22 Donderdag November2007
www.boijmans.nl Chapeau
Vervang Vervang_deze_tekst Surrealisme en design
‘Rijk, zinnestrelend’ NRC Handelsblad
00
Indonesië
Interview
Weg met corruptie
Maartje Paumen
Eind 2009 wil hij het opnieuw proberen: oud-president Abdurrahman Wahid wil een gooi doen naar het presidentschap en Indonesië er bovenop krijgen. ‘Mijn plan slaagt alleen als we de corruptie met ijzeren hand aanpakken’, aldus Wahid. 11
Binnen de lijnen is ze keihard, maar Maartje Paumen ziet in zichzelf geen aanvoerster van het Oranje hockeyteam. Dat kan altijd nog veranderen als ze straks ‘oud’ is. Komende zondag speelt ze met haar club Den Bosch de topper tegen SCHC. 27
EXCLUSIEF BIJ GSM.NL:
APPLE iPHONE! Apple iPhone 199,Vodafone 27,50
200
belminuten of smsjes
+ 4 maanden GRATIS sms’en (1000 smsjes) Slechts 200 stuks OP=OP
Tijdelijk slechts
5 12,9 and per ma
0900-5555 444 of www.gsm.nl/depers
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Rectificatie artikel Oxxio Op dinsdag 20 november hebben wij op de voorpagina een artikel geplaatst onder de kop ‘Oxxio belazert de boel’. De in het artikel vermel-
de beschuldigingen zijn gebaseerd op verklaringen van anonieme bronnen. In het artikel staat dat Oxxio medewerkers van haar call center zou heb-
ben geïnstrueerd om 20.000 afgemelde klanten opnieuw aan te sluiten en te incasseren, en klanten die bellen met het call center onnodig lang in de
wacht te houden. Inmiddels zijn wij tot de conclusie gekomen dat de in het artikel geuite beschuldigingen onvoldoende steun vinden in de
feiten en niet hadden mogen worden gepubliceerd. Hoofdredactie De Pers
Liberalen Wiegel lanceert voorstel op partijraad
‘VVD moet opgaan in nieuwe beweging’ Oud-VVD-leider Hans Wiegel wil een brede ‘liberale volksbeweging’ waar de VVD in opgaat. De partij moet ophouden te bestaan. Kustaw Bessems DEN HAAG
...
HOLLANDSE HOOGTE
Cadeautje? Sint weet het wel, die geeft gewoon de énige echte cadeaucard. Daarmee kan iedereen precies kopen wat hij of zij wil. Want YourGift Cards zijn te besteden bij duizenden winkels en attracties in heel Nederland.
K N OO NU TELLE T! ES NE TE BINTERGIFT.NL OP .YOUR WW
W
YOURGIFT CARDS. VRIJHEID, BLIJHEID. Te koop bij klantenservice
Wiegel wil dat de beweging binnen anderhalf jaar in het leven wordt geroepen. ‘Zoiets moet goed worden voorbereid.’ Zijn voorstel is om een groep oude rotten en jonge talenten zich te laten buigen over de opbouw van de beweging. Hij is bereid in deze groep zitting te nemen. Wiegel beaamt dat Rita Verdonk, de Partij voor de Vrijheid en D66 in aanmerking komen voor toenaderingspogingen. ‘Er zitten misschien anderen bij ons in de buurt die zeggen: er is een heleboel dat ons bindt. Maar misschien staan er ook nog wel nieuwe sterren op. Als je nu aan die mensen vraagt of ze hiervoor in zijn, zeggen zij nee. Maar als van onze kant de mogelijkheid wordt geboden, gaan ze daar toch over nadenken.’ Wiegel vertrouwt er niet op dat de VVD zelfstandig ooit nog een grote, machtige partij wordt. ‘In de peilingen heeft de VVD nog maar 10 procent van de stemmen. Ook als de partij nu goed oppositie voert, zal dat niet genoeg zijn om het enorme verlies goed te maken. Met alleen het oppoetsen van de VVD zul je niet het zetelaantal van tegen de veertig – en dus de macht – krijgen die we op ons hoogtepunt hadden. We hebben een paar klappers gemaakt. In 1959 onder Oud, in de jaren zeventig toen ik de baas was en in de jaren negentig onder Bolkestein. Dat is nu allemaal weg en dat komt niet zomaar terug. We moeten iets nieuws maken.’ Het einde van de VVD zou voor Wie-
gel ‘een enorme stap’ zijn, zegt hij. ‘Want ik heb jaren in de voorste linies van de partij gezeten. Maar uiteindelijk is de VVD slechts een middel. Het doel is een zo groot mogelijke invloed van liberale beginselen.’ Wiegel verzet zich al tegen de partijtop sinds Mark Rutte Rita Verdonk twee maanden geleden uit de fractie zette. Wiegel wil dat zijn voorstel wordt behandeld op de Algemene Vergadering van
de VVD, volgende maand. Hij wijst erop dat de VVD zelf in 1948 ook door een fusie tot stand kwam: ‘De VVD zal geen heilig huis meer willen en moeten zijn.’ Hij heeft binnen de partij nog geen steun geworven voor zijn plan. Wiegel: ‘Maar ik ken de partij als mijn broekzak: de échte achterban is hiervoor te porren. De mensen op de stoelen zullen wel weinig in mijn idee zien.’ 1
B^h\ZZc`Vch#>c>ciZg^b#ca 9ZbZZhiXdbeaZiZdeYgVX]iZcWVc`kddg >ciZg^bBVcV\ZghZcEgd[Zhh^dcVah
De Twee
2
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE IMITATOR
MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
Q&A 06-10625XXX
Roger Wildeboer ‘Een Yolanthe hoef ik niet, ik val meer op blond. Ellemieke Vermolen mag mij bellen’
‘Op een podium voor 850 man is geen Ahoy, maar wél fantastisch’ Jan Smit moet uitkijken. Een Zwolse dubbelganger springt in de leemte die is ontstaan door de langdurige uitschakeling van de Volendammer.
...
In een koude, in aanbouw zijnde vinexwijk staat Roger Wildeboer
vakkundig ramen te zemen. De 22jarige geboren Zwollenaar is voorbestemd om zijn vader op te volgen in het glazenwasserbedrijf, maar in het weekend is hij dé imitator van Jan Smit. Het zijn gouden tijden voor Wildeboer nu de echte Jan Smit een half
Roger ruilt zijn wisser graag voor een microfoon. ARIENNE FLIPSE
DE AFFAIRE
jaar zijn stembanden niet mag belasten. ‘Het is handig, maar al maanden geleden ontstond het idee. Iedereen zei: ‘Je lijkt op hem, daar moet je van profiteren.’ Mijn oom is platenbaas, hij heeft het verder geregeld.’ Wildeboer lijkt ondanks zijn Zwolse accent verder in alles op Jan Smit. Voor hem staat de gelijkenis buiten kijf. ‘Verrek dat ben ik!, dacht ik toen ik laatst Jan Smit op televisie zag.’ Het repertoire van Smit is niet onbekend voor Wildeboer; moeiteloos zingt hij de nummers van de Volendamse volkszanger voor. ‘Ik ben nu flink aan het oefenen. Een paar keer per week heb ik zelfs zangles. Het begint ergens op te lijken.’ En daar wringt ook meteen de schoen. Wildeboer heeft van het artiestenleven geproefd en het smaakt naar meer. ‘Op een podium staan is fantastisch!’ Maar hoe moet het dan met de overname van het succesvolle glazenwasserbedrijf van zijn vader? ‘Dat blijft ook nog steeds het idee. Daar stap je niet zomaar uit. Maar het lijkt mij ook geweldig om met zingen mijn brood te verdienen.’ Wildeboer doelt op een bestaan als volwaardig zanger, niet als imitator van Jan Smit. ‘Hij moet wat minder bekend wor-
den, dan kan ik mijn eigen ding doen. Nu blijf je toch een beetje in iemands schaduw staan.’ Voorlopig blijft Wildeboer met zijn verschijning en stem doorschnabbelen. ‘Van Leiden tot België; overal word ik geboekt. Ik stond zaterdag nog voor 850 man. Het is geen Ahoy, maar toch’, grinnikt Wildeboer, die zijn gage van een schamele 150 euro in korte tijd zag stijgen naar een veelvoud daarvan. En daar blijft het niet bij. ‘Er zijn gesprekken gaande over een real-lifesoap, maar daar mag ik nog niet te veel over zeggen.’ Een eigen Yolanthe is eigenlijk het enige dat ontbreekt. ‘Een Yolanthe hoef ik niet, ik val meer op blond. Ellemieke Vermolen mag mij wel bellen.’ Hildeboer pakt zijn emmer met sop weer op, terug naar de orde van de dag. Waar het avontuur voor hem ophoudt, weet hij niet. Wel hoe ver hij zal gaan als dé nep-Jan Smit. ‘Gisteren heb ik mijn haar eraf laten scheren, Jan heeft het nu ook kort. Maar verder ga ik niet. Helemaal nu ik zie dat kort haar me niet staat, en het is ook nog veel te koud.’ 1 Zie voor het filmpje www.depers.nl en www.netalsjan.nl
Huiselijke softporno van Manon Thomas ‘Rattengate’-man biedt collega hulp aan
Dat Nederland nu weet dat oudRTL-presentatrice Manon Thomas (44) nog steeds een welgevormd lijf heeft is de enige positieve bijkomstigheid van haar ongevraagd geopenbaarde vakantiekiekjes. Voor de rest beleven we met de pikante plaatjes van de ex-tv-ster de zoveelste internetlynchpartij. Het afgelopen jaar was het jaar van de publieke afrekeningen op de digitale snelweg. Eerst troffen we de Haagse keeper Stefan Postma aan, terwijl hij door een (inmiddels) ex-
vriendin met een plastic nepfallus gepenetreerd werd, toen vonden we uitgelekte foto’s van het vervuilde huis van Belinda Meuldijk en nu heeft een ‘vriend’ de huiselijke softpornocollectie van Manon Thomas op het net gezet. ‘Er zijn twee redenen om zoiets te doen’, zegt Martijn van den Bergh. ‘Geld of haat.’ Van den Bergh lekte zelf de foto’s van de Meuldijkwoning naar weekblad Privé en heeft spijt betuigd over zijn actie. ‘Ik vind het hypocriet van de bladen. Als niemand
ooit iets stuurt, dan hebben de bladen ook niets’, verdedigt Van den Bergh zich. Maar hij heeft ook geleerd van zijn actie. ‘De man die de Thomasfoto’s heeft gelekt, moet nu zijn excuses aanbieden, tenminste als hij het meent’, zegt de ervaringsdeskundige. ‘Ik heb er véél van geleerd. Je moet even in die underdogpositie.’ Van den Bergh wil hulp bieden. ‘Die jongen moet me maar eens bellen. Doe ik voor niks.’ 1
Schnitzelparadijsschrijver komt met pizzaboek Schrijver Khalid Boudou schakelt van schnitzels over naar pizza. ‘Voedsel is een metafoor.’ Gratis pizza voor iedereen morgen tussen 16.00 en 17.00 bij New York Pizza in de Amsterdamse Leidsestraat. ‘De bundel van mijn BNR-columns en mijn nieuwe boek Pizza Maffia worden daar gepresenteerd. Een jongerenroman in snelle muzikale stijl geschreven. Een microscopische oorlog omtrent een pizzazaak.’ Uw eerste roman betrof asperges, toen kwam Het Schnitzelparadijs, nu pizza. U bent een foodfetisjist? ‘De basis van alle creatie is voedsel. Ik kook veel en krijg dan ideeën. Dit boek wordt trouwens in mei verfilmd. Voedsel is een metafoor voor veel dingen.’ En de pizza staat voor? ‘Kleur, smaak. Onbegrensdheid. Je hebt die dunne, fijne bodem en daarmee kan je alle kanten op.’ New York Pizza’s hebben dikke, vette bodems. ‘Ja... Maar ik hoorde dat de oprichter ervan, een Nederlander, op negentienjarige leeftijd in Amerika op het idee kwam. Sympathiek toch? En het past bij de brutale mentaliteit van het boek. Zo praat ik dan die dikke bodem een beetje goed.’ 1
HOLLANDSE HOOGTE
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Kleine voeten
V TOMMY
WIERINGA
orige week wandelde god door mijn stukje. Een eindredactrice vertelde dat deze krant god schreef met een hoofdletter. Ik ook, zei ik, maar alleen aan het begin van een zin. Ze vroeg waarom. Ik denk nooit aan god als eigennaam, zei ik, maar als functie, zoals metselaar, of eindredacteur. Er zijn heel veel metselaars en eindredacteuren, allemaal met een kleine letter. Een god die door mijn stukje wandelt met een hoofdletter, maakt
te veel lawaai, zijn voeten zijn te groot; ik heb liever een stille wandelaar. Toen kreeg ik post van A.L. Snijders, twee stukjes, A4 gekopieerd. Het ene stukje schreef hij voor de Vrijplaats in de Volkskrant, het andere voor de Stentor. In beide stukjes kwam de bijbel voor. Snijders schreef eronder: ‘De Stentor doet wat ik wil: bijbel met een kleine letter. De Volkskrant maakt er Bijbel van (op dezelfde dag).’ Een paar jaar geleden stuurde ik een brief naar de Volkskrant. Hij ging over vals engagement en bevatte de zin:
‘Waar lijkenlucht, daar Giphart.’ De volgende morgen vond ik mijn brief terug in de brievenrubriek, maar zonder de zin, die absoluut de kernzin was. Misschien had dezelfde eindredacteur dienst die Bijbel schrijft. Vorige week, voordat ik post van hem ontving, fietste ik met A.L. Snijders door de Achterhoek. Hij had een paarse tandem gekocht, hij zat voor, ik achter. De bochten vond hij niet gemakkelijk, we kwamen telkens te ruim uit. Gelukkig zijn er weinig tegenliggers in dat deel van de wereld. (Intussen ben ik erachter dat ik had moeten meebui-
gen in de bochten, en niet stijf rechtop proberen te blijven zoals ik deed.) We fietsten tussen weilanden en houtwallen, alleen de eiken hadden nog wat blad. Het ging best hard, ik dacht aan Jan Cremer, over wie ik gelezen had dat hij bang was om hard te gaan op zijn beroemde motorfiets. Terug bij Snijders’ huis zei ik dat mijn herinnering aan het ritje een heel andere zou zijn dan de zijne: ik had de grijze rug van een jas gezien met een muts erboven, hij had alleen een stem gehoord. Hij was de stuurman, ik was god. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Tarzans gewond
Krabbé zwanger van vierde
Jan Smit kaal!
Tarzan uit de musical heeft zijn teen gebroken. Tarzan 2 is door zijn rug gegaan. Tarzan 3 moet nu alles alleen doen. Acht keer per week.
Martijn Krabbé en zijn vrouw Amanda verwachten een kindje. Het stel heeft al een zoon Bickel (6) en dochters Michelle (3) en Jasmijn (1).
Jan Smit heeft zijn hoofd kaalgeschoren. De Volendamse zanger wilde ‘iets geks’ doen na de operatie aan zijn stembanden. Vriendin Yolanthe had geen bezwaar.
Nieuws
3
Economie Onderzoek naar vastgoedtransacties
Nederlander genoemd in Belgisch schandaal De Nederlandse vastgoedbaas Frank Zweegers van vastgoedconcern Breevast speelt mogelijk een rol in een corruptieschandaal waarbij een voormalige Belgische minister zou zijn omgekocht. Eric Smit AMSTERDAM
...
De onregelmatigheden deden zich voor rond de aankoop van het Belgische overheidsgebouw, de Financietoren in Brussel. Dit werd door de Belgische krant De Morgen onthuld. De Belgische justitie doet op dit moment een strafrechtelijk onderzoek naar de transactie die eind 2001 werd gedaan. ‘Het onderzoek nadert de afronding’, laat de woordvoerder van onderzoeksrechter Jeroen Burm van het parket Brussel weten. Het strafonderzoek naar de vastgoedtransactie kwam op gang nadat de Bijzondere Belastinginspectie (de Belgische variant van FIOD-ECD) in het kader van een eigen fraudeonderzoek verdachte betalingen op het spoor kwam. De betalingen, die in verband met de verkoop van de Financietoren werden verricht en tussen de 1 en 2 miljoen euro zouden bedragen, waren volgens de BBI afkomstig uit Nederland. Ze werden gedaan ten gunste van het Luxemburgse vennootschap
SA American Holding van de Belgische vastgoedlobbyist Rony van Goethem. Van Goethem zou warme banden onderhouden met Breevast van Frank Zweegers. Zweegers is een succesvolle vastgoedondernemer die een hoge positie bekleedt op de Quote rijkenlijst. Hij staat in de Nederlandse vastgoedwereld bekend als een keiharde zakenman. Breevast groeide onder leiding van Zweegers uit tot een van de grootste kantorenbeleggers van Nederland. Het beheert een portfolio van rond de vier miljard euro. Eind 2006 deed het bedrijf een recorddeal toen het voor 1 miljard 99 kantoren kocht. Begin vorig jaar kocht Zweegers zijn partner Eijk de Mol van Otterloo uit.
Zweegers staat in de vastgoedwereld bekend als een keiharde zakenman Frank Zweegers stamt uit een Brabantse familie die ooit een kapitaal vergaarde met handel in landbouwmachines. Volgens De Morgen werd mogelijk een deel van de ‘commissiegelden’ via de
Luxemburgse vennootschap naar de voormalige Belgische minister van Overheidsbedrijven Rik Daems overgemaakt. Daems is lid van de partij Open Vlaamse Liberalen en Democraten (Open Vlb) van voormalig premier Guy Verhofstadt. Hij was zes jaar geleden verantwoordelijk voor de verkoop van een serie overheidsgebouwen waarvan de Financietoren het kroonjuweel was. Bij de vastgoedtransactie zou Breevast zich ook mogelijk schuldig hebben gemaakt aan fiscale fraude. Naast het strafrechtelijke onderzoek speelt er nog een rechtszaak rond de verkoop van de Financietoren. Deze werd aangespannen door een partij die in 2001 een bod deed op het Brusselse vastgoed, de Belgische vastgoedfirma Robelco. Robelco stelt dat de Belgische overheid ernstige procedurefouten heeft gemaakt rond de verkoop van de Financietoren en het ernaast gelegen Rijksadministratief Centrum (RAC) dat ook door Breevast werd overgenomen. Robelco heeft eerder dit jaar de Belgische Staat aangeklaagd en eist dat de vastgoedtransactie ongedaan wordt gemaakt. De woordvoerder van Breevast laat weten beide kwesties met veel vertrouwen tegemoet te zien. Lees verder op pagina 12
De Financietoren in Brussel. PHOTO NEWS/HOLLANDSE HOOGTE
2
OF ADVOCATEN BESEFFEN DAT ZE VOORTAAN OOK EEN ANDERE KUNST MOETEN BEHEERSEN. !" $$! ! #%!# "! ! ##" ! ! $ ! "" !!"" ! ! #!!#!"! !
##! "! ! %! " ! # ! %$ #
!$ ! !# "!!$! !#"
& ! $ ! # ! $ " # "&!! !# ! ! #!% ! ! #!" $ ! " "$ ! $! #"$ !%""
Nieuws Binnenland
4
Sluipmoordenaar
Overheid blind voor hepatitis Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Nederland is het enige Europese land dat geen universele vaccinatie van kinderen tegen hepatitis B kent. De gevolgen zijn ernaar. Jaarlijks sterven er in ons land 200 mensen aan chronische hepatitis, krijgen tientallen mensen daardoor levercirrose en leverkanker en hebben tien patiënten een levertransplantatie nodig. Een achterlijke toestand, zo constateren internist Clemens Richter en hoogleraar leverziekten Harry Jansen deze week in Medisch Contact. En de situatie wordt alleen maar erger. Het aantal chronisch geïnfecteerden (die het virus ongemerkt meedragen) is de laatste acht jaar verdubbeld tot 60.000. Eenderde van hen zal uiteindelijk levercirrose of leverkanker krijgen. De dragers zijn voor het grootste deel allochtonen afkomstig uit landen waar hepatitis endemisch is. Zij kunnen momenteel geen aanspraak maken op testen, terwijl ze grote kans hebben hepatitis op te lopen, bijvoorbeeld wanneer ze hun moederland bezoeken, en het dan hier aan anderen over te dragen. De overheid behandelt hepatitis als een seksueel overdraagbare aandoening en hanteert daarom het standpunt dat alleen risicogroepen hiertegen gevaccineerd hoeven te worden. Volgens Richter en Jansen is dat volstrekt onjuist: het overgrote deel van de geïnfecteerden loopt de infectie op bij de geboorte dan wel als klein kind, en helemaal niet als soa. Een feit dat door de overheid ‘hardnekkig wordt genegeerd’. Bovendien zijn de aantallen slachtoffers en de medische kosten veroorzaakt door hepatitis B dermate hoog dat een andere aanpak dringend gewenst is. Er moet ook hier zo snel mogelijk een universele hepatitis-B-vaccinatie van kinderen komen. Net zoals de Wereldgezondheidsorganisatie WHO al vele jaren adviseert, en net zoals in de rest van Europa allang gebruikelijk is. 1
Commissie-Alders onderzocht de brand in Volendam. PETER SCHOLTEN/WFA
Ontslagrecht Nieuwste commissie is klassiek voorbeeld van ijskastpolitiek
De hoer van Den Haag is terug Politici gebruiken ze waar nodig. En als de klus geklaard is worden ze afgedankt en gaan ze weer hun eigen gang. Commissies zijn de hoeren van Den Haag. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
...
Als een duveltje komt ze uit een doosje. Ze wordt vaak aangekondigd op late persconferenties door nukkige politici. Murw vergaderd en totaal uitonderhandeld zoeken zij hun toevlucht tot de laatste reddingsboei: de commissie. Sinds dinsdagavond heeft Den Haag er weer eentje bij. De ‘commissie ontslagrecht’ zal hij informeel worden genoemd, maar of de leden zich ook over het ontslagrecht mogen buigen is nog maar de vraag. CDA (voor versoepeling) en PvdA (tegen) zijn zo verdeeld over het onderwerp dat ze zelfs bakkeleien over de vraag waar de allernieuwste Haagse commissie het over mag hebben. Voor iedereen is duidelijk dat het ontslagrecht het probleem is. Dus zou je zeggen: laat wat wijze vrouwen en mannen dat onderwerp bestuderen. Misschien komen ze met een verstandig advies dat politici tot nieuwe inzichten brengt.
EXCLUSIEF BIJ GSM.NL:
APPLE iPHONE!
Commissie-Blok (Onderzoek Integratiebeleid). WERRY CRONE/HH
Maar volgens de PvdA is dat helemaal niet de bedoeling. Fractievoorzitter Jacques Tichelaar vindt dat ‘een commissie die verstandig is’ niet opnieuw met voorstellen komt om het ontslagrecht te hervormen. De ‘commissie ontslagrecht’ mag zich dus niet buigen over het ontslagrecht. Gek? Helemaal niet, vindt Jos van Kemenade, oud-politicus en zelf in het verleden vaak lid van commissies. De PvdA’er vindt het volstrekt normaal dat de partijen zich stevig bemoeien met de op papier onafhankelijke commissies. ‘Wat denk je dan? Dat ze zich zomaar uitleveren aan
Apple iPhone 199,Vodafone 27,50
Slechts 200 stuks
belminuten of smsjes
OP=OP
+ 4 maanden GRATIS sms’en (1000 smsjes)
Tijdelijk slechts
NIEUW! • 8Gb geheugen • Volledig touchscreen • Prachtig scherm (16 mln kleuren) • 2 megapixel camera
1r m2aa,9nd5 pe
Bestel direct telefonisch
0900-5555 444 (van 10:00 tot 18:00 uur lokaal tarief)
www.gsm.nl/depers
een commissie?’, zegt Van Kemenade. ‘Dat doe je toch niet als politiek?’ Oud-minister Pieter Winsemius (VDD) legt uit hoe er in Den Haag over commissies wordt gedacht. ‘Een commissie is goed voor zes maanden tijdwinst, zeggen ze altijd. En een stuurgroep voor twee jaar.’ Eigenlijk komt het hier op neer: de commissie is de hoer van politiek Den Haag. Politici gebruiken haar waar nodig en als de klus geklaard is danken ze de commissie af en gaan ze weer hun eigen gang. ‘Dit is een klassiek voorbeeld van ijskastpolitiek’, zegt politicoloog
Jouke de Vries. ‘Sommige zaken zijn te heet om te worden aangepakt. Deze commissie is in eerste instantie bedoeld om tijd te winnen, niet om het probleem op te lossen.’ Niet alle commissies staan onder zulke zware politieke curatele. Commissies die zich buigen over minder gevoelige onderwerpen hebben veel meer vrijheid. Maar bij het ontslagrecht is die kans bijna nul. De kwestie is zo hoog opgespeeld dat politici hun vingers er niet meer aan willen branden. ‘Op dit punt kan niemand meer terug in deze kabinetsperiode’, legt de politicoloog uit. ‘Om het simpele feit dat dat als een nederlaag zou worden ervaren.’ Voor de partijen is het belangrijk dat de commissieleden dat goed begrijpen. Daarom worden commissies bijna altijd gevormd door mensen die de Haagse mores goed kennen, meestal prominente leden van de grote partijen of bevriende wetenschappers. Als de commissie dan eenmaal aan het werk is, is het wel verstandig om de vinger aan de pols te houden. Formeel wordt er altijd ontkend dat politici contact hebben met commissieleden, laat ze staan dat ze die proberen te beïnvloeden. ‘Maar dat gebeurt natuurlijk wel’, zegt De Vries. ‘Het nachtmerriescenario voor de partijen is een eigenwijze voorzitter die toch met een oplossing komt’, lacht hij. ‘Een ongeleid projectiel, maar daar zou ik niet zo snel een voorbeeld van kunnen noemen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111
200
De commissie-PaVEM (emancipatie) van Rosenmoller. HERMAN WOUTERS/HH
Tienduizend euro voor gouden tip ‘t Zandt
Het Openbaar Ministerie in Groningen heeft een beloning van tienduizend euro uitgeloofd voor de gouden tip die leidt tot de aanhouding van de pyromaan die ‘t Zandt teistert. De brandstichter heeft sinds augustus vermoedelijk vijftien branden veroorzaakt. Maandagavond sloeg de pyromaan toe bij een schuurtje. De politie heeft op een hekje bij de schuur een bloedspoor gevonden. Zij houdt er rekening mee dat de dader over het hekje is geklommen en daarbij gewond is geraakt aan een hand. Agenten hebben
alle driehonderd huizen in het Groningse dorp bezocht om de bewoners te vragen om informatie. In het dorp is 24-uurstoezicht ingesteld. 111
Beatrix keurt het boek over haar voorvaders af
Koningin Beatrix vindt dat de historici Daniele Hooghiemstra en Dorine Hermans een verkeerd beeld geven van haar voorvaderen. Van Willem I, II en III zou een slecht beeld worden geschetst in het boek Voor de troon wordt men niet ongestraft geboren. De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) stelt dat de koningin betreurt dat de auteurs selectief gebruik hebben gemaakt van de bronnen die het koninklijk huis ter
beschikking heeft gesteld. Zo wordt in het boek gemeld dat Willem II biseksueel was. Oud nieuws, stelt de RVD, omdat dit al terug is te vinden in de Winkler Prins-encyclopedie over het koninklijk huis. 111
30 procent projecten Leiden zijn ‘risicovol’
30 procent van de gemeentelijke projecten in Leiden loopt het risico om duurder uit te vallen of meer tijd in beslag te nemen dan gepland. De afgelopen maanden werden 147 projecten onderzocht. Aanleiding voor het onderzoek was de verbouwing van de Stadsgehoorzaal die veel duurder bleek dan berekend.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................
