‘Papadum’? geeft antwoord op pagina 3
23 Vrijdag Mei2008
Werkt bevrijdend. Verdonk tegen Hamer
Oranje
TON’er Rita en PvdA-fractieleidster Mariëtte en stonden gisteren in het verantwoordingsdebat lijnrecht tegenover elkaar. De tussenstand: een nipte 1-0 voor Hamer.
De bondscoach kan tijdens het EK geen beroep doen op de adviezen
Ruzie tussen Cruijff en Van Basten zit diep, heel diep
Genieten van de strijd
00
van Johan Cruijff. De twee ‘vrienden’ blijven ernstig gebrouilleerd.
05
24
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Zo overleef je de oliecrisis .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Afslankkuur Illegale handel
Vrouwenplas valt in foute handen Op internet is een clandestiene handel ontstaan in zwangerschapsmedicijnen die worden gebruikt om af te slanken. Jojanneke van den Berge Arjan Terpstra AMSTERDAM
...
GETTY IMAGES BEWERKING: DE PERS
De prijs van een vat olie ging al door de 135 dollar-grens. Wie zijn geld niet langer bij de pomp wil weggooien, doet zonnebloemolie in de tank. P12
De honderden zwangere vrouwen die jaarlijks urine afstaan om er vruchtbaarheidsmedicijnen van te laten maken, moesten eens weten. Het middel waaraan zij meewerken, Pregnyl van Organon, wordt op internet door malafide aanbieders als afslankmedicijn verkocht. Er wordt goed geld aan de ‘hCG-kuren’ verdiend: een hoeveelheid Pregnyl van 5 euro wordt verkocht als 23-dagenkuur, voor liefst 95 euro. De sites van postorderbedrijfjes flirten uitbundig met de merknamen Pregnyl en Organon, om hun eigen flinterdunne merites te verhullen. ‘Wij voegen de bijsluitertekst toe, zodat u precies weet waar u aan toe bent’, schrijft HCG Europe. Wie erachter zitten is niet te zien. ‘Die wereld is zo zwart als de neten’, zegt afslankarts Marcel Menko. Hij schaft Pregnyl bij de apotheek aan en waarschuwt op zijn site voor internetaanbieders. Zijn zorg ligt bij cliënten die hun klachten over internetkuren bij hem uiten. ‘Pregnyl moet tussen de twee en vijftien graden Celsius worden bewaard. Daar is bij postorderbezorging geen kans op, daarmee verandert de werking van het hormoon.’ Pregnyl mag alleen
onder supervisie van een arts worden gebruikt. ‘Begeleiding via mail’ is standaard, maar wie je begeleidt is mistig. Pregnyl is nooit bedoeld voor afslanken maar velen zien het als ideale methode: injecties met hCG bevorderen vetverbranding en onderdrukken hongergevoel. Organon keurt dit ten zeerste af, omdat het niet werkt, maar zegt weinig te kunnen doen zolang oneigenlijk medicijngebruik niet strafbaar is. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft zich tegen hCG als afslankmiddel uitgesproken, maar treedt niet op. Organon haalt het hCG-hormoon voor Pregnyl uit urine van zwangere vrouwen, die wordt ingezameld via Moeders voor Moeders. Vrouwen in de eerste zestien weken van hun zwangerschap staan gratis urine af om anderen te helpen zwanger te worden. Ampullen met Pregnyl worden verkocht aan groothandels en apotheken. In Nederland is het alleen op recept te verkrijgen, maar waarvoor de artsen het product aanschaffen wordt niet gecontroleerd. Op de vraag of Organon nagaat wat met de bijeengeplaste hCG gebeurt, blijft men het antwoord schuldig. ‘Wij zijn alleen verantwoordelijk voor de indicatie van Pregnyl als zwangerschapsmiddel.’ Uit eigen onderzoek zou blijken dat slechts een half procent van de productie in verkeerde handen valt. Lees meer op pagina 6
2
Nieuws
Relipolitiek Familie geeft premier gelijk
Alweer seks in de villa.
Jaap en Kelly onder douche.
Bewoonster Amanda danst topless.
Jaap rolt in zijn eigen kots.
Het elfde gebod van Balkenende: Gij zult niet klagen Nederlanders moeten niet zo klagen, vindt premier Balkenende. Zijn oproep komt uit een christelijk hart, zegt Tannetje Balkenende.
Er werd heel wat afgezoend.
De vermeende aanranding.
Eva Ludemann Jan Hein Strop
De Gouden Kooi Vrouwen keken het meest
BUNSCHOTEN/EDERVEEN
Ordinair geflikflooi en verbaal geweld
Het gedachtengoed van Jan Peter Balkenende ligt te verstoffen in een schuurtje in Ederveen. Govert Kool van de gelijknamige theologische boekhandel stommelt langs de planken. Daar staat het. Tussen Ontworsteld leven, een verhaal uit de Reformatietijd in de 16e eeuw en Jan en Joop proberen het met paarden. Op de verbleekte rug is de titel goed te lezen: Ik zal niet klagen als ik lijd (1987). Auteur: W.P. Balkenende. ‘Nederland heeft een veel te negatief zelfbeeld. Ik heb niets met klagerigheid en cynisme’, zei Jan Peter Balkenende woensdag in de Tweede Kamer. In een pr-filmpje bezingt de premier de zegeningen van Nederland. Heeft Nederland niet de laagste werkloosheid van de EU? En wordt ons land niet veiliger en duurzamer? ‘De kracht van Nederland is de kracht van alle Nederlanders samen.’
De eerste baby die werd verwekt tijdens een realityserie en een bewoner die rolt in zijn eigen kots. Na 607 dagen is er ein-de-lijk een einde gekomen aan De Gouden Kooi. Redactie binnenland AMSTERDAM
...
Nog voordat de deuren van de luxe villa in Eemnes in oktober 2006 opengingen, was De Gouden Kooi al omstreden. Iedereen, politici voorop, sprak er schande van dat mensen voor misschien wel jaren opgesloten werden – en dat alleen maar uit honger naar geld. De spelregels waren doodsimpel: wist je iedereen dat huis uit te pesten, dan mocht je voorgoed in de peperdure villa blijven wonen. Dat bleek al snel niet verleidelijk genoeg – en dus nam de winnaar gisteren het leuke bedrag van een miljoen euro mee naar huis. Meer dan het terrein van geldwolven was De Gouden Kooi natuurlijk de show van vechtpartijen, ordinair geflikflooi en het nodige verbale geweld. Zapte je in de begindagen naar Endemols geesteskindje, dan stuitte je consequent op een gillende Natasha: ‘Ik heb geen fuck met jou te maken! Je hebt geen respect! Krijg de te-
ring!’ Na haar vertrek was het vooral Jaap die de aandacht trok met zijn ontstellend leuke grappen. Zoals toen hij zijn zaad loosde in een melkpak en dat terugzette in de koelkast. Tussen al die vuilbekkerij door bloeide ook de liefde op. Bewoners Nadia en Dennis verwachten in augustus hun eerste kind, dat werd verwekt toen het tweetal nog in De Gouden Kooi zat. Een unicum: de eerste realitybaby ter wereld. Nadia en Dennis waren niet alleen: Claire en Huub trouwden vorige maand in de villa. De best bekeken uitzending was tot gisteren die van de halve finale op 15 mei. Toen keken ruim 1 miljoen mensen. Voor de tv zaten lang niet alleen maar Jaap-klonen en Dennisadepten: volgens programmeur RTL kijken vooral veel jongeren en studenten en volgens Stichting KijkOnderzoek kijken vrouwen meer dan mannen. Hoewel de show wegens tegenvallende kijkcijfers een korter leven was beschoren dan gehoopt (lees: niet oneindig), is dit einde misschien toch niet definitief. Gisteren zei producent John de Mol dat er mogelijk een vervolg komt. Mooier nieuws lijkt ons niet denkbaar. 1
...
De oproep is uit het hart gegrepen van achterneef Willem Pieter Balkenende, die evenmin tegen klagen kon. Verlamd door polio, hij was niet ingeënt, belandde hij in een rolstoel en begon aan een schrijverscarrière. ‘Staat tevredenheid nog in het woordenboek van de mens?’, vraagt hij zich af in zijn boek. Het antwoord is nee. ‘Zowel man als vrouw – én in de man de gehele mensheid – koos de verkeerde weg. De weg van God af… ’Ik zal klagen, bij al het goede’, werd het ontevreden treurlied’.
‘Staat tevredenheid nog wel in het woordenboek van de mens?’ Gij zult niet klagen, is het motto van de familie Balkenende. Een door christelijk geloof ingegeven motto’, zegt de bejaarde Tannetje Balkenende, weduwe van de overleden auteur en ver – ‘We hebben nog eens een kaart van hem gekregen’ – familielid van Jan Peter. ‘Net als wij gelooft Jan
Peter dat je moet aanvaarden wat God je heeft toebedeeld.’ In haar huis in Bunschoten getuigt de boekencollectie van een streng gereformeerd geloof. ‘Misschien heeft Jan Peter wel gelijk, dat we te veel klagen’, denkt Tannetje. ‘Maar hij moet niet doen alsof je nooit mag klagen, je moet kunnen zeggen wat je voelt.’ Lijden is onderdeel van het leven, vinden de Balkenendes. Op pagina 42 van ‘Ik zal niet klagen als ik lijd’: ‘Juist wij, gelovigen die door allerlei aardse ellende heen moeten, moeten met vreugde belijden de volkomenheid van de Heilige Schrift’. Vergeet niet, zo vervolgt Willem Pieter: ‘De lijdende Knecht des Heren heeft ons de weg gebaand tot de Vader’. ‘Ik heb nooit geen klacht over zijn lippen horen doen komen’, zegt boekhandelaar Kool. Hij kende de gehandicapte auteur goed. ‘Willem Pieter leefde naar zijn boek. Hij heeft zijn lot geduldig gedragen.’ Christus heeft voor ons geleden, weet ook onze premier. De aarde is slechts een doorgangshuis. Het boek van Jan Peters achterneef is nog slechts op twee plekken in Nederland te koop. In het Noord-Groningse Bedum of Hoogezand. Voor zo’n zes euro. 1
Se
opzaterdag
Morgen: $*'**" )-#,$%0 ,
'& ) ) */0* .3 '!-*/. , *-$-" (,$) ,$)* /-$) ---/-/'$),$)*1. 1$)& ' ) ./-- ) $)*)-,/3")
Nep-natuur Surfen en raften in de stad >> P 20
)).//,'$%& #4./$.")-&. ,)0**,# . 1 & )( .*) ,( , -/,! ) ) $) -. ) 0) )0 ,&*+ ,.*.&-. '# ,
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
,-*+. ,"1*,.0 ,-+, $$) ",*. -. )+-.,.$) #*, $% && ,$% *!! *(+)2 $% ",*. , ,/)- )*+ ",**.-. -..$*)-'-/" 0*'" **, )-+.$ )/1+*-.* -(-. ), *).0)"./ ) ,$#.( . .1 $#.-.$%3$%) '*.$ -1,/ 1 & )&,).0) ,')",.$- &/).*+#' )
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie tijdelijke wijzigingen OV: Volendam (bus) Asfalteringswerkzaamheden Arriva lijnen 112, 118 en 614. Halten Stadskantoor, Jan Platstraat, Schoener, Leendert Spaanderlaan en Kraggenburg vervallen. Amsterdam (bus) Spoorwerkzaamheden Reguliersbreestraat/Muntplein GVBlijnen 355, 357, 359, 362 en 363. Halte Rembrandtplein vervallen.
Vandaag
Morgen
Het is nog niet afgelopen met het lenteweer van de afgelopen dagen. De dag begint bijna overal zonnig. In de zuidelijke provincies is in de ochtend wel wat meer bewolking aanwezig. Later op de dag ontstaan er in het hele land stapelwolken, maar deze zullen de zon niet helemaal doen schuilgaan. Het wordt 20 tot 23 graden bij een zwak tot matige oosten wind.
In de loop van morgen worden de eerste tekenen van een weersomslag merkbaar. De dag verloopt eerst nog overwegend zonnig. In het noorden is nog kans op een blauwe hemel, in het zuiden is meer bewolking aanwezig. De temperatuur varieert van 20 tot plaatselijk 24 graden. In de loop van de middag neemt de bewolking in snel tempo vanuit het zuiden toe.
Den Haag (bus) Wegwerkzaamheden HTMlijnen 20 richting Leyenburg en 26 richting Kijkduin. Halten Monnickendamplein en Castricumplein vervallen. Zutphen-Arnhem (trein) - 25 mei Den Bosch-Tilburg (trein) 24-26 mei Schiphol (trein) 23 op 24 en 24 op 25 mei Utrecht CS-Arnhem (trein) 24- 25 mei MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Nieuws
3
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
BAN OP BLOTE BORSTEN IN KUIS STADHUIS VAN HUIZEN De gemeente Huizen in de provincie Utrecht heeft naaktschilderijen van kunstenares Ellen Vroegh verplaatst. Twee of drie mannen met een islamitische achtergrond en enkele baliemedewerkers hadden volgens een gemeentewoordvoerder over het uitzicht geklaagd. De schilderijen hingen sinds dinsdag in de publieksruimte van het gemeentehuis. Omdat Huizenaren soms in de ruimte moeten zijn om zaken te regelen, konden ze volgens de woordvoerder niet om de gestileerde werken heen. ‘In
een museum koop je een kaartje en is het een bewuste keuze om te gaan kijken. Hier werd het onbedoeld opgedrongen.’ Daarom zijn de schilderijen ongeveer tien meter verderop gehangen, in een gang waar het publiek meer geëxposeerde schilderijen kan bekijken. De gemeente spreekt tegen dat ze zich laat ‘koeioneren door de islam’, zoals Vroegh in De Telegraaf liet optekenen. ‘Ook als mensen met een andere achtergrond hadden geklaagd, hadden we ze verplaatst.’ 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Levenslang tegen Fourniret Katarina, Wranga, Shan, Fatima, Louisa en Rafaella missen de discipline. KICK SMEETS
Onderwijs ‘In Kirgizië zijn de scholen beter’
Dom worden in Holland Buitenlandse modelleerlingen veranderen in Nederland in luie nietsnutten. ‘Ik zag iedereen niksen. Ik dacht: dat kan ik ook!’ Marten Blankesteijn AMSTERDAM
...
Het verschil tussen Nederlandse en buitenlandse scholieren? Herman Engering, conrector van het Amsterdamse Berlage Lyceum, hoeft niet lang na te denken. ‘Buitenlandse leerlingen denken dat je huiswerk echt moet maken. Het duurt een paar jaar voordat ze weten dat dat in Nederland niet de bedoeling is.’ De zes meisjes in de gymzaal, net klaar met hun havo-examen Engels, lachen instemmend. Ze kwamen uit Afghanistan, China, Kirgizië, Marokko en Slowakije als brave, gedreven leerlingen die zo snel mogelijk in de houding gingen staan als de leraar binnenkwam. Maar aan het eind van hun Nederlandse opleiding is daar weinig meer van over. ‘Toen ik hier kwam wilde ik mezelf bewijzen’, zegt de 21-jarige Fatima, die vijf jaar geleden vanuit Marokko naar Nederland kwam. Vrolijk: ‘Ik zag iedereen
niksen. Ik dacht: dat kan ik ook!’ ‘In China zijn de vakken veel moeilijker’, vindt Shan (20). ‘En als je een slecht cijfer haalt, bellen ze meteen naar je ouders.’ ‘Alles wordt gecontroleerd in Kirgizië, elke dag’, zegt Rafaella, de 17-jarige scholier die met haar moeder naar Nederland kwam. ‘Er is geen enkel excuus om je huiswerk niet af te hebben. Toetsen werden ook nooit aangekondigd.’ De verhalen blijven komen. De leraar was een autoriteit, praten was niet toegestaan, ze werden de les uitgestuurd omdat hun potlood niet geslepen was, moesten hun huiswerk eerst in klad maken omdat het foutloos moest worden opgeschreven, kregen elke avond bijles van leraren die thuis langskwamen. ‘Het is hier in Nederland veel gezelliger’, zegt de Slowaakse Katarina (19). ‘Maar is dat beter?’ Nee, vindt Rafaella. Ze heeft nog contact met haar leeftijdsgenoten in Kirgizië, en ze schrikt van het verschil. ‘Ze hebben zoveel kennis. Ze kiezen geen bepaalde richting, maar ze leren overal alles van. Ze weten héél veel meer dan wij. Echt erg.’ De 20-jarige Louisa, die geboren
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Immigranten worden Zuid-Afrika uitgejaagd
werd in Nederland en op haar tiende emigreerde naar Marokko, heeft dezelfde ervaring. ‘Het was heel streng, en dan ook nog drie uur bijles ’s avonds – ik dacht dat ik gek werd. Maar ik voelde wel dat ik wat deed. Ik werd ook beloond, ik merkte dat ik wat leerde.’ Zes jaar later keerde haar gezin terug naar Nederland. De harde aanpak betaalde zich uit. ‘Toen ik hier nog op de basisschool zat, verwachtten ze dat ik niet eens mavo zou kunnen doen. Toen ik terugkwam kon ik meteen naar het vwo, ook al had ik de taal zes jaar niet gesproken. Dankzij die discipline.’ Is er dan ook nog iets positiefs te melden? ‘Hier bereiden leraren je meer voor op het echte leven’, zegt Katarina. ‘Ze leren je je kwaliteiten te verkopen. In Slowakije hoefde ik nooit te presenteren, maar hier wel. Daar ben ik veel zelfverzekerder van geworden.’ Rafaella: ‘In Kirgizië word je zelfs met een universitaire studie marktkoopman. Er zijn geen mogelijkheden. Als ik mijn klasgenoten zie, denk ik wel eens: in mijn land zouden ze echt alles doen om hier les te kunnen volgen, maar jij zit hier maar lui te zitten.’ 1
Levenslang, zonder de mogelijkheid van vervroegde vrijlating. Dat heeft het Franse openbaar ministerie gisteren geëist tegen de van seriemoord verdachte Michel Fourniret en diens vrouw Monique Olivier. De 66-jarige Fourniret staat terecht voor het tussen 1987 en 2003 verkrachten en vermoorden van zeven meisjes en vrouwen in de leeftijd van 12 tot 21 jaar. Al deze moorden heeft hij bekend. Zijn 59-jarige echtgenote wordt verdacht van
Etsen Picasso gestolen Uit een galerie in Florida zijn in de nacht van woensdag op donderdag twee etsen van Pablo Picasso gestolen. De waarde van de twee kunstwerken wordt geschat op 450.000 dollar (286.000 euro).
De populaire. CAMERA PRESS/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Van Dale geeft antwoord
Papadum Eens in de tien jaar kijken deskundigen kritisch naar de spelling. Die periodieke revisie – de laatste was in 2005 – vindt plaats in opdracht van de Nederlandse Taalunie. Men gaat dan na of de regels nog voldoen en of er bij vorige herzieningen misschien fouten zijn gemaakt die moeten worden rechtgezet. En niet in de laatste plaats: de schrijfwijze van nieuw ontstane woorden wordt vastgelegd. Een woord dat in 2005 voor de nodige hoofdbrekens moet hebben gezorgd, is papadum. Dat is volgens Van Dale een ‘zeer dunne, in olie gebakken pannenkoek uit India’. Voordat die schrijfwijze eenmaal vaststond, is er vast heel wat overlegd tussen de taalkundigen. Maar waarover dan? Over het feit dat dit woord op internet in minstens twaalf (!) verschillende spellingen kon worden aange-
medeplichtigheid aan vijf van de moorden. Fourniret werd in juni 2003 in België gearresteerd na een 13-jarig meisje te hebben ontvoerd. Het meisje wist al snel te ontsnappen en waarschuwde de politie.
troffen. Telt u even mee? Papadum, popadum, pappadum, poppadum, papadam, popadam, pappadam, poppadam, papadom, popadom, pappadom, poppadom. De taalgeleerden moeten zich bij een cursus niet-westerse percussie hebben gewaand. En dan hebben we het nog maar even niet over alternatieve benamingen als appala, pappad en papari, waaronder dit ogenschijnlijk zo eenvoudige gerecht ook voorkomt.
Praktijkgids Spelling
De annalen vermelden niet hoe men uiteindelijk de knoop heeft doorgehakt. Misschien is er iemand naar de winkel gestuurd om op het etiket te kijken. Of is men gezellig Indiaas gaan eten. Hoe het ook zij, aan alle onzekerheid kwam een einde: sinds 2005 schrijven we papadum. 1 www.depers.nl/vandale
De Vier
4
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE COMEBACK
Q&A 06-53475XXX
Bartels De Filosoof ‘Ik zag mezelf in die tijd als een soort Columbus. Een ontdekker, een innovator.’
Cisca’s Meetlat kost enorme buidel geld
Losgeslagen gek is nu filosoof Eric Bartels is terug. De flamboyante ondernemer die vooral bekend is van het faillissement van zijn reclame- en internetbedrijf Magic Minds, heeft een nieuwe roeping gevonden. De provocerende ondernemer Eric Bartels kreeg een flinke klap van het faillissement van Magic Minds en werd door de pers de grond ingeschreven. Hij stortte zich op de filosofie en schreef een boek. In zijn vuistdikke boek Mens, het geheim van het zijn beschrijft de zelfbenoemde filosoof wat de mensheid drijft en waar het naar toe gaat met de wereld. ‘Je denken is van invloed op je succes’, orakelt de 51-jarige Bartels. ‘Ik wil met mijn boek mensen helpen iets nieuws te doen.’ Hij combineerde de inzichten van filosofen, economen en wetenschappers. ‘Maar ik heb geprobeerd het niet te zweverig te maken.’ Sinds een paar jaar past Bartels met zijn bedrijf Unthink als een soort Emile Ratelband zijn theorieën toe bij klanten als Bovag, SNS en Wehkamp. Lachend: ‘Ratelband vind ik een beetje te plat, wij gaan dieper.’
