Editie 1 - September 2013
KR A NT VOOR VOLLEGRONDS TELER S
De kunst van broccoli telen
‘We vormen een ijzersterk team’ anderen. De juiste markt voor de juiste partij vinden; daar draait het om. Binnen Best of Four wordt de prijsvorming in de gaten gehouden en wordt er voor de verkoop nauw overlegd met de handels partijen en voor het te verkopen volume met de teler.” Sabine is secretaris van Best of Four, maar dat is voor René geen reden niet kritisch te zijn. “Ik maak gebruik van GMO. Natuurlijk. Maar wat mij betreft schaf fen ze het direct af. Dan zou ik nóg lid blijven van Best of Four, want ze nemen je veel werk uit handen. Daarbij komt dat je collectief meer zaken voor elkaar krijgt en sterker staat dan alleen. Dat is in deze roerige tijden toch belangrijk.” Na een aantal jaren van groei, is het lan delijke areaal broccoli de laatste 2-3 jaar
Sabine van den Berg (42) en René Verdonk (41) telen in het Noord-Hollandse Wervershoof 160 hectare broccoli. Areaal en bijbehorende mechanisatie zijn in de loop van de jaren meegegroeid met de vraag, mede met dank aan GMO via telers vereniging Best of Four. Gezondheid is geen vanzelfsprekend iets, hebben ze ervaren. “Dat geeft toch een andere blik op waar je mee bezig bent.”
redelijk stabiel. Dat geeft aan dat het niet echt hosanna is in deze teelt. Toch voelen Sabine en René Verdonk er zich prettig in. “De teelt moet een uitdaging voor je zijn. Zolang we niet het gevoel hebben
René Verdonk rijdt langs een van de
lang iets anders doen. Maar zeg wat dat
opeens heel anders uit als je partner dit
dat we ieder jaar hetzelfde kunstje doen,
percelen van zijn 160 hectare broccoli.
betreft nooit nooit. Soms dagdroom ik.
overkomt. Dan ga je je toch afvagen
en er blijft aan het eind van het jaar wat
De eerste rijen broccoli hebben een groei
Bijvoorbeeld van een hotel in de bergen
waar je het allemaal voor doet.” In april
over, gaan we door.”
achterstand. “Eenden’, legt Verdonk uit.
in Oostenrijk. Dat krijg je als je ieder jaar
was de laatste chemo. “Sindsdien gaat
“Laatst heeft iemand een splinternieuw
op wintersport gaat en rondkijkt naar
het weer de goede kant op en maken we
wildkanon tussen de broccoliplanten van
mogelijkheden voor ondernemen.”
weer plannen.”
daan gejat. Hij was over een paar percelen
“Sabine en ik vormen een ijzersterk Investeren
team. Zonder haar zou ik het absoluut
René en Sabine Verdonk investeren bijna
niet redden. Met zijn tweeën ben je wel
Bij een volgend perceel staat een horizon
ieder jaar om het bedrijf beter te maken.
kwetsbaar, blijkt nu. Het zou prettig zijn
taal heen-en-weergaand laserkanon om
“Vorig jaar namen we bijvoorbeeld GPS
om een goede vervanger op het bedrijf
daarmee de eenden weg te houden. “Dat
op de plantmachine en schoffel. Dat zat
te hebben. Daar ga ik in ieder geval wel
werkt, maar je kunt dat ding niet zomaar
al op de trekker, maar om probleemloos
naar op zoek.”
overal neerzetten.” Hij wijst op paarden
acht rijen tegelijk te schoffelen moet
op een weiland verderop. “Die mag je
er ook op de plantmachine en schoffel
Best of Four
en door de sloot er naartoe gelopen.”
colofon In ‘t veld is een uitgave van:
natuurlijk niet wegjagen met je laser.”
een GPS-ontvanger. Die zorgen voor de
Verdonk zette tot 2009 zijn broccoli af
Adres:
Op het perceel daar weer naast is de
fijnregeling.
via telersvereniging De Brassica Group.
Contact:
[email protected] en
eerste 50 meter vrijwel compleet weg
Toch zijn we niet altijd haantje de voor
Vanwege toenemende regelgeving rond
gevreten. Verdonk schrikt er van. Daar
ste met investeren. Ik heb bijvoorbeeld
GMO bleek het aantal leden van 15
Hoofd-
moet hij vanavond de laser maar naar
geen laaddocks. Investeren in een kuil
echter te klein. Sinds 2009 is de Brassica
redacteur: Jacco Strating
verplaatsen. Gaat hij die schade nu
voor een seizoen van 20 tot 22 weken
Group onderdeel van Best of Four, met
Redactie: Theo Brakeboer, Ellis Langen, Jacco Strating
claimen bij Faunabeheer? Verdonk
zie ik nog niet zitten. Ik ben prima tevre
verder Tradition, Unistar en WestVeg. Na
Fotografie: Bayer CropScience, Theo Brakeboer,
mompelt iets over tijdverspilling, pakt
den met hoe het nu gaat.”
de fusie had Best of Four 140 leden en
Homburg, Limgroup, Nickerson-Zwaan,
inmiddels is dit aantal gegroeid naar 180.
Syngenta, West Plant Group, NAKAGRO
de accu van de laser op, omdat die
Middel Broekweg 3, 2671 ME Naaldwijk
[email protected]
moet worden opgeladen en gaat verder.
Vorig najaar bleek Sabine borstkanker te
Verdonk prijst Best of Four, vooral omdat
Is op deze manier broccoli telen
hebben. “Dat was een enorme dreun.
hij daarin niet gebonden is aan één af
Ontwerp: Flint Creatieve Communicatie
eigenlijk wel leuk? Verdonk veert op:
Toen heb ik een moment gedacht, we
nemer. “Wij zetten in het verleden altijd
Sales:
Martijn Haas
“Natuurlijk is het leuk. Anders zou ik al
investeren niks meer. De wereld ziet er
af via één partij. Nu leveren we ook aan
Druk:
Control Media
en TuinbouwCommunicatie
Uitgever: Hans van Renssen
Open Field Demo Days
24 – 27 september 2013 Andijk, Nederland
www.demodays.nl
Like ons op facebook.com/openfielddemodays en volg alle ontwikkelingen op het demoveld.
