningrad, etc.) 3 informele zeilwedstrijdjes (Daan, auw) Zeehonden op de plaat en zwemmend rond de boot Niet 1 maar 2 steiger borrels!

Super slimme veiligheid verhogende tips en trucs Een tandenborstel kopen in de nieuwe Jumbo naast de haven van St. Annaland De discussie of zeilers alfa of beta's zijn (de toevoeging mannetjes is aan de lezer) De ALLEREERSTE Driehoek Delta Bruinvissen bij Zierikzee Eten in restaurant het Oliegeultje in Burghsluis met uitzicht op de Oosterschelde

•

•

Het geheime snelzeilwapen op Grote Pier (tipje van de sluier: enige vrouwelijke bestuurslid) De Wielerkoers ‘wie is de snelste vouwfietser' vond plaats langs het kanaal door Zuid-Beveland Bezoek Verkeerspost Wemeldinge die waakt over de veiligheid in de Delta Twee enthousiaste organisatoren: Marc van Herpt en Daan van Beurden

• • •

MARC en DAAN BEDANKT!

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

MIJN FAVORIETE

6

Ionische eilanden ankerbaaien en geitenbellen

EGENOLF VAN STEIN CALLENFELS

E

r gaat een oeroud verhaal dat wanneer je eenmaal van de bron in Exogi op Ithaka hebt gedronken je er altijd weer naar terugkeert. Ithaka, het eiland waar Odysseus van droomde op zijn jarenlange omzwervingen. Ithaka, een van de meest betoverende Ionische eilanden. Het spreekt nog steeds tot de verbeelding. Zeker in het voorjaar wanneer alles fris groen is en het getooid is in een weelderige bloemenpracht, kun je je goed voorstellen hoezeer Odysseus naar huis verlangde na zijn strijd in het dorre Troje. D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Wij hebben het geluk rond de Ionische eilanden ieder jaar een paar weken te kunnen zeilen. Op een geleend jacht weliswaar en niet op onze vertrouwde Riddle, maar toch, het voelt als een groot voorrecht rond te kunnen varen in een gebied dat zo van geschiedenis doordrenkt is. Natuurlijk, het is een gebied waar veel gecharterd wordt. In het hoogseizoen moet je wegblijven uit de watering holes van de chartervloot. En zeker ook tijdig uitwijken voor mega Bavaria's, die met alle stootwillen uit zelfs met

een ruime bakstagwind op de motor varen naar de dichtsbijzijnde biertap. Maar in het voor en naseizoen zijn er nog ontelbare ankerbaaien waar het geklingel van de geitenbellen in de omliggende heuvels het enige geluid is dat er doordringt. Daarnaast zijn er tientallen kleine gehuchten op de vele eilanden, die dankzij Europese leningen nu een fraaie havendam hebben kunnen bouwen, zodat je er goed kunt aanleggen. Tja, dat aanleggen in Me-

MIJN FAVORIETE

7

Ook bracht zij nog een zak met lekkernijen Zij zorgde voor een warme zachte bries En 't was met grote vreugde in het hart diterranean style. De eerste keer sta je met klamme handen aan het roer om je schip achterwaarts naar de kade te sturen, onderwijl hopende dat je zeilmaatje precies op de goede plek het anker heeft laten vallen en het nu niet te snel maar ook niet te langzaam uitviert. Maar na het vijf keer gedaan te hebben, zodat je het wieleffect van de schroef een beetje kan inschatten, manoeuvreer je trots je jacht zonder één schrammetje en zonder probleem in de nauwste gaatjes tussen de vissers die dit alles op de kade goedkeurend staan gade te slaan. En je uiteraard helpen met het aanpakken van de lijnen. Alles is te leren!

Dat de nu dappere Odysseus scheep ging, Terwijl het zeil zich plooide naar de wind Uit Homerus Odyssee

Ons favoriete plekje? Er zijn er vele. Niet alleen maar eenzame baaien, maar ook gezellige haventjes waar je een paar dagen blijft liggen om zo het dorp een beetje in je op te nemen. Een havenmeester is er niet en havengeld wordt niet geïnd, want niemand weet bij wie het terecht zou moeten komen. Maar je kunt alle dagen uit eten bij de plaatselijke taveernehouder en zijn familie. Je kunt urenlang kletsen met de vissers, de bakker, de man die de drinkwaterkraan beheert en de als vreemde vogels neergestreken kunstenaars en edelsmeden, die hun producten aan de charteraars proberen te slijten. Iedereen spreekt wel een mondjevol Engels. En we denken ook terug aan de heerlijke wandelingen door olijfboomgaarden en kruidige hellingen op Ithaka. Of aan de dichte bossen op Kefalonië. En aan de baai van Lakka op Paxos en de Emerald bay op Antipaxi. In het voorjaar is het nog niet te warm. Volgend jaar weer!  NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

WATERSPORTWINKEL SCHEEPSMOTOREN VERKOOP & SERVICE

KWALITEIT MET INGEBOUWDE ERVARING AFSPRAAK = AFSPRAAK

NU OOK SERVICE EN REPARATIE VOOR ALLE OUTBOARD MERKEN Visserseiland 224-1621 AA Hoorn

Met onze Boston Whaler redden wij U & Uw boot uit de nood

06-53842970 0229-216046

PMS DONKERBLAUW 288, ROOD 032

SINDS 1850 LEVEN WE VAN DE WIND PMS DIAPOSITIEF, LETTERS WIT

Makkum, 0515 231 738 www.uk-devriessails.nl, [email protected] Enkhuizen, Lelystad, Zierikzee

CMYK DONKERLBAUW: 100% CYAAN, 80% MAGENTA, 0% YELLOW, 30% ZWART, ROOD: 100% YELLOW, 80% MAGENTA

CMYK DIAP

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014 ZWW, LETTER 100% ZWART, POMPEBLED 65% ZWART

D

e Bundesstelle für Seeunfalluntersuchung (BSU) doet onderzoek naar ongevallen in de Duitse wateren en elders, waarbij Duitse schepen betrokken zijn. In 2013 was er een ongeval met een Duits jacht in Portugal, waarbij twee dodelijke slachtoffers vielen. De BSU heeft over dit ongeval een uitgebreid onderzoeksrapport uitgebracht en in ‘Yacht’ van eind september verscheen een interview met de adjunct directeur van de Bundesstelle over dit drama. Het ongeval betrof Meri Tuuli, een jacht van het type X442. Tijdens een zeiltocht van Lissabon naar Porto was een tussenstop gemaakt in Peniche; van daar ging het verder naar Figueira da Foz, een afstand van 55 nm. De windverwachting was 3-5 Bft uit Z richting, in de nacht toenemend tot Bft 7. Het schip vertrok om 8.30 u uit Peniche; er kon, zo werd getaxeerd, een gemiddelde snelheid van 8 knopen worden gelopen, voldoende om bij HW om 16.30 u Figueira aan te lopen. Het zag er goed uit; het schip maakte goede voortgang, tijdens de tocht werden pannenkoeken gebakken, de stemming aan boord was uitstekend. Onderweg, enkele uren voor de te verwachten aankomst, werd tevergeefs marifooncontact gezocht met de havenmeester van Figueira.

Kentering Op 2 mijl voor de bestemming wordt besloten om de haven van Figueira aan te

lopen; de golfhoogte is 2.5 m, er breken golven op het N havenhoofd en op het strand, maar de haveningang ziet er rustig uit. De zeilen worden geborgen en de motor gestart. Alle opvarenden hebben hun reddingsvest aan; slechts een van hen, de enige vrouw aan boord, is aangelijnd. Op de 10 m dieptelijn, 100 m van het N havenhoofd, komt er een 5-6 m hoge golf van achteren, die het schip omwerpt; daarbij breekt de mast en alle opvarenden spoelen over boord. De schipper ligt met opgeblazen reddingsvest buitenboord, zijn hoofd verstrikt in het reddingsvest en met een been vastgeklemd in het lopend want. Hij kan zich bevrijden en zwemt naar het schip; daar bevindt zich de co-schipper zonder reddingsvest, dat over zijn hoofd is afgegleden. Met uiterste krachtsinspanning lukt het de schipper om de zwemtrap omlaag te krijgen. Het lukt hem ook om de zeilster aan boord te krijgen, die met hals en hoofd in het reddingsvest verstrikt zit. Aan de drenkeling naast het schip wordt een lijn toegeworpen, waar hij zich aan vast kan houden, maar het lukt niet om hem aan boord te krijgen. De schipper haalt de koffer met vuurwerk uit de bakskist en schiet een noodsignaal af. Hij gooit het reddingsvlot overboord, dat overigens maar gedeeltelijk opblaast. Tegelijk met Meri Tuuli vaart een Brits jacht op, de Time Bandit. De jachten

hebben onderweg marifooncontact. De Britten aarzelen om binnen te lopen; zij zien het noodsignaal en ontvangen over de marifoon bericht dat de haven niet kan worden aangelopen. De inmiddels gearriveerde reddingboot neemt 2 in het water drijvende schipbreukelingen aan boord. Een politieboot pikt de co-schipper op. Als de drenkelingen gered zijn, start de jachtschipper de motor, die al gauw stopt vanwege een lijn in de schroef. De schipper maakt daarna een sleeplijn klaar, die door de reddingboot wordt overgenomen. Maar dan slaat de politieboot door een hoge golf over de kop. De focus verplaatst zich nu geheel naar de 5 drenkelingen van de politieboot. Daarvan kunnen er helaas maar 3 worden gered. De schipper van de politieboot spoelt met een niet opgeblazen vest levenloos aan op het strand, ook de co-schipper van het jacht wordt dood op het strand geborgen. Zowel het jacht, als de politieboot verdagen op het strand.

OVER VEILIGHEID GESPROKEN

JASPER BR UINSMA

Ernstig ongeval voor de Portugese kust

9

OVER VEILIGHEID GESPROKEN

10

Onderzoek en Conclusies De bemanning: 3 van de 5 opvarenden waren zeer ervaren; 2 van hen hadden het hoogste Duitse certificaat: Sporthochseeshifferschein en het Britse RYA Yachtmaster diploma, de derde had het op een na hoogste certificaat. Ze hadden ervaring in het zeilgebied. Meri Tuuli is een ‘Bildungsjacht’; de zeilschool ‘Well Sailing’ heeft een goede reputatie. Het jacht vertoonde na de stranding geen wezenlijke schade; met name de rompkiel verbinding was intact. Dat het schip is gekenterd is geen stabiliteitsprobleem maar een manoeuvreerprobleem; door de golf raakt het roer buiten werking en kentert het schip. Er bestaat een verband tussen de waterlijnlengte van het schip en de hoogte van de golf waarbij een schip kentert. Uit onderzoek met modellen blijkt dat langkielers in deze situaties stabieler zijn dan vinkielers. Het rapport gaat hier uitgebreid op in. Mast en verstaging: de Portugese inspectie onderzocht de mastbreuk; ze gingen er vanuit dat het schip was door gekenterd en dat de mast was gebroken door grondberoering. De BSU denkt daar anders over; bij kentering is er sowieso een groot risico op mastbreuk. Op de Meri Tuuli was al eens eerder een mast over boord gegaan (niet onderzocht). De mast die op het schip stond was nieuw en met de verstaging een jaar tevoren vervangen. Nieuwe verstaging moet i.v.m. optredende rek regelmatig worden gecontroleerd. Het D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

is mogelijk dat dit is nagelaten en de wanten daardoor te los stonden. De uitrusting van het jacht was in orde. Er was o.a. een kaartplotter met recente elektronische kaarten van Navionics, een boordcomputer en een Navtex ontvanger aan boord.

Informatievoorziening De weersverwachting bij vertrek was afkomstig van Windguru en is, samen met een weerkaart, door de havenmeester van Peniche aan boord van de Meri Tuuli overhandigd. De lokale voorspelling was via de boordcomputer aan de hand van grib-files binnengehaald. De voorspellingen waren correct.

