Werkgroep
PROOSDIJPARK
Verslag
Maart 2014
Inhoud Inhoud …………………………………………………………………………..………….…. Voorwoord …………………………………………………………...……………………. Toelichting gemeente Ede .…………………………………………………………..…..... Introductie werkgroep Proosdijpark ……………………………………..……..……. Tijdpad ………….……………………………………………………….………………..…… Presentatie hand-out ….………………………………………………………………..….… Toelichting op beleving ……..…………………………………………………..………..……. Toelichting op verbeteringen en/of veranderingen …..…….…………………..…… Wandel en fietspaden ………..…………………………………………………………..…… -
Huidige situatie,
Toegangspoorten -
- Veranderingen,
- Nieuwe situatie
………..…………………………………………………………..……
Ontwerp,
01 02 03 04 05 07 14 15 16 18
- Beplanting
Afscheiding / Omheining van het park
…………………………………………...……..
20
Hagen in het park ……………………………………………………………….……..…….…… Kinderboerderij ………………………………………………………………………..………..
21 22
-
-
Motivatie,
Fruitbomen,
Bijenstal Speeltuin -
- Voorbeelden
- Jeu de boules baan - speeltoestellen
……………………………………………………………………………..………….. ……………………………………………………………………………..…………..
Hekwerk,
- Speeltoestel,
- Voetbalveldje,
- Vlaggenmast
Heemtuin ……………………………………………………………………………..………….. - Beplanting, - Amfibieënpoel, - Knotwilgen, -
Loopbrug,
- Hekwerk,
Bomen,
…………………………………………………………………….…………………...
Beschoeiing,
- Beplanting,
In en op het water -
-
Handhaving / Controle -
………………………………………………..………………..
Visserijwet, Alcohol & drugs,
- Objecten, fontein - Vogelkasten
50
- Loopbrug
………………………………………………………………..………………..
Verlichting, Fietsenstalling,
47
- Waterlelie en plompenblad
Ontwerp loopbrug met visvlonder,
Voorzieningen
45
- Soorten oeverbeplanting
………………………………………………………..………………..
Visserijkundig onderzoek, Beplanting - Riet,
Loopbrug met visvlonder -
32
Algemeen, - Beschrijving rondgang door het park/Specifieke locaties, Soorten beplanting, - Bloembollen
Oevers -
29 30 31
- Knotwilgen
Beplanting ……………………………………………………………………..………………….. -
26
- Kruidentuin
Honden losloopgebied …………………………………………………………..…………….. Grasvelden ………………………………………………………………………..……………….. Bomen ………………………………………………………………………..……………….. -
23 24
53
- Banken & prullenbakken, - Informatieborden
……………………………………………..…………………………..
62
- Honden Losloopgebied, - Voetgangersgebied, - Bebording
Onderhoud …………………………………………………………………………………………. Nawoord ………………………………………………………………………………………….
1
64 65
Voorwoord Binnen de bebouwde kom van Ede is het Proosdijpark het grootste park. Het park is aangelegd in de jaren 60 en veel inwoners en bezoekers van de gemeente hebben een band met dit park. Jong en oud heeft hier door de jaren heen kunnen genieten van de mooie omgeving en de rust die het park hen gaf. Ook nu komen er dagelijks tientallen bezoekers en wordt het park vooral zomers veel bezocht. Ook scholen en verenigingen maken veel gebruik van het park. Ieder jaar vinden er meerdere activiteiten en evenementen plaats. Het is een ideale plek voor educatie en recreatie. Op de kinderboerderij, grenzend aan het park, hebben veel Edenaren kennis gemaakt met de veelzijdigheid aan dieren en uren gespeeld in de aanwezige speeltuin. De jeugd van toen komt ook nu regelmatig met hun kinderen / kleinkinderen terug op de kinderboerderij en herbeleeft hier wat zij destijds ook heeft meegemaakt. Het Proosdijpark en de kinderboerderij zijn dus van grote betekenis voor hun bezoekers. Door het intensieve gebruik en de verstreken jaren is het hele park gedateerd en toe aan een opknapbeurt. De gemeente heeft hiervoor een mooi bedrag kunnen reserveren en heeft haar inwoners en de gebruikers van het park gevraagd om samen te kijken naar de invulling van het toekomstige park. Zo is er een groep van belanghebbenden ontstaan die zitting hebben genomen in de werkgroep Proosdijpark. De deelnemers van de werkgroep Proosdijpark hebben door middel van onderzoek en interviews de wensen van de gebruikers van het Proosdijpark en de kinderboerderij in kaart gebracht. Ook hebben zij verschillende deskundigen benaderd en deze om advies gevraagd. Op deze wijze hebben zij veel publiek gesproken en zo een groot draagvlak ontwikkeld. Rekening houdend met de wensen, onderhoudskosten en haalbaarheid is de werkgroep aan de slag gegaan. Na het uiteenzetten van alle bevindingen is gekozen voor een grootschalige aanpak van hedendaagse aanpassingen in het park. Dit heeft geleid tot een groot aantal aanbevelingen die zijn vastgelegd in dit verslag. Door het aanbieden van dit verslag aan de gemeente Ede verzoekt de werkgroep om dit verslag om te zetten in een realisatieplan en dit plan gezamenlijk ten uitvoer te brengen. De werkgroep Proosdijpark
2
Toelichting gemeente Ede De gemeente Ede vindt bewonersparticipatie belangrijk. Nou is dat in de praktijk nog best een ruim begrip. In het verleden vulden we dat meestal in door eerst de wensen van alle belanghebbende te inventariseren en dit vervolgens zelf in een plan te verwerken. Dit plan werd vervolgens aan de belanghebbenden voorgelegd voordat we het gingen uitvoeren. In de omvorming van het Proosdijpark is voor een andere, vernieuwende aanpak gekozen. Belanghebbenden konden zichzelf opgeven voor een ‘bewonerswerkgroep’. We hebben deze werkgroep zoveel mogelijk vrijheid gegeven om zelf het plan op te stellen en ontwerpkeuzes te maken. Nou is dit niet de eerste keer dat we als gemeente de regie (gedeeltelijk) uit handen hebben gegeven aan bewoners, maar het is wel voor het eerst dat we dat doen bij een project van een dergelijke omvang. De beweegredenen om over te gaan tot deze vorm van werken is omdat we van mening zijn we dat deze vorm er voor zal zorgen dat het eindresultaat nog beter op de wensen aan zal sluiten en omdat we bewoners serieus willen nemen en ook vertrouwen hebben dat dit tot goede resultaten zal leiden. Robert van Rheenen Wijkregisseur Kernhem en Veldhuizen - gemeente Ede Luchtfoto Proosdijpark februari 2013
3
Introductie werkgroep Proosdijpark Omdat het park door verschillende doelgroepen wordt gebruikt, is er naar gestreefd om een afvaardiging van de diverse groepen op te nemen in de werkgroep. Het gaat hierbij om:
Buurtbewoners als regelmatige gebruikers van het park.
Overkoepeling Hengelsport Ede (OHE) als pachter van de visrechten in de Proosdijvijver.
Edese Bijenhouders Vereniging (EBV) als houder van een bijenstal in het park. 's-Heerenloo (Kinderboerderij De Proosdij) als vaste gebruiker en 'onderdeel van' het park. Buurtbelangenvereniging BBV Steinwijk als algemene vertegenwoordiging van de buurtbewoners. Gemeente Ede als eigenaar van het park en verantwoordelijk voor het onderhoud.
Doel van de werkgroep is om ideeën te verzamelen die het park weer aantrekkelijk kunnen maken. Deze ideeën moeten uiteindelijk worden weergegeven in een Plan van Aanpak. Hiervoor is de werkgroep opgedeeld in drie subgroepen, die ieder een deel van het park ('vlek') kregen toegewezen. De gemeente moet uiteindelijk voor de realisatie zorgen. Vlek 1:
De vijver met de oevers Milka Sytsma en Peter Dorlas
Vlek 2:
Heemtuin en grote grasveld Harry Deemter, Jaap Doornweerd en Michiel Sytsma
Vlek 3:
Kinderboerderij en omgeving Erik Schaper, Dinie Herder, Evert Vonk en Leon Borgers
4
Tijdpad Het Proosdijpark is toe aan een opknapbeurt. –
Op zaterdag 24 april 2010 organiseert de gemeente op kinderboerderij De Proosdij een informele bijeenkomst voor de buurtbewoners. Zij konden deze dag meedenken over de inrichting en het gebruik van het park. De grote opkomst geeft de gemeente veel input.
–
Op 26 mei 2011 worden, op initiatief van bewoners, de toegangspoorten bij de parkeerterreinen aan de Valkestein geplaatst. Deze poorten worden op 29 mei officieel geopend tijdens de Open Dag Veldhuizen.
–
–
In februari 2012 wordt op verzoek van de bewoners een start gemaakt met het onderhoud aan de wandelpaden.
–
Op 7 juni 2012 is er een nieuwe bijeenkomst op de kinderboerderij. Tijdens deze bijeenkomst worden er opnieuw veel ideeën voor de invulling van het park geopperd. De gemeente roept de omwonenden en gebruikers van het park op om samen een werkgroep te vormen die a.d.h.v. de ideeën een plan zal gaan maken.
Op 22 oktober 2012 komen de leden van de werkgroep voor het eerst bij elkaar en maken een plan van aanpak. De werkgroep wordt opgedeeld in drie subgroepen. Iedere subgroep neemt een gedeelte van het park voor zijn rekening en werkt daar een plan voor uit.
–
In februari 2013 wordt het onderhoud aan de wandelpaden voltooid.
5
–
Op 17 april 2013 presenteren de subgroepen elkaars plannen aan de werkgroep. Omdat de resultaten al zo vergevorderd zijn, worden ze samengesteld tot één grote presentatie.