Demodagen vollegrond 2013 Ieder jaar in september vinden de demodagen vollegrond plaats. Veredelaars op gebied van vollegrondsgroenten presenteren dan hun bestaande rassen en noviteiten aan een internationaal publiek. De open dagen vinden vrijwel allemaal plaats in Noord-Holland, waardoor belangstellenden hun bezoek aan meerdere veredelaars kunnen combineren. Op deze pagina een beknopt overzicht van het aanbod.
Bejo Zaden (1)
Sakata Seeds (4)
Waar: Trambaan 1, Warmenhuizen
Waar: Tolweg 13, Zwaagdijk
Wanneer: 24 t/m 28 september
Wanneer: 24 t/m 27 september
Wat: Op de demonstratievelden toont
Wat: Sakata, dat dit jaar haar 100-jarig
Bejo haar wereldwijde assortiment. Op
bestaan viert, presenteert bij Proef
het veld en in speciale kassen worden
station Zwaagdijk haar assortiment.
dit jaar ook de biologische producten
Dit omvat de nieuwste en bekende
gepresenteerd. Bezoekers kunnen daar
Sakata-rassen op gebied van onder
naast een kijkje nemen in het zaadtech
andere broccoli, bloemkool, Chinese
nologisch laboratorium, de faciliteiten
kool, sluitkool, kroten, courgette en
voor zaadverwerking en -verpakking en
spinazie. De ingang van het demoveld
het research center.
is gelegen aan De Gouw.
Contact:
Contact:
Perry Kuilboer, tel. 06 514 405 27
Pieter Vermeulen, tel. 06 537 301 88 of
1
2
3
6 8 4 5
7
Marion Guerrin, tel 0033 672 719 147
Nickerson-Zwaan (2) Waar: Middenweg 15, Dirkshorn
Seminis (5)
Wanneer: 24 t/m 27 september
Waar: Westeinde 161, Enkhuizen
Wat: Onder het thema ‘Fruitful
Wanneer: 24 t/m 27 september
Partnership’ toont Nickerson-Zwaan een
Wat: Seminis, de vollegrondgroenten
groot aantal gewassen en variëteiten,
veredelaar binnen Monsanto, laat
waaronder sluitkool (wit, rood, spits
bezoekers van de open dagen door
en savooie kool), bloemkool, broccoli,
het demoveld in Enkhuizen wandelen.
spruitkool, prei, ui, sla, selderij, bonen,
Daarbij kunnen zij kennis maken met
rode biet, radijs en witlof. Nickerson-
een zeer groot aantal rassen in bloem
Zwaan organiseert haar open dagen
kool, broccoli, kool, ui, wortel, prei, sla
gezamenlijk met de collega-veredelaars
en spinazie. Waaronder ook een groot
Clause en Vilmorin.
aantal nieuwe veelbelovende rassen.
Contact:
Contact: www.seminis.com
3
Marion Vissers, tel. 06 215 870 80
Rijk Zwaan (3)
Syngenta Seeds (6)
Vitalis (7)
Enza Zaden (8)
Waar: Galgeweg 1, Opperdoes en
Waar: Cornelis Kluinweg 28A, Andijk
Waar: Hengelderweg 6, Voorst
Waar: Haling 1E, Enkhuizen
Eerste kruisweg 9, Fijnaart
Wanneer: 24 t/m 27 september
Wanneer: 24 t/m 27 september
Wanneer: 24 t/m 27 september
Wanneer: 24 t/m 27 september en 16
Wat: Op haar ‘Fields of Innovation’ toont
Wat: Vitalis is een specialist in bio
Wat: Op de demopercelen van Enza
september t/m 25 oktober
Syngenta Seeds nieuwe en bestaande
logische zaden en veredelt haar rassen
Zaden kunnen proeven met ijs- en
Wat: Op haar demoveld in het Noord-
rassen voor diverse koolsoorten,
het hele jaar door onder biologische
bindsla worden bekeken. Naast de
Hollandse Opperdoes toont Rijk Zwaan
bloemkool, broccoli, andijvie, spinazie,
omstandigheden. Op de demovelden
bekende rassen zijn er ook nieuwe rassen
dit jaar een breed assortiment broccoli,
courgette, sla en radijs. Daarnaast zijn er
in Voorst presenteert de veredelaar het
te zien. De percelen zijn op afspraak
bloemkool en sluitkool. Wie meer wil zien,
oogstproeven te zien van uien en prei.
complete vollegrondsprogramma, met
te bezoeken. Ook kan dan het hoofd
kan echter ook terecht in het Brabantse
Ook laat het bedrijf verschillende gewas
standaard en nieuwe rassen sla, andijvie
kantoor worden bezocht en kan een
Fijnaart. Daar wordt op de R&D-locatie
beschermingsmethoden zien en worden
en bloemkool. Daarnaast zijn ook
proef met bladgewassen op water
van Rijk Zwaan het volledige aanbod van
veredelings- en teelttechnologieën
diverse variëteiten prei, courgette,
worden bekeken.
vollegrondsrassen een maand lang aan
gedemonstreerd.
venkel en pompoen te zien.
Contact:
het publiek gepresenteerd.
Contact: Joop Hof, tel. 06 533 999 27
Contact: Maarten Vrensen,
Fokke Hoeksma, tel. 06 319 300 13,
tel. 06 230 582 51
Bert Hendrikse, tel. 06 508 854 54,
Contact: John Buijsman, tel. 06 512 674 24 en
Paul Huijs, tel. 06 461 959 44
Arno van Oers, tel. 06 533 050 58
De regenmeter-app Uw digitale regenmeter www.bayercropscience.nl/apps
Voor iOS en Android
GRATIS!