DE AWARD
De opkomst en ondergang van Magic Minds was in 2002 uitgebreid op televisie te zien in een vijfdelige documentaire van de RVU. Het leek altijd feest in het statige pand aan de Prins Hendrikkade, waarin eerder al het spirituele centrum Oibibio van Ronald Jan Heijn failliet ging. Vijftien miljoen euro later trokken de investeerders de stekker uit het bedrijf. ‘Ik heb nog altijd last van Magic Minds’, zegt Bartels. ‘Ik werd neergezet als een soort losgeslagen gek en van dat imago kom je moeilijk af. Ook nu beginnen journalisten altijd als eerste over het faillissement van Magic Minds, terwijl ik van de twintig jaar dat ik ondernemer ben er zeventien winst heb gemaakt. Maar daar hoor je niemand over. In Nederland is men heel erg op je falen gericht.’ Dat hij een grote bek heeft en graag provoceert, heeft niet geholpen bij de beeldvorming, geeft ook Bartels toe. ‘Ik zag mezelf in die tijd als een soort Columbus. Een ontdekker, een innovator. Ik dacht dat het wel gewaardeerd zou worden. Ik heb er een flinke klap van gehad, maar kan het inmiddels loslaten.’ Na het faillissement stortte Bartels zich op de filosofie en het schrijven
Margriet van der Linden wordt pas in september écht de baas van Opzij, nu al maakt ze een eind aan de Feministische Meetlat, de succesvolle interviewserie van haar voorvangster. Ex-hoofdredactrice Cisca Dresselhuys: ‘Zij is 38 en denkt: zo ga ik het doen.’ Typisch gevalletje meidenkift. ‘Haha, hoe zeg je dat ook al weer? Dat zijn uw woorden. Het is toch heel logisch dat een nieuwe kracht een eigen stempel wil drukken op het blad? En meidenkift is een seksistische benaming, want bij mannen gaat het net zo. Als uw hoofdredacteur ooit vertrekt gaat het echt niet anders.’
Eric Bartels neemt mannen in een jurk niet serieus. MARCO OKHUIZEN
van zijn boek, om een paar jaar geleden samen met zijn vrouw Unthink op te richten. Zonder kantoor en vast personeel. ‘Ik vergader in de kroeg, of ik ontvang klanten thuis. Het is heerlijk om van die last af te zijn.’ Als een soort bedrijfspsychiater draait Bartels naar eigen zeggen ‘een enorme omzet’. Al duurde het wel even voordat bedrijven openstonden
voor de theorieën van de filosoof. ‘Inmiddels hebben ze gemerkt dat het werkt en krijg ik erkenning.’ Provoceren doet hij nog steeds graag. Zo vertelde hij een aantal boeddhistische monniken eens dat ze het beste product hebben, maar de slechtste marketing. Bartel: ‘Geen zakenman neemt mannen in een jurk serieus.’ 1
Nederlands model krijgt altijd een prijs Pinpasfraude of porno geen bezwaar
Het kan niet op voor de pas 15-jarige Ymre Stiekema. Vorige maand sleepte ze nog een contract van honderdduizend dollar in de wacht tijdens de internationale Elite Model Look. Alsof het niet genoeg is voor een Groningse puber, ging ze er gisteren weer vandoor met de hoofdprijs op de Dutch Model Awards. ‘Wij hebben hoge verwachtingen van haar en denken nog veel van haar te horen in de internationale modewereld’, zo hoorden Koster en Jojanneke de jury vertellen. Dat ge-
loven we graag, maar Ymre doet er volgens ons beter aan niet al te veel waarde aan de prijs te hechten. Want wie kreeg eigenlijk geen prijs uitgereikt? Mode-ontwerper Percy Irausquin viel als Designer of the Year in de prijzen. Actrice Hanna Verboom werd bekroond met een Talent Award. Zelfs het 40-jarige topmodel Frederique van der Wal kreeg een oeuvreprijs uitgereikt uit handen van model Wendy Dubbeld. En als klap op de vuurpijl reikte couturier Frans Molenaar ook nog
eens een Style Award uit aan Holland’s Next Top Model-winnares Kim Feenstra. Het geplaagde model kwam eerder in het nieuws omdat ze pinpasfraude had gepleegd en op 17-jarige leeftijd in een pornofilm speelde. Eind maart raakte ze in opspraak toen ze een meisje in een discotheek had aangevallen. Uitgelezen kans voor de positivo's van de modewereld om haar veren in de elegante reet te steken. Volgens de jury dankte Feenstra haar overwinning aan ‘onvoorwaardelijk doorzettingsvermogen’. 1
U doet wel erg luchtigjes. ‘Nou, ik wist het natuurlijk ook al wat langer. En het scheelt dat ik al veel ander werk heb. Kijk, dit is haar idee. Wat kan ik daar nog aan toevoegen?’ Dat u het belachelijk vindt. ‘Ik vind wel dat als je ergens nieuw binnenkomt je beter eerst even rustig rond kunt kijken. Ik begrijp ook dat ze nog niet echt een alternatief heeft. Dat zou ik zelf anders hebben gedaan. Maar goed, zij is 38 en denkt: zo ga ik het doen.’ Het is het hoogtepunt van Opzij. ‘Dat kan ik moeilijk zeggen. Maar het is zeker het meest spraakmakende. Het zal een uitdaging zijn om met iets vergelijkbaars te komen.’ Zie we de Meetlat nog ergens anders terug? ‘Niet in een concurrent van Opzij. Dat hebben we afgesproken.’ Maar wij kunnen u bellen? ‘Nou, als u met een enorme buidel klaar staat...’
Ymre Stiekema. HANS DE VRIES
Aan wat voor bedragen moeten we denken? Even stilte. ‘Dat zeg ik niet.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Bloemenjuwelier
W FEMMETJE
DEWIND
ow’, zei ik tegen mijn vriend, ‘moet je zien wat mooi’. We liepen door de Cornelis Schuytstraat in Amsterdam en mijn oog viel op een fenomenaal mooie compositie van takken en bloemen in de etalage bij bloemsierkunstenaar Menno Kroon. Op straat stonden lantaarns met brandende kaarsen erin. Je had gewoon zin om bij Menno Kroon te gaan wonen. Mijn vriend bukte om het prijskaartje van een van de lantaarns te bekijken. ‘Goh, 200 euro’, zei hij neutraal. ‘Ver-
derop zit een hele leuke bloemenstal, stuk vriendelijker geprijsd ook.’ ‘Maar daar hebben ze niet zulke prachtige takken’, zei ik. ‘Nee’, zei hij, ‘daar moet je drie stappen verder voor zetten, dan ben je in het Vondelpark, daar hangen ze aan elke boom. Een klein stormpje en je kunt het huis er vol mee zetten. ‘En toch wil ik even naar binnen’, zei ik. ‘Wat jij wilt’, zei hij. Bij de bloemsierkunstenaar was het schemerig. De bloemen stonden opgesteld in vazen, emmers hoorden er niet
meer bij. Ook de kleine zwarte bordjes waar met krijt de prijs op gekalkt stond, waren alom afwezig. Op de grond geen afgehakte stelen, plenzen water of verdwaalde elastiekjes; nee een strak designvloertje, waar een druppeltje de toorn van de hippe interior designer zou doen ontvlammen. ‘Goedemiddag’, sprak de bloemkunstenaarverkoper in het voorbijgaan. Hij had het druk, ondanks dat er niemand in de winkel was. Hij liep door om een roos uit een vaas te pakken, daarna liep hij terug, schikte de roos zorgvuldig in een andere vaas en zette die op de toonbank. ‘Kunt u mij vertellen’, vroeg ik na een tijdje, ‘hoeveel die takken in de etalage kosten?’
‘Takken?’ zei hij geschrokken. ‘Ja, nou ja takken, dat boeket?’ Mijn vriend keek op zijn horloge. ‘Ja, die takken’, zei hij. De verkoper hield even stil alsof hij deze impertinente opmerking wilde laten wegzakken in een kleurloos onderbewustzijn waar alle bloemenbeledigingen een zerk hadden. ‘De bloesem 2008 kost 28 euro per loot’. ‘Per TAK?’ zei mijn vriend, nu wel geschrokken. ‘Ja. Maar wij verkopen alleen per vijf loten, een samenstelling komt dan op 140 euro.’ ‘Nou, waar wacht je nog op’, zei mijn vriend. ‘Op een klein stormpje’, zei ik. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Stoute Yolanthe (1)
Stoute Yolanthe (2)
Stoute Yolanthe (3)
Yolanthe Cabau van Kasbergen moet 2.500 euro boete betalen voor het omrijden van een flitspaal in een BNN-programma.
De sexy actrice en presentatrice leek gisteren niet zelf in de rechtszaal te verschijnen, maar kwam na een kwartier toch nog aankakken.
‘Ik ben me ervan bewust dat ik voor een bepaalde doelgroep een voorbeeldfunctie heb’, verklaarde ze schuldbewust. ‘Het is dan ook een hele domme actie wat ik heb gedaan en ik heb er spijt van.’
Binnenland
5
Verantwoordingsdebat Hamer strijdt als de beste
Battle of the babes is begonnen in Den Haag Twee strijdlustige dames lieten voor het eerst hun wapenuitrusting kletteren op het Binnenhof. PvdA-fractieleider Mariëtte Hamer en TON-boegbeeld Rita Verdonk gaan elkaar vaak tegenkomen.
Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
A
nderhalve week geleden belde een redacteur van het programma Spijkers met Koppen: durfde ik op de radio de inhoud van mijn stukjes te herhalen over Max van Weezel, voorzitter van perscentrum Nieuwspoort? Het antwoord kwam me op een uitnodiging te staan. In mijn geval is een uitnodiging voor een programma veelal voorlopig – vlak voor de uitzending wordt de definitieve tafelschikking bepaald, altijd kunnen zich onderwerpen aandienen waar gasten bijhoren die leuker zijn. Toch maak je alvast je agenda leeg, omdat je moet staan voor wat je schrijft, jezelf voor een vriendelijk mens wilt houden en ook weer niet elke dag ergens voor wordt gevraagd. Bij het programma wilden ze mijn serie columns tegen de Nieuwspoortvoorzitter niet gebruiken voor een gesprek over de journalistieke cultuur op het Binnenhof, ze wilden het conflict zelf aan hun tafel hebben, en om dat te bereiken werd ook de voorzitter uitgenodigd. Het kostte moeite de agenda leeg te maken, al tijden zocht ik naar wat ongestoorde tijd om iets langs te maken. Toen het was gelukt, belde de redacteur. Het debat ging niet door. Waar ik van de ingewijden die bij mooi weer de terrassen op het Plein bevolken had gehoord dat de colle-
DEN HAAG
...
ga’s in het Nieuwspoortbestuur het Van Weezel hadden afgeraden naar het programma te gaan, had Van Weezel het zelf op ‘privé-omstandigheden’ gehouden. Een week later ging opnieuw de telefoon: de komende zaterdag zou
Durfde ik op de radio de inhoud van mijn stukjes over Max van Weezel te herhalen? het wel doorgaan. Wilde ik nog wel? Alleen als je zeker weet dat het doorgaat, zei ik. ‘Absoluut’, zei hij, ‘al kan zich natuurlijk altijd nog een grote politicus aandienen.’ Een grote politicus – daarmee wordt een Nederlandse politicus bedoeld die niet graag in de media verschijnt. Daarvan komen er steeds meer. Een heel seizoen hield Balkenende de makers van Pauw & Witteman aan het lijntje, bij gebrek aan gasten werd Nova Politiek van het scherm gehaald. Opnieuw ging het niet door; Van Weezel moet ergens een lezing geven, ditmaal is het ongelogen, ik heb een ongestreeld ego en nog steeds niets langs gemaakt. 1
Integriteit Rita Verdonk verheugt zich op haar interruptie bij Hamer. WFA
ten op de tweede ronde. Als in een Hollywoodscenario liep de spanning hoog op. Verdonk was pas de laatste fractieleider die aan het woord kwam. Verdonk nam eindelijk eens aan een groot debat deel. Ze beschreef de regering als een kabinet van ‘veel woorden en weinig daden’. Ze had maar vijf minuten, dus noodgedwongen hield ze het kort en krachtig. Met name het Generaal Pardon kon geen genade vinden in haar ogen. Mariëtte Hamer hield zich rustig en liet Femke Halsema het vuile werk opknappen. Als een echte strateeg wachtte de PvdA-fractieleider tot het allerlaatst om toe te slaan. Fijntjes vroeg ze Verdonk of die een avond eerder bij het grote de-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Scheefhuurders
RIJKE STINKERD WOONT VAAK IN GOEDKOPE WONING Goedkope huurwoningen worden vaak bewoond door mensen met een te hoog inkomen. Deze ‘scheefhuurders’ profiteren van de investeringen die de overheid doet om de huren betaalbaar te houden voor mensen met een laag inkomen. Dat blijkt uit een studie van het Centraal Planbureau (CPB). Het rijk steekt jaarlijks 14,5 miljard euro in de huurverlaging van woningen. Gemiddeld dalen de huurprijzen door die financiële injec-
Vreemdeling in Den Haag
Radio
Dirk Koppes
Eindelijk kreeg verantwoordingsdag gisteren het vuurwerk dat deze nieuwe traditie verdient. De regering had zich in een lange brief de nodige klopjes op de eigen schouders gegeven: het gaat goed, dus Nederlanders moeten niet zeuren, vinden Balkenende en Bos. De oppositieleiders stroopten verlekkerd de mouwen op om gaten te schieten in de brief van het kabinet. Aan CDA-man Pieter van Geel en vooral de nieuwe PvdA-fractieleider Mariëtte Hamer de ondankbare taak om het regeringsbeleid te verdedigen. Erg vlot kwam Hamer tijdens haar eerste grote optreden niet uit haar woorden, haar stelling dat de PvdA zijn verantwoordelijkheid neemt en ‘met kleine stapjes vooruit’ zijn ‘grote idealen aanpakt’ klonk niet erg inspirerend. Pas toen D66-leider Pechtold de regering van kiezersbedrog beschuldigde inzake de kinderopvang leefde ze op. Misschien dat Hamer geen vloeiende speeches houdt, strijd leveren kan ze als de beste. Als een van de weinige punten van zelfkritiek noemde ze dat het makkelijker moet worden om inburgeringscursussen te regelen, nu heerst er bij ROC’s in het land een chaos. Een echt Verdonk-onderwerp, als voormalig minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie heeft zij de verplichte inburgering ingesteld. Toen Rita naar de interruptiemicrofoon liep, leefde de hele Kamer dan ook op. In haar vertrouwde robuuste taalgebruik noemde Verdonk de PvdA ‘de partij van pappen en nathouden’, een partij waarvan de mensen thuis ‘op hun handen mogen blijven zitten’. Hamer schoot meteen terug met de opmerking dat de rotzooi bij de inburgeringscursussen vooral aan Verdonk zelf te danken is, dus dat haar kritiek ‘een motie van afkeuring tegenover uzelf’ is. Na alle interrupties had Hamer geen spreektijd meer, het was wach-
Column
tie met de helft. Slechts 6,75 miljard euro van die huurverlaging komt uiteindelijk bij bewoners met een laag inkomen terecht, zo blijkt uit de studie. Volgens het CPB is die ontwrichting een belangrijke oorzaak van de problemen waarmee de woningmarkt momenteel worstelt. Mensen met een laag inkomen kunnen geen betaalbare woning vinden en starters moeten vaak jaren op een huis wachten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
‘Paal van Bernhard’ onder de pannen Het omstreden kunstwerk het Vrijheidsvuur, door zijn fallusvorm ook wel bekend als de ‘Paal van Bernhard’, heeft een nieuwe plek gekregen: het terrein van een studentenvereniging in Wageningen.
bat over haar inburgeringswet was. ‘Nee’, antwoordde Verdonk kort. Waarom niet, strooide Hamer nog wat zout in de wonde. ‘Die wet vind ik niet belangrijk meer’, stelde Verdonk, terwijl ze Hamer provocerend in de ogen keek. Mariëtte Hamer en Rita Verdonk gaan elkaar nog vaak tegenkomen. De strijd tussen de dames is nog maar net begonnen. 1
Schuilkerk voor klokkenluiders Novum AMSTERDAM
...
Ambtenaren en politiemensen die misstanden openbaren worden voortaan beter beschermd. Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken (PvdA) heeft gisteren aan de Tweede Kamer laten weten dat de identiteit van de melder afgeschermd moet kunnen worden. Ook moet er een
onafhankelijk instituut komen voor melders. Vorige maand werd duidelijk dat de huidige regelingen voor klokkenluiders bij de overheid niet voldoen. In een op de drie gevallen bleken ambtenaren ervan af te zien een misstand te melden, omdat ze bang zijn voor gevolgen voor zichzelf. Het blijft ook mogelijk integriteitschendingen te melden bij het al bestaande landelijke meldpunt. 1
6
Binnenland
Fraude Proletarisch pinnen
Per pin getild door een fantoom Pinpasfraude neemt nog altijd toe. Toch duurt het nog jaren voor onze passen skimming-proof zijn. Peter Schong AMSTERDAM
...
Marieke Rijsbergen stond het avondeten te koken toen ze een half jaar geleden werd gebeld door haar bank met de boodschap dat ze het slachtoffer was van skimming, of pinpasfraude. De betaalautomaat van de Xenos in Utrecht, waar ze een paar dagen eerder had gewinkeld, was gesaboteerd. In Duitsland en Italië hadden de dieven 1500 euro gepind. Skimming is een groeiend probleem. Maar de precieze omvang van de schade houden de banken geheim. In een strafzaak tegen vier Roemeense skimmers onthulde justitie vorige maand dat de schade in Nederland vorig jaar vijftien miljoen euro was. In het eerste kwartaal van dit jaar was
de schade al vier miljoen. Toch is dat op het totale aantal transacties peanuts: nog geen tiende, schat John Engelsman van Ultrascan, een bureau dat pinpasfraude onderzoekt. Hoe werkt skimming? Criminelen plaatsen op de pasgleuf van de pinautomaat een voorzetmond die de magneetstrip, waar de pasgegevens op staan, uitleest. Met een cameraatje spieken ze de pincode. Vervolgens wordt de voorzetmond weer verwijderd, uitgelezen en pasjes nagemaakt. Ten slotte gaan de boeven in het buitenland proletarisch pinnen. Sinds vorig jaar steekt een andere variant de kop op. Criminelen breken in bij winkels en brengen op de betaalautomaten een apparaatje aan dat de magneetstripgegevens en de pincode onderschept. Later wordt het apparaatje opgehaald of op afstand uitgelezen en slaan de dieven toe. Een nieuwe techniek is de handmachine. Nepkoeriers komen aan de
deur met een mobiel pinapparaat. Engelsman voorziet dat de handmachine deze zomer op de stranden opduikt. ‘Ik verwacht dat bendes horecapersoneel gaan werven. Dat gebeurt al in het buitenland.’ Een andere nieuwe truc is de sniffer. Betaalautomaten in winkels zijn vaak aangesloten op een centrale
Criminelen breken in en brengen een apparaatje aan op pinautomaten computer. De sniffer is spyware in de computer die alle betaalgegevens onderschept en doorstuurt. Om skimming te voorkomen, tonen displays op de pinautomaten een afbeelding van de pasgleuf. Wijkt de invoermond af van het plaatje, dan is
er mogelijk met de automaat gesjoemeld. ABN Amro heeft zijn invoermonden voorzien van een hologram die de echtheid garandeert. Banken roepen klanten op om hun pincode af te schermen en om een kredietlimiet in te stellen. Oude, fraudegevoelige betaalautomaten moeten voor 1 juli uit de winkels zijn. In andere Europese landen zijn de passen al voorzien van de EMV-chip, die moeilijker te kraken is. Dat duurt in Nederland nog tot 2010. Bob Goulooze van Currence, de organisatie die het betalingsverkeer regelt, geeft toe dat Nederland daardoor aantrekkelijker is voor pinpasfraudeurs. Het is een ingecalculeerd risico, legt Gijs Boudewijn van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) uit. ‘Zo’n tien jaar geleden is door Europay, Mastercard en Visa (EMV) besloten om wereldwijd over te stappen op chipbeveiliging. Toen begon een ingewikkeld traject waarin onder-
zocht werd wat voor chip dat moest worden, en dan moesten alle automaten en pasjes aangepast worden. Dat is nogal wat. Wij hebben bewust de ontwikkeling afgewacht, omdat er in Nederland bijna geen fraude was en is. Je maakt dan een afweging van hoeveel fraude kost en hoeveel extra beveiliging. Die financiële prikkel was erin Nederland veel minder.’ De oude betaalautomaten die de EMV-chip niet kunnen lezen moeten in 2013 verdwenen zijn, omdat winkeliers vlak na de overgang op de euro nog een aanpassing niet zagen zitten. 2013 is nog ver weg, geeft Goulooze toe. ‘Als de fraude te veel wordt, moeten er uiteraard snellere stappen genomen worden.’ Overigens is de EMV-chip ook niet helemaal waterdicht. Onderzoekers van de Cambridge University hebben de chip al eens gekraakt. Boudewijn: ‘Honderd procent veiligheid bestaat niet.’ 1
Vruchtbaarheid Moeders voor Moeders haalt al 77 jaar urine op
Een beetje medicijn bestaat uit duizenden liters plas De plas van zwangere vrouwen bevat een hormoon dat anderen kan helpen zwanger te raken. Een fabriek in Boxtel zet duizenden liters per jaar om. Arjan Terpstra BOXTEL
...
