Draaiboek Proeve van bekwaamheid VOC v Pagina 1 van 22

Inhoud Kwalificatiedossier Uitstroom

Toetsvorm

Draaiboek Proeve van Bekwaamheid (PvB) Autospuiter en Autoschadehersteltechniek Autospuiter niveau 2 Autospuiter niveau 3 Autoschadehersteller niveau 2 Autoschadehersteller niveau 3 Proeve van bekwaamheid

Belangrijk! Dit draaiboek geldt alleen voor de kwalificaties Autoschadehersteller niveau 2 en 3, en Autospuiter niveau 2 en 3. Per 1 augustus 2014 zijn de proeven voor deze kwalificaties aangepast en vervallen de bepalingen in dit draaiboek. Alle informatie over de proeven, de relatie met het kwalificatiedossier, de beoordelingscriteria, de opdrachten en de omschrijving van hulpmiddelen, gereedschappen, apparatuur, etc. is opgenomen in het verantwoordingsdocument, de opdrachtenset, het beoordelingsformulier en de benodigdhedenlijst.

Belangrijke attentiepunten  De (opdrachten van de) Proeve van bekwaamheid (PvB) mogen op geen enkele wijze worden aangepast, geïnterpreteerd of anders uitgevoerd.  Het afsluitende criteriumgerichte interview kan voor kwaliteitsdoeleinden worden opgenomen en dat de kans bestaat dat er derden bij aanwezig zullen zijn. Deelnemers kunnen hiertegen geen bezwaar maken.  Beoordelaars realiseren zich dat hun notitiebladen rechtstreeks naar het ROC gaan, en zorgen daarom voor een goede verwerking en dat de namen (voor- en achternaam) van de beoordelaars zijn ingevuld, en de namen (voor- en achternaam) van de kandidaat zijn ingevuld.  Aantekeningen maken is integraal onderdeel van het continue proces van een beoordelaar (instrueren, observeren/ luisteren, begeleiden, beoordelen en reflecteren).  ALLE beoordelingscriteria welke beoordeeld zijn als: Onvoldaan of NVT, dienen te worden gemotiveerd/ onderbouwd op de notitiebladen.  Suggestieve teksten dienen achterwegen gelaten te worden; beoordelaars dienen niet op te schrijven dat iets goed of fout is, maar waarom. Het proces dient terug te komen in de notities, zoals bijvoorbeeld de lengte van de schuurhalen, het te lage toerental van de schuurmachine of de stand van het schuurblok.  Beoordelaars mogen GEEN advies/ eindoordeel uitspreken naar de deelnemer, wel dienen beoordelaars te vragen hoe de deelnemer het heeft ervaren en eventuele onduidelijkheden of niet geobserveerde zaken bevragen.  In geval dat een deelnemer voortijdig stopt, vult een beoordelaar Onvoldaan in bij niet-geobserveerde beoordelingscriteria en maakt een aantekening inclusief tijdstip en reden op de notitiebladen.  Manipulatie van het beoordelingsmodel is niet de bedoeling.  Iedereen wordt opgeroepen om OPBOUWENDE kritische kanttekeningen te delen met de ontwikkelaars. Dit kunnen ideeën zijn over een opdracht, over de tijdsplanning, maar ook over de beoordeling of over beoordelingscriteria.  Uiteindelijk zal de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie de examenproducten vaststellen.  De (opdrachten van de) proeve van bekwaamheid (PvB) zijn voertuigonafhankelijk geformuleerd en worden voertuigonafhankelijk uitgevoerd. Gestandaardiseerde zoals mallen zijn in dit kader niet toegestaan.

Draaiboek Proeve van bekwaamheid VOC v5 201406

Pagina 1 van 22

Inhoud Inleiding ................................................................................................................................................... 3 Vertaling kwalificatiedossier naar de Proeve van bekwaamheid ............................................................ 3 Uitwerking naar beoordelingscriteria ................................................................................................... 3 Contextbeschrijving van de Proeve van bekwaamheid ....................................................................... 4 Uitgangspunten Proeve van bekwaamheid ......................................................................................... 5 Opzet van de Proeve van bekwaamheid ................................................................................................. 7 Aanvang en introductie ........................................................................................................................ 7 Uitvoering van de opdrachten .............................................................................................................. 7 Eindgesprek ......................................................................................................................................... 8 Beoordeling van de deelnemer ............................................................................................................ 8 Rol van de examinator ........................................................................................................................... 10 Beoordelings- en berekeningsmodel ..................................................................................................... 11 Korte beschrijving van het beoordelings- en berekeningsmodel ....................................................... 11 Aanmaken van een beoordelings- en berekeningsmodel per deelnemer (binnendienst) ................. 12 Verwerken van beoordelingen in het berekeningsmodel door de examinatoren .............................. 12 Beheren van deelnemerresultaten ........................................................................................................ 14 Resultaten bekendmaken (binnendienst) .......................................................................................... 14 Archiveren van deelnemerresultaten (binnendienst) ......................................................................... 14 Documenten en bestanden voor de Proeve van bekwaamheid ............................................................ 15 Opdrachten PvB ................................................................................................................................. 15 Opdrachtenset deelnemers................................................................................................................ 16 Beoordelings- en berekeningsmodel ................................................................................................. 16 Notitiebladen ...................................................................................................................................... 17 Draaiboek ........................................................................................................................................... 17 Bijlagen .................................................................................................................................................. 18 Leidraad introductie en aanvang Proeve van bekwaamheid ............................................................. 19 Richtlijnen/te volgen stappen bij het maken van notities volgens de WAKKER-methode................. 20 Leidraad voor het criteriumgericht eindgesprek ................................................................................. 21 Gedragsregels VOC opleidings- en examenlocaties ......................................................................... 22


Pagina 2 van 22

Inleiding In dit draaiboek wordt verantwoord hoe de kwalificatiedossiers voor de carrosseriebranche zijn vertaald naar proeven van bekwaamheid (PvB’s). De proeven zijn opgezet met als doel inzichtelijk te maken of een deelnemer beschikt over het vereiste competentieniveau om de kerntaken van een specifieke beroepsuitoefening succesvol uit te kunnen voeren. De kerntaken zijn opgebouwd uit werkprocessen die verband houden met de werkzaamheden die een deelnemer in de dagelijkse beroepspraktijk verricht. De Stem legitimeringscommissie Carrosserie hanteert hierbij het uitgangspunt dat alle werkprocessen van de in het kwalificatiedossier beschreven uitstroom en alle daaraan gekoppelde competenties in de proeve worden gemeten en beoordeeld.

Vertaling kwalificatiedossier naar de Proeve van bekwaamheid Uitwerking naar beoordelingscriteria De Proeve van bekwaamheid stelt deelnemers in staat aan te tonen dat zij beschikken over het vereiste competentieniveau om de werkzaamheden te verrichten zoals die beschreven zijn in de kerntaken die gelden voor de uitstromen in het kwalificatiedossier. In deel B van het kwalificatiedossier zijn de uitstromen, de kerntaken, en de daaruit bestaande werkprocessen, beschreven. Gelijktijdig zijn daarbij competenties aan de werkprocessen gekoppeld. In deel C van het kwalificatiedossier worden de werkprocessen per uitstroom specifieker beschreven. Daarbij wordt het resultaat van het werkproces beschreven en worden de competenties die aan de werkprocessen zijn gekoppeld uitgewerkt naar prestatie-indicatoren. Deze uitwerking vormt de basis voor het beschrijven van beoordelingscriteria. De prestatie-indicatoren zijn tezamen met de per werkproces geformuleerde resultaten, vertaald naar een set beoordelingscriteria. Per kwalificatie is een verantwoordingsdocument opgesteld die de relatie tussen het kwalificatiedossier en de geformuleerde beoordelingscriteria transparant maakt. De beoordelingscriteria worden in het beoordelings- en berekeningsmodel/formulier gekoppeld aan de opdrachten die de deelnemer tijdens de proeve moet uitvoeren. Daarnaast zijn per beoordelingscriterium achterliggende vragen of observatiepunten ontwikkeld. Deze helpen de beoordelaars/ examinatoren om focus te verkrijgen op de te beoordelen punten.