Waarschuwingen: In Reeds Almanac staat een waarschuwing om de haven van Figueira niet aan te lopen bij aanlandige wind en hoge golven i.v.m. mogelijke grondzeeën. Overigens of men nu Peniche of Figueira of welke haven dan ook aanloopt, is om het even; alle havens aan de Portugese Atlantische kust ten N van Lissabon zijn bij aanlandige wind en hoge deining problematisch. Binnen 500 m gaat de diepte van 20 m naar 5 m en daaroverheen loopt de Atlantische deining. Er was een recente nautische waarschuwing op Navtex van kracht om Figueira niet aan te lopen. Deze waarschuwing is aan boord van het jacht niet opgemerkt, mogelijk doordat het apparaat niet goed was ingesteld, zodat relevante gegevens niet overzichtelijk binnenkwamen of doordat de berichten op de display niet regelmatig werden bekeken, wat gezien het kleine formaat van het apparaat voorstelbaar is; dat is geen excuus maar wel een mogelijke oorzaak. De onderzoeker wijst erop dat men met de huidige elektronische navigatie lakser wordt met het bijhouden van het logboek. Als men een logboek bijhoudt, blijft men bij de les; dan zou naast het optekenen van wind, koers en zeilvoering ook het Navtex-bericht zijn opgemerkt en geregistreerd. Ongeveer 18 nm voor de aanloop is een poging gedaan om via VHF informatie binnen te krijgen. In de Reeds staan de gegevens over de aanroep en de te gebruiken kanalen van de VHF niet juist weergegeven. Dat laat onverlet dat er meer

pogingen hadden kunnen worden ondernomen, naar bv. de loodsdienst of naar andere schepen of eenvoudig over kanaal 16. De verantwoordelijke co-schipper en navigator is helaas omgekomen. Informatie vanaf de wal: De dagsignalen op de wal die de sluiting van de haven aangaven, zijn vanaf zee niet te zien; in het rapport worden ze beschreven als van historische en toeristische waarde, maar voor de scheepvaart van nul en generlei waarde. Ook het niet permanent uitluisteren van de VHF ontmoet in het rapport forse kritiek. Kaarten: Op de actuele BA kaart is het verlengde havenhoofd niet ingetekend; ook de 5 en 10 m dieptelijnen zijn niet correct weergegeven, evenmin staat de drempel aangegeven. Op de recente elektronische kaart was het havenhoofd eveneens klein aangegeven. Aan boord

was een papieren Imray kaart aanwezig van 2005. Als de juiste kaart was geraadpleegd, had de schipper de haven mogelijk anders aangevaren en afgetuigd in de luwte van het havenhoofd. Reddingsmiddelen: De gebruikte reddingsvesten met sprayhood hadden een drijfvermogen van 275 Newton. De BSU stelt dat het met een dergelijk vest onmogelijk is, om op eigen kracht aan boord te komen en de zwemtrap te bestijgen. Een lichter vest van 150 Newton ware wellicht beter geweest, maar ook daarmee is het niet eenvoudig om zonder hulp aan boord te komen. Duidelijk is dat bij verschillende vesten de band door het kruis niet was vastgemaakt. Een reddingsvest vertoonde forse beschadigingen; de oorzaak hiervan is dat de gebruikte lifelines van star materiaal waren; de drager van dit vest had als

gevolg hiervan een bovenarmbreuk. De Bundesstelle adviseert lifelines te gebruiken met een val dempend gedeelte, waardoor het risico op verwondingen kan worden gereduceerd. Zeemanschap: De planning van de tocht was in orde. Het aanlopen van de haven was een onjuiste beslissing; de voorhanden zijnde informatie was niet juist. De informatie over de sluiting van de haven had kunnen worden gevonden op de Navtex. De communicatie met de wal faalde. Elektronische en papieren kaarten moeten actueel zijn. Het bergen van de zeilen voor de haven was blijkbaar routine op het jacht. Dit en het niet-aanlijnen wijst erop dat de situatie als gevaarloos werd ervaren. Het laten staan van doek bij inlopen van een haven is te prefereren. Het jacht had nu geen snelheid en was een weerloze prooi van de monstergolf. 

Cursus DSC winter 2014 -2015 Deze winter krijgt u tijdens de DSC cursus weer de kans op de rode DISTRESS knop te drukken. En dan komt het hele menu tevoorschijn en kunt u automatisch met Den Helder Rescue (of elk ander MRCC) worden verbonden. U leert rechtstreeks een zeeschip aanroepen. Ook kunt u alle bij de marifoon behorende procedures, gebruiken en jargon ophalen. Door oefening en met hulp van ervaren instructeurs uit de Veiligheidscommissie leert u de voordelen van DSC kennen en hanteren. Speciaal voor de NVvK is een set van 8 marifoons

zodanig geprepareerd dat we gesimuleerd alle mogelijke VHF verkeer kunnen oefenen. Ook zij die nog geen DSC-marifoon hebben, maar wel de aanschaf overwegen zijn welkom op een van de DSC-cursussen. De cursus duurt een halve dag en wordt gegeven door 2 of 3 instructeurs. U krijgt een uitgebreide syllabus per e-mail toegezonden. Kortom een gedegen, intensieve, persoonlijke en vakkundige cursus. Tijdens de lunch – voor de ochtend- en middagploeg gezamenlijk – krijgt het sociale aspect de ruimte.

Drie locaties en data zijn voorlopig vastgelegd 22 november 2014 in Zeist bij Jos en Karin Gomes, Platolaan 43, 3707GC 31 januari 2015 in Lemmer bij Immy Timmerman, Zijlroede 3, 8531PG 28 februari 2015 in Breda bij Anne-Marie en Jos van IJsseldijk, Ulvenhoutselaan 59F, 4835MB Kosten €25,- per persoon, inclusief lunch Aanmelden via de website Dagindeling 9.30 uur ontvangst met koffie en start van de cursus 10.30 uur begeleid practicum 11.15-12 uur practicum 12 uur evaluatie/nabrander 12.15 uur broodjes; de middag groep eet mee 13.15 uur eerste groep vertrekt; middaggroep start zijn programma 14 uur begeleid practicum 14.45-15.30 uur practicum 15.30-15.45 uur evaluatie/nabrander 16 uur afsluiting NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

OVER VEILIGHEID GESPROKEN

11

1212

Nh1816: revolutie in reddingbootontwerp CHRIS VAN HOOREN

Velen zullen zich de Heerendag van 2011 herinneren: we bezochten de Technische Universiteit Delft. Na inleidingen over de onderhanden zijnde ontwikkeling van een nieuw type reddingboot waren we getuige van sleepproeven met een model van de huidige reddingboot van het type Arie Visser. (Verslag in Drietand 2012-1) De nieuwe reddingboot is inmiddels onder de naam Nh1816 in de vaart. Haar revolutionaire ontwerp heeft in brede kring aandacht getrokken. Zo ook van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied (KNVTS). De KNVTS heeft de Nh1816 dan ook genomineerd voor de ‘Schip van het Jaar Prijs’ die zij jaarlijks toekent. De andere twee genomineerden zijn m.s. Atlantic Dawn (categorie zeevaart), een 112 meter lange project carrier geschikt voor speciale ladingen voor de offshore olie- en gaswinning en windturbineparken; en m.s. Galactica Star (categorie jachtbouw), een snel-varend 65 meter lang motorjacht met een luxe accommodatie voor 12 passagiers. De uiteindelijke winnaar zal op 6 november tijdens het jaarlijkse Maritime Awards Gala bekend worden gemaakt. D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Uit de overwegingen van de beoordelingscommissie, bestaande uit vooraanstaande functionarissen uit de maritieme bedrijfstak, is het volgende opgetekend: De Nh1816 is het resultaat van gedegen onderzoek en ontwerp in nauwe samenwerking met de mensen die in zware omstandigheden de zee opgaan: de bemanningen van de KNRM. De praktijkervaring van de tien bemanningen van de huidige grote KNRM-boten van de Arie Visserklasse werd de richtlijn voor het ontwerpteam van High Speed Craft Department van Damen Shipyards, W. de Vries Lentsch en Maritieme Techniek van de TU Delft dat in 2009 met het ontwerp begon. De basiseisen waren gelijk aan die voor de Arie Visserklasse. Aanvullende eisen waren: betere inzetbaarheid bij zwaar weer en groter comfort voor de bemanning. Daarnaast: beter gedrag in boeg- en schuin voor inkomende golven, goede koersstabiliteit en veilig gedrag in (schuin) achter inkomende golven, zeer goede manoeuvreerbaarheid in alle omstandigheden en bij alle snelheden en een laag geluidsniveau in het stuurhuis. Het ontwerpteam kwam met twee basisontwerpen. Enerzijds een verlengde

en verbeterde versie van de Arie Visser (‘Evolution’) en anderzijds een alternatief ontwerp met toepassing van een bijlboeg (‘Revolution’). Bij de Revolution was de vorm van de bijlboeg aangepast zodat deze in verband met ondiep water niet onder het vlak uitkomt. Speciale aandacht was er voor het ontwerp van de fender, noodzakelijk bij reddingsacties langszij schepen, maar een verstorende factor voor goed gedrag in zeegang. De volgende stap was een uitgebreid modelonderzoek met schaalmodellen van de Evolution, de Revolution en de originele Arie Visser. In de sleeptank van de TU Delft: weerstandsproeven, gedrag in voorinkomende golven en achterinkomende golven. Bij het Maritime Research Institute Netherlands (MARIN): gedrag in schuin achter inkomende golven. De Revolution kwam het beste uit de test: lage optredende verticale versnellingen in boeggolven en, met toepassing van scheggen, koersstabiel en niet neigend tot broachen in schuin achter inkomende golven. De Revolution werd daarmee de basis voor de nieuwe reddingboot. Op verzoek van de schippers van de Arie Visserboten werd de lengte ca. twee meter ingekort, daar zij zien dat steeds vaker assistentie aan de pleziervaart moet worden verleend.

50e 24 UURS

13

Aanvullende tests met dit kortere Revolution-ontwerp in extreme, brekende golven en manoeuvreerproeven bevestigden de verbeteringen die op alle aspecten gemaakt konden worden ten opzichte van de Arie Visserklasse. De vinnen, essentieel voor koersstabiliteit in achterin komende golven, zijn intrekbaar uitgevoerd om maximale manoeuvreerbaarheid en een minimum draaicirkel te bereiken, wanneer gewenst door de schipper. Andere verbeteringen op het gebied van veiligheid en comfort van de Nh1816 ten opzichte van de Arie Visserklasse zijn: het dekhuis is flexibel opgesteld waardoor het geluidsniveau aanzienlijk is teruggebracht. Bij kenteren blijven de motoren draaien, zodat de bemanning rechtkomend direct controle over de boot heeft. Het elektrisch systeem is in twee gescheiden delen uitgevoerd. De waterdichte indeling voldoet aan de eisen van twee compartimenten lekstabiliteit en de bodem kan over een lengte van 50% vanaf de boeg beschadigd zijn zonder dat de boot zinkt. Ook aan het ergonomisch ontwerp van de inrichting en aan de automatisering is veel aandacht besteed. Door een directe datalink met de Kustwacht en KNRM kunnen zoekacties optimaal worden geredigeerd.

De KNRM zal de Nh1816 uitgebreid op volle schaal testen om de gevonden resultaten uit modelonderzoek te valideren. Dit innovatieve ‘search and rescue vessel’, dat ontworpen is met de kennis uit de praktijk, zal zich zeker op belangstelling van buitenlandse partijen kunnen verheugen. De reddingboot is een geschenk van de Stichting Goede Doelen van de verzekeringsmaatschappij Nh1816. 

Nadere informatie: www.knrm.nl/reddingboten/15-en-19meter/nh-1816/ www.knvts.nl/schip-van-het-jaar/ www.maritime-awards.nl/ Foto’s op zee van Flying Focus

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

14

De Gier Maritiem: Eén adres voor • refit • jachtservice • jachtstalling

Stalling Is uw winterstalling al geregeld?

Innoverend bedrijf Vakkundig personeel Onbezorgd vaarplezier

www.degiermaritiem.nl Volmolen 4 1601 ET Enkhuizen Telefoon 0228 325 812

Nieuwbouw

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Refit

Lift 100 ton

Spuiten / stralen

Jachtservice

Jachtstalling

Verslag Strijd om de Ankerbol

15

B A RT DE B A K K E R

Potdicht! D

at zit het zaterdagochtend 20 september. Zeven Boten liggen klaar in de haven bij een voorspelling met weinig wind. Een divers veld, van ervaren wedstrijdzeilers tot de schipper met een nagelnieuwe boot die de gelegenheid aangrijpt het schip te leren kennen en alles daartussen. Tijdens het welkom en palaver in het nieuwe clubhuis van de EWVA legt Sietske Cnossen de baan en regels uit en trekt de dichtste mist op.

Fanatieke deelnemers liggen al voor anker, nog voor de startlijn uitgelegd is. Een andere deelnemer heeft een relaxtere stijl en komt nog net op tijd in het startgebied. Om 10.45 uur is de eerste start. De boten horen met gehesen zeilen, gestreken ankerbol en opgehaald anker over de startlijn te gaan. De lichtgewicht ankers en zeilen zijn voor geen enkele boot een probleem; de ankerbol alleen voor de Black Magic Woman. Onder luid protest dipt ze door de lijn en start alsnog reglementair. Na bijna een uur komen de eerste boten bij de finish. In de heiige nevel zijn de kleurige spi’s en gennakers van de deelnemers een dankbaar herkenningspunt voor het wedstrijdcomité. In een vertraagd gijpduel wint de Blacq Magic, luttele seconden voor de Batfish.

De tweede race van de dag staat om 13.00 uur gepland. Met wat meer wind en zicht verloopt de start vlekkeloos voor alle deelnemers. De Batfish neemt revanche en finisht deze race voor de Blacq Magic. Voor het eerst dit jaar is er ook een derde start. Deze race zal de winnaar bepalen. Maar nog voor de start heeft de Sirrah een man in het water. Misschien niet vrijwillig maar wel bewust, omdat er een lijn in de schroef is gekomen. Vlak na het startschot van de derde race wordt de lijn gelost. De maat, nog druipend van het water en slechts gekleed in zwembroek, helpt zijn schipper om alsnog te starten. Dit doorzettingsvermogen levert de Sirrah een prijs in de vorm van een fles wijn op.

