WERELDDELEN
THEMA
:
WANN EER STO STEUN? PT
>
Nr. 4
JAARGANG 41 DECEMBER 2014
‘Ik leerde al jong zelf bij te verdienen.’
MICROKREDIETEN: EEN ZAKELIJKE AANPAK
> NIEUW WATERPROGRAMMA IN BANGLADESH >
Een jaar na tyfoon Haiyan
INHOUD
‘We delen uit zolang het nodig is. Maar we zorgen ook dat mensen zelfstandig verder kunnen.’
WERELD 4 Sidonie ontving een lening via ACFIME 6 ‘Madame’ Madeleine Napon: vrouw voor vrouwen
DELEN 8 Sponsor een kind, steun een gezin! 10 ‘Leren van de realiteit’ in Bangladesh
VER WEG 13 ‘Hygiëne heeft vaak met gedrag te maken’ 16 Elmar Lloren uit Plaridel, Filipijnen
DICHTBIJ 17 Leonard Walpot uit Utrecht, Nederland 18 In actie voor de Filipijnen – een jaar later
Sidonie Toubga: ‘Misschien kan ik in de toekomst andere vrouwen aan een baan helpen.’
2
Kijk eens op onze website! Welkom op woordendaad.nl
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
> WOORD DOOR DS. C. WESTERINK, RIJNSBURG
Vijf broden en twee vissen Maar Hij zeide tot hen: Geeft gij hun te eten. En zij zeiden: Wij hebben niet meer dan vijf broden en twee vissen. Lukas 9:13 Deze woorden van de Heere Jezus, die Zelf het vleesgeworden Woord is, kennen we allemaal. Het is een opdracht van Jezus aan Zijn discipelen. Eenvoudig, kort en krachtig: ‘Geeft gij hun te eten.’ Net als zijn discipelen ziet Jezus de nood van de schare. De mensen hebben eten nodig.
> VOORAF DOOR RINA MOLENAAR
WANNEER STOPT STEUN? ‘Wil jij een column schrijven in Werelddelen? We hebben een thema dat jou wel zal aanspreken.’ Ik loop naar mijn collega John en noem het thema, de eindigheid van steun. John is verantwoordelijk voor bedrijfsontwikkelingsprogramma’s in Afrika.
De discipelen voelen zich onmachtig, ze zien slechts het kleine beetje dat er is. De vijf broden, de twee vissen. Maar Jezus beschikt over de mogelijkheden van Zijn Vader.
Hij vraagt me eerst: ‘Wat denk jij, Rina?’ We raken in gesprek over ons werk. Hoe dagen we mensen elke keer weer uit hun eigen verantwoordelijkheid te nemen? Hoe blijven we kritisch kijken naar de resultaten van onze programma’s? En daarbij ook de vraag: Bij welke mensen wist je dat het einde van de steun nog lang niet in zicht was?
Waarom kies ik deze woorden? Dit voorjaar was ik in Ethiopië, in Addis Abeba. Rond lunchtijd bezoeken we een voedseluitdelingsproject van Hope Enterprises in een steegje naast het kantoor. In de 20 meter die we afleggen tussen het kantoor en wat later de gaarkeuken blijkt te zijn komen we ze tegen: kreupelen, blinden, leprozen, mensen met afzichtelijke wonden, mensen van de vuilnisbelt. Een klein meisje dat haar blinde oma bij de hand leidt. Mijn hart krimpt ineen. Dat kind hoort hier niet. Ze heeft een leven voor zich.
John deelt zijn ervaringen (zie ook pagina 11). Ik deel mijn ontmoeting met een Colombiaanse vrouw. Haar naam weet ik niet meer, de blik in haar ogen nog wel. Ze was van het platteland gevlucht naar de hoofdstad Bogotá. Rebellen hadden het op haar familie voorzien. Haar man was vermoord. Haar broer zou de volgende zijn… Ik bezocht de vrouw thuis. Het huis was een bouwval, waar je alleen via andere woningen kon komen. Ver weg gestopt. Alles wat op slot kon, ging op slot. Ze woonde daar met drie kinderen, zonder geld en zonder eten. Bittere armoede en ongekende angst.
Dan schieten mij deze woorden van Jezus te binnen. ‘Geeft gij hun te eten.’ De opdracht blijft gelden. De verantwoordelijkheid ook. Ook al vinden wij het onmogelijk. Al hebben wij niet meer dan vijf broden en twee vissen. Hij weet onze armoede om te zetten in overvloed. Jezus ziet de levens van deze mensen, en ook dat van ons. ‘Geeft gij hun te eten.’ Het is Zijn Woord en het toont iets van Zijn Koninkrijk. Daar worden we samen beter van.
Bij haar dacht ik niet eens aan eindigheid van steun. John en ik zijn het eens. We hebben passie voor ons werk. We streven naar professionaliteit. Daarom kijken we kritisch naar de eindigheid van programma’s. Maar onze compassie verliezen we niet.
Lees online de blog van Jan Lock over dit onderwerp: woordendaad.nl/janlock.
3
WERELD
4
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
DOOR MARLIES MORET
SIDONIE RUNT EEN EIGEN ONDERNEMING DANKZIJ EEN MICROKREDIET
‘IK KON ACFIME DE LENINGEN ZONDER PROBLEMEN TERUGBETALEN’ ‘Dankzij een microkrediet van de organisatie ACFIME is mijn leven ingrijpend veranderd. Ik dank God voor alle kansen die ik kreeg.’ Sidonie Toubga, weefster en moeder, leidt een eigen onderneming in Burkina Faso. Ze heeft hard gewerkt om alle moeilijkheden in haar leven het hoofd te bieden.
In haar kleine huis bewaart Sidonie de prachtige omslagdoeken die klaarliggen voor de verkoop. ‘Ik ben altijd leergierig geweest en leerde het vak van mijn buurvrouw. Enkele jaren later kon ik me vestigen als zelfstandig weefster. Dat liep de eerste tijd heel goed, onder meer door het politieke regime van president Sankara, die mensen opriep uitsluitend producten uit eigen land te gebruiken.’ Na de revolutie verandert dit voor Sidonie. Er is bijna geen vraag meer naar haar producten. Ze blijft zitten met een grote voorraad garen en doeken, die ze goedkoop van de hand moet doen. ‘Het was een bijzonder moeilijke periode. In 2001 overleed mijn man en ik bleef achter met vijf kinderen. Nu was ik volledig kostwinner. We vonden onderdak bij mijn familie, maar niemand had geld voor het dagelijkse levensonderhoud. Iedereen leefde bij de dag. Ik verkocht, ter overbrugging, wat levensmiddelen op de markt. Ik kwam er niet bovenop. Vaak moest ik worstelen met ongeveer 200 francs (30 eurocent) om mijn kinderen avondeten te geven. Ik kocht dan vaak bonen, omdat die goedkoop waren. Soms kreeg ik restjes voedsel van buren of vrienden.’ MICROKREDIET Sidonie benadert CREDO om te vragen of haar kinderen in aanmerking komen voor een beurs. Ze wordt uitgenodigd
voor een gesprek en hoort zo van ACFIME, de organisatie die microkredieten verstrekt. Samen met twee andere weefsters ontvangt ze een lening via ACFIME. ‘De markt trok aan, maar ik had startkapitaal nodig om opnieuw te kunnen beginnen. Ik kocht garen, weefde doeken en verkocht deze goed.’ Ze ontvangt een tweede lening en ook deze betaalt ze zonder problemen terug. KLEINE GEHEIMEN ‘Het leven is enorm veranderd voor mij en mijn kinderen. Mijn kinderen kunnen nu allemaal naar school. Ik kan ze nu drie maaltijden per dag geven en soms kan ik zelfs wat snoep voor ze kopen. Ze krijgen de schoolspullen die ze nodig hebben en doen het allemaal goed.’ Sidonie heeft, wat ze noemt, ‘kleine geheimen’ voor haar succes. ‘Ik weet dat ik iets belangrijks te bieden heb, en dat is liefde voor mijn vak. Ook kom ik al mijn afspraken met klanten consequent na.’ Ze wil in de komende jaren graag uitbreiden. ‘Misschien kan ik in de toekomst andere vrouwen aan een baan helpen. Dat zou ik echt heel mooi vinden.’