Pagina 3 van 22

Contextbeschrijving van de Proeve van bekwaamheid In de kwalificatiedossiers worden beroepen (uitstromen) op verschillende niveaus beschreven. Hierbij wordt de rol van de beroepsbeoefenaar, de daarmee samenhangende mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid en de complexiteit van de uitgevoerde handelingen in de beroepspraktijk beschreven. Tezamen bepalen deze zaken het niveau van de beroepsuitoefening. Deze beschrijvingen zijn geformuleerd op basis van de niveaudefinities voor het Mbo en geven de context aan waarbinnen de deelnemer de PvB aflegt. Niveau 1 Deelnemers op niveau 1 zijn in staat om onder begeleiding van een meer ervaren collega of leidinggevende (assisterende) werkzaamheden te verrichten binnen een afgekaderde opdracht. Op niveau 1 hebben deze deelnemers nog een hoge mate van sturing nodig. De definitie voor de beroepsuitoefening op niveau 1 is voor het Mbo is volgt beschreven: Rol: - Werkt assisterend binnen een (deel van de) opdracht - Werkt ondersteunend binnen een (deel van de) opdracht Verantwoordelijkheid: - Verantwoordelijk voor opgedragen werk. - Schakelt hulp in/vraagt raad bij alle wisselende/ onverwachte omstandigheden. - Geen / zeer weinig afbreukrisico. Zelfstandigheid: - Werkt onder toezicht. - Werkt op basis van instructie. Complexiteit: - Werk waarvoor standaardwerkwijzen gelden. - Voert routinematige werkzaamheden uit. Niveau 2 Deelnemers op niveau 2 zijn in staat om binnen een afgekaderd geheel, zoals een opdracht, of een set opdrachten, zelfstandig werkzaamheden uit te voeren. Op niveau 2 hebben deze deelnemers een beperkte mate van sturing nodig. De definitie voor de beroepsuitoefening op niveau 2 is voor het Mbo is volgt beschreven: Rol: - Werkt uitvoerend en/of ondersteunend aan een opdracht. - Voert routinematige werkzaamheden uit. Verantwoordelijkheid: - Neemt de verantwoording over zijn eigen werk . - Schakelt bij onverwachte situaties hulp in. Zelfstandigheid: - Werkt zelfstandig onder supervisie van zijn leidinggevende - Heeft geen bekrachtiging nodig van zijn leidinggevende. Complexiteit: - Voert werkzaamheden uit waarvan standaardprocedures beschikbaar zijn - Voert eenvoudige werkzaamheden uit. Niveau 3 Deelnemers op niveau 3 kunnen zelfstandig werken en hebben geen sturing nodig. Zij zijn in staat om de opdrachten en werkzaamheden op een efficiënte en volgens een logische volgorde uit te voeren en kunnen anticiperen op (on)verwachte situaties en knelpunten. De deelnemer is in staat om problemen tijdens de uitvoering van de werkzaamheden en opdrachten te voorkomen of op te lossen. Daarbij overlegt hij eventueel met collega-deelnemers en werkt hij eventueel met hen samen. Situaties, problemen of vragen die hij niet direct zelfstandig kan oplossen, koppelt hij tijdig terug naar de beoordelaar/begeleider. De definitie voor de beroepsuitoefening op niveau 3 is voor het Mbo is volgt beschreven: Rol: - Werkt uitvoerend, ondersteunend en organiserend aan een opdracht. - Werkt instruerend en corrigerend tijdens een opdracht. - Werkt begeleidend aansturend en adviserend tijdens een opdracht. Verantwoordelijkheid: - Neemt de verantwoording over zijn eigen werk . - Neemt de verantwoording van het werk van het team op zich. - Speelt in op wisselende situatie (flexibel). Zelfstandigheid: - Kan zichzelf motiveren om zijn werkzaamheden effectief uit te voeren. - Werkt zelfstandig binnen langdurige en complexe werkopdrachten. - Heeft geen bekrachtiging nodig van zijn leidinggevende. - Kan reflecteren op zijn eigen handelen. Complexiteit: - Voert werkzaamheden uit waarvoor standaardwerkwijzen gelden - Voert werkzaamheden uit dat naar eigen inzicht ingevuld moet worden. - Voert diverse soorten werkzaamheden uit. - Voert werkzaamheden uit volgens procedures in gevarieerde situaties


Pagina 4 van 22

Uitgangspunten Proeve van bekwaamheid      







 

   





Voor iedere PvB wordt het minimum aantal en het maximaal aantal deelnemers en bijbehorende hoeveelheid beoordelaars vastgesteld. Voor alle PvB’s wordt/is het maximaal aantal deelnemers tenminste acht deelnemers. De tijdschema's per PvB zijn aangepast op basis van het overzicht met aantallen deelnemers en beoordelaars per PvB per VOC Opleidingscentrum. De benodigdhedenlijsten geven een overzicht van de benodigdheden per PvB en van de benodigdheden per deelnemer. De (opdrachten van de) PvB’s mogen op geen enkele wijze worden aangepast, anders worden geïnterpreteerd of anders worden uitgevoerd dan is beschreven. De (opdrachten van de) PvB’s zijn voertuigonafhankelijk geformuleerd. In het geval van carrosseriedelen mogen originele en imitatie carrosseriedelen worden gebruikt, snij- en verbindingslijnen zijn scherm- en voertuigafhankelijk en op verzoek van de Manager Operatien (OPR) worden extra afbeeldingen met correcte maatvoering toegevoegd. Afdeling OPR bepaalt zelf welke (imitatie of origineel) carrosseriedelen er worden ingekocht, zolang de opdrachten maar uitgevoerd kunnen worden (waarbij onder meer gelet dient te worden op materiaaldikte en profilering). Op verzoek van de Manager OPR worden extra afbeeldingen met correcte andere maatvoering toegevoegd. Hergebruik van carrosseriedelen of andere materialen tussen verschillende opleidingsproducten (eindtermgerichte praktijkexamens versus APO versus PvB) en tussen verschillende niveaus is toegestaan, zolang de opdracht(en) van de PvB het niet uitsluiten in de omschrijving. Mits er voor wordt gewaakt dat iedere deelnemer aan een PvB dezelfde kans heeft, is de keuze aan OPR (waarbij de afwegingen worden gemaakt tussen voorbereidingstijd, etc.). Naast ingeplande beoordelaars mogen externen en VOC medewerkers alleen bij de uitvoering van een PvB aanwezig zijn, NIET bij leerlingen van eigen ROC, na legitimering en vaststelling binnen Stem verband, wanneer de PvB de enige activiteit is in de werkplaats van het VOC Opleidingscentrum en alleen na expliciete goedkeuring door de manager O&I en de manager Operatien. Het eindgesprek met de deelnemer (afsluitende criteriumgerichte interview) kan voor kwaliteitsdoeleinden worden opgenomen. Mogelijk zijn hierbij derden aanwezig (zie voorgaand punt). Deelnemers en beoordelaars kunnen hiertegen geen bezwaar maken. Beoordelaars realiseren zich dat de presentielijst(en), ingevulde beoordelings- en berekeningsmodellen en de daarbij behorende notitiebladen, rechtstreeks naar het ROC gaan. De beoordelaars zijn ervoor verantwoordelijk dat de eindtijden staan vermeld op de presentielijst, de namen (voor- en achternaam) van de beoordelaars zijn ingevuld en dat de namen (voor- en achternaam) van de deelnemers zijn genoteerd. Aantekeningen maken is een integraal onderdeel van het continue proces van een beoordelaar (instrueren, observeren/luisteren, begeleiden, beoordelen en reflecteren). ALLE beoordelingscriteria welke beoordeeld zijn als Onvoldaan of NVT, dienen te worden gemotiveerd/onderbouwd op de notitiebladen. Het aantal beoordelingscriteria met NVT als beoordeling dienen te worden geminimaliseerd door het gebruik van de STAR-methodiek. Bijvoorbeeld met betrekking tot de PvB SH3 is in overleg en met toestemming van de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie besloten dat het terugbrengen van schades in de oorspronkelijke maatvoering met behulp van een richtbank niet in praktijk kan worden gebracht vanwege teveel uitvoeringsproblemen. Er is besloten om de benodigde praktische handelingen/werkmethodiek te bevragen aan de hand van de in het beoordelingsmodel opgenomen kennis/inzichtelementen met betrekking tot de opdracht om vervolgens een uitspraak te doen m.b.t. de voor deze werkzaamheden geformuleerde beoordelingscriteria. Deze kennis/inzichtelementen kunnen volgens de STAR-methodiek behandeld worden tijdens de uitvoering van de opdracht en/of in het eindgesprek. Suggestieve teksten dienen achterwege gelaten te worden; beoordelaars dienen niet op te schrijven dat iets goed of fout is, maar waarom. Het proces dient terug te komen in de notities, zoals bijvoorbeeld de lengte van de schuurhalen, het te lage toerental van de schuurmachine of de stand van het schuurblok. Beoordelaars mogen GEEN advies/ eindoordeel uitspreken naar de deelnemer, wel dienen beoordelaars te vragen hoe de deelnemer het heeft ervaren en eventuele onduidelijkheden of niet geobserveerde zaken bevragen.