Liters vrouwenpies stromen door de pijpen. VINCENT VAN DEN HOOGEN
Heel lichtjes ruik je het, in de fabriek van Organon (tegenwoordig onderdeel van Schering-Plough) in Boxtel. Bij de machine die vrouwenurine uit de groene containers kiept. Maar op alle volgende afdelingen is de lucht zo zuiver als mogelijk is in een biochemische fabriek. Steriele roestvrijstalen vaten bepalen het beeld, metalen pijpleidingen transporteren urine, water, zuren. Personeel heeft stofjassen aan, veiligheidsbrillen op, haarnetjes. De urine zelf is alleen te zien door patrijspoortjes, en in een klein gestaag stroompje van vijf centimeter hoogte, bedoeld om monsters te nemen. Zoals in elke goede fabriek wordt hier getest, getest en nog eens getest. De fabriek is het eindpunt van een
logistieke operatie waar maar weinig mensen weet van hebben. Wekelijks rijden zestien bestelwagens tachtig routes door heel Nederland om bij duizenden vrouwen urine op te halen, vrouwen in de eerste zestien weken van hun zwangerschap. Zij plassen een paar keer per dag in een witte maatbeker die zij voorzichtig leeggieten in groene verzamelflessen. Die gaan in een krat, en het krat wordt aan de chauffeur afgegeven. De bestelauto’s rijden naar vijf verdeelstations, waar de urine wordt overgeladen in een vrachtwagen. En die rijdt elke ochtend naar een fabrieksterrein in Boxtel, waar al die urine voorzichtig weer wordt uitgeladen. Week in, week uit, liter voor liter. Al jaren. Waarom doen al die vrouwen dat? Waarom elke ochtend met je zwangerschapsmisselijkheid boven een emmertje hurken? Het antwoord ligt in Oss, waar 77 jaar geleden (een voorloper van) Moeders voor Moeders werd opgezet. Deze organisatie zamelt urine van zwangere vrouwen in om er in de fabrieken van Organon het middel Pregnyl uit te maken.
Pregnyl wordt door artsen voorgeschreven bij vruchtbaarheidsklachten. De urine van vroeg-zwangere vrouwen is namelijk bijzonder. In de eerste zestien weken van de zwangerschap maakt het lichaam humaan ChorionGonadotrofine (hCG) aan, een hormoon dat het embryo helpt bij het innestelen in de baarmoeder. Vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen zijn enorm geholpen met hCG-injecties, en ook mannen hebben baat bij het hormoon om de aanmaak van sperma te stimuleren. In Boxtel wordt de urine gekoeld, gefilterd en wordt het hCG geïsoleerd. Wat overblijft is het pure spul, waarvan de omvang in het niet valt bij de duizenden liters pies die er hier doorheengaan. Elke maand rijdt er een klein bestelwagentje van Organon naar een fabriek in Oss, waar de grondstof van Pregnyl gemaakt wordt uit de hCG. In ampulvorm vindt het zijn weg naar de consument, die de hCG met een injectiespuit in het lichaam krijgt toegediend. En daar ruik je helemaal niets van. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... 111
Creditgegevens zo gekraakt
De argeloze laptopgebruiker die op een draadloos netwerk inlogt, kan gemakkelijk zijn creditcardgegevens kwijtraken. Dat concludeert het tijdschrift Computer Idee na een eigen onderzoek op Schiphol. Twee verslaggevers maakten daar met een
laptop met wat extra hard- en software een gratis toegangspunt voor draadloos internet. Als naam voor het toegangspunt kozen zij Schiphol Free Internet Acces. De verslaggevers konden meelezen met iedereen die via dit toegangspunt het internet opging. Als iemand op internet een aankoop met zijn creditcard had gedaan, konden de redacteuren met een kleine aanpas-
sing van het systeem zijn creditcardgegevens zien. Het magazine raadt aan niet zomaar op een onbeveiligd draadloos netwerk in te loggen. 111
Politie zoekt getuigen van aanval conducteur
De Spoorwegpolitie zoekt getuigen van een ernstige mishandeling. Vorige week vrijdag (16 mei) werd een 42-ja-
rige hoofdconducteur van de NS aangevallen door een reiziger. Dat gebeurde rond 20.00 uur in de trein van Den Haag naar Venlo, tussen de stations Tilburg en Eindhoven. Een andere reiziger schoot de conducteur te hulp en wist de dader te verjagen. De hoofdconducteur is psychisch zo van slag dat hij nog steeds thuiszit. Hoe ernstig de lichamelijke schade is, kan de politie
wegens het lopende onderzoek niet zeggen. De Spoorwegpolitie is op zoek naar degene die de conducteur te hulp is geschoten. Ook andere getuigen wordt verzocht contact op te nemen met de spoorwegpolitie. Dit kan via de landelijke politie-tiplijn (0800-6070) of anoniem via de misdaadlijn (0800- 7000).
Buitenland
7
Kenia
Modern heksenverbranden: autoband om de nek met benzine erin Maaike Boersma AMSTERDAM
...
Heksenverbranding is niet alleen iets van de verre en barbaarse Middeleeuwen. Deze week nog werden er in een Keniaans dorp elf ‘heksen’ levend verbrand. Ze zouden kinderen uit het dorp hebben behekst. ‘Het komt niet zo heel vaak voor’, zegt Afrikadeskundige Wouter van de Berg. ‘Maar het is iets van alle tijden.’ Met name in tij-
den van sociale onrust. ‘Dan zoekt men simpelweg een zondebok.’ Het gebeurt volgens hem in alle delen van Afrika. ‘Heksen zijn trouwens geen vrouwen die spreuken prevelen boven een kookpot, maar het zijn vaak oude mensen, de zwaksten van de samenleving.’ Hoe er tegen heksen wordt aangekeken verschilt per land en stam. ‘Soms zijn het traditionele genezers die ervan worden beschuldigd kinde-
ren te vermoorden om delen van hun lichaampje te gebruiken om medicijnen van te maken’, zegt Riekje Pelgrim, die jarenlang onderzoek deed naar hekserij in zuidelijk Afrika. ‘Die medicijnen zouden het krachtigst zijn van allemaal en weer gebruikt kunnen worden om iemand mee te beheksen. Ook worden heksen er bijvoorbeeld van beschuldigd mensen ziek te maken of hun baan af te pakken.’
Heksenverbranding is volgens Van Beek een oud geloof dat er niet uit te krijgen is. ‘In de koloniale periode is het verboden, en ook nu is dat nog het geval, maar af en toe steekt het de kop weer op.’ Levende verbranding van heksen is volgens hem typisch iets dat zich in de steden voordoet. ‘In dorpen worden zulke mensen verbannen, maar in de steden heeft dat weinig zin.’ Het verbranden van heksen gebeurt
vaak door ‘necklacing’, een gruwelijke methode waarbij de heks een autoband om haar nek krijgt die wordt gevuld met benzine en in de brand gestoken wordt. ‘Het is gewelddadiger geworden dan een eeuw of twee geleden’, oordeelt Van Beek. Toen werden heksen alleen verbannen. Volgens Pelgrim is de verbranding bovendien iets waar je wel mee wegkomt. ‘Heksen zijn een excuus dat geaccepteerd wordt.’ 1
Florida Moderne indianen zijn zakenlui
Indianenstam steenrijk door Hard Rock Café Amerikaanse indianen hebben zich in hoog tempo aan hun geschiedenis ontworsteld. Nu zijn ze miljonair. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Vergeet Winnetou, vergeet Sitting Bull en vergeet ook Pocahontas. Moderne indianen zijn zakenlui. ‘Als jongetje leerden mijn ouders me jagen, vissen en het land bewerken’, zegt Max B. Osceola, lid van de Tribal Council van de Seminole indianenstam uit Florida. ‘Zakendoen is iets wat we later zelf geleerd hebben.’ Samen met de vier andere leden van de Tribal Council, een soort raad van wijze mannen, zwaait Osceola de scepter over de 3.400 leden tellende stam. Onder het gezag van de Tribal Council valt ook het omvangrijke zakenimperium met daarin onder meer zeven casino’s, een omvangrijke hotelketen, koeienfokkerijen, citrusboomgaarden en zelfs toeristische moerassafari’s. Daarnaast zijn er inkomsten uit de belastingvrije verkoop van drank en sigaretten. In maart vorig jaar voegde de stam een nieuw pareltje toe aan zijn geldmachine: onder de ‘Council Oak’, een grote eikenboom in het reservaat in Florida, werd de overname van de wereldberoemde keten Hard Rock Cafe International beklonken. Met de overname was een bedrag van 965
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
miljoen dollar gemoeid. Osceola en twee jonge stamleden waren gisteren in Amsterdam om hun plannen met de caféketen te ontvouwen. In het kort komt het erop neer dat ze het aantal Hard Rock Cafés in de komende jaren willen verdubbelen naar 250 vestigingen. Het was niet altijd zo: nog maar drie decennia geleden leefde het merendeel van de Seminole in bittere armoede. Hun geschiedenis leest als een standaard indianenboek. De eerste helft van de negentiende eeuw voerde de Amerikaanse regering een bloederige oorlog om land tegen de stam die bekend stond als de yat’ siminoli ofwel ‘vrije mensen’. Mannen, vrouwen en kinderen werden met bloedhonden opgejaagd, simpelweg vermoord of als vee op transport gezet naar Fort Gibson in de staat Arkansas, waar ze in een onherbergzame omgeving de strijd aan moesten met andere stammen. Op 10 mei 1842 kwam er een einde aan de militaire acties. Toen aan regeringszijde de balans werd opgemaakt, bleek dat er in de laatste grote oorlog tegen de Seminoles 1.500 Amerikaanse soldaten waren gesneu-
Tribal Council-lid Max B. Osceola en twee leden van zijn stam prijzen hun Hard Rock Cafés aan. EVERT ELZINGA
veld en dat er twintig miljoen dollar was gespendeerd om de stam van hun land te verdrijven. Een formeel vredesverdrag werd nooit getekend, maar de slachting onder de Seminoles was bijna compleet. Amerikaanse historici schatten dat er diep in de moerassen van Florida slechts een paar honderd stamleden resteerden. Tegenwoordig vormen hun afstammelingen een soevereine staat binnen de Verenigde Staten. Tal van rechtszaken gaven de Seminole zowel stukken land terug als het recht om er casino’s uit te baten en belastingvrije tabak en alcohol te verkopen. Over de inkomsten geldt een speciaal –
soepel – belastingregime en een hoop zaken zijn buiten de Staat om geregeld. ‘Wij zijn onze eigen regering’, aldus Osceola. ‘Wij verzorgen alles zelf voor onze mensen. Van scholen tot politie en brandweer aan toe.’ Op de vraag hoeveel geld de stam jaarlijks verdient, splijt het gezicht van Osceola zich in een brede glimlach. ‘Ik vraag u toch ook niet wat u verdient? Wij rapporteren aan alle stamleden en dat is voldoende.’ Wel bekend is dat de Hard Rock Cafés vorig jaar in totaal goed waren voor een omzet van zo’n twee miljard dollar. Alle revenuen moeten eerlijk worden verdeeld onder de stamleden in
%JSFDUWPPSEFFM WJBXXXUNPCJMFOMPGCFM
&MLFNBBOE UPU LPSUJOHPQKF BCPOOFNFOU
º
Afghanistan
0PLWFSLSJKH CBBSJO 4JMWFS#MBDL
DODEN NA PROTEST
In Afghanistan zijn gisteren een Isafsoldaat en twee Afghaanse burgers om het leven gekomen tijdens een uit de hand gelopen protest tegen het misbruik van een koran als schietschijf door een Amerikaanse soldaat in Irak. Een woordvoerder van de NAVO-strijdmacht in Afghanistan maakte dit bekend. De burgers kwamen om toen de politie het vuur opende om de duizend Afghaanse betogers in bedwang te houden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
4BNTVOH6 º
/PLJB º
*DNKBSJH3FMBY WBOº
*DNKBSJH3FMBY WBOº
WPPSº QFSNBBOE
4JNQMZ$MPTFS
Toppertje Sherpa Appa heeft de Mount Everest voor de 18e keer beklommen..
de vorm van voorzieningen, scholing en huisvesting. En dat gaat niet altijd even goed, onthulde de krant South Florida Sun-Sentinel vorig jaar. In de jaren vijftig was het jaarbudget van de stam nog ongeveer 15.000 dollar. Nu zijn er helikopters en een Gulf Stream IV Jet van 31 miljoen dollar. Ook bleek volgens de Sentinel dat één councillid tussen 1999 en 2007 maar liefst 160 miljoen dollar uitgaf, waarvan een deel aan ongeoorloofde privé-uitgaven. Diens broer verklaarde in 2002 tegen de rechter: ‘Tot 1970 had ik niet eens stromend water. Dus toen al dat geld binnenkwam, zijn we het gaan uitgeven.’ 1
7SBBHOBBSEFWPPSXBBSEFO
WPPSº QFSNBBOE
Buitenland
8
Cyprus Voetgangers streng aangepakt
Boete voor dagdromen Nathalie Strijker AMSTERDAM
...
Ongekend goedkoop! V.S.O.P. Cognac
Hele liter!
Hele liter!
-0 /!'"+ "0 '( /$"
r! ele lite" H /! 0/'- "0
-## .$"
Hele liter!
VS Wie wordt de running mate?
1 &()*#" . ()
¾¾ ¾ ¾ ¾
EST DE B ALEZAAK
WIJNSPECIA
2008
Dagdromers en zweverige types doen er goed aan Cyprus deze zomer als vakantiebestemming te mijden. Voetgangers die dromerig en onoplettend over straat lopen, kunnen op het eiland vanaf deze week namelijk een boete krijgen van negen euro. Op het oversteken van de straat naast een zebrapad staat eenzelfde boete. Volgens Doros Achilleos, hoofd van de Verkeerspolitie op Cyprus, maakt het nieuwe boetebeleid voor voetgangers deel uit van een campagne die het aantal verkeersslachtoffers moet terugdringen. Op Cyprus gebeuren buitensporig veel ongelukken met voetgangers. Alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar kwamen 26 mensen om het leven in het Cypriotische verkeer. Negen van hen waren voetgangers. Met name toeristen maken het op het voormalig Britse eiland vaak te bont. Ze lopen zonder uitkijken de
weg op, blijven plotseling stilstaan en houden geen rekening met het linksrijdende verkeer: er móest iets gebeuren, zo stelt Achilleos. Meer dan de helft van de verongelukte voetgangers op Cyprus was ouder dan 65 jaar. De politie richt zich in haar nieuwe campagne dan ook vooral op de oudere dagdromer. ‘Als mensen ouder worden, neemt de kans op ongelukken toe. Ouderen worden trager en gaan slechter zien en horen. Verwondingen zijn vaak erger en helen ook nog eens langzamer. Ze moeten dus gewoon extra goed hun hoofd erbij houden’, aldus de politiewoordvoerder. Op Cyprus is de afgelopen jaren meer geëxperimenteerd met strenge verkeersregels. Zo is het al verboden om achter het stuur te eten of drinken. De boete daarvoor bedraagt ruim 60 euro. Ook op roken in een auto waar kinderen onder de 16 jaar in vervoerd worden, staat een flinke geldstraf. Voor alle fietsers is sinds kort een helm verplicht. 1
1 &()*#" . ()
, /4% "+
doos 6 Áessen
--. -
(,&
" -,",$
º
(5""/"
¾
wijn De beste zomernd! la van Ned( $er *,(& 3$0 (%#() ,#* --, 2(),+/ /
Doña Dominga
¹
º
AMSTERDAM
...
De Amerikaanse Democratische presidentskadidaat Barack Obama is zijn zoektocht naar een vicepresident gestart. Dat hebben leden van de Democratische partij gisteren gezegd, onder voorwaarde van anonimiteit. Obama zou Jim Johnson, voormalig CEO van hypotheekverstrekker Fannie Mae, hebben gevraagd mogelijke kandidaten voor het vicepresidentschap te polsen. Johnson deed hetzelfde voor de Democratische presidentskandidaten John Kerry in 2004 en Walter Mondale in 1984. Het uitlekken van het nieuws komt Obama niet goed uit. Hij doet er alles aan om de overwinning van de Democratische nominatie nog níet te claimen. Hij wil de afgang van een onterechte claim op winst voorkomen, want er is nog een uiterst kleine kans dat hij níet de winnaar is. Na zijn overwinning deze week in de staat Oregon heeft Obama de meerderheid van de gekozen gedelegeerden achter zich. Alleen in de heel uitzonderlijke situatie dat de supergedelegeerden zich tegen hem keren, kan hij de nominatie missen. Dit is in de geschiedenis van de Democraten
nog nooit voorgekomen. Hoewel Obama openlijk nog niets roept over een overwinning, verschuift zijn focus richting de strijd om het presidentschap. Niet alleen de zoektocht naar een running mate, verwijst naar de aanstaande overwinning. Ook in zijn uitspraken richt hij nu steeds meer zijn pijlen op de Republikeinse kandidaat John McCain. Hillary Clinton prees hij deze week zelfs de hemel in. 1
Michelle en Barack Obama. REUTERS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ......................................
Atoomcentrale
‘EU BELOOFT ITALIË: WEER VEEL TE VEEL’ KERNENERGIE
/" &",($
Remco Tomesen
Ontwikkelingshulp
- ($"
Brck Obm zkt vcprsdnt
¾
Wij verkopen geen alcohol onder de 16 jaar, geen sterke dranken onder de 18 jaar. Legitimatie verplicht. Aanbiedingen geldig t/m 1 juni 2008. Druk- en zetfouten voorbehouden.
Kijk voor uw dichtstbijzijnde slijterij op DirckIII.nl
De lidstaten van de Europese Unie beloven veel meer ontwikkelingshulp dan ze daadwerkelijk geven. Dat heeft een coalitie van 1.600 hulporganisaties, waaronder Oxfam, ActionAid en CARE, gisteren gezegd. De hulporganisaties klagen dat landen ten onrechte allerlei uitgaven opvoeren als hulp aan arme landen. Als de huidige trend doorzet, dan lopen de uitgaven van de EU-landen in 2010 maar liefst 75 miljard euro achter op hun beloftes.
De nieuwe Italiaanse regering is van plan het kernenergieprogramma weer op te starten. De bouw van de eerste nieuwe atoomcentrale staat gepland voor 2013. De zakenwereld riep eerder op tot een terugkeer naar kernenergie, om de stijgende kosten van elektriciteit terug te dringen. Maar de Italianen spraken zich in een referendum, een jaar na de kernramp in Tsjernobyl, uit voor een einde aan het kernenergieprogramma.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Naaktvlucht van de baan Duitse nudisten keken uit naar 5 juli. Dan zouden zij allemaal naakt het vliegtuig nemen naar de Baltische zee. Vanwege klachten van andere reizigers moest de naaktvlucht worden geannuleerd.
Economie
9
Marketing 16 miljoen Oranjeklanten
Liever voetbal kijken dan seks Voor bedrijven is niet meedoen aan de EKgekte geen optie. Voor niemand eigenlijk.
Continuïteit in finance Dat is wat we bieden. Wij vullen op minimaal HBO-niveau alle financiële posities voor onze cliënten in. Of dit nu op permanente of tijdelijke basis is. Voor iedere financiële professional vinden wij de beste baan. Vijzelaar.com is dé partij voor iedere financiële professional van HBO-starter tot en met senior managementniveau. In alles wat we doen, ongeacht voor wie, is continuïteit het sleutelwoord. Zoekt óf bent u een financiële
Remco Janssen
professional? Dan komen wij
AMSTERDAM/ROTTERDAM
graag met u in gesprek.
...
De marketinggekte rond het EK is deze week losgebarsten. Alles is geoorloofd voor een flintertje aandacht voor de merknaam. Een promotieteam van Nuon overvalt dinsdag de redactie van De Pers. Een zwetende pr-man beent met een stel studenten over de vloer om de ‘Nuon Nederlamp’ uit te delen. De actie levert verbaasde blikken op. Nutsbedrijf Nuon, spaarlampen en Oranje? Wat is de connectie? De publiciteitsman legt het uit. Nuon is sponsor van het Nederlands elftal, vandaar. De actie heeft een tweeledig doel: ‘Support Oranje én het milieu’. Aan alles is gedacht, want de spaarlamp met energielabel A valt na het EK ook nog te gebruiken als ‘gewone’ lamp. Veel mensen associëren Nuon niet met voetbal, geeft de pr-man toe. Het mocht de pret niet drukken: gisteravond zette het nutsbedrijf de Amsterdamse Magere Brug in oranje licht. Mét spaarlampen. De Oranje-gekte wordt gekker en gekker, schetst sportsponsordeskundige Marcel Beerthuizen van adviesbureau 2008. Daardoor wordt het voor marketingbureaus steeds ingewikkelder om op te vallen. ‘Je kunt het EK zien als een groot testlaboratorium op marketinggebied. Wat werkt wel, wat werkt niet? Aangezien iedereen meedoet, wordt creativiteit steeds belangrijker. De bedrijven moeten wel iets zoeken dat in de buurt ligt van waar het merk voor staat.’ Multinationals wringen zich elk toernooi in vreemdere bochten om EK-waarde aan hun campagnes toe te voegen. Opleidingsinstituut LOI bijvoorbeeld heeft een hilarische online-quiz, waarmee je ‘voetbalprofessor’ kunt worden. En de bankiers ING (EK-nomie) en ABN Amro (Soccernomics) zoeken het in de hoek van populair-wetenschappelijk onderzoek. Een van de conclusies van ING
Kijk op vijzelaar.com of bel 035 692 55 30. continuïteit in finance
landse fans liever naar een belangrijke wedstrijd kijken dan seks hebben. Hoe vreemd de bocht ook is, niet meedoen aan de EK-hausse is geen optie, stelt marketingdirecteur Peer Swinkels van Bavaria. De brokken van de goedgevulde EK-koek – volgens ramingen zet de detailhandel 140 miljoen en de supermarkten 45 miljoen euro extra om, weet Beerthuizen – zijn te groot om te laten liggen. ‘Als wij er niets mee doen, verliezen wij hectoliters marktaandeel.’