Meer weten over de impact van een microkrediet voor vrouwen in Burkina Faso? Zoek op Youtube het filmpje ‘ACFIME & Woord en Daad’. Aanrader!
5
WERELD
MADELEINE NAPON IS ER VOOR VROUWEN
‘HET MICROKREDIETPROGRAMMA LEERDE ONS NIET ONEINDIG DOOR TE GAAN’ Bescheiden, warm en vriendelijk. Maar ook zakelijk, doortastend en vastbesloten. Het zijn allemaal woorden die passen bij Madeleine Napon (62). Toch doe ik haar met deze omschrijving nog tekort. Dat weet je pas als je haar persoonlijk ontmoet. Madeleine doet haar werk in Burkina Faso met passie en bewogenheid, in de wetenschap dat God haar leidt.
6
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
Madeleine vertelt: ‘Met mijn man Moïse trouwde ik 43 jaar geleden. We leerden elkaar kennen in onze studententijd. Na ons huwelijk vertrokken we naar Dakar, de hoofdstad van Senegal. Moïse studeerde Engels, ik economie. In 1976 kwamen we terug naar Burkina Faso en vestigden we ons in de hoofdstad, Ouagadougou. We werkten op de nationale hogeschool. Op dat moment besloten we onze behoeften om verder te studeren en te reizen op te schorten. We hadden toen drie kinderen, dus we wilden geld verdienen voor ons levensonderhoud.’ OPRICHTING VAN CREDO ‘Na enige tijd ging ik aan het werk bij de nationale bank van Burkina Faso. Moïse werd voor de organisatie World Vision projectmanager van West-Afrika. Na de periode bij World Vision werd Moïse vertegenwoordiger bij World Relief. Hij reisde veel in de regio en was dus veel van huis. Ik besloot na vijftien jaar bankwerk te stoppen om er meer voor mijn gezin te kunnen zijn. We hadden zes kinderen gekregen, vier jongens en twee meisjes. Na een aantal jaar besloot World Relief om Burkina Faso te verlaten. Moïse vond dit vreselijk. Hij wilde niet dat alles wat was opgebouwd zou verdwijnen. Met het kapitaal van World Relief richtte hij een nieuwe organisatie op, die de naam CREDO kreeg.’ MEISJESSCHOOL BETHESDA Madeleines hart ging uit naar het Burkinese meisjesonderwijs. Ze startte een school op met een internaat voor meisjes uit arme gezinnen. Madeleine: ‘Ik vond het mooi om voor deze meisjes van betekenis te zijn. God gaf mij liefde in mijn hart voor deze meisjes, en ik had de wens dat zij goed onderwijs zouden ontvangen. Het werk was goed te combineren met mijn gezin. Binnen CREDO ontwikkelden zich verschillende programma’s, waaronder een microkredietprogramma voor vrouwen. In 2002 kwam er helaas een kritische evaluatie die uitwees dat deze manier van hulpverlenen niet effectief was. Bovendien veranderde de regelgeving: CREDO had een officiële erkenning nodig om dit programma uit te voeren.’ ONEINDIGE HULP? ‘Binnen CREDO ontstond er een discussie. Uit de evaluatie bleek dat mensen die een krediet van CREDO ontvingen, hier niet altijd serieus mee om gingen. Niet altijd werd aan betalingsverplichtingen voldaan, zelfs als mensen daar wel de middelen voor hadden. Sommigen dachten dat zij CREDO niets hoefden te betalen, omdat CREDO een non-profitorganisatie is. Het ontbrak aan zakelijkheid. Dat was een risico voor het programma. Het moest dus anders, maar hoe? Het bestuur besloot een andere organisatie op te richten die het microkredietprogramma zou voortzetten. Daarbij moest de aanpak veel zakelijker zijn.’
DOOR RINA MOLENAAR
Mevrouw Napon: ‘We kijken nauwkeurig wie we een krediet verstrekken en hoe groot dit krediet is.’ VROUW VOOR VROUWEN ‘Het bestuur vroeg in 2007 of ik leiding wilde geven aan deze nieuwe organisatie. Gezien mijn achtergrond en zakelijke en sociale ervaring leek mijn profiel ideaal. Ik was er bepaald niet van overtuigd dat dit mijn volgende stap moest zijn. Ik had het nu goed naar mijn zin. Moest ik toch weer de meer zakelijke kant op? Ik heb veel gebeden. Na een jaar kwam het antwoord: God wilde dat ik zou gaan. Nog steeds ben ik directeur van ACFIME: Agence Communautaire pour le Financement de la Micro Enterprise. De organisatie draait momenteel goed.’ LESSEN GELEERD ACFIME is gericht op het verstrekken van microkredieten aan vrouwen. We hebben onze lessen uit het verleden geleerd en passen die toe. Zo kijken we nauwkeurig wie we een krediet verstrekken en hoe groot dit krediet is. Zijn de vrouwen in staat om de kredieten terug te betalen? Hoe kunnen we de vrouwen op de juiste manier begeleiden? Elk jaar leren we weer bij. Als een vrouw goede zaken doet, kan ze eventueel voor een hoger bedrag in aanmerking komen. We leren en blijven leren.’
MICROKREDIETEN, HULP IS NIET ONBEPERKT Een microkrediet is een lening die moet worden terugbetaald. Als degene die de lening ontvangt zijn microkrediet niet kan terugbetalen, ontstaat er een probleem; net als bij grotere leningen in de westerse wereld. Er zijn ook kritische punten: mensen slagen er niet altijd in een goede onderneming op te zetten. Bovendien biedt een microkrediet meestal niet de kans om echt door te groeien. Mensen krijgen zo wel wat om handen, maar blijven arm. Daarom is een aantal zaken belangrijk: bepaal wie geschikt is, begeleid in het ondernemersvak, bied carrièreperspectief, zorg voor lokale coördinatie. (bron: One World)
VROUWENREIS Wilt u de vrouwen die klant zijn bij ACFIME zelf ontmoeten? Dat kan! Woord en Daad organiseert een vrouwenreis naar Burkina Faso van 3 - 10 februari 2015. Onder leiding van Christine Simonse, die 12 jaar in Burkina Faso woonde, zijn we te gast bij partnerorganisaties CREDO en ACFIME. Een mooie kans! Meer informatie en het volledige programma: woordendaad.nl/eerlijkevrouw.
7
DELEN
Chanaïttiale H
Dawit
Ethiopië
SPONSOR EEN KIND OP WEG NAAR ZELFSTANDIGHEID! Voor € 25,- per maand draagt u bij aan (christelijk) onderwijs, medische zorg, kleding en voeding voor een kind in een ontwikkelingsland. En als u een kind sponsort, steunt u daarmee ook indirect een gezin! Alphonse Tendissio Bio uit Benin vertelt wat dit voor zijn gezin betekent. Alphonse Tendissio Bio werd geboren in Atacora, in het noordwesten van Benin, maar in 1980 verhuisde hij naar de plaats Ouénou in Centraal-Benin. ‘Ik was op zoek naar vruchtbare grond, omdat het land in onze regio ruig en rotsachtig is.’ Alphonse trouwde met Pauline. Samen kregen ze zes zoons en drie dochters. Het gezin is arm, vertelt Aphonse. ‘Ik werk hard om een goede opbrengst te produceren, maar het resultaat is niet altijd naar wens. Het is bijvoorbeeld een grote tegenslag als mijn dieren doodgaan, of als een oogst niet goed lukt.’ Het gezin kwam enkele jaren geleden in contact met DEDRAS, de partnerorganisatie in Benin. ‘DEDRAS helpt mij om mijn bedrijf rendabel te maken. Ik kreeg een training in nieuwe teelttechnieken. Door de kennis die ik nu heb, kan ik mijn opbrengst verbeteren.’ ‘In mijn jeugd leerde ik lezen en schrijven in mijn moedertaal Natèni. Dat ik verder nooit scholing heb ontvangen, vind ik jammer,’ zegt Alphonse. ‘Maar het is moeilijk om geld opzij te leggen voor scholing. Gelukkig werden drie van mijn kinderen toegelaten tot het sponsorprogramma van DEDRAS. Inmiddels houden we wat geld over en kunnen de kinderen die geen sponsor hebben, ook naar school.’