Pagina 5 van 22

   

    

De VOC Binnendienst communiceert de uitslag van een PvB per kerntaak en als totaaloordeel. Het per deelnemer opgestelde Pdf document met het beoordelings- en berekeningsmodel en de ingescande notities wordt verzonden aan het ROC. De eindbeoordeling per kerntaak, die is weergeven in het beoordelings- en berekeningsmodel, wordt overgenomen in een begeleidend schrijven naar het ROC. Het Pdf-bestand dient daarbij als onderbouwing. Als een deelnemer voortijdig stopt, vult een beoordelaar ‘Onvoldaan’ in bij de nog niet ingevulde beoordelingscriteria en maakt een aantekening op de notitiebladen inclusief tijdstip en reden van het voortijdig verlaten van het examen. Tevens wordt er vermelding gemaakt op de presentielijst, welke de deelnemer wel dient te tekenen (voor reden en eindtijd). De eindtijden worden genoteerd op de presentielijst en geven de eindtijd weer van de complete PvB, waarvan het eindgesprek integraal onderdeel van uitmaakt. Manipulatie van het beoordelingsmodel is niet toegestaan. Iedereen wordt opgeroepen om OPBOUWENDE kritische kanttekeningen te delen met de ontwikkelaars. Dit kunnen ideeën zijn over een opdracht, over de tijdsplanning, maar ook over de beoordeling of over beoordelingscriteria. Uiteindelijk zal de Stem Legitimeringcommissie Carrosserie de examenproducten legitimeren en het Stem Bestuur de examenproducten vaststellen. De (opdrachten van de) proeve van bekwaamheid (PvB) zijn voertuigonafhankelijk geformuleerd en worden voertuigonafhankelijk uitgevoerd. Gestandaardiseerde materialen, zoals mallen, zijn in dit kader niet toegestaan.


Pagina 6 van 22

Opzet van de Proeve van bekwaamheid De proeve is opgezet met als doel inzichtelijk te maken of een deelnemer beschikt over het vereiste competentieniveau om de kerntaken van een specifieke beroepsuitoefening succesvol uit te kunnen voeren. Naast vakvaardigheden gaat het daarbij ook om inzicht en (beroeps)houding.

Aanvang en introductie De proeve vangt aan met een welkomstwoord van de examinatoren die de deelnemer tijdens de proeve gaan beoordelen. Voor de introductie en ontvangst van deelnemers is een leidraad opgesteld die dient als checklist voor de examinatoren en waarin de punten beschreven worden die behandeld of uitgelegd dienen te worden bij aanvang van de proeve. De examinatoren controleren het identiteitsbewijs van de deelnemer en de deelnemer wordt gecontroleerd op het dragen van de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s). Zonder deze PBM’s wordt de deelnemer de toegang tot de werkplaats ontzegd. Deze PBM’s zijn vermeld op de uitnodiging van de deelnemers. De examinatoren zullen de opzet van de proeve toelichten en eventuele vragen van de deelnemer beantwoorden. Tevens wordt de deelnemer ingelicht over de huishoudelijke en veiligheidsregels op de examenlocatie.

Uitvoering van de opdrachten De deelnemer ontvangt een set met opdrachten die hij tijdens de proeve moet uitvoeren. De deelnemer krijgt de gelegenheid om de opdrachten door te lezen en de objecten waaraan gewerkt gaat worden te bekijken. De deelnemer stelt voor zichzelf vast hoe hij de opdracht gaat aanpakken, of je een bepaalde werkvolgorde van werkzaamheden moet gaan aanhouden en of dat hij werkzaamheden eventueel slim kan plannen of combineren, zodat hij vlot kan doorwerken. Wanneer de deelnemer een goed beeld heeft van de opdracht, gaat hij rustig aan de slag. Kort nadat de deelnemer is begonnen met de opdrachten, zal een van de beoordelaars/ examinatoren bij de deelnemer langskomen om de uitvoering van de opdrachten met de deelnemer te bespreken. Het kan voorkomen dat er tijdens de proeve knelpunten/ problemen of onverwachte situaties ontstaan, die van invloed zijn op de afspraken/ planning die de deelnemer met de beoordelaars/ examinatoren heeft gemaakt. Als de deelnemer knelpunten of situaties vooraf ziet aankomen, dient hij tijdig de beoordelaars/ examinatoren te waarschuwen. De deelnemer is verantwoordelijk voor het nakomen van de afspraken die hij heeft gemaakt met de beoordelaars/ examinatoren en voor het op tijd afronden van de opdrachten. Van deelnemers op niveau 1 en 2 wordt niet verwacht dat zij opdrachten en werkzaamheden geheel zelfstandig kunnen plannen en deze planning gedurende de examendag in de gaten te houden. De examinator begeleidt de deelnemer hierin, of stuurt hem hierin aan of bij. Van deelnemers op niveau 3 wordt deze zelfstandig wel verwacht. De deelnemer zal onder aansturing van zijn examinator flexibel moeten kunnen omgaan met eventuele veranderingen in de planning. Over de gehele proeve laat een deelnemer zien dat hij in staat is de gegeven opdrachten op technisch correcte wijze uit te voeren en af te ronden. De deelnemer werkt hierbij volgens de afspraken die hij maakt met de beoordelaars/ examinatoren of die hij met instemming van de beoordelaars/ examinatoren, onderling met zijn collega-deelnemers heeft gemaakt. Aspecten als houding en het gedrag als werknemer en/of collega, worden gedurende de gehele proeve beoordeeld. Ook het op juiste wijze afronden van de opdrachten, of bepaalde werkzaamheden, is een onderdeel van beoordeling. De deelnemer wordt daarbij beoordeeld op het op orde houden van de werkplek, het op juiste wijze omgaan met te gebruiken gereedschappen, materialen en afval/reststoffen. Veilig werken is een belangrijk beoordelingspunt. Dat betekent dat een deelnemer niet alleen maatregelen treft voor zijn eigen veiligheid, maar ook voor die van zijn collega-deelnemers. Het rekening houden met elkaar en het met elkaar kunnen samenwerken in dezelfde ruimte, is een sociaal element in deze proeve waarop gedurende de gehele proeve beoordeeld wordt. Als het zo uitkomt dat deelnemers materialen of gereedschappen van elkaar kunnen gebruiken, dan mag dat. Zo vindt dat immers ook plaats in het bedrijfsleven.