‘Als wij er niets mee doen, verliezen we hectoliters van ons marktaandeel’
Schaars gekleed, maar wel volgens de Oranje-mode. PICS UNITED/ERIC VERHOEVEN
is dat een op de vijf Nederlanders bereid is een week op water en brood te leven, als Oranje het EK maar wint. Voor de hoofdprijs heeft de zuinige Hollander 30 euro over, meldt ING
vervolgens, terwijl Nederland volgens de vage ‘economische’ berekening van ABN een grote kanshebber is voor de cup. EK-sponsor Canon becijferde dat twee op de drie Neder-
Swinkels vertelde onlangs op een sport-is-business-congres in Rotterdam een anekdote over de Leeuwenhose om de campagnenoodzaak te staven. Tijdens het WK in Duitsland belde zijn secretaresse vanuit het stadion waar Nederland tegen Serviëspeelde: ‘Alle Leeuwenhosen moeten uit!’ Stonden er plots honderden supporters in hun onderbroek, want het was bloedheet die dag. De biersponsor van het toernooi weigerde de fans toegang te verlenen met promotiemateriaal van de concurrent. ‘Sponsorcontract of niet, dit is niet humaan’, oordeelde Swinkels,
en nam contact op met Bild Zeitung, de Duitse schandaaltabloid. ‘Dit is groot nieuws’, zag de journalist meteen en wijdde er hele pagina’s aan. ‘Eerst nam een van ’s werelds grootste persbureaus, Reuters, het bericht over’, zegt Swinkels. ‘Via de BBC, CNN en Bangkok Post verspreidde het zich over de hele wereld. De Leeuwenhose werd zo een wereldwijd pr-succes’, jubelt Swinkels, die twintig procent omzetstijging met de Leeuwenhose realiseerde. In de marge van de successen zijn er ook faliekante mislukkingen. Tijdens het WK in Duitsland konden klanten van het Postkantoor een dvd kopen met acties van spelers. ‘Werkelijk niemand kocht dat ding’, aldus sponsordeskundige Beerthuizen. Maakt niet uit: na de voetbalzomer onthoudt iedereen de populaire prullen als de wuppie, de mislukkingen zijn gauw vergeten. Voor deze zomer zijn de parafernalia al in de markt gezet. Heineken heeft de Trom-Pet, Bavaria de EKtoto, Staatsloterij de Hollands Helden-voetbalplaatjes, Nike de Rafaelvan-der-Vaart-schoen. Vooral de Trom-Pet lijkt een waardig opvolger van de Heinekenhoed. ‘Er staat dan wel geen merk op’, analyseert Beerthuizen. ‘Maar ik verwacht toch dat het moeilijk wordt ze het stadion in te krijgen.’ Een voordeel: de supporters staan ditmaal niet in hun blootje als zij hun gadget moeten afgeven. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Na Zdorovje!
FNV: Vooral jongeren de dupe
HEINEKEN WAAGT ZICH AAN HET WIT(-RUSSISCHE) BIER
WAT EEN PECH, IS ZOMAAR INEENS JE PENSIOENTJE WEG
Heineken koopt de Rechitsa brouwerij in Belarus, Wit Rusland, mits de overname wordt goedgekeurd door de autoriteiten. Dat maakt de Nederlandse bierbrouwer gisteren bekend. De Nederlandse brouwer investeert circa 6,4 miljoen euro in uitbreiding van het belang in de brouwerij tot uiteindelijk 51 procent. De transactie wordt gefinancierd uit bestaande kredietfaciliteiten en zal een directe bijdrage leveren aan de winst.
Vakbond FNV Bondgenoten waarschuwt werknemers hun pensioenrechten niet zomaar af te staan. Pensioenfondsen benaderen werknemers op grote schaal met de vraag of ze hun pensioen mogen afkopen. Een nieuwe wet maakt dat sinds vorig jaar mogelijk voor pensioenen waarvan de opbouw lager is dan 400 euro per jaar. ‘Het zijn vooral jongeren die veel tijdelijke banen hebben, die hiervan de dupe worden’, zegt bondsbestuurder
In 2007 verkocht Rechitsa 285.000 hectoliter bier, wat neerkomt op 8 procent van de nationale productie. De brouwerij in Zuid-Oost Belarus, 280 kilometer van Minsk, heeft een capaciteit voor 525.000 hectoliter. Samen met de in december 2007 bekendgemaakte overname van Syabar geeft het Heineken naar eigen zeggen een ‘leidende’ positie in Zuid-Oost Belarus en mogelijkheid tot groei in de Russische merken van Heineken.
Willem Noordman. Wie zijn pensioenrechten afstaat, krijgt daar nauwelijks iets voor terug omdat de belasting een flink deel inhoudt. ‘Als je het pensioen laat staan of overdraagt aan een ander fonds kan het je na je 65e 1.500 tot 2.000 euro extra per jaar opleveren.’ Pensioenfondsen varen er wel bij als werknemers van hun rechten af zien. De administratieve lasten om deze uit te keren zijn vaak vele malen hoger dan de opbrengst.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Nee, geen oranje!
Meer schulden door mei (1)
Meer schulden door mei (2)
De helft van de Nederlanders is niet blij met oranje cafés, versierde straten en speciale acties van bedrijven. Senioren zouden de gekte het liefst mijden, aldus onderzoek voor Landal Greenparks.
Het Nederlands Incasso Bureau meldt dat steeds meer Nederlanders hun vakantiegeld gebruiken om zich nog dieper in de schulden te steken.
Voorheen gebruikte men het bedrag om uit de rode cijfers te komen. Die trend neemt sterk af: men koopt liever een vakantie of een tv.
Interim bestaat niet en solliciteren hoeft niet Vijzelaar.com is een nieuwe naam voor een gevestigde partij. Een nieuwe naam, een nieuwe stijl en een heldere financiële belofte: continuïteit in finance. We gaan het anders doen. Voor onze opdrachtgevers en voor onze financiële professionals.
Vijzelaar.com voor bedrijven: interim bestaat niet
Vijzelaar.com voor financiële professionals: solliciteren hoeft niet
Kijk op vijzelaar.com of bel ons op 035 692 55 30
Vijzelaar.com voor bedrijven: interim bestaat niet Wat wel bestaat is het werk op financiële afdelingen dat continu door moet gaan. Vijzelaar.com is specialist in het invullen van financiële posities op permanente en tijdelijke basis. Dat doen wij door te zorgen voor continuïteit in de instroom van gekwalificeerde financiële professionals. Vijzelaar.com is dé partij voor iedere financiële professional van HBO-starter tot en met senior managementniveau. Wij brengen u snel in contact met de meest geschikte financiële professionals. Daardoor blijft de continuïteit van uw financiële organisatie gewaarborgd. Dus in die zin bestaat “interim” helemaal niet. Vijzelaar.com voor financiële professionals: solliciteren hoeft niet Financiële professionals in dienst van vijzelaar.com worden op tijdelijke basis ingezet op verschillende functies. En wat is er mooier dan om in een periode van een paar jaar enkele van onze cliënten (KLM, Sara Lee, Mercedes-Benz, Amsterdam RAI etc.) te leren kennen. Bijvoorbeeld op basis van ons Financial Traineeship voor financiële HBO- en WO-starters. De praktijk zal leren dat ze je uiteindelijk allemaal willen aannemen. Op ieder moment heb je die keuze en dan dus zonder te hoeven solliciteren. Je kunt je ook inschrijven bij vijzelaar.com voor een vaste baan. Wij bemiddelen financiële professionals van minimaal HBO-niveau op permanente en tijdelijke basis. Onze cliënten vertrouwen op vijzelaar.com. Dat vertrouwen geeft je een grotere kans de baan te krijgen die jij ambieert. De voorsprong die je realiseert door een introductie van vijzelaar.com geeft je het gevoel dat je niet meer hoeft te solliciteren. Vanaf vandaag komt u ons dagelijks in De Pers tegen. Drie keer per week op de voorpagina en twee keer per week op de eerste pagina van het Economie-katern. Wij komen graag met u in gesprek! continuïteit in finance
Economie
11
Rechtszaak Berezovski claimt drie miljard
Ex-oliemiljardair moet aardig zijn voor Roman Abramovich Redactie economie AMSTERDAM
...
De Russische miljardair Roman Abramovich heeft een eerste slag geslagen in de megarechtszaak tegen collega-oligarch Boris Berezovski. De mannen zwemmen in het geld, en dat is meteen waar het om draait. Berezovski beweert dat hij Abramovic tussen 2000 en 2004 onder dwang grote pakketten aandelen tegen dumpprijzen moest verkopen. Het ging om aandelen in oliebedrijf Sibneft, tv-zender ORT en het grootste aluminiumbedrijf van Rusland. Hij zou bijna drie miljard euro hebben verloren en die wil hij terug. Een Britse rechter bepaalde gisteren in een hoorzitting dat Berezovski zijn rivaal niet mag beschuldigen van bedreiging en intimidatie. De rechts-
zaak staat voor volgend jaar op de rol. Het geschil wordt in Groot-Brittannië uitgevochten omdat beiden daar wonen. Abramovich is eigenaar van voetbalclub Chelsea. Berezovski vond er politiek asiel na zijn vlucht uit Rusland. Hij was in onmin geraakt met toenmalig president Poetin. Pikant is dat de mannen vroeger zakenpartners waren. Ze vergaarden hun immense fortuin in de jaren na de ondergang van de Sovjet-Unie, door nota bene staatsbedrijven op te kopen tegen dumpprijzen. Het vermogen van Abramovich wordt geschat op vijftien miljard euro. Hij bezit landgoederen, villa’s, jachten en vliegtuigen. Deze week nog schafte hij schilderijen aan van Lucian Freud (22 miljoen) en Francis Bacon (55 miljoen). Berezovski moet het met heel wat
minder doen. Forbes Magazine heeft hem getaxeerd op 700 miljoen euro. Maar hij heeft dan ook heel wat verloren sinds hij ruzie kreeg met Poetin. Die liet hem vervolgen wegens fraude, volgens Berezovski omdat hij te kritisch was. De voormalige oligarch denkt dat zijn relatieve ondergang voortvloeit uit een complot tussen Poetin en Ambramovic, die nog steeds geldt als een Kremlin-insider. Zijn verbetenheid in deze zaak wordt geïllustreerd door de moeite die hij deed om zijn vroegere zakenvriend de dagvaarding te overhandigen. Hij liep zes maanden rond met de documenten en reisde zelfs naar een wedstrijd in Manchester waar Abramovich bij was. Uiteindelijk lukte het in een sjieke Londense boetiek. Zij het na een korte schermutseling tussen beider lijfwachten. 1
Luchtvaart
KLM klaar om af te slanken De stewardessen hoeven niet af te slanken, Air France-KLM daarentegen mogelijk wel. Bestuursvoorzitter Spinetta stelt dat de luchtvaartmaatschappij het komende jaar ‘flexibel’ genoeg is om de langeafstandsvloot met 9 % en de vloot voor middellange afstanden met 12% in te krimpen. KLM boekte een netto kwartaalverlies van 542 miljoen euro. 1 FOTO: HH
Beurs Beurs vandaag Van Brill tot Shell
Koninklijk rendement Koninklijke Brill viert haar 325e verjaardag en krijgt vast mooie kaartjes van de andere Koninklijken op de beurs. Deze vijftien blauwbloedaandelen doen het samen veel beter dan het plebs. AMSTERDAM
...
Uitgeverij Koninklijke Brill uit Leiden viert dit jaar haar 325e verjaardag en viert vandaag haar jubileum met medewerkers, klanten en relaties. Beleggers zijn niet uitgenodigd, als ze al zouden komen. Dit jaar presteert het aandeel Brill niet best: -11,3%, waar de AEX precies de helft verloor. Misschien is het eerlijker om voor zo’n oud bedrijf een langere horizon te nemen en dan blijkt Brill… briljant. Sinds 1 januari 2000 dikte het aandeel 237,2% aan en is daarmee het op elf na best presterende Nederlandse beursfonds. De AEX staat deze eeuw nog altijd op -27,4%. Overigens is Brill niet het oudste Nederlandse beursbedrijf - dat is het eveneens Koninklijke Porceleyne Fles anno 1653 - en al helemaal niet het enige concern dat het felbegeerde voorvoegsel Koninklijke mag gebruiken. Daar puilt de beurs van uit. Een vergelijking met de Spaanse voetbalcompetitie ligt voor de hand. Daarin spelen ook vele clubs met het voorvoegsel Real, maar als
over hét Real gaat is er geen misverstand mogelijk: De Koninklijke uit Madrid. Zo is het ook in Nederland: Koninklijke aandelen zat, maar als het over De Koninklijke gaat, weet ieder belegger dat daarmee Royal Dutch Shell wordt bedoeld. Wat moet een bedrijf doen en laten voor het Hare Majesteit de Koningin behaagt die term te vergeven? Volgens Wikipedia zijn er drie criteria: het bedrijf moet een zeer belangrijke plaats innemen in zijn vakgebied, van landelijke betekenis zijn en (in principe) ten minste honderd jaar bestaan. Officieus hoort daar ook nog het criterium van onbesproken gedrag bij, reden waarom voetbalclub Ajax dit predicaat niet kreeg
na wat belastingakkefietjes. Intussen hebben vele bedrijven het op hun voorgevel staan. Zo ook Ahold. Een paar jaar geleden ging het gerucht dat ze ‘ Koninklijke’ verloor naar aanleiding van de boekhoudaffaire. Het is er niet van gekomen. Begemann, voormalig bedrijf van Joep van den Nieuwenhuijzen, geldt ook niet als 100 procent koosjer. Opvallend aan de andere kant is bijvoorbeeld dat Heineken niet koninklijk is, hoewel wijlen Freddy Heineken als een goede kennis gold van Koningin Beatrix. Het is interessant om eens te kijken hoe koninklijk het rendement van de blauwbloedfondsen op de beurs eigenlijk is, in vergelijking met
het plebs, ofwel de AEX. Het eerste cijfer is de koersprestatie sinds 1 januari 2008 van de nog aan het Damrak genoteerde Koninklijken en het tweede sinds oudejaarsdag 1999. De conclusie is duidelijk, de Koninklijken doen en deden het stukken beter dan het voetvolk. Beleggers die louter in royals investeerden harkten
KONINKLIJK FONDS
RENDEMENT SINDS 1-1-2008
RENDEMENT SINDS 1-1-2000
Ahold BAM Begemann Boskalis-Westminster Brill DSM Econosto KPN Philips Porecelyne Fles Reesink Royal Dutch Shell Ten Cate Vopak Wessanen Gemiddeld
+2,8% -7,5% -31,8% -5,8% -11,3% +15,6% +53,8% -8,4% -16,0% -4,1% -4,6% -2,6% +2,9% +19,2% -24,9% +1,5%
-60,6% +462,3% -54,0% +557,4% +237,2% +87,7% -8,4% -76,0% -26,5% +43,4% +100,3% -8,0% +133,4% +157,2% -24,4% +101,4%
in de afgelopen jaren ook nog de prachtige rendementen en overnamepremies mee van de opgekochte bedrijven Numico, Stork en Grolsch. Andere verdwenen prins e s s e n z i j n H a g e m e ye r e n VendexKBB. Hoewel KLM nog steeds een Koninklijke is, is fusiebedrijf Air France-KLM dat niet. Er is één maar: in dit Koninklijke mandje wegen alle aandelen even zwaar en dat is bij de AEX wel anders. Shell vormt in haar eentje al ruim 15% indexgewicht. Wie in dit mandje wil beleggen - toevallig heeft het ook nog eens de als ideaal geldende grootte van vijftien aandelen - moet zich ook realiseren dat de spreiding verre van ideaal is. Zo zitten er geen financials bij. Tot slot is er nog één voorbehoud: deze prachtige rendementen uit het verleden zeggen helaas niets over de toekomst. Geen wispelturiger volkje dan beleggers en het kan maar zo dat ze hun oranje hoed en toeter op de beurs zo maar inruilen voor republikeinse. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................ ......................................
Wondermoolen 111
Van der Moolen is een van de slechtste aandelen op de beurs en het bedrijf geldt onder veel beleggers als kansloos. Logisch, er lijkt amper ruimte voor dit oude hoekmanbedrijf in het digitale tijdperk. Tot verbazing van alles en iedereen kwam Van der Moolen gisteren zowaar met winst op de proppen. De koers? Die explodeerde met bijna 20%.
12
Het Verhaal
DIKKE MIDDELVINGER NAAR DE OLIEBARONNEN Diesel is duur. Slaolie niet. Inventieve automobilisten gieten plantaardige olie in hun tank. Het is illegaal, maar er is geen haan die ernaar kraait. Jeroen Gunter ROTTERDAM
...
Voordat Jan vorige maand in zijn Mercedes stapte om van Bordeaux naar Rotterdam te rijden, kocht hij honderd flessen slaolie in de plaatselijke supermarkt. Hij reed naar een afgelegen parkeerplaats en gooide zijn tank vol met vijftig flessen, bij een benzinepomp had hij al tien liter diesel getankt. ‘Het kostte me drie kwartier om al die flessen slaolie in mijn tank te gooien’, vertelt Jan. ‘Maar als ik zie hoeveel geld ik ermee bespaar, is het de moeite waard.’ Reken maar na: een liter diesel kost op dit moment zo’n 1,44 euro. De slaolie kocht Jan in Frankrijk voor 79 cent per liter, zijn auto rijdt 1 op 10, de rit is 1.200 kilometer. Hij heeft twee volle tanks van 60 liter nodig voor de reis, in totaal 100 liter slaolie en 20 liter diesel. Het leverde hem een besparing op van 65 euro. Met de stijgende dieselprijs wordt het steeds rendabeler om op plantaardige olie te rijden. ‘Voor mij persoonlijk is geld de belangrijkste reden om het te doen en het is ook beter voor het milieu’, zegt Jan, terwijl hij door Rotterdam rijdt. ‘Maar hiermee steek ik ook een dikke middelvinger op naar de oliemaatschappijen. Ze roepen de hele tijd dat de olie bijna op is, maar dat geloof ik niet, ze willen nog even snel cashen. Nou, daar doe ik lekker niet aan mee.’ De auto van Jan tuft over de Kennedylaan, door het open raam dringt een vreemde geur de auto binnen, alsof iemand buiten oliebollen staat te bakken. ‘Die geur is het enige waaraan je merkt dat je op plantaardige olie rijdt’, aldus Jan. ‘Verder is het net alsof je gewone diesel gebruikt.’ De dieselauto waarin Jan rijdt, is bij uitstek geschikt voor plantaardige brandstoffen als slaolie en zonnebloemolie. Rijden op plantaardige olie is niet eens zo’n vreemd idee, als
Is dit een protest tegen Shell?’ grapt de man van de tankwagen. ‘Nee, dit is gewoon veel goedkoper dan dat spul van jou.
je bedenkt dat Rudolf Diesel, de uitvinder van de dieselmotor, zijn eerste model liet rijden op notenolie. Om op plantaardige olie te kunnen rijden, heb je een motor nodig met een sterke pomp, want de olie is dikker dan diesel. Het is ook aan te raden de plantaardige olie bij te mengen met diesel. Daarnaast moet je vaker je smeerolie en je filters verversen. Plantaardige olie moet warmer zijn dan diesel: het is dus niet aan te raden om ‘s winters op plantaardige olie te rijden, maar in de lente en zomer kan het volgens Jan prima. Vandaag gaat de reis naar het strand, maar eerst moet een nieuwe voorraad plantaardige olie worden ingeslagen, want de tank is bijna leeg. Jan rijdt naar de Lidl. In de supermarkt aangekomen, is er een tegenslag: er is alleen maar zonnebloemolie, dat is duurder dan slaolie. Daarnaast mogen klanten niet meer dan één doos van twaalf flessen per persoon kopen. Volgens de caissière is er de afgelopen maanden op grote schaal zonnebloemolie gehamsterd. ‘Mensen kwamen echt winkelwagens vol afrekenen. Ik denk dat veel klanten het voor hun auto gebruiken.’ Volgens Lidl zelf heeft de maatregel te maken met de lagere verkoopprijzen in Nederland in vergelijking met andere Europese landen. ‘Dit leidde tot inslaan van zonnebloemolie door handelaren in Nederland’, aldus een woordvoerder. Met slechts twaalf flessen zonnebloemolie verlaat Jan de winkel. ‘Hiermee red ik het in ieder geval tot het strand en weer terug.’ Hij moet ook nog wat diesel in zijn auto gooien. Bij het benzinestation staat toevallig een tankwagen van Shell de pompen bij te vullen. ‘Is dit een protest tegen Shell?’ grapt hij als hij ziet dat Jan een fles zonnebloemolie in zijn tank giet. Jan lacht. ‘Nee, dit is gewoon veel goedkoper
Nu slaolie kopen! Straks kan het niet meer.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... 111
Tips op het internet
Op verschillende internetfora wisselen automobilisten tips uit over het rijden op plantaardige olie. Zo vraagt Jorit: ‘Ik heb sinds kort een Renault trafic op diesel. De auto komt uit 1979 en er ligt een 2.4 diesel in. Ik heb vanmiddag 10 liter slaolie gehaald. Dit is 100 procent slaolie op
sojabasis. Kan ik dit in de tank gooien, of gaat mij dit problemen geven? Zou graag een duidelijk antwoord willen.’ Het antwoord: ‘Ja, het kan zonder problemen.’ Peter heeft de volgende tip: ‘Hallo slaolie-rijders. Ik heb een Toyota Landcruiser, ik kan bij 20 graden of hoger puur op slaolie rijden en naarmate het kouder wordt, doe ik er diesel bij. Als ik wegrij, stuur ik eerst even naar
links en dan naar rechts om het goed te mengen. Ik heb verder geen problemen, ik doe het al bijna zes jaar.’ Voor meer tips zie: http://slaolie.fachforen.com/forum/index.htm 111
Recordprijzen
Op de termijnmarkt in New York heeft de prijs voor een vat ruwe olie woens-
dagavond een nieuw recordniveau bereikt. De oliefuture voor levering van ruwe olie in juni klom tijdens de elektronische nabeurshandel op de New York Mercantile Exchange 1,87 dollar hoger tot 135,04 dollar per vat, het hoogste niveau ooit. Eerder op de dag brak de olieprijs voor het eerst door de grens van 130 dollar heen. De stijging werd voortgezet nadat bleek
dat de Amerikaanse olievoorraden onverwacht waren gedaald in een periode waarin de wereldconsumptie blijft toenemen. In de komende weken wordt rekening gehouden met een toename van de vraag uit China naar olieproducten als gevolg van de grootschalige werkzaamheden die voortvloeien uit de aardbeving.
