Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten Chirurgie
Aambeien
1
Aambeien In deze brochure kunt u lezen wat aambeien zijn, waardoor ze veroorzaakt worden en welke behandelingsmogelijkheden er zijn.
Aambeien Aambeien zijn eigenlijk zwakke plekken in de wand van de endeldarm, net boven de anus. Iedereen heeft aambeien en men hoeft er op zich geen hinder van te ondervinden. Pas als er druk op uitgeoefend wordt, kunnen aambeien last gaan veroorzaken. Dan kunnen ze uitzakken, soms zo ver dat ze door de anus naar buiten puilen. Oorzaken Uitgezakte aambeien zijn meestal het gevolg van verstopping (obstipatie). Er is sprake van verstopping als uw ontlasting te hard is en u deze alleen door hard persen kunt kwijtraken. Door het persen raken de aambeien geïrriteerd en gezwollen, en kunnen ze gaan uitpuilen. Vaak wordt verstopping veroorzaakt door bepaalde voedingsgewoonten en leefgewoonten, zoals: te weinig vezelrijke voeding, te weinig drinken, het ophouden van ontlasting, te weinig lichaamsbeweging. Ook kunnen vrouwen tijdens een zwangerschap eerder last krijgen van verstopping en daardoor van gezwollen aambeien.
2
Klachten Aambeien kunnen allerlei ongemak veroorzaken:
Als de aambeien zo gezwollen zijn dat ze door de anus naar buiten komen, kan dat een drukkend, propperig gevoel geven.
Door het passeren van harde ontlasting, kunnen de aambeien beschadigd raken. Meestal blijft er dan op het toiletpapier of op de ontlasting zelf wat bloed achter.
Bij uitpuilende aambeien kan er wat darmslijm naar buiten lekken of wat dunne ontlasting. Dit kan een vervelend jeukend gevoel veroorzaken.
Wanneer een aambei in de anus wordt afgekneld, kan de aambei beschadigd raken. Hierdoor kunt u tijdens of na de stoelgang wat bloed verliezen. Ook kan de huid in en rond de anus geïrriteerd raken, wat een branderig en jeukend gevoel geeft.
Er kan een bloedstolsel in de aambei ontstaan, wanneer deze afgekneld wordt door de anus. Dit is vaak pijnlijk.
2
Klachten Aambeien kunnen allerlei ongemak veroorzaken:
Als de aambeien zo gezwollen zijn dat ze door de anus naar buiten komen, kan dat een drukkend, propperig gevoel geven.
Door het passeren van harde ontlasting, kunnen de aambeien beschadigd raken. Meestal blijft er dan op het toiletpapier of op de ontlasting zelf wat bloed achter.
Bij uitpuilende aambeien kan er wat darmslijm naar buiten lekken of wat dunne ontlasting. Dit kan een vervelend jeukend gevoel veroorzaken.
Wanneer een aambei in de anus wordt afgekneld, kan de aambei beschadigd raken. Hierdoor kunt u tijdens of na de stoelgang wat bloed verliezen. Ook kan de huid in en rond de anus geïrriteerd raken, wat een branderig en jeukend gevoel geeft.
Er kan een bloedstolsel in de aambei ontstaan, wanneer deze afgekneld wordt door de anus. Dit is vaak pijnlijk.
3
Wat kunt u Meestal kunt u met een aantal eenvoudige maatregelen zelf doen? uw klachten een stuk verminderen:
vezelrijke voeding en veel drinken Het is belangrijk dat u veel vezelrijke producten eet (ongeveer dertig gram vezels per dag) en veel drinkt (zo'n twee liter per dag). De ontlasting wordt dan zachter en komt regelmatiger. Groente en fruit bevatten veel vezels. Datzelfde geldt voor volkorenproducten, aardappelen, peulvruchten en zilvervliesrijst. Als het voor u moeilijk is om voldoende vezels uit uw gewone voeding te halen, kunt u speciale vezelrijke producten gebruiken zoals zemelen. regelmatig toiletbezoek Ga naar het toilet zodra u aandrang hebt. Stelt u de stoelgang uit, dan wordt de ontlasting hard en hebt u eerder kans op verstopping. Als u naar het toilet gaat, probeert u dan zo min mogelijk te persen. een warm bad Regelmatig een warm bad zorgt ervoor dat de anus zich kan ontspannen. Dit helpt ook tegen een branderig, jeukend of pijnlijk gevoel. hygiëne Houd de anus en de huid daaromheen goed schoon. U kunt het beste na iedere stoelgang de anus en de omliggende huid schoonspoelen met koud of lauw water zonder zeep, of vochtige ongeparfumeerde tissues. Gebruik liever geen toiletpapier. Na het schoonmaken is het raadzaam om de huid rond de anus droog te deppen met een schone, dunne doek.
4
beweging Door regelmatig te bewegen zult u minder gauw last hebben van verstopping. afvallen Als u te zwaar bent, is het verstandig als u probeert wat af te vallen. Door overgewicht komen aambeien eerder onder druk te staan. medicijnen Als uw aambeien pijn veroorzaken en een branderig gevoel, kan de arts u zalf of zetpillen voorschrijven. weinig suiker of prikkelende dranken Gebruik niet teveel koffie, thee, koolzuurhoudende dranken of suiker. Deze producten kunnen jeuk en eczeem veroorzaken in en rond de anus. Medische Ondanks het feit dat u bepaalde leefregels in acht neemt, behandeling kunt u toch veel last houden van uw aambeien. In dat geval is een behandeling door een chirurg nodig.
poliklinische behandeling In de meeste gevallen wordt het uitgezakte aambeiweefsel door de chirurg met een soort elastiekje afgebonden en iets omhoog getrokken. Na een week tot tien dagen valt dit stukje weefsel er vanzelf af. Bij ongeveer de helft van de patiënten zijn de klachten hierna verdwenen. Als de aambeien erg zijn uitgezakt, kan het nodig zijn om de behandeling nog een of twee keer te herhalen. Het afbinden van de aambeien neemt een kwartier in beslag. Voor de ingreep wordt u soms gelaxeerd. Na de ingreep kunt u meteen naar huis.
5
operatieve ingreep Bij ernstig uitgezakte aambeien kan het nodig zijn om de aambeien operatief te verwijderen. Voor de operatie krijgt u anesthesie (verdoving) toegediend. Informatie over dit onderwerp vindt u in de brochure 'Anesthesie en postoperatieve pijnbestrijding bij volwassenen'. Vanwege de operatie moet u een dag en soms een nacht in het ziekenhuis blijven. Nazorg Wanneer u behandeld bent vanwege uw aambeien, gelden de volgende adviezen:
na een poliklinische behandeling De eerste twee dagen na de behandeling kunt u een wat pijnlijk gevoel hebben in en rond de anus. Een warm bad of een warme douche is dan prettig. Pijnstillers zijn meestal niet nodig.
Het duurt drie tot vier weken voordat de wondjes in de anus helemaal genezen zijn. Een dag of twee na de operatie bent u echter weer in staat om uw gewone bezigheden te hervatten.
Om verstopping te voorkomen is het belangrijk dat u de eerste weken na de behandeling vezelrijke producten eet en veel drinkt.
6
na een operatie Het is vaak lastig om na de operatie de ontlasting weer op gang te brengen. De eerste keer dat u naar het toilet gaat, kan pijnlijk zijn. Ook kan er wat bloed meekomen met de ontlasting. Om de ontlasting zo zacht mogelijk te maken, moet u nog twee weken laxeermiddelen gebruiken. U krijgt daarvoor een recept mee naar huis. Om verstopping te voorkomen is het ook belangrijk dat u de eerste weken na de operatie vezelrijke producten eet en veel drinkt.
De operatiewond moet regelmatig worden verzorgd, ook als u weer thuis bent. Eventueel kan een wijkverpleegkundige u hierbij helpen. Als dat in uw geval nodig is, zal een verpleegkundige van het ziekenhuis Icare Thuiszorg inschakelen. De wijkverpleegkundige neemt dan zelf contact met u op.