–
Op 13 mei 2013 is de gemeente begonnen met het vernieuwen van het parkeerterrein bij de kinderboerderij.
–
Op 6 juni 2013 worden de toegangspoorten bij de kinderboerderij en bij de rotonde aan de Proosdijerveldweg geplaatst.
–
Op 5 augustus 2013 is er begonnen met het vervangen van de hekken rondom het hertenkamp.
–
Op 15 oktober 2013 blijken er tijdens het samenvoegen van de plannen nog diverse onderdelen te moeten worden ingevuld. Het tot nu toe behaalde resultaat wordt aan de hele projectgroep gepresenteerd en de subgroepen gaan zich nog beraden over de ontbrekende stukjes.
–
Op 31 oktober 2013 geven leden van de werkgroep in een workshop een presentatie over de aanpak van de werkgroep aan diverse bestuurders van de gemeente.
–
–
Op 21 januari 2014 komt de werkgroep bijeen om zich te beraden over een aantal structurele aanpassingen waaronder de staat en de plek van het fietspad.
In maart 2014 zijn de presentatie en de plannen samengesteld in een verslag dat door de werkgroep officieel aan de gemeente overhandigd zal worden.
6
Presentatie hand-out In oktober 2013 heeft de werkgroep een tussentijdse presentatie van haar werk gegeven aan de gemeente en gebruikers van het park. Middels deze presentatie wil de werkgroep laten zien wat zij tot dan toe heeft bereikt. Hierbij deze presentatie.
7
8
9
10
11
12
13
Toelichting op beleving Op 24 april 2010 is er een bijeenkomst geweest voor alle gebruikers van het park. Het doel was om samen met het wijkteam Ede mee te denken over de inrichting en het gebruik van het Proosdijpark. De thema's van deze bijeenkomst waren: - groen, natuur en ecologie - kunst, cultuur en ontmoeting - veiligheid en toegankelijkheid Uit deze bijeenkomst zijn een heel aantal ideeën gekomen die zowel binnen het wijkteam als binnen de gemeente zijn besproken. Uit de gesprekken zijn .o.a. de twee nieuwe ingangen uit gekomen. Op 7 juni 2012 is hier een vervolg aan gegeven door een werkgroep Proosdijpark op te richten Tijdens de oriëntatierondes heeft de werkgroep een groot aantal bezoekers gevraagd naar hun beleving in en rond het park. Iedere dag lopen er veel mensen door het park, ieder met een ander doel. We komen werknemers tegen die hier al wandelend van hun lunchpauze genieten, bezoekers wandelen met hun hond, er zijn vissers die hier hun geluk beproeven en er komen mensen gewoon een stukje wandelen. Tijdens warme dagen zien we veel mensen, in groepjes bij elkaar zittend op het gras, lekker genieten van de zomerse dagen. In de weekenden en op warme dagen is het een drukte in de speeltuin en op de kinderboerderij. Al deze plekken geven de mogelijkheid mensen te vragen naar hun beleving. Uit de verhalen van de bezoekers heeft de werkgroep een aantal punten naar voren gehaald die voor verbetering in aanmerking komen. - Er zijn veel hoge struiken waardoor er een onveilig gevoel ontstaat. - Er zijn weinig bankjes aanwezig. - Er is geen goede verdeling van prullenbakken, wat tot veel vervuiling leidt. - Het park is erg groen, bosachtig met weinig kleur. - Er staat maar één kunstwerk in het park. - De laatste paar jaar worden er minder vissen gevangen. - Het park is niet afgesloten, er is geen afscheiding. - Het hekwerk rondom de kinderboerderij mag wel vervangen worden. - In de speeltuin is het (water-)kunstwerk verdwenen.
14
Toelichting op verbeteringen en/of veranderingen Tijdens de eerste bijeenkomst van bewoners en belanghebbenden in oktober 2012, is er een grote lijst met bevindingen en wensen bij de gemeente neergelegd. Op deze lijst staan uiteenlopende zaken zoals; fruitbomen, waterkasteel, bankjes, loopbrug, vlindertuin, barbecueplaats, kunstwerken enz.. De werkgroep heeft naast deze lijst informatie ingewonnen bij kinderen, wandelaars en andere gebruikers van het park. Ook heeft zij zich laten informeren door deskundigen van het waterschap, Sportvisserij Nederland en de gemeente over soorten beplanting die voor een park geschikt zijn. Door het luisteren naar deze mensen wilde de werkgroep een breed draagvlak creëren voor de uiteindelijke realisatie die zij voor ogen heeft. Onderhoud is een kostbare zaak. Door de jaren heen zijn veel bomen en struiken uit hun voegen gegroeid en een aantal hiervan is in verval geraakt. Hierdoor is veel beplanting aan vervanging toe. Een onderhoudsvrij park zal niet kunnen worden verwezenlijkt. De werkgroep heeft dan ook gekeken naar mogelijkheden om aanpassingen op een duurzame wijze te realiseren. Naast onderhoud door gemeente en het waterschap geeft de werkgroep op verschillende punten een advies tot samenwerking met de lokale bevolking, verenigingen, scholen en organisaties. Naast een overzicht van beplanting van bomen en struiken zijn er meerdere adviezen/aanbevelingen gedaan die de werkgroep graag verwezenlijkt wil hebben in het park. Zij heeft dan ook een totaal plan gemaakt met verbeteringen en/of aanpassingen om het Proosdijparkproject tot uitvoering te kunnen brengen. Tijdens de presentatie die de werkgroep heeft gehouden, heeft zij aangegeven welke veranderingen en/of verbeteringen zij voor ogen heeft. In dit verslag zijn al deze aspecten meegenomen en uitgewerkt. De werkgroep heeft in haar totaalplan gekeken naar een park dat getoetst kan worden op toegankelijkheid, uiterlijk, veiligheid, duurzaamheid, kleur, recreatie en onderhoudsvriendelijkheid.
15
Wandel en fietspaden Huidige situatie
Veranderingen De projectgroep heeft ervoor gekozen om een aantal veranderingen in de huidige padenstructuur aan te brengen. De reden is dat er meerdere klachten binnen zijn gekomen over gevaarlijke, onoverzichtelijke bochten. Zo zal het centrale fietspad worden verlegd. Ook de wandelpaden worden op bepaalde plekken verlegd en/of weggehaald. Op deze wijze ontstaat er een overzichtelijke wandelroute door het hele park. Ook komt het (ontdekkings/kronkel) pad terug op de hoek Kastelenlaan / Veenderweg. 1; Hoek Kastelenlaan – Veenderweg. A. De
ingang aan de Kastelenlaan zal worden gecentreerd, recht tegenover het stenen plateau.
B. Het stukje pad vlak langs de waterkant zal worden
verwijderd.
C. De ingang vanaf de Veenderweg zal tot aan het
lange wandelpad worden verwijderd.
D. Een gedeelte van het pad langs de Veenderweg ligt
te schuin en zal gelijkmatiger gemaakt worden.
E. Het oude kronkelpad zal in ere worden hersteld en worden voorzien van half verharding.
16
2; Kruising Veenderweg - Klaphekweg. F.
Het huidige fietspad tussen de Veenderweg en de Valkestein wordt verhard en zal grotendeels worden verlegd. Vanaf de Veenderweg zal het pad direct naast het voetpad langs de hertenwei lopen en ter hoogte van de amfibiënpoel aansluiten op het huidige fietspad.
G.
Het half verharde wandelpad langs de Veenderweg zal aangesloten worden op het huidige (half verharde-) fietspad. Vanaf de Veenderweg wordt het huidige fietspad een wandelpad.
H. Doordat dit wandelpad de nieuwe toegang vormt voor de voetgangers, kan de andere toegang komen te vervallen 3; De Heemtuin. I. Het nieuw ontstane half verharde wandelpad zal via de Heemtuin aansluiting vinden op het wandelpad dat vanaf de speeltuin het park in loopt. J. Het zandpad dat vlak langs de vijver loopt dient iets te worden opgehoogd, omdat het geregeld onder water staat. * De paden in de heemtuin worden evenals de andere paden half verhard./ De zandpaden in de heemtuin worden voorzien van houtsnippers.
Nieuwe situatie
17
Toegangspoorten
Ontwerp en leverancier
Ontwerp A
Ontwerp B
Ontwerp C
18
Locaties
Ontwerp A, 1x – Ingang van de kinderboerderij (al aanwezig) Ontwerp B enkel, 4x Ingang wandelpad Kastelenlaan Ingang wandelpad Veenderweg - Klaphekweg Ingang Veenderweg losloopweide Ingang fietspad Valkenstein Ontwerp B dubbel, 3x Ingang wandelpad/fietspad Veenderweg – Klaphekweg Ingang wandelpad/fietspad Veenderweg – Proosdijerveldweg (al aanwezig) Ingang wandelpad/fietspad Florislaan Ontwerp C, 2x 2x Ingang parkeerterrein Valkestein (al aanwezig) De keuze B enkel en B dubbel aan de Veenderweg / Klaphekweg kan worden herzien na aanleg van het nieuwe fietspad.
Beplanting Om de toegangspoorten een extra accent mee te geven kiest de werkgroep ervoor om op de hoeken een, in de winter groen blijvende, grote bloeiende struik/plant te plaatsen. Deze beplanting kan/mag een hoogte en diameter van twee meter bereiken.
Enkele sierheesters zijn hier een uitermate geschikt voorbeeld van.