Pagina 7 van 22

Tussen de werkzaamheden door hebben deelnemers de gelegenheid om korte koffiepauzes in te lassen. Deelnemers zijn zelf verantwoordelijk dat zij dit doen op momenten dat de voortgang van de werkzaamheden dat toelaat. Gedurende de proeve maken de beoordelaars/ examinatoren aantekeningen van hun bevindingen en constateringen die zij hebben verkregen door observatie van werkwijze en gedrag, beoordeling van resultaten en het stellen van vragen. De beoordelaars/ examinatoren leggen hun aantekeningen vast op ontwikkelde notitiebladen. Per deelnemer worden deze notities gemaakt. De aantekeningen op het notitieblad worden onder andere gebruikt in het eindgesprek om eventueel zaken helder te krijgen. Tevens vormen de aantekeningen op het notitieblad de onderbouwing van de conclusies van de beoordelaars/ examinatoren.

Eindgesprek De hiernavolgende beschrijving van de wijze waarop het eindgesprek plaatsvindt, geldt alleen voor de kwalificaties Autoschadehersteller niveau 2 en 3, Autospuiter niveau 2 en 3. Per 1 augustus 2014 zijn de proeven voor deze kwalificaties aangepast en vervalt het eindgesprek. Aan het einde van de proeve vindt een eindgesprek plaats, waarin de deelnemer en de examinatoren de totale proeve en de daarin uitgevoerde opdrachten bespreken. In het eindgesprek is sprake van hoor en wederhoor. Dat wil zeggen dat de examinatoren het gesprek met de deelnemer voeren op basis van hun vastgelegde bevindingen en constateringen, zowel in het beoordelingen berekeningsmodel, als met behulp van hun notities die zij hebben verkregen tijdens de proeve. Tevens zullen de examinatoren in het eindgesprek aangeven wat hun indruk is van de deelnemer. De deelnemer heeft, op zijn beurt, de gelegenheid om vragen van de examinatoren te beantwoorden en zijn handelen en zijn resultaten n.a.v. de opdrachten, toe te lichten. De deelnemer geeft daarbij bijvoorbeeld aan waarom hij bepaalde keuzes heeft gemaakt, hoe die hebben uitgepakt en wat hij eventueel anders zou doen. Een deelnemer mag in het eindgesprek reageren (reflecteren) op de bevindingen van de examinatoren en aangeven hoe hij daar zelf tegenaan kijkt. De deelnemer dient daarbij te motiveren waarom hij het ergens niet mee eens is, of waarom hij er anders over denkt. Het eindgesprek is er niet voor bedoeld om beoordelingscriteria waarop de deelnemer ‘Onvoldaan’ heeft gescoord, op basis van het eindgesprek te veranderen in ‘Voldaan’. Het kan echter voorkomen dat de deelnemer klaar is met het uitvoeren van zijn opdrachten, maar dat nog niet voor alle beoordelingscriteria een waardering is gegeven. De reden hiervoor kan zijn dat er mogelijk nog onduidelijkheden/blinde vlekken zijn voor de examinatoren, waardoor zij op die punten nog een onvoldoende beeld hebben van de deelnemer. De examinatoren zullen eventuele openstaande beoordelingscriteria met behulp van hun aantekeningen/notities, in het eindgesprek behandelen. De deelnemer krijgt hierbij de gelegenheid zijn handelen toe te lichten. Pas wanneer voldoende helderheid is verkregen, kunnen de examinatoren desbetreffende beoordelingscriteria afsluiten met een waardering. Voor het voeren van het eindgesprek is een leidraad opgesteld op basis waarvan de examinator dieper doorvraagt om zowel bepaalde kwaliteiten en werkgedrag, als de context waarin zich dat gedrag heeft voorgedaan, duidelijk en scherp in beeld te brengen. De examinatoren maken tijdens het eindgesprek notities, zodat er een registratie van het gesprek plaatsvindt. De notitiebladen worden met het ingevulde beoordelings- en berekeningsmodel naar de onderwijsinstelling verstuurd.

Beoordeling van de deelnemer De hiernavolgende beschrijving van de wijze waarop beoordelingen worden uitgewerkt naar een eindbeoordeling geldt alleen voor de kwalificaties Autoschadehersteller niveau 2 en 3, Autospuiter niveau 2 en 3. Per 1 augustus 2014 zijn de proeven voor deze kwalificaties aangepast en wordt een ander beoordelingsmodel gehanteerd. Op basis van de beoordelingscriteria wordt een eindbeoordeling opgemaakt. Deelnemers aan de proeven Autoschadehersteller niveau 2 en 3 en Autospuiter niveau 2 en 3, kunnen drie eindbeoordelingen krijgen. Te weten:


Pagina 8 van 22

 Negatief, het resultaat is onvoldoende;  Positief, het resultaat is voldoende;  Positief, het resultaat is goed. Deze driepuntschaal komt overeen met de schaal die gebruik wordt in andere Stem examenproducten/instrumenten. Belangrijk: Tot 1 augustus 2014 wordt met deze driepuntschaal gewerkt Daarna gaan de vernieuwde Proeven van Bekwaamheid voor Autospuiter (2 en 3) en Autoschadehersteller (2 en 3) in. Die hebben als eindoordeel een cijfer tussen de 0 en 10. Bovenstaande is op woensdag 14 mei 2014 per e-mail gecommuniceerd naar de leden van de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie en de contactpersonen van de onderwijsinstellingen. VOC communiceert de eindbeoordeling als advies naar het ROC. Wanneer het ROC op basis van dit advies de deelnemer aanmeldt voor een herkansing, zal de deelnemer de proeve volledig opnieuw moeten afleggen. Herkansing op onderdelen van de proeve is niet mogelijk. De eindbeoordeling wordt in geen geval gecommuniceerd naar de deelnemer. Wanneer wordt een deelnemer als voldoende bekwaam beoordeeld? De hiernavolgende beschrijving van de wijze waarop beoordelingen worden uitgewerkt naar een eindbeoordeling geldt alleen voor de kwalificaties Autoschadehersteller niveau 2 en 3, Autospuiter niveau 2 en 3. Per 1 augustus 2014 zijn de proeven voor deze kwalificaties aangepast en wordt een ander beoordelingsmodel gehanteerd. In de proeve wordt 100% van de werkprocessen en daaraan gekoppelde competenties gemeten en beoordeeld. De opdrachtencombinatie die de deelnemer tijdens de proeve moet uitvoeren wordt zodanig geselecteerd, dat alle werkprocessen en competenties in de opdrachten aan bod komen. De competenties zijn vertaald naar één of meerdere (in de meeste gevallen) beoordelingscriteria. Voor het berekeningsmodel dat voor de proeve is ontwikkeld, gelden de volgende voorwaarden: Een deelnemer krijgt een positieve beoordeling wanneer hij/zij op 100% van de competenties van de werkprocessen ‘Voldaan’ heeft gescoord. De deelnemer moet hiervoor op tenminste één van de beoordelingscriteria ‘Voldaan’ scoren. Bijvoorbeeld: een competentie kan vertaald zijn naar 3 beoordelingscriteria over 3 opdrachten. Dit maakt dat er in dat geval negen (3 x 3) beoordelingscriteria zijn geformuleerd voor deze ene competentie. Negen kansen dus om een competentie met een goed gevolg af te sluiten. Dit verkleint de kans dat een deelnemer te snel wordt afgerekend op het niet behalen van een competentie doordat hij/zij een keer een beoordelingscriterium met een Onvoldaan afsluit. Het kan zijn dat een deelnemer in de uitvoering van zijn werkzaamheden specifieke keuzes maakt waardoor bepaalde werkprocessen geen rol meer spelen. De criteria worden daarbij als nvt aangemerkt en worden vervolgens niet meegeteld in de eindbeoordeling. Daarnaast is in de proeve een aantal beoordelingscriteria onvoorwaardelijk. Dat wil zeggen dat de deelnemer op deze beoordelingscriteria altijd ‘Voldaan’ dient te scoren. Mocht een deelnemer Onvoldaan scoren op een van deze criteria, dan geeft dit aan dat de deelnemer nog niet over het vereiste niveau beschikt, de deelnemer scoort dan op de hele proeve ‘Negatief’. De onvoorwaardelijke beoordelingscriteria zijn in het beoordelingen berekeningsmodel zichtbaar gemaakt door middel van een rode arcering. Verder geldt dat de deelnemer voor alle technische werkprocessen ten minste op 80% van de daarin opgenomen beoordelingscriteria een ‘Voldaan’ dient te scoren. Tot slot wordt er een totaalberekening over alle beoordelingscriteria uitgevoerd, waarbij geldt dat je van alle beoordelingscriteria ten minste 80% met een ‘Voldaan’ dient af te sluiten. Op basis van de beoordelingen wordt per kerntaak een eindbeoordeling berekend. Wanneer aan alle eerdere genoemde beoordelingsvoorwaarden wordt voldaan, dan heeft de deelnemer zich in de proeve bekwaam bewezen. Is van de deelnemer tussen 80% en 90% van alle beoordelingscriteria met een V(oldaan) beoordeeld, dan is de eindbeoordeling: ‘Positief, het resultaat is Voldoende’. Is van de deelnemer 90% of hoger van alle beoordelingscriteria met een V(oldaan) beoordeeld, dan is de eindbeoordeling: ‘Positief, het resultaat is Goed’.