Het Verhaal
13
Koolzaadolie is goed voor het milieu Koolzaad is bij uitstek geschikt voor de productie van plantaardige olie. De eerste koolzaadoliemolen in Nederland werd in 2005 in gebruik genomen in Farsum. De olie wordt koud geperst, van het restant wordt koolzaadkoek gemaakt, een eiwitrijk bestanddeel dat onder meer in veevoer gebruikt wordt. Ppo is in tegenstelling tot diesel zwavelvrij, ook is het aantal uitgestoten roetdeeltjes minstens de helft lager dan bij diesel. Daarnaast is ppo niet giftig, niet explosief en in tegenstelling tot diesel biologisch afbreekbaar. Duitse studies tonen aan dat bij het gebruik van ppo ongeveer driekwart CO2-reductie per liter plaatsvindt. Slaolie is een mengsel van verschillende soorten goedkope plantaardige oliën, zoals koolzaadolie. Slaolie kan voor 100 procent uit koolzaadolie bestaan. Alleen dieselauto’s die zijn uitgerust met motoren met inspuitsystemen van Bosch zijn geschikt voor het rijden op plantaardige olie. De Nederlandse regering ziet weinig heil in ppo. ‘De algemeen geldende mening is dat ppo ook op termijn qua milieurendement en kosteneffectiviteit niet wezenlijk zal verbeteren’, schreef Joop Wijn, destijds staatssecretaris van Financiën in 2005 naar de Tweede Kamer. In plaats daarvan zet Nederland in op tweedegeneratie biobrandstoffen, die in plaats van uit landbouwproducten uit restafval wordt gewonnen. Jan: ‘Ik pik het niet langer.’
FOTO’S THOMAS ROEBERS
dan dat spul van jou.’ De automobilisten bij het tankstation kijken vreemd op als ze Jan met flessen zonnebloemolie in de weer zien. Rijden op plantaardige olie is niet legaal, over de brandstof wordt immers geen accijns betaald. Uitkijken voor de politie dus? Dat blijkt wel mee te vallen. De politie kijkt niet in de tank om te controleren of iemand wel legale brandstof rijdt, zo laat Jelle Egas, woordvoerder van de Raad van Hoofdcommissarissen weten. ‘Als de politie toevallig iemand betrapt die een fles zonnebloemolie in zijn tank gooit, mag zij geen bekeuring uitschrijven. De overtreding valt onder de fiscale wetgeving, dat is dus iets voor de Fiod (belastingpolitie -red.) en de douane.’ Maar de politie kan wel een aantekening maken en de informatie doorgeven aan de douane. Hoewel de
brandstofrebel ook voor de douane niet bang hoeft te zijn. ‘Wij controleren niet speciaal op het gebruik van plantaardige olie’, laat een woordvoerster van de douane weten. ‘Maar bij grotere verkeerscontroles kan de douane wel samples nemen van de tank.’ Als de automobilist dan betrapt wordt, riskeert hij een boete van 4,35 euro per liter. Wie er niets voor voelt om de wet te overtreden, maar toch op plantaardige brandstof wil rijden, kan het ook op een legale manier doen. Het Nederlandse bedrijf Solar Oil Systems biedt legale puur plantaardige olie (ppo) aan. Om daarop te kunnen rijden, moet je wel eerst je motor laten ombouwen. Een van de garages waar dat kan, is Esa in het Friese Marum. Het ombouwen van de dieselmotor van een personenauto kost zo’n 3.000 euro, laat Theo Bos van het au-
tobedrijf weten. ‘Dat is voor de meeste automobilisten te duur, we bouwen dan ook vooral vrachtwagens om’, zegt Bos. ‘Vrachtwagens gebruiken meer brandstof en rijden meer kilometers. Dan is het lucratief om je motor om te laten bouwen.’ Het autobedrijf heeft inmiddels zo’n honderd vrachtwagens omgebouwd. Het aanpassen van een vrachtwagenmotor op ppo kost tussen de achten negenduizend euro. Ppo kost 1,10 euro per liter, een besparing van 33 cent ten opzichte van diesel, en is te verkrijgen bij een groot aantal zogenoemde witte pompen. Op de legale ppo zit een accijnsvrijstelling, die loopt tot 2011. De trucks van recyclingbedrijf Sita die de afvalverwerking van fastfoodketen McDonald’s verzorgen, rijden op ppo, evenals de veegwagens van de gemeente Leeuwarden en de bloe-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
In 1894 werd mijlpaal bereikt
RUDOLF DIESEL ZOCHT MOTOR MET HOGER RENDEMENT
REUTERS
Acteur Vin Diesel wordt zo genoemd om zijn tomeloze energie.
Rudolf Diesel (links) werd op 18 maart 1858 in Parijs geboren. Zijn ouders waren in 1848 uit Frankrijk gevlucht. Op zoek naar een motor met een hoger rendement dan de stoommachine vond Diesel rond 1885 de dieselmotor uit. Het idee: lucht tot zo’n grote druk te comprimeren dat in deze zeer hete lucht ingespoten brandstof tot ontbranding komt, zonder ontstekingsmechanisme. In 1894 werd een mijlpaal bereikt toen het eerste prototype
van Diesels motor voor het eerst gedurende ongeveer één minuut werkte. Het Gentse bedrijf Carels was in dat jaar de eerste ter wereld die een licentie voor de bouw van dieselmotoren verwierf. In 1905 leverde Carels de krachtigste dieselmotor ter wereld af: 500 pk. De dieselmotor werd later dankzij de ontwikkeling van de inspuitpomp van Robert Bosch een succes voor zwaardere vervoermiddelen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Olie-excuus (1)
Olie-excuus (2)
De Amerikaanse rechter Fred Biery had eerder deze week wel een heel origineel excuus voor het annuleren van een hoorzitting.
Biery verklaarde het onzinnig te vinden om dure olie te verkwanselen aan ‘een mondelinge presentatie van reeds neergeschreven argumenten.’
menveiling in Aalsmeer. Ook de boten van verhuurbedrijf Boatin in Sneek varen op ppo. Voor personenauto’s is het dus niet rendabel om op ppo te rijden. Dan maar naar de supermarkt. ‘Nou, ik raad het ten zeerste af om op plantaardige olie uit de winkel te rijden’, zegt autoexpert Bos. ‘Slaolie is vaak een mix van de goedkoopste olie die te krijgen is. Je weet niet precies wat het is en de kwaliteit is niet constant. Verder zijn lang niet alle brandstofsystemen ervoor geschikt. Je kunt het wel met diesel mengen, maar ook dat is riskant. Je weet nooit wat een goede
mengverhouding is.’ Jan maakt zich hier niet druk om. Hij heeft nog nooit problemen gehad met zijn motor en controleert regelmatig zijn oliepeil en de filters. Toch heeft ook hij bedenkingen. ‘Ik realiseer me dat ik voor veel afval zorg. Al die lege plastic flessen moet ik ook weer weggooien, dat is niet goed voor het milieu. Ook heb ik het gevoel dat ik eten in mijn tank gooi, want dat is slaolie eigenlijk. Uiteindelijk wil ik hiermee een statement maken. Dat ik het als consument niet langer pik. We moeten zo snel mogelijk op zoek naar alternatieve brandstoffen.’ 1
14
Cultuur
Pablo Neruda Dichter negeerde zijn dochter
Donkere kant van een held
Nel Leys was het kindermeisje van Pablo Neruda’s geheime dochter. Nel Leys is zielsgelukkig met de aandacht voor Malva Marina. MARTIN DROOG Sanne Rooseboom GOUDA
...
Nobelprijswinnaar Pablo Neruda (1904-1973) is een held in zijn geboorteland Chili. In Nederland ligt zijn gehandicapte dochter begraven waar hij nooit naar omkeek. Wekenlang kwamen er Chilenen, journalisten en Neruda-fans, bij Nel Leys (88) over de vloer toen het grafje van Malva Marina net ontdekt was. ‘Ik wist niet dat ik op mijn oude dag nog zo populair zou worden,’ gniffelt het oude kindermeisje van de geheime dochter van Pablo Neruda. ‘Maar ik ben er nog en kan het verhaal vertellen. Het is een bijzonder verhaal.’ Ze zit in haar huis in Gouda en laat een dik Spaanstalig tijdschrift zien waarvoor ze is geïnterviewd. ‘Het verhaal van het kindermeisje,’ staat er boven haar foto. Twee jaar lang verzorgde Nel Leys in de Tweede Wereldoorlog een klein meisje met een waterhoofd. De moeder kwam maandelijks geld brengen, de vader was nergens te bekennen. Pas veel later leerde mevrouw Leys dat het kleine meisje met de donkere ogen de dochter was van een wereldberoemde dichter. ‘Het was bekend dat Neruda een dochter had met zijn eerste vrouw, de Nederlandse Maria Hagenaar, maar niemand wist wat er precies met het meisje was gebeurd,’ vertelt David
Schidlowsky vanuit zijn studeerkamer in Berlijn. De Chileen schreef een lijvige biografie over de dichter en was de eerste die Malva Marina in 1999 ontdekte. Tijdens een speurtocht door het archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Chili vond hij haar geboorte- en sterfdatum; Madrid 18 augustus 1934 - Gouda 2 maart 1943. Vijf jaar later vond een tweede biograaf, Antonio Reynaldos, na lang speurwerk het grafje in Gouda, overwoekerd met gras. Om meer over het meisje te weten te komen werd een advertentie geplaatst in de krant. Mevrouw Leys reageerde meteen, al had ze tientallen jaren niet aan Malva Marina gedacht. ‘Ik vind het mooi dat er aandacht voor het meisje is. Voor de Chilenen is alles dat over Neruda gaat belangrijk.’ Een soort god, noemt Schidlowsky de positie van de dichter in zijn geboorteland. ‘Maar een god met menselijke fouten. Hoe hij zijn enige dochter negeerde, is zijn donkerste kant.’ Nel Leys leerde Malva Marina kennen in Gouda,1941. De familie Julsing, de pleegouders van het meisje, had al drie kinderen en een vierde op komst. ‘Malva had veel aandacht nodig, daar werd ik voor aangenomen.’ Het meisje, toen zeven jaar oud, kon niet lopen of praten. ‘Neuriën kon ze wel. En lachen’, herinnert mevrouw Leys zich. ‘Het was een mooi en vro-
BESPAAR 300 EURO OP UW TELEFOONKOSTEN Gemiddeld bellen mensen 200 minuten per maand voor een bedrag van gemiddeld 0,20 euro per minuut. Bellen is echter al mogelijk voor 0,02 euro per minuut. Per jaar levert dit een besparing op van ruim 430,00. Wanneer begint u met besparen?
Bellen slechts
0,02 p/min. SMS-en voor
0,02 p/sms Binnen 24 uur in huis Bestel direct telefonisch
0900-5555 444 (van 10.00 tot 18.00 uur, lokaal tarief)
Bestel online:
www.gsm.nl/depers
Uit het gedicht Poëzie: En het was op die leeftijd… De poëzie was naar me op zoek. Ik weet niet, weet niet vanwaar ze opdook, uit winter of rivier. Ik weet niet hoe of wanneer, nee, geen stemmen, stemmen waren het niet, geen woorden, geen stilte, maar uit een straat werd ik geroepen, uit de takken van de nacht, plotseling, te midden van de anderen, te midden van de felle vuren of alleen op de terugweg - daar stond zij zonder gezicht en raakte me aan. Pablo Neruda
Hoe groter het hoofd van Pablo Neruda, hoe hoger de prijs. REUTERS
lijk kind. Ze had donker haar, diepbruine ogen en altijd mooie jurkjes aan. Maar ze kon niet zelf eten en je wist nooit of iets van wat je zei bij haar aankwam.’ Elke maand kwam de moeder van Malva langs, een Nederlandse vrouw, afkomstig uit Nederlands-Indië, die werkte bij het Spaanse consulaat in Den Haag. Haar dochter bracht ze waarschijnlijk onder bij het pleeggezin omdat ze als vrouw alleen niet voor een gehandicapt kind kon zorgen. ‘Ze was liefdevol voor Malva Marina,’ vertelt mevrouw Leys. ‘En ze bracht het geld voor haar verzorging. Over de vader werd nooit iets gezegd.’ Pablo Neruda was honorair consul in Nederlands-Indië toen hij Maria Hagenaar ontmoette. Ze trouwden
in 1930, verhuisden naar Spanje en kregen vier jaar later Malva Marina. De enige keer dat Neruda het op papier over zijn dochter heeft, is na haar geboorte in een brief aan zijn vader, staat in de biografie Neruda uit 1984. ‘Het meisje is heel klein, ze was slechts twee kilo en vierhonderd gram bij haar geboorte, maar ze is lief, als een klein poppetje,’ schreef hij. Dat het kleine poppetje zwaar gehandicapt was, bleek pas na een paar maanden. Hydrocefalie concludeerde de doktoren, een waterhoofd. Bij het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog in 1936 vertrok Hagenaar met Malva Marina naar Nederland. Neruda trouwde een ander, reisde de wereld af en werd de meest gelezen Spaanstalige dichter ter wereld.
‘Nergens in zijn werk refereert hij aan zijn dochter’, vertelt Schidlowsky. ‘Ook niet in zijn autobiografie.’ Waarschijnlijk schaamde hij zich, denkt de biograaf. ‘De revolutionair Neruda was uiteindelijk ook een product van het Chili aan het begin van de vorige eeuw waar handicaps niet gemakkelijk werden geaccepteerd.’ Toen Malva Marina in 1943 overleed, werkte Nel Leys al ergens anders. Ze hoorde pas veel later weer over het meisje. Hagenaar stuurde Neruda een telegram over haar dood. Pijnloos overleden, stond er. En of ze nu bij hem terug kon komen. Neruda liet slechts weten dat van dat laatste geen sprake meer kon zijn aangezien hij opnieuw was getrouwd. Over zijn dochter zei hij niets. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Handelaren van concertkaartjes aangepakt
Theo Maassen in VS
‘DESNOODS VIA RECHTER GELD BUITENLAND TERUG VAN PEPERDUUR TICKET’ KOOPT ‘TBS’ De SP en het CDA hebben een initiatiefwet ingediend die moet voorkomen dat kaartjes voor concerten, cultuur- en sportevenementen tegen woekerprijzen worden doorverkocht. De wet moet handelaren en ticketbureaus die grootschalig kaartjes inkopen om ze voor hoge prijzen door te verkopen, de wind uit de zeilen nemen, zegt SP-Kamerlid Arda Gerkens. Wie te veel heeft betaald voor een kaartje, moet desnoods via de rechter
zijn geld terugkrijgen. Overtreders kunnen, als het wetsvoorstel wordt aangenomen, een fikse boete verwachten van de Consumentenautoriteit. Gerkens vindt het redelijk als mensen kaarten doorverkopen met tien procent winst. Maar met de prijzen die handelaren en ticketbureaus hanteren, worden ‘woekerwinsten’ gemaakt. Gerkens heeft goede hoop een Kamermeerderheid te vinden voor het voorstel.
De Nederlandse film TBS van regisseur Pieter Kuijpers is op het filmfestival in Cannes verkocht aan distributeurs uit Noord- en Zuid-Amerika. Ook distributeurs uit Duitsland en Frankrijk kochten de rechten. De film, over een ontsnapte tbs’er die een jong meisje ontvoert, wordt in de originele versie of nagesynchroniseerd geëxploiteerd. In Zuid-Amerika komt de film met Theo Maassen met ondertiteling in de bioscoop.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Lionel & Trijntje
Lionel & Trijntje (2)
Lionel Richie neemt een duet op met Trijntje Oosterhuis: Face in the crowd, een ‘hoopvol nummer over het geloof in de liefde’.
Het zal de titelsong worden voor Symphonica in Rosso, het jaarlijkse muziekevenement in het Gelredome in Arnhem .
Perspectief
15
VANDAAG: LIFESTYLE
Groen poederen
Ontwijk de politie
Gorgelen en Lagrein
Greenista’s claimen dat het gros van de make-up bestaat uit milieu-onvriendelijke ingrediënten, verpakt wordt in plastic en meestal op dieren is getest. Drie redenen om eco-vriendelijke make-up te kopen, zeggen zij. Waar moet de smeergrage ecoconsument extra op letten? 16
Ontwijk lasergunnende politieagenten met de RS6 Avant van Audi. Onderschat deze grijze rolemmer niet want het is stiekem een Superauto, zegt recensent Viola Robbemondt. Ze bekeek de bolide, stapte in en schreef een recensie.
Zwoele lenteavonden kun je het best vieren met een glas goede vino. Deze week een proefnotitie van de wijn Lagrein uit 2006. En wat blijkt na wat spoelen, gorgelen en spugen? Lagrein smaakt naar kersen, pruimen en gemaaid gras volgens huisvinoloog Cor Hospes . 17
17
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Karl smoor op Coco Het merk Chanel staat als een huis. Karl Lagerfeld gaat in op het voortdurende succes van het Franse luxelabel en de creator, Coco Chanel. P16 SPAARNESTAD
16
Perspectief
Mode Lagerfeld 25 jaar aan roer
Karls Chanel meer dan een tas en een ballerina Vraag the emperor of fashion Karl Lagerfeld om de kracht van Chanel in tien woorden te vatten en het is niet verwonderlijk dat er een antwoord komt dat íets langer is... Susannah Frankel LONDEN
...
‘Chanel staat vooral voor moderniteit’, zegt de grote couturier Karl Lagerfeld. ‘Maar Chanel staat ook voor luxe en voor de macht van een logo. Chanel belichaamt een eigentijdse mentaliteit, in welk tijdperk of decennium dan ook. De iconische dubbele C van Coco Chanel, overleden in 1971, is zonder twijfel het meest herkenbare merk in de mode-industrie. Toch mag volgens Kaiser Karl, die al sinds de jaren tachtig aan Chanel verbonden is, ook de heerschappij van de handtas niet worden uitgevlakt. ‘Bij Chanel denk je aan de macht van de handtas – de beroemdste van de wereld.’ Hij doelt op de handtas ‘2.55’, vernoemd naar de introductie van de tas in februari 1955. Ze lijkt op het materiaal van de klassieke Britse buitenkleding, vanouds populair onder paardenliefhebbers. Voorzien van een vergulde schouderband was dit de eerste handtas die
zorgde dat een vrouw haar handen vrij had. ‘Misschien is het nog belangrijker dat de naam Chanel staat voor tijdloosheid, maar tegelijkertijd voor mode’, gaat Lagerfeld verder. Hoewel het recept ieder seizoen wordt aangepast aan de modegrillen van de dag, blijven de belangrijkste ingrediënten gelijk. Zo introduceerde Chanel in 1957 de ballerina – het eerste paar had een hielbandje – in beige met een zwarte neus, wat het verbazingwekkende effect geeft van een kortere voet en een langer been. Lagerfeld: ‘Chanel staat voor de tweekleurige schoen, de pump én de ballerina.’ ‘En dan is er het magische adres: 31 Rue Cambon’, vervolgt Lagerfeld met een energie en enthousiasme die hem jonger doen lijken dan zijn 74 jaar. Chanel opende in deze straat in Parijs haar eerste winkel als hoedenmaakster in 1910. Het plaatje op de deur vermeldde aanvankelijk: ‘Chanel Modes’. Het imperium is inmiddels ingrijpend uitgebreid, maar het hoofdkantoor blijft. Lagerfeld noemt ‘de mysterieuze Coromandel kamerschermen waar Chanel zo van hield en die haar hebben geïnspireerd.’ De modewereld koestert het beeld dat Chanel altijd
Karl Lagerfeld met de bekende bril en handschoenen.
‘Chanel is luxe, het logo, macht en vooral tijdloosheid’ door een aantal uitzonderlijke waardevolle exemplaren werd omringd en afgeschermd. Tenslotte heeft de wereld ‘het mixen van echte en nepsieraden en de vondst van modekostuumjuwelen’ aan Chanel te danken.
JEROEN SNIJDERS
Trouw blijvend aan haar ongewoon democratische inborst, vond Chanel het geen probleem om echte diamanten met imitatie-exemplaren, en echte parels met snoeren van een voordeliger geprijsde variant te combineren. Ze droeg ze veel en vandaag de dag versiert Lagerfeld zonnebrillen tot en met handtassen op soortgelijke wijze. ‘Zo zie je’, zegt Lagerfeld, ‘allemaal redenen waarom Chanel kracht en uithoudingsvermogen uitstraalt. Het imago, de mode en de vrouw zelf, als
belichaming van de eerste moderne vrouw. Het zijn de hang naar moderniteit, een leven en een lifestyle waarmee vrouwen zich kunnen identificeren.’ Alhoewel de Duitse Lagerfeld vandaag de dag de man is aan het hoofd van het merk Chanel, begon het allemaal met de naamgenoot van het modehuis. Als er iemand als autobiografisch ontwerper kan worden omschreven, dan is het Chanel. Haar verlangen om kleren te ontwerpen kwam voort uit haar wens zich te kleden op een wijze die bij haar paste. Als ze iets niet was, was het behoudend. ‘Ik begon dit vak vooral om alles wat ik niet mooi vond van de mode uit te sluiten’, zei ze ooit en leefde en werkte onvermoeibaar volgens dat adagium. Gabrielle Chanel werd op 19 augustus 1883 in de Franse provincie Saumur geboren. Haar vader, Albert Chanel, was een marktkoopman. Haar moeder, Jeanne Devolle, was van eenvoudige komaf, kreeg verscheidene kinderen en stierf jong in 1895, haar dochter bij de nonnen in een weeshuis in Aubazine achterlatend. Gabrielle leerde er naaien en tijdens de vakantie met haar zusjes leerde ze de kunst van het maken van hoeden – ze waren gek op hoeden. In de vroege jaren van de 20e eeuw trok Coco Chanel in bij de beroemde paardenfokker Etienne Balsan. Teneinde niet voor zijn minnares, doorgaans in de roesjes-en-strikjes-stijl van de Belle Epoque gekleed, te worden aangezien, paste Chanel bepaalde stukken mannenkleding aan haar speciale wensen aan. Vaak choqueerde ze de mensen in haar omgeving met het dragen van mannenkleren. ‘Een vrouw is altijd overdressed en nooit elegant genoeg.’ ‘Er zijn geen foto’s van Chanel in badpak en we kennen alleen de zware badpakkostuums die ze voor het door Ballet Russes uitgevoerde ballet Le Train Bleu ontwierp’, vertelt Lagerfeld. ‘Maar Chanel belichaamt het beeld van de moderne vrouw en dus erfde ze dat imago. Mensen denken dat ze de eerste was. Dat was ze niet, maar zo wordt ze herinnerd.’ 1 © The Independent
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................................................................................................................................