8
‘Mijn toekomstdromen? Ik wil graag dat het goed gaat met mijn kinderen. Als zij allemaal een goede opleiding krijgen, hebben ze in de toekomst kans op een baan. Misschien kan één van mijn kinderen mij helpen in mijn bedrijf. Ik ben hoopvol gestemd. We zitten op de goede weg!’
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
Fedno Haïti
Ivana
Meld u sponso aan als r van de voor één ze Telefoo kinderen! nn 0183-6 ummer: 11874 .
Francy Lizbeth
Colombia
Colombia
Joshijnuean
Issouf
Filip
Burkina Faso
Maykol Andres
Mubarek Eshetu
Colombia
Ethiopië
Silvia
Bangladesh
Mubarek Mohammed Ethiopië
Nerline
Saintania
Haïti
Haïti
Natnael Ethiopië
Sebastian Guatemala
Sheen Irish Filipijnen
Tinwendé Burkina Faso
SPONSORING OP MAAT Bij sponsoring van een kind kiest u een vorm die bij u past. Geef u op voor één van de onderstaande mogelijkheden. - Basis: bestaat uit meerdere keuzes, zoals individuele sponsoring of groepssponsoring. - Gezin: leuke extra’s als u zelf kinderen hebt, zoals een familieboekje voor het sponsorkind. - 20-plus: alle informatie op USB-stick. Lekker makkelijk! - Sharekids: samen met je vrienden een kind sponsoren! - CompanyKids: binnen uw bedrijf ook hart voor kansarme kinderen. - Churchkids: een mooi pakket met handreikingen voor de verschillende doelgroepen binnen uw kerkelijke gemeente.
Bezoek onze website woordendaad.nl/sponsoreenkind, bel 0183-611874 of mail
[email protected]. De medewerkers van de unit sponsorprogramma staan u graag te woord!
Oumoukolsoum Burkina Faso
Isaura Haïti
Sochi
Bangladesh
9
DOOR KEES VREEKEN
DELEN
FILIPIJNEN: KRACHT GROTER DAN ONTREDDERING Alweer ruim een jaar geleden raasde tyfoon Haiyan over de Filipijnen. De ‘supertyfoon’ liet een spoor van vernieling en verdriet achter. De schade was enorm, de schrik groot. Maar de kracht van de Filipijnen was groter dan de ontreddering.
Hoe is de situatie nu? Jaap Noordzij is namens het Christelijk Noodhulpcluster uitgezonden naar de Filipijnen en werkt er als coördinator noodhulp. Hij vertelt: ‘Nog altijd zie je beschadigde gebouwen. De heuvels zijn kaal, omdat er geen kokosbomen meer staan. Het zal nog jaren duren voor die schade niet meer zichtbaar is.’ STEVIG AANPAKKEN ‘In het gebied waar we werken, OostSamar, wonen mensen traditioneel in kwetsbare, eenvoudige huisjes.
10
Inmiddels zijn door hulporganisaties veel houten huizen gebouwd. Omdat de Filipijnse mensen zelf ook stevig aanpakken, verstrekken we steeds vaker bouwpakketten waarmee zij zelf hun huis kunnen opknappen. Verder helpen we mensen om nieuw werk te vinden, bijvoorbeeld door vissers nieuwe boten te geven, en aan boeren zaden, gewassen, kippen en varkens. Zij ontvangen hierbij training en leren ook hun krachten te bundelen, zodat ze
samen hun producten met meer winst kunnen verkopen. Veel scholen zijn nog zwaar beschadigd. Kinderen krijgen les in tenten of in tijdelijke houten gebouwtjes. Dit is lastig voor hen, door de geluidsoverlast en de warmte. Op dit moment worden projecten gestart om scholen te herbouwen. Die scholen worden gebouwd op hoger gelegen plaatsen, zodat ze eventueel ook dienst kunnen doen als evacuatiecentrum.’
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
RAPPORTAGE Op 7 november 2014, een jaar na de ramp, publiceerde Woord en Daad, samen met de andere hulporganisaties een jaarrapportage. Vraagt u zich af wat we met uw gift gedaan hebben? De rapportage geeft antwoord. ENKELE KERNCIJFERS: • Voedselpakket en hulpgoederen 23.356 huishoudens • Nieuwe schoolspullen 8208 kinderen • Medische zorg 4347 patiënten • Educatie/begeleiding bij trauma 5853 kinderen • Onderdak 943 gezinnen • Herstel werkgelegenheid 3500 gezinnen Het Christelijk Noodhulpcluster ontving ruim 8,3 miljoen euro voor de Filipijnen, waarvan 3,2 miljoen via Woord en Daad. In het achterliggende jaar werd al 1,7 miljoen besteed. De komende tijd werken we verder aan educatie, onderdak en herstel van werkgelegenheid.
OPNIEUW EEN TYFOON De Filipijnen blijven een land dat gevoelig is voor natuurgeweld. In juli 2014 sloeg tyfoon Glenda toe. Opnieuw werden de partnerorganisaties CCT en AMG Filipijnen getroffen. Woord en Daad startte een kleinschalige noodhulpactie en ontving € 32.000 van donateurs. Gelukkig is de schade lang niet zo groot als bij Haiyan, maar de gebeurtenis laat zien dat het land in dit opzicht kwetsbaar is. Uw gebed blijft nodig.
Bent u benieuwd alle concrete resultaten na een jaar noodhulp? U vindt een uitgebreide rapportage op onze website! woordendaad.nl/ rapportagefilipijnen
> IMPRESSIE DOOR JOHN LINDHOUT
UITDELEN ZOLANG HET NODIG IS Ze strekt haar armen naar me uit, haar ogen staan flets. Ik schat in dat ze een jaar of zes is. Het is duidelijk, ze wil opgepakt worden. De dominee geeft aan dat we bij een ‘child headed household’ op bezoek zijn, een gezin zonder ouders, en dat het meisje ook met HIV besmet is. Ik til het meisje op. In deze township in Zuid-Afrika dringt het langzaam tot me door waar ik in ben terechtgekomen. De dominee vertelt dat de ouders van dit meisje zijn overleden aan aids. De kinderen zijn alleen achtergebleven. Sinds een paar weken heeft de oudste van het gezin de zorg voor haar broertje en jongere zusje op zich genomen. Of de ellende al niet groot genoeg is, zal ze dus binnenkort ook haar zusje kwijtraken. Ik kijk het meisje in de ogen. Ze twinkelen niet, het leven is er al uit. Het is deze gebeurtenis die mij weer voor ogen komt als collega Rina me vraagt of steun ook een keer moet stoppen. ‘Nee,’ zeg ik in eerste instantie tegen Rina. ‘Er zijn situaties waar we moeten blijven helpen. Misschien wel tot het moment dat de Heere Jezus terugkomt om recht te doen aan wezen en weduwen.’ Ik stap het krotje uit en een gevoel van onmacht overvalt me. Voor deze situatie heb ik geen oplossing. Waar blijf ik nu met die mooie theorieën over zelfredzaamheid, eigen initiatief en afbouwen van hulprelaties? De dominee vertelt dat een oudere dame uit de buurt heeft aangeboden voor de kinderen te zorgen. Ze zorgt al voor zes kleinkinderen en ook de buurkinderen zijn welkom. De organisatie waarvoor de dominee werkt zal haar een training geven en haar helpen bij het aanleggen van een moestuintje. De oudste kinderen zullen de tuin onderhouden. ‘We delen eten uit,’ zegt de dominee, ‘zolang als het nodig is. Daar is geen discussie over. Maar we doen er ook alles aan om te zorgen dat granny en de kinderen zelfstandig verder kunnen.’ Jong en oud hebben elkaar nodig in deze gebrokenheid. We lopen naar het volgende krot. John Lindhout is accountmanager Agribusiness Enterprise Development bij Woord en Daad.