Pagina 9 van 22

Wanneer niet aan de voorwaarden wordt voldaan, dan zal de eindbeoordeling in die gevallen ‘Negatief, het resultaat is Onvoldoende’, zijn. De eindbeoordeling wordt in geen geval gecommuniceerd naar de deelnemer. De binnendienst van VOC stuurt het door de examinatoren ingevulde beoordelings-en berekeningsmodel met daarin alle beoordelingen per beoordelingscriterium + de eindbeoordeling per kerntaak met de daarbij door de examinator genoteerde onderbouwingen en overige aantekeningen naar de onderwijsinstelling.

Rol van de examinator De beoordelaar/ examinator heeft tijdens de proeve meerdere rollen. Enerzijds is hij beoordelaar, anderzijds is hij degene die de dag faciliteert. Dat houdt in dat de examinator de opdrachten uitdeelt en toelicht en de deelnemers gedurende de proeve begeleidt en aanstuurt, daarbij rekening houdend met het niveau van zelfstandigheid en mate van (zelf)verantwoordelijkheid van de deelnemers. Een beoordelaar/ examinator opereert niet alleen, de organisatie, begeleiding en beoordeling van de proeve is in handen van teams bestaande uit twee beoordelaars/ examinatoren. Voor de proeve zijn in de vorm van vraagstellingen, achterliggende kennis- en inzichtelementen geformuleerd die betrekking hebben op de specifieke onderdelen uit de opdrachten, en die zodoende de beoordelingscriteria versterken door hier meer op in te zoomen. De examinator gebruikt deze vragen tijdens, maar ook voor en na, het uitvoeren van de opdrachten/werkzaamheden, om inzichtelijk te krijgen of een deelnemer weet waarover hij het heeft en of de deelnemer de theorie die hij heeft geleerd kan toepassen in de praktijk. In grote lijnen komt het er op neer dat de deelnemer gevraagd zal worden wat hij aan het doen is, hoe hij zijn werkzaamheden aanpakt, welke keuzes hij hierbij maakt, etc. Het staat de examinatoren niet vrij om opdrachten of beoordelingscriteria op welke wijze dan ook, aan te passen of te wijzigen. Aanpassingen aan de proeven vinden alleen plaats in overeenstemming met de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie. Gedurende het verloop van de proeven maken de examinatoren aantekeningen van hun bevindingen en constateringen die zij hebben verkregen door observatie van werkwijze en gedrag, beoordeling van resultaten en het stellen van vragen. Zij gebruiken de hiervoor ontwikkelde notitiebladen. Deze notitiebladen zijn per kwalificatie opgesteld. In de notitiebladen is een onderverdeling gemaakt naar werkprocessen. Daaronder is ruimte gecreëerd om aantekening te maken. Per deelnemer wordt een notitieblad opgemaakt. Dat wil zeggen dat de examinatoren de gegevens van de deelnemer overnemen op het voorblad van het notitieblad en vervolgens alle bevindingen en constateringen op de notitiebladen vastleggen. Het verdient hierbij de aanbeveling om bij iedere aantekening op het notitieblad de codering van het beoordelingscriterium waarop de aantekening betrekking heeft, te vermelden. Op deze wijze houdt de examinator overzicht op zijn aantekeningen. Het kan voorkomen dat er na afloop van de proeve nog enige onduidelijkheden zijn voor de examinatoren, waardoor zij niet kunnen aangeven of de deelnemer nu een Onvoldaan of Voldaan scoort op een bepaald beoordelingscriterium. De aantekeningen op het notitieblad bieden houvast voor de examinatoren om in het eindgesprek de juiste vragen te stellen, zodat een volledig beeld van de deelnemer verkregen wordt en de beoordelingscriteria gewaardeerd kunnen worden. De aantekeningen op het notitieblad vormen de onderbouwing van de eindconclusies van de examinatoren in het eindgesprek. De notitiebladen worden met het ingevulde beoordelings- en berekeningsmodel naar de onderwijsinstelling verstuurd. De eindbeoordeling en het advies naar het ROC, voortkomend uit het beoordelings- en berekeningsmodel, wordt in geen geval gecommuniceerd naar de deelnemer.


Pagina 10 van 22

Beoordelings- en berekeningsmodel De hiernavolgende beschrijving van de wijze waarop beoordelingen worden uitgewerkt naar een eindbeoordeling geldt alleen voor de kwalificaties Autoschadehersteller niveau 2 en 3, Autospuiter niveau 2 en 3. Per 1 augustus 2014 zijn de proeven voor deze kwalificaties aangepast en wordt een ander beoordelingsmodel gehanteerd. Voor de proeven is een beoordelingsmodel ontwikkeld waarmee tevens het resultaat kan worden berekend.

Korte beschrijving van het beoordelings- en berekeningsmodel Aan de hand van onderstaande afbeelding, een korte beschrijving van het berekeningsmodel: - Kolom A: Codering van de beoordelingscriteria. Voorbeeld 1.1-E verwijst naar kerntaak 1, werkproces 1, competentie E (Samenwerken en Overleggen). - Kolom B: De beoordelingscriteria. Deze zijn direct afgeleid van de in prestatie-indicatoren uitgewerkte competenties uit deel C van het kwalificatiedossier. - Kolommen C t/m O (in onderstaande afbeelding): Hierin zijn de titels van de opdrachten uit de proeve aangegeven. Daaronder staan, achter de beoordelingscriteria, de cellen waarin de beoordeling moet worden gegeven. - Kolom P: De achterliggende kennis en inzichtvragen. Deze vragen kan de examinator gebruiken om een zo’n volledig beeld van de deelnemer te verkrijgen. De lijst met vragen is uiteraard niet limitatief, maar dient als richtlijn voor de examinatoren.


Pagina 11 van 22

Aanmaken van een beoordelings- en berekeningsmodel per deelnemer (binnendienst) Voor iedere ontwikkelde opdrachtencombinatie is het beoordelings- en berekeningsmodel gereed gemaakt voor gebruik. De deelnemers zijn echter nog niet ingevoerd, dit moet nog gebeuren. Maak een kopie van het beoordelings- en berekeningsmodel en geef dit bestand z’n huidige titel + datum en locatie van de proeve die gaat plaatsvinden. Beoordelings- en berekeningsblad aanmaken De namen en de deelnemernummers worden in het beoordelings- en berekeningsmodel in de tabbladen opgenomen. Dit werkt als volgt: - Klik met de rechtermuisknop op een van de deelnemertabs onderin het Excelblad. Het menu dat daaropvolgend opkomt maakt het mogelijk de naam van het tabblad te wijzigen.