ECO
GROENE SCHONE Trends in groen design.
Celebs zoals Uma Thurman, Heidi Klum en Gwyneth Paltrow zijn al fan van (kleine) groene make-upmerken. Want claimen deze greenista’s en vele anderen met hen: het gros van de make-up bevat milieu-onvriendelijke ingrediënten, wordt verpakt in plastic en is meestal op dieren getest. Drie redenen om juist eco-vriendelijke makeup te kopen. Waar moet de smeergrage eco-consument extra op letten? Herbruikbare en/of biologisch afbreekbare flesjes en doosjes, pencelen en kwasten van hout of bamboe en smeersels of poeders op basis van plantenextracten. Voor ‘groene’ makeup kun je natuurlijk al naar The Body Shop, maar online is er veel meer ver-
krijgbaar, van mascara en nagellak tot bodyscrub en wattenstaafjes. Merken zoals Nvey, Aveda en het label I am a peacekeeper zijn, net als The Body Shop, goed bezig. Op geheel eigen wijze leveren zij een bijdrage aan een beter (lees: groen) paradijs. Dus vergeet de foundation in een metallic zwarte plastic uitvoering van menig populair Frans of Italiaans luxemerk. Wil je nog een stap verder, maak dan al je make-up zelf. Mocht je nog een paar uur over hebben, zoek dan online naar een receptuur van milieu- en diervriendelijke gel, handcrème of lipgloss. Moeilijk is het niet, zolang je je maar houdt aan het recept. Een goede dealer in honderd procent natuurlijke
grondstoffen is drogisterij De Lang uit Rotterdam. Sinds zestien jaar verkoopt De Lang natuurlijk grondstoffen en materialen. Op zijn website geeft hij tips, trucs en recepten voor tandpasta, bruisballen en make-up. Een lippenbalsem of lipgloss flans je volgens hem zo in elkaar. Benodigdheden voor een lipgloss zonder paraffine of siliconen: 36 gram wonderolie, 1 gram witte bijenwas, 1 gram carnaubawas en eventueel 1 mespuntje parelmoer-
glanspigment.1 www.drogisterijdelange.nl www.iamapeacekeeper.com www.econveybeauty.com www.aveda.com www.thebodyshop.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Pollini gaat voor Britten (1)
Pollini (2)
Pollini gaat voor Britten (3)
Het Italiaanse kledingmerk Pollini heeft de Britse ontwerpers Jonathan Saunders en Nicolas Kirkwood aangewezen als nieuwe hoofdontwerpers. De Brit Rifat Osbek stopt na vier jaar.
Saunders is al begonnen. Hij tekent momenteel zijn eerste voorjaarscollectie.
Tijdens de Milaan Fashion Week in september zal Saunders zijn collectie tonen. Collega-ontwerper Kirkwood houdt zich bezig met het ontwerpen van schoenen, handtassen en accessoires.
Perspectief
Auto Audi RS6 Avant
Saai ogende Duitser schiet door de draaideur Viola Robbemondt AMSTERDAM
...
In een opvallende sportwagen heb je veel bekijks. Dat is – mits je een good hair day hebt – erg aangenaam. Maar je trekt ook blikken die je liever niet op je gericht ziet. Zoals die van lasergunnende politieagenten die je, terwijl ze uitgebreid de tijd nemen om op je richten, ziet likkebaarden: ‘Ah, een Ferrari/Corvette/Porsche, dat wordt een vette boete.’ Bij Audi heeft men daar iets op gevonden. Het heet de RS6 Avant en ziet eruit als een grijze rolemmer. Hij resideert op asfalt, maar je neemt hem niet waar, hij gaat volkomen op in het straatbeeld. Als de RS6 een man zou zijn, zou hij Clark Kent heten. Grijs confectiepak, bril en maat 42 van schoen. Er zijn wel kleine hints. De RS6 kreeg een stel luchtinlaten ofwel ‘longen’ onder zijn voorste bumper die je een idee geven over het formaat van het ‘hart’ dat hier onder de ‘borst’ moet liggen. En onder normale auto’s zitten geen remschijven ter grote van een familien-pfannekuchen. Ook de LED-verlichting zou zijn ware aard kunnen verraden, ware het niet
dat je die nu ook kunt krijgen op zo’n megasaaie A4. Worden we allang niet meer opgewonden van. Het interieur is comfortabel en je kijkt uit op veel knopjes, ach ja, leuk als je ervan houdt. Maar schiet deze saai ogende Duitser eenmaal door die draaideur dan verandert hij in: Superauto! De ingenieurs uit Ingolstadt zijn immer in
Nog uren erna werd me herhaaldelijk gevraagd mijn mond te sluiten strijd met de titanen van BMW en Mercedes, vergelijkbaar met een krachtmeting tussen Superman, Spiderman en Batman. Zodoende is deze bolide dan ook bedoeld om de M5 Touring en de E63 AMG letterlijk in het stof te doen bijten. Dat lukt. Het starten van de RS6 is al haast een legendarische rite. Voet op de rem, drukken op de rood oplichtende startknop (wat overigens niet hoeft, de auto start ook gewoon met sleutel,
maar het is wel grappig als je indruk wilt maken) en met een bassig gedonder komt hij tot leven. De rit zelf heb ik uit mijn geheugen geblokt. Ik weet alleen nog dat me in de uren erna herhaaldelijk is gevraagd om mijn mond te sluiten. Na verloop van weken kwamen er flarden terug. De knop waarmee ik de afstelling van het onderstel van Comfortabel via Dynamic naar Sport veranderde en waarmee de auto snoeistrak of juist aangenaam knuffelig over de snelweg joeg. Het opkrullende asfalt achter me als ik de 580 pksterke V10 slechts een tééntje gas gaf. Het hees-hoge dubbele turbofluitje, de zestraps Tiptronic-bak die onvoelbaar op- en terugschakelt, de vierwielaandrijving waarmee de banden aan het asfalt zijn gelijmd… Ach, laten we het erop houden dat deze stationwagen is bedoeld voor jongens en meisjes die weten hoe het spel gespeeld moet worden. Zacht op relatie, hard op inhoud. 1 Voor 166.575 euro staat de sterkste Audi ooit voor je deur. Er volgt een nog saaier ogende sedan-versie.
17
Spullen spotten
Spiegeltje, spiegeltje Joost Alferink
...
Een idee vraagt altijd om het juiste tijdsbeeld. Er zijn al zoveel goede ideeën op een verkeerd moment gelanceerd waardoor deze tot mislukken gedoemd bleken. Afwachten tot je idee past in een grotere context is dé kunst. Zo was er vorige week in de krant te lezen dat een groepje ontwikkelaars in Eindhoven en München de bekende zonnecellen wezenlijk heeft verbeterd. In dit geval gaat het om een nieuwe methode waardoor de productieresultaten veel betrouwbaarder worden. De grote wisseling in kwaliteit van het huidige proces is een behoorlijke beperking. De energie-opbrengst wordt ook een stukje beter. Kunnen we daar dan ook wat mee? Het volgende idee is ingegeven door een zoektocht naar Zeeuws Meisje televisiereclames van vroeger. Deze filmpjes zijn heel gemakkelijk chronologisch terug te vinden op internet. De nostalgie en de aandoenlijke klungeligheid van de jaren zeventig maken deze filmpjes een feest voor het oog. Het opvallendste is natuurlijk de klederdracht, vooral de kanten muts met twee gouden spiegeltjes. Als je deze muts nu weglaat en het goud van de spiegeltjes vervangt door zonnecellen dan ontstaat misschien een handig product waarmee je energie kunt opwekken voor bijvoorbeeld het gebruik van je mobiele telefoon of mp3-speler. Zo kan er een mooi nieuw ritueel ontstaan, we gaan allemaal met het gezicht naar het zonlicht gedraaid bellen. En als het even kan, als een zonnebloem meedraaien met de zon om de batterijen op spanning te houden. 1
Saai als Clark Kent maar in actie, net als Superman, Superauto.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
PLOP
EEN NEUS VOL KERSEN Cor Hospes 111
Een vreemdeling in vinologenland. Of hoe Cor Hospes de veritas in de vino vindt.
‘Lagrein, waar denk je dat deze wijn vandaan komt?’ vroeg ik aan mijn vrouw die als Fanta-liefhebber altijd met verrassende wijnwijskundigheden komt. ‘Algerije’, zei ze, zonder een spier te vertrekken, waarop ik haar nog meer dan doordeweeks verbaasd aankeek. ‘Doe even normaal’, pruttelde ik. ‘Wat heeft Lagrein in godsnaam met Algerije te maken.’ Zij hield onthutst een hand voor haar open mond. ‘O sorry’, giebelde zij Lolita-achtig. ‘Ik dacht dat je Algrein zei, en dan is dat Algerije niet zo gek, toch. Maar nou je dat zegt, Lagrein, dan denk ik voornamelijk aan chagrijn, en met zo’n associatie kan een wijn niet echt lekker smaken.’ Ik keek haar geïmponeerd
door zoveel semantische wijsheid aan, bestudeerde nog eens het etiket van de Lagrein 2006 Mezzacorona, en vertelde dat de roots van de druivensoort Lagrein in Italië lagen, in Noord-Italië wel te verstaan. Daar beleeft hij zijn oenologische hoogtepunt rondom de stad Bolzano, ook wel bekend als Bolzen. Dat klinkt inderdaad Duits en ligt, jawel, voor de geografisch-ontheemden, om
de hoek van Oostenrijk in het Italiaanse Zuid-Tirol. Lagrein klinkt dan ook meer gründlich Germaans, dan dolce vita Italiaans. De Lagrein van het huis Mezzacorona van Jumbo komt uit die andere Noord-Italiaanse wijnprovincie Trentino, op pizzaworpafstand van Bolzano. En wat voor wijn krijg je dan? Kersen, een bek en neus vol kersen. Met smaakkieteltjes van pruimen en
gemaaid gras. Op het etiket van de fles staat dat de MezzacoronaLagrein vooral tot zijn recht komt met gebraad, gegrild vlees en rijpe kaas. Daarvoor leek de kersenwijn mij ietsje te licht. Ik schonk ‘m een dagje later bij een karbonaadje. En bij een woensdag gehaktdag zorgt die vast ook voor een allesbehalve chagrijnig Algerijns wijnfeestje. Niks dus van die allesbehalve opvrolijkende naam aantrekken. Gewoon flessen van meenemen. Druiven houden van misleiding. Vooral Italiaanse. 1 Lagrein 2006. Mezzacorona. Trentino D.O.C. Jumbo. Prijs 4,99 euro
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Textielmuseum weer open (1)
Museum (2)
Stop! In the name of Love
Het Textielmuseum in Tilburg is vanaf zondag weer open. Het museum sloot acht maanden geleden vanwege een omvangrijke verbouwing. Zondag worden er films over textiel getoond.
Tijdens de opening geven medewerkers lezingen over de DamastWeverij.
De kostuums van de legendarische soulformatie uit de jaren zestig The Supremes hangen tot en met medio oktober in het Victoria & Albert Museum in Londen.
18
Perspectief
Canada Het verborgen gezicht van de Sunshine Coast
Beu van het bier Nú in de winkel
Deze pagina is samengesteld door reismagazine Columbus
Lege straten, een voorbijschuifelende senior en dikbeboste bergen zover het oog reikt: in eerste instantie maakt de Sunshine Coast de indruk van een brave, wel érg schilderachtig gelegen voorstad. Maar het zachte klimaat trekt niet alleen welgestelde gepensioneerden uit Vancouver aan. Wie goed zoekt, vindt ook een waar hippie-paradijs.
tot er één naar me toe kroop. Toen hij dichtbij genoeg was dat ik hem kon raken, heb ik al mijn chi-energie door de stok gejaagd. Hij versteende compleet, en pas na een paar seconden besefte hij: hé, ik leef nog! Hij rende naar zijn vriendjes en begon een hoop herrie te maken. Sindsdien heb ik nooit meer last gehad van muizen.’
Koen-Machiel van de Wetering
Hotspot voor artistiekelingen
ROBERTS CREEK
Wes is niet de enige die de maatschappij de rug toe heeft gekeerd. Al aan het einde van de jaren zestig oefende het kalme kuststadje Roberts Creek (2.800 inwoners) met zijn ongerepte bossen een grote aantrekkingskracht uit op Amerikanen die weigerden in Vietnam te gaan vechten. Dienstweigeraars en deserteurs vluchtten de grens over naar het liberale Canada, met in hun kielzog hippies, vredesactivisten en tokers (blowers). Mede hierdoor ontwikkelde de dunbevolkte Sunshine Coast zich tot een hotspot voor artistiekelingen: van de 30.000 inwoners verdienen op dit moment zo’n duizend mensen hun geld met kunst. En hoewel Roberts Creek allesbehalve de indruk wekt van een trotskistisch-leninistisch bolwerk, hangt er op enkele plekken nog steeds een sterke alternatieve vibe. Een van die plekken is The Gumboot. Boven het café is een winkel vol
...
ROGIER TIMMERMANS
In zijn tochtige tent leest Wes (45), een sjofele man in een appelgroen ijshockeyshirt, voor uit eigen werk. Het dichte sparrenwoud, vol spechten en adelaars, weergalmt zijn zware bas. Als Wes zijn gedichten voordraagt, bloeit de performer in hem weer op. In de viskom van de grote stad maakten de meisjes ooit graag met hem kennis en werden de biertjes hem na een concert gratis aangeboden. Maar die oppervlakkige populariteit werd hij al snel beu. Via Winnipeg, Toronto en Vancouver kwam Wes in 2000 in Roberts Creek terecht, waar hij in de bergen The Nest optuigde: een tipi van takken en plastic dekzeil. ‘Toen ik hier net kwam wonen, krioelde het in mijn tent van de muizen. Ik wilde geen gif strooien, dus heb ik een keer met een stok in mijn hand gewacht
geneeskrachtige natuurstenen gevestigd en op het terras wordt rustig een jointje gerookt. Ali, een dj, vj en kunstenaar uit Iran, houdt een lang, kritisch betoog tegen de corrupte burgermaatschappij. ‘Iedereen zit hier tot over zijn oren in de wiethandel: het is een industrie waar jaarlijks zes miljard dollar in omgaat. Maar de regering is vreselijk hypocriet: als de spullen van een wiethandelaar in beslag worden genomen, kan hij ze op een politieveiling gewoon weer terugkopen. Of de politie verkoopt ze aan de andere kant van de grens zélf door.’ Ali wijst op zijn schoenen – een soort kruising tussen indiaanse mocassins en Arabische sultansloffen – en vertelt dat hij die heeft gekregen in ruil voor een grafisch ontwerp. Ook zijn broek en tas heeft hij dankzij ruilverkeer bemachtigd. ‘Ik wil echt op een andere manier leven’, zegt hij vastberaden. ‘Ik weiger mee te doen aan de kapitalistische rat race.’
love van ’67 ben ik samen met mijn eerste vrouw en vier weken oude dochter River naar de Sunshine Coast getrokken, om definitief uit het systeem te stappen.’ Peter had geen cent op zak, maar wel genoeg voedsel voor drie maanden plus een flinke dosis jeugdig enthousiasme. Hij bouwde in de wildernis van Storm Bay zijn eigen huis, plantte gewassen en leefde zo jaren volmaakt gelukkig. ‘Ik hoefde helemaal niets te doen, just be’, verzucht hij. Maar toen Peter en zijn tweede vrouw in 1978 uit elkaar gingen, spatte zijn utopie uiteen. Nu woont hij in een kleine trailer naast de Sunshine Highway, en staat een tweede trailer – bedoeld voor een eventuele nieuwe vriendin – er verlaten bij. ‘In one way I feel I beat the system’, blikt hij terug terwijl hij zijn hand bedachtzaam door zijn lange, grijze baard haalt. ‘Maar ik heb helaas niet meer de energie om me volop voor een andere maatschappij in te zetten.’ 1
Uit het systeem stappen
Askja Reizen verzorgt een veertiendaagse reis naar Vancouver Island en de Sunshine Coast voor 2.045 euro, www.askja.nl Met dank aan Vancouver, Coast & Mountains Tourism Region, www.vcmbc.com
Het moet Peter Light (64), hippie van het eerste uur, als Woodstock-muziek in de oren klinken. Lurkend aan zijn wietpijpje vertelt hij op het stro rondom een kampvuur zijn levensverhaal. ‘Op mijn negentiende ben ik drie jaar door het hele land getrokken als fulltime vredesactivist. In de summer of
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
"$
5,95
" '
!" ! ! # &
$$$"" %
De leukste festivals van Canada
FEESTEN DOE JE IN HET NOORDEN Canadezen pakken hun festivals groots aan. Ellen van Ruiten zet op een rijtje waar het binnenkort feest is. Caribana Wie dacht dat Brazilië het patent heeft op carnaval, is nog niet in Toronto geweest. Tijdens het Caribana Festival kun je samen met een miljoen andere feestgangers chillen op Jamaicaanse reggae, dansen op Braziliaanse samba en je billen schudden op het ritme van Afrikaanse djembés. 15 juni t/m 3 augustus, Toronto
Montreal Jazzfest Het ‘Parijs van Noord-Amerika’ is de bakermat van het Festival International de Jazz de Montréal. Grootheden als Ray Charles, Norah Jones en Prince hebben hier het podium mogen sieren. Met meer dan 3.000 artiesten, tien openlucht podia, tien concerthallen en twee miljoen bezoekers is het met recht een van ‘s werelds grootste jazzfestivals. Je hoeft er geen bergen geld voor uit te geven; er zijn ook talloze gratis straatoptredens. 26 juni t/m 6 juli, Montréal
Caribana
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Oman het gelukkigst
Londen het duurst
61 procent van de bevolking van Oman zegt gelukkig te zijn. Daarmee laat Oman rijkere landen als Quatar en Saudi-Arabië ver achter zich.
Uit online-onderzoek blijkt dat een dagje cultuur snuiven nergens ter wereld zo veel kost als in Londen.
Puzzels
1
ZWEEDS RAADSEL: ontploffer
filmprijs
trapper
mondrand
2
3
4
5
6
pelswaar etmaal
7
CRYPTOGRAM 1
rondedans
bitterheid
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
1 zenuwtrek
talent
juist
tennisterm
7
6
5
2 veerkracht
jong schaap
3
9 10 landbouwer
spijslijst
delfstof
6 11
wasteil Europeaan golfterm
HORIZONTAAL: 1. Wat ondernemingen doen (8); 4. Onedele grondsoort? (8); 6. Behoorlijk? Mooi zo! (4); 8. Vliegende waterheks (7); 9. Die vloeistof is erg dom (4); 10. Suf hoofd van een plant (8); 11. Hoe geliefden een insect kweken (8).
zwart paard
verbruiker
VERTICAAL: 1. Damesjasje in driekwart maat (6); 2. Staatsbestel om af te vallen (6); 3. Flikflooiers zijn door elkaar genomen serviel (7); 5. Breng die vrouw om hals! (7); 6. Tik jij op deur, raam of schouder? (6); 7. Dikke boeken over de geneeskunde (6).
4 platzak
7
8
gesteente leesteken
dokter
BLOKKEN
SUMBRERO®
9
9
29 13
10
13
17
17
16
21
Deze 3 plaatjes laten dezelfde kubus van drie kanten zien. Welke kleur staat tegenover het gele vlak?
SUDOKU
SUDOKU 7
4
5
2
5
9
9
SUDOKU
3
3
2 1 5 3 9 4 8 7 6
3 7 8 1 6 5 2 9 4
9 4 6 7 2 8 5 1 3
1 6 7 5 4 9 3 8 2
8 9 4 2 1 3 7 6 5
5 2 3 8 7 6 9 4 1
6 5 2 9 8 1 4 3 7
4 3 9 6 5 7 1 2 8
7 8 1 4 3 2 6 5 9
1 3 6 4 5 7 9 8 2
9 7 8 6 3 2 5 4 1
4 2 5 9 8 1 6 7 3
6 4 3 1 7 9 8 2 5
7 5 1 3 2 8 4 6 9
2 8 9 5 6 4 1 3 7
3 9 7 8 4 5 2 1 6
5 6 4 2 1 3 7 9 8
8 1 2 7 9 6 3 5 4
5 7 3 8 Brainsnack 4 Feesthoedje 3. Bij alle 2 andere hoedjes zijn er evenveel lintjes in dezelf- 9 de kleur als er bolletjes op 6 1 het hoedje staan. De
6 4 1 5 9 7 2 8 3
8 9 2 1 3 6 7 5 4
1 3 5 4 7 9 6 2 8
7 2 6 3 8 1 4 9 5
4 8 9 2 6 5 1 3 7
2 5 4 9 1 8 3 7 6
9 1 7 6 5 3 8 4 2
3 6 8 7 2 4 5 1 9
andere lintjes hebben de kleur van de klep.
8
1
4
7
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 2 1 9 7 driehoekjes de som van cijfers 1 3 8 9 van 1 tot en met 9, die hori2 3 5 1 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge6 2 8 9 vuld. De Sumbrero® links is 4 6 4 6 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 2 6 1 moeten worden ingevuld. De 0 3 3 7 doet helemaal niet mee. Per 4 4 4 som mag elk cijfer maar één 1 9 2 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
11
6
16
16
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Aandacht; 4. legering; 6. Anna; 8. spatlap; 9. beet; 10. engeltje; 11. aantocht. VERTICAAL: 1. Aplomb; 2. dienst; 3. chicane; 5. gelegen; 6. Apollo; 7. accent. Zweeds -o-b-z-fvoelhoorn -gei-olie morel-mee -p-kop-tesp-taats -lor-spek palestina -gom-anti HOSPITA
Kakuro® & Sumbrero®
16
1 7
9
3
8
4
4
9 7
2
1
3
5
3 2
5
16
4
6
6
8
9
1
4 5
3
7
2 3
1
KAKURO®
34
19
26
17
16
2
19
9
1
7
17
4 23
4 30
3
7 4
6
7
6
5
8
3
2
5
1 8
9
5
8
7
4
8 7 5 2
2 1
6
9 9
5
6
8
1
4
1 4
7
7
8 5
9
4 2
16
9
10
3
3 4
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
COLUMN
[email protected]
Creditcard Zuid-Frankrijk Landgoed Font Neuve - Souillac
Deze oude boerderij, gelegen in een prachtige vallei, biedt u een oase van natuur, rust en vrijheid. De appartementen zijn zeer luxueus en het complex beschikt over een sauna, jacuzzi en verwarmd buitenbad.
vanaf
€196 p.w. Spanje Cel à Terra
vanaf
€285 p.wknd. Kroatië Appartement Pula Een pas gerenoveerd appartement in de havenstad Pula, in mediterraans Kroatië. Volledig ingericht voor 3 personen en een privé-garage voor uw auto.
vanaf
Een prachtig vakantiehuis in Spanje niet ver van de grens met Frankrijk,die plaats biedt aan 4 personen. Volledig ingericht en het huis beschikt over een ruim en sfeervol terrras voor vele gezellige avonden.
