NAJAAR / WINTER FEEST KRANT
1
STARTERTJE Treed binnen in het mysterie, Waar ervaring tot kennis wordt En het hart de antwoorden krijgt, Die het verstand niet vinden kan. Kom tot rust. Kom tot de stilte. Daar wonen de kleine diepe vreugden die mensen in drukte en lawaai verloren hebben. Bevrijd je uit de vangarmen van de consumptiemaatschappij, die de laatste restjes vrijheid uit je weg rooft. Keer terug naar een eenvoudige levensstijl. Een andere levensstijl: vrolijker, wat eenvoudiger, wat soberder. We kijken te veel naar anderen en dat frustreert. We kijken te veel naar TV en dat vervreemdt ons van onszelf en onze omgeving. Keer terug naar een eenvoudige levensstijl. En zeg ook eens : ik moet niet alles hebben. Ik heb genoeg.
2
INHOUD Startertje _______________________________________________________2 Inhoud ________________________________________________________3 Van de redactie __________________________________________________4 Voorwoord _____________________________________________________5 Bewonersnieuws _________________________________________________6 Nieuwe bewoners : _____________________________________________________________ 6 Verjaardagen : _________________________________________________________________ 6 Overleden: ____________________________________________________________________ 8
Dagcentrum ____________________________________________________9 Verjaardagen: _________________________________________________________________ 9
Animatiehoek __________________________________________________10 Animatiekalender: ______________________________________________18 Lach eens naar het vogeltje _______________________________________27 Vrije inzendingen _______________________________________________37 Humor ________________________________________________________46 Informatie over het kapsalon ______________________________________47 Spelletjes: ____________________________________________________________________
48
Nawoord ______________________________________________________49
3
Van de redactie
Werkten mee aan dit krantje: -
Eugénie Inne Stafke Vera Matthy Claudine Gust Moens Inge
Indien U zelf ook deel wilt uitmaken van dit hectische ploegje? Graag uw artikels binnenbrengen
[email protected]
bij
Inne
of
doormailen
naar
Niet vergeten uw naam te vermelden op het binnengebrachte artikel
4
Voorwoord
Je weet hoe het gaat. Na de Winter komt de Lente en na regen zonneschijn. Maar toch zijn de eerste knoppen, de eerste bloesems, de eerste aardbeien, de eerste stranddag, de eerste kastanjes en kleurige herfstbladeren of de eerste sneeuw van het jaar telkens weer een verrassing. Elk seizoen duurt lang genoeg om er helemaal aan gewend te raken. En als het een goede zomer, of een goede winter is geweest, ben je daarna meestal ook echt weer toe aan het volgende seizoen, met zijn eigen kleur, geur en karakter. We hopen dus dat het een kleurrijke herfst, een echte winter en een verrassend voorjaar wordt. Het mooie is dat de natuur per seizoen precies aanreikt wat je op dat moment nodig hebt. Als je met het seizoen mee beweegt laat je je erdoor dragen. Go with the flow!! En met de jaarfeesten!! Tegen het einde van het jaar zijn het er wel wat; St. Maarten met de pannenkoeken, de Sint komt op bezoek, ook dit jaar wordt er weer een prachtige vertelling aangeboden op Kerstavond en op Kerstmis een heerlijk familiediner, het Oude jaar wordt feestelijk met een optreden afgesloten en we vieren het Nieuwe jaar met onze jaarlijkse receptie. Veel om naar uit te kijken dus. Vergeet niet om tijdig de affiche te raadplegen.
HET ANIMATIETEAM Eugenie, Inge, Ann, Ellen en Inne
5
Bewonersnieuws Nieuwe bewoners : 1AB: Mevr. Hilda Vanden Bergh 2B: Dhr. Albert De Boeck
Verjaardagen : Oktober - 3 oktober : Leontine Lauwers - 4 oktober : Yvonne Vander Heyden - 8 oktober : Dora Bolotine Maria Michiels - 12 oktober : Kees Pompe - 19 oktober: Louisa Michiels - 20 oktober : Simonne Verpoorten - 25 oktober : Annie Segers -
30 oktober : Joseph Janssen
November -
6 november : Vera Schroeyers
6
-
9 november : Alexis Van den Hove
-
10 november : Marilou Simons
-
14 november : Maria Joos
-
18 november : Paula Papen
-
30 november : Elise D’Haese, Jules Plompen
December - 1ste december : Charles Verlodt -
4 december : Gitta Von Glischinski
-
5 december : Lucienne Van Dooren
- 10 december : Conny Van Bortel -
12 december : Jeanne Meyers, Esther Van Remoortel
- 17 december : Liliane Huyghe, Paula Van De Wiele - 19 december : Marcel Nauwelaers - 24 december : Simonne Mincke - 27 december : Lydia Cornet Januari -
4 januari : Eugénie Geys
-
7 januari : Lea Van Poucke
-
11 januari : Florentine Martens
-
12 januari : Simonne Gysen
-
12 januari : Monique Verhaegen
-
23 januari : Julia Van Der Haeghen
- 24 januari : Lievin Pollentier - 27 januari : Josephina De Jonck
7
OVERLEDEN Mevr. Julia Braeckmans Mevr. Simonne Dirkx Mevr. Yvonne Bischops Mevr. Georgette Pinguair Mevr. Elza Van Goudbergen Mevr. Madeleine Hens Mevr. Denise Laureyssens Mevr. Ludovica Sielens Mevr. Helena Maes
“Als een bloem zo is het leven ‘t Begin is teer en klein. De één die bloeit uitbundig, De ander geurt heel fijn. Sommige bloemen blijven lang, Weer andere blijven even. Vraag niet bij welke groep je hoort, Dat is het geheim van het leven.”
8
Dagcentrum Verjaardagen: Oktober - 8 oktober: Maria Geldof December - 27 december : Judith Van Eyndhoven - 29 december : Nicole Leyder
9
Animatiehoek Winter Winter. Je ziet weer de bomen door het bos, en dit licht is geen licht maar inzicht: er is niets nieuws zonder de zon. En toch is ook de nacht niet uitzichtloos, zolang er sneeuw ligt is het nooit volledig duister, nee, er is de klaarte van een soort geloof dat het nooit helemaal donker wordt. Zolang er sneeuw ligt is er hoop. Herman de Coninck uit: Zolang er sneeuw ligt. Brugge: Orion. 1975
10
WINTER Men zegt dat je ‘het hoofd koel moet houden’ op momenten dat het belangrijk is helder er gestructureerd te denken. Verhit door emoties gaat dat bijna niet. Ook tijdens een hete zomer is het lastig om helder en geconcentreerd te blijven denken. In de koude winter lukt dat beter. In deze tijd van het jaar wordt je niet- zoals in de zomer - afgeleid door alles wat er buiten gebeurt en voel je minder het verlangen om erop te willen trekken. Buiten heerst er rust, dus trek je meer naar binnen toe, zowel in je huis als in je hoofd. In die relatieve rust kunnen dingen gaan werken en uitkristalliseren. Het is wat makkelijker om gestructureerd te denken en te werken. Zoals je buiten duidelijk de dragende structuren van de bomen kunt ontwaren, lijk je ook zelf beter de hoofdlijnen te zien. Je komt wat sneller tot de kern van dingen en verliest je minder gauw in details. Door dit overzicht is het ook eenvoudiger de dingen en verliest je minder gauw in details. Door dit overzicht is het ook eenvoudiger de dingen in hun grote samenhang te zien en ze in de juiste verhoudingen te plaatsen. De winterrust nodigt tevens uit om te reflecteren. Geuren geven een ‘ziel’ aan je omgeving en beïnvloeden je stemming. In de winter krijg je geuren niet in de natuur cadeau, maar is het aan jou om ze te verspreiden, net als warmte en licht. Er zijn vele manieren om de atmosfeer te verlevendigen. Bak in het weekend eens een appeltaart, of maak pepernoten en speculaasjes, boordevol geurige en verwarmende specerijen. De geur van gezellige activiteit en feestelijke verwachting die door je huis trekt, is net zo lonend als de uiteindelijke smaak. Vredig, mild en zachtaardig is de geur van vanille; maak eens een warme vanillesaus voor bij het dessert. De geur van zelf getrokken soep, of een ovengerecht met gegratineerde kaas verhogen het warme en vertrouwde gevoel van huislijkheid. De aromatische olie uit de schil van sinaasappels en mandarijnen werken opmonterend. Mandarijn gegeten? Leg de schil eens op
11
een kachel of verwarming. Het schilletje geeft een warme aroma. Of steek een sinaasappel vol met kruidnagels en hang de geurbol op aan een glanzend lint. Je kunt natuurlijk ook zelf een goede geur verspreiden, door je na het douchen eens in te masseren met heerlijk geurende olie. Als je je huis gezellig hebt gemaakt, zul je natuurlijk ook het licht en de warmte in jezelf moeten aanspreken om de goede sfeer leven in te blazen. De manier waarop je met elkaar omgaat, heeft grote invloed op hoe je je voelt: hartelijkheid werkt sterk verwarmend. Alle winterfeesten zijn er dan ook op gericht om elkaar met warmte te benaderen en om het lichter voor elkaar te maken. Eigenlijk begint dit al met het late herfstfeest Sint Maarten. Het is dan vroeg donker en vaak ook koud, waardoor je al een beetje een winters gevoel krijgt. Kinderen gaan dan zingend met hun lantarentjes van huis naar huis en brengen letterlijk het licht rond. De mensen die open doen, hebben de rol van St.Maarten, die deelt wat hij heeft. Ze geven de kinderen zoetigheden, die je zou kunnen zien als een materiële vorm van warmte (energie) en koestering.
Ook met Sinterklaas staat het geven en attent zijn voor elkaar centraal. In de vorm van persoonlijke gedichten maakt Sint of Piet duidelijk dat je wordt gezien en gewaardeerd en het cadeautje sluit aan bij waar jij warm voor loopt. Kerst valt in de donkerste tijd van het jaar, maar ook vlak na de winterzonnewende, die de terugkeer van het licht inluidt. Dit is dan ook het feest van het licht en de liefde. Het geven krijgt nu niet meer zijn weerslag in een materieel cadeautje, maar komt van binnen uit. Het gaat om de mildheid en de medemenselijkheid te oefenen en niet het
12
eigenbelang en eigen ego voorop zetten, zodat je anderen vanuit liefde en respect kunt benaderen. Daarbij hoort ook het accepteren en vergeven van de ander, om tot vrede te komen. En vanuit die houding kun je elkaar tenslotte oprecht het beste toewensen voor het nieuwe jaar.
De winter is een van de vier seizoenen in de gematigde en polaire streken. Het afwisselen van de winter met de andere seizoenen wordt veroorzaakt door de schuine stand van de aardas. In de winter staat op het noordelijk halfrond de aardas van de zon af en in de zomer juist naar de zon toe. Op het zuidelijk halfrond is dit omgekeerd, zodat de winter zich daar juist afspeelt tijdens de zomer van het noordelijk halfrond. Het meest kenmerkend aan de winter is hierdoor behalve de in vergelijking met andere seizoenen lage temperaturen de korte dagduur. Oorspronkelijk deelde men in de Germaanse streken het jaar in slechts twee (zomer en winter) en later drie (zomer, winter en lente) seizoenen. Jaren werden geteld als winters (bijvoorbeeld na zeventien winters is na zeventien jaren). De astronomische winter begint op het noordelijk halfrond rond 21 december. De zon staat dan 's middags aan de Steenbokskeerkring loodrecht aan de hemel. De naam is afgeleid van het sterrenbeeld Steenbok dat rond midden december begint. Deze dag valt daarom ook samen met de kortste dag op het noordelijk halfrond. De astronomische winter eindigt meestal op 20 maart, soms op 21 maart, wanneer de zon 's middags aan de evenaar loodrecht aan de hemel staat (equinox). Hierna begint de lente. Op het zuidelijk halfrond begint de astronomische winter rond 21 juni, wanneer de zon 's middags aan de Kreeftskeerkring loodrecht aan de hemel staat. De naam is afgeleid van het sterrenbeeld Kreeft die rond midden juni begint op het zuidelijk halfrond en eindigt meestal op 23 september, soms op 22 september wanneer de zon 's middags aan de evenaar loodrecht aan de hemel staat.
13
Wintertijd - Zomertijd
De aarde is verdeeld in 24 uurgordels. Volgens deze verdeling ligt België in de uurgordel van Greenwich. Onze tijd is dus de tijd van Greenwich, de Universele tijd (UT) of wereldtijd, nu gestandaardiseerd tot gecoördineerde wereldtijd (UTC). Men gebruikt hiervoor soms nog de oude benaming GMT (Greenwich Mean Time). Dit is niet helemaal correct, zo begon tot in 1925 de dag volgens de GMT (0h) op de middag. Tot 1 mei 1892 gebruikte men in België de plaatselijke (middelbare) tijd, meestal die van een grote stad in de buurt. De wet van 28 april 1892 (met ingang van 1 mei 1892) bepaalde de GMT (later de UTC) als wettelijke tijd in België. Sinds de eerste wereldoorlog werd de wettelijke tijd met één uur vervroegd in sommige zomerperiodes. In de tweede wereldoorlog werd UT+1 uur opgelegd in de winter en UT+2 uur in de zomer. Vanaf 1946 heeft men in België de klok continu een uur verschoven. In de Koninklijke Besluiten spreekt men van een vervroeging van de wettelijke tijd (de UTC) met 60 minuten. België sluit bijgevolg aan bij Centraal Europa en heeft dus Central European Time (CET). Bovendien komt daar, sinds 1977, in de zomer nog een extra uur bij. Wanneer het 13u UTC is, komt dat overeen met 14u wintertijd en 15u zomertijd. Men gebruikt de afkorting CEST (Central European Summer Time). In plaats van de term zomertijd gebruikt men ook de term Daylight Saving Time (DST). Sinds 1996 gebeurt de overgang van winter- naar zomertijd in de nacht van zaterdag op zondag van het laatste weekend van maart en de overgang van zomer- naar wintertijd in de nacht van zaterdag op zondag van het laatste weekend van oktober . De overgangen gebeuren op zondagmorgen, steeds om 1u Universele Tijd (UTC). Voor de overgang naar wintertijd (laatste zondag van oktober) : 3u lokale tijd wordt 2u lokale tijd, voor de overgang naar zomertijd (laatste zondag van maart) : 2u lokale tijd wordt 3u lokale tijd.
14
De overgangen worden geregeld bij Koninklijk Besluit door de Minister van Binnenlandse Zaken met in achtname van de richtlijnen van het Europees Parlement en de Europese Unie. In dit Koninklijk Besluit staat dat vanaf het jaar 2002 de klok op de laatste zondag van maart om 1 uur 's morgens, wereldtijd (2 uur, plaatselijke tijd), ten opzichte van de wettelijke tijd honderd twintig minuten vooruitgezet wordt in plaats van zestig minuten. Ze wordt ten opzichte van de wettelijke tijd wederom zestig minuten vooruitgezet op de laatste zondag van oktober om 1 uur 's morgens, wereldtijd (3 uur, plaatselijke tijd). Aangezien geen einddatum is gegeven, is de jaarlijkse omzetting naar zomertijd (en terug) nu van kracht voor een onbepaalde periode.
Misschien heb je je voorgenomen jezelf in de winter wat meer nachtrust te gunnen, maar lig je uren wakker en denkt almaar: ik wil slapen, ik moet slapen. Juist dat denken houdt je uit je slaap. Het enige wat helpt in zo’n situatie, is je op iets anders richten. Sta even op om een kop warme melk te maken, lees een paar gedichten, bekijk foto’s van de natuur of andere mooie dingen. Ga dan weer liggen en mijmer wat na over wat je net gelezen of gezien hebt. Ook mediteren helpt om de geest vrij te maken. Zo is het makkelijker om de dingen van de dag los te laten en jezelf in vertrouwen over te geven aan de ongewisse toestand van de slaap. Natuurlijke hulpjes voor een gezonde slaap: Vermijd avondvergaderingen of het doorwerken totdat je gaat slapen. Prestatie
15
druk, werkdruk en stress verhogen je adrenaline, en dat houdt je alert en wakker. Houd een vaste tijd aan om naar bed te gaan. Onregelmatige slaaptijden hebben een negatieve uitwerking op de slaap. Zorg voor gunstige slaapomstandigheden en maak van je slaapkamer een oase van rust. Een rustige, donkere goed geventileerde en aangenaam warme kamer helpen ontspannen. Stap met warme voeten in bed of neem een kruik mee. Wrijf je voeten een uur voor het slapen gaan eventueel in met rozemarijn zalf. Dit activeert de doorbloeding. Doe eens een ontspanningsoefening. Ga op je rug liggen met de armen naast je . Concentreer van beneden naar boven op ieder onderdeel van het lichaam dat het matras raakt en stel je voor dat het zwaar, warm en ontspannen is. Zak als het ware weg in het matras. Neem de gebeurtenissen van de dag in omgekeerde volgorde in gedachten nog eens door. Dus je begint bij de avond en eindigt bij de ochtend. Halverwege val je meestal in slaap. Vouw je handen samen (zoals je zou bidden) druk ze stevig in elkaar en tel langzaam tot tien, terwijl je je op je handen concentreert, meestal ben je dadelijk “uitgeteld”.
Slaap zacht!!
16
Geniet nog van het najaar, het is een “Indian Summer” geworden. Elke zonnestraal die we extra krijgen zijn extra vitaminen D. Koester je dus in dit laatste warme licht, zodat je goed voorbereid de Winter tegemoet kunt treden. En zoals Mr. Ortmans opmerkte, wordt het hopelijk een echte winter. Sneeuw, ijs en af en toe eens lekker vriezen. Ook dat hebben we nodig. Niet alleen wij maar de hele natuur heeft deze rustperiode nodig om weer ten volle tot bloei te kunnen komen in het voorjaar. Hoe strenger de winter, hoe mooier de bloemen in het voorjaar en hoe steviger de vruchten. Ook voor de insecten mag het eens goed doorvriezen, zodat de natuurlijk gang van zaken namelijk: ‘de sterkste overleeft’ weer terug in balans komt. Het resultaat van de zachte winter vorig jaar is: veel te veel muggen, grotere en veel spinnen, een tuin vol kevers die alles opeten, en dan hebben we het nog niet over de enorme hoeveelheid slakken…
Dus….laat maar komen die winter, met een goed paar handschoen, muts, sjaal, warme schoenen (met anti-slip), en een goede warme mantel komen we het wel door. Een extra dosis vitaminen C innemen, je weerstand opbouwen, door elke dag een “frisse” neus te halen. Voor onze fysieke en mentale gezondheid, hebben we zeker ook een winterperiode nodig. Om dan verlangend te kunnen uitkijken naar een verassend liefdevol mooie Lente. Ik kijk er nu al eerst mijn muts, enz…bovenhalen!
naar uit!! Maar sjaal,
17
ANIMATIEKALENDER: OKTOBER: Woensdag 15 oktober: Meezingen onder leiding van Theo Verschueren Cafetaria 14.30u Dinsdag 21 oktober : Italiaanse Avond (Sodexo) (ook voor familie!) Cafetaria 17 u Inschrijven verplicht !
Woensdag 22 oktober : Smul : Appelbeignet Cafetaria 14.30u
NOVEMBER:
18
Maandag 3 november : Viering Allerzielen Eucharistieviering om 10.45u Koffie en broodjes enkel voor familie van overledenen. Woensdag 5 november : Smul : Croque
monsieur
Cafetaria 14.30u
Woensdag 12 November: Voorstelling over “100 jaar geleden de grote oorlog” met zang en vertelling door Theo Verschueren.
Cafetaria 14.30u
19
Week van de 3e leeftijd: Maandag 17 November: *Verrassingssnoepje en attentie. Dinsdag 18 November : *Ontbijtbuffet
Cafetaria 8.30u
*FILM v/d PLAY-BACK show Cafetaria 14.30u
Woensdag 19 November Dessertenbuffet
Cafetaria14.30u
20
Donderdag 20 November: Super Bingo Cafetaria 14.30u
Vrijdag 21 November:
Middagmaal: MOSSELEN
Feestelijke afsluiter met
op afdeling 12u THE MUSICALS
Cafetaria 14.30u
Vrijdag 28 November :
Schoenenverkoop VAGO Cafetaria 14.30u
21
DECEMBER: Woensdag 3 December: Bezoek van de Sint Cafetaria 14.30 Zaterdag 13 December:
KERSTMARKT vanaf 14.30 u cafetaria
Donderdag 18 December: Kerstliederen met Theo Verscheuren Cafetaria 14.30u
22
Woensdag 24 December :
Kerstvertelling + ijstaart Nottebohmzaal
14.30u
Donderdag 25 December: KERSTDINER MET FAMILIE Cafetaria
Inschrijven verplicht!!
Vrijdag 26 December :
Kerst eucharistieviering
Nottebohmzaal 10.30u
23
Woensdag 31 December: Oudejaarsavond
Optreden van
Mathias Saey met een glaasje Cava
Cafetaria 14.30u
JANUARI 2015 Woensdag 7 Januari : DRIEKONINGENTAART Cafetaria 14.30u Woensdag 14 Januari : NIEUWJAARSRECEPTIE Cafetaria 14.30 u
24
Vaste activiteiten Dinsdag en woensdag van 10.15u tot 11.30 * Atelier
dagzaal 1b
Woensdag namiddag: 14.30 u *Smul (om de 14 dagen) Cafetaria Donderdag of vrijdag om 10.45u * Eucharistieviering Nottebohmzaal Dinsdag namiddag om 14.30u * Scrabble Cafetaria Donderdag namiddag om 14.30u *Voordrachten *Musea bezoek
Let op: Dit steeds onder voorbehoud. Hou de wekelijkse activiteitenkalender in het oog!!
25
Activiteiten in de Foyer *Maandag : Ochtend : Gym Middag : Muziek *Dinsdag : Ochtend : Koken Middag : dessert maken *Woensdag : Ochtend : Gym Middag: Reminiscentie of spel of cafetaria *Donderdag : Ochtend : Eucharistie of krant lezen Middag : Smul of tuinbezoek of Handmassage *Vrijdag : Ochtend : Eucharistie of krant Middag: Schoonheidssalon *Zaterdag : Ochtend : Krant lezen Middag : Film of tuinbezoek *Zondag : Ochtend : Klassieke muziek beluisteren Middag : Koffie met gebak. Deze activiteiten zijn enkel toegankelijk voor de bewoners van de Foyer!!
26
Lach eens naar het vogeltje Vlissingen In Juli ! Met evenement van rescue teams
27
In Augustus genieten van het zonnetje op het terras!
28
Zomerconcerten Matthias Saey
29
Maaike Cottyn, Frauke Deschacht en Kersten Cottyn
30
Dhr. Luyten wordt 100! Proficiat!
31
Naar Lokeren, de stad van Elien.
32
Picknick
33
Mosselen op Sint Anneke
34
35
Italiaanse avond
Een laatste knipoogje : blijven genieten van het terras bij regen
36
Vrije inzendingen Antwerps voor beginners: Het belangrijkste voor beginnende “Antwerpenaars” zijn de klankweergave van de klinkers; Enkele voorbeelden:
A,a,aa De letter “a” staat niet alleen voor “a” (zoals in pan, kat, lat) maar ook voor “u” ( zot van A) en voor “hij” ( A zee dakkik zot zen) en soms voor “ou” (Aawe vent). De dubbele “a” wordt zelden als “aa” uitgesproken, meestal als “ao” (baon, haove, straot, taol), of zelfs als “o” in verkleinwoorden (taaltje wordt toltje, haantje wordt hontje, zwaantje wordt zwontje). De enkelvoudige “a” tenslotte wordt in vele gevallen ook als “aa” uitgesproken, de meest voorkomende klank in de Antwerpse taal: Aantwaarps (Antwerps), haande (handen), waande (wanden), taande (tanden). Merkwaardig genoeg wordt ook de “ei” vaak als “aa” uitgesproken.
Heel belangrijk detail: bij werkwoorden of zelfstandige naamwoorden die eindigen op “en” wordt de laatste “n” niet uitgesproken. We schrijven “handen” in het ABN maar zeggen ‘haande’ in het Antwerps.
37
E,e,ee Om de letter “e” eer aan te doen werd een onderscheid gemaakt tussen de eenvoudige “e” (Engeland) en de meervoudige “ee” indien er verwarring mogelijk is (sjanteere in plaatse van chanteren) EI De klank “ei” wordt in de meeste gevallen al “aa” uitgesproken; eigenaardig wordt’ aagenaordig’, eigen wordt ‘aage’, eigenlijk wordt ‘aagentlak’, feitelijk wordt ‘faatelak’ enz. O,oo De dubbele “o” wordt meestal uitgesproken als “oe” of “oëwe”. We spreken van een oëwegmiëster (oogmeester) of van oepscheppe (opscheppen). U Weinig gebruikte beleefdheidsvorm. Men spreekt niet makkelijk van “u”, maar wel van “aa” (zoals in zot van A of aa), gaa (gij) of golle (jullie). UI De klinkersamenstelling “ui” is qua klankkleur zo goed als onbestaande in het Antwerps; het wordt meestal “oi” uitgesproken. Ook het voorvoegsel “uit” wordt “oit”. Bijvoorbeeld: uil wordt oil, uitverkoop wordt oitverkoëp, uitpakken wordt oitpakken, luismieter wordt loismieter enz.
Daarnaast zijn nog enkele andere gewoonten belangrijk. Bijvoorbeeld het niet uitspreken van bepaalde medeklinkers of het verruimen van lidwoorden in een bepaalde context. Bijvoorbeeld: er wordt gesproken van nen noed als “een hoed” bedoeld wordt, van nen nond als het om “een hond” gaat. Herhaaldelijk vallen medeklinkers weg, zoals reeds aangehaald voor de eindletter “n”. We spreken dus van waarreke (werken), ge moet mor daarreve (durven), ertusse (ertussen), enz. Merkwaardig is ook het veranderen van geslacht of van lidwoord bij sommige zelfstandige naamwoorden: de Schelde wordt
38
’t Scheld, de stad wordt het stad (’t stad). Af en toe wordt het lidwoord met het zelfstandig naamwoord versmolten tot 1 woord. Zo spreken we van stad (de stad) of daove (de haven) bijvoorbeeld.
Aan de hand van deze korte duiding en geruggesteund door de toelichting die elk gezegde meekrijgt, moet het voor IEDEREEN mogelijk zijn de Antwerpse taal beter te begrijpen en de uitspraak makkelijker te herkennen of na te bootsen. Sommige als Antwerpse aangehaalde uitdrukkingen vinden we ook in ander dialecten terug of zelfs in het ABN. Niet alleen in Antwerpen worden agenten “flikke” genoemd en homo’s “flikkers”. Als uitgangspunt en maatstaf werd het volgende genomen: ‘als Antwerps wordt elke uitdrukking beschouwd die regelmatig in Antwerpen en omgeving gehoord wordt.’ Je kan alvast beginnen oefenen. Het vervolg in ons volgende krantje! SUCCES!
39
Vier werelden Het scheppingsverhaal van de Hopi indianen uit het zuidwesten van de Verenigde Staten In het begin was er niet anders dan een eindeloze ruimte. Topkela genoemd. In die ruimte ontsprong een vonk van bewustzijn. Hoe dat precies gebeurde is niet bekend. Het was er opeens. Die vonk werd Tawa de zonnegeest genoemd.
http://en.wikipedia.org/wiki/Hopi_mythology
Tawa schept de eerste wereld. Het is een soort hol. Daar leven enkel insecten. Tawa kijkt hoe de insecten bewegen. Tawa denkt na. Ze vind de insecten niet mooi. Ze vindt de insecten stom. Tawa stuurt Grootmoeder Spin met een boodschap naar de insecten. “Tawa, de zonnegeest die jullie heeft gemaakt, is verdrietig omdat jullie e betekenis van het leven niet begrijpen. Daarom moet ik jullie van de eerste naar de tweede wereld brengen.” De tweede wereld ligt boven de plafond van hun hol, een stuk hoger dan. Deze reis is voor veel insecten moeilijk en lang. Zo moeilijk en lang dat nog voor ze de tweede wereld bereikt hebben, ze een gedaanteverwisseling ondergaan. Ze zijn machtige zoogdieren geworden. Tawa beschouwt ze even :”Deze nieuwe levenden zijn even stom en lelijk als diegene van de eerste wereld. Het lijkt dat ze de betekenis van het leven nog niet verstaan hebben.” Ze stuurt Grootmoeder Spin naar de dieren. Ze brengt de dieren naar de derde wereld. Die is wat lichter en ziet er wat vriendelijker uit. Tijdens deze reis die erg moeilijk is, worden enkele dieren mensen.
40
Grootmoeder Spin leert de mensen doeken weven en potten maken. Met de doeken houden ze hun lichaam warm. Met de potten bewaren ze eten en water. Op den duur begrijpen mannen en vrouwen zo ongeveer wat de betekenis van het leven is. Maar er zijn de tovenaars, de Powaka’s. Ze leven graag in het donker. Ze verdragen het licht niet. Ze verdraaien de kennis. Ze verblinden de mensen. Kinderen schreeuwen. Ze lopen er verwaarloosd bij. De mensen krijgen het gevoel dat ze zichzelf hebben geschapen. Dat is nog het ergste! De mensen verliezen de betekenis van het leven. Grootmoeder komt weer op bezoek met een boodschap: “Tawa, de zonnegeest, is niet tevreden met jullie! De tovenaars hebben gezorgd dat jullie vergeten zijn wat je had moeten onthouden. Daarom moeten jullie weg.” Grootmoeder kijkt boos: “En dit keer ga ik niet meer met jullie mee. Zoek nu zelf maar uit hoe je in de nieuwe wereld komt.” De mensen gaan met elkaar overleggen. Een oude man komt voor de anderen staan:“Het lijkt me dat ik voetstappen in de hemel gehoord heb”. “Het is juist, wij ook hebben iemand daarboven horen stappen.” De mensen nemen verder raad bij elkaar. Ze sturen vogels in de Sipapoeni, het gat in de hemel met een opdracht. Ze moeten de hemel bekijken. Eerst sturen ze een zwaluw naar de Sipapoeni. Ze vliegt hoger, en hoger tot aan de gat. Ze slaagt er niet in om door de gat binnen te dringen. Ze is niet sterk genoeg. De tweede vogel is een duif. Ze gaat door de Sipapoeni. Ze komt gelijk terug. Ze vertelt wel dat er daarboven een nieuwe wereld is. De derde vogel is een havik. Hij vertelt dat de wereld onbewoond lijkt. De vierde en laatste vogel is een kat-vogel, bij ons een klapekster. Hij vliegt door de nieuwe wereld door. Hij komt tot een plek die veel op de woestijn van Arizona lijkt. Hij ziet daar een stukje grond waarop mais, meloenen en pompoenen groeien. Naast de velden staat een lemen hutje. Tussen het huisje en de tuin zit iemand te slapen. De spotlijst strijkt neer in de buurt van die persoon. Na een tijdje wordt die persoon wakker. Hij tilt zijn hoofd op.
1. Een huis als Sipapoeni (1) http://www.dailykos.com/story/2013/02/06/1183471/-DKos-Special-Diary-Human-History-of-theColorado-Plateau#
41
2. Dit zou de Sipapoeni zijn (2) http://www.bibliotecapleyades.net/sumer_anunnaki/reptiles/reptiles38.htm
Zijn gezicht zit vol littekens, brandplekken en korsten bloed. Over de wangen en neusbrug zijn twee zwarte lijnen geschilderd. Hij heeft een ketting van turquoise en een van beenderen om zijn hals. De ogen liggen diep in de kassen. De vogel kan ze alleen door de glinstering zien. De spotlijster weet wie de figuur is. Het is Masoewoe, de Dood. De Dood kijkt diep in de ogen van de vogel: “Ben je niet bang?” “ Neen” antwoordt de vogel “Ik kom namens de mensen in de wereld onder deze. Zij willen graag met u in dit land wonen. Kan dat?” De Dood denkt een poosje. Hij ziet er somber uit en spreekt : “ Je ziet hoe het hier is. Als de mensen graag willen komen, laat ze dan maar komen.” De kat-vogel keert terug naar de derde wereld. Hij vertelt aan de mensen wat hij gezien heeft: “De Dood wilt haar wereld met jullie delen.” “Bedankt haar, maar hoe gaan we ernaar klimmen?” Ze gaan raad vragen bij Grootmoeder Spin. Ze laat een gestreepte eekhoorn een zonnebloemzaadje op het dorpsplein poten. En zegt “Als jullie hard genoeg zingen, zal de plant tot de hemel groeien. Jullie moeten wel door blijven zingen, want als jullie maar even ophouden, bij voorbeeld om adem te halen, dan zal de plant stoppen met groeien.” Maar helaas! De zonnebloem bezwijkt onder zijn eigen gewicht nog voordat hij bij de Sipapoeni is. De eekhoorn beslist dan om nu maar een sparrenzaadje te poten. De mensen zingen, zingen, zingen. De boom groeit vlug. Maar helaas bereikt de hemel niet! De eekhoorn onderneemt een derde poging. Hij plant een pijnboom. Die wordt niet groot genoeg. De eekhoorn weet het niet meer. Grootmoeder Spin ziet hem twijfelen: “Plant een
42
bamboestruik!”. De mensen zingen, zingen, zingen. De bamboe groeit, groeit, groeit recht. Wanneer de mensen even stil zijn, ontstaat er een tussenschot in de bamboestengel. Grootmoeder Spin zegt niks. Ze danst van vreugde heen en weer. Ze wilt de mensen en de bamboe de hemel in te zingen. De zon is bijna onder. En het is zover. De punt van de bamboe is door het gat van de hemel gekomen. “Klaar” roept Grootmoeder Spin. “Het is zover!” Maar nu komt een raar gedeelte. De mensen moeten via de bamboestengel de hemel inklimmen. Grootmoeder Spin spreekt de mensen aan : In een eerste versie zegt ze: “Neemt niets mee!” De tovenaars moeten beneden blijven. Binnen korte tijd krioelt het van de mensen die allemaal langs de bamboestengel zijn omhooggeklommen. De kat vogel heet hen welkom in de Sipapoeni en zingt. “Jij zult een Hopi zijn en de Hopi taal spreken” “Jij zult een Navajo zijn en de Navajotaal spreken!”. Hij gaat alle Indianenstammen af. Hij geeft alle stammen hun eigen taal. De stammen bivakkeren allemaal bij elkaar rond de Sipapoeni. Er komen steeds meer mensen. Tenslotte komen ook de tovenaars. De vroegere hoofdman van het dorp ziet ze aankomen. Hij roept van boven. “Gaan jullie eens gauw terug naar beneden. Juist om aan jullie invloed te ontkomen, zijn wij naar boven gegaan. Jullie zijn niet welkom.” De tovenaars blijven klimmen. Ze trekken zich daar niks van aan. De mensen worden kwaad, zo kwaad. Ze pakken de top van de bamboestengel beet. Ze trekken de stengel met kluit en al uit de grond. Ze schudden de stengel heel hard. Ze laten de tovenaars op de derde wereld vallen. Duizenden menselijke wezens tuimelen van de stengel. En keren terug in de duisternis van de beneden wereld. In een tweede versie zegt ze: “Wees voorzichtig! Wees voorzichtig!” Maar de mensen horen haar niet, ze zijn al hoger geklommen. Ze zijn gelukkig in de 4 de wereld. Ze bouwen dorpen, zaaien maïs, meloenen, tuinen en velden. En deze keer om zeker te zijn dat ze de betekenis van het leven niet vergeten, vinden ze legenden uit.
43
http://www.mwrphotos.com/blog/2012/4/capture-my-arizona-names-reinkensmeyers-grand-canyon-photo-of-the-day
Bron : 1. Centrum voor Levensbeschouwing Gougaud H., 2.
L’Arbre à soleils Légendes du Monde entier, Paris, 1979
44
HIER KUNNEN WE WAT VAN LEREN: Op het schavot gered van de strop: Een Iraanse moordenaar had op het schavot de strop al om zijn nek hangen toen hij op het allerlaatste moment gered werd van een executie. De moeder van de tiener die hij zeven jaar geleden had neergestoken, was op het podium geklommen, gaf hem een ‘symbolische’ klap in het gezicht en zei dat ze hem had vergeven. Volgens de Iraanse wet wordt de doodstraf daardoor herroepen. In Iran wordt de ‘qisas’ letterlijk toegepast, het principe van ‘oog om oog, tand om tand’ volgens de islamitische wet. Familieleden van slachtoffers kunnen daarom nauw betrokken worden bij de uitvoering van de straf. Zo zou de familie van Abdollah Hosseinzadeh, een 18 jarige jongen die zeven jaar geleden door Balal op straat werd neergestoken, de stoel van Balal wegduwen als hij de strop om zijn nek had. In plaats daarvan haalde de vader van Abdollah de strop van Balal zijn nek af. Hierna werd de moeder van Abdollah omhelsd door de moeder van Balal en twee huilden in elkaars armen.
45
HUMOR Er was eens een magische kikker in een heel groot magisch bos. Nou was er iets bijzonders aan die magische kikker. Hij had nog nooit andere dieren gezien in het grote magische bos. Het toeval wou dat er een konijn langs kwam huppelen, die achterna gezeten werd door een beer, om tot diens avondeten te dienen. De magische kikker wenkte naar het konijn en de beer dat ze moesten komen. De magische kikker sprak: "Omdat jullie de enige dieren zijn die ik ooit ben tegengekomen, mogen jullie beiden drie wensen doen." De beer mocht als eerste wensen en hij wenste dat alle beren in het hele bos, behalve hijzelf, vrouwtjes werden. Toen was het konijn aan de beurt en hij wenste een motorhelm. De beer kwam weer. Hij wenste nu:"Ik wil dat alle vrouwtjes in het bos hiernaast, behalve ikzelf, ook vrouwtjes worden."En het konijn was weer aan de beurt. Dit keer wenste hij een motorfiets. De beer dacht in zichzelf:"Wat een dom konijn. Hij had net zo goed geld kunnen wensen om die motorfiets te kopen!". En de beer was nu zelf aan de beurt. Ditmaal wenste hij dat alle beren in de hele wereld, behalve hijzelf, vrouwtjes werden. En ook die wens kwam uit. Nu was de laatste wens voor het konijn. "Ik wens dat de beer die hier naast mij staat, homo wordt....." En hij scheurt weg. …….. Franky: "Als je een kruising doet met een Saint-Bernard en een poedel, weet jij welk soort nieuw ras je bekomt?" Heidi: "Neen" Franky: "Saint-Bernoedels". ……. Dame: “Wat! Ik geef een eurocent en je zegt niet eens "dank u". Bedelaar:” Dat zeg ik maar vanaf 50 eurocent. Onder dat bedrag knik ik alleen maar even met mijn hoofd.”
46
Informatie over het kapsalon Kappersteam Nottebohm MUIS
VERA KRISTOF DAISY NICKY
DINSDAG EN VRIJDAG OPEN VAN 9.30U TOT16.00U GEZIEN DE DRUKTE IS HET BEST OM STEEDS OP VOORHAND EEN AFSPRAAK TE MAKEN !!!!!!!!! VOOR SPECIALE GELEGENHEID MAKEN WIJ TOCH EEN PLAATSJE VRIJ *DIT KAN BIJ DE VERPLEGING *IN HET KAPSALON OP DINSDAG EN VRIJDAG *OF BRIEFJE BIJ RECEPTIE GEVEN *OF BEL BINNENLIJN 460 (DINSDAG EN VRIJDAG) *OF BEL VERA GSM 0495.496.470 *OF familie mag mij ook mailen
[email protected]
47
Spelletjes: Veel Plezier!
48
Oplossing kruiswoordraadsel vorig krantje Horizontaal: 1:taats , 6: papa , 10 : orde, 14: idaho, 15: sier, 16: reet, 17: adrem, 18: adempauze, 20: rede, 21: slat, 22: akker, 23:ark, 24: kam, 25: vore, 27: reep , 29: kapelaan, 33: kreta, 35: zadel, 36: pro, 37: niks,38: kolen, 39:toet,40: ate , 41:sneer , 42: kassa, 43: pelsmuts , 45: bast, 46:oele, 47: pas, 48: ole , 51: panne , 54: klus, 56: plan , 57:0noorbaar , 59:kaart, 60:logo , 61: ouwe, 62: agave , 63: laar , 64: twee, 65: peter. Verticaal: 1: tiara, 2: adder, 3:aardkrekel , 4: thee, 5: som, 6:psalm, 7: aida, 8: peetvader, 9: arm, 10:orakel, 11: reuk, 12: deze, 13: eter, 19: parel, 21 : sap, 24: ara, 26: open, 28: ets, 29: kalos, 30: apostolaat , 31:ares, 32:nota, 33:knap , 34: rite ,35: zoetekauw, 38: knul, 39: tas, 41: boter, 42 : kas, 44: zuiver, 45: bas, 47: puree, 49:larve , 50: enter, 51: poll, 52: anoa , 53: noga , 55: lawe, 56: page, 58: bot, 59: kap.
Nawoord
Echt waar! N a de Winter komt de Lente…en na de Lente komt de Zomer …. En na de Zomer komt de Herfst ….. daar geloven wij in!! En dan is het cirkeltje weer rond. Animatie team Ann, Elien, Eugenie, Inge, Inne
49