- Vul de titel van het tabblad aan met de naam van de deelnemer en diens deelnemernummer.

Herhaal de voorgaande stappen, totdat voor alle deelnemers aan de proeve een beoordelings- en berekeningsblad is aangemaakt.

Verwerken van beoordelingen in het berekeningsmodel door de examinatoren In het beoordelings- en berekeningsmodel zijn de opdrachten weergegeven die de deelnemer tijdens de proeve gaat uitvoeren. Onder de titels van de opdrachten staan, achter de beoordelingscriteria, de cellen waarin de beoordeling moet worden gegeven. De cellen zijn of wit of aangekleurd. De grijze cellen hoeven niet te worden ingevuld. De grijze arcering geeft aan dat deze criteria niet voor desbetreffende opdracht geldt. De witte cellen dienen altijd ingevuld te worden met een beoordeling. Dit geldt tevens voor de rode cellen. De rode arcering geeft aan dat dit een criterium betreft dat onvoorwaardelijk is. In het beoordelingen berekeningsmodel kunnen naar aanleiding van wat de deelnemer tijdens de proeve heeft laten zien, drie beoordelingen worden gegeven. Onvoldaan (o) Voldaan (v) Niet van Toepassing (nvt) Wanneer de deelnemer niet Voldaan scoort op een van de beoordelingscriteria, dan vult de examinator daarvoor in de witte cel achter het criterium, onder de van toepassing zijnde opdracht een ‘O’ van ‘Onvoldaan’ in. Scoort de deelnemer een Voldaan, dan vult de examinator een ‘V’ in.


Pagina 12 van 22

Het kan voorkomen dat een deelnemer in zijn plan van aanpak keuzes heeft gemaakt waardoor een beoordelingscriterium niet meer beoordeeld kan worden. Bijvoorbeeld: een deelnemer besluit de kleur van een te verspuiten lakmateriaal niet bij te tinten. De beoordelingscriteria die voor bijtinten gelden zijn op dat moment niet meer van toepassing. Wanneer dat het geval is, vult de examinator ‘nvt’ in. Cellen waarin een beoordeling is gegeven, kleuren blauw. Zo weet de examinator dat dit beoordelingscriterium is behandeld. De rode cellen kleuren na invulling niet mee, die blijven gewoon rood. Wanneer de examinator per ongeluk een verkeerde lettercode heeft ingevuld, bijvoorbeeld in plaats van een ‘v’ een ‘b’, dan kleurt de cel niet blauw. De beoordelaar weet dan dat de cel niet goed is ingevuld. Het beoordelings- en berekeningsmodel is niet hoofdlettergevoelig. Er hoeft dus niet per se een hoofdletter te worden ingevoerd.

Deelnemers worden beoordeeld op 100% van de werkprocessen en competenties uit het kwalificatiedossier. Dat betekent dat de deelnemer per competentie op ten minste één van de beoordelingscriteria ‘Voldaan’ moet scoren. Onderstaand voorbeeld laat zien dat er voor competentie 1.1-E twee beoordelingscriteria zijn opgesteld. Wanneer de deelnemer op beide criteria ‘Onvoldaan’ scoort, vertoont de laatste kolom van het beoordelings- en berekeningsmodel de melding: voor deze competentie geen voldoende. Scoort de deelnemer voor één van de twee criteria een ‘Voldaan’, dan is deze competentie afgedekt en verschijnt de melding niet.

Wanneer alle in te vullen beoordelingscriteria zijn ingevuld (met een O, V, of nvt), berekent het berekeningsmodel het resultaat van de deelnemer. Alles over cesuur en resultaatuitslag is te lezen in het hoofdstuk ‘Opzet van de proeve’, paragraaf; ‘Beoordeling van de deelnemer’, in dit draaiboek. Na afloop van de proeve wordt het beoordelings- en berekeningsmodel, met de per deelnemer ingevulde beoordelingen + de per deelnemer ingevulde notitiebladen, verstuurd naar de binnendienst.


Pagina 13 van 22

Beheren van deelnemerresultaten Resultaten bekendmaken (binnendienst) De binnendienst van VOC ontvangt na uitvoering van de proeve, het per deelnemer ingevulde digitale beoordelings- en berekeningsmodel met de aantekeningen (de onderbouwing van de beoordelingen) die de examinatoren per deelnemer hebben gemaakt. Van zowel het beoordelings- en berekeningsmodel, als de aantekeningen, wordt per deelnemer een Pdf-bestand gemaakt. De notitiebladen van de examinatoren worden daarvoor door de binnendienst worden gescand en opgeslagen als Pdf-bestand. Vervolgens wordt dit Pdf van het notitieblad samengevoegd met het Pdfbestand met de eindbeoordeling/berekening. Het gehele document (samengevoegd Pdf) wordt door de binnendienst opgeslagen onder naam van de proeve, de datum en de deelnemergegevens (registratienummer en naam). Ook de berekeningsmodellen (Excelbestanden) dienen te worden opgeslagen. Dit i.v.m. de bewaarplicht. Tot slot wordt het per deelnemer opgestelde Pdf document met de beoordelings- en berekeningsmodel + de gescande notities verzonden aan het ROC. De eindbeoordeling per kerntaak, welke is weergeven in het beoordelings- en berekeningsmodel, wordt overgenomen in een begeleidend schrijven naar het ROC. Het Pdf dient daarbij als onderbouwing.

Archiveren van deelnemerresultaten (binnendienst) Deelnemerresultaten worden door de binnendienst beheerd volgens de in het kwaliteitsmanagementsysteem van VOC vastgelegde procedure.


Pagina 14 van 22

Documenten en bestanden voor de Proeve van bekwaamheid Voor de proeven van VOC zijn diverse documenten ontwikkeld. Door, daar waar dat mogelijk is, slim te combineren of te digitaliseren, hebben de ontwikkelaars getracht het administratieve aspect rond de proeve zo eenvoudig en efficiënt mogelijk te maken. Alle documenten zijn opgenomen in een koppelbestand. Met behulp van dit koppelbestand, kunnen alle documenten die nodig zijn om een specifieke proeve uit te voeren, worden opgeroepen. In het koppelbestand wordt onder vermelding van de afdelingen aangegeven welke afdeling, welke documenten beheert. Ieder document dat specifiek van toepassing is op een kwalificatie, kent in de naamgeving van het document een combinatie Crebonummer + de afkorting waaronder de kwalificatie binnen VOC en het scholenveld bekend is. Voorbeeld: '91780 As3 - Deelnemerset PvB combinatie 1'. Het betreft in dit voorbeeld de opdrachten uit opdrachtencombinatie 1 voor de deelnemer aan de proeve van bekwaamheid (PvB) ‘Autospuiter niveau 3’. Deze kwalificatie heeft het toegekende Crebonummer 91780 Hieronder volgt een opsomming van de documenten/bestanden die een plaats hebben binnen de proeven van VOC.

Voorbeeld koppelbestand

Opdrachten PvB De opdrachten die per kwalificatie voor de proeven van VOC zijn ontwikkeld, zijn opgenomen in het document: ‘Opdrachten PvB’. Dit document wordt beheerd door O&I. In dit document staan alle voor desbetreffende kwalificatie ontwikkelde opdrachten. Omdat er voor de proeven meerdere opdrachten zijn ontwikkeld, is het mogelijk om meerdere opdrachtencombinaties samen te stellen. Uit dit document worden dan ook de deelnemersets en de examinatorensets opgemaakt. Het staat de examinatoren niet vrij om opdrachten of opdrachtencombinaties op welke wijze dan ook, aan te passen of te wijzigen. Aanpassingen aan de proeven vinden alleen plaats in overeenstemming met de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie.