DePers.nl
Handleiding voor islamitische begrafenis
Voor actualiteiten kijk je de hele dag op de allersnelste nieuwssite: www.depers.nl
Beheerders van begraafplaatsen kunnen vanaf vandaag een handleiding kopen over islamitische begrafenissen. De Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) heeft het boek uitgebracht.
Binnenland Nieuws
Onderwijs Deetman op de koffie bij kritische Onderwijsraad
Politiek wilde kritiek op basisvorming niet horen Kritiek op de basisvorming werd weggewuifd en de middenschool was zo’n gek idee nog niet. Als het over onderwijs gaat, blijken veel politici doof voor de praktijk. Peter Wierenga DEN HAAG
...
Politici blijven politici. Dus als een onafhankelijk adviesorgaan iets zegt dat je niet zo goed uitkomt, dan ga je even langs. Zo kwam minister Wim Deetman (CDA) ooit op de koffie bij de Onderwijsraad, om die te overtuigen van de basisvorming. Dat onthulde oud-secretaris Henk Hoefnagel van de Onderwijsraad aan de parlementaire onderzoekscommissie. Ondanks vele beleefdheden maakte hij zijn frustraties duidelijk. ‘Eigenlijk is het onderwijsveld buiten de basisvorming gehouden.’
Zijn kritiek? Te veel vakken en te weinig erkenning voor de verschillen tussen leerlingen. ‘De praktijk is weerbarstig’, aldus Hoefnagel. Na veel weerstand uit de scholen is de eenheidsworst inmiddels ook min of meer afgeschaft. Niet dat het nu allemaal zo geweldig gaat, betoogden drie moeders uit Deurne. Het programma van hun kinderen – van vmbo’ers tot vwo’ers – is nog steeds overvol. ‘Mijn jongste komt om kwart voor vijf doodmoe thuis, gaat paardrijden en moet daarna nog huiswerk maken’, aldus mevrouw Van de Ven. Schaf de lesnorm van 1.040 uur per jaar – waar nu veel verzet tegen is – dus maar af, betoogden de moeders. En: op die leeftijd moet je niet te veel zelfstandigheid verwachten, dat komt later wel. Intussen verdedigde oud-minister
van Onderwijs Jos van Kemenade (PvdA) hardnekkig ‘zijn’ middenschool, voorloper van de basisvorming en menig docent een gruwel. Helemaal niet zo’n gek idee om alle leerlingen tot hun zestiende in één schooltype te stoppen, maar ‘stukgelopen op de invoering’. Meer tijd plus bijscholing van leraren, die liever terugvallen op het ‘makkelijke’ klassikale lesgeven, dat was de remedie geweest. En ouders die bezorgd waren dat de middenschool hún kind juist zou afremmen – een terecht punt van voorzitter Jeroen Dijsselbloem – die heb je maar te ‘overtuigen’. Ook hier moet de praktijk wijken. Laat uitgerekend Van Kemenade de commissie waarschuwen voor ‘politieke voorkeuren’. Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn steken. Onder water wel te verstaan. 1
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..............................................................................
Merriman Hier onderbreek ik de beschrijving van mijn avonturen in Nijmegen om aandacht te kunnen schenken aan een bijzondere gebeurtenis, vandaag precies vierenveertig jaar geleden: de moord op John F. Kennedy. De president reed in een open auto door Dallas toen het gebeurde. In The Boys on the Bus beschrijft Timothy Crouse wat er in de eerste volgauto gebeurde, nadat de schoten waren gelost. Daarin zat Merriman Smith, politiek verslaggever van nieuwsagentschap UPI. Smith was als jonge verslaggever in 1941 naar het Witte Huis gekomen en zou daar blijven tot zijn plotselinge dood in 1970. Hij versloeg alles wat de presidenten deden, wat ze aten, wie ze zagen, waar ze naartoe gingen. Deze toewijding bezorgde hem tijdens reisjes de beste plek in treinen, vliegtuigen en auto’s. Smith was grondig. Tijdens een presidentiële treinreis van twaalf uur leverde hij eens dertigduizend woorden in. Hij was snel. Hij componeerde zijn verhalen in zijn hoofd in de dertig seconden die hij nodig had om van de Oval Office naar de telefoon in de persruimte te rennen; onderweg vertrapte hij alles wat zijn weg ver-
sperde. Eén keer gleed hij uit, brak een schouder, krabbelde overeind en dicteerde tot hij flauwviel van de pijn. Toen Smith op 22 november twee geweerschoten hoorde, greep hij onmiddellijk naar de radiotelefoon in de auto. Nadat hij zo’n vier pagina’s aan kopij had doorgegeven, vroeg Jack Bell, zijn concurrent van AP, of hij de telefoon mocht. Smith zei: ‘Ogenblikje hoor. De verbinding is niet goed. De operator moet het verhaal voor de zekerheid nog even aan me teruglezen.’ Iedereen in de auto had kunnen horen dat de verbinding goed was. Bell werd boos, hij begon te schreeuwen en probeerde Smith de telefoon uit handen te trekken. Smith stak de telefoon tussen zijn knieën en rolde zich op als een bal. Bell dook op hem en sloeg hem uit alle macht tegen de rug en het hoofd. Zo kon UPI het grote nieuws enkele cruciale minuten eerder brengen dan de concurrentie. Voor zijn verslaggeving van de moord op Kennedy ontving Merriman Smith later dat jaar de Pullitzer-prijs. 1
Smith stak de telefoon tussen zijn knieën en rolde zich op
Zaak-Natalee Holloway
Van der Sloot opgepakt Redactie binnenland AMSTERDAM
... Molukse bloemlezing
‘Een tropisch gebied vol wonderen en geweld’ Martijn Apituley draagt voor uit de bloemlezing Wonder en Geweld, allerlei verhalen over de Molukse eilanden. Gisteren werd de bundel in Utrecht aangeboden aan prinses Laurentien. Het doel is de leescultuur in de Mo-
lukse gemeenschap te bevorderen. Veel Molukkers die aan Nederlandse zijde gevochten hadden, kwamen na de Indonesische onafhankelijkheid naar Nederland. Zij dachten tijdelijk, maar dat ging anders. 1 GERARD TIL /HH
Joran van der Sloot is opnieuw opgepakt in verband met de verdwijning van Natalee Holloway. Gisteren werd hij in Arnhem aangehouden. Ook de twee Surinaamse vrienden van de man zijn op Aruba op grond van nieuw bewijsmateriaal vastgezet. De drie worden officieel verdacht van betrokkenheid bij doodslag op het verdwenen Amerikaanse meisje. Mogelijk zou Holloway na zware mishandeling zijn omgekomen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... KORT 111
maanden probeert het alsnog met een aanklacht te komen.
Geen bewijs tegen Sison
111
Het gerechtelijk onderzoek naar de Filipijnse dissident José Maria Sison is gesloten. De rechter-commissaris van de Haagse rechtbank bepaalde gisteren dat er onvoldoende bewijs bestaat tegen hem. Sison werd in augustus opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij twee moorden op politieke vijanden in zijn vaderland. Het landelijk parket zegt dat de zaak tegen Sison wat justitie betreft nog niet gesloten is. In de komende twee
Belasting duur huis in fasen omhoog
De hogere belasting voor huizen van meer dan een miljoen euro wordt niet ineens, maar gefaseerd ingevoerd. Dat gebeurt vanaf 2009. Dat zei staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager (CDA) tijdens het debat over het nieuwe belastingplan. Hij komt hiermee tegemoet aan bezwaren van zijn eigen partij. Het eigenwoningforfait zou vanaf 2009 met 2,35 procent wor-
den verhoogd. Het was een van de maatregelen van het kabinet om een bijdrage te vragen van mensen met een hoog inkomen.
De arrestatie is het gevolg van nieuw onderzoek van Nederlandse rechercheurs. Die hebben op verzoek van de Arubaanse justitie het onderzoeksmateriaal opnieuw onder de loep genomen en dit jaar op Aruba nader onderzoek verricht. De Amerikaanse scholiere verdween ruim twee jaar geleden. De toen 18-jarige Holloway was op het Caribische eiland om het afronden van haar school te vieren. Ze verdween na een avond uit met de Nederlander en de twee vrienden. Haar lichaam is nooit teruggevonden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
111
Bonden: eerder schieten in Uruzgan
De militaire vakbonden willen meer bevoegdheden voor de soldaten in Uruzgan. Op dit moment is het mandaat in overeenstemming met een wederopbouwmissie, terwijl het volgens de bonden om een vechtmissie gaat. De bonden hebben een brandbrief gestuurd aan het ministerie van Defensie waarin ze hun zorgen uiten over de juridische positie van de militairen.
Vertellingen van duizend-en-één nacht uit het Arabisch door Richard van Leeuwen ‘Een voortreffelijke vertaling.’ de Volkskrant 3215 pagina’s, 3 delen dundruk, gebonden met leeslint, in cassette ` 39,90 Een prachtig cadeau uitgeverij BULAAQ.nl Nu in de boekhandel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Geen lol in Tirol
Sjoemelen met studenten
De ANWB waarschuwt automobilisten: in Oostenrijkse ‘milieuzones’ krijgen bestuurders 2.000 euro aan hun broek voor te hard rijden.
De Hogeschool Zuyd in Heerlen moet geld terugstorten dat het rijk van 1999 tot en met 2003 heeft betaald. Het gaat om 700.000 euro.
6
Nieuws Binnenland
Natuur Beschutting omgeploegd om aan graanbehoefte te voldoen
Akkervogels wacht hongerige winter Het wordt deze winter hongerlijden voor de grauwe kiekendieven en leeuweriken in Groningen. De gronden waar ze voer en beschutting vonden, zijn door de boeren omgeploegd en ingezaaid met tarwe. Ineke Noordhoff MIDLAREN
...
De boeren moeten van de Europese Unie meer graan gaan telen nu de prijs daarvan omhoog schiet. Voor de vogels, die onbedoeld van de nu afgeschafte braakregeling profiteerden, ziet het er slecht uit. ‘Het stikt van de muizen in de braakpercelen’, meldt André Edens, met 285 hectare wat je noemt een grote akkerbouwer. Hij is druk aan het ploegen. Op zijn bedrijf in OostGroningen had hij vorig jaar vijf hectare braak. Grond waarop hij geen voedsel verbouwde, maar wel premie voor kreeg – om het overschot op de markt tegen te gaan. Edens liet die braakgronden maar wat liggen – de dieren konden er hun gang gaan. Komend seizoen zal er tarwe groeien omdat de braakpremie op nul is gezet – en waarschijnlijk een dezer dagen helemaal wordt geschrapt. ‘In tarwe zitten ook wel muizen, maar toch niet zoveel als in de braakpercelen’, weet Edens. Voor de uilen en kiekendieven valt er dus minder te eten. Eind jaren tachtig werd de braakregeling door de Europese Unie ingesteld. De ongebruikte percelen landbouwgrond, die soms meerdere jaren achter elkaar ongemoeid werden gelaten, bleken insecten en muizen aan
Een deel van de akker van Harry Kremer in Finsterwolde is al geploegd. ELLEN KOK
te trekken. Daar kwamen roofvogels als de grauwe kiekendief op af. Ook de veldleeuwerik, een zeer ernstig bedreigde akkervogel, bleek geweldig te profiteren van de ruige landjes. Voor het ‘afzien van productie’ kregen de boeren (in 2005) 280 tot
Nieuwe sticker
VOORSCHOTEN
...
Ouderen in het Zuid-Hollandse Voorschoten kunnen voortaan aangeven dat ze na 18.00 uur geen collectanten meer aan de deur willen. De lokale afdeling van de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen heeft een sticker ontwikkeld met de tekst ‘Na 18.00 uur geen collectes’. De bond kreeg in Voorschoten veel
van de laatste jaren niet verspelen omdat we zitten te pitten. Maar daar lijkt het helaas wel op’, reageert Ben Koks, beschermer van de grauwe kiekendief. Hij is zeer verontrust over de gevolgen van de Europese landbouw-
Limburg
Ouderen weren ’s avonds collecte Novum
480 euro per hectare. In dat jaar werd 25.000 hectare aan de voedselproductie onttrokken. ‘De braak heeft voor de natuur heel wat opgeleverd. Daardoor is de focus op de akkervogels komen te liggen. We moeten die natuurresultaten
klachten van ouderen die bang zijn voor onverwacht bezoek, zoals oplichters met collectebussen. ‘Vooral in het centrum van het dorp en daar waar veel flats staan, zorgt dat voor een onveilig gevoel’, verklaart een woordvoerder. Het plaatje is bedoeld voor bij de brievenbus of naast de deurbel. De ouderenbond in Groningen heeft de afdeling in Voorschoten inmiddels laten weten ook belangstelling te hebben voor de sticker. 1
DANK U SINTERKLAASJE! 1SFQBJECFMMFOÊOTNTFOWBOBGé
Inval bij hoofdkwartier maharishi Mahesh Yogi Redactie binnenland VLODROP
...
De politie, de brandweer en gemeenteambtenaren zijn gisteren binnengevallen bij de Meru-stichting in het Limburgse Vlodrop. Daar staat het hoofdkwartier van maharishi Mahesh Yogi, die wordt gezien als de grondlegger van de wereldwijde transcendente meditatiebeweging. Volgens de TM-organisatie hebben wereldwijd meer dan vijf miljoen mensen zijn meditatietechiek geleerd.
De gemeente Roerdalen wilde controleren of de maharishi en zijn volgelingen zich aan de wet houden. Ook energiebedrijf Essent, de arbeidsinspectie, de provincie en het waterschapsbedrijf werkten mee aan de actie. De politie sloot het terrein en de toegangsweg helemaal af. De buurt had gevraagd om handhaving. Tussen de Meru-stichting en de buurt is al jarenlang een juridisch conflict gaande. De Meru-stichting sloopte een deel van het voormalige Sankt
maatregel voor de akkervogels in Nederland. ‘Door het afschaffen van de braakregeling neemt het voedselaanbod voor de dieren komende winter behoorlijk af.’ Koks begrijpt best dat de oude braakregeling eruit gaat nu de graanmarkt tekorten laat zien. Maar er zou meer geld voor natuurmaatregelen voor in de plaats moeten komen. ‘Niet alle braak werkt even goed. Als je in plaats van voedsel biogewassen verbouwt, heeft dat voor de vogels niet zoveel betekenis. We ontdekten dat je het meeste effect voor de natuur haalt als je land meer jaren braak laat liggen en als je aansluit bij sloten en slaperdijken’, vertelt Koks. Speciaal met het oog daarop zijn er nu ‘faunaranden’ ontwikkeld waarvoor natuursubsidie van 1.300 euro per hectare wordt betaald. André Edens heeft twintig hectare aan faunaranden op zijn bedrijf. Hij zaait er een speciaal ontwikkeld zadenrijk mengsel in –en maait alleen als de vogels zijn uitgevlogen. Dat werkt voor de fauna goed. In Groningen trekt de provincie jaarlijks geld uit voor 800 kilometer faunaranden. Landelijk is er geld voor zo’n drieduizend kilometer. Niet veel in verhouding tot de 25.000 hectare die in heel Nederland braak lag – en die dus vanaf deze winter voor de vogels wegvalt. Koks: ‘Er is minstens het dubbele nodig aan akkerranden ter compensatie. Maar er is bijna niemand die daarvoor lobby voert. Ongelofelijk als je je realiseert dat aangetoond is dat deze faunaranden echt succes hebben.’ 1 Ludwig-klooster, waar de organisatie eigenaar van is en plaatste er nieuwbouw. Maar het gebouw is een monument, waaraan zonder vergunning nauwelijks iets mag worden veranderd. De stichting verplaatste ook nog een bijenhuisje, dat een gemeentelijk monument is. Dat deed ze zonder toestemming, laat een gemeentewoordvoerder weten. De gemeente controleerde onder meer op naleving van bouwvoorschriften en natuurwetten. De provincie heeft onderzocht of het kappen van bomen volgens vergunning verlopen is en deed onderzoek naar het gebruik van vuurwerk. De politie en het waterschapsbedrijf controleerden de lozing van afvalwater. Maharishi Mahesh Yogi (90) woont sinds 1990 in Nederland. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Na afloop proces worden stappen ondernomen GA NAAR WWW.DEPERS.NL/ LOWCALL EN BESTEL LOWCALL
GRATIS!
r5PUHPFELPQFSEBOQSFQBJE r+FFJHFOCFMMJNJFUJOTUFMMFO r"DIUFSBGCFUBMFO
Willem Holleeder beraadt zich met zijn advocaat op juridische stappen om T-shirts met zijn beeltenis uit de handel te krijgen. Eerder werden al shirts verkocht met zijn foto en de tekst ‘Free Willem’. Nu zijn er T-shirts in de handel met zijn afbeelding en voorop de tekst ‘The End’ en op de achterkant ‘Stra-Tapes’. De tekst verwijst naar de ‘achterbankgesprekken’ die de in 2004 geliquideerde vastgoedman Willem Endstra voerde met de Criminele In-
lichtingen Eenheid, waarin hij vertelde dat hij door Holleeder werd afgeperst. Holleeders advocaat Kuijpers stoort zich eraan dat mensen geld verdienen ‘over de rug van Willem Holleeder’. Volgens Perry ten Hoor, directeur van het reclamebureau dat de T-shirts verkoopt, was het niet de bedoeling Holleeder op de hak te nemen. ‘We willen steeds met een shirt op de publiciteit inhaken en we hebben nu voor Holleeder gekozen.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
LowCall is: r(FFOBCPOOFNFOU
HOLLEEDER: T-SHIRT MOET UIT HANDEL WORDEN GEHAALD
powered by debitel
Het nieuwe joyriden
Aforisme
In Twente zijn scootmobieleigenaars het slachtoffer van joyriders. De politie kreeg al 25 aangiften van verdwenen voertuigen binnen.
‘Als een gevangene als misdadiger wordt behandeld, zal hij er zeker een worden.’ John Galsworthy
Buitenland Nieuws
7
Groot-Brittannië Gevoelige informatie zoek
Brown betreurt fout belastingdienst Novum/AP AMSTERDAM
...
In Sarankhola staan overlevenden in de rij voor noodhulp. REUTERS
Bangladesh Twee kinderen overleden door besmet water
Hulp komt moeizaam op gang Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De hulp in het door de cycloon Sidr getroffen Bangladesh komt maar mondjesmaat op gang. Volgens het Bengaalse leger zijn de meeste getroffen gebieden inmiddels bereikt, maar er is nog steeds een groot tekort aan voedsel en drinkwater. Vooral aan de kust van Bangladesh is de nood erg hoog. Twee kinderen overleden in het zwaar getroffen district Patuakhali aan diarree. Dat on-
der overlevenden van de cycloon op grote schaal door drinkwater verspreide ziekten uitbreken is een van de grootste angsten van de Bengalese autoriteiten en hulporganisaties. Ook het tekort aan opvangmogelijkheden en voedsel voor slachtoffers van Sidr is een groot probleem. In een in allerijl als opvangcentrum ingerichte brandweerkazerne in Purba Saralia zaten gisteren bijna tweeduizend mensen, maar er was voedsel voor slechts twaalfhonderd. Een paar kilometer verderop, in het dorp Basal
Bar, braken gevechten uit onder de duizenden mensen die in alle vroegte stonden te wachten bij een voedseldistributiecentrum van een plaatselijke hulporganisatie. Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties bezoeken momenteel de getroffen gebieden om de schade op te nemen en te bekijken hoeveel hulp er nodig is. Het officiële dodental van de cycloon staat momenteel op 3.153, maar de vrees is dat daar in de loop der weken nog vele duizenden bijkomen. 1
De Britse premier Gordon Brown heeft in het Lagerhuis zijn excuses aangeboden voor een grove fout van de Britse belasting- en douanedienst. Minister van Financiën Alistair Darling maakte dinsdag bekend dat de dienst twee computerschijven is kwijtgeraakt met daarop persoonlijke gegevens van 25 miljoen Britten. Ambtenaren stuurden de schijven voor onderzoek naar een andere overheidsinstelling. Pas na drie weken kwamen ze er achter dat het pakket nooit was aangekomen. Brown zei de bezorgdheid van velen als gevolg van de fout zeer te be-
treuren. Beveiligingsexperts nemen de procedures bij de Britse overheid momenteel onder de loep. Darling, die nog steeds door Brown wordt gesteund, zei de blunder als ‘zeer ernstig falen’ te beschouwen, maar benadrukte dat niets er op wijst dat de schijven in handen van criminelen zijn gevallen. Op de schijven staat gevoelige informatie zoals namen, adressen en bankgegevens van 7,5 miljoen gezinnen die kinderbijslag ontvangen. De schijven zijn beveiligd met een wachtwoord, maar de gegevens zijn niet gecodeerd. Volgens experts is er een groot risico dat kwaadwillenden met de gegevens bankfraude kunnen plegen. 1
De Britse premier Gordon Brown, gisteren in het Lagerhuis. REUTERS
Frankrijk
Ex-perschef doet boekje open
‘Bush betrokken bij lek in CIA-affaire’ Chirac ontkent alles Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De Amerikaanse president George Bush heeft verkeerde informatie verstrekt over de rol van zijn staf in het lekken van de identiteit van voormalig CIA-medewerkster Valerie Plame. Dit staat in het nog te verschijnen boek van voormalig perschef van het Witte Huis Scott McClellan. Valerie Plame heeft altijd gezegd dat haar werkzaamheden voor de CIA expres zijn gelekt door het Witte Huis omdat haar man, voormalig ambassadeur Joseph Wilson, felle kritiek uitte op het Irakbeleid van de regering-Bush. Het was een wraakactie, aldus Plame. McClellan lijkt dit in zijn boek nu te bevestigen. In het boek, dat in april zal verschij-
nen onder de titel What happened, zegt McClellan dat hij tijdens een persconferentie over de Plame-affaire in 2003 onbedoeld heeft gelogen. Tijdens de persconferentie vertelde hij de journalisten dat de stafleden Lewis ‘Scooter’ Libby en Karl Rove niet betrokken waren bij het lekken van Valerie Plames identiteit. ‘Er was één probleem. Het was niet waar,’ zegt hij nu in zijn boek. ‘Ik had onbedoeld een valse verklaring afgelegd. En de vijf hoogste leden van het Witte Huis hebben die valse informatie naar mij doorgespeeld: Rove, Libby, de vicepresident, de stafchef en de president zelf.’ Het citaat, gepubliceerd op de website van McClellans uitgever PublicAffairs, heeft voor grote opschudding gezorgd in de Verenigde Staten.
In hoeverre waren vice-president Dick Cheney en president Bush betrokken bij het lek? Met name Democratische politici grijpen de publicatie aan om flink uit te halen naar de regering-Bush. ‘Net op het moment dat je denkt dat de geloofwaardigheid van het Witte Huis een dieptepunt heeft bereikt, komt er weer iets nieuws boven water’, aldus senator Charles Schumer. In 2003, na een lang onderzoek, werd bekend dat Karl Rove, politiek adviseur van Bush, de bron was achter het lek. Hij sprak er ook over met stafchef ‘Scooter’ Libby, die later werd veroordeeld tot 30 maanden celstraf omdat hij onder ede had gelogen over die gesprekken. Bush en Cheney hebben altijd ontkend iets van het lek te weten. 1
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Amper zes maanden na zijn aftreden als president van Frankrijk, is Jacques Chirac nu officieel aangeklaagd op verdenking van verduistering van overheidsgelden. Dit heeft zijn advocaat Jean Veil gisteren bekendgemaakt. De voormalige Franse president wordt ervan verdacht partijleden op de loonlijst van het stadhuis te hebben gezet. Zonder er gewerkt te hebben vloeiden de salarissen van de ‘werknemers’ direct naar de partijkas. De voorlopige aanklacht geeft de onderzoeksrechter voldoende tijd om te onderzoeken of er genoeg bewijs is voor een proces. De rechter acht met de voorlopige aanklacht wel
voldoende bewezen dat Chirac betrokken is geweest bij het plegen van een misdrijf. Chirac verloor eerder dit jaar zijn presidentiële immuniteit. Hij zou bij meerdere corruptiezaken betrokken zijn geweest, maar van het schandaal rond de nepbaantjes binnen zijn partij RPR (de voorganger van de huidige UMP) zou de grootste dreiging uitgaan. Zelf zegt Chirac alle benoemingen van destijds te kunnen verantwoorden. Hij noemt ze ‘even legitiem als noodzakelijk’. In een artikel in Le Monde ontkende Chirac gisteren iedere schuld. ‘De fondsen van de gemeente Parijs zijn nimmer aan andere ambities besteed dan aan de Parijzenaars zelf. Er was geen sprake van persoonlijke verrijking’, aldus Jacques Chirac. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
WIE HOORT BIJ WIE
‘Deze tas maakt mijn outfit echt af’
Op deze plek leggen wij u elke week een klein fotoraadsel voor. Deze week: welke tas hoort bij wie? Op onze website (www.depers.nl) kunt u invullen wat volgens u de juiste oplossing is. Uit de juiste inzenders kiezen wij wekelijks een winnaar, die we met een feestelijke taart verblijden. De oplossing, met de foto waarop tas en eigenaar verenigd zijn, staat ook in De Pers op Zaterdag.
FOTO’S SIMONE BEST
1
‘Het is niet echt mannelijk hè?’
2
‘Het is zo’n handig ding’
3
A
B
C
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Brekebeen (1)
Brekebeen (2)
Topless
Een 32-jarige Brit heeft de verzekering getild door opzettelijk het been van zijn vriendin te breken. Die werkte vrijwillig mee.