Bart de Bakker in actie

Na een uur finisht de Batfish als eerste en wint daarmee de Ankerbol 2014. Blacq Magic wordt 2e in de race en overall. De winnaar van 2013, Miesje, finisht als derde en staat ook derde in het eindklassement. De Strijd om de Ankerbol 2014 wordt traditioneel afgesloten met een lopend buffet en veel gezelligheid. Onder grote belangstelling van de deelnemers toont Willem van Bork de “Fillem van Willem”, die hij direct tijdens de wedstrijden gemaakt heeft (en via de site van de Kustzeilers te bekijken is). Blacq Magic blijkt toch ook in de prijzen te vallen, want die heeft de snelste ankerstart dit jaar. Zo’n leuk evenement, sportief, ongedwongen en gezellig: dat verdient toch meer deelnemers!?!  NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D



AANKONDIGINGEN

16

Heerendag zaterdag 13 december 2014, Zeewolde

Kiest U Maar

Na de geslaagde Heerendag 2013 is er op 13 december a.s. de mogelijkheid deel te nemen aan de Heerendag 2014. Een Heerendag met een plenaire lezing en parallelle workshops. Onder het motto ‘Kiest U Maar’ kunnen deelnemers aan 3 workshops deelnemen. Verloop van de dag

Inschrijvingsprocedure

10.00 uur: ontvangst en koffie 10.30 uur: welkom en plenaire voordracht van Aad Kleijn 11.45 uur: een workshop naar keuze 12.45 uur: lunch 14.00 uur: twee workshops naar keuze 15.50 uur: borrel en afsluiting

Inschrijven doet u via de website www.kustzeilers.nl, zoals u gewend bent. Tegelijkertijd bij de inschrijving voor de Heerendag via de website, geeft u voor u zelf, maar ook voor andere deelnemers die u opgeeft, de voorkeur voor de te volgen workshops. Dit doet u door in de ‘verplichte’ velden 3 letters in te vullen, die corresponderen met de letters van de workshops. Het zou kunnen zijn: CEH. De inschrijving wordt opengesteld op 7 november 2014, de dag dat Drietand nr. 5 bij u op de mat ligt. Inschrijven kan t/m vrijdag 5 december 2014. Er kunnen maximaal 150 leden deelnemen. De kosten voor de hele dag bedragen €30,p.p., vooraf over te maken op rekening NL62INGB0002618098 t.n.v. Bureau NVvK. Deelnemers horen op de Heerendag zelf welke workshops zij gaan volgen.

Locatie: RSG Levant te Zeewolde Voor deze Heerendag zijn we te gast bij RSG Levant, Horstenweg 192, 3891 EV Zeewolde. Aan de deelnemers van de Heerendag vragen we gebruik te maken van het parkeerterrein bij de tennisvelden aan de Sportlaan. Voor dit parkeerterrein neemt u, komende vanuit Nijkerk, op de rotonde de richting Zeewolde; dit is langs de sportvelden; bij de volgende rotonde neemt u de 3e afslag; u rijdt de Sportlaan op. Na 75 m aan de linkerkant is de inrit van een redelijk groot parkeerterrein. U parkeert hier en u steekt lopend een weg + brug over; na 150 m ligt de school aan uw rechterhand.

Indeling deelnemers De workshops worden gehouden in de klaslokalen van RSG Levant, geschikt voor 20 deelnemers per workshop. Bij de indeling van de deelnemers over de workshops houdt de Evenementencommissie zoveel mogelijk rekening met uw voorkeuren. Toewijzing van de workshops gebeurt op basis van binnenkomst van de aangegeven voorkeuren. Mogelijk is er een run op bepaalde workshops en is er minder belangstelling voor andere. Aan de workshop 'Fotograferen op het water' kunnen slechts 15 deelnemers per keer deelnemen. Het zou zomaar kunnen zijn dat uw keuze niet gehonoreerd kan worden. Wees er dus snel bij! D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Foto Klaas Wiersma

De plenaire lezing wordt verzorgd door Aad Kleijn, VTS-operator bij het Havenbedrijf Rotterdam

Veilig over het zebrapad van Hoek van Holland Stel je voor dat een slak de snelweg oversteekt. Dat loopt natuurlijk niet goed af! Gelukkig is deze vergelijking met onze toerschepen met de ‘grote vaart’ niet helemaal correct. Maar de oversteek van de vaargeul voor Hoek van Holland heeft hier af en toe wel wat van weg. Jachtjes van gemiddeld 40 voet tussen olietankers en containerschepen van 400 meter. Aad

Kleijn en zijn collega’s in de VTS control room regelen het verkeer dat vanuit de aanlooproute op zee de Nieuwe Waterweg opvaart en vice versa. Tevens beheren zij als ware ‘klaar-overs’ het zebrapad waar wij met onze jachten deze route kruisen. Wat daarvoor komt kijken en hoe wij zelf dienen te handelen in het belang van onze eigen veiligheid zullen we van hem te horen krijgen.

OVERZICHT VAN DE WORKSHOPS Workshop A: Fotograferen op het water

Workshop E: Je huid op zee, safety first

Aan boord fotograferen is lastiger dan aan land. Er is weinig ruimte, alles beweegt en het licht is vaak bijzonder, maar ook heftig. Tijdens de workshop vertelt Klaas hoe hij dit aanpakt tijdens zijn werk als watersportfotograaf. Ook gaan we tijdens de workshop oefenen met het maken van een scheepsportret. Aan deze workshop kunnen max. 15 personen deelnemen per keer. Workshopleider is Klaas Wiersma, fotograaf en watersportjournalist

Door deelnemers aan de Heerendag 2013 uitgeroepen tot de beste workshop van die dag. De workshop wordt, nu in 2014, herhaald. Aan de orde komen onder meer bescherming van de huid, huidinfecties, uitslag, irritatie, wondbehandeling en medicatie voor de boord-apotheek. Workshopleider is Jan Faber, lid NVvK, huisarts

Workshop B: Opfristraining Marifoon (VHF) In een klein uur zullen Hestia van Stein Callenfels en Joris Gonggrijp onze VHFspreekvaardigheid up to date brengen. En er zal ook aandacht zijn voor het noodbericht (Mayday), in de hoop dat u daarvan nooit zelf gebruik zult hoeven maken! Hestia en Joris gebruiken o.a. stukjes film met demonstraties van VHF-gebruik ‘zoals het hoort’ en laten u vervolgens zelf oefenen met daarvoor aanwezige ‘oefenmarifoons’. Workshopleiders zijn Hestia van Stein Callenfels en Joris Gonggrijp, beiden lid NVvK

Workshop C: Stroom op maat Lekker zeilend of voor anker in een mooie baai komt alle energie uit de accu’s. Alles willen weten over accutechnologie? Hoe krijg ik de accu’s het beste weer vol. Wat is 3 traps temperatuur gecompenseerd laden? Hoe krijg ik van 12V 230V? En weer 12V? Wat zijn de vaak voorkomende fouten bij de stroomvoorziening aan boord? Waarom krijg ik kortsluiting of zelfs (bijna) brand aan boord? Heeft u nog andere vragen en/of opmerkingen? Kom dan naar deze workshop! Workshopleider is Pieter Eggermont, Mastervolt

Workshop D: Help, een boot kopen/ verkopen? Met gemiddeld vijfhonderd transacties per jaar behoort Jachtmakelaardij De Valk tot een van de belangrijkste spelers in de jachtmakelaardij. Vanuit zeven vestigingen bedienen ze hun klanten en ze concentreren zich op het segment tussen 10 en 40 meter. Marketinginformatie van De Valk wordt ingezet voor een slim communicatieplatform, met maar een helder doel: zoveel mogelijk potentiële kopers naar de website van De Valk en dus naar uw boot! Per dag bezoeken ca. 2.700 bezoekers de website van De Valk; dat is 20 tot 40 keer meer bezoekers dan andere marktpartijen. Workshopleider is Pieter Bosma, Branche Manager van De Valk Monnickendam

Workshop F: Liefde maakt blind…. Uw oog is gevallen op de boot van uw dromen. Alle voordelen hebt u goed op een rijtje. En de nadelen? Ze zakken langzaam naar de achtergrond. Liefde maakt nu eenmaal een beetje blind. U wilt echter zeker weten dat u de juiste keuze maakt. Dat vraagt een koele kijk van een jachtexpert met ervaring, inzicht en een onpartijdige opstelling. Bij de inspecties wordt een onderscheid gemaakt tussen wezenlijke gebreken en onderhoudsaspecten. Workshopleider is Rem Schuijt, lid NVvK, Expertiseburo RC Schuijt

Workshop G: Welke schroef past het best bij mijn boot? Als echte kustzeiler bent u natuurlijk in het bezit van een zeiljacht. Daarmee zeilt u zoveel mogelijk, maar in de haven en als de koers niet bezeild is, dan mag de motor een handje helpen. De schroef die onder de boot zit moet goed passen bij de combinatie van motor en schip. En daarnaast is het fijn als de schroef niet te veel weerstand biedt tijdens het zeilen. Dat goede voortstuwing en goede zeileigenschappen best samengaan wordt al jaren bewezen door de makers van klapschroeven en de zgn. vaanstandschroeven. Misschien heeft u genoeg aan een vaste schroef. Maar voor al deze schroeven geldt dat er een selectie aan vooraf is gegaan. We willen samen met u eens kijken hoe die selectie gaat en daarna nog wat handige tips geven voor onderhoud en gebruik van de rest van de installatie. Vragen staat vrij, ook na de workshop! Workshopleiders zijn Marco Batenburg en Rienk Bakker, Exalto

Workshop H: Blijft de mast wel staan? Vraagt u zich wel eens af hoe de mast in zwaar weer blijft staan met die paar dunne staaldraden? Vraagt u zich ook wel eens af hoe de boot beter gaat lopen als er iets aan de masttrim gedaan wordt? Vraagt u zich verder af hoe u schade kunt voorkomen? In deze workshop worden o.a. deze vragen behandeld en kunt u met uw vragen over tuigen terecht. Tuigen is een vak apart dat je er niet zo maar 'even naast doet'. Technisch tuigen wordt gedaan door mensen die voortdurend met het vak bezig zijn. In meer dan 100 jaar hebben de medewerkers van de Tuigerij Groot van alles meegemaakt, veel geleerd, veel gezien en veel ervaren. Weten waar je over praat, doen wat je belooft en staan voor wat je doet, zijn uitspraken die goed omschrijven hoe zij werken en wie ze zijn. Zij zijn voor verschillende werven en jachthavens leverancier. Hierdoor hebben ze dagelijks met een grote diversiteit aan schepen en jachten te maken. Workshopleider is Auke de Groot, Tuigerij M de Groot

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

AANKONDIGINGEN

17

18

Salenteinavond 22 november 2014

AANKONDIGINGEN

Aphrodite, Aent en Ellen Kingma verwachtingen van de kritische gasten vragen hierbij continu om creativiteit en flexibiliteit. Het programma Er kan weer gezamenlijk vooraf worden gegeten in de Dorsmolen, waar ook de lezing wordt gehouden. U bent welkom vanaf 16.30 uur. Rond 17.00 uur gaan we aan tafel. De lezing begint om 20.00 uur. Voor diegenen die alleen naar de lezing komen zal de Dorsmolen geopend zijn vanaf 19.30 uur.

O

p de eerste Salenteinavond van het winterseizoen komen Aent en Ellen Kingma vertellen over hun ervaringen met het bouwen van en het charteren met hun Aphrodite. De Aphrodite is een zeewaardige tweemaster en alom geroemd vanwege het hoge niveau van het comfort en de veiligheid. De ‘lady’ is in 1994 gebouwd naar tekeningen van de beste klassieke zeil-voerende koopvaardijschepen. Met de keuze tot nieuwbouw hebben zij zich tot doel gesteld een klassiek zeilschip

op historische basis te verbinden met huidige eisen van comfort en kwaliteit. Een dergelijk doel is niet eenmalig, maar een doorlopend proces. Hierbij spelen scheepsonderhoud en -schoonmaak, evenals zorg voor het milieu een grote rol, maar ook vinden zij de houding van de bemanning belangrijk. Het professioneel en gastvrij runnen van een dergelijk charterschip, c.q. bedrijf vergt bijzondere kennis, kunde en inspanningen. Aspecten als nationale en internationale wet- en regelgeving maar ook wensen en

Aanmelden U kunt zich aanmelden via de website www.kustzeilers.nl voor 17 november 2014. Aan deze avond kunnen maximaal 150 personen deelnemen. De kosten voor het diner bedragen €30,- per persoon. Dit bedrag dient vooraf te worden overgemaakt op rekening NL62 INGB 0002 618098 t.n.v. Bureau NVvK te Zeist. Voor de drankjes kunt u ter plaatse bonnen kopen à €2,- per stuk. Adres Salentein Putterstraatweg 5, 3862 RA Nijkerk. 

Spetterende opening van het jaar 2015 Zaterdag 17 januari 2015 ontvangen wij u allen graag voor een geweldig Nieuwjaarsevenement en om het glas te heffen op het nieuwe jaar.

W

ij verwachten u aan boord van de SS Rotterdam in Rotterdam. Een unieke nautische omgeving! De Queen’s lounge aan boord van de SS Rotterdam is voor u gereserveerd, een prachtige zaal. Oude tijden herleven. Het evenement begint om 15.00 uur en zal naast de nieuwjaarstoespraak van de voorzitter, een verrassende presentatie hebben van de te verwachten evenementen in 2015. Dit mag u niet missen! Maar dat is nog niet alles...... Vanaf 19.00 uur zal er een 3 gangen diner worden geserveerd in een van de zalen van dit schitterende schip. Wilt u de nacht doorbrengen in een prachtige superior buitenhut, dan hebben wij D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

voor u een speciaal arrangement inclusief ontbijt voor 2 personen. De leden die lid zijn geworden in 2013 en 2014 zullen wij speciaal uitnodigen en in de gelegenheid stellen in deze fantastische setting in contact te komen met de Vereeniging en haar leden. Bij deze Drietand is een speciale bijlage met de uitnodiging voor dit Nieuwjaarsevenement. Hier vindt u het programma en andere belangrijke informatie.