Regenmeter app al volop in gebruik Bayer CropScience heeft dit seizoen
seerd op de GPS-locatie of een gekozen
immers soms percelen op verschillende
de Regenmeter app geïntroduceerd.
postcodelocatie vooral een overzicht
locaties en krijgen zo eenvoudig infor
Inmiddels wordt hier al grof gebruik van
van de neerslag die in een bepaalde
matie over de neerslag op die locaties.
gemaakt; de app is namelijk al meer dan
periode gevallen is. Een teler kan met
De app is beschikbaar voor Apple of
duizend keer gedownload. Met deze
de app terugzoeken hoeveel neerslag
Android smartphone of tablet en is gratis
digitale regenmeter krijgt een teler met
er gevallen is in de afgelopen weken,
verkrijgbaar via de App Store en Google
name inzicht in de hoeveelheid neerslag
maanden of jaren. Dit wordt dan weer
Play store. Bayer CropScience heeft
die op een bepaalde plek in een bepaalde
gegeven in een grafiek. Een teler kan er
inmiddels zeven apps ontwikkeld. Voor de
periode is gevallen. De Regenmeter app
ook voor kiezen om een korte periode
vollegrondsgroenteteelt zijn de volgende
laat echter ook via de Buienradar zien
van 3, 6, 12 of 24 uur terug te kijken.
apps ook interessant;de productoverzicht
welke buien eraan zitten te komen.
De Regenmeter app geeft ook de actuele
2013 app (soort productcatalogus), de
hoeveelheid regenval weer op basis van
herbiciden app (geeft informatie over
Bayer CropScience heeft de Regenmeter
de neerslagregistratie van Buienradar en
de werking van middelen van Bayer op
app gelanceerd omdat regenval grote
de vooruitzichten op regenval.
onkruiden), etiketleeswijzer app (deze
invloed kan hebben op een succesvolle
geeft een uitgebreidere en verdere
gecombineerd met een weblog). Bezoek
teelt van een gewas in de vollegrond.
De app is vooral ook voor telers van
toelichting op de (nieuwe) etiketten) en
www.bayercropscience.nl/apps om een
Hoe werkt de app? De app geeft geba
vollegrondsgroenten interessant. Zij hebben
de uienkennis app (een teelthandleiding
overzicht van de apps te zien.
Nieuwe ijsbergsla Skater: vroegste ras in de markt Tijdens de Internationale Open Dagen in
omstandigheden standhoudt. In dit
Nickerson-Zwaan, zich ontwikkeld tot de
2012 introduceerde groenteveredelaar
eerste commerciële seizoen bleek in de
specialist in alle typen sla. Dit resulteerde
Nickerson-Zwaan een nieuw ijsberg
praktijk ook dat Skater het goed doet op
in 2008 in het overdragen van het
slaras dat in 2013 een recordhouder
zowel zware als lichte gronden. Het ras
ijsbergsla-veredelingsprogramma aan
bleek te zijn: het ras Skater is momenteel
is resistent tegen alle bekende Bremia-
Vilmorin. Voortbouwend op de exper
het vroegste ras in de markt.
fysio’s, dus ook de recent geïdentificeerde
tise van Nickerson-Zwaan, zette Vilmorin
Skater is een compacte ijsbergsla voor
29-31. Verder heeft het ras Nasonovia-
een speciaal veredelingsprogramma op
voorjaar en herfst met snelle krop
resistentie en is sterk tegen rand.
voor Noord-West Europa. Naast Skater
vorming, hoge opbrengst en een mooi
Nickerson-Zwaan is al enkele decennia
zijn op de Open Dagen 2013 nog drie
gesloten omblad. Vanwege de snelheid
actief in de ontwikkeling van nieuwe
andere interessante nieuwe rassen uit dit
is dit ras bij uitstek geschikt voor de
ijsbergslarassen. Binnen de groente
programma te zien: Icedancer, Pursuit
primeurteelt. Telers rapporteren
zadendivisie van moederbedrijf Limagrain
en ICE 14598.
dat deze snelheid ook onder koude
heeft Vilmorin, een zusterbedrijf van
Gekleurde bloemkool moet jeugd aanspreken mutatie, dat is een spontane verandering
proeven wijzen uit dat gekleurde bloem
Amerika staat momenteel wat areaal van
oranje (Orania) gekleurde bloemkool
in het genotype van een plant. Syngenta
kolen prima te bewaren zijn, zonder
deze gekleurde kolen van Syngenta.
van Syngenta op grote schaal getest
ging vanaf toen met deze mutaties aan
problemen tenminste tien dagen.
door verschillende partijen. Het geteeld
de slag in haar veredeling en dat duurde
Momenteel worden de gekleurde kolen
areaal is nu nog niet groot, maar het
tot aan 1998. De kolen zijn geheel tot
geteeld door vijf telers in Nederland.
veredelingsbedrijf verwacht dat er
stand gekomen via traditionele klassieke
In markten als zorginstellingen,
binnen een paar jaar zo’n 25 hectare
veredeling. De gekleurde kolen hebben
groothandel, supermarkten, snijderijen,
van deze gekleurde kolen in Nederland
dezelfde genetische bouw als de witte
cateraars en de horeca wordt nu
staan. Het bedrijf streeft met de
bloemkoolrassen, alleen de concentratie
gekeken hoe deze marktpartijen de
‘kleurtjesbloemkool’ na vooral de jeugd
kleurpigmenten (kleurstoffen) wijkt af.
bloemkoolnoviteiten beoordelen. Tot
Dit jaar wordt de paarse (Depurple),
nu toe zijn de geluiden uit de markt;
aan te spreken. Tijdens de Floriade vorig jaar in Venlo
‘verrassend en innovatief’, maar toch
De gekleurde bloemkolen werden in 1989
bleek dat consumenten de smaak van de
ook een beetje afwachtend gezien de
gevonden door een vollegrondsgroente
paarse en oranjegekleurde bloemkool
afwijkende kleuren. De beschikbaarheid
teler in Denemarken in zijn veld met
niet vonden afwijken van de smaak van
van de gekleurde bloemkolen geldt voor
kool. De koolplanten zijn ontstaan uit een
de bekende witte bloemkool. Bewaar
het ‘Hollandse seizoen’. Ook in Italië en
West Plant Group B.V. Venrayseweg 111, Postbus 3140, 5902 RC Venlo T +31(0)77 - 366 92 92, F +31(0)77 - 366 34 10
[email protected] www.westplantgroup.com
Risico in rassenkeus is altijd voor de teler Firma UrsemZuurbier in Heerhugowaard is groot in de teelt van ijsbergsla en spitskool met daarnaast ook sluitkool. In ijsbergsla wisselt het rassenaanbod snel, door het steeds weer doorbreken van Bremia-resistentie. In spitskool heerst al jaren het unieke bewaarras Marshal. “Iedere winter bekijken we welke rassen we opnemen in ons teeltplan.”