11
DOOR ALDWIN GELUK EN EVERT-JAN BROUWER
DELEN
GOED BEZIG! In Goed bezig! dit jaar telkens aandacht voor een positieve ontwikkeling die zowel het werk van Woord en Daad raakt, als dat van de politiek. Het effect van beleidsbeïnvloeding is niet altijd direct zichtbaar, maar wel onmisbaar in de strijd tegen armoede.
DEN HAAG – MINDER HULPAFHANKELIJK Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking doet pijn. Allerlei goedlopende programma’s worden zomaar de nek omgedraaid. Denk aan basisonderwijs in ontwikkelingslanden. Nederland besteedde daar een jaar of vijf geleden meer dan 500 miljoen euro per jaar aan. En in 2015 geeft Nederland geen enkele euro aan onderwijs! Woord en Daad heeft zich krachtig tegen deze monsterbezuiniging verzet. We vinden dat Nederland de steun aan onderwijs niet zo abrupt mag afbouwen. Voor de ontvangende landen gaat dit te snel. Naast Nederland bezuinigen namelijk ook andere Westerse landen op basisonderwijs. Het gevolg wordt nu al zichtbaar: de groei van goed onderwijs in ontwikkelingslanden stagneert. Toch hebben de bezuinigingen één positief effect: ontwikkelingslanden gaan naarstig op zoek naar alternatieve financiering. Kunnen we onze belastingheffing zo verbeteren dat we ons onderwijs steeds meer zelf kunnen bekostigen, zo vragen ze zich af. Ook daarvan zien we de eerste vruchten. In toenemende mate financieren overheden van Afrikaanse, Aziatische en Latijns-Amerikaanse landen hun eigen onderwijs. Zo neemt de hulpafhankelijkheid af.
12
GUATEMALA – EEN POSITIEVE ONTWIKKELING Sommige partnerorganisaties van Woord en Daad werken succesvol samen met de overheid rond onderwijs. Bijvoorbeeld in Guatemala. AMG Guatemala heeft goede contacten met de burgemeester van Guatemala-Stad. Daardoor weet hij dat AMG met goede resultaten scholen opzet waar juist straatkinderen en kinderen uit de allerarmste gezinnen worden opgevangen. Het politieke beleid van Guatemala is dat alle kinderen naar school gaan. In de praktijk krijgen veel straatkinderen nooit onderwijs. De burgemeester wilde dat er ook onderwijs kwam voor de kinderen die op de grootste vuilnisbelt van de stad werken. Een vrijwel onbereikbare doelgroep. Hij zocht daarvoor samenwerking met een goede organisatie, en kwam uit bij AMG. Nu gaan 150 kinderen van de vuilnisbelt naar de speciale basisschool die AMG voor hen heeft opgezet. De overheid van Guatemala betaalt alle kosten. AMG behoudt de vrijheid om haar eigen, christelijke beleid toe te passen op het onderwijs en de werving van docenten. Volgend jaar krijgt deze stap navolging. De overheid van Guatemala gaat dan ook een middelbare school van AMG financieren.
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
VER WEG
WOORD EN DAAD STEUNT NIEUW WATERPROGRAMMA IN BANGLADESH
‘HYGIËNE HEEFT VAAK MET GEDRAG TE MAKEN’ Woord en Daad start met nieuwe water- en sanitatieprojecten. Jacob Jan Vreugdenhil, medewerker Water, Sanitatie en Hygiëne, vertelt over nut en noodzaak van deze nieuwe projecten. U kunt ervoor kiezen om dit nieuwe programma te steunen.
13
VER WEG
In het WaSH-programma richten we ons op drie belangrijke pijlers: . drinkwater, productiewater en sanitatie De waterpomp in Nonapara is bij elkaar gespaard door enthousiaste Nederlanders. Bij de aanleg zijn twee dorpelingen, Mehedi en Rifat, getraind in het onderhoud. Na twee jaar actief gebruik gaat de pomp kapot. Inmiddels zijn beide dorpelingen met hun gezin verhuisd omdat elders meer leefmogelijkheden zijn. Niemand weet meer wat ze met de pomp aanmoeten. Gemakshalve drinken mensen weer uit de rivier en ander vervuild oppervlaktewater. Diarree, tyfus en cholera zijn volksziekten nummer één. Waarom werkte het project niet? Waarom staat de pomp stil? Kan het beter? Jacob Jan Vreugdenhil heeft van dichtbij gezien hoe onhygiënisch de omstandigheden kunnen zijn in Bangladesh. Hij reisde in april naar het Zuid-Aziatische land om het nieuwe project op te zetten met de partnerorganisatie. Dit project is onderdeel van het nieuwe Woord en Daad-programma WaSH: Water, Sanitatie en Hygiëne.
14
DRIE PIJLERS In het WaSH-programma richten we ons op drie belangrijke pijlers: drinkwater, productiewater en sanitatie. Drinkwatervoorziening is belangrijk, maar het is lastig te benoemen wat dan precies belangrijk is. ‘Dergelijke projecten worden uitgevoerd in hun eigen, specifieke context. Vanuit partnerorganisaties komen meestal heel specifieke vragen. Neem bijvoorbeeld Haïti. Daar is op zich toegang tot water, maar het is niet schoon en zuiver. Dus moet het gezuiverd worden. In het noorden van Burkina Faso is vaak juist schaarste en beperkte toegang tot water. Dus dan richten we ons weer meer op de beschikbaarheid van water,’ vertelt Jacob Jan. Met productiewater bedoelen we watervoorziening voor met name landbouw en veeteelt. ‘In Burkina Faso willen we een project starten, waarbij 1500 boeren hun irrigatiesysteem organiseren. Soms zoek je daarin dan ook een combinatie met drinkwater. Ook dit hangt weer af van de lokale context.’ Bij sanitatie richten we ons op de vraag hoe je hygiëne en sanitair organiseert. ‘Dat heeft vaak met gedrag te maken. Veel van onze projecten worden op het platteland uitgevoerd. Mensen doen hun behoefte in de buitenlucht, soms gewoon in een willekeurige kuil of in de rivier. In het noorden van Burkina Faso doet bijvoorbeeld meer dan 90 procent van de bevolking dat gewoon buiten. Je kunt dan wel zeggen: houd het netjes, maar dat vereist een omslag die niet van het ene op het andere moment plaatsvindt.’
