©Dr. Jan van den Braak Dr. Frank van Ree
1
Leidinggeven in relatie tot ‘het nieuwe werken’.
Welkom: Namens AiC-Nederland VOF, nodigen wij u uit om deel te nemen aan dit unieke programma. De Leergang ‘zingevingsgericht leidinggeven’ is ontwikkeld om een professionele bijdrage te leveren aan de functie van leidinggevenden in de sector zorg en welzijn. Dit programma gaat over betrokkenheid, over zingeving en de intentie van leidinggevenden bij het professioneel inhoud geven aan zijn of haar ‘vak’. De leergang is gericht op de persoonlijke ontwikkeling van de leidinggevenden, biedt nieuwe inzichten en mogelijkheden voor sturing en begeleiding van zorginhoudelijke processen en draagt bij aan professionalisering van de kwaliteit van zorg. Niet het ‘managen’, controleren of instrueren staat centraal maar het samenwerken met uw team. Mensen in hun ‘kracht’ zetten. “Leidinggevende worden is geen kunst, leidinggevende zijn wel”. Jan van den Braak Frank van Ree
2
Leergang: Zingevingsgericht leidinggeven door middel van toepassing van ‘appreciative inquiry’. De focus verleggen naar wat ‘werkt’ zet mensen in hun kracht. Dat is wat Appreciative Inquiry (A.I.) u en uw organisatie kan brengen.
Appreciative Inquiry (A.I.) in het kort. Het Nederlandse woord voor A.I. is waarderend onderzoeken. Het is een zienswijze en een aanpak van actieonderzoek waarbij medewerkers met elkaar onderzoeken wat er werkt, waar ze trots op zijn, wat ze belangrijk vinden, wat ze zouden willen en hoe ze dat kunnen omzetten in concrete stappen van verandering met een sterk effect. A.I. brengt positieve energie en enthousiasme, waardoor de intrinsieke motivatie van medewerkers wordt verhoogd. De aanpak is afwijkend van de manier waarop we gewend zijn naar verandering te kijken. Niet het probleem, maar juist dat wat goed gaat en het gewenste effect zijn aangrijpingspunt. Door A.I. krijgt u een inspirerende kijk op organisaties en op het leven in het algemeen.
3
Hoogtepunten van dit leiderschapsprogramma: Doelstelling: De doelstelling van dit programma is om u te helpen om continu te denken als een ‘leider’. Om kunnen gaan met complexe, uitdagende maar soms ook emotionele situaties waarbij het gaat om het vinden van een balans tussen het inhoudelijke zorgproces en het belang van de organisatie. Dit programma stelt u in staat om uw persoonlijke doelstellingen naar een hoger niveau te brengen, uw medewerkers te coachen en uw team op zijn ‘best’ te laten functioneren. Het stelt u in staat om kritisch te denken, maar ook om creatief te zijn bij het zoeken naar een evenwichtige strategie over de mogelijkheden en haalbaarheid bij het vormgeven aan de kwaliteit van zorg. Voor wie bestemd? Voor directieleden, MT-leden en/of leidinggevenden van resultaatverantwoordelijke eenheden of teams, HRM-managers consultants, projectleiders en adviseurs werkzaam in zorg- of welzijnsorganisaties en die open willen staan voor de toepassing en begeleiding van (verander)processen op basis van deze filosofie. Tijdsduur en start: Dit programma heeft een doorlooptijd van 10 maanden en start in januari 2016. Onderwijsfilosofie: Onze onderwijsfilosofie is gebaseerd op een juiste balans tussen theorie en praktijk. De essentiële leiderschapsfuncties binnen het proces zijn voor ons de ruggengraat van het inspirerende leiderschapsprogramma dat nu voor u ligt. Het gaat daarbij om het leren van elkaar waarbij uw ervaring en professionaliteit dienstbaar kan zijn binnen het leerproces. Het programma is gericht op persoonlijke aandacht, ontdekken, innoveren en feedback. Onderwijsmethode: In kleine groepen wordt onder begeleiding interactief gewerkt aan opdrachten, casuïstiek en leerplannen. U doet inzichten op van gastsprekers, werkt in een proces van co-creatie en dialoog en u verzorgt presentaties over uw ontdekkingen en bevindingen.
4
Module:
Leergang Jaar 2016 Datum:
Locatie:
1. Intakegesprekken:
14-24 december 2015
Leiden, Alkmaar of op uw locatie
2. Introductie in appreciative inquiry als filosofie & strategie.
11+12 januari 2016 inclusief overnachting.
Hotel nader te bepalen
3. De discoveryfase: Verdieping + praktijk.
15+16 februari 2016 inclusief overnachting.