€400 p.w.
Henriette van Wermeskerken
...
Het is al laat als we de rekening krijgen in het restaurant in Sevilla. Mijn man gaat betalen aan de bar en komt onverrichter zake terug. De eigenaar van het restaurant heeft zijn creditcard doormidden geknipt. ‘Instructions from the bank.’ Wat nu? Scenario’s van leeggehaalde rekeningen doemen op, en van een bank vol onbegrip. Wie laat nu zomaar z’n creditcard doormidden knippen? Nu hebben wij, met vier volwassenen, nog wel een creditcard bij de hand, maar we kunnen dit er niet bij laten zitten. We willen dat de politie komt om proces-verbaal van de vernietiging op te maken. De eigenaar belt de politie. Hij blijft vriende-
lijk, wij zijn dat niet. Mijn man gaat bellen met de creditcardmaatschappij. Het jongste kind huilt van moeheid. Een uur later arriveert de politie en krijgen we een proces-verbaal. Mijn man krijgt eindelijk verbinding met iemand, in de Verenigde Staten. Het klopt. De eigenaar van het restaurant kreeg via het betaalapparaat instructie de kaart doormidden te knippen. Waarom? Dat kan men niet zeggen. Er was iets aan de hand met de kaart, mogelijk fraude. Meer bijzonderheden geven ze niet. Maar we kunnen in Nederland een nieuwe kaart aanvragen. Goodnight. Met excuses aan de eigenaar druipen we af. Terug in Nederland bel ik met de creditcardmaatschappij. Ook daar krijg ik
niet meer uitleg dan dat er mogelijk fraude is gepleegd met een kaart uit dezelfde serie als die van mijn man. Nu ik toch bel, vraag ik ook even hoe het toch kan dat mijn eigen creditcard, die net vernieuwd is, het soms wel doet en soms niet. Uitgesloten, zegt de mevrouw, die kaart is niet geactiveerd en er kan dus niet mee betaald worden. Uiteindelijk kijkt ze in de computer: ja, er is inderdaad een paar keer mee betaald. Hoe dat dan kan, als de kaart niet geactiveerd is? Geen idee. Mijn vertrouwen in de veiligheid van creditcards is wel wat aangetast. 1
20
Media
Televisie ‘Er is ruimte voor meer misdaadreporters’
Hallo Hilversum!
‘Crime Time’ voorlopig
Nico Dijkshoorn kijkt voor De Pers televisie. Reageren?
[email protected]
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Ejaculeren
H
et was weer eens een Peter R. de Vries-weekje. We hadden ook al een dag of twaalf niets meer van hem gehoord, dus waarom niet. Twee keer binnen een week schoof hij aan bij een latenightshow. Vorige week vrijdag in de laatste uitzending van Pauw en Witteman en dinsdag bij Knevel en van den Brink. Het maakt Peter niet zoveel uit. Peter is namelijk zoveel meer dan misdaadverslaggever. Hij heeft verstand van voetbal, van politiek, de aanleg van het Suezkanaal, de fabricage van tennisballen, het baltsgedrag van de grijze grasparkiet, bandenspanning door de jaren heen, bruinvissen, illegale productie van waterbedden en natuurlijk zaad. Masturbeer ’s nachts in een eenzame bui ergens op het strand van Callantsoog en een kwartier later zit Peter op zijn knieën naast je in het zand te snuffelen. Oud zaad, hij heeft er iets mee. Het is jammer dat Joran van der Sloot zijn zaad al verdund was door de oceaan, anders had Peter hem al lang achter de tralies. Ik word er een beetje ongemakkelijk van, dat gekwek over zaad. Ik zie steeds meteen de verkrachting en de
ontreddering voor me, maar Peter lijkt daar geen last van te hebben. Die praat over een ejaculatie alsof er iemand een pot appelmoes heeft leeg staan schudden. Het zal wel beroepsdeformatie zijn. Peter praat over zaad alsof hij het iedere ochtend royaal op zijn boterham smeert. Bij Knevel en Van den Brink leverde dat spannende televisie op. Je weet dat christenen het ook doen, ejaculeren, maar er over praten dat is toch weer een ander verhaal. In dat soort situaties is Peter op zijn best. Hij vertelde aan Knevel uiterst gedetailleerd over de zogenaamde sleeptheorie. Zaad van de verkrachter wordt door een liefhebbende, onschuldige man mee naar buiten getrokken. Ik kan er ook niets aan doen. Zo zei Peter het, en dan is het zo. Een publiciste aan tafel vroeg ‘of dat nu echt kon’. Peters antwoord: ‘probeer het eens’. Het vreemde is dat je dat ook weer meteen voor je zag. Die vrouw aan het proberen en Peter met een cameraploeg ernaast. Daar opent hij waarschijnlijk volgend seizoen mee. 1
Oud zaad, Peter R. de Vries heeft er iets mee
Voor de laatste aflevering van Crime Time van dit seizoen ging oud-rechercheur John van den Heuvel op pad met een arrestatieteam. ‘Toen ik meereed, voelde ik die spanning weer.’ Ana Karadarevic AMSTERDAM
...
Een seriemoordenaar, een loverboy en ladingdieven komen vanavond langs. De aflevering zit, zoals het een goed misdaadprogramma betaamt, volgepakt met boeven die ontmaskerd worden. De drie afleveringen van Crime Time dit seizoen scoorden best goed, ondanks hevige concurrentie van All you Need is Love (RTL) en Holland’s Got Talent (SBS). Dit laatste is voor presentator John van den Heuvel een reden om volgend seizoen terug te willen naar de dinsdagavond.
Heeft Peter R. de Vries u een bloemetje gestuurd na de eerste aflevering? ‘Hahaha! Nee, we hebben een goede verstandhouding, maar we lopen niet de deur bij elkaar plat. Soms smst hij me, maar in dit geval heeft hij dat niet gedaan. Wat me tegenviel, was dat hij me niet feliciteerde toen PSV landskampioen werd. Ik ben fervent PSV-fan, Peter is Ajacied.’
Heeft Nederland niet genoeg aan één misdaadreporter op tv? ‘Er is ruimte voor meerdere reporters. Zo’n 700.000 mensen hebben per aflevering gekeken. Mijn programma
John van den Heuvel is fervent PSV-fan. STUDIO KROON
heeft een marktaandeel van 12 procent, wat niet slecht is voor een misdaadprogramma met een nieuwe titel. En dat ondanks dat de tweede aflevering werd uitgezonden op zo’n
beetje de heetste vrijdagavond in tien jaar. En zoals gezegd de moordende concurrentie.’
Waarom heet het programma
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:01 17:09 17:11 17:22 17:25 17:51 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Abi Wat gebeurt er met mijn koffer Charlie & Lola David wast de auto Sesamstraat VVD EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter
20.00 20:00 20:30 21:25
Nederland 2
NOS Journaal Crime time Gewoon Jan Smit
17:00 17:05 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 NOS Journaal De Wandeling Dr. Quinn, medicine woman That’s the question Van jonge leu en oale groond De toekomst is nu Werken aan Werk
20.00 20:25 20:50 21:20
Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert NOS Journaal Nova Het uur van de wolf: Festival Express
20:25 21:10
Flikken Gent Knevel & Van den Brink
RTL 4
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Space Goofs Life with Derek SudoKidz AVRO Museumbende Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 De klas van 2008 NOS Journaal Play like a champion All Stars Ranking the stars zomereditie Katja en Sophie
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden All you need is love Bridget Jones: The edge of reason
22.00 23:30 23:40 23:45
Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30
20.00 20:00 20:30 21:25
17:45 18:30 19:00 19:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal Deliver us from Eva
22.00 22:25 23:10 23:50
Jensen! A girl’s guide to 21st century sex De Gouden Kooi
RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
22.00 22:00 22:35 23:03 23:15 23:45
22.00 22:00 23:00
17:00 17:05 17:15 17:40 17:55 18:25 18:45 18:59 19:00 19:21 19:30 19:55
20.00
22.00 22:00 22:15 22:50
Nederland 3
Doe maar normaal NOS Sportjournaal NOS Journaal De flat van Ali B Metropolis Deliver us from Eva, 20.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 17:30 17:45 18:40 19:40
RTL Nieuws The A-Team Baywatch RTL Voetbal: Jong Oranje - Jong Zwitserland
22.00 22:15 23:50
SBS 6
17.00
Derailed RTL Poker: Pokerkampioen van Nederland
17:25 18:15 19:05
17:30 18:30 19:00 19:20
De bruiloft van... Kees & co Meer typisch negentig!
20:00 20:30
Airline As the world turns Oprah Winfrey show
ER Hotel Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
17:10 17:35 18:35 19:25
Trauma centrum Holland’s got talent
20:30
17.00 Will & Grace Judging Amy Gilmore girls McLeod’s daughters
20.00
20.00
22:30 22:45 22:50 23:20 23:40
Veronica
17.00
22.00
22.00 22:00 22:30 23:20
The A-Team, 17.45 uur
Oprah Winfrey show Dr. Phil Een huis vol kleine etterbakjes
20.00 20:00 20:30 21:00
Net 5
17.00
Insomnia
22.00 22:50
17:05 17:35 18:00 18:40 19:05 19:10 19:40
Totally spies Kim Possible Seinfeld According to Jim Trick & Treat Friends The Simpsons
20.00 The bone collector
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Oranje journaal Shade
20:35 21:35
Wegmisbruikers! Top Gear
22.00 22:40 23:20
Insomnia, 20.30 uur
De grote beurt Eye opener
Media
voor het laatst
Sex and the City
Eindelijk verkleed als Samantha Mediaredactie AMSTERDAM
het programma werkt. Crime Time was een goed alternatief omdat de naam bekend is. Het was in 1991 het eerste misdaadprogramma op de Nederlandse televisie. Jaap Jongbloed presenteerde het en Peter R. de Vries schoof aan als deskundige.’
Wat voor spannends gebeurt er vanavond? ‘We laten de werkwijze zien van ladingdieven, die met veel geweld vrachtwagenchauffeurs overvallen. We zijn daarvoor mee geweest met een Brabants arrestatieteam. Het tweede onderwerp is een schokkende reportage over een loverboy. Hij dwong zijn slachtoffer om te werken in een seksclub en stuurde haar op een gegeven zelfs op ‘vakantie’ naar Colombia. Je voelt het al aankomen: daar kreeg ze een lading drugs mee om te smokkelen naar Europa. Ze zit nu in de gevangenis in Madrid. En we doen verslag van een criminele afrekening in Leeuwarden, waar de dader mogelijk een Duitse seriemoordenaar is.’
...
Hij is er bijna. In Nederland gaat Sex and the City (SATC) pas op 12 juni in première. En waar aan deze kant van de oceaan nog weinig te merken is van de komst van de film, zijn Amerikaanse vrouwen er al volop mee bezig. In de aanloop naar de première op 30 mei geven ze zich massaal op voor speciale feesten waar zij de film zullen bekijken met vriendinnen. Volgens de New York Times lijkt dit fenomeen erg op de gebeurtenissen rond de verschijning van Star Warsfilms, waar liefhebbers van het buitenaardse ook in groepen naartoe
‘Bureau Van den Heuvel werd gemaakt door een producent die de rechten van de naam heeft en niet meer voor
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén
Mediaredactie AMSTERDAM
...
1-0 voor Yoko Ono. Een consortium van Beatlesfans, World Wide Video, daagde haar onlangs voor de rechter om nooit eerder vertoonde filmfragmenten van wijlen John Lennon. De Amerikaanse rechter in de zaak zei deze week dat Ono zich niet schuldig maakt aan overtreding van auteursrechten – iets waarvan het bedrijf haar beschuldigt. In zwart-wit is een blowende John Lennon te zien terwijl hij aan de piano zit en liedjes schrijft. Ook maakt hij grapjes over het toevoegen van lsd aan de thee van de toenmalige presi-
17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40
Het weer Thuis National treasure
22.00 22:50 23:35 23:56 23:57
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................
Canvas
17.00
17:10 17:35 17:50 18:05 18:10 18:20 18:45 19:10 19:25 19:35 19:59
Kim Possible in het Disney festival Miss BG Rocket mijn raket Go IV Karrewiet Peperbollen GoGo stop George van de jungle Karrewiet Lizzie McGuire CANVAS
20.00 Koppels Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen
20:00 20:40 21:30
Terzake Comedy Casino special: Kommil Foo - Spaak Regenesis
22.00 22:20 22:55 23:25
Fawlty Towers De keien van de Wetstraat Koningin Elisabethwedstrijd 2008 voor zang
REUTERS
LSD in de thee van de president
‘Ik heb dat met veel plezier gedaan. Voor het programma ging ik diverse keren mee met politieteams. Op die momenten voelde ik die spanning weer. Maar ik vind misdaadreporter zijn toch leuker. De impact is veel groter dan mijn werk toentertijd als rechercheur.’ 1 Ned 1, 20.30
gaan. Waar zij verkleed gaan als buitenaardse wezens, verschijnen de SATC-fans ook in stijl. In de New York Times zegt een vrouw die binnenkort naar een SATCfeest gaat dat zij en haar vriendinnen zich fabulous zullen kleden. Ze gaat als Samantha, de seksueel vrijgevochten en uitdagendst geklede van de vier hoofdpersonen. De feesten worden georganiseerd door onder meer een lingerieketen en een wodkamerk, die een graantje meepikken van de immense populariteit van de serie, die in Amerika van 1998 tot 2004 werd uitgezonden. In Nederland zond Net 5 SATC uit. 1
John Lennon
Mist u uw werk als rechercheur wel eens?
Crime Time en niet Bureau Van den Heuvel zoals vorig jaar?
21
+ UITGELICHT+ Ranking the Stars Bekenden gaan de strijd aan met elkaar. Ned3, 20.25
Het gesprek
SPRAAKMAKEND NIEUWS Volg het op depers.nl:
17.00 17:30 18:00 19:00 19:30
Have I got news for you De Britse ‘Dit was het nieuws’zender. BBC1, 22.00
20.00
Derailed Friends-ster Jennifer Aniston verrast in deze thriller. RTL7, 22.15
22.00
Het uur van de wolf Over een trein die in 1970 rockbands vervoerde door Canada. Ned2, 22.50
dent Nixon. De opnamen zijn gemaakt vlak voordat de Beatles in 1970 uit elkaar gingen. World Wide Video wil het ruwe materiaal van in totaal negen uur bewerken tot een film van twee uur. Yoko Ono is het daarmee niet eens, de weduwe van de in 1980 doodgeschoten Lennon ziet zichzelf als de rechtmatige eigenaar van de film. World Wide Video zegt de videobanden en de rechten acht jaar geleden legaal te hebben verkregen van Ono’s ex-man Anthony Cox, met wie zij voor haar huwelijk met Lennon getrouwd was. Volgens Ono heeft zij de beelden van het bedrijf gekregen en liggen de rechten nu bij haar. 1
20:30 21:00 21:30 22:30 23:30
Dagbeeld The late show with David Letterman Dagboek Spraakmaker Dagbeeld Een politiek gesprek Sgt. Pepper The late show with David Letterman Dagboek
SEXVIDEO - Jeugdvriendin herkent ‘slachtoffer’ R. Kelly www.depers.nl/rkelly
Knevel & Van den Brink Late night talk show. Ned1, 23.00
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BBC 1
BBC 2
17.00 17:05 17:10 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30
Thumb wrestling federation The Basil Brush show The slammer Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30
Comedy Central
17.00 19:00 19:30
20.00 20:00 20:30 21:00
Wainwright’s walks The trees that made Britain RHS Chelsea Flower Show
22.00 22:00
The One show Chelsea Flower Show Nieuws en regionaal nieuws EastEnders A question of sport
Great British menu Eggheads
23:00 23:30 23:55
Across the Andes: Beyond boundaries QI Newsnight Weerbericht
22.00 22:00 22:30 23:00 23:35
17:00 17:25 17:45 18:10 18:25 18:35 18:50 19:20 19:35
Avatar Drakenjagers SpongeBob SquarePants Nick’s flix Animaniacs Supernormal Het huis Anubis Tak en de kracht van Juju Drake & Josh
17:05 17:35 18:00 18:30 19:00
Beetle crisis Wreck rescue How it’s made How it’s made Mythbusters: Air cylinder rocket
SAMEN - Stoppen met roken www.depers.nl/samenstoppenwerkt
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Vomit Island workers Die Ludolfs - Best of season 1&2
22.00
20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40
Discovery Channel
17.00
17.00
Malcolm in the middle The Simpsons South Park The office Carpoolers
22:00 23:00
Overhaulin’ Biker build-off: Westbury vs Fuller
22.00
Have I got news for you My family Nieuws Friday night with Jonathan Ross
22:05 22:30 22:50 23:35 RHS Chelsea Flower Show, 21.00 uur
Frasier Comedy Central News Reaper The Simpsons
GENEPT - Door Howard Stern www.depers.nl/dollypartonpissig
22
Hockey op vrijdag
Champions Trophy Nederland verliest na Japan ook van Argentinië (0-2)
Geert Jan Hahn Kamran Ullah
Goed genoeg is oud genoeg is het devies
Slapies Kamergenoten maken elkaars opmerkelijkste bedgeheimen openbaar
De bondscoach kan kiezen uit vele hockeysters, maar die ene topscorer moet nog aansluiten.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Floris Evers
MÖNCHENGLADBACH
...
Het potentieel aan Oranjewaardige hockeysters is enorm. Het beleid van Marc Lammers om tijdens zijn acht jaar als bondscoach te blijven doorselecteren heeft daartoe geleid. Goed genoeg is oud genoeg, zo luidt Lammers’ devies. ‘Ik heb een luxeprobleem’, is in de aanloop naar de Olympische Spelen van Peking een veelgehoorde quote van de bondscoach. Nee, hij heeft geen slapeloze nachten, ook al is de keuze reuze. Zesentwintig dames nam hij een half jaar geleden op in zijn voorselectie. Daarvan zijn de afgelopen maanden Jiske Snoeks, Nienke Kremers, Kim Lammers en de stagiaires Vera Vorstenbosch en Emilie Mol afgevallen. Marieke Mattheussens werd daarentegen aan de groep toegevoegd. Tweeëntwintig speelsters dus. Voor het toernooi om de Champions Trophy, dat deze week in Mönchengladbach is, kon Lammers echter de helft van zijn selectie niet oproepen, omdat deze nog competitieverplichtingen had met Den Bosch en Amsterdam. En dus was de bondscoach genoodzaakt om de delegatie aan te vullen met speelsters uit de hoofdklasse en Jong Oranje. In principe hoeven deze hockeysters zich volgens Lammers geen illusies te maken voor een tripje naar Peking. Maar toch: ‘Ik heb tegen die meiden gezegd dat ik mij graag laat verrassen.’ Uiteindelijk mogen er maar zestien speelsters mee naar de Spelen. Een moordende concurrentiestrijd, zeker omdat Lammers ook tijdens deze Champions Trophy weer tot nieuwe inzichten probeerde te komen. Zo plaatste hij bij afwezigheid van de gehele achterhoede Wieke Dijkstra en Eva de Goede in het centrum van de defensie. Hun optreden stemde Lammers vooral na de eerste twee wedstrijden tevreden, die Nederland won van Duitsland en
JEROEN VAN BERGEN
‘Robbie en ik schaken vooral en lezen goede boeken. De laatste keer was het thema ‘godsdienst’. Dan namen we de bijbel en de koran door en gingen we elkaar daarna overhoren. Nee, dat is een geintje, haha. Maar dat schaken is echt waar. Ik sta voor, het percentage is denk ik 70-30. Als Robbie verliest, dan zie je de droefenis in zijn ogen. Dat is echt genieten. Na elke overwinning bel ik dan even roomservice.’