19
Afscheiding / Omheining van het park Uit de verhalen van bezoekers van het park kwam regelmatig naar voren dat het park niet echt een park is. Je kunt vanuit alle hoeken en gaten het park binnenlopen. Omdat er geen park afscheiding is geeft dit het gevoel dat je je niet echt in een park bevindt. De werkgroep onderstreept dit gevoel en wil hier door middel van een lage omheining een eind aan maken. Er is gekozen voor: Een omheining die aansluit op de toegangspoorten (zie locaties). Een laag hekwerk van ongeveer 60 cm hoog. Een ook in de winter groen blijvende haag van ongeveer 60 cm hoog en 50 cm breed die aan de binnenzijde van het hek loopt. Deze haag zal ook worden geplaatst bij de fietsenstallingen aan de Kastelenlaan. Mogelijke voorbeelden
Locaties
20
Hagen in het park Er wordt veel gewandeld en gefietst in het park. Duidelijk is te zien dat in de loop van de tijd de gebruikers van het park wegen proberen af te snijden en hierdoor niet aangelegde paden hebben gecreëerd. Op bepaalde plaatsen is het wenselijk dat dit voorkomen wordt door het plaatsen van een natuurlijke haag. In het park zijn twee locaties waar een wandelpad en een fietspad vlak naast elkaar lopen. De werkgroep wil hier, mede gezien de veiligheid, een hekwerk met Beukenhaag aanbrengen ( een klein gedeelte hiervan staat al tussen het fietspad en wandelpad achter het oude schoolgebouw.) Rondom de fietsenstallingen in het park en rondom het hondenlosloopgebied wil de werkgroep ook een afscheiding hebben. Hier kan een Beukenhaag of een Tweestijlige meidoorn geplaatst worden.
De huidige hagen langs het fietspad (Valkestein-Veenderweg) en het hekwerk langs de kinderspeeltuin dienen op diverse plekken hersteld en aangevuld te worden. Locatie
21
Kinderboerderij De kinderboerderij is er voor jong en oud. Veel bezoekers lopen er uren lang rond en genieten van alles wat de boerderij te bieden heeft. De zorg voor de dieren en hun omgeving ligt in de handen van een grote groep licht verstandelijk gehandicapten en vrijwilligers uit de buurt. Van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur is deze groep onder begeleiding van 's Heeren Loo bezig met allerlei werkzaamheden. In de weekenden worden deze werk-zaamheden verzorgd door vrijwilligers uit de buurt. Op de kinderboerderij zijn (in overleg met de werkgroep) al meerdere veranderingen aangebracht: Het parkeerterrein is vernieuwd, Er zijn nieuwe fietsenrekken geplaatst, De hekken van de hertenweide en andere losloopgebieden zijn vervangen, - Er is een ooievaarsnest geplaatst. Naast deze veranderingen heeft de werkgroep nog een paar aandachtspunten: - Op diverse plekken worden vlaggenmasten geplaatst. Tijdens de openingstijden van de kinderboerderij kunnen zo meerdere vlaggen worden gehesen. - Op het stukje tussen het parkeerterrein en het weggetje naar de parkeerplek voor het personeel kan een groep fruitbomen geplant worden. - Ook zien we graag op het terrein van de kinderboerderij een paar speeltoestellen voor jonge kinderen (kleuters en peuters) geplaatst, bijvoorbeeld een schommel, een speelhuisje en een paar wipkippen. - Rechts naast de elektriciteitsmast, aansluitend aan het grasveld zou een jeu de boules baan met een bankje ernaast geplaatst kunnen worden. Locatie
22
Bijenstal De werkgroep heeft voor een grote hoeveelheid aan bloemen en bloeiende planten in de omgeving gezorgd. In de zomerperiode is het dan ook een drukte van belang in de bijenstal. Dankzij de bijen en de overvloed aan stuifmeel kan er ieder jaar weer lekkere honing worden geoogst.
Het hek rondom de bijenstal is inmiddels vervangen en de toegang is naar voren geplaatst. Ook zijn er aan de achterzijde luiken aangebracht waardoor de stal ook van achteren te bezichtigen is.
Naast de bijenstal wil de werkgroep een insectenhotel voor o.a. solitair levende bijen plaatsen. Op deze wijze kunnen de bezoekers niet alleen de bijen bewonderen maar ook kennis maken met andere insecten. Door 's Heerenloo is aangeboden om dit verblijf te maken in overleg met de imker van de bijenstal.
23
Speeltuin
De verbouwing van de speeltuin is in mei 2009 groots aangepakt. De gemeente heeft het bedrijf Ovaal ingeschakeld en alle speeltoestellen vervangen. Sinds de verbouwing is de speeltuin meer dan ooit een plek voor de jeugd om uren in te spelen. Vooral kleine kinderen vinden hier hun vertier. Voor de oudere jeugd vanaf een jaar of 13/14 is deze speeltuin niet meer aantrekkelijk.
In de avonduren zien we regelmatig wat oudere tieners samenkomen in de speeltuin. Zij gebruiken de speeltuin als ontmoetingsplaats/tussenstop naar elders. Omwonenden geven aan dat deze groep ten opzichte van hen geen overlast veroorzaakt, maar vragen de gemeente wel een oogje in het zeil te houden. Bijna 5 jaar na de verbouwing zijn er een paar aandachtspunten voor de speeltuin. - De afrastering/het hekwerk rondom de speeltuin is niet compleet, - De Meidoornhaag is op meerdere plekken verdwenen of staat er niet volledig bij, - De beplanting in de speeltuin dient aangepakt te worden, - Diverse toegangspoortjes dienen gerestaureerd te worden, - De hendel van de waterpomp is afwezig, - Het gras van het voetbalveldje is aan vervanging toe, - De doelpalen zijn toe aan een schilderbeurt.
24
De werkgroep heeft de eerste drie punten elders in dit verslag verwerkt, de laatste vier punten zijn een bron van aandacht. De toegang naar de speeltuin vanaf de hoek aan de Valkestein (vlak naast het fietspad) komt te vervallen. Naast de onderhoudswerkzaamheden wil de werkgroep nog twee dingen aanbrengen: -
Een vlaggenmast gelijkwaardig aan de masten op de kinderboerderij,
-
Voor de oudere jeugd heeft de werkgroep een (open) uitkijkpost / afdak in gedachten. Voor een geschikt model kan gekeken worden bij dezelfde leverancier als die van de andere speeltoestellen.
Deze uitkijkpost komt vooraan in de hoek, bovenop de berg te staan. Zo is er voldoende uit- en toezicht mogelijk en kunnen de tieners ook nog droog staan
25
Heemtuin In dit deel van het park zijn op verschillende niveaus afwisselende biotopen (kalkarmkalkrijk; droog-nat; licht-schaduw e.d.) gecreëerd. Ooit was dit een van de publiekstrekkers van het park. De laatste jaren overheerst Brandnetel en Fluitenkruid en zijn bomen en struiken (Hulst) te groot geworden. Onderhoud en heraanplanting moet van dit deel van het park weer een pareltje maken. In het afgelopen jaar is daar al aandacht aan besteed, maar een goed resultaat is nog niet bereikt. Omdat de diverse biotopen specifieke beplanting vereisen, laat de werkgroep de keus daarvan over aan de uitvoerders. Vereiste is wel dat er regelmatig onderhoud wordt gepleegd. Misschien kan voor standaard bezigheden zoals bijvoorbeeld het vrijhouden van het voetpad, een buurtploeg worden ingeschakeld. Mogelijke soorten beplanting Bremraapsoorten;
Bitterkruid bremraap
Oxtongue Broomrape
Orobanche
Distel bremraap
Thistle Broomrape
Orobanche reticulair
Orobanche arenaria
Asteranden kenanah
Festucag laucab
Geranium rozanne
Sedumbod neriivnna
Armeria maritime R
Armeria martime W
Bergania cordifolia
Calamintha nepeta
Campanila black persicifolia
Aruncus
Asplenium scolopendrium
Bergenia
Brunnera macrophil.
Cimicifuga ramosa
Planten voor zure grond;
Hortensia Blauw
Acerpalma tumdissv
Achillea millefol
Planten voor droge grond;
Agastache adder
Anchusa azurea
Schaduw planten;
Adiantum Pedatum
Anemone hybride
Zie ook de aanbevelingen van de imker zoals die zijn opgenomen in het gedeelte over bomen en beplanting.
26
Amfibieënpoel Deze poel is in de laatste jaren volledig dichtgegroeid. Alleen na zeer zware regenval staat er nog water in. De poel moet worden uitgediept en waar nodig moet de leemlaag onder de poel worden hersteld. Hierdoor zal er water in de poel blijven staan. Amfibieën, maar ook andere waterbeestjes zullen zich er weer thuis voelen. Deze locatie kan dan ook worden gebruikt voor educatieve activiteiten.
Het voetpad dat in de buurt van de poel loopt, moet de mogelijkheid bieden om rond te lopen. In de huidige situatie is dat vaak niet het geval, omdat het pad niet regelmatig wordt gemaaid. (het wandelpad kan half verhard worden). Dit deel van het park wordt anders een doodlopend stuk en verliest zijn aantrekkelijkheid.
Knotwilgen Dit onderdeel staat beschreven op pagina 31, in het algemene gedeelte over bomen en beplanting.
Loopbrug De oude loopbrug over de vijver is onlangs vanwege veiligheidsredenen verwijderd. Omdat dit een aantrekkelijk onderdeel van het park was, moet er een nieuwe loopbrug voor in de plaats komen. Deze moet wel zover boven water komen, dat hij niet na een riooloverstort onder water komt te staan. De nieuwe loopbrug kan bijvoorbeeld worden uitgevoerd door een combinatie van 'grote vierkanten'. Omdat het water van de vijver zelf geen recreatiewater is (riooloverstort!) moet het wel een aansluitend geheel zijn. Een voorbeeld: vergelijkbaar met de oude situatie. De loopbrug is ook beschreven op pagina 50, in het hoofdstuk loopbrug met visvlonder.
27
Hekwerk Rond het bosgedeelte van de heemtuin staat een kastanjehouten hek. De werkgroep stelt voor dit hekwerk te vervangen door een puinmuurtje of een afscheiding met rotsblokken. Dit sluit in vormgeving beter aan bij de rest van de heemtuin. De open ruimtes in deze afscheiding kunnen, zoals beschreven op pagina 37 in het hoofdstuk beplanting, beplant worden.
Kruidentuin Als optie kan er in een gedeelte in de zuid-west hoek van de heemtuin een aantal kruidenplanten worden geplaatst. Er dient wel rekening te worden gehouden met de schaduwrijke omgeving. (op deze locatie staan verschillende grote bomen).
Locatie
28
Honden losloopgebied Binnen het park is door middel van een hek een afgebakende ruimte gemaakt die bestemd is voor het hondenlosloopgebied. Nergens is echter aangegeven waar dit gebied voor dient. Deze aanduiding moet worden aangebracht. De werkgroep stelt voor om langs het groene ijzeren hek beplanting aan te brengen. Dit kan een Haagbeuk zijn, maar ook een Tweestijlige meidoorn. Deze laatste heeft wat meer tijd nodig om te groeien, maar is een uitstekende plant voor (honing-)bijen en andere insecten.
In het losloopgebied zelf kunnen enkele attributen worden geplaatst, waardoor het voor honden ook uitdagender wordt. Gedacht kan worden aan een rioolbuis om door te kruipen of iets om overheen te springen. Het huidige gedeelte halfverharding bij de ingang voldoet niet. Dit kan worden vervangen door stoeptegels. Deze kunnen vooraf eventueel door kinderen van een basisschool in de buurt worden versierd, waarbij dit proces eventueel begeleid kan worden door een plaatselijke kunstenaar.
Locatie
29
Grasvelden T.a.v. de grasvelden heeft de werkgroep besloten dat deze in het hele park zullen blijven bestaan en dat slechte plekken zullen worden hersteld. Alleen het stuk gras aan de Kastelenlaan komt te vervallen.
Het grote grasveld Tijdens en vlak na buien blijft het regenwater bovenop het gras liggen en ontstaan er plassen die pas na lange tijd wegtrekken. De werkgroep vraagt de gemeente te kijken naar een oplossing voor dit probleem In het verleden zijn er bloembollen gepoot, maar die locaties verdienen wel een opknapbeurt. Mogelijk kan het aantal plekken met bloembollen worden uitgebreid. Meer info over de bloembollen is terug te vinden op pagina 44 van dit verslag. Omdat het grasveld in de zomermaanden steeds meer als recreatieplek wordt gebruikt, moet hierop worden ingespeeld. Rondom één of meerdere bomen kunnen boombanken worden geplaatst, zoals die ook op de kinderboerderij aanwezig zijn. Zie hiervoor pagina 56, het hoofdstuk voorzieningen / bankjes en prullenbakken. Bij de behuizing van de pompen van de fontein zal het grasgedeelte iets worden verlegd, waardoor een betere doorgang ontstaat om het aanwezige gras optimaler te kunnen maaien. Op onderstaande plattegrond zijn de grasvelden in lichtgroen weergegeven.
Locatie
30
Bomen. Wat betreft de bomen in het park heeft de werkgroep ervoor gekozen om zoveel mogelijk bomen te behouden en alleen de bomen die ziek zijn eruit te halen. Ook zal (in overleg met de V.V.E. van de flats) het aantal bomen vlakbij de flats gereduceerd worden, wat leidt tot een beter zicht. De projectgroep verzoekt de gemeente hier zorg voor te dragen. Op sommige plekken kunnen de (zieke) bomen verwijderd en/of vervangen worden. Op de hoek van de vijver bij de ING / Kastelenlaan staat een grote zieke boom. Deze kan vervangen worden door een groep fruitbomen bv. Japanse sierkers. In Ede zit een hoogstamfruitboombrigade. Deze zou cursussen kunnen verzorgen en advies kunnen geven over het onderhouden van deze bomen.
Knotwilgen Aan de zijde van de Veenderweg zullen de Knotwilgen blijven staan. Rondom deze Wilgen zal het gras worden verwijderd en laag groeiende beplanting worden aangebracht. Dit om te voorkomen dat de hengelaars tussen de Knotwilgen gaan zitten. Langs de rand van de vijver, in het drassige gedeelte van de heemtuin, staan ook knotwilgen. Diverse exemplaren zijn echter dood. Deze moeten worden verwijderd en vervangen door nieuwe exemplaren. De grotere knotwilgen moeten op korte termijn worden gesnoeid. In de toekomst moet dit regelmatig worden bijgehouden.
Locatie
31
Beplanting Het belangrijkste onderdeel waar een park uit bestaat is de beplanting. Ook in het Proosdijpark is dat zo. Eind jaren zestig, toen het park werd aangelegd, heeft de toenmalige ontwerper gezorgd voor een grote verscheidenheid aan planten. In de loop der tijd is deze beplanting echter behoorlijk verwilderd. Zo zijn de wilgen uitgegroeid tot grote takkenbossen en zijn verschillende hulststruiken groter geworden dan de gemiddelde boom. De werkgroep vindt het niet verstandig om in één keer alle beplanting te verwijderen dan wel te vervangen. Dit komt het park en haar bewoners niet ten goede. Aangezien er binnen de werkgroep een beperkte kennis van planten aanwezig is, heeft zij de hulp ingeroepen van Eelco Honcoop. Hij is een plantendeskundige bij uitstek die al meerdere parken binnen de gemeente onder handen heeft genomen (Eelco dank hiervoor). De uitgangspunten voor het (her) beplanten van het park zijn als volgt: -
Er moet voldoende variatie in soorten en kleur zijn, De wandelpaden moeten (ook in de toekomst) overzichtelijk zijn, Hoge beplanting staat achteraan, lagere beplanting staat richting de paden, De beplanting moet voor de bewoners van het park voldoende beschutting geven, Diverse planten kunnen een voedingsbron zijn/leveren, De beplanting dient overzichtelijk en/of gegroepeerd te zijn,
De werkgroep heeft ervoor gekozen om door middel van een wandeling door het park per locatie een beschrijving te geven Deze beschrijving is in dit verslag terug te vinden. Zo krijgt elk gedeelte van het park zijn/haar aandacht. De wandeling begint bij de ingang aan de Valkestein bij flat C in de richting van de Kastelenlaan. Zo lopen we het park rond via de Veenderweg, langs de kinderboerderij en via de heemtuin terug naar de hondenlosloopplaats. Zie de route op onderstaand plattegrond.
32
Toelichting In de navolgende overzichten staan (zwarte) nummers 1 t/m 4 op de plattegronden en in de beschrijving. Elk nummer vertegenwoordigt een groep van beplanting. nr. 1= lage beplanting nr. 2= middel / hoge beplanting nr. 3= hoge beplanting nr. 4= rododendrons bij de poorten Aan het einde van de beschrijvingen staan alle planten per groep in een overzicht weergegeven. De (rode) nummers komen overeen met de route van de wandeling.
Rondgang 1. Meteen links van de ingang bij flat C komt een fietsenstalling die zal worden afgescheiden door middel van een dubbele beukenhaag.(2) 2. Links van de ingang, achter het hondenlosloopgebied, wordt de zandheuvel gedeeltelijk verlaagd en worden groepen tsuga, heterophylla, hulst en vaste planten zoals hosta en bosspirea aangebracht.(2 en 3) 3. Rechts van de ingang wordt de zandheuvel gedeeltelijk afgegraven. De grote hazelaar rechts blijft staan evenals de boom daarachter die zal worden opgekroond. Door deze vrij robuuste struiken/bomen te laten staan, wordt voorkomen dat deze bocht wordt afgesneden door gebruikers van het park. De rest van dit gebied wordt gevuld met een bodembedekker van lage heesters zoals berberis, brem, gele kornoelje, ribes en gelderse roos.(2) Deze beplanting zal veel verschillende vogels aantrekken en er zo een levendig geheel van maken. 4. De grote hazelaar die om de hoek van het pad staat, gaat weg evenals de bebossing van rozenstruiken die zich hieronder bevindt. Zo komt er meer een zichtlijn op het park voor de bewoners van de flat. 5. Op het grote grasveld worden om verschillende bomen boombanken geplaatst. Ook zal er overleg met de scholen zijn omdat deze veel gebruik van dit grasveld maken. De scholen zal worden gevraagd of ze ideeën hebben zodat ze betrokken worden in zaken waar ze zelf profijt van hebben.