Half augustus is het bij de firma
van je af. Ze moeten even ruim een
Snelle rassenwisseling
Ursem is met het planten van een nieuw
UrsemZuurbier in Heerhugowaard
kilo wegen. Bij het afleverklaarmaken
Door doorbreking van resistentie tegen
ras ‘altijd een beetje voorzichtig’. “Zeker
al een drukte van belang. In de
gaan er een paar bladeren af, wordt de
de Bremia-schimmel verandert het
bij een zaadfirma die relatief nieuw is
verwerkingsr uimte wordt vroege
onderkant bijgesneden en kom je op
rassenaanbod in ijsbergsla snel. Ursem:
in dat gewas. Zaadfirma’s die zich in
wittekool afleverklaar gemaakt. Die kool
het gewenste gewicht van 1 kilo.” De
“Dat is een groot nadeel. Je wordt
ijsbergsla al hebben bewezen kunnen
komt uit de koelcel. Want ook al wordt
oogst loopt door tot eind oktober en
gedwongen over te stappen op een
in de veredeling op Bremia-resistentie
de kool in fases geplant, om aldus een
alle spitskool gaat de koelcel in bij
nieuw resistent ras, terwijl de gebruiks
terugvallen op goede ouderlijnen. Een
doorgaande oogst te realiseren, toch
CA-bewaring.
waarde eigenlijk nog onvoldoende
nieuw bedrijf zal zich eerst met een ras
gaat de kool eerst de koelcel in. Zo kan
UrsemZuurbier teelt het spitskoolras
bewezen is. Het hele teeltseizoen
moeten bewijzen voor die een plekje
altijd de ideale grootte worden geoogst.
Marshal (Nickerson-Zwaan); een uniek
beoordelen we welke rassen we in het
kan veroveren. Als je een paar hectare
Bij de vroege koolrassen is firmant
ras qua bewaareigenschappen. “We
volgende teeltplan zullen opnemen,
van een nieuw ras plant, dat vervolgens
Dolf Ursem vooral gecharmeerd van
telen die exclusief in een groep van
waar we dan in de winter een besluit
niet is te oogsten omdat hij heel anders
Attraction (Nickerson-Zwaan). “Die
5 bedrijven plus nog een onafhankelijk
over nemen. Ieder jaar beproeven we
presteert dan het jaar daarvoor, gaat je
hebben we al vanaf het eerste jaar dat
bedrijf. Die exclusiviteit, daar profiteer
nieuwe rassen. Vorig jaar beproefden we
dat flink geld kosten. Dat risico is altijd
we vroege kool telen, vanaf 2010.
je van als de markt groeit. Op die
in de vroege teelt Skater van Nickerson-
voor de teler.”
Attraction heeft een mooie denige
manier is het een goede teelt. Daar
uitstraling. Je kunt hem effe weg
staat tegenover dat de drempel om
leggen.”
in deze teelt te beginnen hoog ligt. Je moet bijvoorbeeld investeren in
Spitskool
CA-bewaring en verpakkingsmachine.
Voor UrsemZuurbier is de bewaarteelt
Het kost allemaal wel pittig. Als de teelt
van spitskool bepaald niet onbelangrijk.
vrij zou zijn en veel telers zouden er in
Dit jaar telen ze daar 37 hectare van.
beginnen, zou ik nog maar moeten
“We planten twee keer per week, vanaf
zien of de markt dat aan kan.”
eind juni tot eind juli. Later planten en dan grotere arealen tegelijk is geen
Vooral ijsbergsla
optie. Als het echt goed gaat, oogsten
De firma UrsemZuurbier teelt vooral
we een hectare per dag, dus we zijn
ijsbergsla. Dat areaal ligt de laatste jaren
sowieso al anderhalve maand aan het
rond de 100 hectare. “Daarvan telen
oogsten. Bovendien is spitskool die
we de helft op contract”, zegt Ursem.
je in september oogst, meestel beter
“Als we meer op contract zouden
van kwaliteit dan in die je in oktober
kunnen verkopen, zouden we ons
oogst.”
areaal laten groeien. Maar zouden we
Normaal begint de oogst vanaf begin
opeens moeten verdubbelen, zouden
Zwaan. Daar waren we niet echt van
september. Dit jaar was dat al de derde
we dat niet doen. Bij een verdubbeling
onder de indruk, maar dit jaar stond
week van augustus. “Dat was erg
zul je zeker voor onverwachte situaties
hij er bij een collega strak en mooi bij.
vroeg, maar ze waren er aan toe. Langer
komen te staan. Een dubbel areaal
Volgend jaar zullen we die daarom zeker
wachten betekent dat ze te zwaar worden,
betekent niet dubbel geld, maar wel
weer in het teeltplan opnemen. Hij is
dat ze kunnen barsten en vooral dat
dubbel problemen.”
volledig Bremia-resistent.”
ze te rijp worden. Dan gaan ze snel
Homburg beweegt mee met de markt
Spuitmachine die doet wat nodig is
Homburg ontwikkelde een zelfrijdende luchtondersteunde spuitmachine die alles in zich heeft wat een tuinder zich maar kan wensen. Toch komt er binnenkort een tweede versie, want ja, er zijn tuinders en tuinders. Ook is er een nieuw accessoire waarmee nog zuiniger en gerichter kan worden gespoten. Kortom: Homburg heeft goed in de gaten wat de praktijk wil.