Als de aambeien verwijderd zijn, kan het gebied rond de anus de eerste dagen erg pijnlijk zijn. Misschien moet u in verband hiermee pijnstillers gebruiken. Ook moet u het thuis een tijdje rustig aan doen. De chirurg zal met u bespreken wanneer u uw normale bezigheden weer kunt hervatten.
Misschien krijgt u tijdens uw opname in het ziekenhuis zitbaden of douches voorgeschreven. In dat geval is het belangrijk dat u daarmee thuis nog een week of twee doorgaat, tot de operatiewond droog is. Als het nodig is, kan een wijkverpleegkundige u daarbij helpen. Een verpleegkundige van het ziekenhuis neemt dan contact op met Icare Thuiszorg.
7
Complicaties Als gevolg van de behandeling kunnen zich verschillende complicaties voordoen:
Net als bij iedere andere ingreep loopt u het risico dat u een nabloeding krijgt. Omdat het gebied rond de anus rijk is aan bloedvaatjes, is de kans op een nabloeding wat groter dan normaal. Om de bloeding te stelpen is soms een extra hechting nodig. In een enkel geval moet onderzoek worden gedaan om de oorzaak van de bloeding op te sporen. Dit onderzoek vindt plaats onder algehele anesthesie (narcose).
Zoals bij elke ingreep het geval is, kan de plaats van behandeling ontstoken raken. Dit merkt u aan een lichte temperatuursverhoging, die snel weer overgaat. Ook kunt u na een behandeling van aambeien een tijdje wat moeite hebben met plassen.
Na een poliklinische behandeling kunt u wat bloed verliezen wanneer het elastiekje loslaat dat gebruikt is om het uitgezakte aambeiweefsel af te binden. U kunt het vergelijken met een korstje van een wond dat loslaat. Als het bloedverlies meer lijkt dan een kopje vol, moet u contact opnemen met het ziekenhuis.
8
Na een operatieve ingreep zult u extra moeite moeten doen om uw sluitspier aan te spannen als u een windje wilt tegenhouden of als u vocht dreigt te verliezen (anaal slijmverlies of diarree). Meestal gaat dit na verloop van tijd vanzelf beter. Als u ten gevolge van de behandeling klachten krijgt waarover u zich zorgen maakt, neemt u dan contact op met uw huisarts. Controle Na een operatie wordt u binnen drie weken bij de chirurg terugverwacht voor controle. Als u op dat moment nog klachten hebt, volgt eventueel een tweede controle. Na een poliklinische behandeling hoeft u niet terug te komen voor controle.
Nog vragen? Als u nog vragen hebt over de operatie, kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie. De polikliniek Chirurgie is op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur op telefoonnummer (0592) 32 52 10.
9
Afspraak U wordt verwacht: _____________________________________________ (datum) om _____________________________________________ (tijd)
op de polikliniek Chirurgie.
Vergeet u niet op de dag van het onderzoek uw ponskaartje en afsprakenkaartje mee te nemen. Als u nog geen ponskaartje hebt of de gegevens op uw ponskaartje kloppen niet meer, wilt u dan bij de balie in de hal een nieuw ponskaartje laten maken? Als de verzekeringsgegevens op uw ponskaartje niet meer kloppen, wordt u verzocht uw nieuwe verzekeringsbewijs mee te nemen. Ook dient u een geldig identiteitsbewijs bij de hand te hebben (een paspoort, rijbewijs of identiteitskaart).
Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dat dan tijdig doorgeven?
Hebt u een opmerking of een klacht? Als u niet tevreden bent over de (medische) zorg die u in het ziekenhuis krijgt, verzoeken wij u om dat door te geven. U kunt dat doen aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via: e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30 001, 9400 RA Assen Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/Patiënten/Een klacht?
© Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen.
Europaweg-Zuid 1 Postbus 30001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
chiru13 1111
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
