Autisme en beweging Dr. Martine F. Delfos PICOWO, The Netherlands Lector Virtuele Ontwikkeling van de Jeugd, TSE/HES Vis. Prof. International University Sarajevo, Bosnia-Herzegovina Vis. Prof. Universidad del Ecuador, Quito, Ecuador www.mdelfos.nl NVFVG Congres 31 Mei 2012 Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Fragment uit de documentaire: Kijk mijn wereld, VPRO
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Twee onderwerpen Autisme
Bewegen Nodig om erbij stil te staan?
Autisme is het meest onbegrijpelijke dat er bestaat
Autisme is een atypische ontwikkeling van de hersenen, dat heeft gevolg voor bewegen
Meer ervaring van gevaar
Meer noodzaak tot bewegen
Vertraagde rijping
Rijpingsmoment ontdekken
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
ALGEMEEN: REACTIE OP GEVAAR OP STRESS
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
9 x zoveel testosteron
GEVAAR STRESSHORMONEN Neiging tot
onder andere adrenaline
Neiging tot
ANGST
HANDELEN actief
NIET HANDELEN niet actief
AGRESSIE
DEPRESSIE
ANGSTAFNAME
ANGSTTOENAME
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Handelen = gedrag
1: kúnnen uitvoeren adrenaline (adrenerg)
2: daadwerkelijk uitvoeren testosteron (androgeen)
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
HANDELEN
HANDELEN TEN OPZICHTE VAN HET GEVAAR
testosteron
Vechten, vluchten of werken voor het nest (fight-or-flight)
HANDELEN OM VEILIGHEID TE ZOEKEN
oxytocine
Voor nest en naasten zorgen, praten met vertrouwde mensen (tend-and-befriend)
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
FIGHT-OR-FLIGHT
NICE-OR-VICTIM
VECHTEN-OF-VLUCHTEN
AARDIG-OF-SLACHTOFFER
COMPETITIE
ZORG
* Detectie van gevaar * Vormen van systemen vanuit feiten
* Detectie van wat er in een ander omgaat * Vormen van systemen op basis van verbanden en gevoelswaarden
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
ANGST HANDELEN actief
ANGSTAFNAME Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Autisme: geen defect maar een vertraging op sommige gebieden
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Eerste revolutie: de ontdekking van autisme 1943/1944: Kanner/Asperger Van 1950 tot 1980, invloed van Bettelheim en Lovaas: Autisme wordt veroorzaakt door de opvoeding, Vooral door de moeder, de ‘ijskast’moeder.
Tweede revolutie: autisme zit in de genen en is sterk erfelijk Sinds 1980: voortgaand genenonderzoek (4, 6, 7, 10, 17, x-chromosoom). Nog steeds is beeld niet af, basale genen en extra genen? Derde revolutie: autism is niet een defect maar een vertraging Sinds 2006: nieuw onderzoek dat laat zien dat het om een vertraging gaat en niet een defect. Sinds 2001: de theorie van het socioschema (Delfos), de enige theorie die gebaseerd is op vertraging en versnelling.
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
e Theorie van het socioschema met de MAS1P Mental Age Spectrum within 1 Person Vertraagde en versnelde ontwikkeling tegelijk (Delfos, 2001-2011)
e e
Kandidaat biologische marker voor ASS? Contactin4, gen dat de verbindingssneleheid reguleert in de hersenen (Fernandez e.a., 2004; Roohi et al., 2009): vertraging en precisie. Toename van grijze stof bij adolescents met autisme, speciaal in de linker hersenhelft; afname van grijze stof productie bij adolescenten zonder autisme (Hazlett et al., 2006)
e
Vertraagde ontwikkeling op sociaal gebied (Bastiaanse et al., 2011) Autisme is niet een defect, maar een vertraging
e
Meisjes met autisme hebben een sterk vertraagde menarche, twee jaar later dan meisjes normaal hebben (Whitehouse et al., 2011)
e
De hersenen van kinderen met autisme ontwikkelen langzaam, speciaal sociale interactie en communicatie en repetitief gedrag (Hua et al., 2011)
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Theorie van het socioschema met de MAS1P Mental Age Spectrum within 1 Person Vertraagde en versnelde ontwikkeling tegelijk (Delfos, 2001-2011) Toename van grijze stof bij adolescents met autisme, speciaal in de linker hersenhelft; afname van grijze stof productie bij adolescenten zonder autisme (Hazlett et al., 2006)
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
e Wat gebeurt er met het kind als je uitgangspunt bij autisme Het idee van defect is? e
Stagnatie van de ontwikkeling
e
Kind voelt zich niet begrepen
e
Mensen verwachten niet zoveel van het kind
e
Onder stimulatie
e
Mensen begrenzen het kind niet veel minder
e
Het kind trekt zich terug in zichzelf
e
Meer repetitief en obsessief gedrag
e
Het kind wordt onverschillig
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
e
Autisme, ASS: Wat maakt het lastig? Delfos, Socioschema en MAS1P
e
Vertraagde én versnelde ontwikkeling tegelijk
e
Vallen buiten onze ervaringsstatistieken
e
Spectrum aan mentale leeftijden: MAS1P: Mental Age Spectrum within 1 Person
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
e
Vertraagde ontwikkeling op met name sociaal gebied
Dit is heel normaal gedrag op de leeftijd van…
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl
Het is als het beklimmen van een berg met zware schoenen.
Het is zwaar, het gaat langzaam, maar er is áltijd vooruitgang mogelijk. Er is altijd hoop. Marc Fleischer
Dr. Martine F. Delfos – PICOWO – www.mdelfos.nl