33
6. Aan de rand van het grasveld in de hoek bij de vijver gaan de drie berken die daar staan weg omdat ze al het vocht uit de bodem wegzuigen. Hiervoor in de plaats komt een combinatie van azalea's, hortensia,s, rododendrons en budleja's. (2) Zo wordt er een bloeiende hoek van gemaakt. 7. Het gebied aan de zijkant bij de blinde muur van de flat mag ruig blijven met grote hazelaars, vogelkers, meidoorn en krentenstruiken die bessen geven waar de vogels op af komen en in het voorjaar mooi bloeien terwijl ze in het najaar een prachtige kleur hebben.(3) Meer naar het pad toe komen dan vaste planten zoals groot hoefblad om de ruigte in dit stukje plantsoen te behouden.(1) 8. De meidoorn die op de hoek van de flat richting de parkeerplaats van de ING staat kan blijven om het park ook meer volume te geven. De struiken die hierachter bij de flat staan, gaan weg en daar komen rododendrons voor in de plaats.(3) Dit geeft ook vanaf de Veenderweg een mooi kleurig zicht op het park. 9. Bij de bomen die daar vlakbij staan, kan niet zoveel groeien, dus daar worden zwaardere heesters neergezet zoals hazelaars, cornus, tsuga. (3)Alle opslag wordt hier verder weggehaald. 10. Het stukje gras na deze hoek aan de rechterkant van het pad kan blijven en er komt een boombank om de boom die middenin dit stukje gras staat. 11. Langs de houtwal die nu langs de parkeerplaats van de ING loopt, wordt een laurierhaag, afgewisseld met eventueel een buxushaag geplaatst.(3) Hiervoor, richting het pad blijft de grote hazelaar vlakbij de bomen staan. Verder wordt de strook langs de parkeerplaats gevuld met groepen kornoelje, krentenstruiken, lijsterbes, tsuga, brem, rododendrons en gelderse roos.(2/3) Deze groepen worden afgewisseld met groepen vaste planten vlak naast het pad. Te denken valt dan aan hosta's, rudbeckia, bonte dovenetel en alstrumeria (1)terwijl ook de nu nog aanwezige klimop gewoon kan blijven bestaan. Zo ontstaat er in dit gebied een golvende beweging van plantengroepen met een opbouw van hoog naar laag, gezien vanaf de parkeerplaats van de ING. 12. Om de installaties aan de linkerkant van het pad worden drie bakken van stenen bielzen geplaatst. In deze bakken worden, het dichtst bij de installatie, verschillende sedumsoorten (1)geplaatst en daaromheen groepen chaenomeles, afgewisseld met pachysandra.(1)
34
13. Aan het eind van het pad in de hoek kunnen de hazelaars blijven staan, afgewisseld met groepen tsuga.(2/3) 14. Meteen daarna aan de rechterkant van het pad, na de bocht wordt de begroeiing helemaal opengemaakt en hier komen groepen rododendrons en hortensia's voor in de plaats, afgewisseld met een solitair geplaatste brem.(3) 15. Het stukje gras iets verderop aan de rechterkant van het pad verdwijnt. 16. In de hoek van de Kastelenlaan/Veenderweg gaat alle hulst weg. Dit om ook weer meer zichtlijnen van buitenaf op het park te krijgen. Daardoor kan ook de grasstrook die hier loopt groter gemaakt worden wat een ruimtelijk effect geeft. Deze hoek wordt verder afgemaakt met groepen berberis, bosspirea en de groepen beplanting zoals die ook aan de overkant zijn toegepast.(2) Het kronkelpad dat vroeger door dit gebied heeft gelopen, wordt weer in ere hersteld, hetzij door middel van houtsnippers, hetzij door middel van halfverharding (om de kosten te drukken). 17. Aan de linkerkant van deze hoek, aan de vijverrand, blijven de knotwilgen staan en gaat verder alle begroeiing weg. 18. Verderop worden op de hoek van het paadje dat richting de Veenderweg loopt rododendrons geplaatst.(3) 19. Op de eerste hoek, aan de rechterkant van het nieuw aangelegde pad gaat alle hulst weg. Hiervoor in de plaats komen groepen botanische rozen, rozenbottels en maigold.(2) Hierdoor wordt deze hoek overzichtelijker gemaakt en ontstaat er vanaf buiten een fleurig zicht op het park.
35
20. De grote bomen worden van onderen gesnoeid en blijven staan. De over het water hangende bomen worden verwijderd. Voor de bomenrij komen groepen rododendrons en hortensia's. 21. Op deze plek is het wandelpad doorgetrokken naar het voormalige fietspad. De greppel langs het voormalige fietspad kan worden opgevuld met de gewonnen grond(weggegarven langs het parkeerterrein aan de Valkestein). En het fietspad is opnieuw aangebracht. De opslag links van het voormalige fietspad wordt weggehaald en hier worden groepen kornoelje, krentenstruiken, lijsterbes, tsuga, brem, rododendrons en gelderse roos geplaatst.(2/3) Op de voorgrond groepen met hosta's, rudbeckia, bonte dovenetel en alstrumeria (1). 22. Links en rechts van het oude fietspad komen groepen kornoelje, krentenstruiken, lijsterbes, tsuga, brem, rododendrons en gelderse roos(2/3). 23. Ook op de hoek van de hertenwei waar het pad afbuigt van de stoep aan de Veenderweg, gaat alle hulst aan de rechterkant weg. Zo maak je deze hoek transparant, waardoor er weer zicht op de kinderboerderij komt. In deze hele strook aan de rechterkant van het voetpad, die loopt tot voorbij het zonnepaneel worden groepen tsuga, cornus, botanische rozen, wat brem en eventueel kardinaalsmuts en ribes (2/3)geplaatst. Deze strook leent zich ook uitstekend voor het plaatsen van bloembollen,(1) overal tussendoor. 24. De hoek links, bij het pad dat naar de zij-ingang van de kinderboerderij loopt, wordt aan de rechterkant ook leeggemaakt door de hulst weg te halen en er een beukenhaag(2) neer te zetten. In deze hoek zou eventueel nog een kinderspeelgelegenheid van natuurlijk materiaal kunnen komen. 25. De grote hulst die tegenover het zonnepaneel in de richting van de rotonde staat blijft staan en daar wordt een boom van gemaakt door deze van onderen op te snoeien. Zo ontstaat ook hier een transparanter beeld. De sneeuwbes (2)die schuin hier tegenover langs het fiets-en wandelpad staat, wordt doorgetrokken naar de hulst, waardoor er een extra lijn op dit kruispunt van voetpaden loopt en het een soort Y-splitsing wordt. Dit geeft deze hoek een speelser aanzicht en zo ontstaat er ook meer kleur. Die kleur wordt doorgezet door verder in de strook die doorloopt tot aan de rotonde van de Veenderweg wat brem en rozen(2) te plaatsen. Het gras in deze strook blijft, maar wordt hersteld.
36
26. Langs het hek dat aan de zijkant van de kinderboerderij, evenwijdig aan het fietspad loopt, komt, net als bij de parkeerplaats van de ING een laurierhaag.(3) 27. Op de hoek bij de hoogspanningsmast, waar het voetpad links afbuigt richting de kinderboerderij, wordt dezelfde beplanting toegepast als in het grasveld dat erachter, langs de Florislaan loopt. Het wordt dus ook een grasgebied met steeds drie toeven struiken bij elkaar.(2)
28. Op de hoek bij de kinderboerderij en de parkeerplaats ziet de werkgroep graag fruitbomen. Verder zou hier dan een informatiebord met mededelingen van de Buurt Belangen Vereniging e.d. geplaatst kunnen worden. 29. Bij de bijenstal wordt een kunstobject van een bij geplaatst. Verder kunnen in dit gebied groepen vuilbomen en vlinderstruiken(2/3) komen. Ook het insectenhotel wordt hier geplaatst. 30. Op de hoek van de oversteek vanaf de kinderboerderij naar het fietspad worden aan de linkerkant rododendrons (3)geplaatst. De rest van dit gedeelte bestaat uit de heemtuin. Op de hoek aan de rechterkant bij flat A komt een vak met bolletjes zoals wilde hyacinten, terwijl later in het jaar hier ook maagdenpalm, aconieten en speenkruid in grote groepen kunnen groeien.(1) 31. Vanaf het pad dat door de heemtuin loopt, loopt rechts een paadje naar de achterkant van flat A. Hier wordt tussen de begroeiing nog een muurtje aangebracht zoals de drie muurtjes die hier links al liggen. Aan het eind van dit paadje komt voor het houten hek dat daar staat een begroeiing van ligusterplanten (2/3)zodat deze hoek wat groener en dichter wordt. 32. De wal die bij flat A loopt is veel te fors beplant. De hazelaar die hier staat gaat weg en verder wordt er veel uitgedund of weggehaald worden zodat er weer een zichtlijn komt die op het water uitkijkt. De duindoorn kan blijven staan en daar kunnen er nog meer van geplaatst worden evenals botanische rozen.(2/3) De kruiden van de heemtuin kunnen in dit stuk ook gewoon doorgroeien.(1/2)
37
33. Het stuk gras dat iets verderop aan de rechterkant van het pad zit, wordt vlakker gemaakt en hierin kunnen wilde bloemen worden geplant zodat het een soort plukweide gaat worden. Wat bloemen betreft valt te denken aan bolderik, campanula, papaver, ganzerik en wilde margrieten.(1) 34. De grond achter de nieuwe rotsmuur wordt opgehoogd zodat de planten eroverheen kunnen groeien. Wat planten betreft valt hier te denken aan hondsdraf, fluitenkruid, look zonder look en steenanjers.(1) 35. Het stuk gras dat tegenover het stuk gras op de hoek bij flat B ligt, wordt ook verder doorgetrokken richting het pad bij de toegangspoort en hier wordt dezelfde beplanting toegepast, een soort plukweide. (1) 36. De strook grond erachter heeft vrij hoge begroeiing. Hier zou in overleg met de VVE van flat B besproken kunnen worden of zij dit lager willen hebben. Voor de zichtlijnen zou dit niet hoeven want die zijn daar niet, maar er kan zeker wel gesnoeid worden. 37. Op de andere hoek bij deze flat blijft de lindeboom staan, maar gaan de struiken erachter weg omdat hier wel weer zichtlijnen over het hondenlosloopgebied heen richting het park/de vijver gemaakt kunnen worden. Het dichtst tegen de flat aan kunnen nog meidoorn en een beukenhaag worden aangebracht.(2) 38. Schuin tegenover het hondenlosloopgebied zit een open driehoek waar de paden omheen lopen. Deze driehoek kan beplant worden met een toverhazelaar in het midden (2) en verder groepjes van laurier, potentilla, amerikaanse sering, cheanomeles (2) en andere bloeiende planten die half schaduw verdragen aangezien dit een vrij donkere hoek is. Langs de randen van deze driehoek kunnen dan rozen(2) geplaatst worden ter voorkoming van het afsnijden van de hoeken.