Inschrijven gebeurt zoals gebruikelijk via de website: www.kustzeilers.nl Gezien het unieke karakter van dit evenement vragen wij u om zo spoedig mogelijk in te willen schrijven. Zoals vermeld op de uitnodiging, dient u zelf rechtstreeks uw hotelboeking te doen onder vermelding van een speciale bedrijfscode zoals vermeld op de uitnodiging. Het gaat 17 januari een geweldige happening worden. Het glas heffen op het nieuwe jaar, presentatie van het jaarprogramma en mogelijkheid te blijven dineren en slapen. We maken er een onvergetelijk weekend van. Tot ziens op 17 januari, Het bestuur 

AANKONDIGINGENE

19

OPROEP VOOR REISVERVERHALEN VOOR HET JAARBOEK 2015

NI CO BE RNT S, SECRETARIS JAARBO EK C OMMIS S IE

O

ngetwijfeld zijn er dit jaar weer mooie zeiltochten gemaakt. Het wordt nu de tijd om uw ervaringen van het afgelopen zeilseizoen vast te leggen voor het nieuwe Jaarboek 2015. Ieder jaar blijkt weer dat de reisverhalen in ons Jaarboek door de leden zeer worden gewaardeerd. Uit de onlangs gehouden enquête komt dat ook nog eens naar voren. Behalve leesplezier biedt deze rubriek ook overdracht van kennis en ervaring.

Twee belangrijke veranderingen - De reisverhalen worden vanaf nu ook op de site geplaatst, in een aparte rubriek. Dat heeft het voordeel van een makkelijke toegankelijkheid en verspreiding. En het komt tegemoet aan de wensen van de steeds groter wordende groep leden die onderweg veel met laptop en tablet werkt. Een ander voordeel is dat er op de site met foto's en kaartjes gewerkt kan worden. Het toevoegen van maximaal 5 afbeeldingen (foto's, routekaartjes) is facultatief.

- De reisverhalen mogen maximaal 2000 woorden lang zijn! Deels heeft deze aanpassing te maken met het vorige punt, deels met uit het al langer bestaande idee in de commissie dat veel reisverhalen wel erg lang zijn. Deze verkorting vraagt van u dus dat u nog meer dan eerder al schrijvend steeds de vraag stelt wat nu echt interessant voor andere zeilers is.

Aanleveren In nauwe samenwerking met de website commissie is het nu mogelijk gemaakt om de reisverslagen via onze website in te leveren. U kunt gewoon uw reisverslag maken in uw eigen tekstverwerkingsprogramma. Ga daarna naar de site. Log in en ga via Leden naar Jaarboek en vervolgens naar Mijn Reisverhaal. Vul de vakken van het formulier in. Met Kopiëren en Plakken plakt u de tekst van uw verhaal in het vak Reisbeschrijving. Maakt u zich geen zorgen als de lay-out van uw verslag is veranderd of verdwenen. De redactie zorgt daar verder voor. Klik op Opslaan en uw verslag ligt bij de redactie. Stuur uw verslag in voor 31 december 2014. Later ontvangen verslagen kunnen niet worden geplaatst. Vermeld boven uw verslag de naam van uw schip, de schipper(se), haven en datum van vertrek en terugkeer, evenals het verst bereikte punt. En beperk uw verhaal tot circa 2000 woorden.

Adviezen Besteed aandacht aan het schrijven van een leesbaar verhaal en houd het beknopt. Delen uit uw logboek overschrijven, met de tijdstippen van zeilwisselingen, motorgebruik en andere uitweidingen is voor anderen niet interessant. Wel nuttig: een goede ankerplaats, een kindvriendelijke haven, een tip voor het aanlopen van een haven, een bijzondere nautische ervaring, van welke fouten hebt u geleerd, enz. Schrijf kort en bondig. Van een maandenlange interessante tocht is het misschien moeilijk een kort verslag te schrijven, maar probeer het toch in 2000 woorden te krijgen, het kan echt.

Jaarprijzen Het beste verslag naar het oordeel van de commissie wordt beloond met de Journaalprijs. De Jubileumschaal wordt toegekend voor een bijzondere nautische prestatie. De Damesprijs wordt toegekend aan de vrouw die aan boord van een jacht van onze vereniging een bijzondere prestatie leverde. U kunt ook los van het verslag een vrouw voordragen voor deze prijs, met redenen omkleed. Voor de afstandsprijzen, de Voorzittersprijs voor de grootst afgelegde afstand algemeen en de Zeepaardbeker voor schepen met een maximale waterlijn van 7.93m of 26ft, is het voldoende de gegevens van uw reis in te sturen. Wij zien uit naar uw bijdragen!  NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

Winterexpositie 2014 Marco Käller presenteert nieuwe motieven in schilderijen, sculpturen en drukken. Karakteristieke waterimpressies, pakkende regatta momenten, romantische beelden van de kust en dromerige wadden landschappen. Boeggolf. Tekening in conté, 90 x 45 cm.

Wij nodigen u van harte uit, onze winter winterexpositie te bezoeken en verheugen ons op uw komst!

Regatta. Olieverf op linnen, 150 x 75 cm.

Súderseewei 6B 8754GK (Holle Poarte) Makkum 0031 (0) 621851634 www.kaller.nl Adv Augustenborg2a

03-12-2010

13:41

Pagina 1

Een vaste vaste ligplaats ligplaats in Denemarken? Denemarken? Aan de Oostzee kust op het eiland Als, voorbij de grens van Duitsland, tussen Sonderborg en Dyvig naar SB tot het eind van de Alsfjord, vindt u een heerlijk beschutte jachthaven, vriendelijk en betrouwbaar, in een mooie groene omgeving: Augustenborg Yachthavn van vader en zoon Dahl 55.00 N 09.50 E. 216 ligplaatsen, dus niet te groot, twee restaurants en een klein, knus hotel, watersportwinkel en een onderhoudswerkplaats voor boot en motoren. Moderne bootlift tot 35 ton, drie loodsen, of de wal, voor winterberging. Prospectus op aanvraag. Kom voor bezichtiging zelf eens langs. Het vliegveld van Sonderborg ligt op 10 km afstand. Wij halen u af, ook in het weekend. Maar ook per auto is het slechts 650 km. Desgewenst sturen wij u een routebeschrijving. Of doe deze zomer onze haven eens aan!

Vanaf 2011 is Vanaf 2011 is er er een een nieuwe nieuwe verwarmde m22 verwarmdehal hal van van 1700 1700m voor voor winterberging winterberging in in gebruik. gebruik.

AUGUSTENBORG YACHTHAVN, Langdel AUGUSTENBORG Langdel 6 DK-6440 DK-6440 AUGUSTENBORG tel. +45 +45 74 47 15 62 fax. +45 +45 74 74 47 47 16 16 17 17 [email protected]

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

www.augustenborg-yachthavn.dk

Fout Zout AN KY WOUD ST RA

Zeegrasplukken - foto Josje Fens

Een dezer dagen zei een trimaran zeiler dat wat hem betreft al die platen in de Waddenzee wel mochten verdwijnen. Hij keek me eens aan en vervolgde dat bodemdaling door zoutwinning hem wel goed zou uitkomen. Om er direct aan toe te voegen dat die bodem helemaal niet gaat dalen, omdat zand de put vanzelf weer opvult. Ik voel me uitgedaagd. Frisia Zout BV heeft van staatssecretaris Dijksma (EZ) een vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet gekregen om zout te winnen onder de Ballastplaat; een wadplaat tussen Griend en Harlingen. De zoutlaag, die onder een groot deel van Noord-Nederland ligt en doorloopt over de grens met Duitsland, zit hier op 2,5 tot 3 kilometer diepte. Het besluit van Frisia om te verkassen van het vasteland van NoordFriesland naar het wad is een politieke deal. De Friese politiek heeft hier jaren op aangedrongen, om af te zijn van de schade aan gebouwen en gewassen door de bodemdaling en waterstandsverhoging. Niet onterecht natuurlijk dat boeren en bewoners moeten worden gespaard. Het is alleen wel heel erg makkelijk de ellende dan maar weer over de dijk te kieperen, “want daar wonen geen mensen.” Het wordt nog vreemder als we ons realiseren dat zout helemaal niet zeldzaam is en bovendien zout van prima kwaliteit net over de grens uit zoutkoepels wordt gehaald en als afval in de Waddenzee wordt geloosd. We hebben het hier over een bedrijfsbelang en niet over een economisch belang voor Nederland, zoals bij de gaswinning. Het wrange is dat al deze zaken al speelden toen Frisia zich jaren geleden in Harlingen vestigde. Maar als de staatssecretaris vergunning verleent, zal het toch niet schadelijk zijn

de natuurwaarden waaraan getoetst moet worden.” Kortom, ik vind het ook niet leuk, maar ik kon niet anders. Komt u maar met een bewijs dat het wel schadelijk is.

Voor de trekvogels van vele toendragebieden speelt de Waddenzee een cruciale rol als tussenstation tijdens de trek naar zuidelijker gelegen Waddengebieden, en als eindstation in de winter. De Waddenzee vormt daarom een onderdeel van een internationaal mega-ecosysteem

Zoekgebied zoals weergegeven in de startnotitie van het MER, met de drie kernen van de theoretische bodemdalingsschotels

Foeragerende kanoetstrandlopers

voor de Waddenzee? Ja, de internationale Waddenzee is tegenwoordig wel Werelderfgoed, maar als dat erfgoed er nou niets van merkt? Het is frappant dat de bewindsvrouwe in haar brief aan de Tweede Kamer schrijft: “Ik begrijp de emotie rond dit dossier maar heb mij, vanuit de analyse conform de Nb-wet, gebaseerd op de wetenschappelijke toetsing die duidelijk aangeeft dat er geen negatief effect is op

Dat bewijs kwam al heel snel van gerenommeerde wetenschappers van het NIOZ (Koninklijk Instituut voor Zeeonderzoek): beschermde soorten als kanoet en bergeend krijgen te maken met flinke verliezen, zowel door (tijdelijke) directe afname van (voedsel) oppervlak, als door verandering van sedimentsamenstelling. Die Waddenzee is niet zomaar een zandbak waar wat vogeltjes in spelen. Voldoende ruimte en rust, hoeveelheid en samenstelling van beschikbaar voedsel en droogvaltijd zijn allemaal van invloed op vogels die juist in kwetsbare periodes – tijdens de trek van duizenden kilometers of tijdens de ruitijd – speciale plekken in de Waddenzee nodig hebben. Die Ballastplaat is precies van cruciaal belang voor kanoet en bergeend. Dat de bodem gaat dalen staat buiten kijf. Maar Frisia verwacht dat door natuurlijke sedimentatie de daling grotendeels opgeheven zal worden. Daarnaast zullen er zandsuppleties worden uitgevoerd als compensatie. Zelf vind ik het op z’n zachtst gezegd geen goed idee om (alweer) grootschalige processen van sedimenttransport te verstoren. Dit soort dynamiek, die over grote afstanden en flinke tijd speelt, kunnen we per definitie onvoldoende in detail voorspellen. We gaan dus experimenteren en risico’s nemen. Moet je dat doen met een Werelderfgoed? Ik word niet blij van afkalvende kusten en buitendelta’s, aangepakt met civieltechniek en grote zandsuppleties. Het zout voor Frisia is deze ellende en (maatschappelijke) kosten niet waard. Ook niet voor nonchalante (trimaran) zeilers.  www.foutzout.nl www.nioz.nl NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

LIEF VOOR WATER

21

KUSTZEILERS DE WERELD ROND

22

De tocht om de wereld van Conny en Loek Ahrens startte in mei 1990 en nam vijf jaar in beslag. In september 1990 verscheen de eerste reisbrief in de Drietand. De Kustzeilers zijn gedurende de tocht goed op de hoogte gebleven van het reilen en zeilen van het echtpaar; tot eind 1995 verschenen in ons verenigingsorgaan in totaal 32 reisbrieven. Conny en Loek maakten de tocht met

J A S P E R BR UI N SM A

Windvis lV, een stalen, kotter getuigd jacht; loa 12.07, lwl 10.03, br 3.55, dpg 1.60; gebouwd naar ontwerp van Dick Koopmans bij Molenmaker en Mantel.

Met Windvis IV om de wereld De zee vanaf Lombok

Een schipper die de tijd heeft, ….. Uit de eerste reisbrief: “Het zeilende leven bestaat voor een groot deel uit ‘being there’. Het ontmoeten van mensen, het leren kennen van andere omgevingen en toch steeds zelf je niet veranderende huisje, drijvend en wel, bij je hebben. Vanuit de kuip trekt de wereld met de mensen aan je voorbij.” De zeer uitgebreide reisbrieven bevatten meer dan nautische informatie; bij de beschrijving van de bezochte plaatsen komen niet alleen toeristische bijzonderheden, maar ook historische achtergronden aan bod en zijn er beschouwingen over etnische en politieke verhoudingen in de bezochte gebieden. Haast heeft het echtpaar in het geheel niet. “Komt de wind eens uit de verkeerde hoek, dan wacht je gewoon tot

ie wel uit de goede hoek komt. Een schipper die de tijd heeft, heeft altijd goed weer”, aldus Loek Ahrens. Hij citeert ook Henri Miller: “Our destination is never a place, but rather a new way of looking at things.”

Naar de Canarische eilanden De tocht gaat via de Engelse Zuidkust naar Portugal en Spanje, alwaar ze in Vila Real de San Antonio, aan de grensrivier Guadiana, geconfronteerd worden met stapels formaliteiten. “Bureaucratie viert er hoogtij: Policia, Capitana, douane en de superdouane: de Guarda Fiscal en bij allemaal dezelfde formulieren invullen.” Nederlanders hebben er geen goede naam vanwege drugssmokkel. Er liggen twee jachten “met de Nederlandse vlag

er nog op, waarvan de schipper bezig is aan het uitzitten van acht of tien jaar”. Ze maken nog een zeilend uitstapje naar de Spaanse oostkust dat hen bar tegenvalt: drijvend afval, plastic, olie in dikke plakken en torenhoge prijzen. Advies: “Mijd de Med”. Via Gibraltar gaat het naar de Canarische eilanden, maar na 15 mijl, voorbij Tarifa neemt de wind toe en uit de verkeerde hoek. Windvis doet “duikbootoefeningen”. Er moeten slagen gemaakt worden, ze varen 900 mijl en doen acht dagen over de tocht naar Gran Canaria, waar ze voor anker gaan in de ruime baai. ”Het grootste gevaar dat de zeiler daar bedreigt is alcoholisme; zeg nou zelf, twaalf gulden voor een liter meer dan voortreffelijk Spaanse brandy is geen geld.” Ze doen verschillende eilanden aan waarbij La Gomera hen het beste bevalt.

De oversteek Ze wachten in Mogan gunstig weer af, want “gentlemen never sail windward”, maar op 12-12-1990 om 12.12uur is het zover en begint de oversteek van Gran Canaria naar Martinique. Kerst en Oud en Nieuw worden op zee gevierd met champagne, “een uitzondering, want Windvis is een “droog” schip”. Over de overtocht meldt het verslag: ”We beginnen ons steeds meer bewust te worden van de

5 jaar onze huiskamer D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

enormiteit van de hele onderneming; je weet niet waar je aan begint, het is simpelweg niet mogelijk om je van tevoren voor te stellen, wat het betekent om drie, vier weken op zee te zitten; het bevalt ons wel, maar anders dan we gedacht hadden. Elke dag is anders en toch hetzelfde, de oceaan wisselt steeds van kleur, de luchten ook. Het water, de geluiden, de golven die ons inhalen, soms drie of vier meter hoog, maar we gaan rustig mee naar boven en glijden dan weer naar beneden, golf na golf, uur na uur, dag na dag. Het geluid van de golven moet wel een van de eerste geluiden op aarde geweest zijn na duizenden jaren van regen. Noch het geluid, noch het aanzicht van de oceaan is sinds die tijd veranderd. Je voelt, dat je deel bent van een oer- en oeroud ritueel. Zeekaarten zijn een grap, eilanden zijn er niet, maar toch elke keer maar weer een kruisje op de kaart zetten.” De overtocht van 2700 zeemijl wordt gemaakt in 21 dagen.

Een Franse boot heeft altijd voorrang Van Martinique gaat het na Guadeloupe naar Montserrat, St Kitts en Nevis, met turquoise water en douaneperikelen. De Nederlandse Antillen worden aangedaan, St Eustatius ,St Maarten en de Virgin Islands. Vermakelijk is een beschrijving van Franse zeilers in de Caribbean. “Franse zeilers gedragen zich over het algemeen als kolonialen: dit is ons gebied en daarmee basta. Iedereen heeft contact met iedereen, maar Fransen bemoeien zich alleen met Fransen. Als je tussen Fransen in ligt, praten ze over je hoofd heen en negeren de tussenligger. Ze spreken trou-

Intra Coastal Waterway (Florida)

Canarische eilanden

wens alleen Frans. Hoeveel plaats er ook is, ze ankeren zo dicht mogelijk bij een andere boot, ze gooien een hoop ketting in één plons over boord en gaan onmiddellijk van boord of ze gaan uitgebreid over boord staan piesen, ook al liggen ze 10 meter van theedrinkende dames. Voorrangsregels worden genegeerd, een Franse boot heeft altijd voorrang.“

Aanvaring in de USA Vanuit de Caribean zeilt Windvis 1200 mijl naar Norfolk Virginia USA, de ingang van Chesapeake Bay. Daar wordt Windvis, terwijl het schip voor anker ligt, aangevaren door een 240PK powerboat, die het schip met een snelheid van 25 knopen dwarsscheeps treft. De reisbrief waarin deze gebeurtenis wordt beschreven, geeft veel informatie over wat er na zo'n calamiteit allemaal moet gebeuren ten aanzien van verzekeringen en reparaties, ook over de professionele behandeling door de Coastgard en de bijzondere hulpvaardigheid en gastvrijheid van Amerikanen. ”Auto nodig, pak de mijne maar.” Fax,

telefoon afrekenen, niets daarvan.” Maar ze komen ook in aanraking met Amerikaanse claimcultuur, wat tot de conclusie leidt: ”Amerika is een fantastisch land, maar op sommige punten is de maatschappij behoorlijk ziek.”

Dag na dag rijgt zich aaneen Na een uitgebreid bezoek aan Chesapeake Bay gaan ze via de Intra Coastal Waterway naar Florida, van Key West naar Isla Mujeres in Mexico, naar Belize en voormalig Brits Honduras. In Guatemala wordt het hurricane seizoen afgewacht. Daar vandaan gaat het weer noordwaarts naar Galveston in Texas; ze kiezen er voor om niet door het Panama kanaal te gaan, maar laden Windvis in Houston op een dieplader naar San Diego in Californië. Daarvandaan zeilen ze naar Ensenado in Mexico, een spectaculaire tocht, doordat in dezelfde tijd de trek van de grijze walvis door dit gebied plaatsvindt. Er volgt een oversteek van 2700 zeemijl naar Las Marquesas. ”28 Dagen op zee, dag na dag rijgt zich aaneen, zonder veel verschil; scholen bruinvissen, een langskomende schildpad, meevliegende vogels die op het schip landen en zo tam zijn dat je ze kunt aaien. Maar dat heb je niet iedere dag, eigenlijk is het vrij saai, helemaal met licht weer, zoals wij het gehad hebben.” En aangekomen op Las Marquesas: “We zijn weer in een andere wereld. Paul Gaugin leefde en stierf hier, maar de vrouwen die hij schilderde lopen er nog steeds, met prachtig zwart haar met een bloem erin.” Op Hiva Oa moet een borgsom betaald worden, ”want de Fransen zijn als de dood dat je op hun kosten blijft hangen. Het bedrag moet voldoende zijn voor een ticket buiten het gebied. Op het laatste eiland krijg je het geld weer terug.” NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

KUSTZEILERS DE WERELD ROND

23

KUSTZEILERS DE WERELD ROND

24 in Australië. Net als de Nieuw-Zeelanders zijn ze in Australië ervan “overtuigd dat alles wat niet in Australië is gemaakt of gegroeid per definitie ongezond, verkeerd, fout en vul maar in moet zijn.” Via de binnenzijde van het Great Barrier Reef gaat het naar Darwin. Bij de Wessel eilanden hebben ze een grondberoering, de eilanden liggen niet op de verwachte plaats. Op de kaart stond overigens de waarschuwing “incompletely surveyed”.

Zelden zoiets moois gezien

Tonga

Forse koning van Tonga Naar Nuku Hiva-Tahiti is ruim 500 mijl, daar is alles erg duur: inkomstenbelasting e.d. zijn er niet, alle belasting komt binnen via BTW. In Morea wordt Conny ziek. “We hebben de zeilende artsen maar voor het uitzoeken.” Gordelroos, constateert het Duitse artsenechtpaar, maar daar is nog niets van te zien, maar twintig minuten later zijn de blazen al zichtbaar. Heftige pijn veroordeelt haar tot “8 weken eenzame opsluiting in de kajuit”. Als de pijn afneemt gaat het naar het Koninkrijk Tonga. “De koning woog in zijn goeie dagen 200 kilo. Hij is wel wat lichter, maar nog fors zoals we konden zien toen we naast de koninklijke loge zaten tijdens een rugby wedstrijd.” Ze worden vergast op koffie, cakes en sandwiches, want als de koning ergens is, geeft hij een voorbeeld van de gastvrijheid van de mensen van Tonga. Er is in het verslag opnieuw een litanie over “technische kwelduivels”. Eerder al over stuurautomaat, watermaker en GPS, nu over de EPIRB waarvan de batterijen niet

meer leverbaar zijn, waardoor het apparaat waardeloos is. “Kortom, het lijkt er soms op dat zeilers worden gezien als geld binnenbrengende idioten.”

Apparatuur Met een forse Zuidwester tegen gaat het naar Nieuw-Zeeland waar ingeklaard wordt in Opua. “Lange lijsten met zaken die niet ingevoerd mogen worden. Uien, aardappelen, fruit, enz., alles wordt op de kop van de steiger in een speciale oven verbrand.” Ze blijven drie maanden in Whangarei, er zijn weer problemen met de apparatuur. Loek Ahrens pleit ervoor dat de Nederlandse watersportbladen “aandacht besteden aan de slechte kwaliteit en de slechte service van apparatuur, in plaats van hun adverteerders naar de mond te praten” en hij pleit ook voor “het aanleggen van een databank met melding van wat er allemaal onnodig kapot gaat, door initiële ontwerp-, c.q. productiefouten of verkeerde materiaalkeuze”. In een latere reisbrief, als de radar het na hooguit 100 uur begeeft, meldt Loek: “Dit is het enige onderwerp waarbij mijn normaal goede humeur het begeeft, maar het repareert zichzelf door de handel gewoon over boord te zetten.”

Gebed en gezang voor behouden vaart Ze zeilen naar Australië via wat officieel heet The Republik Blong Vanuatu, oorspronkelijk New Hebrides. Het eilandenrijk wordt uitgebreid beschreven; Loek geeft op een school een les “Holland”. Er wordt voor hen gezongen en gebeden voor een behouden vaart voor de tocht naar Cairns

Komodo varaan D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Op 27 augustus 1994 vertrekken ze richting Timor. De Timorzee is berucht om zijn windstiltes, ze doen zes dagen over 500 mijl. Ze nemen iemand aan die weet hoe hij moet omgaan met immigratie, douane, politie, gezondheid, navy en de havenmeester. Hij moet maar regelen “wie, wat en hoeveel krijgt”. De bevolking wordt beschreven als relaxed, gezellig en vriendelijk. “Vijf maal per dag horen we de muezzin van de moskee over de stad loeien; dat geluid, eenzaam en desolaat, zal ons door heel Indonesië achtervolgen.” Ze zeilen naar Flores en daarna naar Komodo, waar in het “Taman Nasional Komodo” zich de Komodovaranen bevinden. In Sumbawa en

Vissersboot op Lombok

Lombok voelen ze zich thuis. Ze begrijpen de heimwee van “al die mensen die daar geboren zijn of geleefd hebben”. Van daar gaat het naar Bali, waar ze het kunstenaarsdorp Ubad bezoeken, de prachtige tempels van het eiland en Denpassar met het museum met herinneringen aan het koloniale bewind van de Nederlanders. “Bali heeft ons hart gestolen, zelden zoiets moois gezien.” Kuala Lumpur, Phuket, Sri Lanka en Oman Salayar, Bilitung, Kuala Lumpur zijn de volgende aanlegplaatsen. Kuala Lumpur, letterlijk “modderige rivier”, krijgt

Sawah's op Bali

in de 30ste reisbrief een uitgebreide beschrijving: een smeltkroes van culturen, hindoestaans, chinees, moslim en westerse invloeden. Ze liggen er in de van alle westerse gemakken voorziene Royal Selangor Yachtclub. Daarna Phuket in Thailand, een land met “corruptie alom, wat leidt tot ingewikkelde administratieve procedures bij het inklaren”. Na een uitgebreid bezoek aan het land wordt uitgeklaard voor Sri Lanka, waar ze na een “vlotte overtocht”, na 8 dagen, in Galle aankomen. Het eiland krijgt in al haar aspecten een uitgebreide beschrijving. De volgende pleisterplaats is het sultanaat Oman waar ze ontvangen worden door in “smetteloze uniformen gestoken figuren”. Oman wordt gekenschetst als een “politiestaat”, met ”gruwelijke discriminatie” van vrouwen, zwaar gesluierd met nog extra neusmaskers onder de sluiers. “Conny wordt genegeerd zoals alle vrouwen.” Een bemanningslid van een ander jacht krijgt een lift van een man die vertelt dat hij 23 zonen heeft bij

Voor anker in Thailand

6 vrouwen en 1468 kamelen, maar het aantal dochters weet hij niet.

mijl hoog aan de wind naar ankerplaats Ras Banas in Egypte; daarna naar de haven Safaga, vanwaar een excursie naar Luxor, de vallei der koningen. “Op heel onze reis hebben we geen land meegemaakt waar zo gelogen, gestolen en bedonderd wordt als in Egypte. Letterlijk niets kun je doen zonder op je hoede te moeten zijn voor afzetterij, liegen en bedriegen. Maar evengoed prachtig.” Met twee loodsen varen ze door het Suez kanaal. ”Het enige wat de loodsen doen, is zaniken om sigaretten en zorgen dat we aan de grond lopen als we weigeren om met 25 knopen wind aan lagerwal vast te maken. De havenloods in Port Said meldt: You know the way skipper, OK, give me ten dollars and cigarettes and you can go. We waren blij voor maar 10 dollars van deze laatste officiële boef af te zijn en zeilden opgelucht de Middellandse Zee op.”