De fraudezaak kwam aan het licht toen de politie het huis van de man binnenviel en hij zijn daad bleek te hebben gefilmd met zijn mobiele telefoon.
Nora Hardwick heeft met ontbloot bovenlichaam geposeerd voor een kalender, om geld op te halen voor een voetbalveldje voor kinderen. De Britse Hardwick wordt volgende week 102.
Nieuws Buitenland
8
Innovative sheltering Slimme noodoplossingen bij rampen
Studenten testen vluchtelingenkamp Tientallen tentenfabrikanten, uitvinders en bedrijven kwamen gisteren in Eindhoven bij elkaar. Op zoek naar de beste manieren om noodhulp te bieden.
Dat gaat echter ten koste van de levensduur. We zijn dus op zoek naar nieuwe materialen, die ofwel goed houdbaar zijn, ofwel snel te produceren.’ De organisatie wilde niet alleen over slimme oplossingen horen, ze wilde ze ook zien. Daarom verrees op de campus van de TU/e een heus ‘tentenkamp’, waarin studenten de bruikbaarheid van enkele innovatieve oplossingen uittesten.
Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Moet je hulpgoederen bewaren, in voorraad houden of moet je ze juist slim, liefst lokaal produceren? En aan welke eisen moeten tenten en allerlei andere noodvoorzieningen voldoen? Dat waren de vragen die centraal stonden tijdens het symposium ‘Innovative sheltering’ gisteren, georganiseerd door de TU Eindhoven in samenwerking met het Nederlandse Rode Kruis. Tachtig creatieve bedrijfjes, tentenfabrikanten, instituten en uitvinders presenteerden daar de nieuwste ideeën op het gebied van noodhulp.
Tien jaar herstellen
Productie noodgoederen De organisatie van noodhulp is een enorme logistieke uitdaging: als het onverhoopt zover is, is de vraag vaak overdonderend. Bij de recente overstromingen in Noord-Korea raakten 170.000 mensen dakloos. Pakistan, 2005: 3,5 miljoen mensen zonder woning. De tsunami van Tweede Kerstdag 2004: 27 miljoen. Het Rode Kruis is overal ter wereld gestationeerd en goed voorbereid. Woordvoerder Lianne van Doorn: ‘Er is altijd een voorraad noodhulpgoe-
Voorbeelden van innovatieve shelters op het terrein van de TU Eindhoven. VINCENT VAN DEN HOOGEN/HH
deren beschikbaar. Daarnaast wordt er ter plaatse geïnventariseerd wat er nog moet komen. Om het probleem van logistiek en vervoer te omzeilen, wordt ter plekke besloten of goederen in een nabijgelegen land kunnen worden geproduceerd. Juist omdat we in de hele wereld gestationeerd
zijn, is het mogelijk de productie van noodhulpgoederen snel te organiseren.’ Enorme aantallen noodwoningen bestel je niet ‘even’ in naburige landen. Grote voorraden blijven noodzakelijk. Maar ook daar ligt een uitdaging voor uitvinders. Wie ontwerpt
È@BN8:?K?@
iffka\j)* @df\[\i#?ffie\eK`j_X`ep( @[fZ_k\i
de tent die ook na jaren in de opslag nog in perfecte staat verkeert? Van Doorn: ‘Het probleem waarmee we kampen, is dat niet alle tenten tot in de eeuwigheid kunnen worden bewaard omdat een impregneermiddel wordt gebruikt om het materiaal tegen ongedierte te beschermen.
‘ZE IS DOL OP TUNNELS’
snap s shot
Maar organisator Arno Pronk benadrukt dat de daaropvolgende fase minstens zo belangrijk is: ‘Meestal is er vlak na de ramp de grootste mediaaandacht waardoor ook de meeste gelden beschikbaar komen. Maar het duurt zeker tien jaar voordat de bevolking van een ramp is hersteld. We willen kijken of het mogelijk is om tijdens de eerste noodhulpfase technisch en logistiek in te spelen op de periode er na. Het zou nuttig zijn als systemen die voor noodhulp worden gebruikt, daarna kunnen doorgroeien tot volwaardige woningen. Je moet dan denken aan een noodwoning van lokale materialen, gemaakt met behulp van lokaal bekende technieken, die door de bewoners zelf kunnen worden onderhouden. Op die manier kan de productie van noodwoningen de lokale economie versterken.’
Buitenland Nieuws Stakingen Onderhandelingen in volle gang
9
Italië Oud-premier richt nieuwe partij op
Sabotage op het ‘Silvio Berlusconi denkt dat hij de koning van Italië is’ Franse spoor De Italiaanse kranten staan er elke dag vol van: Berlusconi begint een nieuwe partij en iedereen is ondersteboven. Alle aandacht gaat weer naar de 71-jarige oud-premier. Andrea Vreede ROME
...
De Italiaanse oppositieleider en mediamagnaat Silvio Berlusconi zorgde zondagavond voor een politieke aardschok in de bijna ingeslapen Italiaanse politiek door een nieuwe partij op te richten. Dat deed hij niet tijdens een congres, maar op een plein in Milaan midden tussen het volk. ‘Berlusconi denkt dat hij de koning van Italië is!’, aldus de woedende reactie van Gianfranco Fini, leider van de rechtse partij Nationale Alliantie en in één klap voormalig coalitiepartner van Silvio Berlusconi. En, eerlijk gezegd, zo leek het ook zondagavond. Als een volksmenner trok Berlusconi de stop uit zijn partij Forza Italia (Hup Italië) en daarmee uit de coalitie van vier partijen waarmee hij van 2001 tot 2006 Italië regeerde. In één adem kondigde hij vervolgens de oprichting van een nieuwe partij aan. Nog zonder defini-
HH
tieve naam, maar de leider denkt aan iets in de trant van Volkspartij van de Vrijheid. Wie mee wil doen, mag komen. Maar net als Fini denken de leiders van de andere oppositiepartijen er niet aan. Ze zijn veel te benauwd om door Berlusconi te worden opgeslokt. Silvio Berlusconi mag dan 71 zijn, hij laat opnieuw zien dat hij allerminst uitgerangeerd is. De afgelopen maanden werd hij door veel commentatoren politiek al in zijn graf gelegd. Dat Berlusconi voortdurend hamert op de val van het kabinetProdi en op acute nieuwe verkiezingen deed zijn status als leider geen goed. Want ondanks Prodi’s uiterst krappe meerderheid in het parlement
viel de regering niet. En stond Silvio meermalen te kijk als falende onheilsprofeet. In de pers werd al driftig gespeculeerd wie de nieuwe oppositieleider zou worden. Maar nu is Silvio weer helemaal terug. En zwaait hij triomfantelijk met opiniepeilingen die zijn nieuwe partij maar liefst 35 procent van de stemmen geven. Berlusconi’s zet is een reactie op de ontwikkelingen binnen het centrumlinkse kamp. Daar zijn onlangs de twee grootste regeringspartijen gefuseerd tot een nieuwe Democratische Partij. Onder de bezielende leiding van Walter Veltroni, de burgemeester van Rome. Veltroni wil met deze partij een einde maken aan de politieke versnippering in Italië. Met de huidige kieswet halen talloze partijen en partijtjes het parlement. En vormen bontgekleurde regeringscoalities waarbinnen ze elkaar voortdurend in de haren vliegen. Om Italië een stabiele regering te geven, moet die kieswet eerst veranderd worden. Dat heeft Berlusconi nu ook begrepen. Samen met de regering gaat hij praten over een nieuw kiesstelsel naar Duits model. Voorzien van een flinke kiesdrempel. Daarna is dan eindelijk de weg vrij voor nieuwe verkiezingen. 1
Sekteleider
Amerikaanse polygamist de cel in Een spoorwerker vervangt een door brand verwoeste kabel. MICHEL EULER Redactie buitenland
Frankrijk ligt nog altijd voor een groot deel stil door de grote stakingen in het land. Nu zijn ook nog diverse treinsporen en bovenleidingen vernield. Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De ellende voor de Franse spoorwegen is nog lang niet voorbij. Behalve de langdurige en ontwrichtende staking van het personeel zijn nu ook verschillende spoorlijnen gesaboteerd door ‘militanten’. Het traject van de hogesnelheidslijn tgv is op diverse plaatsen vernield of in brand gestoken. De enkele treinen die ondanks de weeklange staking nog wél reden, zijn nu ook vertraagd of rijden helemaal niet. Een paar uur voor de vernieling sprak minister van Werkgelegenheid Xavier Bertrand de hoop uit dat nieu-
we onderhandelingen de stakingen tot een einde zullen brengen. De Franse spoorwegen vermoeden dat de vernielingen het werk zijn van militante vakbondsleden die deze onderhandelingen verder willen vertragen. Voordat de onderhandelingen tussen de overheid en de vakbonden gisteren begonnen, riep Sarkozy de stakende werknemers op het werk te hervatten. ‘De staking heeft de reizigers en de stakers al veel te veel geld gekost. Ik denk dat de mensen die iedere dag gebruikmaken van het openbaar vervoer, inmiddels wel genoeg hebben van de stakingen,’ aldus de Franse president. Een salarisverhoging of een verhoging van de pensioenen zou op dit moment nog tot de mogelijkheden behoren. Maar over de afschaffing van de vervroegde pensioenregeling lijkt geen discussie mogelijk. 1
AMSTERDAM
...
Jarenlang gold hij als een van America’s most wanted. De mormoonse polygamist en sekteleider Warren Jeffs moet nu de cel in, voor het uithuwelijken van een 14-jarig meisje. Een rechter in Utah oordeelde dinsdag dat Jeffs (51) een gevangenisstraf van minstens tien jaar moet uitzitten, het kan ook nog levenslang worden. Warren Jeffs is het hoofd van een mormoonse sekte die polygamie voorschrijft, vaak tussen jonge meisjes en oudere mannen. De sekte, die rond de 7.000 leden heeft, gelooft dat de hemel wordt bereikt door minstens drie echtgenotes tegelijk te hebben. De vrouwen moeten daaraan meewerken. De gewone mormoonse kerk heeft polygamie meer dan honderd jaar geleden afgezworen. Jeffs werd augustus 2006 opgepakt
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... KORT
er beter vanaf zouden brengen als ze hun zaakjes zelf mochten regelen.
Nationalisme door chaos op spoor in Catalonië
111
111
Problemen bij de aanleg van een hogesnelheidslijn tussen Barcelona en Madrid hebben het treinverkeer in Barcelona dusdanig in de war geschopt dat zo’n 160.000 mensen die gewoonlijk per trein naar hun werk gaan, de laatste tijd noodgedwongen een ander vervoermiddel moeten nemen. Velen zijn daardoor veel langer onderweg. De chaos op het spoor heeft de nationalistische gevoelens in Catalonië, de regio waarvan Barcelona de hoofdstad is, doen opleven. De Catalanen vinden dat ze het
Studenten VS pleiten voor verhuld wapenbezit
Een groep Amerikaanse studenten vindt dat schietpartijen op campussen het beste voorkomen kunnen worden door meer wapens toe te laten. Mike Guzman, een economiestudent aan de staatsuniversiteit van Texas, is een van de achtduizend studenten die zich hebben aangesloten bij de organisatie Studenten voor het Dragen van een Wapen op de Campus. Leden van de organisatie vinden dat studenten en universiteitsmedewerkers met een vergunning om wapens verhuld op
hun lichaam te dragen ook op de universiteit het recht moeten hebben om gewapend te zijn. ‘Het betreft een fundamenteel recht op zelfverdediging’, aldus Guzman. 111
Musharraf treedt wellicht zaterdag af als legerleider
De Pakistaanse president Musharraf treedt mogelijk zaterdag al af als opperbevelhebber van het leger en wordt dan direct beëdigd als burgerpresident. De oppositiepartijen in Pakistan lijken nu te aarzelen of ze niet toch mee zullen doen aan de verkiezingen van 8 januari. Musharraf heeft maatregelen genomen om aan de oppositie tegemoet te komen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................
Tandeloze dood
Ook vandaag
De burgemeester van het Belgische stadje Kortrijk wil de tanden en kiezen laten trekken van doden voordat die worden gecremeerd. ‘Dat komt de volksgezondheid ten goede, want in oude vullingen zit kwik.’
Viert Libanon zijn onafhankelijkheidsdag (sinds 1943, van Frankrijk).
nadat hij een half jaar in de FBI top10 van meest gezochte misdadigers had gestaan. Hij is nu veroordeeld voor verkrachting en het aanstichten van een huwelijk tussen een minderjarig meisje en haar oudere neef. Ook dwong hij het meisje seks te hebben, als ze dat niet zou doen, zou God haar verwerpen. Het meisje, dat nu 21 is, getuigde voor de rechtbank dat Jeffs haar dwong te trouwen en haar niet toestond te scheiden Volgens de advocaat van Jeffs is de mormoonse leider vervolgd wegens zijn religie. ‘Dit gaat om de vervolging van meneer Jeffs’ ideeën over het huwelijk.’ 1 Warren Jeffs. REUTERS
Liever sámen een filmpje pakken? Annemarie Nickname: Annemarie Leeftijd: 31 jaar Provincie: Zuid-Holland Over mijzelf: Enthousiast, gevoel voor humor, energiek, van diepgaande gesprekken tot winkelsessies! Voor een filmpje met Annemarie surf je naar www.depers.nl/dreamdate. Of sms single [spatie] je emailadres naar 2020 voor duizenden andere single vrouwen en maak kans op een iPod. Maak donderdag om 20.30 uur persoonlijk kennis met deze èn andere singles tijdens de online speeddate op Lymic.nl. Jouw match wordt mede mogelijk gemaakt door:
vakantie ! jouw gratis Spaar voor
0OUNPFUJOHBBOEF5PQ 7FSLJF[JOH+POHFBNCUFOBBS XJOUEFQVCMJFLTQSJKT 8BBSMJHUKPVXHSPPUTUFVJUEBHJOH IFU3JKL EF(FNFFOUFO EF1SPWJODJFTPGEF8BUFSTDIBQQF QSJNBBUWBOEFQPMJUJFL .PCJMJUFJUCJKEFPWFSIFJE )FU FSOJFUPNXJFKFCFOU NBBSXJFKFLFOU0GBOEFSTPN & UFSOBUJPOBMFDBSSJFSFCJKEFPWFSIFJE *$5CJKEFPWFSIF (FMJKLIFCCFO (FMJKLLSJKHFO#FOKJKHFTDIJLUWPPSEF IFJE %FLSBDIUWBO'SJTTFCMJLLFO &FODSBTIDPVSTF$SF EFOLFO .BTUFSDMBTT(FCJFETPOUXJLLFMJOHCJKEFPWFSIFJE NPFUJOHBBOEF5PQ 7FSLJF[JOH+POHFBNCUFOBBS8JF EFQVCMJFLTQSJKT 8BBSMJHUKPVXHSPPUTUFVJUEBHJOH #JK 3JKL EF(FNFFOUFO EF1SPWJODJFTPGEF8BUFSTDIBQQFO ) NBBUWBOEFQPMJUJFL .PCJMJUFJUCJKEFPWFSIFJE )FUHB OJFUPNXJFKFCFOU NBBSXJFKFLFOU0GBOEFSTPN &FO OBUJPOBMFDBSSJFSFCJKEFPWFSIFJE *$5CJKEFPWFSIFJE IFCCFO (FMJKLLSJKHFO#FOKJKHFTDIJLUWPPSEFPWFSIFJ OPWFNCFSFOEFDFNCFS LSBDIUWBO'SJTTFCMJLLFO &FODSBTIDPVSTF$SFBUJFGEFO 8PSME'PSVN$POWFOUJPO$FOUFS %FO)BBH .BTUFSDMBTT(FCJFETPOUXJLLFMJOHCJKEFPWFSIFJE 0OUNPFU WPPSNBMJH)BBHT$POHSFTDFOUSVN
EF5PQ 7FSLJF[JOH+POHFBNCUFOBBS8JFXJOUEFQVC QSJKT Vrij8BBSMJHUKPVXHSPPUTUFVJUEBHJOH #JKIFU3JKL dag 30 november en zaterdag 1 dec ember Daarnaast wordt er onder leiding van 200 7 vind Debat.NL t de vijfde editie plaats van de Car NFFOUFO EF1SPWJODJFTPGEF8BUFSTDIBQQFO )FUQSJNBBU rièregedebatteerd over bijvoorbeeld ‘Mo beurs Overheid in het World Forum biliteit bij de QPMJUJFL .PCJMJUFJUCJKEFPWFSIFJE )FUHBBUFSOJFUP Convention overheid’ en ‘Het primaat van de poli Center in Den Haag. Voor alle stud tiek’. Op beide enten, starters dagen vindt de interactieve discussi KFCFOU NBBSXJFKFLFOU0GBOEFSTPN &FOJOUFSOBUJPOB en (young)professionals met inte e Ontmoeting resse in een baan aan de top plaa ts. Gespreksleider Jeroen Smit gaat SJFSFCJKEFPWFSIFJE *$5CJKEFPWFSIFJE (FMJKLIFCCF bij de overheid is de Carrièrebeurs Overheid dé in gesprek met bekende politici en plek om in contact te komen met prominen te MJKLLSJKHFO#FOKJKHFTDIJLUWPPSEFPWFSIFJE %FLSBD potentiële topa mbtenaren over hun loopbaan, (pol werkgevers. itiek e) keuzes 'SJTTFCMJLLFO &FODSBTIDPVSTF$SFBUJFGEFOLFO .BTUFS en toekomstplannen. (FCJFETPOUXJLLFMJOHCJKEFPWFSIFJE 0OUNPFUJOHBBOEF5 Naast de gevarieerde beursvloer waa r onder andere De toegang is na inschrijving gratis! 7FSLJF[JOH+POHFBNCUFOBBS8JFXJOUEFQVCMJFLTQSJ het Rijk, gemeente Amsterdam en het Voor een UWV te actu eel overzicht van het congresprogram vinden zijn, wordt een veelzijdig con ma, 8BBSMJHUKPVXHSPPUTUFVJUEBHJOH #JKIFU3JKL EF(FNF gresprogramma een overzicht van de deelnemende aangeboden met onder andere de orga nisa ties, volgende EF1SPWJODJFTPGEF8BUFSTDIBQQFO )FUQSJNBBUWBOEFQP vacatures en voorinschrijving ga je onderwerpen: ‘Netwerken en lobbyen naa r ’, ‘Creatief .PCJMJUFJUCJKEFPWFSIFJE )FUHBBUFSOJFUPNXJFKFC www.carrierebeursoverheid.nl denken bij de overheid’ en ‘Een inte rnationale carrière NBBSXJFKFLFOU0GBOEFSTPN &FOJOUFSOBUJPOBMFDBSSJF bij de overheid’. EFPWFSIFJE *$5CJKEFPWFSIFJE (FMJKLIFCCFO (FMJKL HFO#FOKJKHFTDIJLUWPPSEFPWFSIFJE %FLSBDIUWBO'S CMJLLFO &FODSBTIDPVSTF$SFBUJFGEFOLFO .BTUFSDMBTT( POUXJLLFMJOHCJKEFPWFSIFJE 0OUNPFUJOHBBOEF5PQ 7FS +POHFBNCUFOBBS8JFXJOUEFQVCMJFLTQSJKT 8BBSMJ Onderstaande organisaties, bekend op 21 november 2007, zijn vertegenwoordigd op de Carrièrebeurs Overheid. Kijk voor een update op www.carrierebeursoverheid.nl. HSPPUTUFVJUEBHJOH #JKIFU3JKL EF(FNFFOUFO EF1SPWJ PGEF8BUFSTDIBQQFO )FUQSJNBBUWBOEFQPMJUJFL .PCJMJ CJKEFPWFSIFJE )FUHBBUFSOJFUPNXJFKFCFOU NBBSX LFOU0GBOEFSTPN &FOJOUFSOBUJPOBMFDBSSJFSFCJKEFPW *$5CJKEFPWFSIFJE (FMJKLIFCCFO (FMJKLLSJKHFO#FO HFTDIJLUWPPSEFPWFSIFJE %FLSBDIUWBO'SJTTFCMJLLFO DSBTIDPVSTF$SFBUJFGEFOLFO .BTUFSDMBTT(FCJFETPOUXJLL CJKEFPWFSIFJE 0OUNPFUJOHBBOEF5PQ 7FSLJF[JOH+POHF OBBS8JFXJOUEFQVCMJFLTQSJKT 8BBSMJHUKPVXHSP verschil zien, verschil maken
Contentpartners:
Mediapartners:
Buitenland Nieuws
11
Rome
Archeologen werpen eerste blik in verborgen heiligdom Italiaanse archeologen zijn erin geslaagd een camera te laten zakken in de ‘Lupercale’, de grot-tempel meer dan vijftien meter onder het Palatijn (een van de zeven heuvelen van Rome) waarin volgens de overlevering de wolvin woonde die Romulus en Remus heeft gered. De beide broers, de legendarische stichters van de stad Rome, waren door hun moeder in een mandje in de rivier de Tiber gezet en daarna ergens aangespoeld, maar de wolvin nam de tweeling in bescherming en voedde ze op. Eenmaal volwassen besloten ze een stad te bouwen maar ze kregen ruzie; Romulus sloeg Remus daarop dood en werd de eerste koning van Rome. De Lupercale (‘wolvengrot’) was in de Romeinse tijd een belangrijk hei-
ligdom. De locatie was al twee jaar bekend, maar nu zijn er voor het eerst foto’s van het interieur, een koepel van acht meter doorsnee met op het hoogste punt een witte adelaar, symbool van keizer Augustus. De grote vraag is: hoe nu verder? Archeologen vrezen dat als ze de opening van de grot uitgraven, andere monumenten op de heuvel zullen verzakken of instorten. Palatijndeskundige Andrea Carandini stelt voor om het gat aan de bovenkant, waardoor de camera werd neergelaten, ietsje groter te maken, zodat archeologen erin kunnen afdalen. Een toeristische attractie compleet met kassa zal de grot nooit worden. Maar het blijft ‘een van de grootste ontdekkingen ooit’, aldus Carandini. 1 FOTO: REUTERS
Interview Abdurrahman Wahid wil weer president worden
‘Indonesië wil geen extreme islam’ Oud-president Abdurrahman Wahid, tevens leider van de grootste moslimpartij van Indonesië, hoopt bij de volgende verkiezingen opnieuw een kans te maken.
ik een grote politieke blunder van de regering Maar het is een overgangsfase en aan dat gedoe met de shariapolitie zullen de mensen in Atjeh, als ze hun angst overboord hebben gezet, zelf een eind maken.’
Arjan van Westen JAKARTA
...
Wat zijn uw economische plannen met Indonesië?
Oud-president Abdurrahman Wahid wil in 2009 opnieuw een gooi doen naar het presidentschap van Indonesië. De economie wil hij er bovenop krijgen met goedkope leningen en Indonesië moet volgens hem veel meer gaan samenwerken met India en China. Wahids belangrijkste boodschap voor de buitenwereld is dat Indonesië nooit een streng islamitisch land zal worden. De 67-jarige Gus Dur, zoals Wahid in Indonesië meestal wordt genoemd, is leider van de grootste moslimpartij van het land. Hij was de eerste democratisch gekozen president van Indonesië. Zijn presidentschap van 1999 tot 2001 was van korte duur. Gus Dur moest aftreden vanwege beschuldigen van corruptie. ‘Was ik niet afgetreden, dan waren er door het politieke tumult op straat veel slachtoffers gevallen.’ De populaire Wahid wil een nieuwe kans en zet alles op alles om president Susilo Bambang Yudhoyono (SBY) in 2009 op te volgen.
‘De economie staat er nu erg slecht voor. Het is ongekend hoe de corruptie onder Yudhoyono is toegenomen. De corruptie verlamt de hele economie en het geld komt niet bij de gewone mensen terecht. Verder is de werkloosheid groot en gaat te veel winst naar buitenlandse ondernemingen.’ ‘Ik wil hierin verandering brengen. Allereerst moet er een moratorium worden aangevraagd voor de schulden van Indonesië. Ik wil de mensen kleine leningen tegen vijf procent rente geven. Op dit moment vraagt de bank 24 procent rente en daardoor kan de gewone man geen onderneming starten. Mijn plan slaagt alleen als we de corruptie met ijzeren hand aanpakken.’
De blinde Wahid wil optrekken met India en China. REUTERS
Volgend jaar is het tien jaar geleden dat Soeharto werd afgezet. Wat zijn de belangrijkste lessen voor Indonesië van zijn regeerperiode? ‘We moeten de goede en slechte dingen van dictator Soeharto onthouden. Hij heeft ons volk geleerd dat we moeten plannen om vooruit te komen. Dat vergeten de mensen nu vaak. Van zijn slechte kanten noem ik er twee. Onder Soeharto is de corruptie enorm gegroeid. En hij misbruikte
de wet waardoor er in Indonesië geen vrijheid van meningsuiting was.’
Wordt Indonesië ooit een moslimland met islamitische wetgeving? ‘Nee. Islamitische wetgeving zal in Indonesië nooit de gewone rechtbank vervangen. De meerderheid van de Indonesische moslims wil geen extreme islam. Dat fundamentalisten in de provincie Atjeh na de tsunami de sharia konden invoeren, vind
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... KORT 111
Sekteleider probeert kinderen vrij te krijgen
Een Russische sekteleider probeerde zijn volgelingen gisteren in opdracht van de autoriteiten zover te krijgen dat ze vier kinderen laten gaan die samen met hen in een ondergronds hol het einde der tijden afwachten. Vijfentwintig sekteleden plus de vier kinderen betrokken het hol eerder deze maand. Ze hebben gedreigd zichzelf op te blazen als ze uit hun schuilplaats worden gehaald. De leider van de sekte, Pjotr Koeznetsov, werd vorige week in staat van beschuldiging gesteld wegens het op-
richten van een religieuze organisatie die zich inlaat met geweld en zit sinds kort in een psychiatrische inrichting. Het jongste kind is achttien maanden. 111
Leger ingezet in Calcutta na boerenprotesten
In de Indiase stad Calcutta is gisteren het leger ingezet om een eind te maken aan protesten van boeren. Zij verzetten zich ertegen dat ze hun land moeten opgeven om de bouw van een scheepswerf en een petrochemische fabriek mogelijk te maken. Sinds januari zijn bij protesten in het dorp waar de boeren vandaan komen, Nandigram, al zeker 34 doden gevallen. De demonstranten gooiden met stenen
Welke landen moet Indonesië als voorbeeld nemen? ‘India en China, daar moeten we mee samenwerken en van die landen kunnen we veel leren. De vooruitgang die deze twee landen economisch hebben geboekt, kan Indonesië ook bereiken. Mits we ons hoofd erbij houden, Over een paar jaar zal de wereld het over ons drieën hebben. Voor Nederland zie ik op het gebied van intensieve samenwerking geen bijzondere rol meer in Indonesië.’
