Geldig vanaf april 2010 naar boven. Ook de tweede plas aan uw rechterhand houden. Halverwege de plas linksaf. Voorbij een speeltuintje rechtsaf. Aan het eind linksaf.
Wouwse Plantage (GR 5) tweedaagse NS-wandeltocht
Eerste dag: Bergen op Zoom-Essen 1
Grande Randonnée 5 (GR 5) Tijdens deze wandeling maakt u kennis met een stukje GR5, een langeafstandswandelpad van de Noordzee (Hoek van Holland) naar de Middellandse Zee (Nice), 2.000 km lang. Het pad loopt verder door de Ardennen, langs de Moezel, over de toppen van de Vogezen, door de Jura naar het Meer van Genève. Daarna de grote oversteek dwars door de Alpen. De GR 5 is een pad ontwikkeld door Grote Routepaden (de Belgische zusterorganisatie van het Wandelplatform-LAW), zie voor meer informatie www.groteroutepaden.be. Voor praktische gebruikersverhalen kunt u ook kijken op www.deGR5telijf.nl. Vanaf het Stationsplein of vanaf het perron door tunneltje naar de achterkant van het station lopen. Rechtdoor, Iepstraat. Aan het eind rechtsaf, Kastanjelaan. U passeert aan uw linkerhand de rk-kerk. Rechtdoor oversteken en direct linksaf, Piusplein. Het plein gaat over in Gentiaanstraat, later Ericalaan. Na een waterplas (aan uw rechterhand) gaat u rechtsaf. U volgt het voetpad met het water aan uw rechterhand. Aan het eind van het water rechtdoor, 1
U komt op het trottoir van een vierbaansweg (Rooseveltlaan) en gaat linksaf richting stoplichten. Bij de verkeerslichten naar rechts oversteken en direct linksaf, Pasteurlaan. U komt op het Boerhaaveplein en loopt rechtdoor. Aan het eind van het plein gaat u naar rechts en dan linksaf, Balsedreef. U gaat onder de snelweg (A4 en A58) door. Even verderop negeert u het van rechts komende wit-rood gemarkeerde Grenslandpad (LAW 11). Na 650 meter bereikt u het kruispunt met Klaverveldenweg en Boslustweg. U gaat rechtsaf de Boslustweg in en komt langs de ingang van de jeugdherberg. U negeert de naar rechts gaande eveneens wit-rood gemarkeerde GR12 (naar Parijs). U kruist een brede, open strook in het bos. 120 meter na de open strook gaat u schuin linksaf, een brede boslaan. Op een kruising bij manege Molenzicht rechtsaf. Na 300 meter steekt u een asfaltweg over en volgt u een bochtig ruiterpad, nagenoeg parallel aan de asfaltweg. Op een splitsing rechts aanhouden. Op de volgende splitsing links aanhouden. U kruist de geasfalteerde (Molenzicht)weg. U passeert een slagboom en volgt het Broederspad, een bosweg. Aan het eind linksaf. Aan het einde van het pad gaat u rechtsaf, een bosweg langs een golfterrein. Op een grote kruising rechtdoor, brede boslaan. U betreedt nu boswachterij De Wouwse Plantage. In de hele boswachterij is wat schaarser gemarkeerd. Op een kruising bij een slagboom (die het privé-gedeelte van het landgoed afsluit) gaat u linksaf en bij een splitsing aan de rand van een akker houdt u rechts aan. Na enkele bochten komt u aan het eind van het pad bij een 2
vrijstaande woning aan uw rechterhand (redelijk verscholen achter bomen).
gaat u linksaf (Wildertse Dreef). Op een kruising met een verharde weg met fietspad rechtsaf het fietspad op langs de Plantagebaan. Via een bruggetje steekt u het kanaaltje de Zoom over.
U gaat linksaf en neemt het eerste pad rechtsaf en gaat over een klein, houten bruggetje. Bij een kruising komt u in een open gebied.
3
2
Wouwse Plantage Zowel bosgebied, landgoed als nabij gelegen dorp dragen de naam Wouwse Plantage. Op de zandrug, ontstaan tijdens de laatste ijstijd, werd bos aangeplant. Kampementen van soldaten en huurlingen richtten tijdens de 80-jarige Oorlog (1568) grote verwoestingen aan. In 1839 kwam het gebied in bezit van de rijke, Antwerpse bankiersfamilie De Caters en verrees een groot herenhuis, (monumentale) boerderijen, een herberg (later jachthuis) en een boswachterswoning. Sinds 1987 is het landgoed gedeeltelijk open voor publiek.
U gaat rechtsaf, het fietspad op naast het kanaaltje De Zoom. De eerste weg rechtsaf (Schouwenbaan). Na de brug gaat u linksaf en volgt gedurende 2,8 km de andere oever van de Zoom, eveneens via een fietspad. Onderweg kruist u een asfaltweg (Ouwerveldenweg) en even later eindigt de Zoomweg. Aan het eind gaat u linksaf, de brug over, een asfaltweg (Hollandse Dreef) in. Een weg naar links negeren (Mariabaan). Rechtdoor de Grensweg volgen, een onverharde weg. Bij grenspaal 241 en een handwijzer rechtdoor, Grensstraat.
U gaat rechtdoor met een akker aan uw rechterhand. Met de bocht mee naar links, bosweg. U kruist de geasfalteerde weg met fietspad (Plantagebaan) en gaat rechtuit langs een bosweg die uitkomt op een klinkerweg. U gaat rechtsaf en met de bocht mee naar links. Aan het einde van de klinkerweg even rechtdoor langs de bosrand. U gaat schuin links, een kronkelend bospad. Aan het eind van het pad rechtsaf. Op een parkeerplaats linksaf. Halverwege de parkeerplaats gaat u rechtsaf.
4
Met een groot afdak aan uw rechterhand loopt u rechtdoor het bos in met een poel aan uw rechterhand. Op een splitsing rechts aanhouden. Op een splitsing links aanhouden. U kruist een brede bosweg en gaat rechtdoor met de akker aan uw rechterhand. Aan het eind van de akker linksaf. De eerste weg rechtsaf. Aan het eind 3
De Zoom Dit kanaaltje werd al gegraven in de 14e eeuw en tot in de 16e eeuw gebruikt om de turf – die in de veengebieden ten noorden en ten zuiden van de huidige rijksgrens gestoken werd – af te voeren naar de stad Bergen op Zoom. Tevens diende De Zoom om helder water voor de laken- en wolnijverheid en voor de middeleeuwse wasserijen te onttrekken aan de vennen. In oorlogstijd werd het kanaaltje gebruikt om het lage land rond de stad onder water te zetten. In een droge periode kan het kanaaltje droog staan.
Grenspalen Toen bij het verdrag van 1838 de Belgisch-Nederlandse grens definitief vastgelegd werd, werden genummerde grenspalen geplaatst. Paal nummer 1 staat bij het Drielandenpunt bij Vaals en paal nummer 369 in het Zwin bij Knokke. Circa honderd meter voor de spoorwegovergang gaat u net na 4
Tweede dag: Essen-Heide het bord bebouwde kom Essen rechtsaf, een smal asfaltwegje Hemelrijk dat evenwijdig loopt met de spoorlijn. U passeert de lage, bakstenen gebouwen van de Quarantainestallen. 5
Quarantainestallen Station Essen was ooit het belangrijkste grensstation tussen België en Nederland. Via een speciale loskade werd het vee naar de quarantainestallen gebracht om het te controleren op besmettelijke ziekten. Het grote monumentale complex uit 1896 telt 45 stallen. Elke zondag is er een rommel- en antiekmarkt (entree € 1,50). Station Essen heeft veel sporen, die waren nodig om de douaneformaliteiten af te handelen. Het stationsgebouw en de douaneloods ernaast dateren uit 1901. Na 750 meter, voor een rij nieuwbouwhuizen, gaat de route rechtsaf (ook voor overnachting Moerkantheide) door een openstaande ijzeren poort. (Overnacht u in Hotel De Kerselaer of wilt u naar station Essen ga dan rechtdoor. Deze route is niet gemarkeerd. Aan het eind linksaf via een brug over het spoor. Bij het stationsgebouw gaat u rechtsaf, Stationsstraat. Na 75 meter vindt u het hotel aan uw linkerhand. De volgende dag loopt u via dezelfde route terug naar de openstaande ijzeren poort om de route te vervolgen.)
U volgt een beukenlaan rechtdoor. Aan het eind van een woonwijk aan uw linkerhand, gaat u linksaf het bos in, een smaller pad dat uitkomt op een breder pad. Bij het hek van een dierenpark gaat u rechtsaf, een rechte weg. Aan het eind linksaf, een klinkerweg. U passeert de ingang van de Kiekenhoeve. 6
De Kiekenhoeve Deze boerderij uit 1767 is de enige nog bewaarde abdijhoeve van Tongerlo. De gemeente Essen kocht het gebouw in 1960. Onder impuls van Alfons Tirelieren, onderwijzer en heemkundige, kwam het karrenmuseum tot stand. De verzameling omvat naast oude landbouwvoertuigen, koetsen en landbouwwerktuigen ook een smidse, bakhuis, wagenmakerij en een zadel- en tuigmakerij. Het wandelgedeelte van het karrenmuseum is dagelijks open van 10-16.30 uur. Entree gratis. U kruist de N125 Essen-Huijbergen (Moerkantsebaan) en volgt rechtdoor de Beukendreef. (Voor Vakantiehoeve Moerkantheide gaat u op de N125 (Moerkantsebaan) rechtsaf. Nummer 139 vindt u aan uw linkerhand. Let op: loop in de linker berm van de drukke weg. De volgende ochtend kunt u vanuit Moerkantheide rechtsaf (Moerkantsebaan), eerste weg rechtsaf Nolsebaan, tweede straat linksaf Maststraat, eerste rechtsaf, Velodreef. Hier bevindt u zich weer op de route bij *.) Bij een kruising gaat u schuin rechts, Velodreef. * Aan het eind van de Velodreef, linksaf Nolsebaan. Een pad naar rechts negeren. Na 20 meter op driesprong het middelste pad nemen, de onverharde Nolsebaan. Langs de bosrand lopend, komt u ter hoogte van huisnummer 146 bij een splitsing op de hoek van een akker. U gaat hier schuin rechts, een brede weg door het
5
6
bos. Diverse kruisingen en zijwegen negerend, komt u op een weg met dubbel tracé waar Nolsebaan en Velodreef samenkomen, een asfaltweg met daarnaast een onverharde weg. Hier vervolgt u de Velodreef, een zandweg. Na 800 meter komt u op een kruising met een bankje en een stenen kapelletje. U gaat rechtdoor. Na 300 meter kruist u de Huybergse Baan. U gaat rechtdoor een onverharde weg in. Deze weg buigt naar links langs de rand van het bos. Bij een vrijstaande woning even naar links en daarna rechtsaf over een verhoogde zandweg. Aan het eind gaat u rechtsaf, een bosweg in. Na 800 meter komt u op de geasfalteerde Verbindingsstraat, ter hoogte van de Drielingsvennen, aan de rand van het Vlaams Natuurreservaat Kalmthoutse Heide. De asfaltweg ongeveer 1 km naar links volgen, tot deze ter hoogte van een ven naar links buigt.
Door het klaphek naast een veerooster gaan. U volgt de weg met een bocht naar links en loopt langs de rand van een duingebied. Alsmaar rechtdoor, gedeeltelijk door mul zand. 7
Hier gaat u rechtsaf. Honden zijn hier niet toegestaan. Wandelaars met hond volgen onderstaand alternatief. V
Alternatief wandelaars met hond: (Wandelaars met hond gaan niet rechtsaf, maar volgen het hieronder beschreven alternatief, op de kaart met stippellijn ingetekend en wit-rood gemarkeerd met een V (van variant). Beschrijving alternatief: de geasfalteerde weg blijven volgen tot bij een parkeerterrein. Hier rechtsaf en direct schuin links het bos in. U beklimt een duinrug en wandelt het bos in. U loopt tussen twee afsluitingen, tot op een kruising aan het einde van weilanden. U gaat rechtsaf langs de bosrand en even verder komt u voorbij een uitkijktoren (tot het 3e platform toegankelijk voor publiek). Na 350 meter komt u op een wegkruising. U gaat hier linksaf en vervolgt de beschrijving vanaf **.) 7
U passeert twee maal een klaphek naast een veerooster en komt op een kruising van brede zandwegen. U gaat rechtdoor. (Als u van het uitzicht over de heide wilt genieten, gaat u linksaf. Na 350 meter bent u bij de uitkijktoren. Via dezelfde weg weer terug naar de route.) ** Na 1 km bereikt u de Putsesteenweg (N111).
8
Kalmthoutse Heide De Kalmthoutse Heide is een gebied met droge en natte heide, stuifzanden, vennen en als geheel omringd door bos. Het gebied maakt deel uit van het grensoverschrijdende Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide. In Nederland behoort dit Grenspark tot de 20 Nationale Parken. Door kappen, plaggen en begrazen wordt bebossing tegen gegaan en de heide behouden. Tussen half augustus en half september toveren de bloempjes van de struikheide de heide om in een paars tapijt. Het uitzicht vanaf de uitkijktoren is de moeite waard.
Bezoekerscentrum De Vroente Rechts van het parkeerterrein vindt u Natuureducatiecentrum ‘De Vroente’, tevens Bezoekerscentrum voor de Kalmthoutse Heide. Er zijn wisselende tentoonstellingen. Het centrum is gratis te bezoeken en open op ma t/m vr van 9-17 uur, za/zo 14-17 uur. Voor het gebouw staat een GR-wandelboom. Op hetzelfde adres vindt u het Bijenteeltmuseum, zie www.bijenteeltmuseum.be.
8
De verharde weg oversteken bij het zebrapad en rechtdoor tussen het parkeerterrein en het natuureducatief centrum door. Dit is een bosweg door de Withoefse Heide. U komt bij een kruispunt van zandwegen. Vanaf hier volgt u het wit-rood doorstreepte teken. U gaat rechtdoor, een zandweg door het bos, die overgaat in een verharde weg (Guido Gezellelaan) door een woonwijk. U kruist de Antoine de Preterlaan en gaat rechtdoor. Aan uw linkerhand is station Heide. 9
Suske en Wiske Bij station Heide staat een beeld van Suske en Wiske ter herinnering aan hun bedenker en striptekenaar Willy Vandersteen, die hier woonde en werkte. In 1945 werden Suske en Wiske strips voor het eerst in een krant gepubliceerd.
9
10