Gelogen, gestolen en bedonderd Na een paar dagen vertrekken ze naar Djibouti, een voormalig Franse kolonie, met alleen maar “prachtige lange slanke mensen”. Waar ze van leven is onduidelijk, “vermoedelijk van de Fransen”. Na een week gaat het naar Massawa in Eritrea, een land met veel resten van een recente oorlog. Ze klaren in, in een half weggeschoten havengebouw, met in de haven half gezonken schepen en een kapot geschoten paleis. Veel herinnert er aan de Italiaanse koloniale tijd. “Overal kun je uitstekend Italiaans eten.” In het museum bustes van Mussolini, koning Emmanuel en keizer Haile Selassi, het ”trio dat symbool staat voor onderdrukking, maar er zijn blijkbaar geen problemen met het koloniale verleden en de espresso en cappuccino is er voortreffelijk.” Met NW 25-30 knopen 800

Gesluierde vrouw met neusmasker in Oman

Suez kanaal

Terug na 36.000 zeemijlen Het gaat dan in “sneltreinvaart” van Kreta naar Sicilië, Gibraltar, Bayona en ”zo lig je voor je het weet weer in Falmouth, waar we gaan eten in hetzelfde restaurant waar we vijf jaar geleden ons laatste avondmaal in Engeland hadden.” Conny en Loek Ahrens bedanken in hun 32ste en laatste reisbrief de vele Kustzeilers die hen onderweg een “enorme ruggensteun hebben gegeven en positief hebben bijgedragen aan een reis om de wereld in vijf jaar en 36.000 zeemijlen”. 

De Windvis IV in Lymington NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

KUSTZEILERS DE WERELD ROND

25

KORT NIEUWS

26

KORT NIEUWS JASPER BRUINSMA - ANKY WOUDSTRA

Havengids West-Pommeren De organisatie voor toerisme bevordering van West-Pommeren (Polen) geeft de brochure Westpommersche Segelroute uit met gegevens van alle jachthavens van Swinoujscie tot Darlowo. De fraaie brochure is kosteloos down te loaden op www.segelroute.wzp.pl Bron: Palstek no 5 2014

Panama kanaal 100 jaar

Westpommersche

Segelroute

Blije vissen Honderdduizenden tot honderden miljoenen spieringen en driedoornige stekelbaarsjes, tientallen tot honderden zalmen, honderden tot duizenden zeeforellen en tientallen tot duizenden zeeprikken liggen jaarlijks wekenlang voor de sluizen van de Afsluitdijk te wachten. De cijfers komen uit een onderzoek van IMARES Wageningen UR. Dat de aantallen zo hoog zijn, is ook voor de onderzoekers een verrassing. Het bevestigt de noodzaak dat de Afsluitdijk open moet voor vis. Wanneer de Vismigratierivier er komt, eindigt hun reis niet voor een dichte deur, maar kunnen ze allemaal op hun eigen tempo via de slingerende rivier in het IJsselmeer en achterland komen. En andersom. 

Zowel ‘Yacht’ als het ‘Historisch Nieuwsblad’ besteden aandacht aan het feit dat het 100 jaar geleden is dat het stoomschip Ancon in 1914 als eerste schip het Panama kanaal passeerde. De eerste wereldoorlog overschaduwde de opening; het kanaal werd in de beginjaren bijna uitsluitend door oorlogsschepen benut. Pas in juli 1920 werd het vrijgegeven voor de civiele scheepvaart. Het eerste zeiljacht passeerde het kanaal in januari 1921. Het kleinste

‘schip’ dat geregistreerd werd had een tonnage van 64 kilo en een lengte van 1.78 m; het was Richard Halleburton, die in 1928 door het kanaal zwom. Hij betaalde 36 cent. Het hoogste kanaalgeld, €280.000, werd in 2010 betaald door het cruiseschip Norwegian Pearl. In tegenstelling tot wat men zou verwachten, gaat de passage van de Atlantische Oceaan naar de Pacific niet van oost naar west, maar van west naar oost; de invaart aan de Atlantische kant ligt 22 nm westelijk van de uitvaart in de Pacific. 

Verontrustende ontdekking Piepkleine plastic deeltjes in zeeën en oceanen worden niet alleen ingeslikt door zeedieren, maar komen ook in hun lichaam terecht via de kieuwen. Dat is onlangs door de Universiteit van Exeter vastgesteld bij krabben, maar geldt zeer waarschijnlijk ook voor andere kieuwdragers. Wanneer zulke deeltjes niet via het spijsverteringsstelsel binnenkomen en worden uitgescheiden, duurt het zes keer zo lang voor ze het lichaam weer verlaten. Ongemerkt gebruiken we allemaal meer

plastic dan we denken. In veel cosmetische artikelen zitten micro beads; juist die krijgen veel zeedieren binnen. Met de app Beat the Micro Bead kun je zien of er van deze minikraaltjes in de tandpasta of douchegel zitten. 

Gesprekje onder de douche in de Buyshaven opgevangen door Fred Flipsen Sta op Jantje! ...... Ik ben een tijger Jantje ik wil niet dat je op de grond gaat liggen ...... Ik ben een tijger Ik vind het ontzettend smerig, in de douche op de grond liggen ...... Ik ben een tijger ...... (Zeker zo’n vader die niet in dienst geweest is en niet weet dat je op de D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

grond moet tijgeren, anders word je voor je kop geschoten) Jantje sta nú op ...... Ik ben een tijger Pets, een shampoo fles, die valt of toch een corrigerende tik? Stilte, tijgers huilen niet ...... Ik vind jou niet lief Stilte ...... Ik wil mamma Rrrrring, rrrrring

Hallo schat, ja prima (wie durft nog klagen over een onbereikbare vader?) Of we iets leuks gaan doen? We gaan toch zeilen? Hoezo geen wind, de voorspelling is Oost 3 tot 4! ...... ! ...... ! ...... ! Oh Kom Jantje, poets je tanden, we moeten naar Artis

27

PE ARL OF THE SE A

* Comfortabel * Flybridge * 2 Hutten * Ruim achterdek * Zeewaardig * 2 Stuurstanden

Integrity 380F 11.66x4.11x1.16. John Deere 225 PK,6 cyl..

Importeur:

Swanta-yachting [email protected] Tel.+31(0)627890535 www.integritytrawlers.nl

€ 279.000,--

inkl. BTW,uitgebreide standaarduitrusting

Bekijk ook de volgende modellen op onze site:350S-380S-450CE-550CE-550RPH-650RPH-650CE

Complete Kuiptent voor slechts

€ 498,-

De Habitent is een universele compacte kuiptent in 2 maten. Past op de meeste zeiljachten en is met of zonder buiskap te monteren. De Habitent heeft 3 ramen elk voorzien van oprolbare blinderingen en muggenhorren.

VerKrijgbaar in 2 maten:

model m-nS: voor kuip: hoogte 1,25 meter, lengte 3 meter en breedte 1,6 - 2 meter model m: voor kuip: hoogte 1,25 meter, lengte 3 meter en breedte 2 - 2,4 meter

Interesse: bezoek onze website www.roschmarine.nl

print het formulier “Maten nemen” e-mail het formulier met de genomen maten naar [email protected] Of bezoek onze showroom: Oostzijde 289, 1508 EN Zaandam (neem de formulier met de maten mee) NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

KOERSVAST

28

F RE D FLIPSE N

Rolwolk vertelt Henk Derksen en Anneke Janssen varen de Rolwolk, een Tornado 770, Koopmans ontwerp, bouwjaar 1978. Zij doen dat samen sedert 2006. Daarvoor had Henk haar al in bezit. Het zeilverleden van Henk verloopt langs klassieke weg: als kind met open bootjes, zeilkamp en later ook met de Rolwolk en eigen kinderen vanaf de Westeinder steeds een stukje verder weg tot de Wadden en Engeland. Daarbij hield hij steeds voor ogen dat de Rolwolk zeer geschikt is voor de kustwateren. Een rondje UK met vooral Pentland Firth was zijn droom.

H

oe anders verging het Anneke. Na meteen een oversteek naar Engeland mee met een boot van 7.20 m beviel het haar op zee zo goed, dat ze helemaal in de ban raakte van zeezeilen. Ze werd lid van de Nederlandse Vereniging Vrouwenzeilen. Telkens als opstapper leerde ze op verschillende schepen met steeds wisselende bemanningen hoe het ging en hoe het moest. Het bracht haar naar Engeland, Frankrijk, de Kanaaleilanden, de Noordoostkust van Amerika, Nova Scotia, Portugal, Turkije, Griekenland, Kroatië en Patagonië. Het laat zich raden, dat deze twee, toen ze elkaar eenmaal ontmoetten, verder samen naar zee wilden. Rondje UK ging nog niet

Varen met een los roer D R I E TA N D

Nu er meer tijd kwam, volgden rondje UK met Scillies, Wales, Ierland, Outer Hebrides en Pentland Firth, een rondje Oostzee Baltische staten, Finland, Áland, Zweden, Denemarken en via Lymfjord terug naar

huis. Schotland via het Forth and Clyde Canal en het Crinan Canal. Zuidwest Nederland en de Wadden werden niet vergeten. Onlangs weer de Oostzee op naar Finland, waar ze de boot voor het eerst ver van huis lieten overwinteren. Inmiddels zijn ze weer naar huis gevaren. Met zo’n klein schip zulke tochten maken dat zelfs in 2009 de Zeepaardbeker gewonnen werd, hoe doe je dat? Daarvoor bestaat geen handleiding. Onderweg is er wel tijd voor indrukken en overpeinzingen, door Anneke genoteerd en toepasselijk ‘wolkjes’ genoemd:

Wolkje muziek Wij zijn allebei op latere leeftijd aan een muziekinstrument begonnen. Dan is regelmatig oefenen een must waar we erg van genieten. Het levert bovendien vaak leuke contacten op. In het vooronder is een veilige plek voor de accordeon en onder het gangboord in de kajuit is de saxofoon stevig geborgd. Bij rustig weer spelen we ook onder het varen. Het geeft ons allebei plezier. We hebben al heel wat ruwe zeeën doorstaan, de instrumenten hebben er nooit onder geleden.

Wolkje taakverdeling Op langere tochten doen we overdag wachten van vier uur (van 08.00 tot 20.00 uur).Daarna wisselen we om de drie uur. Op die manier krijgt ieder van ons het donkerste van de nacht of de meeste sterren. Als de omstandigheden zwaar zijn korten we de wacht in. Zo kregen we een keer bij terugkeer uit Schotland te maken met een defecte elektrische stuurautomaat. Dan is met flinke golven aan de wind sturend drie uur te lang. Die ervaring heeft er toe geleid een windvaan stuurinrichting aan te schaffen, waar we inmiddels al heel veel plezier van hebben gehad.

Loch Tarbert Jura

D E

wegens werk, maar een huwelijksreis op en neer naar Riga, een droombestemming van Anneke, leek te doen. Wat een optimisme! Achteraf werd Henk de Oostzee wat al te vriendelijk voorgespiegeld. Zo gladjes was die niet, ze kregen te maken met langdurig zeer harde wind en dus huizenhoge golven. Bijna werd de Rolwolk gepakt door een breker, ze moesten een nachtje bijkomen in Ventspils, maar zowel de Rolwolk als het huwelijk zijn niet op de drempel van Riga blijven steken.

Henk en Anneke

NOVEMBER 2014

Rolwolk in de Finse Archipelago

Wolkje veiligheid Veiligheid staat hoog in ons vaandel. We hebben uitgebreid besproken hoe we dat in onze praktijk vorm geven. Omdat we geen plaats hebben voor de volledige uitrusting (lijst 2014) hebben we daaruit een keuze moeten maken. Een belangrijk veiligheidsmiddel, waar we nu wel over beschikken is TIJD! Zo wachtten wij afgelopen zomer op Bornholm negen dagen op beter weer.