38
39. Tegenover deze driehoek, aan de rechterkant van het pad dat richting de vijver loopt, wordt een rododendronhoek(3) gemaakt. Het gras dat hier ligt, kan verder doorgetrokken worden waardoor het een open ruimte wordt die de mogelijkheid biedt tot een doorloop naar het grote grasveld. De berk die in dit gebied staat, gaat weg. Aan de andere kant van deze grasstrook komen de rododendrons (3) terug, terwijl daarnaast het stuk opgevuld wordt met krentenstruiken. (2/3) 40. Het stuk hier tegenover, aan de linkerkant van het pad langs de vijverrand, vormt het laatste stuk van de heemtuin. Alle opslag mag hier weggehaald worden zodat er weer zicht op de vijver komt. Omdat dit een hele natte hoek is, kunnen hier nog drie of vier moerasbomen (4)teruggebracht worden, zoals er verderop langs dit pad ook al één staat. Al het gras dat langs de oever van de vijver groeit, blijft, maar moet wel weer in goede staat gebracht worden. 41. Het laatste stuk begroeiing aan de rechterkant van het pad bestaat uit wat rododendrons.(3) Deze mogen nog meer uitgebreid worden naar rechts, terwijl de rechterkant van dit vak tot aan de krentenstruiken opgevuld wordt met gelderse roos, botanische rozen, meidoorns, cornus mas en brem.(2/3) De grond dichtbij het pad is helemaal vergrast en dit moet weggehaald worden en vervangen door de oorspronkelijke beplanting: tsuga, gelderse roos (2) en vaste planten zoals veenwortel, hosta's en koekoeksbloemen(1). Hier kan dit hele gebied mee dichtgemaakt worden. 42. De twee bomen op het grote grasveld (die het dichtst bij de omgevallen boom staan) moeten nagekeken worden op veiligheid. De vraag is of ze kunnen blijven staan. 43. Op de wal die tussen het voetbalveldje en het stukje fietspad Florislaan richting Valkestein loopt, worden ook mahonia's (2) geplaast. Deze staan al aan de rechterkant van dit fietspad zodat je dan tussen de mahonia's fietst. 44. Langs het hekwerk dat na de wal aan de linkerkant van het voetpad loopt worden meidoorns geplaatst. (2/3) 45. Het grasgedeelte op de hoek van de Valkestein A flat blijft voor een deel liggen. Het gaat dan om het deel het dichtst bij de flat. Voor de rest wordt de beplanting (1/2) van het vak rechts van de ingang van de flat doorgetrokken tot achter de boom die in het grasveld staat. 46. Langs het begin van het fietspad dat naast deze grasstrook begint wordt aan de rechterkant een kastanjehek geplaatst.
39
40
1= lage beplanting
Hoefblad
Rudbeckia
Bonte Dovenetel Alstrumeria
Klimop
Sedum acre
Herbstfreude
Sedum Apectabile Sed. Apectalibis
chaenomeles
Pachysandra
Wilde Hyacinten Maagdenpalm
Aconieten
Speenkruid
Bolderik
Campanula
Papaver
Ganzerik
Wilde margriet
Hondsdraf
Fluitenkruid
look zond. look
Steenanjers
Veenwortel
41
2= middel / hoge beplanting
Beukenhaag
Hosta
Bosspirea
Berberis
Brem
Gele kornoelje
Ribes
Gelderse roos
Azalea
Hortensia
Rododendron
Budleja
Botanisch. Roos Rozenbottels
Maigold
Sneeuwbes
Rozen
Vlinderstruiken
Ligusterplant
Duindoorn
Toverhazelaar
Laurier
Potentilla
Amerik. Sering
Cheanomeles
42
3= hoge beplanting
Tsuga
Heterophylla
Hulst
Hazelaar
Berk
Vogelkers
Meidoorn
Krentenstruik
Rododendron
Cornus
Laurierhaag
Buxushaag
Lijsterbes
Kardinaalsmuts
Vuilbomen
4= Rododendrons bij de poorten Lindeboom
43
Bloembollen Wat is een park zonder bloemen die het geheel kleur geven. Al vroeg in het voorjaar zijn het de krokusjes die als eerste uit de grond schieten, een teken dat de temperatuur wat omhoog gaat en de bijen uit de bijenstal voor het eerst uitvliegen. Juist deze eerste voortekenen van de lente geven veel pracht aan het Proosdijpark. Bloembollen zijn er in veel soorten en kleuren. De werkgroep laat de keuze van de soorten bollen over aan de gemeente. De werkgroep wil op plaatsen waar dat mogelijk is (bijvoorbeeld ook in gedeelten van grasvelden waar niet overheen gelopen wordt) bloembollen plaatsen. Zo zien we bloemen opkomen tussen het gras, maar ook als groepen voor en tussen de beplanting. Voor het planten van de bollen kan contact opgenomen worden met de buurtbelangenvereniging, de omliggende scholen en s’ Heeren Loo.
Locatie
44
Oevers De werkgroep heeft naast oevers met beschoeiing ook gekozen voor ecologische gedeelten/oevers. Doordat een groot gedeelte van de beschoeiing is weggelaten ontstaat hier bij deze ecologische oever een natuurlijke overgang van water naar oever. Deze aanpassing is kostenbesparend, diervriendelijk, kleurrijk en duurzaam.
Locaties
Beschoeiing Op de plattegrond is door middel van de groengekleurde lijn aangegeven op welke locatie de beschoeiing dient te worden hersteld en/of vervangen. Bij deze restauratie dient er nieuw anti-worteldoek te worden geplaatst en de aangevulde grond van gras te worden voorzien. Op locaties waar de wortels van bomen een gevaar op kunnen leveren dient gekeken te worden of deze bomen behouden kunnen blijven of moeten worden verwijderd.
45
Om deze werkzaamheden uit te kunnen voeren is overleg met het Waterschap Vallei en Veluwe noodzakelijk. Voor het aanbrengen en/of onderhouden van de beschoeiing kan een zogeheten WATERVERGUNNING noodzakelijk zijn.
Ecologische oevers De ecologische oevers hebben een grote toegevoegde waarde voor het hele park. Door deze verandering zal de flora en fauna langs de waterkant sterk verbeteren. Waterplanten aan de oever zijn voor vissen en andere waterdieren erg belangrijk als paaiplaats, schuilplaats, opgroeigebied, voedselgebied en als zuurstofleverancier.
Beplanting Op de plattegrond is door middel van een bruingekleurde lijn aangegeven waar natuurlijke oevers komen. Deze oevers worden langgerekt en hebben daardoor een groot drassig oppervlak. In dit gedeelte kunnen meerdere soorten oeverplanten worden geplaatst. Niet alle beplanting is voor alle locaties geschikt, zo dient er rekening te worden gehouden met de Noord- en de Zuidzijde. Ook de aanwezige rietsoorten in het water kunnen van invloed zijn op de soort oeverbeplanting op die locatie. Voor het bepalen van de soort oeverbeplanting is het advies van een plantendeskundige gewenst.
Voorbeelden van oeverbeplanting:
Petasites Hybridisch
Zwanenbloem (Butomus umbellatus)
Iris, lis (Iris laevigata en Iris sibirica)
Lobelia vedrariensis
46
Wateraardbei (Comarum palustre)
‘Lysimachia vulgaris
In en op het water Visserij kundig onderzoek De visrechten van de Proosdijvijver zijn ondergebracht bij de OHE (Overkoepeling Hengelsport Ede), die op haar beurt de visrechten heeft ondergebracht in de federatieve lijst van viswateren/vergunning. Alle 121.000 aangesloten leden bij deze federatie kunnen dan ook gaan vissen in de Proosdijvijver. Uit de visvangstresultaten van de laatste tijd blijkt dat de hoeveelheid en soorten vis die in de vijver zwemt niet in de juiste verhoudingen is. De OHE draagt zorg voor een juiste registratie van de vangsten en doet haar best om de visstand in de vijver te beheren. De laatste jaren zijn er meerdere malen problemen geweest met de vijver en is er veel vis verloren gegaan. Om de visstand weer op het juiste peil en in een goede soort/ verhouding in de vijver te laten zwemmen is een visserijkundig onderzoek noodzakelijk. Dit onderzoek kan de OHE in opdracht van de gemeente laten uitvoeren door Sportvisserij Nederland.
In opdracht van Sportvisserij Nederland zal een beroepsvisser de vijver afvissen en meerdere metingen verrichten. Er worden monsters genomen en de vegetatie wordt onder de loep genomen. Sportvisserij Nederland zet alle gegevens op een rij en zal hieraan een visserijkundig advies koppelen. In dit advies zal worden weergegeven welke vis voor dit water geschikt is en welke vissen er eventueel uitgezet kunnen worden.
Het hele onderzoek en advies kost € 680,00. De werkgroep zal het advies overnemen en dit als onderdeel / bijlage van dit verslag opnemen.
47
Beplanting Langs de vijver zijn meerdere natuurlijk overlopende oevers ontstaan. Dit zijn de plekken waar de wandelaars en de vissers niet direct toegang mogen hebben tot het water. De werkgroep kiest er voor om op deze locaties beplanting in het water aan te brengen.
Riet
Riet is er in vele soorten, het heeft een aantrekkingskracht voor insecten en watervogels en ziet er mooi uit. Ook de vissen vinden hier hun voedsel en zetten hier hun kuit op af. Echter: veel rietsoorten hebben als nadeel dat ze snel groeien en jaarlijks bijgehouden dienen te worden. De werkgroep adviseert op de met geel aangegeven locaties een rietsoort te plaatsen die het minste onderhoud nodig heeft.
48
Waterlelie en Plompenblad Er zijn veel verschillende soorten en kleuren waterlelie in de handel. Een veel voorkomende soort zien we vaak in stromende wateren en grote meren. Deze waterlelie wordt in de volksmond ook wel plompenblad genoemd. Het plompenblad geeft kleine geel/witte bloemen en groeit erg snel. Binnen enkele jaren zal een groot gedeelte in de vijver overwoekerd zijn met deze leliesoort. Toch denkt de werkgroep aan een grote hoeveelheid waterlelies. Ze geven kleur aan het park, trekken libellen en andere insecten aan en bieden voor de vissen een beschutting tegen de aalscholvers. De werkgroep kiest er voor om de wat duurdere soorten aan te schaffen. Deze groeien minder snel maar geven veel meer kleur aan het park. Afhankelijk van de waterdiepte kunnen, op de met groen aangegeven locaties, meerdere soorten lelies worden geplaatst.
49
Loopbrug met visvlonder Tijdens de informatieavond en de interviews met de gebruikers van het park kwamen nogal eens dezelfde opmerkingen/wensen naar voren. A, Een uitzicht op het park dat zo mooi is dat je er uren kan blijven staan/zitten. Het mooiste is alsof je boven op het water zit. B, Lopen over het water, dit blijft een grote aantrekkingskracht houden. C, De minder valide medemens kan op dit moment niet dicht bij het water komen, laat staan dat er een visvlonder is, die bereikbaar is voor minder validen. Deze opmerkingen hebben de werkgroep aan het ontwerpen gezet. Een loopbrug in combinatie met een visvlonder, zo groot dat je het gevoel krijgt de fontein aan te kunnen raken, maar ook zo breed dat deze ook veilig en toegankelijk is voor rolstoelen en scootmobielen.
Het aanleggen/plaatsen van een dergelijke loopbrug / visvlonder is een kostbare zaak en zal een groot deel van het budget in beslag nemen. Voor sommige sportvisserijvoorzieningen kan door een hengelsportvereniging subsidie bij Sportvisserij Nederland worden aangevraagd. Of de gemeente voor de loopbrug/visvlonder ook voor deze subsidie in aanmerking komt kan de projectgroep niet bepalen, maar zij adviseert de gemeente om, betreffende subsidie Fonds Verbetering Sportvisserij-mogelijkheden, contact op te nemen met Sportvisserij Nederland.
50
Ontwerp
Bovenaanzicht
Vooraanzicht
Linkerzijde
Rechterzijde
51
Loopbrug In de hoek bij de heemtuin zal weer een nieuwe loopbrug worden geplaatst, deze zal geheel in dezelfde stijl zijn als de loopbrug aan de andere kant van de vijver. De brug zal drie gelijkwaardige lengten hebben en aansluiten aan de met houtsnippers bedekte zandpaden.
Locatie.
52
Voorzieningen Verlichting De verdeling van verlichting / lantaarnpalen in het park is van groot belang. In de vroege ochtend en in de avonduren dient er voldoende verlichting te zijn voor de passanten. Ook moeten de bezoekers door de hoeveelheid aan verlichting een veilig gevoel hebben. Aan de andere kant wil de werkgroep voorkomen dat er juist in de donkere avonduren plekken ontstaan die als hangplekken gebruikt kunnen worden. In de nachturen dient er juist weinig verlicht te zijn. De aanwezige vogels en andere dieren in het park hebben elk hun behoefte aan een niet al te verlicht park. De één zoekt rust en de ander geniet van het nachtleven en gaat op pad. De werkgroep heeft ervoor gekozen om een aantal veranderingen in de huidige verdeling van verlichting aan te brengen. Zo is er gekozen voor lantaarnpalen met een klassiek uiterlijk (zie linker voorbeeld) Deze lantaarnpalen staan al op andere plekken binnen de gemeente Ede. De palen, uitgerust met (groen of oranje) ledverlichting zijn duurzaam en geven een prettige sfeer. Mede omdat het fietspad langs de hertenweide is verplaatst, verzoekt de werkgroep de gemeente om de locaties van reeds aanwezige verlichting nader te bepalen. Bij het verdelen van de verlichting moet ook de verlichting op het terrein van de kinderboerderij meegenomen worden.
Locaties
53
Objecten In het hele park staat al jaren lang maar één kunstwerk. Van de werkgroep mogen dit er wel wat meer zijn. Binnen de werkgroep zelf is geen kunstenaar actief. Het laten ontwerpen, maken en plaatsen van kunst is een kostbare zaak. De werkgroep heeft hierin de volgende keuze gemaakt.
Kinderboerderij In de speeltuin staat een giraf. Nu wil de werkgroep graag op het grasveld aan de Floreslaan, bij de bijenstal en in de hoek naast de losloopweide achter de voormalige school ook dergelijke objecten plaatsen. De werkgroep stelt voor om een boomkunstenaar te vragen om hier iets leuks voor te maken dat aansluit bij het thema kinderboerderij.
Park Voor het park zelf heeft de werkgroep ook twee objecten in gedachten. 1, Grote boomstammen of grote blokken steen die als klimobjecten kunnen worden gebruikt. Deze komen te liggen rechts naast de ingang bij de Valkestein-C flat (tegenover de fietsenstalling) op het gras.
2, Een nader te bepalen object met als thema Natuur. De werkgroep heeft nog geen idee uit welk materiaal dit zou moeten bestaan. Er zijn een aantal objecten bekend, die als voorbeeld zouden kunnen dienen.
54
Voor een nieuw object wil de werkgroep, via een brief of de krant, scholen en bewoners uit de buurt vragen of zij een ontwerp willen maken. Het is aan de werkgroep het mooiste ontwerp uit te zoeken. Dit object komt dan in het midden van de loopbrug met vlonder aan de Kastelenlaan. Locatie
Fontein De fontein, die in het midden van de vijver staat, is een begrip. Alle mensen die we hierover gesproken hebben, willen deze fontein niet missen. Naast dat het een mooi gezicht is als de fontein aan staat, geeft hij ook zuurstof en een lichte stroming in het water. De fontein blijft dan ook op haar huidige locatie staan.
In de periode mei t/m september staat de fontein tussen 9.00 en 21.00 uur aan. In de nachturen staat hij uit. De behuizingen van de pompen wil de werkgroep graag groen laten schilderen. Op deze wijze zijn ze minder dominant in het zicht aanwezig.
55
Banken Huidige locaties
Gedurende de dag lopen er heel veel bezoekers door het park. Jong en oud geniet van de omgeving en heeft nu en dan de behoefte om ergens te kunnen zitten. Uit gesprekken met de wat oudere bezoekers kwam naar voren dat zij graag op meer plekken de gelegenheid willen hebben om even rustig te kunnen zitten/uitrusten. Ook komen er, met name op de warmere dagen, extra bezoekers die een tijdje in het park willen recreëren. Geregeld hebben deze bezoekers de ervaring dat de enkele aanwezige banken dan bezet zijn. Ook rond de hertenweide, op de kinderboerderij en in de speeltuin willen de bezoekers graag ergens kunnen zitten. Met name de banken bij de hertenweide zijn erg in trek.
Tijdens de gesprekken met de bezoekers kwam ook naar voren dat zij het niet prettig vinden dat er andere bezoekers achter hen langs kunnen lopen als zij op een bank zitten (dit geeft een onveilig gevoel). Ook de hoeveelheid aan onkruid onder en rondom de banken vindt men niet prettig.
56
De projectgroep heeft voor het oplossen van deze situatie o.a. gekeken naar de nu al aanwezige mogelijkheden binnen de gemeente Ede en is tot de volgende twee keuzes gekomen. Keuze A. Deze banken zijn degelijk, hebben in een neutraal uiterlijk en horen dan ook thuis in een echt park. De werkgroep kiest voor groene banken. Het gedeelte onder de banken is verhard. Ook worden de banken zo geplaatst dat de wandelaars ervoor langs lopen.
Keuze B. Deze boombanken zijn ideaal voor locaties waar de bezoekers van alle kanten kunnen genieten van het uitzicht. De banken komen op plekken waar geen pad langs loopt. De bomen waar deze banken geplaatst worden, staan o.a. midden in het grote grasveld. Om ervoor te zorgen dat de bezoekers geen overlast van onkruid ondervinden en de gemeente het gras erlangs gewoon kan maaien verzoekt de werkgroep om onder deze banken de grond te voorzien van gravel, grind of houtsnippers.
Nieuwe locaties
57
Prullenbakken Huidige locaties
Het Proosdijpark is een park waar, met name tijdens de warmere zomerse dagen, veel bezoekers komen. Hoewel het niet vanzelfsprekend is laten toch veel bezoekers hun rommel achter in het park. De hoeveelheid aan los zwervend afval is veel mensen een doorn in het oog. Ook de overvolle prullenbakken geven een rommelig beeld van het park. De gemeente heeft (beperkt) de tijd en middelen om dit probleem aan te pakken. Het legen van afvalbakken en het opruimen van zwerfafval is een kostbare zaak. De meeste mensen weten dat, als het gaat om zwerfvuil en afval, zij bij zichzelf dienen te beginnen en zij dus hun eigen rommel opruimen. Er dient voor gezorgd te worden dat: a.) er een goede verdeling is van de bakken over het park, b.) de bakken groot genoeg zijn en in de zomerdagen niet overstromen, c.) de bakken niet eenvoudig door ongedierte bewoond/bewerkt kunnen worden, d.) de bakken wel/niet afsluitbaar zijn, e.) de bakken een aangenaam (groen) uiterlijk hebben, f. ) de bakken eenvoudig (handmatig) te legen zijn, g.) er een logische route is voor het legen van de bakken Op deze manier kunnen de manuren en de kosten binnen de perken blijven. De werkgroep heeft met al deze punten rekening gehouden en is zo tot deze keuze gekomen.