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
DIENSTVERLENING OF PRODUCT Woord en Daad ziet het nieuwe programma WaSH als een dienst, niet als een product. Dat is anders dan vroeger. ‘Toen zag je vaak dat waterputten of latrines aangelegd werden, gratis, soms nog met een training erbij en dat was het dan. Het was niet echt verbonden met de lokale context.’ ‘Diensten draaien niet voor niets’, legt Jacob-Jan uit. ‘Ze worden betaald door middel van belasting, tarieven of donaties. Donaties kunnen een tijdje nuttig zijn, bijvoorbeeld in de opstartfase van een project. Ze kunnen echter niet eindeloos duren. We kunnen tijdelijk veel extra subsidie geven. Maar water is een nutsvoorziening, daar betaal je voor. Net zoals we dat ook in Nederland doen.’ Wat doe je met mensen die echt niks hebben? Jacob-Jan: ‘Water is noodzakelijk, mensen zijn bereid daar geld aan te besteden. Zelfs de allerarmsten hebben iets te besteden. Maar dat doen ze pas als ze inzien dat het belangrijk is. Daar willen we in dit project aan werken. De uitdaging is een systeem aan te leggen waar zowel lokale aanbieders als komende generaties iets aan hebben. We hebben geleerd van een eerder project in Bangladesh. Het is belangrijk om niet alleen te werken aan aanbod (van voorzieningen), maar ook de vraag te stimuleren: via voorlichting, marketing en bewustwording.’
Wilt u bijdragen aan betere voorzieningen in Bangladesh? Ga naar woordendaad.nl/projecten en kies voor ‘Water en hygiëne’ of maak uw gift
DOOR KEES VREEKEN
WAAROM DIT NIEUWE PROGRAMMA? Jacob Jan legt uit: ‘Woord en Daad steunde diverse soorten projecten op het gebied van basisvoorzieningen: gezondheidszorg, voedselzekerheid, water, landbouw. We vonden het belangrijk een focus aan te brengen. Daarom hebben we gekozen om verder te gaan met WaSH. Deze projecten zijn ook het best te verbinden met onze andere programma’s, zoals agrarisch vakonderwijs. Op een vaktraining kun je bijvoorbeeld uitstekend leren hoe je een latrine metselt.’ Het betekent wel dat we vanaf 2016 geen gezondheidsprojecten meer steunen. ‘Alleen door te specialiseren, worden we experts.’
WATER IN BANGLADESH In Bangladesh voert onze partner in veertien regio’s een gezondheidsprogramma uit, ‘Rural Health Clinics’, gericht op verbetering van de gezondheidszorg op het platteland. Het nieuwe WaSH-programma sluit aan bij dit programma, vooralsnog in zeven gebieden. Partnerorganisatie CSS constateert allerlei ziekten en kwalen die gerelateerd zijn aan gebrekkige hygiëne. Daarom wil ze op dit gebied een verbeteringsslag maken. Het project bestaat uit drie onderdelen. Allereerst het creëren van bewustwording door voorlichtingscampagnes over hygiëne en gezondheid. In de tweede plaats marketing voor ondernemers, en in de derde plaats de aanleg van waterpunten en latrines.
over o.v.v. ‘WaSH’.
15
DOOR MARLIES MORET
‘LAAT JE DOO UIT HET VEL
VER WEG
ONDERNEMER IN DE FILIP
WAT KUN JE VERTELLEN OVER JE EIGEN ONDERNEMING? In maart 2012 richtte ik mijn eigen bedrijfje op, Arteefox, in grafisch design en drukwerk. In ruim twee jaar heb ik samen met een aantal medewerkers een mooie klantenkring opgebouwd van bedrijven, scholen en andere groepen, maar ook individuele klanten. We verkopen en bedrukken onder meer bedrijfskleding, promotiemateriaal, relatiegeschenken en exclusieve shirts met inspirerende teksten. Daarnaast bieden we dienstverlening op het gebied van computers.
NAAM: ELMAR
B. LLOREN
jaar LEEFTIJD: 23 emer tandig ondern lfs BEROEP: Ze k er w n en druk in grafisch desig ) (arteefox.com
VERTEL EENS IETS OVER JEZELF? Toen ik twee jaar oud was en mijn broertje vier maanden, overleed mijn vader aan een hersenbloeding. Mijn moeder hertrouwde en kreeg nog zes kinderen. Met mijn stiefvader had ik geen goede band. Ze werkten beiden hard, maar er was niet veel geld. Ik leerde al jong om zelf bij te verdienen en inventief te zijn. Op de middelbare school verkocht ik bijvoorbeeld tupig, een lokaal gerecht dat ik ’s morgens maakte, aan medestudenten. In de tijd dat ik studeerde op de vakschool van ASHTEC, deed ik de was voor veel mensen op de campus. Zo kon ik in mijn onderhoud voorzien.
16
WAT MOTIVEERT JE? Ik heb vertrouwen in mijn onderneming. Ik weet dat ik de kennis en expertise heb om deze onderneming te runnen; daarvoor heb ik gestudeerd en ervaring opgedaan. Voordat ik mijn onderneming begon, verkende ik de markt. Ik ontdekte dat de kosten laag waren, maar de prijzen veel te hoog. Daardoor ben ik nog meer gemotiveerd om betere service te verlenen dan mijn concurrenten. Mijn familie, mentoren, vrienden en klanten geloven in mij. Dat is een persoonlijke motivatie. Die wetenschap geeft zelfvertrouwen. WELKE DOELEN HEB JE VOOR DE KOMENDE JAREN? We maken plannen om in de komende jaren ook computeronderdelen en -accessoires te gaan verkopen. Ook willen we de verkoop van T-shirts graag uitbreiden met ontwerpen op maat. Een ander mooi feit is dat we volgend jaar een fotostudio openen, voor pasfoto’s en gelegenheidsrapportages. Daar kijk ik enorm naar uit. HEB JE EEN ADVIES VOOR LEONARD EN ANDERE JONGE ONDERNEMERS? Het is belangrijk om te geloven in wat je doet en je daardoor steeds weer te laten inspireren. Wees ambitieus in elke stap die je zet. En laat je door niemand uit het veld slaan!
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
OR NIEMAND LD SLAAN’
DICHTBIJ
PIJNEN EN IN NEDERLAND
VERTEL EENS IETS OVER JEZELF? Ik ben getrouwd met Janneke en we hebben twee zoons: Floris van 3 jaar en Julius van 8 maanden. Ik studeerde Nederlandse Taal en Cultuur in Utrecht en leerde Janneke daar kennen. We wonen nog steeds met veel plezier in deze stad. Naast mijn studie fotografeerde ik veel, eerst als hobby. Later kreeg ik steeds vaker opdrachten, zodat het een bijbaan werd. Inmiddels werk ik fulltime als fotograaf. WAT KUN JE VERTELLEN OVER JE EIGEN ONDERNEMING? Sinds 2013 ben ik fulltime fotograaf. Ik fotografeer veel bruiloften. Daarnaast maak ik als freelance fotograaf voor een aantal zakelijke opdrachtgevers portretten of reportages. Er is vrijwel altijd een menselijke factor in mijn foto’s aanwezig. Ik heb er nooit bewust voor gekozen om jong een eigen onderneming te starten. Het is zo gelopen. Toen mijn contract bij mijn vorige werkgever afliep, wilde ik niet stilzitten. Tussen het solliciteren door richtte ik me op de fotografie. Al snel was solliciteren niet meer nodig. Overigens vind ik de administratieve kant van het ondernemen beduidend minder leuk, maar daar leer ik al doende mee omgaan. WAT MOTIVEERT JE? Foto’s of beelden zijn heel fascinerend: ze vertellen hun eigen verhaal. Beeld doet iets met je als kijker. Voor bruidsparen bijvoorbeeld vormen foto’s dé herinnering aan hun bijzondere dag. Door de beelden die ik maakte, zullen ze dat gevoel en de herinnering steeds opnieuw kunnen oproepen. Dat geeft me een kick. WELKE DOELEN HEB JE VOOR DE KOMENDE JAREN? Ik vind het belangrijk om ambitieus te zijn. Dat hanteer ik als stelregel voor mezelf. Zolang ik ambitieus ben, daag ik mezelf uit. In de komende jaren wil ik me graag nog verder ontwikkelen en groeien als fotograaf – ik ben nooit uitgeleerd. Uiteindelijk lijkt het mij natuurlijk fantastisch om een bekende bruidsfotograaf te zijn. [Lachend:] Misschien zelfs in de Filipijnen!
ink Foto: Aline Roos
NAAM: LEO
NARD WALP
OT
LEEFTIJD: 26 jaar BEROEP: Ze lfstandig onde rnemer: fotograaf (LN RD Photograph y; leonardwal pot.nl)
HEB JE EEN ADVIES VOOR ELMAR EN ANDERE JONGE ONDERNEMERS? Mooi dat Elmar ook praat over ambities. Wat mij opvalt: zelf zoek ik vooral naar manieren om mezelf als ondernemer te verbeteren. Elmar denkt meer in groeitermen van zijn bedrijf. Hij stelt doelen om als bedrijf te groeien. Een boodschap voor Elmar en andere ondernemers: zorg dat je veel beter bent en blijft dan je concurrenten. Denk creatief, wees nieuwsgierig en wees anders dan de rest.
17
DICHTBIJ
Boven: Nadine en Samuel, onder: Caroline en Harmke.
‘IETS DOEN WAS ECHT NODIG’
IN ACTIE VOOR DE FILIPIJNEN! Op 8 november 2013 veroorzaakte tyfoon Haiyan op de Filipijnen een ramp van ongekende omvang. Het nieuws ging snel de wereld over. Ook in Nederland voelden veel mensen zich verbonden met de Filipijnen in nood. Twee 2 TL-klassen van de Gomarus scholengemeenschap in Gorinchem voerden actie voor het getroffen land. ‘Het was echt nodig om iets te doen!’
18
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
Docent Marien de Ruijter bedacht, samen met collega-mentor Bart Ottevanger, een plan. ‘Met twee klassen wilden we een decemberactie opzetten en daarmee geld ophalen voor de Filipijnen. We voegden een wedstrijdelement toe, om de leerlingen extra te motiveren. De klas die met elkaar het hoogste bedrag binnenbracht, zou door ons worden getrakteerd op friet en frikadellen.’ Leerlingen Samuel van den Berg (15), Harmke Middelkoop (14), Nadine Hol (14) en Caroline van Helvoort (14) vertellen over de actie.
LEUKE ACTIES ‘We mochten zelf weten wat we zouden doen om geld op te halen voor de mensen in de Filipijnen. Sommige leerlingen gaven alleen geld, maar de meesten bedachten een goede actie. Het geld dat we verdienden, ging in een pot.’ De potten waren in beheer van de mentor. Nadine verkocht stroopwafels. Harmke raapte walnoten, samen met een vriendin, verpakte de noten en verkocht de zakjes vervolgens voor twee euro. ‘Daar hebben we meer dan honderd euro mee opgehaald.’ Samuel bakte cake. ‘Ik verkocht de cakes in mijn omgeving. Andere leerlingen bakten ook cake of appelflappen op bestelling.’ Carolines vader heeft een kas. De bloemen worden verkocht op de veiling, maar dit keer maakte Caroline boeketjes maken van chrysanten. ‘Daarmee gingen we langs de deuren. We hebben goed verkocht! Op een andere dag hebben we nog oliebollen verkocht. De oliebollen kregen we van de buren van een vriendin, die een banketbakkerij hebben.’ GEWONNEN Tussentijds werd er druk gerekend, maar de leerlingen wisten niet precies hoeveel geld ze inmiddels hadden opgehaald. En vooral: welke klas het hoogste bedrag had… De docenten organiseerden samen een feestelijk moment voor de grote onthulling. ‘Onze mentoren hadden het bedrag van onze eigen klas ieder aan een achterzijde van het bord geschreven. Met beide de klassen erbij draaiden ze de helften van het bord tegelijk om,’ legt Caroline uit. ‘Iedereen begon door elkaar te roepen. Het scheelde echt bijna niets, maar 40 euro!’ vertelt Nadine. ‘We dachten echt: als we iets langer waren doorgegaan, hadden wij gewonnen,’ vult Samuel aan. Gelukkig was er wel een troostprijs voor de ‘verliezers’. ‘En het gaat er natuurlijk vooral om dat we veel geld hadden opgehaald voor de mensen in de Filipijnen.’ GELD OVERHANDIGD Eind januari waren twee Filipijnse medewerkers van partnerorganisaties AMG en CCT bij Woord en Daad te gast: Ruth Callanta,
DOOR MARLIES MORET
Froi Parado en Hector Arana. Met hen ging Rina Molenaar naar de Gomarus Scholengemeenschap om het bedrag in ontvangst te nemen. Een prachtig resultaat van totaal € 1480,39. ‘Toen we vertelden over onze actie, zag ik dat het de Filipijnse gasten echt ontroerde,’ vertelt Harmke. ‘Dat vond ik heel bijzonder om te zien. Het ging natuurlijk wel om hun land!’ De leerlingen hebben tot slot nog wel een vraag: ‘Hoeveel kunnen ze daar eigenlijk doen met het geld dat we verdiend hebben?’
WAT KUN JE DOEN VOOR 1.500 EURO IN DE FILIPIJNEN? Bijvoorbeeld één van de volgende zaken: • Twee eenvoudige, maar complete huizen bouwen van vier bij vier meter. • Zes reparatiekits verstrekken om huizen op te knappen. • Drie gezinnen voorzien van een schuurtje met varkens. • Twee gezinnen voorzien van een kippenschuur met kippen voor eieren en de slacht. • Zes roeiboten aanschaffen voor werk in de buurt van de kust. • Herbouw van een kleine brug waardoor een afgelegen dorp weer per auto bereikbaar is. • Een vijfdaagse leiderschapstraining organiseren voor vijf mensen uit een dorp.
WOORD EN DAAD OP JE SCHOOL? JUST CARE Een lespakket voor scholen over Voedsel, Water en Eerlijke handel. Twee series zijn ook in het Engels beschikbaar. www.justcare.nl. INTERACTIEVE VOORLICHTING We komen graag langs voor interactieve voorlichtingen met filmmateriaal, stellingen en verhalen uit het Zuiden.
[email protected]. KOM IN ACTIE ALS SCHOOL Als klas een kind sponsoren? Actie voeren voor een project van Woord en Daad? We hebben allerlei mogelijkheden!
[email protected]. We zien je graag op school!
19
Help jij mee nog meer kinderen onderwijskansen te bieden? Klus mee!
Hallo jongens en meiden, Herinner jij je de eerste woordjes die je zelf las? Was het ‘maan’, ‘roos’ of ‘vis’, of misschien wel een heel ander woord? Wat een feest als je ontdekt dat die onbegrijpelijke kriebels letters zijn en dat meerdere letters samen een woord vormen. Je kunt lezen! Als je al wat langer kunt lezen, denk je er steeds minder bij na. Je leest sneller en de woorden en zinnen worden steeds ingewikkelder. Je kunt je bijna niet meer voorstellen dat je eerst nog niet kon lezen, toch? Met kinderen in de landen waar Woord en Daad werkt, gaat dat precies hetzelfde. Als zij de kans krijgen naar school te gaan, is leren lezen een belangrijk doel. Soms kost dat veel tijd en zweetdruppels. Zeker als kinderen al wat ouder zijn en het niet zo gewend zijn in de schoolbanken te zitten. Wat een overwinning als zo’n leerling dan uiteindelijk toch zijn of haar eerste zin leest!
Leren lezen is ontzettend belangrijk. Voor jou, maar ook voor jouw leeftijdgenoten wereldwijd. Als je naar een goede school ging, heb je veel meer kans op een baan. Zo kun je genoeg geld verdienen om voor jezelf en je familie te zorgen. Hulp van anderen is dan niet meer nodig. Help jij mee nog meer kinderen onderwijskansen te bieden? Fijn, dankjewel! Vraag je ouders, buren en anderen of je een klusje mag doen. Het opgehaalde geld kun je overmaken op: IBAN NL64RABO0385487088 o.v.v. ‘Onderwijs; kluskaart Werelddelen’.
Groetjes Janneke Witzier
✂ DEZE KLUSKAART IS VAN:
€0,50
€0,50
Planten water geven
Boodschappen doen
Dieren verzorgen
€2,-
€2,-
Stofzuigen
€2,-
Auto wassen
Het opgehaalde geld kun je overmaken naar Woord en Daad o.v.v. ‘Onderwijs; kluskaart Werelddelen’.
20
Kamer opruimen
€1,-
✂
€1,-
€1,-
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
DOOR MARLIES MORET
ACTIE IN UITVOERING
DICHTBIJ
Marktplaats
Jubileum
Vakantiecollectes
Wat een leuk idee! Mevrouw Van Burg uit Spui verkoopt tweedehands kleding en kleine spullen op Marktplaats, en de opbrengst is voor Woord en Daad. ‘Onze eigen zolder is allang leeg,’ vertelt mevrouw Van Burg, ‘maar ik krijg regelmatig spullen van andere mensen. Ook bezoek ik zelf rommelmarkten om de voorraad aan te vullen. En sommige artikelen, zoals tassen, maak ik zelf.’ Bij alle artikelen die ze verkoopt, gaat een folder van Woord en Daad mee. Hartelijk dank voor uw inzet!
Afgelopen juni werd het 40-jarig bestaan herdacht van verzorgingshuis Amandelhof in Capelle aan den IJssel. Bij alle feestelijkheden werd ook gedacht aan de naasten verder weg. Voor het studentenproject in Burkina Faso werd ruim € 1.000 opgehaald, onder meer door de verkoop van fotokaarten. Van dit bedrag kunnen 40 studenten in Burkina Faso een maand naar school. Een mooi resultaat voor een mooie actie. Organisatoren en bewoners: bedankt!
Iedere zomer wordt er zelfs in de meest prachtige plaatsen in Europa aan Woord en Daad gedacht. Tijdens diverse Nederlandstalige vakantiediensten zijn de collectes bestemd voor (projecten van) Woord en Daad. In totaal mochten we vanuit de diverse diensten het prachtige bedrag van € 2.940,69 ontvangen. Een overzicht van deze giften vindt u op onze website (zoekwoord: vakantiecollectes). Ook ziet u hier de herkomst per gift. Alle initiatiefnemers: hartelijk dank!
Meer acties: woordendaad.nl/kids, woordendaad.nl/jongeren, woordendaad.nl bij actueel nieuws.
Inkomstenoverzicht t/m derde kwartaal 2014 Woord en Daad hecht eraan om op transparante wijze haar giften te verantwoorden. Dit overzicht geeft inzicht op hoofdlijnen. Wilt u het totaaloverzicht zien? Ga naar: woordendaad.nl/verantwoording. Hebt u geen internet? Schroom niet en bel ons. We sturen het u graag toe.
LAND Algemeen
PROGRAMMA Algemeen Hulpverleningsfonds
BEDRAG 679.952
Algemeen
Nalatenschappen en legaten
Algemeen
Noodhulp
Algemeen
Onderwijs
Algemeen
Overige inkomsten
Algemeen
PartnerPlan
294.997
Algemeen
Prisma
Algemeen
SBOS
Algemeen
Sponsoring
Algemeen
Students For Students
Algemeen
Voedselzekerheid
37.448
Bangladesh
BusinessPlatform en BusinessPartners
15.000
Bangladesh
Gezondheidszorg
81.506
Bangladesh
Low Cost Housing
171.648
Bangladesh
Onderwijs
35.000
Bangladesh
Overige inkomsten
15.967
Bangladesh
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
36.408
Bangladesh
Water
40.000
Benin
Agrarische ontwikkeling
19.625
694.381
Filipijnen
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
31.096
13.154
Ethioië
Agrarisch beroepsonderwijs
170.926
128.724
Ethioië
Onderwijs
101.128
Ethioië
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
137.002
Ethioië
Water
38.300
Guatemala
Onderwijs
29.570
Haïti
Agrarische ontwikkeling
Haïti
Gezondheidszorg
Haïti
Noodhulp
13.610
Haïti
Onderwijs
21.939
India
Onderwijs
47.242
India
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
110.728
Irak
Noodhulp
281.534
Oeganda
Agrarische ontwikkeling
17.472
Oeganda
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
50.000
Oeganda
Voedselzekerheid
18.780
Sierra Leone
Noodhulp
25.575
79.233
Sierra Leone
Onderwijs
194.630
45.137
Sierra Leone
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
Sierra Leone
Voedselzekerheid
Soedan
Noodhulp
23.694
1.035.752 69.348 7.104.576 4.061
Algemeen
BusinessPlatform en BusinessPartners
83.878
Benin
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
Algemeen
Doorleerfonds
70.378
Benin
Voedselzekerheid
Algemeen
Economische ontwikkeling
35.000
Burkina Faso Economische ontwikkeling
55.427
Algemeen
Gift of love
38.364
Burkina Faso Noodhulp
44.204
Algemeen
Indeed
10.333
Burkina Faso Onderwijs
42.775
Algemeen
Jaarthema Gezondheid
14.370
Burkina Faso
Algemeen
Jaarthema Onderwijs met alle geweld
16.036
Algemeen
Jaarthema Vakonderwijs doe het zelf
Algemeen
Kinderhulp
Algemeen
MFS
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
Tsjaad
Onderwijs
161.760
Zambia
Agrarische ontwikkeling
Colombia
Onderwijs
120.125
Zambia
Gezondheidszorg
158.088
Colombia
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
Zuid-Afrika
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling
57.303
Filipijnen
Agrarische ontwikkeling
9.034.672
Filipijnen
Noodhulp
137.453
90.722 161.517
14.050 20.000 101.799 35.000 181.929 67.200 250.000
35.079
Overige
140.525
1.425.215
TOTAAL
24.518.346
21
UW STEUN IS NODIG VOOR... Om het werk van onze partnerorganisaties door te kunnen laten gaan, is uw steun voor de verschillende projecten nodig. We leggen u graag vier mooie projecten voor. Mogen we rekenen op uw steun? U maakt het verschil in mensenlevens!
EEN KREDIET VOOR EEN BOER IN ZAMBIA Bij dit project gaat het om de ontwikkeling van een landbouwprogramma met boerengroepen voor de periode 2013-2015. Het project wordt uitgevoerd door partnerorganisatie ZambiaWorks. Via ZambiaWorks worden honderden lokale boeren ondersteund. Zij organiseren boerengroepen, verstrekken technische adviezen en leveren de benodigde kredieten. Uw gift wordt besteed aan kredieten voor deze boeren. Graag overmaken onder vermelding van Krediet Zambia.
EEN KIND NAAR SCHOOL IN GUATEMALA Onderwijs en kwaliteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. AMG Guatemala wil de kwaliteit van het basisonderwijs in Guatemala-Stad blijven verbeteren, onder meer door het ontwikkelen van christelijke lesmethoden. Ruim 5700 kinderen en jongeren in Guatemala krijgen onderwijs, kleding, voeding en zo nodig medische zorg. Vanaf vorig jaar biedt AMG minder gekwalificeerde docenten de mogelijkheid naast hun werk een (universitaire) studie te volgen. Zo wordt de kwaliteit van onderwijs gewaarborgd. Uw gift zorgt ervoor dat kinderen een veilige plek krijgen voor goed onderwijs! Graag overmaken onder vermelding van Onderwijs Guatemala.
EEN HUIS VOOR EEN GEZIN IN BANGLADESH Op het platteland in Bangladesh heerst grote armoede. Veel mensen leven in gammele huizen die gemaakt zijn van riet en plastic. Het doel van dit project is het bouwen van goede huizen met wateren sanitairvoorzieningen. Eén huis kost € 1.500,-. De huizen zijn bestemd voor arme families in de gebieden buiten de stad. Onze lokale partnerorganisaties werken samen met de eigenaren van deze huizen aan de bewustwording van een goed en effectief gebruik van microkredieten in de vorm van een microhypotheek. Voor 2014 staat de bouw van 700 huizen op het programma. Voor 700 gezinnen wordt een droom werkelijkheid. Daar kunt u aan bijdragen door uw gift, onder vermelding van Huizenbouw Bangladesh.
STEUN COLOMBIAANSE PATIËNTENVERENIGINGEN Steeds meer investeren onze partners in het aanspreken van de overheid op haar verantwoordelijkheid bij het verbeteren van de gezondheidszorg. Het zorgstelsel van Colombia verbeterde in de jaren ‘90 sterk, nadat de omslag werd gemaakt van een systeem waarin de aanbodkant werd gesubsidieerd (de ziekenhuizen, zorginstellingen etc.) naar een stelsel van financiering via de vraagkant. Partnerorganisatie AsonaliSS voert de volgende taken uit: Ondersteuning en bijstand van individuele cliënten rondom gezondheidsinstanties. Versterking van patiëntenverenigingen, door middel van training en kennisuitwisseling. Zij lobbyen voor betere zorg voor de individuele gebruiker op politiek niveau. Om hun lobby doorgang te laten vinden, is uw gift nodig! Maak uw gift over onder vermelding van Lobby Colombia.
Overmaken kan via IBAN: NL64 RABO 0385 4870 88 onder vermelding van bovengenoemde omschrijving. Of ga naar www.woordendaad.nl/projecten en steun daar een project van uw keuze. Uw bijdrage maakt verschil in het leven van jong en oud. Hartelijk dank!
22
UW GIFT IS WELKOM!
WERELDDELEN / DECEMBER 2014
Geven door nalaten In dit nummer heeft u veel informatie gekregen over diverse projecten van Woord en Daad. Veel donateurs willen graag iets betekenen voor hun naasten ver weg. Ze steunen ons met een periodieke of eenmalige gift. Fijn! Ook kiezen donateurs ervoor om Woord en Daad op te nemen in hun testament. Dat ervaren we als waardevol en bijzonder. Elke nalatenschap geeft meerwaarde aan het leven van mensen in Afrika, Azië of Latijns-Amerika. Misschien vindt u het lastig de eerste stap te zetten of u weet niet goed waar te beginnen. Dat begrijpen wij heel goed. Daarom staan we u graag persoonlijk te woord om de mogelijkheden en de werkwijze te bespreken. Neem vrijblijvend contact op met onze financieel medewerker Peter Zegers (0183-611800 of mail geven@ woordendaad.nl).
SPAARZEGELS, BONNEN, PUNTEN EN AIR MILES Wij sparen alle gangbare spaar- en koopzegels, bonnen en punten. In 2013 was hiervan de opbrengst € 2.850,- inclusief Air Miles! Hebt u privé gespaarde Air Miles waarmee u niets doet? Geef ze aan Woord en Daad! Kijk op woordendaad.nl/inzamelacties hoe u dit kunt doen. KORTINGSKAARTJES Momenteel kunt u op beperkte schaal weer kortingkaartjes bestellen voor Dolfinarium, Noorderdierenpark, Duinrell, Walibi en Efteling. Contactpersoon: mw. T. Versluis-den Otter,
[email protected], tel. 0183-602055. Bel of mail gerust voor informatie! Meesparen op een andere manier? woordendaad.nl/inzamelacties
Tijdelijke locatie Woord en Daad Vanwege de verbouwing van ons pand door de verhuurder wordt het kantoor van Woord en Daad tijdelijk op een ander adres gehuisvest. Van 22 december 2014 tot naar verwachting 1 juli 2015 is ons bezoekadres: Dr. Van Stratenweg 15 4205 LA Gorinchem Telefoonnummer en postbusnummer blijven ongewijzigd.
Ambassadeurs gezocht Hebt u hart voor het sponsorprogramma? Houdt u van presenteren en ontmoet u graag andere mensen? Word sponsorambassadeur! Meer informatie: woordendaad.nl/vacatures.
COLOFON Werelddelen is een gratis kwartaaluitgave van Woord en Daad voor belangstellenden. Op verzoek kunt u ook alleen ons decembernummer ontvangen. Woord en Daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief. We willen hiermee een bijdrage leveren aan duurzame verandering in Nederland en wereldwijd. WOORD EN DAAD Postbus 560, 4200 AN Gorinchem Spijksedijk 16e, 4207 GN Gorinchem Tel. 0183-611800 Fax 0183-611808
[email protected] woordendaad.nl DIRECTEUR-BESTUURDER Dr. ir. Jan Lock MANAGER COMMUNICATIE EN FONDSEN Rina Molenaar MSc RAAD VAN TOEZICHT Voorzitter Ds. C. Westerink, Rijnsburg Secretaris J. Achterstraat-Floor, Rhenen P.W. Nobel RA, Zwijndrecht Mr. M.A. Overbeeke-Boer, Dordrecht Ing. C. van Burg, Spui (gemeente Terneuzen) Dr. P. Honkoop, Barendrecht B. Jaspers Faijer, Rouveen Drs. M.C. v/d Lagemaat-Maaskant, Veenendaal BANKIERS Rabobank 38.54.87.088 IBAN NL64RABO0385487088 ABN-Amro 50.98.11.566 IBAN NL67ABNA0509811566 t.n.v. Woord en Daad, Gorinchem Woord en Daad is een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) GIFTEN/ONTVANGSTBEVESTIGING Giften zijn hartelijk welkom. Projectnummer jaarthema Vakonderwijs, doe het zelf!: JTH13. Om kosten te besparen zenden we geen ontvangstbevestigingen voor giften. Wilt u toch een ontvangstbevestiging, vermeld dit dan duidelijk op uw overschrijving. Bent u ondernemer en wilt u bijdragen aan het werk van Woord en Daad? Kijk op woordendaad. nl/ondernemers. Doelbestedingsratio 2013: 91,79%. VOOR TESTAMENTAIRE BESCHIKKINGEN luidt ons adres: Stichting Woord en Daad, gevestigd te Gorinchem. Onze stichting is ingeschreven onder nummer 41118168, bij de Kamer van Koophandel te Tiel en staat onder controle van een registeraccountant. REDACTIE Peter Boer, Aldwin Geluk, Rina Molenaar MSc (hoofdredacteur), Corjan Rink, Kees Vreeken MA, Joke Martens-Bevelander, Marlies Moret-Verwoerd (eindredacteur) GRAFISCHE VERZORGING Reprovinci DRUK thijsen.com (werkt CO²-neutraal) Dit magazine is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier. OPLAGE 75.000 exemplaren OVERNAME ARTIKELEN Overname van artikelen is prima! Graag met bronvermelding. ISSN 1871-9570
ACHTER DE FOTO EEN WERELD KOFFIEPRAAT! Het begin van een mooi product. Elke bes wordt zorgvuldig geplukt. De eigenaar van deze koffieplantage, Don Moses, is door partnerorganisatie PAC getraind. Hij weet nu precies hoe hij koffie op de juiste manier kan telen, en hoe hij zijn bedrijf winstgevend maakt. Hier verdienen Don Moses en zijn medewerkers de kost, voor henzelf en hun families. Ze zijn er trots op. En terecht!
Foto: Leonard Walpot, Tekst: Corstiaan van Aalsburg Nicaragua (omgeving Jalapa), 2013
24
WILT U OOK BIJDRAGEN AAN EEN PROJECT? GA NAAR WOORDENDAAD.NL/PROJECTEN