Wolkje organisatie Na de winter waarin de boot in Finland in een onverwarmde schuur stond, is het wennen weer aan boord te zijn. We nemen de tijd georganiseerd te raken. Van de 7.70m lengte is eigenlijk maar twee meter onze leefruimte. Alles heeft een vaste plek. We beschouwen het als onderdeel van onze veiligheid dat we alles blindelings kunnen vinden. We halen alle bergruimten leeg en vullen ze samen. Zo weten we allebei wat er aan boord is. Het vooronder is slaapruimte, tevens bagageberging. Onder die vloer bevindt zich reservevoorraad non food, watertank, gereedschap, accordeon en onze schoenen. Ook de zeekaarten zijn hier opgeborgen. In de leefruimte onder de banken touwwerk, accu’s en lader, veiligheidsvesten en -lijnen, de saxofoon. Aan de andere kant voedsel. De ruimte onder de vloer is koelkast. De hondenkooi aan stuurboord is zeilberging. We hebben twee grootzeilen waarvan een Suedois en zeven voorzeilen. Met twee bomen hebben we de mogelijkheid allerlei combinaties te maken. Wind is onze hoofdmotor. De vijfendertig jarige Yanmar krijgt perfect onderhoud. We hebben zo min mogelijk elektriciteitsverbruikers aan boord. Tot minimaal noodzake-

lijk rekenen we gps, marifoon, Navtex en sinds kort AIS zender/ontvanger. We gebruiken papieren kaarten; geeft meer overzicht. Elk uur wordt de positie in de kaart aangegeven en in het logboek genoteerd. We hebben een laptop met open CPN, die we gebruiken voor planning en routeregistratie, maar niet tijdens het varen.

Wolkje Finland Dit jaar zijn we van plan met Finse en Nederlandse vrienden mee op te varen. De Finnen, die een motorboot hebben, willen ons veel van hun prachtig zeilgebied laten zien, maar hun dagritme spoort niet lekker met het onze. Na uitgebreid ontbijt gaan ze anker op, torren een uurtje naar een volgende paradijselijke plek voor een wandeling en de lunch. Dan

verkassen ze weer naar de volgende plek. Zo blijven wij achter hun beste bedoelingen aanzeilen. Daarom besluiten we eigen tempo te varen en elkaar op afgesproken plekken weer te treffen. Ankeren doe je in de Archipelago met je neus op de stenen. Je vaart tegen de wind naar de kant, gooit op tijd je achteranker uit en stopt daarop af, stapt voor af met een lijn, om de boot aan een boom, een haak of een pin vast te leggen. Het ziet er simpel uit, maar wij verbazen ons nog steeds hoe de Finnen dit klaarspelen. Dan is er werk aan de winkel. In het ultieme geval is er een doe-hetzelf-sauna. Het begint met hout in hapklare brokken te zagen. Dan wordt de kachel aangemaakt en flink opgestookt, zodat de stenen gloeiend heet zijn. Er wordt water gehaald, bij voorkeur zoet water uit een bron of regenton. Na een paar uur kan het saunafeestje beginnen. Een sociale gebeurtenis, een heerlijke ontspanning voor lichaam en geest. We zijn inmiddels zo verwend door dit ritueel, dat we al veel minder genieten van de oprukkende elektrische kachels.

Filosofisch wolkje De bestemming is als Ithaka, het is een manier om een reis te maken en onderweg van alles mee te maken. We hebben ons in de eerste jaren wel eens afgevraagd of je voor zulke lange zeilzomers een thema nodig zou hebben. Het blijkt van niet. 

In de sluis in het Forth and Clyde Canal NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

KOERSVAST

29

e esorteerd de meest g aak tspeciaalz r o p s r e t a w land! van neder

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Boarding…. H

et ‘aan boord blijven’ is een belangrijk item in veel van onze veiligheidsdiscussies en terecht. Daartegenover: het ‘aan boord gaan’ kan voor sommigen van ons ook wel een probleem opleveren. Zeker nu met het toenemen van de leeftijd blijkt dat ook de boeg van onze opvolgende schepen (Vertue, OOD34, J-39, X-37) steeds hoger wordt (of de steigers lager?). Daar wij in onze thuishaven afmeren ‘boeg voor’, bleek het noodzakelijk in een goede opstap te voorzien voor aan en van boord gaan. Omdat we toch wel wat langere trips maken, leek het logisch een constructie aan het schip te voorzien in plaats van een ‘steiger constructie’. Onze boeg heeft een

Gereed voor boarding

hoogte boven de waterspiegel van ongeveer 1.30 m. Met een steigerhoogte van 0.40 m betekent dit een stapje van 0.90m; een beetje teveel voor het gemiddelde bemanningslid. Dus een studie uitgevoerd naar het ideale opstapje voor ons schip. Dit blijkt nog niet onmiddellijk iets op te leveren wat aan de eisen voldoet: “Stevig, stabiel, eenvoudig te (de)monteren, zowel in de haven als onderweg, kan tijdens kortere tochten gemonteerd blijven.” Na uitgebreid rondkijken naar wat anderen bedacht hebben, uiteindelijk zelf het potlood en de liniaal maar ter hand genomen

In gebruik.....

Marstal (Denemarken)

J O S VA N I J S S E LD I JK

en een eigen ontwerp geprobeerd. Het uiteindelijke resultaat mag een succes genoemd worden. Hangt op het ankerbeslag, met slechts een (1) pen bevestigd, kan opgeklapt worden tijdens het varen, is uitermate stevig en voldoet prima aan het doel (aan en van boord gaan). Nadelen zijn er ook. Een dergelijke constructie in RVS van tekening laten maken is bepaald niet goedkoop en waar laat je het ding tijdens een wat langere tocht? Maar dat geldt eveneens voor bijvoorbeeld een reserve anker. Overigens, tijdens een trip naar Frankrijk of Engeland heb je hem nauwelijks nodig, want overal langszij afmeren. In Scandinavië echter kunnen we geen dag zonder (behalve achter ons anker)! 

In rust toestand

(35x 45 cm) gemengde techniek op doek Als we Marstal aanlopen vanaf het oosten heeft de zee vanwege de ondieptes daar de prachtigste schakeringen turquoise. En een uur later worden we weer verrast als we door de straatjes lopend al die bont gekleurde houten vissershuisjes tegenkomen. Als ik daar ga schilderen, wordt er direct een bod gedaan op mijn aquarel, waardoor we ‘s avonds een glas wijn drinken in de besloten tuin van dit paars blauwe huisje, een leuke verrassing! Greetje Dekker - Sluis KASKELOT www.greetje.com

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

D E LTA B L E A U

31

ADVERTENTIE

32

Kustzeilers leDeNKOrtiNG Onze collectieve verzekering, voor leden van “oude” Zeil- en Roei- Verenigingen, is in Loosdrecht zodanig succesvol ontvangen, dat wij alle leden van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers ook dezelfde collectieve verzekering aanbieden. Dit omdat de de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers alles in het werk stelt voor een optimale organisatie voor uw passie: de watersport. Wij vertrouwen erop dat u met onze absolute bodempremie in combinatie met een top dekking nog meer plezier krijgt in het varen met uw boot. Als registermakelaar in assurantiën is Gipon BV een vertrouwde naam in verzekeringen.

Kustzeilers leDeNVOOrDeleN • Geen aanvraagformulier, automatische acceptatie voor alle de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers leden (ongeacht ligplaats) • Bodempremies van Gipon BV voor alle de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers leden* • Een uitgebreide dekking met gratis dekking tijdens wedstrijden (top dekking 10% toeslag) • Dekking is van kracht binnen alle Europese binnenwateren, plus 10 mijl uit de kust • Een eigen risico voor casco schade van € 125 per gebeurtenis en € 250 tijdens wedstrijden • Voor vaartuigen boven € 100.000 geldt een eigen risico voor casco schade van 0,25% over de verzekerde casco waarde • Dit collectief geldt voor een open- / gesloten zeilboot, sloep, toerboot, klassiek jacht, motorkruiser, motorzeiler. Alle overige boten kunnen worden verzekerd op basis van individuele tarifering (natuurlijk rekening houdende met uw lidmaatschap van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers)

De Kustzeilers BODeMPreMies VAN GiPON Dekking

Jaarpremie

WA

€ 37,50

WA + casco uitgebreid

Zie staffel

Nieuwwaarde vaartuig

Jaarpremie

Nieuwwaarde vaartuig

Jaarpremie

< € 15.000

€ 50

€ 60.000

t/m

€ 65.000

€ 200

€ 15.000

t/m

€ 20.000

€ 65

€ 65.000

t/m

€ 70.000

€ 215

€ 20.000

t/m

€ 25.000

€ 80

€ 70.000

t/m

€ 75.000

€ 230

€ 25.000

t/m

€ 30.000

€ 95

€ 75.000

t/m

€ 80.000

€ 245

€ 30.000

t/m

€ 35.000

€ 110

€ 80.000

t/m

€ 85.000

€ 260

€ 35.000

t/m

€ 40.000

€ 125

€ 85.000

t/m

€ 90.000

€ 275

€ 40.000

t/m

€ 45.000

€ 140

€ 90.000

t/m

€ 95.000

€ 290

€ 45.000

t/m

€ 50.000

€ 155

€ 95.000

t/m

€ 100.000

€ 305

€ 50.000

t/m

€ 55.000

€ 170

Boven € 100.000

€ 305 plus € 10 per € 5.000

€ 55.000

t/m

€ 60.000

€ 185

Boven € 1.000.000

individuele tarifering

* Indien aan u in de laatste drie jaar meer dan 1 schade is uitgekeerd; vindt individuele tarifering plaats - Alle hierboven genoemde premies zijn exclusief assurantiebelasting en poliskosten.

Gipon BV Amalialaan 41-H - 3743 KE BAARN - Tel. 035-5417171 - Website www.gipon.nl - Email [email protected]

Schrijf ons D E

D R I E TA N D

Bel ons NOVEMBER 2014

Mail ons

33

ONDERTUSSEN OP DE WEBSITE

De website is interactief! Nieuw is ook dat geïnteresseerden die lid willen worden, zich digitaal kunnen aanmelden. Het grootste deel van het zeilseizoen ligt alweer achter ons. De commissies die winteractiviteiten organiseren, presenteren op de site een uitgebreid en interessant winterprogramma met lezingen, cursussen en excursies. Schrijf tijdig in, want vol is vol.

De website is niet alleen eenrichtingsverkeer van informatie naar u als lid van de NVvK, maar u kunt ook zelf iets doen. Stuur uw reisverhaal in, neem deel aan het forum of schrijf u in voor een of meer activiteiten van het winterprogramma.

Uw zeilbelevenissen zijn misschien het lezen waard voor de andere leden. De Jaarboekcommissie biedt u de gelegenheid om uw zeilverhalen via de website (Leden>>Jaarboek>>Mijn Reisverhaal) in te leveren. Via het digitale formulier kunt u uw reisverhaal voor Jaarboek én website inleveren. Behalve tekst kunt u nu ook afbeeldingen (foto’s/routekaartjes) uploaden. Zie ook de oproep op pagina 15 Schroom niet om zelf actief te worden op de site. Kijk eens rond op het alleen voor leden toegankelijke Forum. Het biedt u de gelegenheid om te reageren op bijdragen van andere leden, uw ervaringen te delen, een discussie te beginnen, uw overtollige zeilspullen of zelfs uw boot aan te bieden of ons te vertellen wat u vindt van de site. Iets anders dat interessant is voor de website? Meld dit bij Joep Dirkx of Jan Kolthof ([email protected])

De naam zegt genoeg... www.winneryachts.com

Fb/winneryachts

@winneryachts

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

34

KORT NIEUWS

KORT NIEUWS

ANKY WOUDSTRA

Waddenzee op werelderfgoed postzegels Deze zomer verscheen bij Post NL een Werelderfgoed postzegel van de Waddenzee. De Waddenzee is sinds 2009 Werelderfgoed en het enige 'natuurlijke' in Nederland. Alle andere sites zijn gebouwen of andere menselijke werken, zoals polder de Beemster. In juni werd de Werelderfgoed status van de Waddenzee uitgebreid naar het Deense deel. 

Grijze golf In het grijze verleden was de Waddenzee het domein van grijze monniken en grijze zeehonden. Maar na lang weggeweest te zijn, werd in 1985 weer de eerste pup geboren in een nieuwe kolonie grijze zeehonden op de Richel. Inmiddels is het aantal grijze zeehonden gegroeid naar ruim 3000. De grijze zeehonden uit GrootBrittannië dragen bij aan de groei.

Een klein gedeelte van de zeehondenpups die in Groot-Brittannië worden geboren, trekt op jonge leeftijd naar de Waddenzee. Deze immigratie verklaart bijna 35% van de jaarlijkse groei van de Waddenzeepopulatie. Uit de jaarlijkse tellingen blijkt echter dat hier tijdens de rui in het voorjaar en tijdens het zomerseizoen veel meer volwassen grijze zeehonden tijdelijk verblijven. Toeristen van de overkant? 

Eemshaven opgestuwd Internetbedrijf Google heeft bekend gemaakt een groot, €600 miljoen kostend, datacenter te vestigen in de Eemshaven. Het gebouw vol computers wordt gebouwd in de zuidoosthoek. Opgestuwd in de vaart der volkeren, die Eemshaven? In ieder geval werd eind september de Eems opgestuwd en wel voor het op twee na grootste cruiseschip ter wereld, de Quantum of the Seas. Dit drijvende flatgebouw werd van de Meyer Werft in Papenburg versleept naar de Eemshaven. De Eems is tot aan de stuw bij Gandersum een smal riviertje. Om het schip met een lengte van 348 m en 8 meter diepgang ongeschonden daar doorheen te krijgen, werd de Eems extra opgestuwd. Door al het baggeren en stuwen ten behoeve van de cruisekolossen van de Meyer Werft is de waterkwaliteit van de Eems bedroevend slecht.  Foto: Catharina Glazenburg, WesterwoldeActueel.nl

D E

D R I E TA N D

NOVEMBER 2014

Drie beschermde gebieden op de Noordzee Drie gebieden in de Noordzee zijn, na jarenlang onderhandelen, door Staatssecretaris Dijksma aangewezen als beschermd gebied. Door de Doggersbank, de Klaverbank en het Friese Front deze status te verlenen, worden bodemleven en vogels beter beschermd. Dit betekent vooral belemmeringen voor de visserij. Het Friese Front wordt beschermd vanwege de belangrijke populatie zeekoeten. Zij broeden op kliffen in landen rond de Noordzee en vinden hier hun voedsel. De Klaverbank is aangewezen als rif en vanwege de bruinvis, de gewone en de grijze zeehond. De Doggersbank is een grensoverschrijdend gebied, dat ook is aangewezen voor zeezoogdieren. Tijdens een recente duikexpeditie in de Noordzee is op een wrak op de Doggersbank het bijzondere anjelierkoraal (officieel ‘eierdopkoraal’) aangetroffen. 