Hotel nader te bepalen
4. De dreamfase: Verdieping + praktijk.
14+15+16 maart 2016 inclusief overnachting.
Hotel nader te bepalen
5. De designfase: Verdieping + praktijk.
11+12 april 2016 inclusief overnachting.
Hotel nader te bepalen
6. De destinyfase: Verdieping, uitwerking persoonlijk actieplsn. 7. Follow-up dag
6+7+8 juni 2016 inclusief overnachting.
Hotel nader te bepalen
5 september 2016
Locatie nader te bepalen
5
Verdeeld over een periode van 7 maanden volgt u vijf inhoudelijke modules. De modules bestaan uit 2 of 3 daagse bijeenkomsten inclusief overnachting. Na iedere module volgt zelfstudie aan de hand van literatuur en/of artikelen + een praktijkopdracht, gerelateerd aan de inhoud van de module.
Leidend in dit programma is uw persoonlijke ontwikkeling. Professionele begeleiders/coaches zullen u bijstaan bij het verbeteren van uw leiderschapsvaardigheden. In de plenaire groep zullen presentaties worden gehouden en inzichten worden gedeeld, terwijl in kleine werkgroepen, onder begeleiding intervisie plaats vindt en verdieping van uw inzichten, visie en mogelijkheden. Tijdens deze intensieve intervisie zult u kennismaken met uw mogelijk nog niet ontdekte karaktereigenschappen. Tijdens deze reis zult u hier en daar buiten uw ‘comfort zone’ moeten treden om nieuwe inzichten en ervaringen te verwerven en te delen. Ontdek nieuwe facetten, laat anderen u inspireren en pas de nieuwe ervaringen toe in uw eigen praktijk.
6
1. De intake: Locatie (wordt nader bekend gemaakt); Tijd: 2 uur per deelnemer. Op een van de dagen 14-24 december 2015. Na schriftelijke aanmelding wordt u uitgenodigd voor een intakegesprek. U maakt daarbij kennis met de vaste begeleiders van deze leergang. Beide voeren zij met u het gesprek. Met deze begeleiders kunt u het leertraject doornemen. U krijgt informatie over de inhoud van de afzonderlijke modules van de leergang. Vervolgens worden uw verwachtingen, uw persoonlijke doelstellingen en uw ambitie besproken. Gezamenlijk wordt bepaald of er een ‘match’ kan gaan ontstaan tussen uw wensen en ons aanbod. U gaat immers een stevige investering doen, zowel in geld als in tijd. Het programma staat in hoofdlijnen vast. Echter, tijdens de intervisie gedurende de modules wordt in kleine groepen gewerkt aan de nieuw verworven kennis en inzichten en worden relaties gelegd met de praktijk. Uw praktijk. Uw persoonlijke doelstellingen kunnen tijdens het werken in de kleine groepen aan de orde komen mits deze passend zijn binnen de hoofdlijnen ven het programma. Het eerste ‘ontdekken’ is begonnen. Indien u besluit om deel te nemen aan deze leergang, verplicht u zich om de gehele leergang te volgen, de opdrachten uit te werken en optimaal te participeren. Immers bij het ‘leren van elkaar’ is uw visie, uw mening en uw praktijkervaring van belang. Tijdens de modules gaan we uit van openheid, onderling vertrouwen en respect waarbij de inbreng van eenieder er toe doet. Door de ‘groei’ die iedere participant gaat ervaren + de ontwikkeling binnen de groep, is het niet mogelijk om afzonderlijke modules te volgen. 2. Introductie appreciative inquiry als filosofie & strategie: Locatie Hotel……………………………... Start 11 januari 2016 om 10.00 uur. Einde 12 januari 2016 om 15.00 uur. Tijdens deze tweedaagse bijeenkomst maakt u kennis met de filosofie van het ‘waarderend onderzoek’, de onderliggende principes en de strategische keuzes voor verandering binnen zorginstellingen. Deze module beschrijft het proces van appreciative inquiry als positief fenomeen bij het kiezen van de juiste (cultuur)veranderstrategie. Wij illustreren het A.I.-model en nemen u mee naar nieuwe inzichten omtrent leidinggeven aan veranderprocessen, de ‘kracht’ van de motivatie en de ‘concurrerende waarden’ binnen het leiderschapsmodel. De strategische benadering binnen verschillende zorginstellingen, de toepassing van appreciative inquiry en de (on)mogelijkheden van deze filosofie, worden besproken waarbij u van harte wordt uitgenodigd om eigen casuïstiek in te brengen. Deze introductie brengt u de eerste inzichten bij om een afweging te maken binnen uw eigen praktijk voor toepassing van deze methodologie. Ik kleine werkgroepen gaan we in op de relaties met de praktijk. Tijdens deze module heeft u de mogelijkheid om in verschillende werkgroepen te participeren. Na deze module blijven de gevormde werkgroepen permanent bijeen en gaan als intervisiegroep verder door de leergang. 7
Voor het creatieve deel in deze module maken we gebruik van de muziek als metafoor voor de onvoorstelbare hoeveelheid mogelijkheden die in de praktijk aanwezig zijn. Iedere deelnemer heeft wel een voorkeur voor zijn of haar favoriete CD, video of film op you tube. Wanneer we echter de muzikale basis gaan analyseren blijken er slechts 12 tonen beschikbaar te zijn. Op de piano 7 witte toetsen en 5 zwarte. Daarmee hebben we het gehele octaaf bestreken. Toch is er een gigantische hoeveelheid muziek te vinden. Wij vragen u uw favoriete muziek mee te brengen, een video of you tube film te presenteren. Twee professionele muzikanten (waarvan één muziekdocent) zullen uw presentatie interpreteren op de muzikale betekenis. Tevens zullen zij zélf een optreden verzorgen waarbij het mogelijk zal zijn om te ‘jammen’. Speel mee met professionals, breng uw eigen instrument mee en ontdek de verscheidenheid aan mogelijkheden.
3. De discoveryfase. Verdieping en praktijk. Locatie Hotel ……………………. Start 15 februari 2016 0m 10.00 uur. Einde 16 februari 2016 om 15.00 uur. Na de introductie waarbij alle fasen van het A.I.-model de revue passeren, gaan we nu over tot verdieping van iedere fase. U wordt uitgenodigd om met elkaar te gaan ‘ontdekken’ welke positieve ervaringen u motiveren om actie te ondernemen binnen de eigen werksituatie. U wordt uitgedaagd om ‘anders’ te kijken naar uw omgeving. Wat IS er? Dit is de basisvraag. Dit is uw uitdaging. Anders leren kijken naar uw omgeving en uw toekomstige rol en positie binnen uw organisatie.
8
4.
De dreamfase. Verdieping en praktijk. Locatie Hotel………………………... Start 14 maart 2016 om 10.00 uur. Einde 16 maart 2016 om 15.00 uur. De droomfase lijkt een beetje zweverig, maar dat is het niet. We gaan ‘zweven’ in de letterlijke betekenis van het woord. Gedurende deze fase gaan we even ‘boven onze praktijk hangen’ om te zien…Wat er ZOU kunnen zijn! Iedere leidinggevende heeft wensen die hij of zij vorm en inhoud wil geven. Vaak echter is de praktijk weerbarstig en spreekt men van ‘weerstand tegen verandering’. Waar komt deze weerstand vandaan en hoe kun je omgaan met de weerstand die je ervaart? Deze vragen + de basisvraag van deze module worden aan de orde gesteld.
De eerste dag van deze 3-daagse bijeenkomst starten we in het hotel. De tweede dag vertrekken we gezamenlijk met de bus naar indoor skydive te Roosendaal waar we in de windtunnel kunnen ervaren wat er tot de mogelijkheden gaat behoren wanneer we een juiste techniek leren toepassen. Maar natuurlijk gaat u pas de windtunnel in, nadat u zich goed hebt voorbereid. U krijgt een uitgebreide begeleiding en instructie van een professioneel instructeur voordat u de windtunnel in stapt, en gaat indoor skydiven. Deze ervaring transformeren we naar uw praktijk en u verkrijgt nieuwe inzichten hoe ‘anders’ om te gaan met die weerbarstige praktijk. Het gaat er niet om wat NIET kan, maar het gaat er om wat MOGELIJK zou kunnen zijn.
9
5. De designfase. Verdieping en praktijk. Locatie Hotel ……………………………... Start 11 april 2016 om 10.00 uur. Einde 12 april 2016 om 15.00 uur. In deze fase formuleert u een toekomstbeeld dat voor u haalbaar is. Door gebruik te maken van inzichten en ideeën van de andere deelnemers bepaalt u wat voor u als individu mogelijk is. Vanuit de inzichten, verworven tijdens de vorige fasen kunt u bepalen wat er ZAL zijn in uw eigen praktijk.
We brengen aan de hand van kwaliteitsinzichten uw perspectieven en kritische succesfactoren in beeld. We dagen u uit om ‘de lat hoog te leggen’ maar wél binnen het haalbare. We kijken daarbij kritisch naar de praktijk maar we steken onze kop niet in het zand. We brengen evenwicht aan tussen de instrumentele en de niet-instrumentele aspecten van de organisatie.