Tot slot: wie wordt de volgende president van Indonesië? ‘Daar doe ik geen uitspraak over. Ik wil wel zeggen dat ik graag mee doe aan de verkiezingen. Het is onzin dat mijn gezondheid dat niet toelaat. Ik heb het vermogen om president te zijn.’ ‘De huidige president is zwak en bang. En als ik Yudhoyono niet kan opvolgen, dan zal mijn steun gaan naar Megawati Soekarnoputri (de vorige president van Indonesië, red.). Zij is het beste alternatief voor Gus Dur.’ 1
Liever sámen op het strand wandelen?
en flessen en staken twee kantoren van de Communistische Partij plus een aantal auto’s in brand. Tientallen demonstranten en agenten raakten gewond. De politie verrichtte bijna tweehonderd arrestaties. 111
Grootste zeeschorpioen ooit in Duitse steengroeve
Britse paleontologen hebben de gefossiliseerde schaar gevonden van een zeeschorpioen die ongeveer 2,50 meter groot moet zijn geweest. De vondst, die werd gedaan in 390 miljoen jaar oude rotsen, duidt er volgens wetenschappers op dat spinnen, krabben en soortgelijke dieren in de oudheid groter waren dan tot nu toe gedacht.
Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor bijvoorbeeld… een strandwandeling. Schrijf je nu gratis in bij de enige datingsite waar je online kunt speeddaten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Het weer
Het weer
Jakarta: 35°C / 12°C, zonnig Boedapest: 11°C / 2°C, zonnig Ottowa: 1°C / -5°C, sneeuw
Rome: 17°C / 14°C, bewolkt Kinshasa: 34°C / 23°C, buiig Teheran: 14°C / 10°C, regen
Online speeddating & events, for singles & friends
Nieuws Economie
12
Hamburgerstrijd Eerder prijsgevecht tussen hamburgerketens liep slecht af
Smullen van prijsoorlog McDonald’s en Burger King Amerika maakt zich op voor de zoveelste hamburgeroorlog. Dit keer gaat Burger King in de aanval. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Fastfoodreus Burger King gaat aartsrivaal McDonald’s met zijn eigen wapen te lijf. Het bedrijf test in een aantal Amerikaanse filialen een dubbele Cheeseburger die slechts 1 dollar (63 eurocent) moet kosten. De Cheeseburger van Burger King is 30 procent groter dan de gelijksoortige budgetburger van McDonald’s. Zakenkrant The Wall Street Journal citeerde gisteren uit een e-mail van de marketingbaas van Burger King aan
zijn medewerkers en franchisenemers. ‘De 1 dollar Cheeseburger is het machtigste wapen van onze tegenstander. De beslissing of we de aanbieding in het hele land gaan invoeren is nog niet genomen’, stond verder in de e-mail te lezen. Burger King wilde tegen de zakenkrant niet reageren op hun testhamburger die inzet kan worden van een hard prijsgevecht. Een eerdere hamburgeroorlog tussen beide aartsvijanden liep slecht af. Het prijswapen nam bij beide bedrijven in de jaren 2000 en 2003 enorme happen uit zowel omzet als winst. Wel werd het Burger King in Japan pijnlijk duidelijk dat te duur ook niet goed is. Het bedrijf probeerde er voet
aan de grond te krijgen. Dat ging mis. De Japanners vielen over de te hoge prijzen van Burger King, terwijl het iets goedkopere McDonald’s er al jaren goede zaken doet. Burger King is met 11.200 restaurants in 65 landen de twee na grootste hamburgerketen ter wereld. McDonald’s is met 31.000 restaurants in 120 landen nog steeds de onbetwiste nummer één in de fastfoodwereld. Burger King doet al tientallen jaren zijn best om te knagen aan die hegemonie. Daarvoor schuwt het pesterijen niet. Zo is er een commercial waarin clown Ronald McDonald stiekem een filiaal van Burger King binnensluipt om er een hamburger te verorberen. 1
BURGER KING
Vastgoedschandaal ‘Afrekening in het politieke milieu’
Financietoren parel in de kroon van Breevast Vorige week werd de vastgoedwereld door het schandaal rondom het Philips Pensioenfonds stevig opgeschud. Vier weken eerder gebeurde dat al in België. De Nederlander Frank Zweegers speelt er de hoofdrol. Eric Smit AMSTERDAM
...
De Belgische minister Rik Daems nam mogelijk steekpenningen aan. HH
Het mag al bijna geen verrassing meer heten dat de vastgoedwereld in een kwaad daglicht komt te staan. Nadat de laatste jaren talrijke affaires aan het licht kwamen rondom de hoofdstedelijke onderwereld, kwam vorige week een omvangrijk schandaal naar buiten rond het Philips Pensioenfonds. België laat in deze ontwikkeling ook van zich horen. Eind oktober onthulde de Belgische krant De Morgen een pikant schandaal waarbij het Nederlandse vastgoedconcern Breevast van de Brabander Frank Zweegers een centrale rol inneemt. Eind 2001 kocht Breevast de parel uit de kroon uit een omvangrijke vastgoedportfolio van de Belgische overheid. Bij die transactie zouden mogelijk steekpenningen zijn betaald aan de Belgische minister Rik Daems. Daems zou via de Luxemburgse vennootschap van de vast-
goedlobbyist Rony de Goethem zijn betaald. De betalingen zijn onderwerp van een strafrechtelijk onderzoek van de Belgische justitie. Volgens De Morgen was Breevasteigenaar Zweegers direct betrokken bij de aankoop van het prestigieuze vastgoedproject. Charles Huijskens, de Nederlandse woordvoerder van Breevast, ontkent dat het Nederlandse vastgoedconcern deel uitmaakt van het onderzoek van de Belgische justitie. ‘Ons is medegedeeld dat dit niet het geval is’, aldus Huijskens. De woordvoerder van de onderzoeksrechter laat weten dat hij geen verdere informatie kan verschaffen over de partijen die onderwerp zijn van het justitiële onderzoek. Ook de transactie zelf is sinds april van dit jaar onderwerp van een rechtszaak die het Belgische vastgoedbedrijf Robelco tegen de Belgische overheid heeft aangespannen. Volgens Robelco zouden er verschillende onregelmatigheden rond de verkoop, een zogenaamde sale en lease backconstructie, hebben plaatsgevonden. Hoewel vooraf duidelijk was dat de huurder, de Belgische overheid, niet meer zou gaan betalen, werden niet lang na de verkoop toch de huren verhoogd. ‘Iedereen wist hoe de zaak in elkaar
stak,’ zegt een betrokkene. ‘Het was overduidelijk doorgestoken kaart’. Dat doet overigens weinig kenners verbazen. ‘Zo gek is deze kwestie niet’, zegt een Nederlandse vastgoedondernemer die veelal in Vlaanderen actief is. ‘Ik ken geen bieding in België die niet van te voren is geregeld. Dat deze zaak aan het licht komt heeft daarom waarschijnlijk meer te maken met een afrekening in het politieke milieu’. Breevast kijkt er vanzelfsprekend anders tegenaan. Volgens het vastgoedbedrijf is er met de verkoop van de Financietoren en het RAC niets aan de hand. ‘Het is een transparante openbare verkoop geweest die via advertenties in verschillende media publiekelijk is gemaakt,’ zegt woordvoerder Huijskens. ‘De Belgische Staat liet zich indertijd bijstaan door Arthur Andersen (de consultancyfirma die na het Enronschandaal uiteenviel) en in totaal zijn er door negen partijen elf biedingen gedaan. Ik stel ook nog eens vast dat Robelco niet eens de laatste biedingsronde heeft gehaald. Bovendien heeft Robelco een zaak aangespannen tegen de Belgische Staat waarbij Breevast niet direct betrokken is. We wachten rustig af wat er uit die rechtszaak komt en zien het resultaat met veel vertrouwen tegemoet’. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ...............................................................................
Kledingketen verlaagt kosten
GAP BOEKT RUIM KWART MEER WINST IN DERDE KWARTAAL Gap, de grootste kledingketen van de Verenigde Staten, heeft in het derde kwartaal een nettowinst behaald van 238 miljoen dollar, een stijging van 26 procent ten opzichte van de 189 miljoen dollar een jaar eerder. De omzet van Gap kwam in het afgelopen kwartaal uit op 3,85 miljard dollar, vrijwel gelijk aan de omzet in dezelfde periode vorig jaar. De identieke omzet, van winkels die langer dan een jaar open zijn, nam af met 5
procent. Gap kampt al twee jaar met een dalende omzet. Het bedrijf, dat eigenaar is van kledingketens als Banana Republic en Old Navy, heeft dit jaar Glenn Murphy als nieuwe bestuursvoorzitter aangesteld om het tij te keren. ‘In het derde kwartaal hebben we vooruitgang geboekt om de winstgroei te bevorderen door voorraadbeheer en kostenverlagingen’, aldus Murphy. Gap heeft zijn winstverwachting voor heel 2007 verhoogd.
Simlockvrije iPhone gaat 999 euro kosten
KORT 111
Ook accijns op wijn gaat volgend jaar omhoog
Nadat eerder al bekend was geworden dat bier en sigaretten volgend jaar een stuk duurder worden, zal ook de prijs van wijn in 2008 fors stijgen. Coalitiepartijen CDA, PvdA en de ChristenUnie willen de accijns op wijn stevig verhogen met 16 procent. De opbrengst van 39 miljoen euro is nodig om medici te kunnen blijven vrijwaren van het betalen van btw-heffing. Het plan komt voort uit de besprekingen die gisteren plaats vonden in de Tweede Kamer over de belastingmaatregelen 2008.
T-MOBILE DUITSLAND GAAT ‘LOSSE’ IPHONES VERKOPEN T-Mobile gaat, gedwongen door de Duitse rechter, de iPhone van Apple verkopen zonder abonnement. Deze simlockvrije iPhone gaat 999 euro kosten. Vodafone en Debitel hadden een kort geding aangespannen tegen T-Mobile met de simlock als inzet. De beslissing betekent dat er een einde komt aan het monopolie van T-Mobile op de iPhone in Duitsland. Een contract is niet meer noodzakelijk.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Vuilniskunst
Wereldwinkel
Cabaretier naar de beurs
Een topstuk van een Mexicaanse schilder, gevonden bij het vuilnis, heeft dinsdag op een veiling 1 miljoen dollar opgebracht.
Lezers van Elsevier Retail hebben de Wereldwinkel gekozen tot Beste Winkelketen in de categorie Hobby, cadeau en overig.
Cabaretier Jan Jaap Van der Wal maakte gisteren een beursgang, fictief dan. Iedereen kan aandelen kopen van het Child at Venture Global Fund dat jonge ondernemers in arme landen steunt.
Economie Nieuws
13
Trend Naast boeken, spelcomputers en iPods vragen Nederlanders dit jaar vooral contanten aan de Sint
Sinterklaasje, gooi geld in mijn laarsje Voor het eerst staat contant geld hoog op het verlanglijstje van veel Nederlanders. En dat is slim, want vanuit economisch oogpunt is geld verreweg het beste cadeau. Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Vroeger vroegen kinderen nog gewoon speelgoed. A. SNIKKERS/SPAARNESTAD
Veel Sinterklazen zullen de komende anderhalve week nog even de boekhandel induiken, want boeken staan nog altijd boven aan ons verlanglijstje. Nieuw dit jaar is echter dat geld op een derde plaats staat, terwijl het eerder niet eens in de top-10 voorkwam. Maar liefst 36 procent van alle Nederlanders vraagt de goedheiligman om een gevulde envelop, blijkt uit het Sinterklaas- en Kerstinkopenonderzoek van Deloitte. Slim, zeggen berekenende economen, want spullen kopen voor anderen is bijzonder inefficiënt. Uit onderzoek blijkt dat mensen de waarde van hun cadeaus gemiddeld 16 procent lager inschatten dan wat de gever ervoor heeft betaald. ‘In Nederland komt dat tijdens de feestdagen neer op een verlies van een kleine miljard euro’, zegt hoogleraar culturele economie Arjo Klamer. ‘Een enorm bedrag. Uit economisch perspectief ben je altijd het beste af als je zelf je cadeau uitkiest. Blijkbaar zien steeds meer mensen dat in. De burger wordt calculerender.’ Maar wat zou de goedheiligman er zelf van vinden dat hij wordt gevraagd om letterlijk met geld te gaan strooien? ‘Sint Nicolaas vindt het helemaal niks om geld te geven’, waarschuwt Reinildis van Ditzhuyzen. En zij kan
het weten, want de expert in goede manieren overhandigde het eerste exemplaar van haar nieuwe etiquetteboekje De dunne Ditz onlangs aan de Sint zelf. ‘Een cadeau moet persoonlijk zijn; iets zeggen over de ontvanger’, weet ze. ‘Idealiter gaat het vergezeld van een gedicht. In elk geval is het de bedoeling dat je er tijd en aandacht aan besteedt. Geld geven betekent dat je geen tijd aan iemand wil spenderen; je koopt in feite je vriendschap af.’ En een cadeaubon, mag dat wel van de Sint? ‘Ja, dat vindt hij uitstekend. Een bon is persoonlijker én kost moeite, omdat je ervoor naar de winkel moet.’
‘Het is de bedoeling dat je moeite en aandacht aan je cadeau besteedt’ Winkeliers geloven niet dat Nederlanders dit jaar massaal enveloppen zullen uitwisselen tijdens de feestdagen. De Raad Nederlandse Detailhandel verwacht dat consumenten dit jaar ongeveer 20 procent meer uitgeven aan Sinterklaas dan vorig jaar, terwijl iets minder mensen van plan zijn het kinderfeest te vieren. De verwachte omzetstijging is vooral te danken aan de dure cadeaus die in veel boodschappenmandjes zullen belanden: iPods, spelcomputers en digitale fotolijstjes zijn populair, maar niet goedkoop. Winkeliers pakken dit jaar nog één keer groots uit met Harry Potter, nu de Nederlandse
vertaling van het laatste boek in de serie net in de winkels ligt. Verder beleven klassiekers als Lego, Playmobil en gezelschapsspelletjes een revival. Veel Sinterklazen zullen dit jaar ook op internet shoppen. Dit jaar is 8 procent dat van plan, tegenover 1 procent vorig jaar. Hun beweegredenen zijn overigens wat gemakzuchtig: ze vinden het wel handig als het pakje thuis wordt afgeleverd en hebben geen zin om in de rij te staan bij uitpuilende winkels. Met die drukte zal het overigens wel meevallen. Pakjesavond valt op woensdag 5 december, maar veel families vieren het weekend daarvoor alvast Sinterklaas. De last-minutedrukte is dit jaar dus een beetje gespreid.
THOMAS SCHLIJPER/HH
Een huis in het buitenland is dichterbij dan ooit! "4&+$"+3,.!"+2".4,.$!
!,,.
Kom naar de
Bestel uw kortingskaart op www.immo-international.nl 23 24 25 NOVEMBER 2007 RAI
#&$"#$#!%##!!%! &'"#"!"$' ' !$ !' " !%!'## ##" #!# '$!"!!#"#&"$#
%"#!###!%##!%!!"#! #" "#! %!#!!"## !#&"##%# $##!##($!"&!'!"'"!%$ !)#! # %$"#$# 01//"+/0,-/ &+ &+!%,2"+ / 0.& %0 "+ ,00".!* 2&+!0 **, +0". +0&,+)!&0'.%.0%1&//&/&+ * /0".!* ,,. !" &+0".+0&,+)" +0."((&+$/(. %0 2+ */0".!* ("+0 !" "1./ ""+ $.,0". "+ !&2"./". !"")+"*"./2")!&'!"+/!"4"/0""!& 0&" -."/"+0"."+ .1&* *(")./ "*&!!")./ "+ -.,'" 0,+03&((")./ "/0+!"3,+&+$"+"++&"13,13-., '" 0"+1&0*"".!+ )+!"+ &0&/!5 $")"$"+%"&!2,,.3&"4& %2.&')&'2"+!3&) )0"+ &+#,.*"."+ "0 +,! "/00 1&0 .1&* %1&4"+ 2&))9/ ,".!" .&'0'"/ --.0"*"+0"+ %)"0/ "+ (/ 0")"+ 1&0 ))" 1&0%,"("+ 2+ !" 3".")! "+ &'4,+!"." "%1&4&+$ &/ %"0 "/&$+ %)"0,+03,.-"+!,,.+!"/,12.&"
"*,!".+")& %0" %)"03,.!00&'!"+/
!""1./2,,.%"0""./0$"-."/"+0"".! ,( 41))"+ :++ &6)" !&"+/02".)"+"./ :/ )&/0"+ '1.&/0"+ 2".%1&/"!.&'2"+ "+1&0$"2"./2+,"("+"+0&'!/ %."+ "4,"("./!"/$"3"+/0&+#,.*"."+,2". %1+ /-" &)&/*" **, +0".+0&,+) 2&+!0-)0/2+0,0"+*"0 +,2"* ".&+!" 0" */0".!*
' "4,"("./ 2+ !" "1./ (1++"+ )"4&+ $"+ &'3,+"+ ,+!". 1/-& &6+ 2+ !" ")+$"+,.$+&/0&" ,+!& ,2". ,+!". +!"." %"0 (,-"+ "+ 3,+"+ &+ -+'" ,/0"+.&'(.+(.&'(3&0/".)+!.&" ("+)+!0)&6"+!""."+&$!"00"+ &'(2,,.*"".&+#,.*0&",- &&&#!#
14
Nieuws Economie
IJskoude toendra’s veranderen in wingebied
Olie on Nu de olieprijs de magische grens van honderd dollar nadert, worden ongebruikelijke − en tot nog toe te dure – technieken voor oliewinning opeens wél commercieel interessant. Enter de Canadese teerzanden. Een van de grootste centrales: Syncrude in Fort McMurray, Alberta, Canada. FOTO’S: JONAS BENDIKSEN / MAGNUM PHOTOS / HOLLANDSE HOOGTE
O
nder de grond van de Canadese provincie Alberta zitten 170 miljard vaten aardolie. Alleen Saoedi-Arabië heeft grotere bewezen reserves aan aardolie. Het grote probleem is: hoe haal je die Canadese olie uit de grond? Het spul zit opgeborgen in teerzand, een keihard mengsel van rots en asfalt, vaak vele meters onder de bodem, en verspreid over zo’n 140.000 vierkante kilometer (4 keer Nederland) ijskoude toendra. De enige manier om die olie te pakken te krijgen is de bovenlaag mechanisch verwijderen en het teerzand daarna opgraven, verpulveren en koken, met behulp van stoom. Een peperduur proces. Om nog maar te zwijgen van de schade aan de omgeving. De graafmachines veroorzaken littekens in het landschap die je vanuit de ruimte kunt bewonderen, en om de stoom te produceren moeten complete energiecentrales worden gebouwd.
Toch staan de Canadese teerzanden in het middelpunt van de belangstelling. Investeerders staan te popelen om stukken grond op te kopen. Dat was enige jaren geleden wel anders. Niemand wist of die teerzanden ooit iets waard zouden worden. Steeds wanneer de olieprijs steeg, rekenden de Canadezen zich stiekem rijk. Als de prijs dan weer daalde, veranderden de teerzandgebieden op slag in wat ze eeuwenlang zijn geweest: ijskoude, onvruchtbare, economisch volstrekt oninteressante toendra’s. Maar nu de olieprijzen al een paar jaar stijgen, en niemand verwacht dat ze ooit nog zullen dalen, kijken ook de energiegiganten met grote belangstelling naar de Canadese voorraden. Oliewinning uit teerzanden kost ongeveer tien dollar per barrel (van ruim 150 liter). Voeg daarbij het transport en de gebruikelijke kosten voor verwerking en productie, en dan blijkt dat teerzand-aardolie minimaal dertig dollar per barrel moet
Arbeiders in de olie-industrie verdienen al snel 100.000 dollar.
opleveren om economisch interessant te zijn. De olieprijs ligt nu al ruim drie keer zo hoog. Tijd voor actie, dachten ze bij Shell vorig jaar.
Complete steden verrijzen er in het hoge noorden. En omdat daar naast sneeuw en ijs bijna niets te vinden is, zijn de salarissen die Shell moet bie-
De kantine van de mijnwerkers.
den niet mis: een arbeider verdient al snel 100.000 dollar. Shell kookt per dag 160.000 vaten olie uit teerzand. Die productie kan
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Fanatieke sporters verzuimen niet minder
Middelbare scholen nog niet klaar voor stages
Werknemers met ernstig overgewicht melden zich per jaar 1,8 keer zo vaak ziek als werknemers met een normaal gewicht, zo blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Rokers verzuimen door ziekte gemiddeld anderhalve dag meer en 1,5 keer vaker per jaar dan niet-rokers. Gemiddeld ligt het ziekteverzuimpercentage op 3,7 procent per jaar. Mensen met een normaal gewicht verzuimen gemiddeld
Het overgrote deel van de scholieren is zeer te spreken over de maatschappelijke stage. Zo’n 70 procent vindt de stage een nuttige bezigheid. Dat blijkt uit het Maatschappelijk Stage Onderzoek 2007 van Stageplaza.nl. Middelbare scholen zijn nog niet ingesteld op de maatschappelijke stage. Bijna zes op de tien scholieren hoeven op dit moment nog niet te rekenen op een stageplek via hun school, terwijl er wel grote behoefte is aan begeleiding
ROKERS EN WERKNEMERS MET OVERGEWICHT VAKER ZIEK 3 procent van hun werkdagen per jaar door ziekte. Bij mensen met ernstig overgewicht ligt dat op 5,35 procent. Het CBS vond geen samenhang tussen alcoholgebruik en ziekteverzuim. Het verzuim van werknemers die vijf dagen per week minstens een halfuur sporten, verschilt ook niet van het gemiddelde. Het CBS onderzocht de gegevens over drie jaar van ruim twaalfduizend werknemers tussen de 15 en 65 jaar.
SCHOLIEREN POSITIEF OVER MAATSCHAPPELIJKE STAGE
HH
vanuit school. Driekwart van de scholieren gaat zonder hulp van school op zoek naar een stage. De maatschappelijke stage voor middelbare scholieren, die in het schooljaar 2011-2012 moet zijn ingevoerd, duurt twaalf dagen. Een aantal scholen doet vanaf volgend schooljaar al mee. De school moet de 72 uur in zien te passen. Scholieren krijgen geen diploma als ze de stage niet doen of een onvoldoende scoren.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Dure olie
Oliewijsheid
Olievervuiling
‘Niemand heeft zijn olie ooit zo duur verkocht als Picasso.’ - Salvador Dali (Spaanse schilder)
‘Beleefdheid is de olie die de onderlinge wrijving vermindert.’ - Democritus (Griekse geleerde)
‘Watervervuiling: toen ik gisteren een blik sardines openmaakte, was het vol olie en al de sardines waren dood.’ - Wiet van Broeckhoven (Belgische politicus )
Economie Nieuws
15
Cijfers Rishton: vertrouwen in de toekomst Marcel Hulspas
der de sneeuw
Ahold strooit weer eens met dividend Tijdens zijn eerste publieke optreden mocht de nieuwe Aholdbestuursvoorzitter John Rishton meteen goed nieuws brengen. Redactie economie AMSTERDAM
...
Ahold gaat voor het eerst in vijf jaar weer dividend uitkeren. Door de naweeën van het boekhoudschandaal bleef het bij het moederbedrijf van Albert Heijn de afgelopen jaren muisstil op het dividendfront. De kakelverse Britse bestuursvoorzitter John Rishton meldde gisteren dat hij beleggers met de winstuitkering een signaal wil geven ‘dat Ahold een bedrijf is dat vertrouwen heeft in de toekomst.’ Ahold behaalde in het derde kwartaal een stijging van het bedrijfsresultaat van 21 procent en kwam uit op 255 miljoen, waarmee het resultaat min of meer in de lijn lag van de verwachtingen van analisten. De nettowinst steeg met 4 miljoen euro naar 214 miljoen, terwijl analisten hadden gerekend op 193 miljoen euro. ‘Wij blijven goede vorderingen boeken met onze strategie’, meldde Rishton in een toelichting op de cijfers. ‘In de Verenigde Staten ligt het Value Improvement Program bij Stop & Shop en Giant-Landover op schema en is inmiddels de helft van het
Rond de teerzanden worden in hoog tempo complete steden gebouwd.
programma afgerond. Door de goede voortgang tot nu toe kunnen we het proces zelfs versnellen.’ In oktober heeft het concern voor meer dan de helft van de Giant-Landover-winkels een ingrijpend winkelvernieuwingsprogramma aangekondigd, dat drie jaar in beslag zal nemen. In Europa blijft de resultaatsontwikkeling van Albert Heijn volgens het bedrijf ‘uitstekend’. De herpositionering in Tsjechië gaat gepaard met omvangrijke prijsinvesteringen, terwijl het concernbestuur heeft besloten de activiteiten in Slowakije toch voort te zetten vanwege het verbeterde resultaat en het momenteel moeizame klimaat op de financiële markten. 1
Aholds John Rishton. HH
Rechtszaak
GasPedaal.nl mag verder Edward Deiters AMSTERDAM
...
Sneeuw en ijs, verder is er weinig te beleven in ‘oil country’.
gemakkelijk verhoogd naar een half miljoen vaten – pakweg eenzevende van de totale productie van Shell. En dat is nog maar het begin. Over een
paar decennia haalt Canada met zijn teerzanden, net als Nederland en Noorwegen met hun aardgas, zijn welvaart grotendeels uit de grond. Als
de olieprijs hoog blijft tenminste. Maar met zulke energieslurpende zuiderburen zal dat geen probleem zijn. 1
Uitgeefconcern Wegener heeft een kort geding verloren van autozoekmachine GasPedaal.nl. De rechter oordeelde gisteren dat GasPedaal.nl mag doorgaan met het doorzoeken en tonen van autoadvertenties van AutoTrack.nl, eigendom van Wegener Multimedia. Volgens Wegener, dat het kort geding aanspande, maakte de website inbreuk op het databankrecht, auteursrecht en geschriftenrechten en handelde het in strijd met de gebruikersvoorwaarden van AutoTrack. De rechter heeft alle vorderingen van Wegener afgewezen. De Twentse ondernemer Jan-Willem Tusveld, eigenaar van GasPedaal.
nl is verheugd over de uitspraak. Wel vindt hij het jammer dat het zo liep. ‘Als ik in hun schoenen had gestaan, was ik eerst eens om de tafel gaan zitten. Maar ze kwamen onmiddellijk met een advocaat en een kort geding.’ Tusveld is uitbater van zoekmachine Vinden.nl en lanceerde afgelopen februari ook GasPedaal, dat het occasionaanbod van zeven Nederlandse autosites afgraast en de resultaten combineert in een totaaloverzicht. Dubbel aangeboden occasions worden er automatisch uitgefilterd. En dat loopt volgens Tusveld uitstekend. ‘Via de site worden op dagbasis tussen de 40.000 en 60.000 auto’s bekeken en het advertentiegeld begint nu langzaam bij ons binnen te stromen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................