Pagina 15 van 22

Opdrachtenset deelnemers Vooraf zijn selecties gemaakt van combinaties van opdrachten die de deelnemers moeten gaan uitvoeren. Deze combinaties van opdrachten zijn terug te vinden in de deelnemersets Voor iedere combinatie is zowel voor de examinatoren als de deelnemer een tijdschema opgesteld als leidraad om de examendag soepel te laten verlopen. Bij het opstellen van de tijdschema’s is rekening gehouden met het gebruik van bepaalde gereedschappen, apparatuur, of bijvoorbeeld de spuitcabine. Bij aanvang van de proeve ontvangt de deelnemer de deelnemerset in de vorm van een boekje met de opdrachten die de hij over de dag moet uitvoeren. In de deelnemerset is ook het eerdergenoemde tijdschema voor de deelnemer opgenomen. De examinator heeft een soortgelijk tijdschema, welke is opgenomen in de examinatorenset. Dit tijdschema is meer uitgebreid met specifieke richttijden en daardoor meer sturend. Deelnemers zijn, afhankelijk van hun opleidingsniveau, in meer of mindere mate zelfsturend. Vandaar dat zij een ‘afgeslankt’ tijdschema krijgen. Tot slot is in de deelnemerset een toelichting op de proeve opgenomen. De opdrachtensets worden beheerd door de binnendienst.

Voorbeeld tijdschema deelnemer

Voorbeeld tijdsschema examinator

Beoordelings- en berekeningsmodel Per opdrachtencombinatie is een beoordelings- en berekeningsmodel gemaakt. Het betreft hier een Excelbestand. Dit bestand met daarin de per deelnemer aangemaakte beoordelings- en berekeningsbladen, wordt door de binnendienst voor aanvang van de proeve, binnen de daarvoor geldende termijn (zie examenproces in ISO), digitaal naar de afnamelocatie verzonden. Een verdere toelichting op het beoordelings- en berekeningsmodel is te vinden in het gelijknamige hoofdstuk in dit draaiboek. De binnendienst beheert de, per opdrachtencombinatie, opgestelde beoordelings- en berekeningsmodellen die voor de proeven zijn ontwikkeld. Het basisbestand van het beoordelings- en berekeningsmodel, met daarin alle opdrachten, wordt beheerd door O&I. Het staat de examinatoren niet vrij om beoordelingscriteria op welke wijze dan ook, aan te passen of te wijzigen. Aanpassingen aan de proeven vinden alleen plaats in overeenstemming met de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie.


Pagina 16 van 22

Notitiebladen Gedurende het verloop van de proeven maken de examinatoren aantekeningen van hun bevindingen en constateringen die zij hebben verkregen door observatie van werkwijze en gedrag, beoordeling van resultaten en het stellen van vragen. Zij gebruiken de hiervoor ontwikkelde notitiebladen. Deze notitiebladen zijn per kwalificatie opgesteld. In de notitiebladen is een onderverdeling gemaakt naar werkprocessen. Daaronder is ruimte gecreëerd om aantekening te maken. Per deelnemer wordt een notitieblad opgemaakt. Dat wil zeggen dat de examinatoren de gegevens van de deelnemer overnemen op het voorblad van het notitieblad en vervolgens alle bevindingen en constateringen op de notitiebladen vastleggen. Het verdient hierbij de aanbeveling om bij iedere aantekening op het notitieblad de codering van het beoordelingscriterium waarop de aantekening betrekking heeft, te vermelden. Op deze wijze houdt de examinator overzicht op zijn aantekeningen. Zie voor een verdere toelichting op het vastleggen van de bevindingen en constateringen hoofdstuk ‘Opzet van de proeve’ van dit draaiboek. De binnendienst beheert de notitiebladen die voor iedere proeve zijn ontwikkeld en verzendt deze voor aanvang van de proeve, binnen de daarvoor geldende termijn (zie examenproces in ISO) digitaal naar de afnamelocatie.

Voorbeeld notitieblad

Draaiboek Het draaiboek weergeeft alle aspecten van verantwoording tot uitvoering. Het draaiboek is een dynamisch product. Echter, wijzigingen worden alleen doorgevoerd in samenspraak en na evaluatie door de betrokken afdelingen en na goedkeuring door de Legitimeringscommissie Carrosserie. De binnendienst beheert het draaiboek en verzendt deze voor aanvang van de proeve, binnen de daarvoor geldende termijn (zie examenproces in ISO) digitaal naar de afnamelocatie.


Pagina 17 van 22

Bijlagen


Pagina 18 van 22

Leidraad introductie en aanvang Proeve van bekwaamheid Deze leidraad dient als checklist voor de examinatoren en beschrijft alle punten die behandeld of uitgelegd worden bij aanvang van de proeve. De hierna volgende opsomming van aandachtspunten hoeven niet per se in de gegeven volgorde behandeld te worden. In de ontvangstruimte: - De examinatoren controleren het ID van de deelnemer. - De examinatoren controleren de persoonlijke beschermingsmiddelen die de deelnemer getroffen heeft. - De deelnemers tekenen de presentielijst en ontvangen een badge met hun deelnemernummer. - De examinatoren verwelkomen de deelnemers. - De examinatoren stellen zich voor. - De examinatoren geven aan wat hun rol tijdens de proeve is (beoordelaar en begeleider). - De examinatoren geven aan wat de deelnemer aan informatie krijgt (set opdrachten + dag/tijdschema). - De examinatoren lichten de huis- en veiligheidsregels op de locatie toe. - Deelnemers mogen gedurende de proeve vragen stellen. - De deelnemers houden hun werkplek netjes en geordend. - Koffiepauzes kunnen desgewenst tussendoor genomen worden. Deelnemer moet zelf in de gaten houden of dit met het oog op de werkzaamheden kan. - Lunch meestal rond de klok van 12.00 uur, afhankelijk van de werkzaamheden. In de werkplaats, bij de objecten waaraan de deelnemer gaat werken: - De examinatoren lichten aan de hand van de objecten de proeve kort toe (uitvoeren van meerdere opdrachten, beoordelen van vaardigheden, toegepaste kennis en inzicht, werkhouding, examinatoren stellen tussendoor vragen, aan het eind van de proeve vindt een eindgesprek plaats). - De deelnemers ontvangen de opdrachtensets (tijdschema, opdrachten, toelichting op de proeve). - De objecten zijn genummerd (nummer deelnemer en nummer opdracht). - Bij iedere opdracht hoort één of meerdere objecten. - Opdrachten mogen gecombineerd worden, zodat tijdswinst gemaakt kan worden. - De deelnemers bepalen vooraf de toe te passen werkmethode (afhankelijk van het niveau doen zij dat zelfstandig of worden zij daarin gestuurd). - De examinatoren komen in het begin van de proeve, na aanvang van de werkzaamheden, bij iedere deelnemer langs om de bepaalde werkmethodes te bespreken en de planning (niveau 3) van de opdrachten door te nemen. - Deelnemers werken alleen aan hun eigen opdrachten, maar mogen elkaar wel helpen of samenwerken in geval van bijvoorbeeld het opspannen van een carrosseriedeel, of het gezamenlijk gebruiken van gereedschappen of apparatuur. - De examinatoren lichten de routing in de werkplaats toe en geven aan waar welke gereedschappen liggen, waar de toiletten zijn, etc. - De deelnemers kunnen eventueel nog vragen stellen aan de examinatoren over hetgeen tot op dat moment behandeld en gezegd is. - De examinatoren wensen de deelnemers succes met de proeve. - De deelnemers nemen de opdrachten eventueel nog even door en het bestuderen het tijdschema. - De deelnemers gaan aan de slag met de opdrachten. Het staat de examinatoren niet vrij om opdrachten of beoordelingscriteria op welke wijze dan ook, aan te passen of te wijzigen. Aanpassingen aan de proeven vinden alleen plaats in overeenstemming met de Stem Legitimeringscommissie Carrosserie.