6. De destinyfase. Verdieping en uitwerking van het persoonlijk actieplan. Locatie wordt nader bekend gemaakt. Start 6 juni 2016 om 11.00 uur. Einde 8 juni 2016 om 14.00 uur. We kiezen een locatie om in alle rust te kunnen werken aan de destinyfase. Een ideale locatie voor bezinning, collegiale ondersteuning en creativiteit om daarmee vorm te geven aan de afspraken met jezélf. Wat gaat u doen? Welke stappen gaat u ondernemen om vorm en inhoud te geven aan uw toekomstbeeld.
Wat KAN ik laten zijn? Is de centrale vraag. Op welke manier kan ik ‘de nieuwe inzichten’ implementeren binnen mijn organisatie en op welke manier is mijn stijl van leidinggeven het meest effectief?
7. Follow –up. Locatie (wordt nader bekend gemaakt). Start 5 september 2016 10.00 uur. Einde 5 september 2016 16.00 uur Tijdens deze dag gaan we de ervaringen uitwisselen die we hebben opgedaan bij het implementeren van het actieplan. We delen de informatie, kunnen elkaar nog voorzien van advies en mogelijk het persoonlijk actieplan nog aanscherpen.
10
Enkele praktische zaken…. Werkbelasting: Deze Leergang is zeer intensief . Naast het volgen van de modules dient men rekening te houden met een studiebelasting van tenminste 10 uur na iedere module voor het uitwerken van de opdrachten, het lezen van artikelen en het doen van waarderend onderzoek binnen de eigen organisatie. Combineren met werk. Wij begrijpen dat deze leergang een behoorlijke druk zal veroorzaken op uw agenda. Wij hebben er dan ook alle begrip voor wanneer u door ziekte of ‘force majeur’ bepaalde onderdelen niet kunt bijwonen. De begeleiders zullen alles in het werk stellen om u te informeren. Van alle bijeenkomsten worden verslagen gemaakt door de begeleiders die voor alle deelnemers beschikbaar zijn en digitaal worden toegezonden. Dit is uw eerste aanknopingspunt wanneer u niet aanwezig zou kunnen zijn. Daarnaast zijn er natuurlijk uw directe collega’s van deze groep die u kunnen informeren. De begeleiders kunnen tevens worden geraadpleegd om u zo goed mogelijk te informeren.
Certificaat.
Na succesvolle beëindiging van deze leergang zal u een certificaat van deelname worden overhandigd met als bijlage een korte impressie van de inhoud en de namen van de begeleiders en gastsprekers.
11
Begeleiding: Uw vaste begeleiders van deze leergang zijn: Frank van Ree Jan van den Braak.
Frank is analytisch en scherp in het doorgronden van samenwerkingsprocessen. Hij heeft een passie voor innoveren en ruime ervaring met wet- en regelgeving binnen de gezondheidszorg. Na zijn promotie: gezondheidsrecht en –filosofie, heeft hij jarenlang samengewerkt met Jan binnen het Zaans Medisch Centrum. Gezamenlijk hebben zij gedurende 6 jaar een uniek programma ontwikkeld en uitgevoerd voor ‘sleutelfunctionarissen’ van dit ziekenhuis.
Jan is een bevlogen begeleider en trainer. Hij heeft een passie voor innoveren en veranderen als intermenselijk proces in teams en organisaties. Jan heeft ruime ervaring opgedaan als veranderkundige in zorg, welzijn en onderwijsinstellingen. Hij begeleidt ruim 10 jaar diverse organisaties op het gebied van transities op basis van appreciative inquiry na zijn promotieonderzoek in 2005 gericht op deze filosofie.
Naast deze begeleiders zullen gerenommeerde gastsprekers een bijdrage leveren afhankelijk van hun beschikbaarheid. Benaderd worden hoogleraren, docenten en praktijkfunctionarissen die beschikken over een ruime kennis en ervaring hebben met de onderwerpen van deze leergang.
12
Investering: De investering voor de Leergang Zingevingsgericht Leidinggeven in Zorg en Welzijn bedraagt € 11.995,- per deelnemer. In dit bedrag is inbegrepen de overnachtingen, ontbijt, lunch en diner. Inbegrepen is tevens het gezamenlijke busvervoer en de sky dive activiteit. Niet inbegrepen is het eigen vervoer naar en van locaties en de BTW.
De organisatie is een samenwerking tussen:
AiC-Nederland Van Ree Organisatieadvies
13