Intentieverklaring overname 51 procent-belang
AKKOORD SHELL EN REGAL OVER GASVELDEN OEKRAÏNE Shell-onderdeel Shell Exploration & Production Ukraine Investments heeft een intentieverklaring getekend met Regal Petroleum over de overname van een 51 procent-belang in Regal Petroleum Jersey. Dat is een dochteronderneming van Regal die indirect licenties bezit voor de gasvelden Mekhediviska-Golotvschinska en Svyrydivske in de Oekraïne. Overeengekomen is dat Shell 410 miljoen dollar zal betalen. Dat bedrag
bestaat uit een betaling van 50 miljoen dollar in contanten voor het 51 procent-belang in het bedrijf en de eerste 360 miljoen dollar van de totale kapitaalinvesteringen in de ontwikkeling van de gasvelden. De overeenkomst stelt Shell in de gelegenheid een boekenonderzoek uit te voeren naar het bedrijf. Regal maakte ook bekend dat ‘exclusieve onderhandelingen’ met MND Exploration en Production beeindigd zijn zonder een akkoord.
HH
KORT
lijke uitkomsten van het onderzoek.
111
111
Medewerking Philips in onderzoek CRT-markt
Winststijging voorzien voor Smit Internationale
Anti-mededingingsautoriteiten in verschillende jurisdicties zijn volgens Philips een onderzoek gestart naar mogelijke concurrentiebeperkende activiteiten in de Cathode-Ray Tubes (CRT)-industrie. Dat heeft het elektronicaconcern gisteren bekendgemaakt. Philips, dat actief is op deze markt, maakt ook deel uit van het onderzoek. Philips zegt volledige medewerking te zullen verlenen aan het onderzoek. Aangezien het onderzoek zich nog in een vroeg stadium bevindt, kan Philips nog geen uitspraken doen over moge-
Smit Internationale voorziet een winststijging van 35 procent in 2007 vergeleken met 2006. Eerder dit jaar, op 27 juli, gaf de onderneming nog aan dat het een ‘aanzienlijk’ hogere winst voorzag in het huidige boekjaar vergeleken met dezelfde periode een jaar terug. Volgens Smit doen alle divisies goede zaken, met name de Berging-divisie vanwege veel activiteit in de tweede helft van 2007. Daarnaast is een aantal bergingsopdrachten afgerond.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Energiebronnen
Energie veilig stellen
Biobrandstoffen
‘Geen van de ons bekende energiebronnen is zo nobel als de zon.’ - National Geographic Magazine
‘In the future, energysecurity will be almost as important as defence.’ - Tony Blair
‘Biobrandstoffen zijn een totale verspilling en leiden ons alleen maar af van wat we écht zouden moeten doen: besparen.’ - David Pimentel (Universiteit van Cornell)
16
Nieuws Economie
Afscheid Topman eeuwige beurskwakkelaar beleeft exit
Dick Raman ruimt het veld Gisteren beleefde Dick Raman zijn laatste ochtend als bestuursvoorzitter van Tie Holding. Hij werd door zijn commissarissen naar huis gestuurd. Redactie economie AMSTERDAM
...
Ooit was Dick Raman de trotse CEO van het eerste Nederlandse internetbedrijf dat een beursgang maakte. Dat was in februari 2000, enkele weken voordat Nina Brink háár gang naar het Damrak maakte. De beursgang was succesvol voor Tie Holding, maar daar bleef het ook bij. Nadat de internetzeepbel uiteenspatte, was het ook met het enthousiasme voor het bedrijf van Raman gedaan. De jaren gleden voorbij zonder dat het bedrijf ook maar enige vooruitgang boekte. Kenmerkend waren de talrijke reorganisaties en strategiewijzigingen die elkaar bleven opvolgen en het daarmee gepaard gaande
enthousiasme van Raman, die ondanks de beroerde resultaten bleef roepen dat het bedrijf een zonnige toekomst voor zich had. In augustus zei Raman nog dat Tie in 2008 zou gaan ‘knallen’. Opmerkelijk genoeg bleven veel van zijn investeerders hem lange tijd trouw. Tot gisteren, toen er een einde kwam aan de lijdensweg van Raman. ‘Op uitdrukkelijk verzoek’ van zijn commissarissen moest hij afstand doen van zijn bestuursvoorzitterschap. De prestaties van bestuursvoorzitter Dick Raman waren volgens de president-commissaris van Tie Holding, Ton Veth, onder de maat. ‘Zijn performance de afgelopen jaren was niet sterk, om maar eens een understatement te gebruiken’, sprak Veth gisteren tegen Betten Financial News. ‘Sommigen vroegen zich hardop af waarom Raman nog op die positie zat’, vervolgt hij. ‘De raad van commissarissen was van mening dat hij
genoeg tijd had gekregen om het tij te keren. Zijn aanpak heeft niet gewerkt.’ De president-commissaris spreekt wel van een pijnlijk besluit. ‘Hij is de oprichter van het bedrijf en heeft twintig jaar aan het roer gestaan. Dan is het geen gemakkelijk besluit de leiding uit handen te geven. Wel zijn we blij dat we hem hebben behouden voor Tie.’ De raad hoopt zo snel mogelijk een opvolger te vinden. De taken van Raman worden tijdelijk waargenomen door Jan Sundelin, bij Tie tot nu toe actief als hoofd verkopen. Raman blijft wel aan als bestuursvoorzitter van het Amerikaanse dochterbedrijf Tie Commerce. Tie Holding leed in het derde kwartaal van het gebroken boekjaar 2006/2007 een nettoverlies van 293.000 euro bij een omzet van 2,4 miljoen euro tegen een nettoverlies van 17.000 euro en een omzet van 1,8 miljoen euro een jaar eerder. 1
Prestaties van Dick Raman waren onder de maat. FELIX KALKMAN/HH
Beurs Beurs vandaag Waar stopt daling AEX?
Dingdong, de bodembel Nu de AEX almaar daalt, zijn beleggers maar met één ding bezig: wanneer klinkt de bodembel, ofwel wat wordt de directe aanleiding voor een draai in de markt? AMSTERDAM
...
In augustus klonk de bodembel zoals die beschreven staat in de boekjes. Precies de dag dat de toenmalige daling van de AEX werd gestuit, opende Het Journaal met een reportage over die daling. Inderdaad luidt de wijsheid dat als media in chocoladeletters melden dat óf de beurs feest viert, óf erg in mineur is, de draai van de markt nabij is. Hoewel de eerste krantenstukjes voorzichtig stellen dat er inderdaad iets loos is op de beurs, is de zoge-
noemde overgave nog niet geweest. Beleggers wachten langs de zijlijn af tot de daling voorbij is om dan vol in te stappen. Intussen piekeren zij wat de directe aanleiding daartoe kan zijn. Hier wat potentiële berichten die het einde kunnen inluiden:
‘Dag van de belegger afgelast’ Morgen presenteert in de Amsterdamse RAI de hele financiële industrie zich aan – stijf uitverkocht – 4.500 particuliere beleggers. Als die nog komen na al die koersdalingen.
‘Megaverkopen Black Friday’ Vrijdag is nationale shopdag in de VS. Die maakt of breekt het jaar van de retailers. Beleggers verwachten er weinig van, omdat Amerikanen geen geld meer over hebben door hypo-
theekellende en dure brandstof.
‘Fed verrast met rentestap’ In december herziet de centrale bank Federal Reserve in de VS opnieuw het officiële rentetarief. Misschien dat een daling van 4,5% naar 4% beleggers aan het kopen zet, zoals in het verleden vaak gebeurde.
index. Als die het houdt, dan… ?
‘Olieprijs stort in’
‘Citigroup says worst is over’
Kan een olieprijsdaling van 100 dollar naar 90, 80, 70 of minder beurzen redden? Niet waarschijnlijk, want de eerdere prijsstijging ging samen met stijgende aandelenkoersen.
De bank Citigroup is met een afschrijving van 11 miljard dollar tot dusverre het zwaarst getroffen krediet- en hypothekencrisisslachtoffer. De topman is ontslagen en het zou leuk zijn als de nieuwe kan zeggen dat de boeken nu schoon zijn.
‘AEX 470 is verdedigingslinie’ Grafiekenanalisten hebben collectief AEX 470 uitgeroepen tot de belangrijkste verdedigingslinie van de
‘Aandelen goedkoper dan ooit’ Met de daling van de laatste weken
zijn aandelen spotgoedkoop. De AEX-bedrijven maken pakweg twee keer zoveel winst als toen de AEX in 2000 nog op 700 stond. Er komt een moment dat die beleggers langs de zijlijn zich niet meer kunnen beheersen en gaan graaien. Kortom, potentiële bodembellen genoeg. Er is één maar. Nergens staat geschreven dat die ook moeten luiden. Het kan ook dat de AEX voor maanden of zelfs jaren in de ijskast wordt gezet. 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Freddy Big Mac 111
De twee grootste Amerikaanse pure hypotheekbanken Fannie Mae en Freddie Mac zijn twee vreemde concerns. Het zijn een beetje beursgenoteerde semi-overheidsbedrijven. Dinsdag meldde Freddy Mac een afschrijving van 10 miljard dollar op slechte hypotheken en verloor 28% van haar beurswaarde. Fannie Mae werd 24% minder waard. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: HELP, DE AEX SMELT WEG! 111
Deze zomer stond er nog een score van 560 op het koersbord, maar de Amsterdamse hoofdindex noteert nu dik onder 500 en daalt maar verder en daalt maar verder. Wat moet ik doen en – misschien nog wel belangrijker – wat moet ik vooral niet doen? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Getrapt kopen
Koop dalers
Aanhouden
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG)
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)
MARCEL TAK ( FINANCIEEL ADVISEUR)
111
111
111
‘Raak niet in paniek! Na 3.000 miljard dollar waardedaling op de beurzen uit angst voor 300 miljard dollar aan afschrijvingen, beginnen de koersen nu al recessiecondities voor 2008 in te prijzen. De rente daalt, dividendrendementen stijgen, balansen zijn veelal sterk. Ik zou getrapt aandelen kopen.’ 1
‘Loop naar de vriezer, pak een ijszak en probeer het hoofd koel te houden. Hoewel beleggers er vanuit gaan dat de financiële wereld instort, gebeurt dat (waarschijnlijk) niet. Kijk naar bedrijven die het hardst zijn afgestraft en let er op of deze failliet gaan. Zo niet dan kunt u ze kopen en wegleggen. Kijk er over een jaar nog eens naar.’ 1
‘Wat u niet moet doen is in dezelfde emotionele staat gaan verkeren als de redacteur die deze vraag stelt kennelijk is: in paniek. Laat uw lange termijn perspectief op rendement niet verstoren door korte termijn sentimenten. Als u fundamenteel blijft geloven in uw posities: houdt u ze dan aan!’ 1
Cultuur
17
Interview Regisseur Steven de Jong over zijn nieuwe film
Kinderlijk naïef maar helemaal niet braaf Met de avonturenfilm De scheepsjongens van Bontekoe komt regisseur Steven de Jong (de Kameleonfilms) opnieuw met een verfilming van een klassiek jongensboek. Elaine Brand AMSTERDAM
...
De scheepsjongens van Bontekoe is een echte ‘jongensfilm’ over de 14-jarige Hajo die maar een droom heeft: naar zee om stuurman te worden. Met zijn vrienden Rolf en Padde beleeft hij aan boord van het VOC-schip van Bontekoe het ene avontuur na het andere. De vaak aanstekelijke humor en onderliggende boodschap komen van regisseur Steven de Jong.
‘De scheepsjongens van Bontekoe’ is een avonturenfilm, maar humor is minstens zo aanwezig als spanning. Laat je het publiek graag lachen? ‘Ik denk dat mijn kinderlijke naïviteit me hier parten speelt. Iedereen schiet in de lach om die tijger die voorbij sluipt in de junglescène, maar ik denk dan: ‘Wat? Dat kan toch?’ Ik heb dat niet als grap bedoeld. Maar het is inderdaad belangrijk om lucht te creë-
ren: tegenover spanning moet humor staan. Ik werk altijd met dat contrast in mijn films.’
‘De Kameleon’, ‘De scheepsjongens van Bontekoe’, hierna volgt ‘Snuf de Hond’. Wat heb je toch met die jongensboeken?
Je zet dat oud-Hollandsche sfeertje heel aardig neer. Vaak zijn acterende regisseurs gefocust op het spel, bij jou lijkt het om het hele plaatje te gaan...
‘Ik las als jongen heel veel. Eigenlijk ben ik nog steeds een jongen. Een film als Bontekoe maken is voor ons als crew één groot avontuur. We mochten werken in Australië en Litouwen en namen het VOC-schip Batavia met slepers mee het Markermeer op! Achteraf denk je: wat had er allemaal wel niet fout kunnen gaan? Ik droom ervan om de eerste Nederlandse western te maken. Ik ben momenteel druk bezig met de rechten.’
‘Grappig, mensen zeggen meestal dat ik een acteursregisseur ben, maar ik ben in eerste instantie een verhalenverteller. Ik probeer voortdurend de juiste sfeer neer te zetten. Daarna komt pas het spel van de acteurs. Techniek komt op de laatste plaats, uiteindelijk gaat het mij om de emotie.’
Het einde van de film lijkt wel een videoclip met dat popliedje van het duo Nick en Simon eronder. Nogal een stijlbreuk met de rest. Doe je dat om publiek te trekken? ‘Haha, dat is wel het laatste waar ik aan denk als ik een film maak! De tekst van dat liedje is belangrijk voor de afronding van het verhaal. De relatie tussen Hajo en zijn vader is hier cruciaal en daar past de tekst van de titelsong Pak maar m’n hand prima bij.’
Betoverend mooie, maar vervreemdende gezichten.
Beowulf Vooruitstrevend of geldverspilling?
De computer zorgt voor het uiterlijk Vanaf vandaag in de bioscoop: Beowulf, een animatiebewerking van het oudst bekende heldendicht uit Engeland.
Is dit nu jouw genre, familiefilms? ‘Vraag me dat over een aantal jaar nog eens. Ik vind het nu waanzinnig om te doen. Ik zie Bontekoe trouwens niet als een familiefilm, dat klinkt zo braaf. Ik ben helemaal niet braaf. Volgend jaar ga ik De hel van ‘63 filmen over de zwaarste Elfstedentocht ooit. Ik laat vooral graag zien waartoe de mens in staat is.’ ‘Mijn vader zei altijd: ‘Als je maar je stinkende best doet, dan lukt het wel.’ Dat motto heb ik letterlijk verwerkt in Bontekoe.’ 1
Eric le Duc AMSTERDAM
...
In Beowulf vaart de titelheld in de achtste eeuw af naar een Deens kustplaatsje om koning Hrothgar te verlossen van het monster Grendel. Regisseur Robert Zemeckis liet op Beowulf dezelfde computertechnieken los als waarmee hij in 2004 de kerstfabel The Polar Express met Tom Hanks maakte: de zogenaamde motion of performance capture. Met deze techniek worden de acteurs voorzien van een pak pal op de huid vol sensoren. Camera’s nemen alles op, waarna de computer de beelden inscant en omzet in sfeervolle animatie. Het resultaat is dat koning Hrothgar, diens hofheer Unferth en Grendels beeldschone moeder als twee druppels water lijken op hun acteurs Anthony Hopkins, John Malkovich en Angelina Jolie. Wat tevens opvalt, is dat de fotorealistische gezichten betoverend mooi zijn, maar ook zeer vervreemdend. Elk puistje mag dan te zien zijn, alle acteurs turen wel erg apathisch en expressieloos de bioszaal in. Waardoor de personages eerder spoken zijn dan echte mensen van vlees en bloed. En dus rijst de vraag: waarom de boel overtekenen en inkleuren als je echte topacteurs ter beschikking hebt? Want hoe fraai de cast ook gedigitaliseerd is, de noodzaak ze te ani-
meren ontbreekt. Zeker nadat Peter Jackson met zijn Lord of the Rings-trilogie al bewees dat live action en animatie prima samen kunnen. Regisseur Zemeckis geeft antwoord. ‘De performance capture-techniek stelt in staat een film op twee fronten te verbeteren. Ten eerste kunnen de acteurs zich volledig concentreren op hun spel. Geen gedoe met belichting, make-up en piekhaar: gewoon lekker spelen, de computer zorgt voor het uiterlijk. Daarnaast kun je met deze techniek de look van een film nog magischer maken. De twinkeling van een oog, de gloed van een haardvuur... Performance captureanimatie maakt een film zoveel voller en warmer.’ In dit licht bezien, kan Beowulf worden bestempeld als vooruitstrevende cinema. Want inderdaad is dit adembenemend avontuur een lust voor het oog, zeker als de film bekeken wordt op een digitaal doek of in een van de elf 3D-theaters waar de film vertoond wordt (check uw filmladder!). Maar toch: een regisseur die klassiekers als Hopkins, Malkovich en Jolie aan boord heeft, laat de cast toch schitteren en fotoshopt er later wel wat dreigende kastelen en vliegende draken tussen? Over smaak valt niet te twisten is in dit geval dan ook het credo. Net als The Polar Express zal Beowulf een film worden die kan rekenen op evenveel jubel als kritiek. Gaat het om vooruitstrevende cinema of experimentele geldverspilling? 1
’De Scheepsjongens van Bontekoe’: doe je stinkende best, dan lukt het wel.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
RECENSIE | FILM
IN VS IS MEN ECHT ZIEK Elaine Brand ...
Zijn anti-Bushhouding en sarcastische gevoel voor humor zijn ons inmiddels welbekend. Na Bowling for Columbine en Fahrenheit 9/11 neemt documentairemaker Michael Moore in Sicko de Amerikaanse gezondheidszorg te grazen. Hiervoor neemt hij uiteraard weer een kijkje bij zijn gekke bovenburen,
de Canadezen. Hij vliegt dit keer zelfs naar Europa om vol verbazing te constateren dat Frankrijk en Engeland een goed werkend sociaal zorgstelsel hebben. In de VS is de bevolking ingeboezemd dat dit soort ‘rode’ gedachtes levensgevaarlijk zijn. Om dit te benadrukken, doorzeeft hij zijn documentaire met geestige oude Russische (propaganda)films. Hoewel we zijn trucjes inmiddels misschien een beetje zat zijn en Sicko erg eenzijdig, aangedikt en subjectief is, is de inhoud van de film toch schokkend. Terwijl verzekeringsmaatschappijen miljarden winst maken, sterven kleine kinderen en verliezen hardwerkende
families hun huis ondanks hun ziektekostenverzekering. Genuanceerd is Moore niet, maar nuance is ook niet zijn handelsmerk. Niet gaan, tenzij je Moore nog lang niet zat bent.
Lief en veel leed in ‘Sicko’.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Geschrapt uit Top 2000 (1)
Geschrapt uit Top 2000 (2)
Radio 2 heeft de nummers Tell the world en ’t Het nog nooit zo donker west’ uit de keuzelijst van de Top 2000 gehaald.
Er bleek onevenredig veel op de nummers te zijn gestemd dankzij lobbygroepen. Ze dreigden in de toptien te gaan eindigen.
18
Cultuur
Idfa Documentairefestival van start
Documentaires
Vijf favorieten op een rijtje
De grens tussen echt en nep is flinterdun
Redactie cultuur AMSTERDAM
...
Het Internationale Documentaire Festival Amsterdam telt dit jaar meer dan driehonderd documentaires. Voor degenen die door de bomen het bos niet meer zien, volgen hier wat aanraders van De Pers: Stranded Gonzalo Arijon Het blijft een van de meest ongelooflijke, waargebeurde verhalen ooit: de mannen die na hun vliegtuigongeluk 72 dagen overleven in het Andesgebergte, eerder verfilmd in Alive (1993). Arijon gaat met de overlevenden terug naar de plek des onheils, waar het verhaal opnieuw tot leven komt. Het blijft voor hen zichtbaar pijnlijk om te vertellen hoe ze hun vrienden en familie moesten opeten om niet te verhongeren. El Sastre Oscar Pérez In voornamelijk één vast en claustrofobisch shot (denk aan VPRO’s Achterwerk in de kast) kijken we mee hoe een Pakistaanse kleermaker de ene na de andere klant oplicht. De opmerking van zijn assistent ‘I don’t know if this movie is going to be a big hit’ is zeer geestig maar vast niet waar. Hilarisch. Crazy Love Dan Klores De relatie tussen de beroemde Amerikaanse stalker Burt Pugach en zijn liefdesobject Linda Riss wordt alsmaar krankzinniger. Fascinerend. Journey of a red fridge Muntean en Stankovic In Nepal werken duizenden kinderen als drager om hun school te betalen. Sommigen dragen wel tachtig kilo op hun hoofd mee. De vrolijke zeventienjarige Hari Rai trekt dwars door het Himalayagebergte met een rode koelkast op zijn rug. Spectaculaire beelden. City Killer Damir Cucic Korte maar heftige film gebaseerd op amateurmateriaal over een sluipschutter op zoek naar slachtoffers. Kunstzinnige beelden brengen een alarmerend gevoel teweeg. 1
Visueel geprikkeld
‘Fahrenheit 9/11’: Moore (rechts) laat gerust de helft van het verhaal weg als dat zijn ‘waarheid’ beter dient.
Net als twintig jaar geleden opent de Idfa, het grootste internationale documentairefestival ter wereld, vandaag met een fake documentaire. Zien is allang niet meer geloven.
heid overduidelijk. Het publiek zal naar alle waarschijnlijkheid stukken minder ontzet zijn dan het twintig jaar geleden was na het zien van Ropáci.
Elaine Brand
Van alle tijden
AMSTERDAM
De nepdocumentaire is bijna zo oud als het instituut film zelf. Zo bleek de allereerste documentaire uit de filmgeschiedenis Nanook of the north (1922) van Robert Flaherty achteraf nep te zijn. Flaherty doorzeeft zijn film met manipulaties: hij plaatst het primitieve eskimoleven zonder pardon terug in de negentiende eeuw en laat de eskimo’s met speren jagen, terwijl ze toen eigenlijk allang geweren gebruikten. Omdat Nanooks iglo zou smelten onder de filmlampen liet Flaherty de eskimo’s een halve iglo bouwen, zodat de cameraploeg vanaf de open zijkant kon filmen hoe de eskimofamilie knusse gezelligheid ‘speelde’. Ook in Nederland leeft de fake documentaire al jaren. Een van de spraakmakendste fakedocu’s is Pieter
...
We reizen precies twintig jaar terug in de tijd: in de korte Tsjechische film Ropáci (Jan Sverák, 1988) volgen we een groep wetenschappers die de indianenverhalen over kleine nieuwe diertjes in een mijngebied meer dan serieus neemt. Maar: het publiek komt er halverwege de film achter dat het verhaal van deze documentaire in scène is gezet en reageert geschokt. Dat kan toch niet zomaar, een documentaire die de boel belazert op een serieus documentairefestival nota bene? Maar het kon wel en het kan nog. Ook dit jaar is de voorfilm Order Electrus (Floris Kaayk) verzonnen. Aangezien dit een animatiefilmpje is over een nieuwe insectensoort, is de nep-
van
van
Ontdek jouw Van Dale NU
Cultuurtoeristische Van Dale
MET EEN VAN DALE woordenboek Kijk op de actiesite www.vandale.nl/acties of vraag de cadeau-actiefolder bij je boekhandel.
29 29
september december
BIJ DE TIJD en dit klokje GRATIS!
De grens tussen echt en nep is uiteindelijk flinterdun. Kijk naar de inmiddels wereldberoemde Amerikaanse documentairemaker Michael Moore: hoe realistisch is Fahrenheit 9/11 of zijn nieuwe film Sicko? Moore laat gerust de helft van het verhaal weg als dat zijn ‘waarheid’ beter dient. Is essentiële informatie weglaten niet bijna hetzelfde als een paar verzonnen ‘feiten’ toevoegen? Natuurlijk is in alle realiteit de interventie van een filmploeg per definitie een vorm van manipulatie. Zodra je een camera neerzet, creëer je een mise-en-scène en bepaal je wat de kijker te zien krijgt. Bovendien is het dankzij alle realityshows van tegenwoordig overduidelijk dat mensen zich anders gaan gedragen als er een camera op hun neus gedrukt wordt. Voeg daar de montage aan toe en je hebt een behoorlijk subjectief en gemanipuleerd beeld. Toch accepteren we dit als realiteit. Zelfs reconstructies vinden we doodnormaal binnen een serieuze documentaire.
GRATIS!
*
elk klokje bij rom, * Gratis oek of cdVan Daleb orraad strekt vo zolang de
Groot 4-talig beeldwoordenboek Junior spreek woorden boek Mijn TweedE Van Dale
www.vandale.nl/acties
Verhoeffs Rudi Schokker huilt niet meer (1971) over een jongetje dat als hij huilt het geluid van een straaljager produceert. Zijn ouders wonen namelijk al zo lang onder een startbaan van Schiphol dat dit geluid in hun DNA is opgeslagen. Iedereen leefde mee met baby Rudi. Schiphol werd overladen met voor de zielige baby opgestuurde knuffeldieren. Niet zo gek dus dat ook hier kijkers diep verontwaardigd waren toen bleek dat zowel Rudi als zijn ouders fictieve personages waren en de hele documentaire onzin was.
Naar de hand zetten Ook recenter zijn er Nederlandse filmmakers die de boel gretig naar hun hand zetten. Regisseur Lodewijk Crijns had er naar eigen zeggen enorm veel plezier in zijn publiek op het verkeerde been te zetten. Zijn veelgeprezen afstudeerfilm Lap Rouge (1996) was een zorgvuldig opgebouwde hoax en was vooral bedoeld om mensen te laten nadenken over ‘wat werkelijkheid is’. De film volgt een hoogbejaarde Nederlandse moeder die met haar twee zoons in Frankrijk woont. Allen bleken acteurs te zijn.