Rob Derikx Kampong-hockeyster Michelle van der Pols (19) kreeg de kans haar bondscoach te verrassen. JEROEN VAN BERGEN
Bondscoach Marc Lammers: ‘Ik denk ook aan Peking. We zitten in een proces.’ China. ’De Goede is sterk in de opbouw en in de één tegen één. En Dijkstra schuift goed in.’ Na de ongelukkige nederlaag tegen Japan op woensdag (0-1) bleek echter gisteren in het eveneens verloren duel met Argentinië (0-2) dat het duo nog de nodige ervaring mist. De eerste tegentreffer kwam voort uit miscommunicatie, de tweede door balverlies van De Goede en een snelle omschakeling van de Argentijnse dames. Het zijn van die kleine dingen die op
olympisch niveau, zoals de Argentijnen deden, worden afgestraft. Daarnaast mist het team dit toernooi de doeltreffende strafcorner van Maartje Paumen. Marilyn Agliotti scoorde tegen China nog wel twee keer uit een variant, maar tegen Japan en Argentinië werden in totaal veertien corners niet benut. De ploeg van Marc Lammers kampt echter met één probleem, zelfs als de selectie weer compleet is. De bondscoach heeft de keuze uit veel getalenteerde aanvalsters, maar mist in zijn team een echte afmaakster die een simpele tip-in scoort. Het rendement van de voorlopig geselecteerden Naomi van As, Ellen Hoog, Carlijn Welten, Maartje Goderie, Lidewij Welten en Kelly Jonker is dit seizoen bijzonder laag, terwijl Marilyn Agliotti net is teruggekeerd van een maan-
denlange blessure aan de kruisband. ‘Ik mis nog een stukje explosiviteit en snelheid. Dat zie je bij de afronding in de laatste twee wedstrijden.’ Dit toernooi maakte Oranje alleen in het eerste duel twee velddoelpunten. Lammers wijdt het gebrek aan scorend vermogen tijdens deze Champions Trophy aan de vermoeidheid. ‘Normaal hebben we veel meer wisselmogelijkheden’, zegt de bondscoach verwijzend naar de aanwezigheid van enkel Carlijn Welten, Agliotti en Van As. Vooral laatstgenoemde oogde vermoeid. Lammers: ‘Daarom hield ik haar ook lange tijd aan de kant. Zij moet nog meer leren met haar krachten om te gaan. Dan verklein je ook de kans op blessures.’ Lammers vervolgt: ‘Ik denk ook aan Peking. We zitten in een proces. In China moet het kloppen.’ 1
JEROEN VAN BERGEN
‘We zijn wel wat meer aan elkaar gewaagd dan Floris beweert, hoor. We babbelen wel veel, over alles eigenlijk. We filosoferen ook over het leven. Dat zijn goede discussies, af en toe zelfs heftig. Maar wij hebben dus geen technische snufjes nodig op onze kamer, je kunt het ook echt naar je zin maken zonder PlayStation. Een schaakbord, een goed gesprek aan de bar met een cappuccino en veel lachen met elkaar, dat is genoeg.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Het talent Klaas Vermeulen (20)
De herinnering aan...
Half oktober 2007 werd Klaas Vermeulen in het clubhuis van Kampong aangesproken door bondscoach Roelant Oltmans: de middenvelder mocht meetrainen met de olympische selectie. Naast ‘overzicht en diepgang in het spel’ beschikt Vermeulen volgens zijn trainer Reinoud Wolff over leiderschapskwaliteiten. Zo was de Utrechter aanvoerder van Jong Oranje voordat hij de overstap maakte naar de A-selectie. ‘Niet zoveel jonge kerels durven hun kop boven het maaiveld uit te steken. Klaas doet dat wel. Hij heeft een
...de eerste Champions Trophy voor vrouwen JEROEN VAN BERGEN
uitgesproken mening over hockey’, weet Wolff, die volgend jaar met Kampong een gooi naar de landstitel hoopt te doen. Op dit moment is Vermeulen, met de andere internationals die geen play-off verplichtingen hebben, op oefenstage in China. Aan het einde van de maand hoort de 20-jarige of hij in de zomer weer naar Peking vliegt. Wolff: ‘Klaas beseft dat je veel arbeid moet leveren om de top te halen.’
Dit weekend wordt in Mönchengladbach de finale gespeeld van de zestiende Champions Trophy voor vrouwen. In 1987, toen het mannentoernooi al bijna tien jaar bestond, bedacht de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond dat vrouwen ook recht hadden op een extra hockey-evenement. Het toernooi werd voor het eerst gehouden in Amstelveen. ‘Natuurlijk is het hartstikke leuk om voor eigen publiek te spelen. Toch was niet iedereen er zo gelukkig mee’, herin-
Gijs van Heumen. JEROEN VAN BERGEN
nert strafcornerspecialiste Lisanne Lejeune zich. ‘Het betekende toch weer extra wedstrijden in het drukke schema.’ Nederland won onder leiding van bondscoach Gijs van Heumen het toernooi glansrijk en werd daarmee titelhouder van alle grote titels: het EK 1984, de OS van 1984 en het WK 1986. De winst kwam voor 95-voudig international Lejeune, die tijdens het toernooi vijf keer doel trof, niet als een verrassing: ‘We zaten natuurlijk in een zeer succesvolle periode. En dan die sfeer in Amstelveen, hè? Al die mensen dicht op het lekkere grasveld. Dat had gewoon iets magisch.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................
Bouke doet het toch niet met Rita
Duimen voor Peking (1)
Duimen voor Peking (2)
Bouke de Boer, mental coach van de nationale hockeyheren, werd eind april in deze krant genoemd als communicatietrainer van Rita Verdonk. Dat is niet waar. Wel heeft het duo morgen een etentje.
‘Natuurlijk, ik kan een week voor het vertrek naar de Spelen mijn duim breken’, zei Ellen Hoog eerder deze maand in Sportweek.
Hoog leek het lot te tarten, maar dan voor haar hartsvriendin Sophie Polkamp. Die brak vorig weekend... haar duim. Zij vreest voor Peking.
Sport
23
Voetbal Seks voor de aftrap
Een klein rukje zat er niet in Boze tongen beweren nog altijd dat Oranje de WK-finale van 1974 heeft verloren als gevolg van een uitbundig feestje in het zwembad mét vrouwelijk schoon. Seks voor de wedstrijd: een zonde of zegen?
=dX`Zn"j^ihaV\Zc
Fokko Ebbens Geneviève van Velzen
DAMES
AMSTERDAM
...
Uitslagen Champions Trophy
Seks kunnen de voetballers van Oostenrijk tijdens het EK vergeten. Bondscoach Josef Hickersberger wil zijn manschappen optimaal voorbereiden voor het eindtoernooi in eigen land en seksuele pleziertjes horen daar niet bij. Vrouwen, vriendinnen en prostituees, ze komen niet verder dan de lobby van het spelershotel. Hoe anders is de redenering van ex-topvoetballer Romario. De Braziliaanse spits was niet alleen tussen de lijnen een begaafde pingelaar, ook bij de vrouwen scoorde hij regelmatig. Sterker nog, Romario verklaarde onlangs dat hij tijdens het gewonnen WK van 1994 met meerdere dames de lakens deelde. Wellicht een tip voor de huidige generatie voetballers?
Donderdag Duitsland - China ................... 2-0 Argentinië - Nederland ........ 2-0 "ETREED MET JOUW HOCKEYHELDEN HET VELD TIJDENS DE 7ORLDHOCKEY #HAMPIONS 4ROPHY @
`^_`de/lll#gVWdhedgi#ca
Strijd
Messi verkiest Spelen boven CL Novum AMSTERDAM
... Johnny Rep: ‘Ik had daarna altijd het gevoel dat ik pap in de benen had, echt slappe poten.’ PICS UNITED/COR MOOIJ
Fabels Die tip is een fabel, zegt Volker Moritz, psycholoog verbonden het zorgprogramma seksuologie van PsyQ Amsterdam. Moritz: ‘Ik weet niet waar dit fabeltje vandaan komt, maar het is een hardnekkig verschijnsel. Er zijn net zo veel mensen die juist beweren dat seks een positieve invloed heeft op de sportprestatie. Mij is geen wetenschappelijk onderzoek bekend dat aantoont dat onthouding of juist overmatig veel seks de sportprestatie positief of negatief beïnvloedt.’’Wij hebben geen seksrichtlijnen opge-
steld’, zegt Monique Kessels van de KNVB. ‘Daar gaan we ook niet aan beginnen, niet nu en ook niet in de toekomst. De KNVB vindt het een privékwestie. Seks voor of tijdens de wedstrijd of training is een beslissing die de speler zelf moet nemen.’
Playboy Oud-international én playboy Johnny Rep gelooft er niet zo in. Seks in de voorbereiding op een groot toernooi was bij hem niet aan de orde. ‘Ik deed het nooit en ook in de groep was het
geen onderwerp van gesprek.’ Rep heeft een eenvoudige verklaring voor zijn tijdelijke geloften van kuisheid. ‘Ik had altijd het gevoel dat ik daarna enorm veel pap in de benen had, echt slappe poten.’ Ook passieve seks om de spanning even te verlichten, paste niet in de wedstrijdpreparatie van de voormalig Ajacied. ‘Een klein rukje zat er niet in, daar had ik echt geen zin in. Op dat moment ben je alleen maar met die wedstrijd bezig.’ Tijdens het enige eindtoernooi dat Oranje winnend afsloot was er wei-
nig ruimte voor vrouwelijk gezelschap. ‘Alleen op de afgesproken dagen mochten de vrouwen erbij. Dit was echter altijd na afloop van een wedstrijd, nooit voor aanvang’, blikt Adri van Tiggelen terug op het EK van 1988. Over het principe seks voor de wedstrijd kan de huidige assistenttrainer van Sparta kort zijn. ‘Daar staan geen tijden voor. Maar iedereen moet voor zichzelf bepalen wat hij doet. De één heeft er moeite mee, de ander niet.’ 1
Lionel Messi gaat liever voor Argentinië naar de Olympische Spelen dan dat hij met zijn club Barcelona in de voorronde van de Champions League uitkomt. ‘Het is mijn keuze en ik krijg nooit meer de kans aan de Spelen mee te doen’, liet de aanvaller weten aan de Spaanse sportkrant Marca. Messi zei ook dat hij het nog niet met Barcelona over zijn beslissing heeft gehad. Ook al is Barcelona wellicht niet blij met de keuze van de jonge vedette, tegenhouden kan de Catalaanse club Messi niet.1
Jong Oranje Lens vervangt Aissati
Terug bij Foppe Novum AMSTERDAM
...
Jeremain Lens (20) speelt vrijdag mee met Jong Oranje in de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Zwitserland. De aanvaller van NEC vervangt in de ploeg van trainer Foppe de Haan de zieke Ismaïl Aisatti, maakte de KNVB gisteren bekend. Lens speelde voor het laatst in Jong Oranje in maart vorig jaar in een oefeninterland tegen
Zomers genieten met extra voordeel
Tsjechië (1-1). Titelverdediger Nederland kan zich tegen de Zwitsers plaatsen voor de play-offs waarin wordt gestreden om plaatsing voor het EK volgend jaar in Zweden. In groep vijf staat Oranje na vijf duels ongeslagen en zonder tegengoals (9-0) bovenaan. Met nog drie wedstrijden te gaan staat nummer twee Noorwegen op vijf punten achterstand. De tien groepswinnaars en de vier beste nummers twee mogen door.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
‘Het wordt kielekiele’
BREEKT STRESS RADCLIFFE DEZE SPELEN OP? De deelname van wereldrecordhouder Paula Radcliffe aan de olympische marathon is onzeker. De Britse hardloopster blijkt een stressfactuur in haar linkerdijbeen te hebben. ‘Het wordt kielekiele en ik heb wat geluk nodig’, zei de hardloopster gisteren. Radcliffe geeft de hoop nog niet op. ‘Peking is zo belangrijk voor me. Ik denk dat ik negentig tot honderd procent kans heb om deel te nemen.’ Anderen zien het niet zo hoopvol in
voor de snelste marathonloopster ter wereld, die op krukken loopt om geen gewicht op haar geblesseerde been te zetten. Specialisten vertelden haar dat ze nooit op tijd genoeg trainingsarbeid zal kunnen verrichten. Tijdens de vorige Olympische Spelen in Athene was Radcliffe de torenhoge favoriet. Toch wist zij in 2004 niet te winnen. Twee weken voor de Spelen, raakte ze geblesseerd aan ...drie keer raden... haar been.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Van Gaal oogje op Davids? Edgar Davids staat in de belangstelling van AZ. De Alkmaarders zien in de ervaren middenvelder de ideale persoon om leiding te geven aan het jonge team van oefenmeester Louis van Gaal.
De Nederlandse Wijnbeurs presenteert met trots de nieuwe La Pauline 2007 wit en rosé die opnieuw van superkwaliteit is. Speciaal ter kennismaking is dit pakket van 6 flessen nu slechts € 34,50 (inclusief thuisbezorging) i.p.v. € 46,90! De smaken van La Pauline La Pauline Blanc is fris en droog en blinkt uit door zijn gelijkenis met de Sancerre. De Rosé is verrassend fris en volfruitig. De rode La Pauline is krachtig, diepromig en vol van smaak. Afkomstig uit het legendarische jaar 2005. Haal deze geweldige wijnen in huis, en uw buitenseizoen kan niet meer stuk! Het wijnpakket bevat: O 2 flessen 2007 La Pauline Blanc, Miracle, Vin de Pays d’Oc. O 2 flessen 2007 La Pauline Rosé, Plaisir,
Vin de Pays d’Oc. O 2 flessen 2005 La Pauline, Légendaire,
Vin de Pays d’Oc.
Wilt u dit pakket bestellen? beste ellen? Ga G dan d naar http://depers.wijnbeurs.nl htt //d /d ij b l en vul bij stap 3 de code r2mOIXd in voor de gratis thuisbezorging. Deze actie is geldig tot en met 30 juni 2008. (Let op: deze code is hoofdletter gevoelig).
Vragen? Bel onze klantenservice: 0294 46 28 00
24
Sport
EK Voetbal Breuk met Cruijff ernstiger dan gedacht
Van Basten staat er nu écht helemaal alleen voor Als Marco van Basten vertelt dat de breuk met zijn mentor Johan Cruijff dermate ernstig is dat ze sinds 7 maart niet meer met elkaar gesproken hebben, valt het beeld van die ochtend helemaal op zijn plaats. Frank Poorthuis NOORDWIJK
...
Daar staat hij, de bondscoach. Aan de rand van het veld van Quick Boys in Katwijk, zijn handen achter zijn rug. Roerloos. Minutenlang. Stil en geconcentreerd. Geen contact met iemand. In zichzelf en met de gladge-
schoren schedel die hij sinds enkele weken heeft. Het ineens veel kleiner lijkende hoofd op dat lange lichaam, roept de vergelijking met een gier op. Scherp, maar eenzaam. En dat is het. Marco van Basten staat er dit EK helemaal alleen voor. Natuurlijk zijn er zijn kaartmaatjes John van ’t Schip en Rob Witschge, die – terwijl Marco van Basten zwijgend naar de rennende manschappen staart – de pionnetjes uitzetten voor de volgende oefening. Natuurlijk is er Hans Jorritsma, de teamchef, die volgens verdediger André Ooijer als ‘stiekeme’ rechterhand van het
trainerstrio de boel bij elkaar houdt. Maar uiteindelijk rust de volledige verantwoordelijkheid voor het welslagen van de missie in Oostenrijk en Zwitserland op zijn schouders. Nu geen telefoontjes meer naar Johan, geen goede raad, geen heen-en-weertjes over tactiek en techniek. Wie waar moet spelen en hoe. De ‘breuk’, die ontstond toen hij Cruijffs gezag bij Ajax tartte, doet hem duidelijk pijn. Hij noemt het ‘een vriendschap die sterk is’ en daardoor waarschijnlijk wel weer goed komt. ‘Het is’, zegt hij, ‘iets dat wel weer kan helen’, maar ook ‘tijd nodig
heeft voor het weer bij het oude komt.’ Dat zulks voor het EK zal gebeuren acht Van Basten onwaarschijnlijk. Maar geen contact met zijn mentor betekent ook dat alle eer uiteindelijk alleen naar hem gaat. En hij gelooft erin, maakt de bondscoach duidelijk als hij herinnerd wordt aan de belofte van vier jaar geleden dat het vizier vooral op dit EK is gericht. Hij spreekt nog van ‘de domper’ van het WK van 2006. Maar sindsdien is iedereen ‘rijper’ geworden. Spelers, en de trainersstaf. ‘Ik denk dat ik, euh, dat wij, als trainersstaf ook twee jaar verder zijn’. ‘Er staat een meer geba-
lanceerd elftal dan bij het WK. De verwachtingen kunnen hoger zijn en dat is terecht.’ Wordt de bondscoach zenuwachtig van de druk? Nee, zegt hij. ‘Het team is gegroeid’. Maar krijgt het team het ook van hem te horen? Wie tijdens de training kijkt, ziet nauwelijks interactie. In anderhalf uur tijd heeft hij twee kleine gesprekjes met spelers. Op afstand. Van Basten is geen aanraakcoach. Ooijer bekent dat min of meer impliciet. ‘Het moet groeien.’ Wat ziet hij in de zwijgende man langs de lijn? ‘Er gaat grote kracht van hem uit.’ 1
Nederlands elftal Wordt het de ervaren keeper, of toch een aanvaller met branie
Op de apenrots van Oranje is een plekje vrij: wil de échte leider nu opstaan? Op de top van Oranje is een plekje vrij. Wie slaat zich op de borst en durft zichzelf uit te roepen tot de nieuwe leider van het Nederlands elftal? De betrouwbare doelman, de knuffel-back of de rechtsbuiten met branie? Mathijs Rotteveel NOORDWIJK
...
Eigengereide voetballers als Mark van Bommel en Clarence Seedorf botsten fataal met Marco van Basten. De rebelse spits Ruud van Nistelrooy heeft aan zijn confrontatie met de bondscoach onherstelbare blikschade opgelopen. Zonder deze druktemakers is het op de ochtendtraining van het Nederlands elftal in Katwijk stil. Op de ochtend na de Champions League finale lijken de meeste spelers van het Nederlands elftal nog niet helemaal bij de les. Mario Melchiot laat tijdens de warming up bal na bal van zijn voet springen en Ryan Babel kaatst er rustig eentje bijna over het vangnet heen. Dit is de ideale biotoop van knuffeldier André Ooijer. In een korte pauze gooit hij zijn arm om de jonge schouders van Ibrahim Afellay heen. Ooijer grapt, lacht en Afellay ook. Dit is een beeld dat de bondscoach moet bekoren: de ervaren verdediger die het groentje geruststelt. Maar de arm van Ooijer blijkt weinig exclusief. Nog geen kwartier later hangt hij om de nek van rechterver-
Arsenal-aanvaller Robin van Persie heeft een bijzondere status in Oranje. REUTERS
dediger Tim de Cler en daarna is Ryan Babel de gelukkige. Nu laat Ooijer zijn serieuze kant zien. Hij wijst Babel op een bepaalde looplijn, manier van aanbieden of iets dergelijks. Ba-
bel lijkt het te begrijpen, hij knikt. Daarna nog een armpje voor Nigel de Jong en strikte aanwijzingen voor Joris Mathijsen: als bondcoach Van Basten de stroming van empathisch lei-
derschap aanhangt, moet hij inzetten op André Ooijer. Die weet zich zo in zijn medespelers in te leven dat ze voor hem zullen rennen. Er is echter één speler die geen oog
heeft voor de sociale werkzaamheden van de knuffel-back. Robin van Persie sloft samen met de fysiotherapeut rondjes rond het veld. Van Persie heeft van bondscoach Van Basten een uitzonderingspositie gekregen. Al zou hij geblesseerd blijven, hij gaat zeker mee naar het EK in Zwitserland. Dat kan Mario Melchiot niet zeggen. Ook hij is nog geblesseerd en traint maar even mee met de groep. Als Melchiot niet op tijd herstelt, staat Khalid Boulahrouz klaar om zijn plaats in te nemen. Van Persie zegt zijn bijzondere status te waarderen. ‘Ik voel het vertrouwen van de bondscoach en dat geeft mij rust’, zegt hij later tijdens de persconferentie in Noordwijk. De Arsenal-aanvaller krijgt de juiste signalen van Van Basten. Zijn er spelers die klagen over een weinig bellende bondscoach? Van Persie heeft hem geregeld aan de lijn. Ook toen hij het moeilijk had met blessures en privéproblemen, stond de coach voor hem klaar. Bij zijn club Arsenal is hij een van de aanvalsleiders en de Britse international Theo Walcott zegt veel van hem te leren. Heeft Van Basten het plekje boven op de apenrots vrijgehouden voor Van Persie? Als een échte leider gunt die de ander de eer. ‘Edwin van der Sar is de beste keeper van de wereld. Hij is betrouwbaar en belangrijk voor het teamproces. Als hij wat zegt, wordt er direct geluisterd.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Afvallers snel bekend
Alleen Michaëlla Krajicek is nog over
VAN BASTEN VERZEKERT VAN PERSIE VAN PLEK IN ORANJE
BRENDA SCHULZ-MCCARTHY IS KANSLOOS IN PARIJS
Een keeper, een middenvelder en een van de drie spelers Khalid Boulahrouz, André Ooijer en Mario Melchiot zullen binnen enkele dagen uit het Oranjekamp naar huis worden gestuurd. Bondscoach Van Basten maakte dat gistermiddag duidelijk. Dezer dagen zullen zich nog enkele spelers bij de ploeg voegen. Edwin van der Sar, die woensdagavond met Manchester United de Champions Laegue won, Wesley Sneijder, Ruud
Brenda Schultz-McCarthy kan deelname aan Roland Garros op haar buik schrijven. De 37-jarige Nederlandse werd in de tweede ronde van de kwalificaties kansloos uitgeschakeld door Olga Puchkova. De in de kwalificaties als elfde geplaatste Russische had geen medelijden met Schultz-McCarthy en gunde haar slechts drie games: 6-2, 6-1. In de eerste ronde had zij nog eenvoudig gewonnen van de Française Chloe Babet, die met een wildcard was
van Nistelrooy, Arjan Robben en Jan Vennegoor of Hesselink. De van een blessure herstellende Robin van Persie trainde apart, net zoals Mario Melchiot. Van Basten maakte duidelijk dat Van Persie niet hoeft te vrezen ook af te vallen. Over het afzeggen van Clarence Seedorf wilde de bondscoach weinig zeggen. Volgens hem ‘speelt het ook helemaal niet in de ploeg’, die nu in trainingskamp is. ‘Ik heb er niemand over horen spreken.’
REUTERS
toegelaten. Tegen Puchkova, ruim 120 plaatsen hoger genoteerd op de wereldranglijst, kwam de Nederlandse echter veel te kort. Na iets meer dan een uur kon Schultz, die meer dan tien jaar Neerlands hoogst geklasseerde tennisspeelster was en daarmee zeker 2,5 miljoen dollar verdiende, haar koffers pakken. Door het verlies is Michaëlla Krajicek de enige Nederlandse bij de vrouwen die in actie komt in Parijs.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Een uitgave van Mountain Media BV
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
www.depers.nl
[email protected] [email protected] [email protected]
oprichter: Cornelis van den Berg hoofdredacteur: Ben Rogmans adjunct-hoofdredacteuren: Frank Poorthuis, Dirk Koppes
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl