THEMA
:
WERELDDELEN
PERSPE CT EIGEN R IEF IN EGIO?!
Nr. 2
JAARGANG 43 JUNI 2016
orlog ‘Na vier jaar o hoop’ verloor ik mijn
>
Migratie: zes mythes besproken
>
‘ZEGEN ZIJN IN EIGEN LAND’
>
WAT KUNT U DOEN VOOR VLUCHTELINGEN?
INHOUD
‘We pakken de wortel aan van datgene wat mensen uit de samenleving wegduwt. Investeren in goede programma’s blijft dus belangrijk.’
WERELD 4 ‘Ik denk er soms over mijn land te verlaten’ 6 Ideeën over migratie: zes mythes besproken
DELEN 8 Sponsor een kind, geef een basis! 10 ‘Een zegen zijn in eigen land’ 13 Migranten: wat doet Woord en Daad?
VER WEG 16 Dareen (21) uit Syrië verblijft in Jordanië
DICHTBIJ 17 Osama (21) uit Syrië verblijft in Nederland 18 In actie voor vluchtelingen
‘Ik mis het leven van mijn kindertijd. Het was goed. Maar dat was al lang niet m eer zo
.’
Kijk eens op onze website! Welkom op www.woordendaad.nl
2
WERELDDELEN / JUNI 2016
> WOORD DOOR DS. C. SONNEVELT, KRABBENDIJKE
Mensen helpen waar ze zijn ‘Bouwt huizen en woont daarin, en plant hoven en eet de vrucht daarvan. (…) En zoekt de vrede van de stad…’ Jeremia 29 vers 5 en 7a Velen zijn vandaag op de vlucht voor oorlog en geweld; anderen voor armoede en gebrek. Vooral economische vluchtelingen roepen vragen op. Men ziet hen als gelukzoekers of profiteurs. Anderen gaan ertegenin: ‘Wat zouden wij zelf doen als we elders betere toekomstmogelijkheden zien?’
> VOORAF DOOR RINA MOLENAAR
RUST EN VREDE VOOR DE VLUCHTELING ‘Kunnen jullie voor Werelddelen een vluchtelingenthemanummer maken?’ vroegen verschillende vrijwilligers aan ons. Zij krijgen als ambassadeurs van Woord en Daad regelmatig vragen over deze problematiek. ‘Het is een actueel thema, dat veel mensen bezighoudt.’
Voor veel ballingen in de dagen van Jeremia was dat laatste geen vraag. Ze wilden zo gauw mogelijk weg uit Babel. In Israël was het beter. Dat zeiden ook de valse profeten: ‘Verlaat Babel. Kom naar Kanaän. Daar is vrede en voorspoed.’
Inderdaad: de vluchtelingenproblematiek houdt veel mensen bezig. De anderhalfjarige Aylan Kurbani uit Syrië gaf de vluchteling een gezicht. Hij spoelde aan op het Turkse strand. Zijn foto werd wereldwijd verspreid. Zijn naam werd wereldwijd bekend. De vluchteling had een naam, kreeg een gezicht. Europa kon er niet meer omheen. De onrust nam toe.
Jeremia ziet het anders. Hij wekt hen op te blijven waar ze zijn. Straks mogen ze komen, nu is het zaak om te buigen onder het oordeel. Dus met de armen over elkaar gaan zitten? Nee, huizen bouwen en akkers bewerken. De vrede zoeken van de stad waar ze door de Heere geplaatst zijn. In de vrede van die stad zullen zij zelf vrede hebben.
Vluchtelingen zijn niet iets van het afgelopen jaar. In de Bijbel lees je over Jozef en Maria die met hun Kind Jezus vluchtten voor Herodes. Al meer dan veertig jaar werkt Woord en Daad in landen waar mensen moeten vluchten. Heftig hoe mensen naast armoede ook letterlijk doodsangsten uitstaan, zich opgejaagd voelen.
De vergelijking met mensen in Afrika gaat niet helemaal op. En toch, liggen hier geen lessen voor ons? Moeten we mensen niet opwekken hun arme volksgenoten te dienen? Maar kunnen we dan zeggen: ‘Gaat heen (of: blijf daar) en wordt warm?’ Dat zou onbarmhartig zijn. Laten we mensen helpen waar ze zijn. Metterdaad. Dan doen we wat van een christen verwacht mag worden en leveren we meteen ook een bijdrage aan de oplossing van het vluchtelingenprobleem.
Ooit ontmoette ik een Colombiaanse vrouw op een plein in de hoofdstad Bogotá. Ontevreden vluchtelingen waren daar neergestreken. Ik weet haar naam niet, maar ik vergeet haar nooit meer. Te midden van de schreeuwende menigte zat ze op een muurtje. Een tas aan haar arm, in haar handen een Bijbel. Ze viel op door de serene rust die ze uitstraalde. Ik vroeg haar: ‘Hoe kunt u zo rustig blijven?’ ‘Omdat God bij me is. Altijd en overal. In een paar jaar tijd heb ik op zeven plekken gewoond. Al verlieten mensen me, God niet.’
Laten we ook wijzen op Gods Woord. Op de bodem van alle vragen ligt immers ‘der wereld zondenschuld’. De breuk mag niet ‘op het lichtst genezen worden’. Alleen wie Christus vindt, is echt geholpen. Voor tijd en eeuwigheid!
Denk aan de vluchteling! Ver weg en dichtbij. Bid voor vrede en rust in hun harten.
[email protected]
VLUCHTELING OF MIGRANT? Dit nummer gaat over vluchtelingen en migranten. ‘Vluchteling’ is een juridisch afgebakende term. Iemand is pas vluchteling als die als zodanig erkend is door het land waar hij een asielaanvraag deed. In Werelddelen bedoelen we met migranten mensen die internationale grenzen oversteken, om wat voor reden dan ook.
3
WERELD
DE TOEKOMST VAN TWEE JONGE MENSEN IN ETHIOPIË
‘IN ANDERE LANDEN KAN IK MEER KENNIS EN ERVARING OPDOEN’
Semhangn Tessema (27) en Meheret Taye (19) zijn twee jonge mensen in Ethiopië, die zich voorbereiden op hun toekomst. Ze wonen in een arm land, waar veel mensen op het platteland geen toegang hebben tot schoon drinkwater. De werkloosheid is hoog. Hoe kijken deze jongeren aan tegen hun toekomst? Blijven ze in hun eigen land of willen ze een gevaarlijke oversteek wagen?
Meheret: ‘Soms denk ik erover mijn land te verlaten.’
4
Semhangn en Meheret studeren allebei aan het Hope Business College in Addis Abeba. Semhangn woont met zijn ouders en vijf broers en zussen op het platteland en reist voor zijn studie heen en weer naar de stad. Zijn vader is boer en zijn moeder verkoopt af en toe producten van het land. Semhangn wil graag manager worden in een bedrijf en hij wil graag een gezin stichten. Na zijn studie hoopt hij naar de hoofdstad Addis Abbeba te verhuizen. Daar wil hij graag wonen in een huis met meerdere verdiepingen. In de stad heeft hij eerder kans om werk te vinden, hoewel dat ook met een opleiding niet makkelijk is. ‘Banen worden lang niet altijd gegeven aan mensen met de juiste opleiding, ervaring en werkhouding,’ geeft hij aan. Toch heeft de opleiding zijn toekomstperspectief positief veranderd. In de nabije toekomst wil hij afstuderen en dat zal vast nieuwe kansen voor hem bieden. ‘Ik geloof dat God mijn leven richting geeft. Geloven in God maakt me gelukkig en bemoedigt me.’ Meheret woont in Addis Abeba, bij haar ouders. ‘Mijn vader is medewerker bij een elektriciteitsbedrijf en mijn moeder werkt thuis. Mijn broers en tweelingzus studeren ook.’ Meheret studeert Milieuwetenschappen. Het is altijd haar droom geweest om in Ethiopië aan het werk te gaan. ‘Ik wil graag bijdragen aan de ontwikkeling van mijn land.’ De studie vond ze in het begin erg moeilijk. Maar nu ze vaker veldwerk
WERELDDELEN / JUNI 2016
DOOR AUKELIEN WIERENGA, HOOFD COMMUNICATIE
d geeft Semhangn: ‘Go ing’ mijn leven richt
doet en meedoet aan allerlei activiteiten, begint het meer te leven. Ze is intussen tweedejaars en erg gemotiveerd. ‘Ik moet nog vijf jaar studeren om mijn master te halen’, vertelt ze. Heeft ze wel eens overwogen om uit Ethiopië te emigreren? Meheret zegt eerlijk: ‘Ik denk er soms toch over om deze stad of zelfs mijn land te verlaten, omdat ik dan veel betere kansen heb voor de toekomst. Het is heel moeilijk om hier een baan te vinden en in andere landen kan ik meer kennis en ervaring opdoen.’
WOORD EN DAAD STEUNT MENSEN IN HUN LAND VAN HERKOMST Iedereen heeft recht op een eerlijke kans om zichzelf te kunnen ontwikkelen. Woord en Daad biedt jongeren de kans om kwalitatief goed onderwijs te krijgen, om een vakopleiding af te ronden en een passende baan te vinden. Migratie kunnen wij niet tegengaan. Woord en Daad kan echter wel kansen bieden die er anders niet zouden zijn. Ook kunnen we mensen eerlijk voorlichten over migratie, zodat ze niet migreren op basis van verkeerde en te rooskleurige voorstellingen. ETHIOPIË
5
WERELD
‘DANKZIJ MIJN GEËMIGREERDE KINDEREN KAN IK EEN HUIS BOUWEN’
MIGRATIE: KLOPPEN ONZE IDEEËN EROVER WEL? In dit themanummer over vluchtelingen is het goed om ook wat beter te kijken naar het verschijnsel migratie. Woord en Daad werkt in landen waar migratie aan de orde van de dag is. Zo krijgen we steeds meer zicht op het waarom en het hoe. In dit artikel willen we de beeldvorming rond migratie aanscherpen.
MYTHE 1: MIGRATIE IS SLECHT VOOR DE ONTWIKKELING VAN EEN LAND Er wordt vaak gedacht dat migratie een negatief effect heeft op het land waar de migrant vandaan komt. Het zou zorgen voor een leegloop qua geschoolde mensen. In de praktijk tonen verschillende onderzoeken aan dat ‘de leegloop’ niet de oorzaak is van de onderontwikkeling van een land. Migratie heeft vaak juist een positieve invloed op het nationaal inkomen van deze landen. Geldstromen van migranten naar hun familie zijn gemiddeld tweeëneenhalf keer groter dan de geldstromen van ontwikkelingshulp.
‘Hij is al een oude man. Een Filipijnse visser. Hij loopt met een stok met ons mee, terwijl we de slum bezoeken. Mijn gezondheid dwingt me even te gaan slapen. Ik vertel dat in het voorbijgaan aan Hector van partnerorganisatie AMG. Hector weet direct een plek: het huis van de oude man. Hij neemt me mee. Naar een groot huis, dat in aanbouw is. De man ziet mijn verbaasde blik. ‘Mijn kinderen zijn naar Amerika geëmigreerd. Met hun geld kan ik dit huis bouwen. Voor mij op mijn oude dag. Voor hun zussen die gebleven zijn. Voor mijn kleinkinderen.’ En voor vermoeide gasten, denk ik. Om even te kunnen rusten.’
Jan Lock
6
WERELDDELEN / JUNI 2016
MYTHE 2: IEDEREEN KOMT NAAR EUROPA! De wereld is constant in beweging. Europa was eeuwenlang vooral een continent van emigratie – in de negentiende en twintigste eeuw hebben zo’n 59 miljoen Europeanen zich gevestigd in andere westerse landen als Canada en Australië. Minder dan drie procent van de totale wereldbevolking is migrant. Tussen 1960 en 2000 is het aantal migranten wereldwijd bijna verdubbeld. De wereldbevolking is echter even hard gegroeid. Qua percentages is het aantal migranten dus gelijk gebleven. Ook in Nederland is in de afgelopen eeuw het aantal immigranten ongeveer gelijk aan het aantal emigranten. Conflicten en economische kansen verplaatsen zich voortdurend. In Nederland wordt soms gedacht dat bijna alle Afrikanen die migreren richting Europa komen. Zo’n 75 procent van de Afrikaanse migranten migreert echter naar een ander Afrikaans land (cijfers van 2000). Het percentage migranten dat naar een ander continent vertrekt, is in Afrika het laagste ter wereld. MYTHE 3: SCHERPERE REGELS ZORGEN VOOR MINDER MIGRANTEN Vaak wordt gedacht dat maatregelen als een streng grensbeleid migratie tegengaan. Scherpere regels kunnen echter verschillende gevolgen hebben. Zo zijn er bijvoorbeeld migranten die als een ander type migrant proberen te migreren. Zou men eerst migreren als arbeidsmigrant, dan migreert men nu illegaal of onder gezinshereniging. Ook kan het verscherpen van regels ertoe leiden dat mensen zo snel mogelijk willen migreren, om nog onder oude regels te vallen. Verschillende onderzoeken laten zien dat migranten bij strengere regels ook minder snel weer weggaan, waardoor het totale aantal migranten gelijk blijft of zelfs hoger wordt. Een voorbeeld in de Nederlandse geschiedenis is de onafhankelijkheid van Suriname. Toen mensen niet meer vrij heen en weer mochten reizen, vestigde 40 procent van de Surinaamse bevolking zich permanent in Nederland.
De toekomst van deze familie ziet er somber uit. Gevlucht uit Syrië vinden ze veiligheid in buurland Jordanië. Na jarenlange angst geeft dat rust. Maar deze man wil weer aan de slag, geld verdienen voor zijn vrouw en kinderen. De wetgeving van Jordanië laat het niet toe. ‘Wat geef jij mij voor advies, toch maar naar Europa komen?’ vraagt hij. Zijn donkere ogen kijken me vragend aan. ‘Ik moet dan mijn vrouw en kinderen achterlaten om te kijken of het veilig is. Dat gaat mij aan het hart.’
Rina Molenaar
EINDREDACTIE: MARLIES MORET
MYTHE 4: BIJ VERBETERING VAN SCHOLING EN WERKGELEGENHEID WORDT MIGRATIE METEEN MINDER Als de welvaart toeneemt en de infrastructuur beter wordt, stelt dat mensen in staat te reizen. Een betere toegang tot informatie via media of onderwijs beïnvloedt de gedachte over wat een ‘goed leven’ is. Daarmee wordt dus ook de aantrekkingskracht van meer ontwikkelde landen groter. Dit effect neemt aan de andere kant weer af als samenlevingen middeninkomenslanden worden. Een land ontwikkelt zich dan langzaam tot een vestigingsland voor andere migranten.
‘Veel jongeren dromen ervan naar Amerika te emigreren,’ zegt directeur Gloria Lezama tegen me als ik de God is Liefde-school in Lucero Alto bezoek. ‘Op mijn school geven we daarom lessen in burgerschap. Door mee te bouwen aan de toekomst van ieder individueel kind bouwen we aan de toekomst van Colombia.’
Rina Molenaar
MYTHE 5: MIGRANTEN PIKKEN ONZE BANEN IN Een veelgehoorde gedachte is dat vluchtelingen en arbeidsmigranten onze banen afnemen. De praktijk leert echter dat migranten vooral het werk doen dat de ‘eigen’ bevolking niet wil doen. Migratie heeft zelfs een klein positief effect op economische groei. Gemiddeld genomen is er geen verdringing op de arbeidsmarkt door migranten, alhoewel dit uiteraard per sector verschilt. De bouw en transportsector worden bijvoorbeeld wel geraakt.
Wat doet Woord en Daad?
Zie het artikel op pagina 13-15 Dit artikel is deels geïnspireerd op het onderzoek van migratiedeskundige Hein de Haas naar de mythes rondom migratie. Bronnen voor dit artikel: http://bit.ly/1VGKurn; http://bit. ly/1rMD9KQ; http://bit.ly/1QMIdTz; http://bit.ly/1SI0zaw. Dit artikel kwam tot stand met medewerking van collega’s Ineke Bergsma en Cornelis de Schipper.
7
DELEN Abdpiië
Ethio
Debora
Adwaalra
Ethiopië
Guatem
Daisy
GEEFT U HEN EEN STEVIGE BASIS… …IN HUN EIGEN REGIO? Guatemala
Speciaal voor de foto draaien ze zich even om. Met een schooldag achter de rug en een rugzak vol bagage. De beide jongens uit Burkina Faso hebben zo hun dromen. Maar één ding is zeker: op school leren ze dat ze kunnen werken aan hun toekomst, kunnen werken voor
hun dorp en hun land. Misschien – nee, eigenlijk is dat wel zeker – moeten ze regelmatig flinke hobbels nemen. Maar het perspectief is goed: een leven zonder armoede. In hun eigen leefomgeving. Dankzij steun van betrokken ‘familieleden’ in Nederland.
Sponsoring op maat Bij sponsoring van een kind kiest u een vorm die bij u past. Basis: bestaat uit meerdere keuzes, zoals individuele sponsoring of groepssponsoring. Gezin: leuke extra’s als u zelf kinderen hebt, zoals een familieboekje voor het sponsorkind. Sharekids: samen met je vrienden een kind sponsoren! CompanyKids: binnen uw bedrijf ook hart voor kansarme kinderen. Churchkids: een mooi pakket met handreikingen voor de verschillende doelgroepen binnen uw kerkelijke gemeente.
8
Hamiza Ethiopië
WERELDDELEN / JUNI 2016
DOET U MEE? VUL DE PLAKBON IN OF GA NAAR
WOORDENDAAD.NL/SPONSOREENKIND VOOR € 25 PER MAAND GEEFT U EEN KIND UITZICHT OP EEN BETERE TOEKOMST!
Francisco Guatemala
Miriam
Guatemala
Joselin ala
Jose
Guatemala
Rocio
Guatemala
Guatem
Samirawet
Mario
Ethiopië
Guatemala
Natenael Ethiopië
Henoke Ethiopië
Woodvens
Melany
Haïti
Guatemala
Kelayiëi Ethiop
Randy
Guatemala
Sifane Ethiopië
Dilan
Colombia
WWW.WOORDENDAAD.NL/SPONSORKIND, 0183-611874 OF
[email protected]. NEEM GERUST CONTACT OP. WE STAAN U GRAAG TE WOORD!
9
DOOR LOTTE BRAK, COMMUNICATIEMEDEWERKER
DELEN
‘EEN ZEGEN ZIJN IN EIGEN LAND’
Eurocommissaris Timmermans stelde in januari 2016 dat meer dan de helft van de asielzoekers economisch vluchteling is. Ambitieuze jonge mensen die in hun thuisland geen toekomst zien. Veelal uit Azië en Afrika. Woord en Daad zet zich, samen met lokale partnerorganisaties, in om jongeren perspectief te bieden in eigen land. Het is daarbij van groot belang dat jongeren zich betrokken voelen op hun omgeving. Een nieuw initiatief moet daaraan bijdragen.
EEN NIEUW INITIATIEF Binnen het sponsorprogramma helpen we kansarme kinderen een zelfstandige toekomst op te bouwen. Het liefst in eigen land, waar ze iets kunnen betekenen voor hun omgeving. Onze partners in Haïti, Burkina Faso, Bangladesh en op de Filipijnen zijn begin 2016 gestart met een nieuwe werkwijze: de Return on Investment Pilot. Het doel? Jongeren in eigen land een zegen laten zijn voor anderen. Sponsorkinderen wordt gevraagd een intentieverklaring te tekenen als ze 12 jaar
zijn. Het kind belooft in deze verklaring om zich na het afstuderen in te zetten voor het project op een manier die bij hem of haar past. Bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk, door het sponsoren van een kind of door een financiële bijdrage. WAAROM? Enerzijds om met de bijdrage van afgestudeerden meer kinderen te kunnen helpen. Een ex-sponsorkind en arts op de Filipijnen zorgt er bijvoorbeeld voor dat er geld overblijft om nieuwe
kinderen in het programma toe te laten door twee keer per jaar gratis medisch onderzoek te doen bij sponsorkinderen. Anderzijds heeft de pilot het doel om exsponsorkinderen verantwoordelijkheid te geven voor het sponsorprogramma. André Ouedraogo, medewerker van partnerorganisatie CREDO uit Burkina Faso, vertelt: ‘Deze werkwijze zal een nieuwe visie creëren. Namelijk dat we grotendeels zelf verantwoordelijk zijn voor het voortbestaan van het project. Kinderen tekenen de verklaring graag.
t Investment’-pilo n o n ur et ‘R Met de t ind zich na he belooft een k voor ven inzetten lij b te n re de afstu rogramma. het sponsorp
Noadia
10
Anna
WERELDDELEN / JUNI 2016
Het is een blijk van dankbaarheid om anderen te geven wat ze zelf ook ontvangen hebben.’ Maar kunnen we kinderen wel tot zoiets verplichten? ‘We zijn eigenlijk tegen hulp onder voorwaarden,’ vertelt Noadia Duvers van partnerorganisatie P&A Haïti. ‘Maar iets teruggeven aan het sponsorprogramma helpt kinderen goede burgers te worden. Het wegtrekken van afgestudeerde jongeren is een probleem in Haïti. We hopen met deze werkwijze jongeren nieuwe inzichten te geven.’ ‘IK GUN ANDEREN WAT IK KREEG’ Ex-sponsorkind Peal uit Bangladesh is enthousiast over de intentieverklaring. Hij werd als kind gesponsord en is intussen masterstudent. Peal geeft bijles aan sponsorkinderen. ‘Mijn doel is kinderen te helpen met hun studie, zodat ze net als ik kunnen afstuderen,’ vertelt hij. Naast bijles geeft hij ook maandelijks een financiële bijdrage. Anna Angelica uit de Filipijnen vertelt: ‘Ik studeerde twee jaar geleden af. De belangrijkste reden waarom ik me nu als lerares inzet voor het programma? Het project veranderde mijn leven. Nu wil ik de levens van kinderen veranderen en hen helpen hun dromen na te jagen.’ David Ouedraogo uit Burkina Faso zet zich op zijn eigen manier in: ‘Ik help met het verbouwen van groente. Deze groente wordt gebruikt voor de maaltijden op school.’
André
> IMPRESSIE DOOR EDWIN VISSER
Hamida’s toekomst ‘De toekomst? Ik heb geen toekomst.’ Hamida kijkt me hulpeloos aan. We zitten op de grond van haar tochtige flatje in Noord-Jordanië. Haar man ligt op een matras op de grond. Hij heeft al maanden last van een hernia en kan zich nauwelijks bewegen. Haar vier kinderen zitten op hun knieën en luisteren zwijgend naar hun moeder. ‘In Syrië hadden we het goed. Toen we trouwden, kochten we een huis. Mijn man was vrachtwagenchauffeur. Zijn inkomen was genoeg voor ons gezin. Maar ons huis is gebombardeerd. We hebben ons spaargeld en wat sieraden meegenomen op onze vlucht naar Jordanië. Maar inmiddels hebben we alles uitgegeven. We overleven nu op wat anderen ons geven.’ Eigenlijk hadden Hamida en haar man vijf kinderen moeten hebben. In Jordanië werd ze zwanger, maar toen het kindje zich aandiende, moest ze wachten op een auto van een Jordaanse buurman om haar naar het ziekenhuis te brengen. Ze beviel onderweg in de auto. Toen ze aankwamen bij het ziekenhuis, was de baby al overleden. ‘We horen van andere Syriërs die per boot naar Europa gaan. Dat zou ik ook wel willen, vooral voor mijn kinderen. Maar het kost veel geld en mijn man kan niet het huis uit. We horen verhalen van mensen die onderweg verdrinken. Dat maakt me bang.’ Hamida’s verhaal raakt me diep. En haar verhaal is geen uitzondering. Jordanië herbergt ruim 600.000 Syrische vluchtelingen. Steeds als ik ze ontmoet, hoor ik vreselijke verhalen. Over hoe bang ze waren voor de raketaanvallen. Over familieleden die zijn gedood of vermist. Over Syrische gevangenissen waar ze zijn gemarteld. En over hun strijd om te overleven als vluchteling in een vreemd land. Met steun van Woord en Daad is Medair begonnen Hamida en haar familie te steunen. We bezoeken haar regelmatig, de huur van haar appartement wordt betaald en ze krijgt goede medische begeleiding. Met die steun kon ze ook een kachel en dekens kopen. Steeds als we langskomen, vertelt ze iets meer. Dat ze heimwee heeft naar Syrië. En dat ze zich zorgen maakt over haar kinderen. Maar ook dat ze zo enorm dankbaar is. Vooral omdat we de tijd nemen om naar haar verhaal te luisteren. ‘Mag ik je verhaal doorgeven aan mensen in mijn thuisland?’, vraag ik. ‘Natuurlijk. Dankzij hen kunnen we overleven. En zeg erbij dat we hier veilig zijn. Het is hier niet makkelijk voor ons, maar het is beter dan in Syrië. Ik hoop dat er vrede komt in Syrië. Dan gaan we zeker terug.’ Edwin Visser woont met zijn gezin in Jordanië. Hij werkt als landendirecteur voor de organisatie Medair.
11
DADELIJK! PRIKBORD WORD JIJ DE MASTERSTUDENT DIE INTERNATIONALE BELEIDSERVARING OPDOET? Ben jij masterstudent en heb je interesse in internationale politiek en ontwikkelingslanden? Dan SOLLIC ITEER heeft Woord en Daad een mooi SNEL! aanbod. Van medio augustus tot medio december 2016 bieden wij plaats aan vier masterstudenten om zich te ontwikkelen tot scherpe politieke waarnemers op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en internationale politiek. Het gaat om een opdracht die maximaal twee dagen per week kost. Wat ga je doen? Je begint met een reis naar Ethiopië, samen met Woord en Daad-medewerkers. In een week tijd kijken we hoe Nederlandse politieke beslissingen op het gebied van bijvoorbeeld internationale handel en voedselzekerheid van invloed zijn op dat land. Je zult ontdekken dat Nederland niet alleen via ontwikkelingshulp, maar ook via internationaal-politieke beslissingen iets kan betekenen voor mensen in ontwikkelingslanden. Teruggekomen ga je met de andere masterstudenten enkele Kamerleden op de huid zitten, met scherpe columns en adviezen. Geïnteresseerd? Stuur je sollicitatiebrief nog voor 16 juni a.s. naar Woord en Daad. Op 22 juni vinden de sollicitatiegesprekken plaats in Den Haag. Meer informatie: www.woordendaad.nl/studenten
10
GEEF ZE EEN TIEN! VOOR BASISSCHOLEN Samen met Driestar Educatief start Woord en Daad een actie voor basisscholen, Geef ze een tien! Doel: geld inzamelen voor docentenopleidingen in Haïti, Sierra Leone en Nepal. Want alle leerlingen willen een toffe meester of juf voor de klas, of ze nu in Nederland wonen of ergens anders. Ideeën en informatie: www.geefzeeentien.nl of neem contact op met Janneke Witzier,
[email protected].
Cashew, de noot aan de man! In het maartnummer van Werelddelen introduceerden wij het nieuwe jaarthema. Daarmee zorgen we voor werkgelegenheid en inkomen voor boeren in Burkina Faso en Benin. Zelf ‘eerlijke’ cashewnoten bij de borrel? Ons jaarthema steunen? Kijk voor meer informatie op www.cashewdenootaandeman.nl
12
WERELDDELEN / JUNI 2016
DOOR ANNEMARIE ROZENDAL, MEDEWERKER KERKENRELATIES
VER WEG
t
WAT DOET WOORD EN DAAD VOOR MIGRANTEN? Lange rijen vluchtelingen, overvolle boten die tot levensgevaarlijke situaties leiden. De beelden raken ons. We horen dit via veel kanalen ook terug van onze donateurs. Regelmatig krijgen we de vraag: ‘Wat doet Woord en Daad?’
t
13
VER WEG
Naast twee kleinschalige projecten in Griekenland en Jordanië, richt Woord en Daad zich met name op het creëren van perspectief in de regio. Daar kunnen we vanuit onze ervaring het meeste bijdragen. Voor veel jongeren in Oost-, West- en Noord-Afrika trekt een nieuw bestaan aan de overkant van de Middellandse Zee. Woord en Daad wil die zuigkracht verzwakken door een eerlijk beeld neer te zetten van de gevaren die aan migratie kleven, en de uitdagingen waar migranten mee te maken krijgen tijdens en na hun tocht naar Europa. Met visie bouwen we mee aan een toekomstbestendig bestaan in de eigen regio. Via ontwikkelingssamenwerking pakken we de wortel aan van datgene wat mensen uit de samenleving wegduwt. Het gaat erom dat jongeren kansen hebben doordat er bijvoorbeeld baanperspectief is, en dat ze in staat zijn deze kansen daadwerkelijk te
Onze aanpak in 6 stappen:
14
1
2
3
KWALITATIEVE VAKOPLEIDINGEN We zijn ervan overtuigd dat het belangrijk is dat in de omgeving van herkomst kwalitatief goede opleidingen beschikbaar zijn. Met leraren die gedreven zijn hun vak over te brengen en die een voorbeeld zijn voor jongeren. Omdat we geloven dat jongeren dáár gemotiveerd raken en daadwerkelijk gevormd worden om te werken aan hun land, zodat vertrekken geen betere optie meer is.
MATCH TUSSEN VRAAG EN AANBOD OP DE ARBEIDSMARKT Geen vakopleidingen tot automonteur, als er een overschot aan automonteurs is. Maar wel een opleiding tot installateur van zonnepanelen als hier in de markt tekort aan is. Helaas zien we dat de match tussen vraag en aanbod te vaak ontbreekt. Onvoldoende informatieuitwisseling tussen verschillende scholen, het bedrijfsleven en overheden ligt hieraan ten grondslag. Woord en Daad wil deze informatie-uitwisseling verbeteren en investeert daarom in netwerken. In de vakopleidingen trainen we teams om flexibel in te springen op de kansen in de markt. Zodat jongeren een zinvolle opleiding krijgen, waar ze in hun toekomst veel profijt van hebben.