Een nepdocumentaire helpt de natuur een handje. Het is nu eenmaal spannender als de hoofdpersoon opeens dood neervalt. Acteurs, fictieve feiten, gemanipuleerde natuurbeelden, gespeelde schietpartijen, je kunt het zo gek niet bedenken of het is gebruikt in fake documentaires. Als kijker beslis je uiteindelijk wat acceptabel is en nodig om een verhaal te kunnen vertellen. Kom je voor een registratie van feiten of wil je mentaal en visueel geprikkeld worden? Mag een maker alle filmische middelen inzetten om zijn visie zo goed mogelijk over te brengen? In het aanbod van het Idfa van dit jaar zien we bijvoorbeeld opvallend veel animatietechnieken en special effects in de documentaires. Dit jaar gaat ook het Idfa zelf de discussie aan met de kijker, om er achter te komen waar de grenzen nu precies liggen. Hoewel het festival nog altijd focust op ‘echte’ documentaires, wordt fake wel als volwaardig product erkend. Aangezien het moeilijk te definiëren is wat nu een ‘echte’ documentaire is, toont het festival de gevallen die de grens overschrijden. Er zal zelfs een wedstrijd zijn waarbij het publiek moet raden welke documentaire binnen het blok fake is. Tricky, want de huidige filmtechniek maakt steeds meer bedrog mogelijk. Wees dus gewaarschuwd: zien is allang niet meer geloven. 1 Idfa, 22 november tot 2 december. Tijdens het festival is er een talkshow over feit en fictie onder leiding van o.a. Sophie Hilbrand. Ook is er een debat: ‘Liegen in documentaires’. Zie www.idfa.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
‘Headlines’ op tien in Britse charts
SINGLE SPICE GIRLS LEVERT WEINIG OP VOOR GOEDE DOEL De comebacksingle van de Spice Girls levert nog niet het succes op dat was verwacht. De single Headlines, waarvan alle opbrengsten ten goede komen aan de stichting Children in Need, blijft steken op de tiende plaats in de Britse hitlijsten. De BBC doet jaarlijks een show voor Children in Need, waarmee altijd grote bedragen worden opgehaald. Drie jaar geleden wist Girls als vanouds op nummer één te komen met het nummer I’ll stand by you.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Pauselijk stempel Bij opgravingen in de Noord-Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein hebben archeologen een zeldzaam pauselijk, loden zegel uit de twaalfde eeuw gevonden van tegenpaus Anacletus II.
Cultuur
19
Televisie Mary Lynn Rajskub, technisch analiste uit successerie ‘24’
‘Ik wil een dramatische dood sterven’ Sinds haar hoofdrol van Chloe O’Brian in 24 heeft ook Mary Lynn Rajskub de sterrenstatus bereikt. ‘Nu nog wat meer actie en ik ben intens gelukkig.’ Eric le Duc AMSTERDAM
...
Voor de tweede keer in korte tijd liggen de opnames van 24 stil. Nadat eerder bosbranden in Californië de set in Orange County hadden bedreigd, lijdt de successerie nu onder de staking van scenarioschrijvers. Van het zevende seizoen 24 wordt voorlopig geen minuut meer opgenomen en dus zit Mary Lynn Rajskub (36) tijdelijk noodgedwongen thuis. ‘De staking kost de studio veel geld,’ zegt de actrice wier personage Chloe O’Brian voor het eerst te zien was in het derde seizoen 24 en inmiddels is uitgegroeid tot de female lead naast Kiefer ‘Jack Bauer’ Sutherland. ‘Toen een paar jaar geleden de producenten vijf maanden staakten, leverde dat een schadepost op van 500 miljoen dollar. Maar de scriptschrijvers hebben gelijk. Percentueel verdienen zij een schijntje van wat de serie oplevert. Ach, het voordeel is dat ik me nu helemaal kan storten op mijn andere grote passie: schilderen. Ik werk nu aan een fleurige impressie van een Mexicaanse fruithandel. Als de staking nog lang duurt, kan ik altijd nog mijn centjes verdienen met de verkoop van wat schilderijen.’
‘Ik wil ook wel eens een pistool leegschieten.’
Komende maandag onderhandelen de stakende scenaristen verder. Rajskub kijkt uit naar een snelle oplossing. Niet alleen omdat ze weer aan de slag wil, ook hoopt ze dat de schrijvers haar personage wat meer pit geven. ‘Binnen de Counter Terrorist Unit heeft Chloe O’Brian eigenlijk
Cabaret Roodkapje, Rita en de dood
Najib Amhali kan ook ernstig zijn Alexander Nijeboer AMSTERDAM
...
Bij theater De Meervaart in Amsterdam staan twee controleurs van een beveiligingsbedrijf kaarten te controleren. De aanwezigheid van het duo zal alles te maken hebben met de problemen rond de kaartverkoop van de immens populaire Najib Amhali. Zijn voorstellingen zijn snel uitverkocht, waarna teleurgestelde fans via internetveilingen voor woekerprijzen aan kaartjes proberen te komen. Ook probeerden fraudeurs geld te verdie-
nen door valse kaartjes te produceren. ‘Het neemt soms de vorm aan van georganiseerde misdaad,’ zei Amhali’s manager Peter Rijsewijk al. Maandag ging Zorg dat je er bij komt in première, zijn beste show tot nu toe. Daarin toont Amhali de reden van zijn populariteit: hij is een sfeermaker bij uitstek. Hij staat ontspannen op het podium en strooit zijn grappen bijna nonchalant rond. Met een fenomenaal gevoel voor timing. ‘De lach is een golf,’ zei Toon Hermans ooit, ‘die rolt door de zaal van de eerste tot de laatste rij en terug.’
tische dood te sterven. Na een wilde achtervolging over daken in slowmotion naar beneden vallen, dat lijkt me wel wat. Hoewel, als ik in het laatste seizoen sterf, kan ik niet meedoen aan de 24-film die gemaakt gaat worden. Contractueel ben ik al vastgelegd, dus dat wordt lastig.’ Maar ook zonder actie geniet Rajskub met volle teugen van haar zorgeloze leven als single en kersverse Aster. Hoewel, zorgeloos... Juist door 24 wordt ook de actrice op de set vrijwel dagelijks geconfronteerd met de dreiging van nationaal en internationaal terrorisme. Rajskub: ‘Door alle verhalen en adviezen die de serie van geheime diensten en agenten te horen krijgt, ga je toch vaker over dit soort zaken nadenken. Ik ben niet bang, wel bezorgd. Ik probeer ook zo goed mogelijk geïnformeerd te blijven over wat er in mijn land en de wereld gebeurt. Dat is niet eenvoudig, omdat het nieuws hier in Amerika vaak gekleurd wordt gebracht. Elke oorlog die wij voeren wordt gerechtvaardigd en dat verwart me. Ik weet zeker dat we veel goede dingen in de wereld doen, maar Bush slaat ook wel erg vaak de plank mis. Ik probeer mijn leven er niet al te zeer door te laten beïnvloeden, dat heeft geen zin. Achter de schermen gebeurt toch teveel waar wij nooit weet van zullen hebben.’ 1
maar een saaie bureaubaan,’ zegt de actrice die bijrollen had in Little Miss Sunshine, Sweet Home Alabama en Man on the Moon. ‘Ik zit achter de computer, win informatie in en analyseer data. Ik wil ook wel eens een pistool leegschieten. Dat heb ik tot nu toe één keer mogen doen en dat
was hartstikke spannend. Mocht ik in de verlaten parkeergarage van de studio oefenen met de wapenexpert van de serie. Ik ben van nature helemaal niet agressief, maar die adrenalinestoot vond ik geweldig. Seizoen 8 wordt het allerlaatste seizoen 24 en ik hoop in de grande finale een drama-
Het zesde seizoen 24 is nu te koop. RTL 5 zal seizoen 7 uitzenden.
Minder getalenteerde cabaretiers gaan nogal eens de mist in door een salvo grappen op het publiek af te vuren, waarbij lachers veel materiaal niet verstaan. Amhali bezit de gave te wachten tot de lach is ‘uitgerold’. Zelden is een grap flauw, en de onderwerpen waarover hij grapt sluiten naadloos aan bij de beleveniswereld van zijn publiek: een dwarsdoorsnede van de multiculturele samenleving, in de leeftijd 16 tot 35 jaar. Toch zijn de grappen in Zorg dat je erbij komt minder lichtvoetig dan bij zijn eerdere shows. Tussen het luchtige werk door slaat hij genadeloos toe. Het sprookje van Roodkapje gebruikt hij als een intelligente metafoor voor de politieke soap rond Rita Verdonk – waarbij de voormalig bewindsvrouw als wolf wordt opgevoerd. De cabaretier vertelt nagenoeg graploos over het feit dat hij orgaandonor is geworden en eenmaal dood niemand een orgaan zal weigeren, over terrorisme – ‘iedereen met een
wapen is in mijn ogen een terrorist.’ Maar boven alles is dit een mooie voorstelling over de dood geworden, momenteel een ‘populair’ onderwerp in het cabaret. Kees Torn maakte er een voorstelling over, net als Marc-
Marie Huijbregts en Herman Finkers. Amhali staat aan het graf van zijn vader en staat stil bij zijn eigen sterfelijkheid. ‘Ik breng mensen bij elkaar en laat ze lachen’, zegt hij. ‘Dat is belangrijk in deze tijd.’
Start your holiday season at the American Book Center on
Thanksgiving Day Thursday November 22nd 10% (extra) discount for YOU English language books, magazines and merchandise The American Book Center Spui 12, Amsterdam - Lange Poten 23, Den Haag www.abc.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................
‘Je maakt samen veel mee, ik maak daar een liedje over’
KORT
ALAIN CLARK VERWERKT RUZIES IN ZIJN MUZIEK Alain Clark heeft voor zijn nieuwe album Live it out vooral inspiratie geput uit zijn liefdesleven. ‘Ik heb al vierenhalf jaar een relatie en je maakt samen gewoon heel veel mee’, vertelt de zanger. ‘Van euforische dingen tot dieptepunten waarbij je elkaar wel kunt schieten. Ik maak daar dan een liedje over.’ De geboren Haarlemmer geeft toe dat hij beter kan praten via zijn liedjes dan face to face. ‘Ik heb dat ook nodig; mijn pen, papier en
111
Céline Purcell maakt presentatiedebuut
gitaar zijn belangrijk voor me.’ De 28jarige Clark reisde in januari af naar LA om te werken aan zijn nieuwe album, dat nu in de winkels ligt. De soulzanger, die zijn eigen nummers schrijft en produceert, werkte samen met de legendarische drummer Steve Gadd. ‘Dat was voor mij een dream come true’, vertelt Clark. ‘Hij heeft met grote sterren als Paul McCartney, Paul Simon en Al Jarreau gewerkt, dus het was supertof dat ik dat met hem kon doen.’
HH
Céline Purcell presenteert 15 december de finale van het ‘Kinderen voor kinderen Songfestival 2007’. Het is de eerste keer dat de actrice gaat presenteren. Zij is onder meer bekend van de musicals The Sound of Music, Beauty and the Beast en My Fair Lady. In de uitzending vertegenwoordigen twaalf kinderen tussen de 8 en 14 jaar hun provincie met een liedje uit het ‘Kinderen voor kinderen’-repertoire. De deelnemers hebben zich geplaatst via voorrondes en twaalf provinciale finales. Een jury bestaande uit presenta-
trice Dieuwertje Blok, acteur Mimoun Ouled Radi, zangeres Hind en presentator Bart Meijer beoordeelt de finalisten. 111
Fossielen van 47 miljoen jaar in museum Naturalis
In natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden is vanaf 30 november een tentoonstelling te zien met fossielen van 47 miljoen jaar oud. De fossielen zijn gevonden in het Duitse Messel. Deze plek is opgenomen in de werelderfgoedlijst van Unesco. De 125 fossielen verkeren in uitstekende staat, zodat haren of de inhoud van het maag-darmkanaal te herleiden zijn.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Kooistra in schilderij (1)
Kooistra in schilderij (2)
Tokio Hotel
Actrice Maria Kooistra is door beeldend kunstenaar Jeroen Buitenman vastgelegd op het schildersdoek.
Het resultaat is vandaag te zien tijdens de expositie-opening van Buitenman in Gallery LL in Amsterdam. Kooistra zal de expositie openen.
Tokio Hotel geeft op 4 maart een concert in Ahoy. De Duitse poprockband stond begin vorige maand nog in de Heineken Music Hall. Tokio Hotel brak dit jaar door met het nummer Monsoon.
20
Cultuur
Wereldmuziek De Malinezen komen
De blues komt zonder twijfel uit Segou
Museum Sponsors verliezen interesse
Energetica verdwijnt Het Amsterdamse museum Energetica houdt op te bestaan. Na dertien jaar is het doek gevallen voor de instelling die historische liften, gastoestellen en oude tv’s tentoonstelt. Redactie cultuur AMSTERDAM
...
De instelling die gevestigd is in de eerste elektriciteitscentrale aan de Amsterdamse Hoogte Kadijk, is het niet gelukt om voldoende structurele fondsen binnen te halen. Volgens het museum is het daarom financieel niet haalbaar om volgend jaar open te blijven. ‘We hebben jarenlang geteerd op het geld van sponsoren’, zegt voorzitter Jan Heeres. ‘De interesse van deze sponsoren is door de jaren heen gereduceerd tot totaal nul.’ De licht stijgende bezoekersaantallen, groeiende interesse in energie en een
positieve waardering van het publiek ten spijt, aldus de voorzitter. Het museum is sinds gisteren niet meer toegankelijk voor het publiek. Energetica is een geregistreerd museum, maar ontvangt geen structurele steun van de overheid. Onlangs is een bijeenkomst belegd met een aantal bedrijven en instellingen uit Amsterdam om na te denken over een nieuw op te richten centrum voor duurzaamheid en energie, zegt Heeres. Het streven van Energetica was om samen met andere duurzaamheidsinitiatieven in Amsterdam op te gaan in het nieuw op te richten Powerhouse. Nu het doek voor Energetica is gevallen, verwacht de organisatie dat het waardevolle erfgoed wordt ondergebracht in andere musea. Wat er met het pand aan de Hoogte Kadijk gaat gebeuren, is nog onbekend. 1
Afel Bocoum met zijn band: ‘Ieder brengt bij het musiceren zijn eigen cultuur mee.’
De muzikale bronnen van de Sahel zijn nog lang niet opgedroogd. Met Afel Bocoum op Crossing Border is er vanavond alwéér een Malinese topmuzikant in Nederland te zien. Joep Pelt AMSTERDAM
...
Voor het tweede achtereenvolgende jaar staat er muziek uit Mali op het Crossing Border Festival in Den Haag. Na bekende namen als Salif Keita en de recent herontdekte Boubacar Traoré, is het ditmaal de relatief onbekende Afel Bocoum. Muziek uit Mali lijkt een blijvende plaats te hebben verworven in een muziekcircuit dat zich verder uitstrekt dan de dansvloeren waar Afrikanisten hun geitenwollen sokken stuk schuifelen. Waarom lukt het nu uitgerekend Malinese artiesten een breed westers publiek te bereiken? Afel Bocoum weet daar direct een antwoord op, en begint zijn verhaal. Bijna twee jaar is hij op tournee, en hoewel hij zijn familie en thuisland mist, doet het hem goed dat er zoveel belangstelling is. ‘Je zal het misschien niet zeggen’, zegt hij, ‘maar de muziek van mijn groep bevat stijlelementen van wel tien et-
nische groepen uit Mali. Als een muzikant bijvoorbeeld tot het Peulvolk behoort en een ander tot Sonraïvolk, brengt ieder bij het musiceren zijn eigen cultuur mee. Muziek met zo’n culturele universaliteit spreekt veel meer mensen aan dan afzonderlijke etnische muziekstijlen.’ Af en toe wordt het westers publiek bewust wat geholpen om de muziek beter te leren begrijpen. ‘Neem het liedje Claire de la lune, dat we hebben verwerkt in een traditioneel dansnummer van de Peul. Je hoort het misschien niet meteen terug, maar je herkent onbewust wel en het verband tussen onze en westerse muziek. Muziek uit Ierland is bijvoorbeeld precies hetzelfde opgebouwd als de muziek van het Tamashekvolk. Verschillende culturen kleuren muziek op verschillende manieren in, maar in essentie is het allemaal hetzelfde.’ Volgens Bassekou Kouyaté, vorige week nog in de Melkweg te zien, schuilt er veel kracht in traditie van de Malinese muziek. ‘Veel liedjes die ik speel, komen uit de 13e eeuw, toen ze voor de eerste koningen van Mali werden gespeeld.’ Kouyaté is in Europa om zijn cd Segu Blue te promoten, die hij opnam met zijn groep
spelers van de n’goni, een West-Afrikaans snareninstrument dat is gemaakt van kalebas, huid en visdraad. Kouyaté laat een traditionele melodie horen met een swing. ‘Blues komt uit Segou!’, zegt hij gedecideerd. ‘Ik wil het publiek laten zien dat je alles op dit instrument kan spelen. Vandaar dat ik in mijn muziek ook elementen uit de blues en jazz gebruik.’ Deze artiesten zijn echter nog maar het topje van de ijsberg. Kouyate: ‘We hebben in Mali misschien geen geld of mogelijkheden, maar wel een enorme rijkdom aan cultuur. Er is echter niet genoeg productionele stootkracht om iets vanuit Mali te organiseren. Ik wil daarom alle producers hier in het Westen oproepen iets in Mali te gaan doen met onze muziek’. Afel Bocoum pleit voor een avontuurlijkere programmering van muziekfestivals ‘De organisatoren hier huren meestal alleen maar de bekende artiesten in die in de hoofdstad Bamako wonen. Ze zouden veel meer naar andere delen van het land moeten kijken, er is zó veel talent dat de grens niet over komt.’ 1 Afel Bocoum & Akibar spelen vanavond op Crossing Border in Den Haag.
Enrique Iglesias
Latino-lover terug na vijf jaar Pas voor de tweede keer trad Iglesias in Nederland op. Zwoel gekreun en de nodige tequila zorgden voor de juiste hitsige sfeer. ANDREAS TERLAAK
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Debuutalbum vorig jaar ook al onderscheiden
ORIGINELE REMBRANDT VOOR VOLENDAMMERS NICK & SIMON Nick & Simon hebben voor hun nieuwe album Vandaag een Originele Rembrandt toegekend gekregen. Het Volendamse duo hoorde dat nieuws tijdens het programma NL Top 20 van Radio Rembrandt. Opmerkelijk is dat Nick & Simon de prijs ook al ontvingen voor hun debuutalbum, dat vorig jaar verscheen. Zij zijn daarmee de eersten die voor twee opeenvolgende albums worden vereerd met een Originele Rembrandt. Dit jaar werd
de prijs verder toegekend aan Wouter Hamel voor Hamel, Thomas Berge voor Geloof in je dromen en aan 3Js voor Watermensen. De Originele Rembrandts worden door de stichting toegekend aan albums die zich onderscheiden door oorspronkelijke Nederlandse teksten en composities. De prijs wordt in januari uitgereikt. Nick Schilder en Simon Keizer werden bekend door de reallife-soap van Jan Smit. Ze waren hierin veelvuldig te zien.
KORT 111
Brabants attractiepark Land van Ooit op de fles
Het Land van Ooit heeft het faillissement aangevraagd. Dat heeft Mascha van Till, de directeur van het themapark in Drunen, gisteren bekendgemaakt. Van Till denkt de oorzaken van het faillissement te kennen. De BV, die vorig jaar de exploitatie van het park overnam, sloot het eerste seizoen af met een negatief resultaat door eenmalige opstartkosten. Bovendien trok het park afgelopen seizoen minder bezoekers door het slechte weer. Het Land van Ooit werd in 1989 geopend. Ieder jaar werd een baron van het Land
van Ooit benoemd. Dit jaar viel de eer te beurt aan Marco Borsato. Eerder werden onder anderen Ali B., Herman van Veen en Louis van Gaal benoemd tot baron van het themapark.
In totaal bedraagt het HGIS-Cultuurbudget ruim 8 miljoen euro.
111
Het zevende en laatste Harry Potterboek bezet niet alleen de eerste maar ook de tweede plaats van de Bestseller 60. De paperbackeditie van Harry Potter en de relieken van de dood staat boven aan de lijst, gevolgd door de hardcoverversie. Internationaal zorgde de originele editie, Harry Potter and the deathly hallows, in juli voor een stormloop op boekhandels. In de eerste 24 uur gingen alleen al in de Verenigde Staten 8,3 miljoen exemplaren over de toonbank.
1,3 miljoen subsidie voor internationale cultuur
Minister Ronald Plasterk van Cultuur en staatssecretaris Frans Timmermans van Europese Zaken stellen 1,3 miljoen euro beschikbaar voor internationale cultuurprojecten. Het bedrag komt ten goede aan vier projecten ter intensivering van internationale culturele samenwerking. De investering wordt betaald uit het potje Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS).
111
Harry Potter eerste en tweede op bestsellerlijst
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Chabot Museum open (1)
Chabot Museum open (2)
Beatles-opera
De verbouwing van het Chabot Museum in Rotterdam is voltooid en zal zondag door burgemeester Ivo Opstelten worden heropend.
Het museum, ter ere van kunstenaar Henk Chabot, opent dinsdag ook een expositie van de Duitse expressionist Otto Gleichmann.
Er komt een opera van de beroemde Beatles-lp Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Ernst Daniël Smid, Johanni van Oostrum en Stefan Cifolelli gaan hierin de hoofdrollen spelen.
Lifestyle
21
Interview René Amesz
Dj droomt van plaatjes in kinderboeken
clubjudge.com
Een van Nederlands snelst rijzende sterren van het moment is René Amesz. In het buitenland is hij razend populair en in eigen land krijgt hij ook steeds meer erkenning. Als het aan hem ligt is zijn succes als artiest maar van korte duur. Zijn droom is namelijk om binnen vijf jaar een aantal kinderboekwinkels te openen. Club Judge | Nick Crockett AMSTERDAM
...
Na een aantal jaren hard werken ben je de afgelopen tijd in een stroomversnelling terechtgekomen. Hoe is het avontuur van de afgelopen jaren voor je geweest? ‘Het is nou een jaar of drie dat ik internationale gigs doe. Het laatste jaar loopt het pas echt storm. Dit jaar is elk weekend gewoon vol geweest, meer in het buitenland dan hier. Dat gaat geleidelijk aan, dus je staat er niet zo bij stil. Pas geleden zat ik op de bank en dacht ik: weet je eigenlijk wel wat er allemaal gaande is? Waar je zo van gedroomd hebt, dat is nu aan de gang!’
En voor je familie? ‘Voor mijn familie is er niet zo heel veel veranderd. Ik heb drie jaar geleden een kind gekregen toen ik nog niet zoveel op tour was. Maar we hebben een hele flexibele band, mijn vrouw en ik. Mijn familie begrijpt het goed. Er is wel veel veranderd in de thuissituatie qua thuisblijven en wie er oppast. Maar qua denken en doen en laten is er niet veel veranderd. Ik ben nog steeds dezelfde burgerlijke man die het liefst thuis zit met de kerst en verjaardagen en met opa’s en oma’s babbelt over niks.’
René Amesz is doorgebroken als dj...
waren. Maar dat is normaal gesproken een club waar dat soort dingen niet veel voorkomen. Dat is het enige incident dat ik ooit meegemaakt heb.’
Je hebt veel succes geboekt met je producties in samenwerking met Peter Gelderblom. Voordat je met hem ging samenwerken, produceerde je vooral voor Midtown Records. Hoe heeft die overschakeling je muziek en carrière beïnvloed? ‘Bij Midtown produceerde ik alles van trance, hardhouse, techno, progressive tot aan club. Na drie jaar wilde ik verder, want ik wilde eigenlijk puur mijn eigen ding nog doen, namelijk techhouse. Toen kwam ik met Peter Gelderblom in contact, met wie ik de afgelopen drie jaar muziek heb geproduceerd. Het laatste project was ‘Waiting For’. Daarna zijn onze wegen op een vriendelijke manier gescheiden. Onze agenda’s raakten overvol, waardoor we er simpelweg geen tijd meer voor hadden. Het afgelopen jaar ben ik voor mezelf aan de slag gegaan. Het heeft even geduurd voor ik mijn eigen studiosound weer gevonden had. Nu ben ik er weer helemaal klaar voor en staan er een hoop leuke dingen in de planning.’
...maar droomt ervan om kinderboeken te verkopen.
Recordings opgezet. Hoe is 25 Hertz tot stand gekomen en wat kunnen we er in de toekomst van verwachten? ‘Een jaar geleden ben ik begonnen met het label. Ik heb het ondergebracht bij 3 Beat Records, een label uit Liverpool. Het is ontstaan omdat ik een eigen label wilde, waarvoor ik een vette naam en een vet logo heb verzonnen. De eerste release, die van Infinitize, was direct ook de beste release van een serie van drie die tot nu toe op het label zijn uitgekomen. Daarnaast heeft ook dj Leroy Styles via mijn label een plaat uitgebracht. Een half jaar geleden was er onenigheid tussen mij en 3 Beat. Vervolgens is onze samenwerking geëindigd. Sindsdien heb ik geen tijd gehad om het label weer onder de aandacht te brengen. Vanaf het nieuwe jaar gaan we echter weer van start!’
gangsfase waarin muziek steeds meer in digitale vorm wordt aangeboden. Hoe denk je in de toekomst muziek aan de man te brengen met 25 Hertz? ‘Ik zit er sterk aan te denken om voornamelijk MP3’s uit te brengen. Met vinyl verkopen verdien je niets of je maakt er zelfs verlies op. Maar het geeft wel een extra push aan je track als er vinyl op de markt is. Ik ben er nog niet helemaal uit hoe we dat dus gaan doen.’
Je hebt de eer gehad een BBC Radio One Essential Mix in elkaar te mogen zetten. Deze is bijzonder positief ontvangen. Wat vond je er zelf van?
moment? ‘Ik heb er een die ik al een half jaar compleet grijs draai, van Funkerman en Baggi Begovic, genaamd Good God. Iedereen gaat nog steeds uit zijn dak als ik hem draai en ik begrijp niet waarom hij nog niet is uitgebracht!’
1 december draai je op Fabulous tussen een erg gevarieerde line-up van artiesten als Todd Terry tot Chris Liebing en van Armin van Buuren en dj Hell tot Sander kleinenberg. Wat vind je van het concept? ‘Ik weet dat het verkoopt als een tierelier. De reacties die ik van mensen lees zijn veelal positief. Er is voor ieder wat wils wat betreft de line-up en natuurlijk is het concept uniek. In een wereld vol champagne en rode lopers is elke bezoeker een vip op Fabulous en dat is natuurlijk hartstikke cool!’
‘De laatste paar maanden heb ik remixes gemaakt voor Steve Angello, Sebastian Ingrosso, Laidback Luke en Darren Mase. Die laatste is trouwens ook een van mijn favoriete producers, minstens op gelijke hoogte met Infinitize.’