Het is een genoegen om te zien hoe
Kenmerken
machinebouwer Widontec in Veghel
de enige aanmerking zijn die Biemans
plantenkweker en teler Richard Biemans
Cornelissen wijst op een aantal kenmerken
gegaan, waar Homburg nauw mee
heeft op zijn HeroW: “Wij hebben
in Gemert zijn gewasbescherming
van de HeroW. “De wielmotoren zitten
samenwerkt. Die heeft de HeroW
enkele percelen op 10 kilometer afstand.
uitvoert. Met zijn HeroW rijdt hij in een
in de velgen. Vooral voor opgaande
ontworpen en vormgegeven. Neem
Dan zou 40 kilometer per uur wel zo
strak tempo door het perceel, terwijl
gewassen zoals prei, is dat heel belangrijk,
bijvoorbeeld de cabine. Het heeft heel
prettig zijn.” Nog een bezwaar vindt hij
- dankzij luchtondersteuning - de fijne
omdat zo ook de prei aan de buitenkant
wat voeten in aarde gehad om die te
de snelheidsregeling met het gaspedaal.
spuitdruppeltjes in een rechte stroom in
van een bed onbeschadigd blijft. Dat
vinden. Hij is niet alleen ergonomisch,
“Als je over een verkeersdrempel rijdt
het gewas worden gejaagd, ondanks de
betekent voor de teler meer klasse I-prei
met rondom goed zicht, maar dankzij
moet je snelheid minderen en dan is
stevige wind die er staat. Keren aan het
en minder uitsorteerwerk in de schuur.
de opengewerkte bodem heb je ook
het verdraaid lastig om met je voet een
kopeinde doet hij razendsnel, dankzij
De wieldruk van de trekker is voor en
zicht op de voorwielen. Dat is heel
gelijkmatige snelheid aan te houden.”
de hydraulische aandrijving op de vier
achter gelijk, dankzij de ideale gewichts
prettig bij het insteken van een perceel.”
Maar daarin is in nieuwere versies allang
wielen en het sturen via de voorwielen.
verdeling van tank en motor én door de
Deze HeroW is met zijn rijsnelheid van
voorzien met een joystick voor de
Aan de zijlijn geeft Hans Cornelissen,
grotere achterwielen.
maximaal 30 kilometer en een tank
snelheidsregeling.
productspecialist van Homburg,
Door de korte bouw kan de machine
inhoud van 2400 liter bedoeld voor het
Biemans had al een Hardi, voordat hij
commentaar. “Wij passen Hardi-spuit
bovendien al keren op een kopakker
gemiddeld grote tuinbouwbedrijf.
overstapte op de HeroW. “Een grote plus
machines aan aan de wensen van de
van 4 meter.” Bij al die positieve punten
Er komt een tweede versie met een
van de Hardi vond ik de verdraaibare
klant. Onze HeroW doet precies wat
weet Cornelissen waarachtig ook nog
snelheid van 40-45 kilometer per uur
spuitboom, waardoor je bijvoorbeeld bij
nodig is, en dat bedoelen we in de
een nadeel te bedenken: “Hij is niet de
en een 3000 liter tank, voor grotere
tegenwind de boom iets naar voren kon
breedste zin van het woord. De klant wil
goedkoopste. Dat heeft een reden.
bedrijven of telers met percelen wat verder
kantelen. Die mogelijkheid zit ook op de
precisie, iedere centimeter benutten met
Wij komen heel veel in de praktijk.
van huis. Op 1 november gaat die op
HeroW, naast al die andere voordelen.
zo weinig mogelijk chemie en toch de
Wij hebben alle wensen van klanten
de beurs in Hannover in première.
Ik ben er heel content mee.”
beste bedekking. De HeroW doet dat.”
geïnventariseerd en zijn daarmee naar
En laat die rijsnelheid nou precies
Demo Sensispray en autonoom rijden
100 naar 600 liter per hectare. “Hiermee
ook met GPS op de plantmachine te
Voor de teler die streeft naar ‘het
is tot 50% op middel te besparen”, weet
planten. Cornelissen: “Je rijdt de eerste
maximale effect bij de laagste dosering’
Hans Cornelissen van Homburg. Op 3
keer met de machine door de rijen. Dat
ontwikkelde Homburg de SensiSpay:
en 4 oktober wordt deze techniek gede
wordt vastgelegd en de volgende keren
een combinatie van sensor- en regel
monstreerd tijdens de open dagen van
rijdt hij dat traject precies na.” Deze
techniek. Per dop met vier nozzles meet
Bayer in Lelystad.
machine draaide dit jaar op proef bij
een sensor de bladdichtheid. Bij weinig
aardbeiteler Rob Luysterburg in Heerle.
bladmassa spuit slechts één nozzle oplo
Homburg heeft de SensiSpray geïn
Op 6 september was deze machine te
pend naar alle vier nozzles bij een dichte
tegreerd in een (nog experimentele)
bewonderen op de aardbeidag bij Anton
bladmassa. Op die manier kan de spuit
autonoom rijdende spuit. Deze rijdt via
van Gennip in Mierlo.
hoeveelheid per meter veranderen van
GPS, waarbij het niet nodig is het gewas
Adver torial
Aspergekennis zit in onze genen bij de rassenkeuze en een ziekteboek. Maar ook de gehele aspergebranche bij elkaar brengen en dan gezamenlijk kennis uitwisselen, is een handschoen die de Limgroup graag oppakt. Op vrijdag 8 november vindt daarom voor de derde keer het aspergesymposium plaats. “Dat organiseren we samen met onze gerenommeerde collegabedrijven Aceera, Koenen & Co, Christiaens en Neessen Aardbei- en aspergeplanten.” Met dergelijke initiatieven op het gebied van kennisuitwisseling wil Limgroup alle relevante partijen in de aspergebranche bedienen. Veel aandacht voor smaak Voor de Limgroup is de smaak van een ras niet meer weg te denken in het veredelingsprogramma. Immers onze belangrijkste partner in de keten en het eindstation van ons product is de consument. De consument let bij de Bij Limgroup kunnen aspergetelers niet
“Wanneer u nu de voorbereidingen treft
prijstechnisch onwenselijke pieken
beleving van de asperge voornamelijk
alleen terecht voor de beste rassen. Ook
voor de aanleg van een nieuw perceel,
in het aanbod voorkomen.
op de smaak. Ondanks dat smaak
voor kennis van alles wat er bij de teelt
schakel dan eens een van onze adviseurs
komt kijken, is het veredelingsbedrijf
in voor een goed en eerlijk advies.