Pagina 19 van 22

Richtlijnen/te volgen stappen bij het maken van notities volgens de WAKKER-methode Waarnemen - De beoordelaar observeert het concrete, feitelijke gedrag van de deelnemer: wat een deelnemer doet en zegt (of wat hij niet doet of zegt). - Van belang is dat in het beoordelingsproces de waarnemingen niet direct worden geïnterpreteerd. Aantekeningen (notities) maken - Door je waarnemingen te registreren kan je er altijd op terugvallen. - Het vastleggen van observaties is noodzakelijk voor de objectiviteit en betrouwbaarheid van het beoordelingsproces. Als er geen aantekeningen worden gemaakt en de beoordelaar aangewezen is op zijn geheugen, ontstaat het risico van vertekening en willekeur. Feitelijke observaties kunnen verloren gaan. Feitelijke observatie is dat wat je ziet of hoort, geen interpretatie ervan. Hulpmiddel om je waarnemingen te noteren: - Ik zag/hoorde dat de deelnemer… Of: - De deelnemer vertelde mij… Klasseren - Alle beschreven gedragingen koppel je aan de vervolgens aan de basisvaardigheden/kennis/inzicht/(beroeps)houding. Hulpmiddel om te klasseren: - Dit kan te maken hebben met… omschrijving van gedrag/vaardigheden/inzicht (doorstrepen wat n.v.t. is) Maar voor de volledigheid ook: - Ik heb dat gecontroleerd door... Kwalificeren - Je maakt een vergelijking tussen de verzamelde, geklasseerde waarnemingen en aan de beoordelingscriteria. - Nu kunnen er conclusies worden getrokken over de mate waarin een kwaliteit bij de deelnemer in de beoordelingssituatie aan de standaard voldoet. - Welke gedragingen zeggen iets over welke criteria? Hulpmiddel om te Kwalificeren: - Hieruit maak ik op dat op het gebied van omschrijving van gedrag/vaardigheden/inzicht (doorstrepen wat n.v.t. is) de deelnemer de volgende beoordelingscriteria niet in voldoende mate beheerst:… Evalueren - Aan het eind maak je een samenvattende beoordeling van het geheel. - In het overleg tussen de examinatoren worden de bevindingen bij elkaar gelegd en besproken. - Achteraf moeten de examinatoren tot een gezamenlijk totaaloordeel komen. Twijfelt men over bevindingen dan vergelijkt men het gedrag van de deelnemer met de concrete gedragingen die genoteerd zijn in de fase van aantekeningen maken. Rapporteren - Het geheel wordt vastgelegd in de notitiebladen en dient als: de basis voor het eindgesprek, de onderbouwing van de beoordelingen en de verantwoording naar ROC.


Pagina 20 van 22

Leidraad voor het criteriumgericht eindgesprek Situatie

- Wat was het doel van je opdrachten? - Waar speelde de situatie zich af? - Wie waren er bij betrokken?

Taak

- Hoe had je van tevoren gedacht je opdrachten aan te pakken? - Hoe had je dat in de beschikbare tijd willen bereiken (gepland)? - Waar wilde je speciaal op letten?

Actie

- Hoe was je aanpak? Wat deed je precies? - Hoe verliep de samenwerking tussen jou en je collega’s en met de examinatoren?

Resultaat

-

Reflectie

-

Hoe verliep het uitvoeren van je opdrachten in werkelijkheid? Wat ging goed, wat ging minder goed? Hoe kwam dat? Welke oorzaken zijn aan te wijzen? Wat vind je daarvan? Wat heb je er van geleerd?

Waar zag je het meest tegen op? Wat/ wie heeft je het meest belemmerd? Wat/ wie heeft je het meest geholpen? Wat waren je sterke/zwakke punten? Hoe heeft de school, de omgeving, je resultaten beïnvloed? Hoe pak je een soortgelijke opdracht volgende keer aan? Welke voor- en nadelen heeft die aanpak? Op welke punten kun je je werkhouding eventueel verbeteren? Hoe zorg je ervoor dat je je voornemens ten aanzien van bovenstaande punten ook succesvol kan uitvoeren? - Welke hulp heb je daarbij van anderen nodig?

In het eindgesprek is sprake van hoor en wederhoor. Dat wil zeggen dat de examinatoren het gesprek met de deelnemer voeren op basis van hun vastgelegde bevindingen en constateringen, zowel in het beoordelingen berekeningsmodel, als met behulp van hun notities, die zij hebben verkregen tijdens de proeve. De deelnemer heeft, op zijn beurt, de gelegenheid om vragen van de examinatoren te beantwoorden en zijn handelen en zijn resultaten n.a.v. de opdrachten, toe te lichten. De deelnemer geeft daarbij bijvoorbeeld aan waarom hij bepaalde keuzes heeft gemaakt, hoe die hebben uitgepakt en wat hij eventueel anders zou doen. Het eindgesprek is er niet voor bedoeld om beoordelingscriteria waarop de deelnemer ‘Onvoldaan’ heeft gescoord, op basis van het eindgesprek te veranderen in ‘Voldaan’. Het kan echter voorkomen dat de deelnemer klaar is met het uitvoeren van zijn opdrachten, maar dat nog niet voor alle beoordelingscriteria een waardering is gegeven. De reden hiervoor kan zijn dat er mogelijk nog onduidelijkheden/blinde vlekken zijn voor de examinatoren, waardoor zij op die punten nog een onvoldoende beeld hebben van de deelnemer. De examinatoren zullen eventuele openstaande beoordelingscriteria met behulp van hun aantekeningen/notities, in het eindgesprek behandelen. De deelnemer krijgt hierbij de gelegenheid zijn handelen toe te lichten. Pas wanneer voldoende helderheid is verkregen, kunnen de examinatoren desbetreffende beoordelingscriteria afsluiten met een waardering.


Pagina 21 van 22

Gedragsregels VOC opleidings- en examenlocaties Het betreden van de werkplaats op een VOC opleidings- en examenlocatie is op eigen risico en is uitsluitend toegestaan indien de bezoeker passende (persoonlijke) beschermingsmaatregelen heeft genomen. Deelnemers worden bij het betreden van de VOC opleidings- en examenlocaties verzocht de volgende regels in acht te nemen:  Meldt u zich bij binnenkomst bij een medewerker van VOC.  U dient zich te kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs.  Neem kennis van de veiligheidsvoorschriften en -instructie, dit is verplicht.  Zorg ervoor dat u voldoende op tijd aanwezig bent voor aanvang van de activiteit (minimaal 15 minuten).  Houd rekening met andere aanwezigen, wees geen stoorzender en houd de werkomgeving opgeruimd en ordelijk.  Het gebruik van gereedschappen en apparatuur is alleen toegestaan onder toezicht en/of met toestemming van een VOC medewerker.  Het gebruik van mobiele telefoon tijdens de activiteit is niet toegestaan, tenzij dat om dringende redenen en na overleg, door de VOC medewerker wordt toegestaan.  Binnen de locatie is roken niet toegestaan. Aanvullende gedragsregels voor examendeelnemers (zie ook website www.vocar.nl voor verdere informatie exameninstrumenten):  Samenwerken aan opdrachten is alleen toegestaan wanneer dat onderdeel uitmaakt van de uit te voeren en te beoordelen opdrachten, of wanneer de beoordelaars/examinatoren daarvoor toestemming hebben gegeven.  Koffie- en rookpauzes zijn niet in de examentijd inbegrepen en alleen toegestaan na toestemming van de beoordelaars/examinatoren.  Tijdens het examen en de aangewezen lunchpauzes, is het deelnemers niet toegestaan zich elders dan in de kantine of de examenruimte te begeven.  Laat na verblijf in de kantine geen rommel achter.


Pagina 22 van 22

Draaiboek Proeve van bekwaamheid VOC v Pagina 1 van 22

Recommend Documents