‘Ik ben erg zelfkritisch en lees altijd alleen maar de negatieve punten die op forums worden geplaatst. Als ik hem zelf terugluister, denk ik dat het een beetje aan muzikaliteit ontbreekt. Het is vooral gescheur en gebeuk. Wat ik ervan heb geleerd is om wat meer strings en organische geluiden te gebruiken. Dus niet alleen maar bliepjes en baslijnen. Het was een eer om de Essential Mix te mogen doen, het heeft me erg geholpen. Maar als ik de reacties lees en hem zelf terugluister, dan denk ik: dat had wel beter gekund.’
Onlangs heb je het label 25 Hertz
De platenindustrie is in een over-
Wat zijn je favoriete platen op het
ZATERDAG 24 NOVEMBER
ZATERDAG 24 NOVEMBER
ZATERDAG 24 NOVEMBER
ZATERDAG 24 NOVEMBER
Panama, Amsterdam 22:00 – 04:00 uur VVK 10 euro / DVK 15 euro
Odeon, Amsterdam 23:00 – 05:00 uur 10 euro
Hotel Arena, Amsterdam 23:00 – 04:00 uur VVK 12,50 euro / DVK 15 euro
Paard van Troje, Den Haag 23:00 – 05:00 uur VVK 7,50 euro / DVK 12,50 euro
Herr Zimmerman, Rotterdam 23:00 – 05:00 uur VVK 12 euro / DVK 15 euro
Eclectic, hiphop, house Billy the Klit, Goodgrip, The Partysquad, Marcel, MC Lady Bee
Electro, minimal, techno Estroe, Technymph, Nieke Niké, Regina, Miss Marjory Mae, Linke Leo
House, techhouse, electro Marnix, Sébastien Léger (FR), Spinnin’ Negro, Bruno Banner (FR)
House, eclectic Billy the Klit, Easy Ryan, Jordi Bouman, Marc Benjamin, Technick, D.E.F.
Electro, minimal, techno TanzMan, Toni Rios, Fraulein Z
WWW.PANAMA.NL
WWW.ODEONAMSTERDAM.NL
WWW.HOTELARENA.NL
WWW.PAARD.NL
Waarschijnlijk heb je wel gehoord van de schietpartij in een club in Venezuela tijdens een optreden van Carl Cox. Heb je zelf ooit gevaarlijke situaties meegemaakt tijdens het draaien? ‘Niet echt nee. Ik heb in Panama (club in Amsterdam, red.) een keer een hele grote vechtpartij voor mijn neus gezien waarbij zo’n tien man betrokken
VRIJDAG 23 NOVEMBER
Wat heb je zelf de komende tijd voor ons in petto op het gebied van producties?
Wat hoop je over vijf jaar te doen? ‘Over vijf jaar hoop ik een kinderboekwinkel te hebben met zes filialen en hoop ik me daar mee bezig te houden. Ik wil ook wel een beetje met muziek bezig blijven. Je weet maar nooit, misschien draai ik nog wel over vijf jaar, maar een kinderboekwinkel is mijn droom!’
WWW.HERRZIMMERMAN.EU
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
STRP Festival komt eraan
Ontwaken in verbijstering
Dr. Lekroluv in Utrecht
In het Klokgebouw te Eindhoven vindt van 22 tot en met 25 november de tweede editie van dit art & technology festival plaats.
Vrijdag en zaterdag staat de Amsterdamse Gashouder volledig in het teken van het laatste technoweekend van Awakenings in 2007.
Na Michel de Hey (27 oktober) is het zaterdag de beurt aan Dr. Lektroluv om de Central Studios te Utrecht te rocken. Verwacht een mix van electroclash, synthpop en Italo. Gast-dj: Jesse Voorn.
22
Reizen
Nú in de winkel
LOUISE TEN HAVE
Ontdekking Vier eilanden onder de loep
Kaapverdië: Afrikaanse sfeer met Tweeënhalf uur. Dat is de extra investering die je moet doen om de Canarische Eilanden als reisbestemming te verruilen voor de Kaapverdische eilanden. Je krijgt er een compleet andere ervaring voor terug. Je waant je in Afrika, maar dan met een Westers tintje. Op het eiland Sal na is Kaapverdië ongerept en onontdekt. Hieronder vier eilanden met tips om je er te vermaken. Salina Cornelisse SANTA MARIA
...
Eiland Sal Je eerste ontmoeting met de archipel zal waarschijnlijk hier zijn. Sal bestaat uit veel zand aan de kust en een
roodbruin, heuvelachtig binnenland. De zon schijnt vaak en heftig. De strandtoeristen verblijven in een van de resorts rechts van de steiger in het plaatsje Santa Maria. Ondanks deze Westerse invloed is Santa Maria de gezelligste stad van het eiland. Sla bij de steiger linksaf of bezoek het centrum en de Kaapverdische sfeer is wel degelijk voelbaar!
maar vooral verlaten stranden. Bij Ponta Preta en Baia do Algodoeiro zijn verschillende mooie baaien voor jou alleen te vinden. 3. Zin om te (catamaran)zeilen of te golf- of windsurfen? Sal is er uitermate geschikt voor. In Santa Maria is al het benodigde materiaal te huur.
Slapen Doen 1. Is het droge, dorre landschap van dit eiland wel echt zo plat en onaantrekkelijk? Huur een jeep voor een echte off-road ervaring. Check wel even of de enige twee regendagen per jaar niet toevallig gisteren en eergisteren zijn geweest. 2. Ga op zoek naar uitgestrekte, witte,
Les Alizés, sfeervol, koloniaal hotel in het centrum, vanaf 45 euro.
Eiland Sao Vicente Het binnenland van dit eiland is rotsen bergachtig en over het algemeen niet groen. Het prachtige historische stadje Mindelo, met zijn grote natuurlijke haven, vormt het centrum
van Sao Vincente. Het is er gezellig, met altijd wel ergens live muziek. Ook is het een goede, relaxte plek om je eventuele cultuurshock te boven te komen.
dagen omdat je dan het rijk voor jezelf alleen hebt.
Slapen Maravilha Residencial, goed gelegen, comfortabel hotel, vanaf 40 euro.
Doen 1. Dans je benen onder je lijf vandaan in een van de discotheken, bijvoorbeeld club Cave naast hotel Maravilha. 2. Neem bij het strandje om de hoek van de haven een duik net voor zonsondergang. Of kijk er naar het geflaneer en de sportende mensen. 3. Bezoek de lagune Baia das Gates. Ga in het weekend wanneer de lokale bevolking er is, of op doordeweekse
Eiland Santiago Het grootste eiland van Kaapverdië is ook een van de veelzijdigste. De aarde is hier het vruchtbaarst en het landschap bestaat dan ook uit glooiende, groene valleien waar veel producten worden verbouwd. Ook de kustlijn is mooi, met zowel zwarte als witte bounty-stranden (bij Tarrafal).
Doen 1. Geniet van de sfeer en spontane muziek in de bar van Hotel Holanda
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Weekendje weg
BIJKOMEN IN HET DOLCE VITA VAN ROME Als de dagen korter en kouder worden, is er een remedie: een goedkoop vliegticket van een van de chartermaatschappijen naar Rome. Voor een romantisch lang weekend naar de lekkerste espresso, de meest macho mannen en de oudste cultuur van de wereld. En naar La Dolce Vita, om in de voetsporen van regisseur Federico Fellini een ode te brengen aan het Italiaanse nachtleven. Zeven insiderstips. Goa: In deze straat in Testaccio zijn dé
disco’s van Rome. Buiten lange rijen ( jong) publiek in de nieuwste mode, binnen (oude) sterren en paparazzi. Via Libetta 13, tel. 5748277 Scooter : Doe wat de locals doen en rijd door Rome op een scooter. Voor 45 euro per dag scheur je van Villa Belvedère naar de Spaanse trappen, het Colosseum en weer terug. Bici & Baci, Via del Viminale 5, www.bicibaci.com Cafè Sant’Eustachio: Het ‘zwarte goud’ smaakt nergens zo lekker als
hier, aan Piazza Sant’Eustachio 82. Gelato di San Chrispino: Dit ijstentje valt in het niet bij andere salons, waar bergen gelato liggen opgespateld. Maar in de ijzeren bakken van San Chrispino ligt het puurste van het puurste: bananenijs smaakt hier nog naar banaan, Via della Panetteria 42. Enoteca Cul de Sac: In deze klassieke enoteca (wijnbar) komt een mix van mensen: van Fendi-meisjes tot Laziofans. De reden? ‘Mama’, die in de keu-
ken de lekkerste gerechten bereidt, Piazza Pasquino 73. Bar del Fico: Om en om verslaan Bar del Fico en Bar del Pace (om de hoek) elkaar in populariteit. Authentiek Romeinse café, Piazza del Fico 26. Slapen Hotel Teatro Pace 33 Romantisch hotelletje met altijd ontbijt op bed. Om de hoek van het nachtleven, vanaf 120 euro, Via del Teatro Pace 33, tel. 6879075, www.teatropace.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Chilipeper bestrijdt olifant
Zeppelin boven Tokio
Chirurgie-toerisme gaat mis
In het Indiase Assam hebben dorpelingen een nieuw wapen ingezet tegen agressieve olifanten: de Bhut Jolokia, de heetste chilipeper op aarde. De beesten kunnen niet tegen de geur ervan.
‘s Werelds grootste zeppelin maakt morgen zijn eerste toeristenvlucht boven Tokio, zeventig jaar na de ramp met de Hindenburg-zeppelin.
Steeds meer Britse artsen krijgen ‘chirurgietoeristen’ die in het buitenland dachten goedkoper af te zijn, blijkt uit onderzoek.
Reizen Columbus Magazine
23
De lekkerste bounty-eilanden (3)
Kokosnotendromen
Ze liggen eindeloos ver uit elkaar, sommige ongelofelijk afgelegen, maar hebben een ding gemeen: ze zijn op eilandgebied echt het neusje van de zalm. Deel 3 in een reeks van 5: Moorea in Frans-Polynesië. Floor Vink HAARLEM
...
een Westers tintje ving. Of laat je rijden! Bijna elk hotel heeft een auto met chauffeur.
in hoofdstad Praia. 2. Blijf hangen in het dorpje Tarrafal voor het witte zand, azuurblauwe zee, de palmbomen en de visvrouwen.
Slapen Hotel Tarrafal, meest comfortabele hotel in Tarrafal, vanaf 50 euro.
Doen 1. Wandel langs uitgestrekte stranden, die links van het centrum van Sal Rei beginnen. Dit landschap doet zelfs de ergste wandelopstandeling de benen strekken. Neem wel een klein rugzakje mee met daarin voldoende water en eten.
Eiland Boavista Net als Sal bestaat Boavista uit veel zand aan de kust en een rotsachtig binnenland. Maar Boavista wint het op veel terreinen van Sal. De zandduinen langs de stranden zijn werkelijk oogverblindend mooi. Veel delen van Boavista zijn alleen te bereiken met een jeep met vier-wielaandrij-
2. Bekijk ‘s avonds of ‘s ochtends de hoge zandduinen aan het strand Praia da Chave. De hoger gelegen delen bieden een prachtig uitzicht op de duinen met daarachter de azuurblauwe zee. Of huur een terreinwagen met chauffeur en leg de rest te voet af. 3. Bezichtig in de branding van Praia
de Santa Monica, het wrak van het grote schip Santa Maria, dat te bereiken is per terreinwagen en deels te voet.
Moorea maakt deel uit van de grootste eilandengroep van de zuidelijke Stille Oceaan. Je kunt niet veel wild spotten in het ruige, groene binnenland van Moorea, omdat het eiland vulkanisch is ontsprongen vanuit het niets, middenin een eindeloze oceaan, ver verwijderd van het vasteland. Op de kleurrijke vogels na, zijn de enige dieren hier ooit door mensen heengebracht. Zoals honden, die je in grote aantallen tegenkomt, net als koeien en schapen. Door de vruchtbare vulkanische grond is Moorea erg groen. Avontuurlijke wandelaars komen hier zeker aan hun trekken. Onder de zes bergen is Mount Rotui, waarvandaan je een prachtig uitzicht hebt over Opunohu Bay en de rest van het eiland. Maar je komt natuur-
lijk boven alles naar Moorea voor het onovertreffelijke strand en de heldere zee. Papeto Mai, aan de noordoostkant van het eiland, is een van de mooiste duikplekken ter wereld. Met geluk ontmoet je de bijna drie meter lange citroenhaai tijdens een spannende tocht. Eén nadeel: dit eiland is zo mooi en leuk, dat je er nooit meer weg wilt. 1
Reizen KLM/Air France vliegt via Parijs naar Tahiti vanaf 1.100 euro all-in retour. Van Tahiti naar Moorea is het een uur met de ferry. Vliegen kan ook.
Slapen Camping Nelson, je tent opzetten of een huisje huren, vanaf 11 euro, www.camping-nelson.pf Les Tipaniers, eenvoudig hotel, vanaf 58 euro, www.lestipaniers.com Moorea Pearl Resort, idyllisch resort, vanaf 226 euro, www.pearlresorts.com/ moorea Volgende week: Yao Noi, Thailand. Het gehele artikel is te lezen in Columbus editie 9.
Slapen Migrante Guesthouse, het àllermooiste verblijf in Sal Rei, vanaf 30 euro, www. migrante-lodge.com 1 Bij de Kaapverdische eilanden horen ook nog: Santo Antao, Fogo, Sao Nicolau, Maio, Brava en nog enkele onbewoonde eilandjes. Vervoersinfo www.capeverde. nl of www.flygate.nl Een lange reportage over Kaapverdië is te lezen in Columbus editie 1.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................ ...............................................................................
Waterpark in Arizona
SURFERS IN DE WOESTIJN Mega-ontwikkelaar Richard Mladick heeft fantastische herinneringen aan het surfen vanaf tropische stranden in zijn jeugd. Daarom wil hij nu een gigantisch waterpark laten bouwen middenin in de gortdroge woestijn van de Amerikaanse staat Arizona. Zijn motto: ieder gezin moet kunnen genieten van watersport, net als hij. Als het park af is, kunnen bezoekers er snorkelen, duiken, surfen op nagebootste golven en luieren op grazig groene weiden. Maar dan midden in een woestijn waar jaarlijks nog
DEEL JE BESTE REISTIPS UPLOAD JE MOOISTE REISFOTO’S EN WIN SUPER PRIJZEN
geen twintig centimeter regen valt. Volgens kenners kost het nieuwe park, ruim 200.000 vierkante meter, ‘niet meer water’ dan een gemiddelde golfbaan in de woestijn. De drinkwatervoorziening van de nabijgelegen stad Phoenix wordt met rust gelaten; een groot deel van het vocht voor ‘Waveyard’ zal worden opgepompt uit ondergrondse bronnen, waarvan het water ongeschikt is om te drinken. Benodigde aantal liters per jaar: 380 miljoen. Geopend: in 2010. www.waveyard.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Win een reis naar Azië
Vakantie voorbereiden?
Upload je mooiste reisfoto’s en beste reistips op www.reisreporter.nl en win een reis, een camera en een professionele printer.
Op www.columbusmagazine.nl staat alles over je favoriete vakantieland, van de mooiste foto’s tot de beste tips en praktische informatie.
Trip naar Azië met Cathay Pacific 2.500
Sony
700 kit
2.800
Epson fotoprinter 1.660
www.REISREPORTER.NL
24
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:40 17:52 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat Het Sinterklaasjournaal VVD EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De Kinderziekenhuis
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
NOS Journaal Babyboom Ik vertrek
21:25
20.00 20:00 20:30 21:30
22.00 22:25 23:00 23:55 00:10
Nederland 2
Bij ons... in de PC Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman
17.00 NOS Journaal Nederland helpt MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Herinnert u zich deze nog? Noodweer
20.00 20:25 20:50
Netwerk De Nationale Wetenschapsquiz 2007: De voorrondes Andere tijden
17:03 17:15 17:30 17:40 17:55 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag IDFA 2007: 4 Elements Dode Dichters Almanak Nova/Den Haag vandaag
RTL 5
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Achmea Kennisquiz Baby’s wil is wet
22.00 Phileine zegt sorry
22.00 22:00 22:30 22:55 23:00 23:25 00:25
RTL 4
17.00 De vogel is gevlogen Ratz Ratz Het Sinterklaasjournaal Willem Weverflits SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25
22.00 22:00 22:15 22:55 00:55 01:05
Nederland 3
Keuringsdienst van Waarde NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show De wereld draait door NOS Journaal
22:00 22:30 22:55 23:05 23:10 00:05
Wilma Nanninga privé 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal
20.00 20:30 21:30
Prison break Heroes
22.00 22:30 23:15 23:45 00:45
Jensen! De Gouden Kooi Ieder kind te koop: Kindersekstoerisme in Cambodja PostcodeLoterij: Deal or no deal
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 17:45 18:00 18:55 19:50
Who’s next The A-Team Law & order De Pfaffs
20.00 20:30
17:10 18:05 19:00 19:20
Levensgevaarlijk! Married with children RTL Poker: World Poker Tour
20:00 20:30 21:30
The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum House Close to home
22.00 22:30 22:45 22:50 23:20 00:20
Veronica
17.00
20.00 Blackjack
22.00 22:25 23:20 23:50
Net 5
17.00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Trauma Team: Critical hour Airline USA
17:05 18:00 18:55
17.00 Gilmore girls Charmed McLeod’s daughters
20.00 20:00 20:30
Sex and the city Mean girls
22.00 22:20 00:00 00:35 01:05
17:00 17:20 17:35 18:00 18:55 19:25 19:55
Disney’s The Legend of Tarzan De Club van Sinterklaas Kim Possible Two and a half men Friends Spin city Seinfeld
20.00 Simply irresistible Sex and the city Roseanne Hart van Nederland & Shownieuws
20:30
17:00 17:30 18:20 19:10
Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show
20.00 20:00 20:30
Navy Seals
22.00 22:30 23:25 00:30
RTL 8
17.00
Een plek onder de zon Waargebeurd verhaal: America’s prince: The John F. Kennedy jr. story
22.00 F.A.B.S.: Search for a videomodel Undercover lover South Park
22:20 23:10 23:40 00:05 00:15 00:20
As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:15 21:45
Het weer Thuis We are from Belgium Koppen Het leven zoals het is De Marollen
22.00 22:20 23:05 23:26 23:27 23:30 00:00
De slimste mens ter wereld Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer ‘Allo ‘allo! De rode loper
17:05 17:30 17:40 17:55 18:05 18:15 18:30 18:50 19:10 19:25 19:35
17:00 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
20.00 20:00 20:30 21:00
Terzake Rare streken Black out Wire in the blood Simon Schama’s power of art
22:00 23:00 23:25 23:35 00:35 01:20 01:25 01:25
BBC World
17.00 Animalia Hedz Chute! Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws The One show EastEnders Waterloo Road
22.00
22.00 22:15 23:45
BBC 2
17.00 Winnie the Pooh in het Disney Festival Dag Sinterklaas Rocket mijn raket Op schok Karrewiet Spring Go go stop En daarmee basta! Zap Jr. High Karrewiet Instant star
20.00 20:00 20:50 21:45
BBC 1
The street Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Question time This week Vakantieweerbericht Panorama Sign zone
17:30 18:15 19:00 19:30
17.00 Food poker The weakest link Eggheads Strictly come dancing: It takes two
20.00 20:00 21:00
Rick Stein’s Mediterranean escapes Arrange me a marriage
22.00 22:00 22:30 23:00 23:30 00:15 00:20 01:05 01:35 03:00
Never mind the Buzzcocks Lead balloon The Graham Norton show Newsnight Weerbericht Heroes The cult of... BBC News 24 GCSE bitesize revision
17:00 18:30 18:45 19:30 19:45
World news today World business report Sport today World business report Sport today
20.00 20:00 21:30
World news today Click
22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 01:00 02:30 03:30 04:00
HARDtalk World business report Sport today HARDtalk News America World business report Inside sport World news today
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Pfarrer Braun: Adel vernichtet Kontraste
22.00 22:15 22:43 22:45 23:30 00:00 00:45 01:05 02:40 02:45 03:05
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Scheibenwischer POLYLUX Ausgelöscht - Bialystok und seine Juden Nachtmagazin Thomas Crown ist nicht zu fassen Tagesschau Harry und die Hendersons Harry und die Hendersons
17:00 17:15 17:40 17:50 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute Ein Fall für zwei heute Weerbericht Notruf Hafenkante
20.00 20:15 21:15 21:45
19:00
André Rieu im Wunderland auslandsjournal heute-journal
Wheeler dealers: Range rover Wheeler dealers: Range Rover How it’s made Stunt junkies: Airplane hangar swoop Mythbusters: 22,000 foot fall
20.00 20:00
22.00 22:12 22:15 23:15 00:20 00:35 02:25 02:30
17:00 17:30 18:00 18:30
21:00
22:00 23:00 00:00 01:00 01:55
17:00 17:30 18:00 19:00
World’s toughest jobs: Killer bee removal Dr G: Medical Examiner: Dying to be young
20:00 20:30 21:30
Get outta town: Mexico City Michaela’s wild challenge Earth investigated: Loch Ness investigated Seconds from disaster: Tornado outbreak
22:30 23:30 00:00 01:00 02:00 03:00
17:00 18:00 18:15 19:00
Lockdown: Gangland Seconds from death: The death of Ayrton Senna Seconds from disaster: Chicago flight 191 World’s most dangerous drug Lockdown: Gangland Earth investigated: Loch Ness investigated
Voetbal: Euro 2008 Inside Euro 2008 Voetbal: Euro 2008 Sumo worstelen
20.00 20:00 21:00
Mad labs Megastructures: North Branch Correctional Facility World’s most dangerous drug
22.00 Crimes that shook the world: BTK Rides: THUMP Mega builders: Mega bridge Blueprint for disaster: The Sampoong collapse Zero hour: Massacre at Columbine High
Eurosport
17.00
20.00
22.00 Weerbericht Maybrit Illner Johannes B. Kerner heute nacht The Company - Das Ensemble heute Johannes B. Kerner
National Geographic
17.00
Voetbal: Euro 2008 Boksen
22.00 23:00 23:15 00:45 01:15
Inside Euro 2008 Fight club Sportmagazine Inside Euro 2008
Service
Gevaarlijke kennis E
Wim Helsen
Echte vriendschap
chte vriendschap, wat is dat? Men zegt: een echte vriend is iemand van wie je weet dat hij of zij er altijd voor jou zal zijn. Iemand die je al jaren niet meer gezien hebt, maar als je hem om drie uur ’s nachts uit zijn bed belt met de melding dat je het leven niet meer ziet zitten, staat hij tien minuten later voor je deur, hij neemt je mee naar een nachtcafé of een melancholieke plek in de natuur en hij luistert geduldig naar al wat je te vertellen hebt, hij oordeelt niet, hij stelt vragen en is geinteresseerd, hij begrijpt dat het in deze wereld niet gemakkelijk is voor iemand zoals jij en tegen zes uur ’s morgens heb je je weer verzoend met je uitzichtloze leven. Je pakt je vriend vast, of hij jou, ieder gaat weer zijn eigen weg, en je zegt tegen jezelf: ‘dat is nu nog eens een echte vriend.’
voor een probleem gesteld zien: dat probleem oplossen. Anderen scheppen er een vreemdsoortig genoegen in om zich samen met al dan niet ingebeelde lotgenoten te wentelen in hun moeilijkheden, wij gaan ze te lijf en bedenken een oplossing.
H
et vraagstuk is dus: wat is een echte vriend? Wel. Volgens de wetten van de propositielogica kan men poneren dat een formule Psi een geldig gevolg heet van een verzameling formules Sigma als elk model van Sigma ook een model is van Psi. Dat spreekt voor zich. We weten ook dat waarheidstabellen exponentieel zijn in het aantal proposities. Het is dus efficiënter om een tegenvoorbeeld te zoeken met semantische tableaus, wetende dat een tableau gesloten is als al zijn takken gesloten zijn. Voelt u mij komen? Als we nu het begrip ‘een echte vriend’ invoeren en we passen de geijkte reductieregels toe, dan krijgen we binnen twee seconden de uitkomst op een logaritmische schaal die we afbakenen op vijftig, waarbij vijftig het toppunt is van echte vriendschap.
P
ardon, maar ik ben nu bijna 54 jaar en ik heb nog nooit de aandrang gevoeld om drie uur ’s nachts iemand te bellen met de mededeling dat ik het niet meer zie zitten. En er heeft ook nog nooit iemand midden in de nacht mij gebeld. Of toch niet dat ik weet, want ’s nachts ben ik in mijn slaapkamer en de telefoon staat beneden. En kom ook niet af met de opmerking dat ik een kille wiskundige ben en afgestompt ben van wat men gemeenzaam omschrijft als ‘menselijke gevoelens’. Ik weet wat empathie is en hoe men ze toepast, ik heb daarover al meer dan één boek gelezen. En dan durft mijn vrouw nog te zeggen dat ik geen moeite doe om haar te begrijpen en dat ik niet weet wat echte vriendschap is.
25
I B
este collega’s mathematici hier verzameld in deze aula, ik ben het beu. Al dat geneuzel over vriendschap en menselijke warmte waar wij geen weet van hebben omdat we te wetenschappelijk georiënteerde geesten zouden hebben, omdat we af en toe een opmerking ma-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ken over het gebrek aan interne logica in iemands relaas, omdat we nu en dan durven vragen om een sluitende definitie van vage begrippen als verbondenheid en intuïtie, omdat we al eens midden in een gesprek ons notaboekje bovenhalen en een aantekening maken van iets wat ons binnen-
valt omtrent de substitutie van een x-coördinaat in de vergelijking van een dalparabool. Moeten we ons verontschuldigen omdat we geïnteresseerd zijn in ons beroep dan? Omdat ik het beu ben, heb ik een oplossing bedacht. Want dat is wat ons soort mensen doet wanneer ze zich
k ben zo vrij geweest de berekening toe te passen op iedereen die hier is, en ik heb het genoegen u – niet zonder ontroering – mee te delen: wij zijn onder echte vrienden. 1 Wim Helsen is een Vlaamse cabaretier en academicus. Voor De Pers schrijft hij elke week een ongeweten verhaal over de wonderlijke geschiedenis van de wetenschap. Tekening: Marisa Branco
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS Misstanden bij kijkoperaties
WELKE BOOM HOUDT ZIJN BLAD HET LANGST VAST?