Uniek demoveld
vooral wordt bepaald door de teelt- en
een voorname bron. Om dat laatste
Want, aspergekennis zit bij de Limgroup
De adviseurs van Limgroup helpen de
weersomstandigheden, weerhoudt dit
waar te maken, spendeert het Limburgse
in de genen”, geeft salesmanager
aspergeteler graag in het vergroten
het veredelingsbedrijf er niet van om bij
bedrijf in talloze initiatieven. “We gaan
Piet Beurskens aan.
van zijn teelt
beduidend verder dan alleen de veredeling,
een objectief begrip is en bij asperge
kennis. Ze
onze adviseurs zijn ook partners als het
Limgroup ontwikkelt vroege en late
investeert
gaat om kennisuitwisseling”, zegt sales-
rassen en ondersteunt telers met teelt
daarom de
manager Piet Beurskens.
technische informatie om, rekening
laatste jaren
Dit veld mag met recht een uniek veld in Noord-West Europa genoemd worden.
de ontwikkeling van nieuwe rassen nadrukkelijk het smaakaspect te beoordelen.
houdend met de specifieke bedrijfs
meer kennis
Voor de aspergeteler breekt nu de tijd
situatie, het resultaat van het ras te
ontwikkeling
aan om voorbereidingen te treffen voor
maximaliseren. De laatste jaren is
op teelt
de aanleg van nieuwe productiepercelen.
gebleken dat een goede spreiding van
technisch
Professionele telers besteden veel tijd
de productie een belangrijke bijdrage
gebied. Zo is in 2011 direct naast het
panels maken steevast onderdeel uit
aan eengoede selectie van het perceel
levert aan een optimaal rendement
bedrijf in Horst een demoveld van
van de selectieprocedure die elk
waarop zij vervolgens hun rassenkeuze
van een teelt. Limgroup verwacht dat
ruim één hectare aangeplant waarop
‘Lim-ras’ moet ondergaan om uiteindelijk
afstemmen. Naast het gebruik van de
zowel vervroeging van de oogst als ook
gangbare technieken worden toe
het predicaat ‘geschikt voor commer
meest geschikte ‘Lim’-rassen voor een
de verlating ervan steeds belangrijkere
gepast. Maar er worden ook diverse
cialisatie’ te krijgen. “Zo komen er
bepaald perceel zijn ook teeltmaatregelen
maatregelen zijn om spreiding te
nieuwe teeltechnieken en trends in de
smakelijke rassen op de markt. En als
als foliegebruik en plantdiepte van
krijgen in het aanbod van asperges.
teelt toegepast. Beurskens: “Dit veld
iets goed smaakt, smaakt dat altijd naar
eminent belang.
Door deze ontwikkeling worden
mag met recht een uniek veld in Noord-
meer.”
Sensorische smaaktesten in laboratoria en consumenten
West Europa genoemd worden.” Dubbelrijs ystemen, ondergronds druppelbevloeiing en variërende plantdiepten zijn zo maar wat voorbeelden van die innoverende teelttechnieken. Jaarlijks worden de oogstgegevens nauwgezet vergeleken en de resultaten deelt Limgroup met aspergetelers en plantenk wekers over de hele wereld. “Het demoveld is een perfecte manier om een goed platform te zijn voor aspergekenners. Het is een plek om zaken te bekijken en te bediscussiëren.” Daarnaast voorziet Limgroup de aspergeteler bijvoorbeeld van teelt nieuwsbrieven, tabellen die helpen
Veld Oostenrijk 13 5961 NV Horst T 077 397 99 00 F 077 397 99 09
[email protected] www.limgroup.eu
opEN DagEN
24 t/m 27 September 2013, 9.00-17.00 h, Dirkshorn (Noord-Holland) Tijdens onze Internationale Open Dagen kunt u kennismaken met een compleet assortiment vollegrondsgroenterassen. Het resultaat van een vruchtbare samenwerking tussen Nickerson-Zwaan, Clause en Vilmorin, waarvan onze klanten al jaren de vruchten plukken. U bent van harte welkom om u te laten informeren door onze gewasspecialisten en veredelaars!
Datum: Tijd: Locatie:
Dinsdag 24 t/m vrijdag 27 september 2013 Van 09.00- 17.00 uur Middenweg 15, Dirkshorn (Noord-Holland)
Kijk voor meer informatie en een routebeschrijving op www.nickerson-zwaan.com, regio Benelux, rubriek Evenementen.
Excellence in the seed we breed
dinsdag tot en vrijdag2013. 27 september 2013. Van dinsdagVan 24 tot en met 24 vrijdag 27 met september Openingstijden vanOpeningstijden 09.00 tot 17.00. van 09.00 tot 17.00.
Vollegrond demo dagen Sakata Vegetables Europe 2013 Onze demovelden zijn te bezichtigen bij: Proefstation Zwaagdijk, Tolweg 13, 1681 ND Zwaagdijk Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Pieter Vermeulen: +31-653 730 188 Marion Guerrin: +33-6-72-71-91-47
[email protected]
Ontdek ons assortiment: broccoli, sluitkolen, rode biet, bloemkool, Chinese kool, en spinazie
Quality
Reliability
Service
www.sakata-vegetables.eu
West Plant Group stelt rendement teler als doel prei-, kruiden- en aardbeienplanten,
Ongeveer 25 procent van de gekweekte
Doordat West Plant Group voor onge
staat bekend om haar sterke focus
trayplanten op de productielocaties
veer de helft van haar opkweekareaal
op productinnovaties. Directeur Bart
rondom Venlo worden in Nederland ver
gebruik maakt van ClimV/cabrio-kassen,
Verhalle: “Dat kunnen kleine wijzigin
kocht, de rest is export naar vrijwel alle
kan de kwekerij telers prima voorzien
gen aan het planttype zijn tot en met
Europese landen. “In bijna alle regio’s
in afgeharde planten die sterk zijn en
het meedenken en zoeken naar de best
waar we zitten hebben we een markt
goed weggroeien gedurende het gehele
mogelijke manier voor een teler om
aandeel van 20 tot 30 procent.” Voor de
seizoen. “En we kunnen, doordat we
automatisch te planten.”