Nieuwe locaties
58
Fietsenstalling Het Proosdijpark is een park waar de bezoekers veilig moeten kunnen wandelen en niet omver worden gereden door fietsers. Het hele park is een voetgangersgebied. Fietsers dienen uitsluitend gebruik te maken van de twee aanwezige fietspaden. Om de bezoekers die op de fiets naar het park en de kinderboerderij gekomen zijn de gelegenheid te geven hun fietsen op een juiste wijze te kunnen stallen, wil de werkgroep twee extra fietsenstallingen op verschillende locaties aanbrengen. De keuze van de fietsenrekken die de gemeente heeft gemaakt en die geplaatst zijn bij de kinderboerderij zal door de werkgroep overgenomen worden voor de twee extra fietsenstallingen. Rondom de nieuwe fietsenstallingen wil de werkgroep een duidelijke afscheiding. Tegen een lage afscheiding kunnen geen fietsen worden geplaatst.
Nieuwe locaties
59
Vogelnestkasten Door het hele park is de beplanting onderhanden genomen waarbij de werkgroep veel aandacht heeft besteed aan verscheidenheid in bomen en struiken. Zo heeft zij zorg gedragen voor een voedselrijke omgeving voor veel vogelsoorten. Omdat in de zomer- en winterperiode voedsel voor de vogels aanwezig is zullen er veel vogels in het park aanwezig zijn en blijven. Ook wil de werkgroep ervoor zorgen dat de vogels voldoende nestmogelijkheden hebben. Een aantal vogels maken hun nesten op de grond of tussen de struiken. Weer andere vogelsoorten maken gebruik van vogelnestkastjes die aan bomen hangen. Mezen, mussen, winterkoninkjes en zwaluwen zijn vogels die regelmatig in het park te vinden zijn. Voor hen dienen er dan ook door het hele park vogelnestkastjes te worden geplaatst. Iedere vogelsoort nestelt in een ander type kastje. Hier dient wel rekening mee te worden gehouden. Al meerdere malen hebben de cliënten van ’s Heeren Loo, die op de kinderboerderij werken en daar hun dagbesteding hebben, vogelnestkastjes gemaakt. De gemeente zou hier gebruik van kunnen maken. Het aantal soorten en de hoeveelheid aan nestkastjes, alsmede de locaties, dienen nader te worden bepaald. Dit is pas inzichtelijk te maken als de beplanting is aangepast. Enkele voorbeelden.
60
Informatieborden Het hele park is nu omheind en er zijn toegangspoorten aangebracht. Bij verschillende poorten wil de werkgroep een informatiebord plaatsen. Daarbij denkt de werkgroep aan drie soorten. Het eerste informatiebord is al te zien bij de kinderboerderij. Dit soort borden zal verder worden geplaatst bij de fietsenstallingen nabij de toegangspoorten aan de Valkestein en de Kastelenlaan. Op dit bord zal onder andere de volgende informatie komen te staan: Een plattegrond van het park met aanduidingen en locaties (EHBO, wc, heemtuin, kinderboerderij, hondenlosloopgebied, visvlonder voor minder validen enz.) Belangrijke telefoonnummers (politie, brandweer, ambulance, gemeente, waterschap enz.) Vissen (regelgeving, APV nachtvisverbod enz.) Ook kunnen op dit bord mededelingen worden geplaatst zoals data waarop evenementen in het park plaats vinden. De sleutel/toegang tot de informatieborden kan via de beheerder van de kinderboerderij verkregen worden. Het tweede soort informatiebord is kleiner en zal op enkele plekken (zie plattegrond) worden geplaatst. Op dit bord is uitsluitend de plattegrond met aanduidingen / locaties weergegeven. De keuze van het type informatiebord is aan de gemeente.
Locaties
Het derde soort informatiebord is nog kleiner en zal bij/in de heemtuin bij de beplanting worden geplaatst. Hierop komt informatie over de verschillende soorten planten.
61
Handhaving / Controle Visserijwet De visrechten zijn door de gemeente ondergebracht bij de (OHE), Overkoepeling Hengelsport Ede. Deze heeft op haar beurt, op verzoek van de gemeente, de visrechten ondergebracht binnen de federatieve lijst van viswateren. Dit betekent dat iedereen die in het bezit is van een Vispas (met de bijbehorende documenten) in de Proosdijvijver mag/kan vissen. Hierbij heeft de visser zich te houden aan de in de voorwaarde staande reglementen. Ook is er binnen de gemeente Ede een APV van kracht. Dit houdt in dat er niet tussen 22.00 uur en 6.00 uur gevist mag worden. Naast de bevoegde instanties van de overheid (politie, wijkbeheer en boa’s) heeft de georganiseerde hengelsport opgeleide controleurs en boa’s. Deze kunnen zelfstandig maar ook i.s.m. gemeentelijke handhavers controle op de visserijwet uitoefenen.
Losloopgebied / aanlijning In het Proosdijpark is een losloopgebied voor honden beschikbaar. Dit betekent dat de honden uitsluitend binnen dit gebied los rond mogen lopen. Op de informatieborden van het park is deze locatie aangegeven. Het is wenselijk dat iedereen die gebruik maakt van het park geen overlast mag hebben van loslopende honden. De werkgroep verzoekt de politie en afdeling wijkbeheer hier meer toezicht op te houden en daar waar nodig op te treden.
Alcohol en drugs Het nuttigen van alcohol en drugs in het openbaar is niet toegestaan, dus ook niet in het Proosdijpark. De werkgroep verzoekt ook hier of de politie en afdeling wijkbeheer hier STRENG toezicht op willen houden en daar waar nodig op te treden..
62
Voetgangersgebied Het hele Proosdijpark is gekenmerkt als voetgangersgebied (op één fietspad na). Fietsers en gemotoriseerd verkeer zijn hier niet toegestaan (tijdelijke ontheffingen dienen bij de gemeente te worden aangevraagd). Dit betekent dat er bij de toegangen van het park voetgangersborden dienen te worden geplaatst. En dat bezoekers hun fietsen op de daarvoor bestemde locaties dienen achter te laten. Alle getroffen maatregelen leiden tot een duidelijk voetgangersbeleid. De werkgroep verzoekt ook hier of de politie en afdeling wijkbeheer toezicht willen houden en daar waar nodig is op te treden.
Om goed te kunnen handhaven is een juiste bebording noodzakelijk . Locaties borden.
W
12
F 4
STUKS Locaties Voetpad
STUKS Locaties Fietspad
63
Onderhoud Het hele Proosdijpark zal onderhanden worden genomen, waarbij veel aspecten naar de wensen van de bezoekers zullen worden aangepast. In de veranderingen en aanpassingen zal veel worden geïnvesteerd, waardoor een prachtig resultaat mag worden verwacht. De werkgroep is zich ervan bewust dat het behaalde resultaat in de loop van de tijd zal verslonzen. Onderhoud is hier de sleutel tot een succes voor vele jaren. Ook hier dient dan ook veel in geïnvesteerd te worden. Als we hier nu geen rekening mee houden dan komt de rekening in latere jaren. Onderhoud is ook een kostbare zaak. Ook de gemeente zal moeten kijken welke middelen zij ter beschikking heeft om dit te organiseren en te financieren. De werkgroep wil graag met de gemeente in gesprek blijven om hier oplossingen voor te vinden. Nu gaan de gedachten al uit naar samenwerking met scholen, buurtverenigingen, een hoogstamfruitboombrigade, andere verenigingen die gebruik maken van het park en ’s Heeren Loo. Al deze organisaties hebben zo hun expertises en kunnen worden benaderd voor elk hun eigen aandeel. Gedacht wordt aan schoonmaakacties, bloembollen planten, schoffelen, snoeien en klusjes op de kinderboerderij. Ook vandalisme is helaas niet uit de maatschappij verdwenen en is voor de werkgroep van grote zorg. Het is aan een ieder om goed op te blijven letten. De werkgroep vraagt aan de toezichthouders om in geval van vandalisme hard op te treden. Als er iets vernield of beklad is, dient dit spoedig hersteld te worden. Als dit niet snel genoeg gebeurt, zal dit uitnodigen tot meer vandalisme.
64
Nawoord De werkgroep Proosdijpark heeft in dit verslag de wensen van de gebruikers van het park verwoord. Hiermee is een basis gelegd voor het toekomstige Proosdijpark. Vol trots en vertrouwend op een mooi resultaat overhandigt de werkgroep dit verslag aan de gemeente Ede. De gemeente is nu aan zet om met haar deskundigen de inhoud van ons verslag om te zetten in een ontwerp. Vanzelfsprekend verwacht de werkgroep dat alle aspecten die in dit verslag zijn opgenomen door de gemeente worden overgenomen en verwerkt. Vol verwachting ziet de werkgroep het ontwerp tegemoet! Zij realiseert zich dat het ontwerp weer een begin zal zijn van een volgende fase. Vanuit een ontwerp komt een tijd van actie en realisatie. Ook tijdens deze fase zal de werkgroep voor de gemeente bereikbaar en beschikbaar zijn. De werkgroep spreekt de wens uit dat het Proosdijpark na de realisatie weer een inspiratiebron zal zijn waar jong en oud eindeloos van zal kunnen genieten. En waar veel gespeeld, gelachen, gewandeld en gerecreëerd mag worden. Kortom: een park waar geleefd wordt. Het toekomstige Proosdijpark wordt het park van Ede. Het resultaat zal een kroon op het werk van de werkgroep zijn. Het Proosdijpark zal een park worden waar we trots op mogen zijn! De Werkgroep Proosdijpark.
65