ARBEIDSBEMIDDELING Na het afronden van de opleiding begint de zoektocht naar een baan. Woord en Daad investeert in arbeidsbemiddeling. Geen grote luxe kantoren, maar wel een goed ingerichte plek, waar jongeren de nieuwste vacatures lezen, hun sollicitatiebrief kunnen schrijven en begeleiding krijgen in het voeren van sollicitatiegesprekken. Kortom: een plek waar wordt gebouwd aan zelfvertrouwen en ondernemerschap. We zien dat de formule werkt. Het arbeidsbemiddelingsbureau houdt de vakopleiding scherp op veranderingen in de markt. De vakopleiding profiteert op haar beurt van het netwerk van het arbeidsbemiddelingsbureau en kan op deze manier zinvolle stages invullen.
WERELDDELEN / JUNI 2016
benutten. Investeren in goede programma’s blijft daarom heel belangrijk. We voegen programmaonderdelen aan programma’s toe en kijken ook naar nieuwe gebieden waar de migratieproblematiek aan de orde is. Denk aan de ‘Southern Corridor’ in Ethiopië. Via het project ‘Help in de regio!’ willen wij dit financieel mogelijk maken. Daar hebben we uw hulp bij nodig. Wilt u meewerken aan de aanpak van problemen in de regio? Uw bijdrage is zeer welkom! WILT U BIJDRAGEN AAN DIT WERK? U maakt het voor jongeren mogelijk om gebruik te maken van de kansen in hun regio en zo een toekomst op te bouwen!
WAT KOST DAT, MEEBOUWEN AAN EEN TOEKOMST IN DE EIGEN REGIO? Voor gemiddeld € 750 volgt een jongere een jaar lang een vakopleiding. Dat is € 15 per week. Voor gemiddeld € 175 krijgt een jongere via arbeidsbemiddeling een baan.
Geef voor het project ‘Help in
de regio!’
WWW.WOORDENDAAD.NL
/INDEREGIO
4 TOEGANG TOT FINANCIËLE DIENSTVERLENING In veel landen is het voor jonge mensen heel lastig om toegang te krijgen tot krediet. Woord en Daad spant zich in deze hoge drempel te verlagen. Samen met onze partnerorganisaties proberen we banken en overheden te overtuigen meer leningen te verstrekken. Op die manier willen we het oprichten van eigen bedrijfjes stimuleren. Dit stimuleert de ontwikkeling van een gebied en maakt dat de kansen heel dicht bij huis toenemen. Jongeren zullen dan minder snel denken aan de optie te migreren.
5 WERKEN AAN BEWUSTWORDING EN MENTALITEITSVERANDERING We zien dat migratie lang niet altijd een goed geïnformeerde keuze is en dat er veel onrealistische verwachtingen zijn. We vinden het dan ook belangrijk dat er goede informatie beschikbaar is over de schaduwkanten van migratie. Wat te denken van de uitbuiting, het seksueel misbruik aan de grens en de vele meisjes die richting de prostitutie gesmokkeld worden. Daarnaast speelt de mentaliteit van een persoon en de omgeving een grote rol. We willen graag dat jongeren, families en gemeenschappen worden uitgedaagd mogelijkheden te zien in eigen regio. Samen met onze partnerorganisaties werken we eraan dat die mogelijkheden voorhanden zijn.
6 SAMENWERKING MET DE OVERHEID We willen de verantwoordelijkheid en de rol van overheden niet vergeten. Integendeel, zij moeten worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid om jongeren vast te houden en te investeren in de toekomst. Daarom betrekken we de overheid waar mogelijk bij ons werk en proberen beleid op een positieve manier te beïnvloeden, zodat zaken op een structurele manier worden aangepakt.
15
DOOR MARISKA DIJKSTRA, HOOFD BEWUSTWORDING
VER WEG
GEEN TOEKOM
ED (21) DAREEN HAM ANIË RD JO : IN M NAA ZARQA TS: NTE DARAA EE EM G Ë, VERBLIJFPLAA RI SY THUISLAND: 2012 T: CH LU EV JORDANIË, G WANNEER ETROUWD IN G VAN EEN BABY T: AA ST DAGEN VADER BURGERLIJKE SINDS ENKELE KOERIER WERK:
WAAROM BENT U GEVLUCHT? Door de oorlog in Syrië. Tijdens een bombardement werd ons huis getroffen door een bom. Twee ooms werden bovendien door het leger gekidnapt, gemarteld en gedood. We zagen hun lichamen later op straat liggen. Dat heeft ons doen besluiten weg te vluchten. Ook mijn vrouw heeft de verschrikkingen van de oorlog van dichtbij meegemaakt. Haar huis werd ingenomen door soldaten. Alle mannen in het huis werden doodgeschoten, terwijl de vrouwen moesten toekijken.
16
Syrië. Verder mis ik het om te kunnen werken. Ik zat nog op school toen we vluchtten, maar ik hielp mijn vader met het transporteren van groenten, van boerderijen naar de winkels. Dat vond ik leuk om te doen.
HOE GEVLUCHT? Ik ben samen met mijn moeder gevlucht. We zijn gaan lopen. Het was een spannende tocht, want we moesten de grenscontroles zien te omzeilen. Dat is gelukt. Het kostte ons 10 dagen om de 23 kilometer tussen Dara en Jordanië te overbruggen. Daar zijn we eerst opgevangen in een vluchtelingenkamp. Later zijn we verhuisd naar Zarqa. Hier heb ik mijn vrouw leren kennen. Hier zijn we ook getrouwd.
KUNT U UW WOONOMSTANDIGHEDEN BESCHRIJVEN? Het huis waarin we nu wonen is klein. Het heeft maar één kamer. Daar doen we alles in: koken, eten, slapen. Het toilet is buiten en dat moeten we delen met andere gezinnen. We hebben geluk dat de huurprijs niet zo hoog is. Andere families hebben hoge kosten, terwijl ze geen geld hebben. Dat is een groot probleem. Wij ontvangen een klein bedrag om van rond te komen. Werken mogen we hier niet. Maar soms kan ik een klusje voor iemand doen en dan krijg ik er iets voor. Dat is fijn, want we hebben het niet breed. Ik ben heel dankbaar dat ik nu op mezelf woon en niet meer in het vluchtelingenkamp. Daar voelde ik me niet veilig, met zoveel mensen op elkaar. Ik vond het ook moeilijk om mensen te vertrouwen.
WAT OF WIE MIST U HET MEEST? Ik mis mijn familie die is achtergebleven. En ik mis ons huis in
TOEKOMSTDROOM? Ik droom ervan terug te gaan naar een vreedzaam Syrië.
WERELDDELEN / JUNI 2016
MST IN SYRIË
DICHTBIJ
NAAM: OSAMA CHOBAT (21 JAA R) VERBLIJFPLAATS: APELDOORN, NEDERLAN D THUISLAND: SYRIË, VOORSTAD VAN DA MASCUS WANNEER GEVLUCHT? AUGUSTUS 2015 BURGERLIJKE STAAT: SINGLE STUDIE: ECONOMIE AAN DE UNIVE RSITEIT VAN DAMASCUS
WAAROM BENT U GEVLUCHT? Ik ben gevlucht vanwege de oorlog in mijn land, Syrië. Tot 2011 had ik een goed leven. Na de revolutie veranderde alles. Bommen, beschietingen, kidnappingen. Vrienden van mij werden gedood. Wij ontvluchtten ons huis vanwege bombardementen. Het huis van mijn oom lag veiliger, hoewel veilig een relatief begrip is in Syrië. Toen ik aan mijn vader vertelde dat ik wilde vluchten, was hij eerst boos. Maar later begreep hij het. Voor mij is in Syrië geen toekomst. Hij gaf me al het geld dat hij had om een veilige tocht te kunnen betalen. HOE GEVLUCHT? Vanuit Syrië ben ik met het vliegtuig naar Turkije gereisd, later nam ik de boot naar Kos. Daarna ben ik via Macedonië verder Europa in gegaan. Lopend, met de boot, met de bus, en het laatste stuk kon ik meerijden. Mijn vlucht duurde in totaal een maand. Ik heb onderweg vreselijke dingen gehoord, mensen die gedwongen werden om met veel te veel mensen op onveilige boten te stappen en uiteindelijk verdronken. Gelukkig trof ik een persoon die wel lette op veiligheid. WAT OF WIE MIST U HET MEEST? Mijn familie. Mijn vader en twee broers. Mijn moeder was al voor de oorlog overleden, ze was ziek. Ik was toen veertien jaar.
En ik mis mijn beste vriend, die daar is achtergebleven. Ik mis ook het leven van mijn kindertijd. Het was goed. Maar dat was al lang niet meer zo. KUNT U UW WOONOMSTANDIGHEDEN BESCHRIJVEN? In Macedonië sliep ik buiten op straat. Toen ik in Amsterdam aankwam en ‘s avonds laat aan een echtpaar naar het politiebureau vroeg, mocht ik bij hen thuis slapen. Later hebben ze me op de trein gezet. Dat was een mooi begin van mijn verblijf in Nederland. Nu woon ik bij een christelijke familie in Apeldoorn. Het gezin heeft twee kinderen. Met de zoon van zestien voetbal ik veel. Ik zie hem als mijn broer. Van hun zesjarige dochter leer ik Nederlands spreken. Want zodra ik overstap op het Engels, roept ze: ‘Osama, wat zeg je?’ HEEFT U EEN TOEKOMSTDROOM? In Syrië droomde ik van vrede. Maar na vier jaar oorlog verloor ik m’n hoop: het werd erger en erger. Nu ik in Nederland ben, hoop ik mijn studie weer te kunnen oppakken en later een baan te vinden. Meer lezen over de vlucht van Osama? Een uitgebreider interview is te lezen op www.woordendaad.nl/osama
17
DOOR KEES VREEKEN, COMMUNICATIEMEDEWERKER
DICHTBIJ
OOG EN HART VOOR VLUCHTELINGEN… IN HET LAND Onze achterban heeft oog en hart voor vluchtelingen. Ga mee naar Sprang-Capelle, Elst en Driesum en ontmoet enthousiaste mensen die zich inzetten voor hun naaste in nood.
JUBILEREND KOOR ZINGT VOOR VLUCHTELINGENHULP In december 2015 bestond het ’s-Grevelduins mannenkoor ‘De Lofzang’ 25 jaar. Op de nieuwjaarsreceptie in januari werd daar al uitgebreid bij stilgestaan. Maar de kroon op het jubileum was het feestelijke jubileumconcert in de Hervormde Kerk van Sprang-Capelle (Hoofdstraat). De opbrengst was bestemd voor het project Help Vluchtelingen Nu van Woord en Daad. Voor Woord en Daad is het Brabantse koor overigens geen onbekende, want regelmatig treedt het op voor het werk van Woord en Daad. Het concert werd mede luister bijgezet door mannenensemble Ethan uit Sliedrecht en muziekgroep Laudate Dominum uit Veen. De opbrengst bedroeg ruim € 750, door het koor afgerond naar € 800.
COMITÉ ELST DIENSTBAAR VOOR VLUCHTELINGEN Leden van het Woord en Daad-comité te Elst beginnen hun vergadering altijd met een Bijbelgedeelte en gebed. Onlangs lazen ze over Naomi en Ruth, eigenlijk twee vluchtelingen die hun geboorteland hadden verlaten. Dat motiveerde het comité opnieuw in hun werk voor het project Help Vluchtelingen Nu, vertelt comitélid Anton Brinkman. Hoewel ze in de gemeente Rhenen geen grootschalige opvang kennen, is hij zo’n 16 jaar terug wel persoonlijk betrokken geweest bij een asielzoekerscentrum in Elst. ‘Wekelijks kwam ik er om in gesprek te gaan met de bewoners en spelletjes te doen met de kinderen. Het mooie was dat er ook wel eens herkenning mocht zijn vanuit Gods Woord,’ aldus Anton. ‘We hopen dat onder de vluchtelingen ver weg en dichtbij het werk van Woord en Daad zo ook nog dienstbaar mag zijn tot Zijn eer en tot uitbreiding van Zijn koninkrijk.’
18
WERELDDELEN / JUNI 2016
DRIESUMER VROUWEN ORGANISEREN MARKT VOOR VLUCHTELINGEN In het hoge noorden organiseert vrouwenvereniging Dient de Heere (vereniging A en B) jaarlijks een verkoping voor het goede doel. Jikke Keizer-Rozema (tweede presidente van vereniging B) licht toe: ‘Wij gaan langs de winkels en vragen de winkeliers goederen ter beschikking te stellen voor de verkoping. Dat vragen we ook aan gemeenteleden. Door jong en oud kunnen die dag diverse spellen gespeeld worden.’ Jaarlijks kiezen de verenigingen een doel en in 2015 was dat het vluchtelingenproject van Woord en Daad. ‘In de kranten en het nieuws zien we zoveel nood van mensen die op de vlucht zijn terwijl wij hier genoeg te eten hebben en een goed huis hebben om te wonen. Wat ons bijzonder aanspreekt in de aanpak van Woord en Daad is dat ze ook mensen op locatie helpen. Dus hulp in de landen van de conflictgebieden zelf.’
HULP AAN VLUCHTELINGEN: DE EERSTE RESULTATEN Vanaf de zomer van 2015 verleent het Christelijk Noodhulpcluster (aanvankelijk op kleine schaal, later grootschaliger) hulp aan vluchtelingen in Europa en in het Midden-Oosten. Ook ondersteunen we programma’s in landen waar veel jongeren geneigd zijn hun geluk elders te beproeven. Op onze website kunt u een rapportage downloaden over de eerste resultaten van deze hulpverlening. Samen met Dorcas, Red een Kind, Tear en ZOA (het Christelijk Noodhulpcluster) steunen we programma’s in Burkina Faso, Ethiopië, Griekenland, Hongarije, Jordanië, Macedonië en Servië. Benieuwd? Ga naar www. woordendaad.nl/vluchtelingen.
WAT KUNT U DOEN? Wil je meer te weten komen als kerk, jongerenvereniging of school? Nodig ons uit! Vraag een voorlichting aan via
[email protected]. We komen graag langs met een mooie presentatie over ons werk. Mogelijkheden te over, informeer gerust. Regelmatig komen kinderen in het land spontaan in actie. Bijvoorbeeld Joanne, die ons schreef: ‘Hallo Woord en Daad! Ik heb de auto gewassen. En nu heb ik 20 euro verdiend. Maar dat geld wil ik graag aan de vluchtelingen geven.’ Geweldig! Zie ook www.woordendaad.nl/kids en www. woordendaad.nl/jongeren.
Komt u graag in actie en hebt u wat hulp nodig? Neem contact met ons op via 0183-611 800. We denken graag mee! Meer informatie over het project ‘Help in de regio!’, waarmee we het werk onder vluchtelingen steunen, vindt u op onze website. Giften kunt u overmaken op IBAN NL64 RABO 0385 4870 88 o.v.v. Help in de regio.
Uw steun is welkom. Hartelijk dank!