komende jaren heeft West Plant Group
met ons teeltsysteem de planten rustiger
De zeven vertegenwoordigers en de
de ambitie om ook haar marktaandeel in
kunnen opkweken, in de afleverperiodes
drie agenten van de plantenkweker
de kool in Noord-Holland te vergroten.“
flexibeler inspelen op eventuele calami
zijn de ogen en oren van het bedrijf en
Wij zijn dan ook op zoek naar een
teiten”, weet Verhalle. Hierdoor kunnen
fungeren als een spin in het web als het
vertegenwoordiger die enthousiast aan
afleverdata naar voren worden getrok
gaat om te kijken waar telers behoefte
het rendement van onze klanten kan
ken of juist worden verplaatst naar een
West Plant Group in Venlo, gespeciali
aan hebben. “Wij denken mee met het
werken”.
later moment dan aanvankelijk is afge
seerd in de opkweek van kool-, selderij-,
rendement van onze klanten“.
sproken met de vollegrondsgroenteteler.
GRASP-module is naast GlobalG.A.P erg in trek NAKAGRO, de grootste certificerende
aan de teelt en verwerking van de
basis moet zijn voor alle bedrijven in de
instelling in de agrarische sector en
groenten en maaltijden die op hun bord
agrarische sector.
gespecialiseerd in GlobalG.A.P. certificatie,
komen. Supermarktorganisaties vertalen
ziet de belangstelling voor de aan
deze verwachtingen naar inkoopeisen
Naast de kwaliteit van het product,
vullende ‘GRASP’- module sterk groeien.
voor de telers, afzetorganisaties en
ziet NAKAGRO dat steeds vaker dat de
De GRASP-module is een certificering
industriële verwerkers. Zij zijn op zoek
manier waarop het product geteeld,
bovenop de GlobalG.A.P. certificatie
naar veilige en hoogwaardige producten
geoogst en behandeld wordt ook erg
waarbij de arbeidsomstandigheden
van betrouwbare leveranciers. Inkopers
belangrijk is. Denk hierbij aan bijvoor
gewaarborgd worden.
van supermarktorganisaties vragen
beeld de lokale productie, het beperkte
daarom van Nederlandse telers van
gebruik van gewasbeschermingsmiddelen,
Volgens NAKAGRO wordt de ‘GRASP’
groenten en fruit het Voedselveiligheids
bevordering van de biodiversiteit en
steeds meer verplicht gesteld, zowel
certificaat en het GlobalG.A.P. certificaat
minder energieverbruik. Dit zijn allemaal
internationaal als in Nederland. De
voor veilige producten. NAKAGRO ziet
elementen van ‘duurzaam ondernemen’.
module is een waarborg voor goede
het GlobalG.A.P. certificaat steeds
Een ander element van dit duurzaam
oogst en behandeling van het product.
omstandigheden voor personeel.
belangrijker worden. Het CBL, de branche
ondernemen is het creëren van
De waarborg voor dit laatste is de
Consumenten verwachten dat de
organisatie van de supermarkten, stelt
verantwoorde arbeidsomstandigheden
GRASP-module.
grootst mogelijke zorg wordt besteed
zelfs dat de GlobalG.A.P. certificering de
voor (buitenlandse) arbeiders bij de
Novisem biedt kansen in de markt Novisem is een innovatief zaadbedrijf
Onlangs heeft Novisem enkele
en reeds aan het begin van de keten
is Novisem op zoek naar ervaren
in Baarlo dat zich puur richt op de
innovatieprijzen gewonnen. Het bedrijf
hierop inspelen”, zegt Charl Dings,
zaadtechnologen en zaadspecialisten
ontwikkeling, productie en verkoop
investeert namelijk in de modernste
directeur van Novisem. “We werken
die de uitdaging graag aannemen om
van smaakvolle en gezonde groente
technieken zoals bijvoorbeeld veredeling
alleen met bedrijven samen die ook in
ook aan derden, zoals plantenkwekers
rassen. Door middel van veredeling en
met LED verlichting. Bijzonder aan het
dit concept geloven. Dat maakt dat onze
en andere zaadveredelingsbedrijven
onderzoek in samenwerking met vele
zaadbedrijf is dat ze oudere en ‘vergeten’
samenwerking alleen maar positieve
deze high-tech service aan te bieden.
kennisinstellingen, zoals HAS Den Bosch
groente combineert met de modernste
energie genereert. Dat straal je uit en
Novisem is een internationaal gericht
en - Limburg, WUR en Universiteit
kennis en technieken. Novisem is er van
dat maakt het verschil.” Naast deze
en snelgroeiend bedrijf met een heldere
Maastricht worden er rassen veredeld
overtuigd dat de tuinbouw een nieuw
heldere visie werkt Novisem aan de
visie en vele mooie uitdagingen. Ben jij
voor de toekomst. Met deze rassen
tijdperk ingaat waarin de consument
verbetering van de zaadkwaliteit door
op zoek naar zo’n uitdaging? Kijk dan
verleidt Novisem de moderne,
en eindgebruiker centraal staan. “Door
middel van eigen high-tech technologie
eens op de website: www.novisem.com
doordachte, kwaliteitsgerichte en
kruisbestuiving met alle partners in de
in de zaadbewerking. Voor de ont
waarbij gekozen kan worden voor acht
gezonde consument.
keten kunnen we de behoefte bepalen
wikkeling van deze zaadtechnologie
verschillende talen.
Knolselderij
www.novisem.com
informeer bij uw plantenkweker
Brilliant diamant mentor monarch president
seeds to grow
Johan Vermeeren, teler in Rijsbergen
Aardbeienteelt is altijd in beweging
Al 25 jaar teelt Johan Vermeeren in Rijsbergen aardbeien, samen met zijn broer en hun beider vrouwen. En al 25 jaar doet hij dat in de vollegrond. Dat klinkt misschien wat saai, maar het is een weloverwogen keuze. Bovendien is er in de loop der jaren heel wat veranderd in teelt en afzet.
Bij een perceel aardbeien van Johan
vervolgens in september een veel
Minder gewasbescherming realiseert
andere producten traden vooral grotere
Vermeeren in Rijsbergen staat in de
rustiger groei. De omslag in de plant
hij wel in de bestrijding van de aardbei
telers van glasgroenten uit. Voor mij als
berm een hele serie fietsen en op het
van groei naar bloemaanleg begint
bloesemsteker. Die bestrijdt hij met een
aardbeienteler is een procentje hogere
veld zie je tientallen plukkers aan het
daardoor eerder en gaat ook veel
middel op knoflookbasis. “De meningen
kosten geen probleem, als de afzet
werk. Schooljeugd? Mis! Het zijn - het
geleidelijker, zodat je het jaar erop ook
hierover zijn verdeeld, maar in de paar
maar goed geregeld is. De kracht van
is na de schoolvakanties - voornamelijk
een geleidelijker vorming van bloemen
jaar dat ik het toepas zie ik toch minder
The Greenery is dat het veel aardbeien
Polen die van Vermeeren een fiets
krijgt met daardoor grovere vruchten.
schade. Anders had ik wel jaren met
verhandelt. Wij hebben de plussen
hebben gekregen. Daarmee kunnen
Met zo’n wachtbedplant valt het meest
30% afgestoken bloemen, dat is nu
en minnen op een rijtje gezet, om
te verdienen.”
niet meer.”
vervolgens te besluiten bij The Greenery
ze zich makkelijk van perceel naar perceel verplaatsen.
te blijven. Het collectietransport is
Vermeeren teelt 15 hectare aardbeien
bijvoorbeeld heel prettig. Het geeft
in de vollegrond. Dat doet hij al 25 jaar.
een bepaalde rust dat je niet zelf je
Hij teelt in maatschap met zijn broer
aardbeien hoeft te rijden.
Adri die vooral het melkveebedrijf runt
Zeker de laatste paar jaar scoort The
van 35 koeien. Hun beider vrouwen zijn
Greenery een oede middenprijs, ook al
regelmatig in de aardbeien te vinden,
is het lastig vergelijken. Als het eens een
bijvoorbeeld bij het afwegen.
beetje verschilt, moet je niet meteen weggaan. Anderen roepen dat zij een
Beheerste groei
veel hogere prijs maken, maar dan heb
In de loop van 25 jaar is er het nodige
ben ze het over één sortering. Als je het
aan de teelt veranderd, constateert
hele pakket bij elkaar voegt kom je
Vermeeren. “We telen op 4 hectare
misschien op dezelfde of hogere
de wachtbedplanten. Die rooien we
prijs uit.”
in december, waarna ze in de koelcel Niet groter
gaan. In het volgende jaar planten we
Vermeeren voelt zich senang met zijn
vanaf begin maart iedere twee weken een deel, zodat we een doorgaande
Innovaties
Ook heeft hij plantsapmetingen
aardbeien. Behoefte aan omschakeling
aardbeienoogst krijgen. Wat nieuw is,
Vermeeren heeft meegedaan met
gedaan. “Maar in welke vorm je stikstof
naar een ander gewas heeft hij niet.
is dat we in de beginjaren de groei
Innovaties in het kwadraat, een project
ook geeft, zodra de vruchtuitgroei
“Bovendien, wat moet ik met 15
van de wachtbedplanten met stikstof
dat vermindering van gebruik van
begint ga je kali geven; dat was met
hectare prei?, of sla of bloemkool?
opjaagden, om maar zo zwaar
meststoffen en gewasbescherming
plantsapmetingen niet veel anders.” De
Wil je daarin meetellen dan moet je
mogelijke planten te krijgen. Hoe
nastreeft. “Op ons bedrijf is gekeken
stikstof geeft hij de laatste jaren in een
areaal veel groter zijn.“
zwaarder hoe beter. Nu weten we dat
of een gift Trianum zinvol is om de
langzaam vrijkomende vorm middels
Zijn areaal aardbeien vergroten zit er
je op die manier de bloemvorming
groei te versterken. Daarmee zou je
Entec. “We hebben allerlei meststoffen
ook niet in. “Het gebied is hier vol,
uitstelt en áls die dan eindelijk begint,
kunnen besparen op gewasbescherming,
geprobeerd, maar deze bevalt ons het
waardoor het niet meevalt even 10
worden alle bloemen ook meteen in
maar het gaf helaas geen effect. Als je
beste.”
hectare erbij te huren. En als die kans er
één keer aangelegd. Het jaar erop duwt
grond goed op orde is, blijk je er in de
de plant al die bloemen in één keer
aardbeienteelt niets mee te winnen.”
Afzet via Greenery
eerste moet je een groter bedrijf willen
naar buiten, waardoor de vruchten
(Trianum is een plantversterker met
Vermeeren zette in het verleden zijn
en je moet het ook kunnen. Daarbij
klein blijven.
sporen van de schimmel Trichoderma
aardbeien af via veiling RBT. “Toen dat
komt nog dat ik niet zie hoe je met
Nu willen we op het wachtbed nog
harzianum stam T-22).
The Greenery werd, was daar al veel
een groter bedrijf de kostprijs kunt
aandacht voor afzet van aardbeien. Bij
verlagen.”
alleen een snelle begingroei, met
al was zou ik die nog niet grijpen. Ten
Gezonde Ideeën VOOR EEN GEZONDERE WERELD
The Greenery heeft haar positie in radijs de afgelopen jaren zien groeien. Meer radijstelers hebben zich aangesloten bij Coöperatie Coforta en de komende jaren verwachten wij meer groeikansen bij onze afnemers in zowel binnen- als buitenland. Wilt u de opties voor uw bedrijf nader onderzoeken bij The Greenery? Neem dan contact op met Nanne van Baar 06-30377643,
[email protected]
1.269 Adv Radijs_267x400_v03.indd 1
22-08-13 11:57
HeroW compacte zelfrijdende spuitmachine Compacte zelfrijders met TwinForce luchtondersteuning. HeroW speelt in op de vraag van telers en loonwerkers naar wendbare zelfrijders met veel bodemvrijheid, maximaal zicht en een concurrerende prijs.
‘Compacte HeroW is met maximale wendbaarheid en TwinForce garantie voor hoger saldo.’ precies wat nodig is
Tel. +31 (0)58 257 15 55 www.homburg-holland.com