Nieuw Deltaprogramma Een beetje in de luwte van Prinsjesdag en de miljoenennota presenteerde minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) het Deltaprogramma 2015. In dit programma staan de beslissingen en strategieën om in Nederland het hoofd te bieden aan de effecten van klimaatverandering. Zo worden nieuwe veiligheidsnormen voorgesteld: de kans op overlijden door een overstroming mag niet groter zijn dan 1 op 100.000. In de deltastrategie voor het waddengebied wordt voorgesteld in ieder geval de dempende werking van de Waddenzee voor de hoge golven van de Noordzee zo veel mogelijk in stand te houden. Zonder Waddenzee zouden de dijken immers veel hoger moeten zijn. De Waddenzee moet daarom zo veel en zo natuurlijk mogelijk meegroeien met de zeespiegelstijging. Stimuleren van kwelderontwikkeling en zorgen voor voldoende zand in het systeem dragen daar aan bij. 

LEDEN VOOR LEDEN

Nieuwe leden O.N. Trompé De Dennen 180, 1402 KM Bussum DEHLICIOUS 10.50x3.50x2.00 75m² Monnickendam Voorsteller: P. Doorenbosch

Kandidaatleden H.W. Went Cor Ruyslaan 28, 3584 GD Utrecht POLARIS III 8.67X3.01X1.64 42M² Huizen J.W. Berends Keijenbergseweg 31, 6705 BP Wageningen ELENI 15.80x5.20x1.30 120m² Lelystad

Verhuisd H. Doornbos IJdoornlaan 1547 1034 BM Amsterdam M.N. Rood-Schenk Pothoofd 150 7411 ZE Deventer M.P.J. ter Velde Pastoor Nuijenstraat 8 1689 GN Zwaag R. van Beek Grote Koppel 35 3813 AB Amersfoort P.J. Hommes Meerkoet 27 6988 CK Lathum F. Pennink-de Blocq van Kuffeler Amstelvlietstraat 563 1096 GG Amsterdam R.J Althuis Buorren 90 8624 TP Uitwellingerga

BERICHT VAN HET BESTUUR

Dubbel lidmaatschap van het Watersportverbond

T

ijdens de laatste ledenvergadering zijn er door een aantal leden vragen gesteld over het lidmaatschap van het Watersportverbond en de geldelijke afdracht van individuele leden naar het verbond. Het Bestuur heeft middels een brief twee kwesties onder de aandacht van het verbond gebracht. Een eerste vraag betrof het twee of meer maal betalen door individuele leden van het bedrag van €19,50. Veel van onze leden zijn niet alleen lid van de NVvK, maar ook van een plaatselijke watersportvereniging en/of van de vereniging van hun jachthaven. Voor elk lidmaatschap wordt jaarlijks €19,50 overgemaakt aan het Watersportverbond, terwijl er slechts voor één lidmaatschap betaald dient te worden. Ons verzoek was dat het Watersportverbond op eigen initiatief dubbele lidmaatschapsgelden aan individuele leden zou gaan retourneren. Nu is het zo dat individuele leden zelf een verzoek daartoe moeten indienen. De tweede vraag had betrekking op onze gezins- en jeugdleden. Zij betalen een gereduceerde contributie voor het lidmaatschap van de NVvK en derhalve vindt er voor deze categorieleden ook een gereduceerde afdracht plaats aan het Watersportverbond: €9,75. Het is opmerkelijk dat deze leden hiermee wel lid zijn van het Watersportverbond, terwijl zij geen lidmaatschapskaart ontvangen. We hebben daarom het verbond verzocht ervoor zorg te dragen dat ook deze leden een dergelijke kaart ontvangen, ook al vindt er geen volledige afdracht plaats door de NVvK. Het antwoord dat we van het Watersportverbond hebben gekregen is duidelijk en roept geen verdere reactie van de kant van de NVvK op. Het Verbond stelt namelijk dat zij niet van plan is dubbel betaalde lidmaatschapsgelden actief te crediteren. De overweging daarbij is dat dubbel lidmaatschap ook betekent dat er dubbel profijt getrokken wordt van de diensten (zoals ecotax, afvalverwerking, belangenbehartiging) die het Verbond levert aan de verenigingen. Dat is ook precies de reden, aldus het verbond, dat veel leden hun dubbel betaald lidmaatschapsgeld niet terug vragen. Bovendien is het administratiesysteem van het verbond op automatische terug storting niet ingesteld, zo geven zij als antwoord. Daarom blijft het verbond op het standpunt staan dat leden die retournering willen, daar zelf om moeten vragen via het sturen van een kort mailtje. Ten aanzien van de tweede vraag kregen we het antwoord dat er geen fysieke ledenpassen meer worden verstuurd, noch aan gewone leden, noch aan gezins- en jeugdleden. Er is geen onderscheid tussen leden en alle leden hebben een eigen lidmaatschapsnummer en kunnen in het ledenportaal van het verbond (www.minwatersportverbond.nl) desgewenst een ledenpas downloaden. 

Te Koop

Aangeboden

Jachtkaartensets Noorse kust: B, C, D, E, G, H, J, K Zeekaarten: 29 stuks Grote schaal kaarten: 12 stuks Trondheim havn (458) Lofoten-West Spitsbergen (2228) Lindesnes-Karmö (2281) Estse kaart: 610 Approaches to the port of Tallin Deense jachtkaartenset: series 1 – 3 en 4 + bijbehorende DVD’s In één koop per land. Tegen e.a.b. Daan Gunnink, [email protected]

Tri-radial 1.5oz. spinnaker (ongeveer 150m2) voor 43-48ft jacht. Uitstekende staat; Ocean sails (UK) Lijklengte 16.5 m (luff), 8.7m (foot) prijs €750,070 2162593 F van der Ouderaa, [email protected]

NOVEMBER 2014

D E

D R I E TA N D

UIT DE TOKO

KUSTBAKEN

Hans Althuis

Een mooie slag maken

Brandaris, baken op Terschelling. Al meer dan 400 jaar. Om schade aan lijf en goed bij het inzeilen van het Vlie te voorkomen. Kamper burgers hoeven zowel bij in- als uitzeilen geen ‘beschatting of ghelding’ ten bate van het baken te betalen. Bof ik even.

U zult er de afgelopen maanden tijdens uw zeiltochten beslist mee te maken hebben gehad en tijdens kruisrakken een aantal mooie slagen gemaakt hebben. Bovendien zijn wij, als Kustzeiler natuurlijk altijd gefocust op het maken van goed uitkomende slagen en is de voldoening achteraf altijd groot als de gemaakte slagen tot het gewenste resultaat hebben geleid. Weet u wat ook een mooie slag zou zijn? De aanschaf van een Shopper, gefabriceerd van écht zeildoek. Op deze tas zitten ook tell tales voor de windrichting en zelfs een kompasje om na het doen van de boodschappen de boot weer terug te kunnen vinden.... De tas kost €75,- incl. BTW en is uiteraard voorzien van een geborduurde Drietand. De slag is natuurlijk helemaal goed gemaakt als u ons daarin, tijdens een evenement waarbij wij aanwezig zijn, ook een mooie nieuwe Verenigingswimpel, een Fleece Sjaal, een Stropdas of een Wimpelsticker laat verpakken. Dat scheelt tenslotte weer in de verzendkosten. Los van bovenstaande Verenigingsartikelen passen in de tas nog meer artikelen uit het Toko-assortiment. U kunt deze duidelijk afgebeeld en omschreven vinden op www.kustzeilers.nl U ziet, een mooie slag maak je niet alleen op het water. Wij zien u graag tijdens een winterevenement waarbij de Toko aanwezig zal zijn. Natuurlijk kunt u de artikelen ook bestellen via [email protected] Graag tot ziens! Antoinette & Ed Eksteen

COLOFON De Drietand is het verenigingsblad van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. Het verschijnt 6 keer per jaar. REDACTIE Peter Schotman Anky Woudstra Fred Flipsen Ineke Berkel

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

VASTE MEDEWERKERS Jasper Bruinsma, Jos van IJsseldijk, Joke Bartels, Greetje Dekker, Hans Althuis, John Smit VORMGEVING: Real Concepts Design - Waalre WEBSITE De site van de NVvK vindt u op www.kustzeilers.nl BESTUUR Voorzitter Vice-voorzitter Secretaris Penningmeester Commissaris Commissaris Commissaris D E

D R I E TA N D

Frans Dellevoet Margo Gonggrijp Hans de Sonnaville Theo Hooning Peter Bartelts Jaap Schipper Han IJzendoorn NP OR V EI LM B2 E0 R A 1 32 0 1 4

(0342) 41 30 52 (0172) 50 86 40 (070) 385 37 62 (020) 644 45 61 (078) 613 86 40 (0341) 35 89 44 (0514) 52 39 06

COMMISSIEVOORZITTERS Drietand Peter Schotman (030) 692 58 06 Evenementencommissie Hetty Wijsenbeek (023) 563 57 73 Veiligheidscommissie Egenolf van Stein Callenfels (0313) 84 48 26 Commissie Zeezeiltochten Sietske Cnossen (06) 15 49 02 00 24-Uurs comité Dinand de Ridder (0251) 31 23 86 Driehoek Noordzee Ed Megens (020) 613 57 76 Jaarboekcommissie Chiel Mariën (0575) 54 54 39 Bibliotheek Hans Althuis (038) 333 86 14 NVvK Toko Antoinette Eksteen (0299) 42 05 73 Websitecommissie Gerard v.d. Ploeg (024) 345 25 69 CONTACTADRES Bureau NVvK, Ruud van de Fliert, Platolaan 64, 3707 GH Zeist Email: [email protected] Telefonisch bereikbaar op (030) 693 20 79, di. en wo van 10-12 en van 14-16 uur, do van 10-12 uur. Bankrekeningnummer: ING bank 26.18.098 IBAN: NL62 INGB 0002 6180 98 - BIC: INGBNL2A De redactie heeft het recht redactionele wijzigingen of bekortingen aan te brengen in de aangeleverde kopij. Bijdragen moeten voorzien zijn van de naam van de auteur of de commissie, die de bijdrage aanlevert. Het accepteren van een bijdrage is geen garantie voor plaatsing in een bepaald nummer. Van geweigerde bijdragen zal de inzender op de hoogte worden gebracht. De schrijver is verantwoordelijk voor de mening die in de bijdrage wordt weergegeven. Deze mening is niet noodzakelijkerwijs de mening van de redactie of het bestuur van de NVvK, of daarmee in overeenstemming. Mochten personen, instanties of bedrijven van mening zijn schade hebben geleden ten gevolge van een publicatie, dan zal de NVvK geen vergoedingen verstrekken. Aangeboden bijdragen en beeldmateriaal moeten vrij zijn van auteursrecht. De NVvK zal geen auteursrecht vergoeden.

Marktleider

Meer dan 70.000 eigenaren vertrouwen hun jachtverzekering toe aan Pantaenius. Pantaenius beschikt over een wereldwijd netwerk met 10 vestigingen in Europa, Australië en in de USA.

Nieuw voor oud

Uw schip is beschadigd en u heeft nieuwe onderdelen nodig voor de reparatie? Pantaenius regelt deelschade zonder prijsvermindering tot de hoogte van de verzekeringswaarde.

Vaste taxatiewaarde

U heeft een “Total Loss” situatie en wenst een vergelijkbare vervanging? Bij Pantaenius ons wordt een vaste verzekeringswaarde afgesproken die zonder vermindering vervangen wordt en niet de dagwaarde zoals bij vele andere jachtverzekeringen.

Constructie- en materiaal fouten

Schade veroorzaakt door constructie- of materiaalfouten en slijtage bij gewoon gebruik zijn alleen voor het betreffende deel uitgesloten. De vaak dure gevolgschades zijn daarentegen volledig gedekt, als het hier om een verzekerd risico gaat.

Duitsland · Verenigd Koninkrijk · Monaco · Denemarken · Oostenrijk · Spanje · Zweden · Verenigde Staten · Australië Tel. +31 6 83 98 76 55

www.pantaenius.nl

01/20113

www.hqhh.de NED13022

Zo werkt het alleen bij Pantaenius

De SwedeStar wordt geleverd als 370 en als 415

Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon 0227 570700

www.DEYACHTING.COM Hét adres voor nieuwe kwaliteitsschepen en dé makelaardij voor gebruikte schepen in Medemblik!

De Saare wordt geleverd als 38 maar ook als 41ac en 41cc en 46cc