19
Hallo jongens en meiden, Kamperen is leuk, toch? Lekker op de camping nieuwe vrienden maken, buiten leven, barbecueën, veel te laat gaan slapen in je tentje. Echt een heerlijk vakantiegevoel! Helaas is niet voor iedereen in een tent slapen een feest. Jij hebt vast ook beelden gezien van vluchtelingenkampen in bijvoorbeeld Jordanië of Libanon. Ook een hele verzameling tenten bij elkaar, maar deze staan niet op een gezellige camping. Als je deze vluchtelingen in de ogen kijkt, zie je veel verdriet in hun blik. Gevlucht uit hun eigen huis, vertrouwde wijk en stad. Gevlucht voor oorlog en geweld. Met weinig spullen op zoek naar een veilige plaats om te wonen. Waarheen? Voor hoe lang? Komen ze ooit weer terug in hun eigen land, stad of huis? Niemand die het weet…Pijnlijk om zoveel verschillen te zien tussen jouw leven en dat van deze gezinnen op de vlucht.
Meer leuks vind je op:
www.woordendaad.nl/kids
Woord en Daad wil deze mensen graag helpen. In een land als Jordanië, door deze mensen op te zoeken en medische zorg te geven als dit nodig is. Maar nog liever willen we dat de mensen in hun eigen land kunnen blijven wonen. Omdat daar genoeg werk is, iedereen een goede opleiding kan krijgen en er vrede is. Heel hard nodig, want zo voorkom je dat er nog meer kinderen in een tent in een vluchtelingenkamp terecht komen! Bid je mee voor de veiligheid van de vluchtelingenkinderen?
Groetjes Janneke Witzier
Doe mee en win! Los jij dit raadsel op? Ieder plaatje is een letter. Schrijf de letters onder de plaatjes. Welke zin ontdek jij? Stuur de oplossing vóór 22 juli op naar Wereldkids, Postbus 560, 4200 AN Gorinchem. Vermeld altijd naam, adres, leeftijd. Je kunt ook mailen naar
[email protected]. Wie weet win jij de prijs!
H E L P _
_
_
_
V L U C H T E L I N G E N _
_
_
_
_
_
_
N U
! _
_
20
_
_
_
_
_
_
_
V: V
I: I
U: U
H: H
C: C
E: E
T: T
P: P
N:N
G: G
L: L
WERELDDELEN / JUNI 2016
DOOR MARLIES MORET - EINDREDACTEUR
ACTIE IN UITVOERING
DICHTBIJ
Fiere koningin
Loeigoede actie
Zondagsschool helpt!
Comitélid Alinda Oostenbroek uit Houten zag haar kans schoon toen H.M. koningin Máxima in de buurt was. Ze overhandigde onze koningin een exemplaar van FIER, het eenmalige magazine van Woord en Daad voor ‘eerlijke’ vrouwen. Vol tips en verhalen over bewust(er) consumeren en duurzaamheid. Hopelijk heeft de koningin het magazine met belangstelling gelezen. FIER is echt voor iedereen!
Voor de liefhebbers is biest, het tweede melkmaal na de geboorte van een kalf, een ware delicatesse. Jaarlijks verkoopt de familie Korevaar uit Bleskensgraaf zo’n 60 liter biest, tegen een kleine bijdrage. De opbrengst komt geheel ten goede aan het werk van Woord en Daad. Hartelijk bedankt! Deze foto is genomen op de dag dat een deel van de koeien voor het eerst weer naar buiten mocht.
De zondagsschool van de Hervormde Gemeente in Rijssen verkocht 750 zakjes stroopwafels, onder meer dankzij sponsoring van lokale supermarkt Plus Ter Maat. Alicia Schothans, één van de organisatoren, vertelt: ‘De kinderen zien genoeg van de vluchtelingenproblematiek en zijn dan ook erg betrokken.’ € 1.255,29, de mooie opbrengst, is bestemd voor Help Vluchtelingen Nu. Bedankt allemaal!
Meer acties: www.woordendaad.nl/kids, www.woordendaad.nl/jongeren, www.woordendaad.nl bij actueel nieuws.
Inkomsten tot en met eerste kwartaal 2016 Woord en Daad hecht eraan om op transparante wijze haar giften te verantwoorden. Dit overzicht geeft inzicht op hoofdlijnen. Wilt u het totaaloverzicht zien? Ga naar: www.woordendaad.nl/ verantwoording. Hebt u geen internet? Schroom niet en bel ons gerust voor meer informatie.
LAND Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Bangladesh Bangladesh Bangladesh Benin Benin Benin Burkina Faso Burkina Faso Burkina Faso Burkina Faso Burkina Faso Colombia
PROGRAMMA Agrarische ontwikkeling Algemeen Hulpverleningsfonds Beleidsbeïnvloeding Boer en Bedrijf BusinessPlatform en BusinessPartners Doorleerfonds Economische ontwikkeling Gift of love Indeed Jaarthema Vakonderwijs doe het zelf Kinderhulp MFS Nalatenschappen en legaten onderwijs Overige inkomsten PartnerPlan Sponsoring Huizenbouw Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Water Sanitatie en Hygiëne Agrarische ontwikkeling Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Voedselzekerheid Agrarische ontwikkeling Onderwijs Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Vernieuwing onderwijs Voedselzekerheid Onderwijs
BEDRAG 20.000 336.508 81.876 2.170 39.672 19.759 35.000 17.874 2.989 5.788 13.966 500.000 63.680 14.436 77.031 100.530 2.313.596 32.285 205.579 24.235 162.243 31.432 3.921 704.655 7.228 57.696 7.400 11.122 30.276
Colombia de Filipijnen de Filipijnen de Filipijnen de Filipijnen Ethiopië Ethiopië Ethiopië Ethiopië Ethiopië Guatemala Guatemala Haïti Haïti Haïti India India Jordanië Liberia Nepal Nicaragua Oeganda Oeganda Sierra Leone Thailand Tsjaad Tsjaad Vluchtelingen TOTAAL
Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Agrarische ontwikkeling Noodhulp Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Agrarisch beroepsonderwijs Algemeen Noodhulp onderwijs Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Water Sanitatie en Hygiëne Agrarische ontwikkeling Onderwijs Gezondheidszorg Onderwijs Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Onderwijs Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Noodhulp Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Noodhulp Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling Agrarisch beroepsonderwijs Agrarische ontwikkeling Onderwijs Onderwijs Agrarisch beroepsonderwijs Onderwijs Noodhulp Overige inkomsten
60.000 6.209 3.676 3.100 106.193 31.824 124.630 10.452 43.206 60.281 345.817 11.616 19.247 42.054 139.479 8.592 9.120 5.000 10.000 2.855 11.962 5.000 50.100 323.038 5.000 62.500 35.000 30.738 89.747 6.579.382
21
DOOR ELS HOGENDOORN, MEDEWERKER BEWUSTWORDING
DICHTBIJ
‘De smaak is niet anders dan die van gewone koffie, het is psychisch. Ik geniet er nu extra van.’ Misschien komt dit zinnetje u bekend voor. Dat kan, het is namelijk te lezen in FIER, hét vrouwenmagazine dat Woord en Daad in samenwerking met uitgeverij Jongbloed heeft gepresenteerd. Een tijdschrift, koffie, cashewnoten: Woord en Daad is nog meer dan sponsoring of collectes. Jarenlang is er vooral geïnvesteerd in de ontwikkeling van onderwijs en andere voorzieningen in onze partnerlanden. En met succes. We zien onze partners noodzakelijk werk verrichten en mensen tot bloei komen door de mogelijkheden die zij dankzij een steuntje in de rug vanuit Nederland kunnen benutten. De laatste jaren echter groeit het besef dat niet alleen in deze landen een ontwikkeling nodig is, maar juist ook in ons eigen land. Ons gedrag, of dit nu over geld uitgeven, energiegebruik of consumptiepatroon gaat, werkt door tot in de sloppenwijken van Bangladesh, en sijpelt de bodem in van de koffievelden in Nicaragua.
positieve gevolgen daarvan terug te zien in betere leefomstandigheden voor de koffieboer en zijn gezin. Kinderen hebben hierdoor de kans op beter onderwijs en zodoende ook op een betere toekomst. In FIER komt Elba Chavarria (49) uit Nicaragua aan het woord. Zij draait nu zes jaar mee in het Fairtrade programma van PAC, een partnerorganisatie van Woord en Daad. ‘Het (werken in een cooperatie; red.) betekent dat ik er niet alleen voor sta.’ Woord en Daad ondersteunt samen met KaarsKoffie Elba en haar collega’s in Nicaragua in hun strijd tegen armoede en zijn vastbesloten om nog meer voor hen te betekenen. De strijd tegen armoede zit dus ook in ons dagelijks kopje koffie!
KASSABON ALS GELOOFSBELIJDENIS De afdeling Bewustwording van Woord en Daad heeft als taak dit onder de aandacht te brengen. FIER is hier een mooi voorbeeld van: het magazine benoemt diverse knelpunten in ons consumptiegedrag. Maar biedt tegelijk ook mooie tips en overdenkingen: ‘Elke kassabon is een geloofsbelijdenis’, is een uitspraak waarbij je best even stil kan blijven staan. Ook het hierboven genoemde citaat over koffie komt uit FIER, uit een artikel over eerlijke en dus heerlijke koffie. EERLIJKE KOFFIE Een koffieboer heeft meestal niet de kans gehad zich extra te verdiepen in het telen van koffie of bedrijfsvoering. Keurmerken als UTZ, Rainforest Alliance en Fairtrade zorgen dat boeren wel deze kansen krijgen. Zodra een koffieplantage floreert, zijn de
22
Meer tips over duurzaamheid? Direct toe te passen bij u thuis! Bestel FIER via www.woordendaad.nl/FIER. Met het aankoopbedrag steunt u het werk van Woord en Daad. Heerlijke KaarsKoffie, met een eerlijke prijs voor de koffieboeren, bestelt u via www. woordendaad.nl/koffie. Dat geeft een prettige nasmaak!
> COLUMN DOOR EDDIE KROONEMAN – POLITIEK ADVISEUR
BIJDRAGEN AAN PERSPECTIEF ‘Vakopleidingen en banen, vooral voor jongeren, zijn cruciaal in het bieden van perspectief aan zowel de lokale bevolking als vluchtelingen in Afrika.’ Een citaat van minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, vlak na haar bezoek aan Ethiopië eerder dit jaar. In eerste instantie zou je denken dat dit een uitspraak is waarmee de minister haar beleid van hulp en handel verdedigt. Goede vakopleidingen, banen creëren, perspectief bieden voor jongeren: dat is toch bij uitstek waar we met ontwikkelingssamenwerking aan willen bijdragen? Wanneer we kijken naar de context van de uitspraak, blijkt het net even anders te liggen. Niet het ontwikkelingsbeleid in het algemeen wordt hier verdedigd, maar heel specifiek de Nederlandse inzet om migratie vanuit Afrikaanse landen als Ethiopië tegen te gaan. Sinds Nederland en Europa geconfronteerd werden met het migratievraagstuk, lijkt er ook een verschuiving plaats te vinden in het denken over ontwikkelingssamenwerking. Plots schieten programma’s die beogen de ‘grondoorzaken van migratie’ aan te pakken als paddenstoelen uit de grond. Niks mis mee, zou je zeggen: prima om te werken aan ontwikkeling om migratie vanuit Afrika te stoppen. Maar de praktijk is weerbarstig. Onderzoek laat zien dat wanneer een land zich ontwikkelt, er juist méér mensen zullen emigreren. Dit zal aanhouden tot een land ongeveer een middeninkomensstatus heeft, waarna de emigratie weer langzaam afneemt. Weet de minister dit ook, maar laat ze dat om politieke redenen in het midden? Of is haar beleid op onjuiste aannames gebaseerd? Wat Woord en Daad betreft gaat het er niet om migratie te stoppen, maar om een concrete bijdrage te leveren aan ontwikkeling van personen, gemeenschappen en landen in armoede. Migratie kan daarbij een positieve rol spelen, maar kan ook desastreus uitpakken. Denk aan mensensmokkel en uitbuiting. Perspectief dichtbij huis is inderdaad essentieel. Tegelijk zou migratie die plaatsvindt een drievoudige winst moeten opleveren: winst voor het gebied van herkomst, het vestigingsgebied én de migrant zelf. De uitspraak van minister Ploumen voelt wat ongemakkelijk als die in het kader staat van het stoppen van migratie. Maar in het kader van bijdragen aan ontwikkeling en perspectief, is ze uit ons hart gegrepen.
COLOFON Werelddelen is een gratis kwartaaluitgave van Woord en Daad voor belangstellenden. Op verzoek kunt u ook alleen ons decembernummer ontvangen. Woord en Daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief. We willen hiermee een bijdrage leveren aan duurzame verandering in Nederland en wereldwijd. WOORD EN DAAD Postbus 560, 4200 AN Gorinchem Spijksedijk 16E, 4207 GN Gorinchem Tel. 0183-611800 Fax 0183-611808
[email protected] www.woordendaad.nl RAAD VAN BESTUUR Ir. Jan Lock Rina Molenaar MSc RAAD VAN TOEZICHT Voorzitter Ds. C. Westerink, Rijnsburg Secretaris P.W. Nobel RA, Zwijndrecht Mr. M.A. Overbeeke-Boer, Dordrecht Ing. C. van Burg, Spui (gemeente Terneuzen) Dr. P. Honkoop, Barendrecht Ing. B. Jaspers Faijer, Rouveen Dr. R. Toes, Oud-Beijerland KERNREDACTIE Peter Boer, Rina Molenaar MSc (hoofdredacteur), Marlies Moret-Verwoerd (eindredacteur), Aukelien Wierenga BANKIERS IBAN NL64 RABO 0385 4870 88 IBAN NL67 ABNA 0509 8115 66 t.n.v. Woord en Daad, Gorinchem Woord en Daad is een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) RSIN-nummer 004275871 GIFTEN/ONTVANGSTBEVESTIGING Giften zijn hartelijk welkom. Projectnummer jaarthema Cashew de noot aan de man!: JTH16. Om kosten te besparen zenden we geen ontvangstbevestigingen voor giften met een bedrag lager dan € 1.000,-. Wilt u toch een ontvangstbevestiging, vermeld dit dan duidelijk op uw overschrijving. Bent u ondernemer en wilt u bijdragen aan het werk van Woord en Daad? Kijk op www.woordendaad.nl/ondernemers. Doelbestedingsratio 2015: 92,07%. VOOR TESTAMENTAIRE BESCHIKKINGEN luidt ons adres: Stichting Woord en Daad, gevestigd te Gorinchem. Onze stichting is ingeschreven onder nummer 41118168, bij de Kamer van Koophandel te Utrecht en staat onder controle van een registeraccountant. GRAFISCHE VERZORGING Reprovinci FOTO’S Thom Deelstra DRUK De Groot Drukkerij b.v. Dit magazine is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier. OPLAGE 75.000 exemplaren OVERNAME ARTIKELEN Overname van artikelen is prima! Graag met bronvermelding. ISSN 1871-9570
‘Bijna elke familie heeft wel een verhaal van een oom of vader of neef die vermist is. Vreselijk. Je weet niet waar hij is. Zelf ben je al in een ander land. Dat is moeilijk voor te stellen. Vorige week nog sprak ik een vrouw. Ze zei: ‘Mijn man is weggegaan. Hij ging boodschappen doen en is nooit meer teruggekomen’. Ze had geen idee waar hij nu is, of hij nog leeft. Ongelooflijk.’
Tekst: Edwin Visser Foto: Medair
HELP IN DE REGIO! WWW.WOORDENDAAD.NL/INDEREGIO