Iedereen vraagt zich wel eens iets af over hele gewone dagelijkse dingen. al@din is de digitale vraag- en antwoorddienst van de openbare bibliotheken, en geeft in samenwerking met Dagblad De Pers antwoord op die vragen. Stel een vraag aan al@din op aladin.bibliotheek.nl en als je vraag wordt uitgekozen, lees je hier het antwoord. © 2007 - René Leisink
Het hangt er natuurlijk maar vanaf over welk gebied je het hebt. Er is ook een heel verschil tussen loof- en naaldbomen. Naaldbomen hebben gespecialiseerde bladeren: langwerpig en puntig, met een hele dikke huid en vaak in groepjes aan de takken groeiend, de naalden. De meeste soorten laten ze naald voor naald vallen, het hele jaar door. Sommige naalden blijven er een paar maanden aan zitten, andere ruim een jaar en soms nog langer. Dus eigenlijk is dat al het antwoord. Misschien bedoel je eigenlijk loofbomen. In onze streken zijn er twee soorten die hun bladeren erg lang vasthouden, tot diep in de winter. Nu heb je winters en winters. Als het in de herfst en vroege winter veel stormt en regent dan verliest de beuk als eer-
ste z’n blaadjes, meestal nog voor december. Da’s maar goed ook, want beuken wortelen heel ondiep en een hele kroon met bladeren maakt de boom kwetsbaar voor omwaaien. Is het een hele rustige winter (zonder veel stormen in de herfst), dan kan de beuk vrijwel net zo lang z’n (dode) bladeren vasthouden als de eik. Dode eikenblaadjes kunnen tot in maart van het volgende jaar aan de boom blijven zitten. Overigens, een eik die midden in een eikenbos staat, en door ander bomen beschut wordt tegen de wind, zal z’n bladeren veel langer houden, dan een boom die aan de rand van het bos staat. Bron: Universiteit Leiden, subfaculteit biologie.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Marc de Kruijf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Het is nevelig en bewolkt, maar vooral in het zuidoosten - zoals Limburg - kan de zon wel goed doorbreken. Het blijft vrijwel overal droog en de temperatuur komt uit op maximaal 9 graden in Friesland tot 13 in Zuid-Limburg. Er waait een zuidelijke bries, kracht 3 tot 5.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Waarschijnlijk is het in de ochtend eerst grijs en regenachtig, maar al snel komt de zon tevoorschijn. Wel zullen er nog enkele losse buien vallen, in de kustprovincies is er kans op onweer en hagel. Met een matige tot vrij krachtige noordwestenwind wordt het zo’n 9 graden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 22 november
hoogste max. temp.: 14,6ºC in 1984 laagste min. temp.: -9,3ºC in 1902
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Bewolkt Bewolkt Half bewolkt Bewolkt
10˚C 11˚C 13˚C 10˚C
Puzzel met De Pers
26
1
ZWEEDS RAADSEL: reclamebord buitenzetter
wijkplaats
3
4
5
uitgeleefd
stalen rasp
moment
2
6
CRYPTOGRAM 1
mollengang
gesloten
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
1 gesteente wandelweg
6
halfaap loofboom
8
2 Europeaan adreskaartje
gestold vleesnat
bundel
9 10 kledingstuk
3 kunstleer
7
traag
6
scheepstros
11
groente grote bijl afrastering
Griekse letter
HORIZONTAAL: 1. Fractuur van een vis? (8); 4. Dier met blauw bloed (8); 6. De rest is geschikt als delfstof (4); 8. Bedekt het aardewerk en beschermt de tanden (7); 9. De kleur van eindeloze bloemen (4); 10. Bevestigen van opgewekte mensen (8); 11. Ritmische beweging met een autoped (8).
5
4 projectieplaatje
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Klaveren; 4. strovuur; 6. over; 8. brieven; 9. erbij; 10. eveneens; 11. bladstil. VERTICAAL: 1. Kastje; 2. voorbij; 3. routine; 5. Riviera; 6. onheus; 7. ransel. Zweeds -v-a-d-bdoormaken -oor-nero grief-iel -f-net-kark-lamel -oir-kano annuleren -tas-leng MELKFLES Sterren
VERTICAAL: 1. Die golf forceert een scheiding (6); 2. Insect voor het slechte aanhangsel (6); 3. Loofboom? (7); 5. Die reis brengt een artiest niet bij een wielerevenement (7); 6. Officieel toegegeven (6); 7. Engelse gewichten van een rockgroep (6).
wapen
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
Kakuro® & Sumbrero®
7
7
29 13
8
1 9 6 7 2 8 5 3 4
2 4 8 5 3 9 1 6 7
7 2 9 6 8 3 4 5 1
6 1 4 9 7 5 3 2 8
5 8 3 2 1 4 9 7 6
9 6 5 3 4 7 8 1 2
4 7 1 8 5 2 6 9 3
8 3 2 1 9 6 7 4 5
1 2 5 7 3 6 9 4 8
6 4 8 1 2 9 3 5 7
3 7 9 4 8 5 6 2 1
2 6 7 5 9 1 4 8 3
5 8 1 2 4 3 7 9 6
9 3 4 8 6 7 2 1 5
7 5 3 9 1 2 8 6 4
8 1 2 6 7 4 5 3 9
4 9 6 3 5 8 1 7 2
6 9 8 3 2 1 4 5 7
3 5 4 8 6 7 2 1 9
7 1 2 9 4 5 3 8 6
9 7 1 4 3 8 6 2 5
4 2 5 6 1 9 8 7 3
8 6 3 5 7 2 9 4 1
1 3 7 2 8 6 5 9 4
5 8 6 1 9 4 7 3 2
2 4 9 7 5 3 1 6 8
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vor16 35 7 29 13 17 men de getallen in de zwarte 9 8 4 9 driehoekjes de som van cijfers 13 3 7 6 2 1 11 van 1 tot en met 9, die hori15 7 3 1 4 zontaal of verticaal in de aan15 16 6 grenzende vakjes worden inge5 1 7 9 14 vuld. De Sumbrero® links is 16 9 7 8 6 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 4 6 7 moeten worden ingevuld. De 0 1 6 2 doet helemaal niet mee. Per 9 3 3 som mag elk cijfer maar één 3 7 1 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
11
15
19 10
3 5 7 4 6 1 2 8 9
8
9
3
16
15
19
9
7
17
10
10
4
30
3
13
8
Met dit rekenmachientje is er iets fout. De cijfers 123596473489742 werden na elkaar ingetikt. Op het display verschijnt er echter een ander getal. Welk cijfer ontbreekt er op de plaats van het vraagteken?
SUDOKU 7 6
3 1
2
22
SUDOKU 2
9
5
8
7
5
4
1
9
SUDOKU 7
6 6
1 9
5
2
4
4 1
7
7 5
3
8 2
1
1
2
7
6
4
3
30
23
34
17
7 8
4
1
5
7
6
3
4
KAKURO®
8
7
8
18
4
9
5
17
5
15
10 24
3 30
1
7
9
9 3 6
4 8
6
4
9
5
9
7
3
1
9
4
8 1
2 1
5
5
6
8
7 1
3
1
9
4
2
3
9
7
8
2 9
16 11
13
17
17
5 8
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Interlanden zoekt enthousiaste
bezorgers
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)
Aanhangwagen Bert Reigor
...
Ik heb zojuist afscheid genomen van de tante van mijn vriendin. Mijn aanhanger staat weer bij haar in de schuur tussen de vouwwagens en caravans. De aanhanger was nodig om onze oude keuken naar de stort te brengen. Het deed wel pijn toen ik vanmiddag de kastjes in een container gooide. Het liefst had ik onze oude keuken naar de kringloopwinkel gebracht of op marktplaats gezet. Gratis afhalen. Onze oude keuken is immers beduidend beter dan de keuken van het merendeel van de wereldbevolking. Of ik ben niet handig of die kastjes zaten heel goed aan elkaar vast. Ik kreeg de keuken in elk geval niet fatsoenlijk uit elkaar.
De smalle polderweg is aardedonker. In plaats van een witte wegmarkering wijzen de donkere silhouetten van bomen mij de weg. Op de radio het Theater van het Sentiment. Herinneringen uit 1977, mijn geboortejaar, worden opgehaald. Het blijft een vreemde gewaarwording iemand te horen vertellen over die tijd en hoe hij die beleefde als twintiger of dertiger terwijl ik toen nog geen jaar was. Na het gesprek Go Your Own Way van Fleetwood Mac. Ik zak weg in mijn gedachten. Plotsklaps zie ik grootlicht in mijn binnenspiegel. Een bumperklever, dwingend seinend met zijn lichten. Opgejaagd rijd ik te hard over een bruggetje. Mijn voorbumper klapt op het asfalt. Ruimte om te passeren is er niet. Inwendig kokend rijd ik door. De auto achter mij blijft
seinen met zijn lichten. Op de rand van de bewoonde wereld bij een voorrangsweg stop ik, doe mijn binnenlicht aan, draai mij om en steek mijn middelvinger op. Na dit statement rijd ik voldaan door. Het vergt tegenwoordig toch wel enige moed om iemand duidelijk te maken dat zijn rijstijl compleet asociaal is. Voor hetzelfde geld rijden ze je klem en word je in elkaar geslagen. Thuisgekomen vertel ik het hele verhaal aan mijn vriendin. Ik ben nog niet uitgesproken of de telefoon gaat. De tante van mijn vriendin. Ik ben mijn jas vergeten en ze is me een eind achterna gereden. 1
Sport
27
Interview Hockey-international Maartje Paumen ziet in zichzelf nog geen leidster
‘Er zijn grotere klootzakken’ Maartje Paumen kan keihard zijn binnen de lijnen, maar blijft buiten het veld liever op de achtergrond. Zondag speelt ze met haar Den Bosch de topper tegen SCHC.
Wat wordt er bij Oranje van je verwacht? ‘Ik zit er al een tijdje bij, heb aardig wat toernooien gespeeld. Veel gewonnen. Ik ben 22 jaar, dat is nog niet zo oud. Maar omdat ik al drieënhalf jaar bij het Nederlands team zit, lijk ik misschien ouder dan ik ben. Dus wordt er meer inbreng verwacht. De lijnen leren uitzetten. Dat wordt niet alleen van mij verwacht, maar van meer meiden die rond de 22, 23 jaar zijn; de middengroep. Dat verwachten we ook van onszelf. Het is makkelijk als de ouderen alles voorzeggen. Maar als Minke Booij en Janneke Schopman volgend jaar stoppen, of het jaar daarop − die zijn al redelijk op leeftijd, dus dat gaat niet heel lang meer duren − dan moet je zelf tactieken kunnen bedenken. Als je er pas mee begint als zij gestopt zijn, dan is het te laat.’
Geert Jan Hahn DEN BOSCH
...
Trots loopt Maartje Paumen over het Tilburgse veld van tegenstander Forward. De hockeyster van Den Bosch speelt haar eerste volledige wedstrijd weer na een zware knieblessure, die ze opliep tijdens het EK in Manchester. Het lijkt alsof ze die vier maanden niet is weggeweest. Hoofd omhoog, borst vooruit. Sturend, wijzend, coachend. Pás 22 jaar, maar al jaren een vaste waarde bij zowel haar club als het Nederlands team.
Een aanvoerster moet extravert zijn en bijzaken leuk vinden
Soms scheld ik tegen mensen. Dat noem ik eerder ‘positief coachen’
In de documentaire Goud, waarin regisseur Niek Koppen de damesinternationals volgt op hun weg naar een WK-titel, is Paumen minder dominant weergegeven. Precies zoals zij het toernooi heeft beleefd. Soms op de voorgrond, vaker op de achtergrond. Intern laat ze haar mening wel gelden, het liefst over hockeygerelateerde zaken. Naar eigen zeggen gebeurt dat nog steeds te weinig, maar juist om die reden lijkt in deze Limburgse strafcornerspecialiste een toekomstige leidster van het nationale vrouwenhockey te schuilen.
De Amsterdamse hockeyer Jesse Mahieu zei ooit: ‘Het is heel goed dat er minderheden gaan hockeyen. Je kunt toch niet eeuwig blijven putten uit kinderen van artsen.’ ‘Mijn vader is geen arts en mijn moeder is geen advocaat. Hij heeft altijd in de bouw gewerkt, zij was kleuterleidster. Wat dat betreft ben ik in Geleen niet opgegroeid in een standaard hockeygezin. Maar mijn broers en zus hockeyden ook. We zaten de hele tijd op de club.’ ‘Heel weinig hockeyers in Nederland zijn nog kakkers. Ik denk dat de echte ‘hockeyfiguren’ richting Utrecht en ’t Gooi te vinden zijn.’
Zit er in jou een aanvoerster? ‘Ik zie dat niet voor me.’
Waarom niet? ‘Omdat je heel veel dingen naast het hockey moet regelen. Mijn beeld van een aanvoerster is dat zij niet alleen het voortouw neemt op het veld, maar ook extravert is en bijzaken leuk vindt. Zo ben ik niet. Ik zou wel viceaanvoerster willen zijn, zoals Fatima Moreira de Melo nu achter Minke Booij is, maar niet eerste persoon.’ Natuurlijk kan dat veranderen, als ik straks ‘oud’ ben. Maar nu gewoon niet. Als ik zelf zou moeten kiezen, maakte ik mijzelf geen aanvoerster. Ik ben het wel eens geweest, maar toen was ik tien jaar. Dan vind je het leuk
‘Heel weinig hockeyers in Nederland zijn nog kakkers.’ JEROEN PUTMANS
om een bandje om je arm te doen en hoef je alleen maar de scheidsrechter een handje te geven. Dat was het dan. De rest hoeft niet voor mij.’
Wat voor houding neem jij aan binnen een team?
‘Bij Oranje was ik in het begin afwachtend. Dat vind ik niet meer dan normaal. Je komt in een nieuwe groep en als je er dan een tijdje bijhoort en je echt lekker voelt, groei je er vanzelf in.’
Je bent gek op ‘Notting Hill’, ‘Bridget Jones’ en ‘Gooische Vrouwen’. Wat zegt dat over jou? ‘Dat ik toch wel een meisje ben en van vrouwendingen houd. Dat is normaal. Op het veld ben ik anders, daar ben ik keihard. Soms scheld ik tegen mensen, maar dat noem ik eerder ‘positief coachen’. Op een schreeuwende manier. Af en toe is het gewoon nodig om iemand op scherp te zetten. Minke roept ook wel eens iets tegen mij, dat is oppeppend bedoeld. Zij, en ook Janneke en Mijntje Donners, hebben mij geleerd nog harder te worden. Scherper.’ Toen ik net bij Den Bosch kwam kijken, was ik echt niet zoals ik nu ben. Ik keek tegen die meiden op, maar werd ook wel eens zo erg uitgescholden dat ik dacht: ‘doe normaal’. Maar als je er over nadenkt, dan hebben ze eigenlijk wel gelijk. Je wordt er hard van. Je mentaliteit groeit erdoor. Vorig seizoen verloren we in de finale de eerste wedstrijd uit een best-ofthree na strafballen van Amsterdam. Toen stonden ze te juichen alsof ze al landskampioen waren. Maar ze moesten nog twee keer in Den Bosch spelen en die wedstrijden wonnen wij. Om ze dan niet winnend hier weg te laten gaan, is een mooi gevoel.’
In ‘Goud’ zie je hoe keihard Booij ook tegen anderen kan zijn. En dat niet iedereen daar tegen kan. ‘Ik vond het fantastisch om te zien! Ik ken Minke al best wel lang, ik weet dat ze af en toe uit haar plaat kan gaan. Zij heeft dat nodig om beter te spelen. Soms zeg ik in het veld: ‘Mink, rustig’. Dan praten we er na de wedstrijd over, daar staat ze heel open voor. Zo is ze ook wel weer.’
Boze hockeyers zeggen tegen de scheidsrechter: ‘Wat flauw dat je een groene kaart geeft’.
Floris Evers schreef vorig jaar in zijn column in het blad ‘Sportweek’: ‘Zolang je wint, heb je geen klootzakken nodig. Maar als het wat minder gaat, hoor je de roep om de klootzak.’
‘Misschien hoor je het niet allemaal als je aan de kant staat, maar er wordt bij ons heus wel gescholden, hoor. Tegen de scheidsrechter ben ik wel aardig, maar als ik iets zeg, is het niet zoiets.’
‘Mooie uitspraak. Ik denk dat er grotere klootzakken zijn dan ik. Minke Booij is wel zo’n iemand. Ik zou dat op termijn echt wel willen worden. Een speelster als zij. Maar dat ben ik nu nog niet.’ 1
‘Ik moet mij op mijn gemak voelen, dan kom ik wel los. Ik kan aanwezig zijn, maar meestal ben ik gewoon relaxed. Ik ben ook wel eens betrokken bij een geintje in de kleedkamer. Nee, niet als meeloper, haha.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Twintig wielerploegen willen wildcard ProTour
Twintig continental-ploegen, waaronder het Nederlandse Skil-Shimano, hebben zich bij de internationale wielerunie UCI gemeld voor een wildcard-label. Met deze aanmerking, die volgend jaar wordt ingevoerd, kunnen continental-teams eenvoudiger toegang krijgen tot koersen in de ProTour. De UCI liet in september weten pas te besluiten hoeveel wildcards worden uitgedeeld als duidelijk is welke teams die willen. De deadline is inmiddels verstreken. De aangemelde ploegen
worden beoordeeld op onder meer de kwaliteit van de renners, de financiële basis en dopingmaatregelen. De UCI beslist in januari welke ploegen een wildcard-label krijgen. 111
Zuid-Amerikaanse topper naar Basketballweek
De Amsterdam-Haarlem Basketballweek heeft zich verzekerd van de deelname van de Braziliaanse topclub Minas Tenis Clube. De organisatie van het basketbaltoernooi probeerde lange tijd tevergeefs de Uruguayaanse club Bigua en Defensor te strikken. Ook het Amerikaanse BCI Edge staat dit jaar weer op het affiche. Het evenement gaat 21 december van start.
haar
voor
hem
Singstar voor Playstation2
cadeau
gehoorbeschermers
microfoons
extra’s
professionele demping
★★★★★ vanaf € 67,99
waardering prijs
vanaf € 4,95
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Bizarre persconferentie voor Wigan ‘Dit is nogal een bizarre persconferentie met lege stoelen’, zei directrice Brenda Spencer van Wigan Athletic. Zij zou Steve Bruce presenteren als nieuwe coach, maar zijn Birmingham City ligt dwars.
Op Vergelijk.nl vind je deze feestdagen voor iedereen een passend cadeau. Vergelijk.nl heeft de favoriete cadeaus van 2007 voor je op een rij gezet. Zodat je precies weet voor wie je wat moet kopen en dat je niet teveel betaalt. Met Vergelijk.nl pakt dit jaar elk cadeau goed uit!
Sport
28
Bondscoach Nederlander staat op lijstje
Verbeek wil graag Socceroos trainen Pim Verbeek (51) is gepolst om bondscoach te worden van Australië. De trainer wacht nog op een uitnodiging van de Australische voetbalbond FFA. Redactie sport AMSTERDAM
...
‘Zij hebben een lijstje en daar sta ik op’, zegt de ex-bondscoach van Zuid-Korea. ‘Ik ben benaderd met
Van der Vaarts twaalfde interlandgoal kwam te laat. STANLEY GONTHA/PRO SHOTS
EK-kwalificatie Nederland toch groepshoofd op EK
Oranje doet wat het moest doen: verliezen Mist. Halflege tribunes. De ambiance in het ijzige Dinamo-stadion in Minsk was niet alleen vanwege de kou om te huilen. Oranje maakte er tegen Wit-Rusland weer een bedroevend slechte vertoning van. Remco Janssen AMSTERDAM
...
Voor rust leek het duel op een doelpuntloos gelijkspel af te stevenen. Zowel Oranje als Wit-Rusland zag terecht - een goal afgekeurd worden wegens buitenspel. Voor Nederland scoorde Danny Koevermans in buitenspelpositie. Kort na de rust knoeide Oranje in de defensie. Vladimir Korytko zette Vitali Bulyga vrij voor het Nederlandse doel. André Ooijer greep niet in en doelman Maarten Stekelenburg liet de bal tussen zijn benen glippen: 1-0. Pas na een uur en een kans van Korytko, schrok Oranje wakker uit zijn winterslaap. Maar vijf minuten
later ging het Wit-Russische gouden duo Korytko-Bulyga weer aan de slag. Na een simpel één-tweetje mocht ditmaal Korytko vrij uithalen, Stekelenburg leek te gaan redden, maar duwde de bal in zijn eigen zijnet: 2-0. Jubilaris Rafael van der Vaart sierde zijn vijftigste interland één minuut voor tijd op met een kunstig lobje over de Wit-Russische keeper. Zijn twaalfde interlandgoal, op aangeven van invaller Orlando Engelaar, kwam te laat. Sterker nog, Wit-Rusland had in de extra tijd zelfs nog kans op 3-1. Het deed de gedachten teruggaan naar onze eerste interland in WitRusland in 1995, die het Nederlands elftal met 1-0 verloor. Toentertijd stond er nog wel wat op het spel, maar in Nederland redde Youri Mulder drie maanden later uiteindelijk de eer door de enige treffer te maken tegen de bezoekende Wit-Russen. Erg was de blamage van gisteravond
allerminst. Oranje deed wat het moest doen tegen de Wit-Russen: verliezen. Door de nederlaag van Oranje en het gelijkspel van Duitsland op Wales (0-0) nemen onze oosterburen jammer genoeg niet de koppositie over in de UEFA-ranglijst. Zodoende kan Oranje nog sterke landen als wereldkampioen Italië, tegenkomen bij de loting Oranje loopt nu als groepshoofd ook een kans van 75 procent mis om de zwak geachte groepshoofden Griekenland, Zwitserland en Oostenrijk te loten op 2 december. Daarbij wordt Oranje straks mogelijk met twee sterke tegenstanders ingedeeld in zijn poule. De situatie dreigt nu dat het Nederlands elftal, net als op het WK 2006, terechtkomt in een Poule des Doods. Voor de kans om Duitsland te loten maakte de zeperd tegen Wit-Rusland niets uit. Winst of verlies, de kans dat wij onze aartsrivaal treffen op het EK, blijft 25 procent. 1
de vraag of ik geïnteresseerd zou zijn. Uiteraard heb ik interesse, maar dat is wel afhankelijk van wat de functie precies wordt en wat er van mij wordt verlangd’, zegt Pim Verbeek. Volgens de Australische krant Herald Sun staat de vroegere Duitse bondscoach Jürgen Klinsmann bovenaan ‘het lijstje’ van de FFA. Zijn gebrekkige kennis van het Aziatische voetbal, zijn wens om in de VS te blijven wonen én zijn vermeende hoge salariseisen (meer dan drie miljoen euro) zouden echter grote struikelblokken vormen. Verbeek krijgt concurrentie van twee, tot de islam bekeerde, coaches die beiden net als hij in Azië hebben gewerkt: voormalig bondscoach van Japan Omar (voorheen Philippe) Troussier en oud-Irak-bondscoach Jorvan Vieira. Australië verliet op 1 januari 2006 de voetbalbond van Oceanië en trad
toe tot de Aziatische voetbalbond. Kennis van zaken op het ‘lastige’ Aziatische continent, waar de Socceroos zich moeten kwalificeren voor het WK 2010 in Zuid-Afrika, is daarom noodzakelijk voor een bondstrainer van het team. Wanneer Verbeek uitgenodigd wordt voor een gesprek met de FFA, durft hij niet zeggen. ‘Zij zouden contact met mij opnemen als ze denken dat het juiste moment daar is.’ Volgende week dinsdag vergadert een technische commissie van de FFA over de invulling van de baan. Vorige week zegde Dick Advocaat zijn contract met de FFA op, dat hem één miljoen euro per jaar zou opleveren. Gisteren verlengde hij zijn verblijf bij de Russische kampioen Zenit St. Petersburg met een jaar. 1
Verbeek bij de wedstrijd van ZuidKorea tegen Irak. REUTERS
Stadion
Tweede Rotterdamse Kuip Redactie sport ROTTERDAM
...
Rotterdam wil een nieuw multifunctioneel voetbalstadion in de stad laten verrijzen. Samen met Stadion Feyenoord NV heeft de gemeente de ambitie uitgesproken een tweede voetbaltempel te bouwen die plaats biedt aan minimaal 75.000 toeschouwers. Het stadion moet bij aanvang van het seizoen 2016/2017 te gebruiken zijn. De plannen van Rotterdam passen bij de ambitie van Nederland om samen met België mee te dingen naar de organisatie van het WK van 2018. Samen met het huidige Feyenoordstadion De Kuip beschikt Rotterdam dan over twee WK-waardige voetbalstadions.
Halverwege volgend jaar moet de locatie voor de beoogde nieuwe thuishaven van Feyenoord worden bepaald. Het stadion moet de sfeer van de huidige Kuip uitademen. Ook krijgt het een beweegbaar dak en een verplaatsbare grasmat. De ‘Nieuwe Kuip’ gaat vermoedelijk 300 à 400 miljoen euro kosten, meldt stadiondirecteur Jan van Merwijk. Hij heeft inspiratie opgedaan bij de Allianz Arena in München, het Emirates Stadium en het nieuwe Wembley, beide in Londen. De gemeente wil in de nieuwe accommodatie ook grootschalige (muziek)evenementen houden. De huidige Kuip heeft de status van monument en mag daarom niet worden gesloopt. Mogelijk krijgt het stadion na 2018 een andere functie. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
‘Van Nistelrooy sluit loopbaan af bij Real’
De kans is groot dat Ruud van Nistelrooy zijn loopbaan afsluit bij Real Madrid. Dat heeft de 31-jarige aanvaller van Oranje volgens de Spaanse sportkrant AS gezegd tegen zijn zaakwaarnemer Rodger Linse. De Brabander verlengt naar verluidt aan het einde van volgende week zijn contract bij Real tot midden 2010. Real is sinds oktober bezig het contract van zijn aanvaller te verlengen. De oude verbintenis van Van Nistelrooy loopt af aan het einde van dit seizoen. Daarin is een optie opgeno-
men voor een extra jaar. Eerder liet de Brabander geregeld doorschemeren zijn carrière in Eindhoven te willen beeindigen, bij zijn voormalige club PSV. 111
Dakar Rally wordt langer, zwaarder en ruiger
De Dakar Rally van volgend jaar is 1358 kilometer langer dan de editie van dit jaar. De deelnemers aan de woestijnrace krijgen in januari na de start in Lissabon 9273 kilometer voor de kiezen. Een jaar eerder waren dat er nog 7915. De organisatie besloot de etappes langer te maken en de korte tussenritten te schrappen. Opvallend is dat in de gisteren gepresenteerde route voor de Dakar Rally 2008 een langer
parcours door de woestijn is opgenomen. De coureurs rijden zesduizend van de 9273 kilometer over onverhard terrein. De Dakar Rally gaat op 5 januari van start in het Portugese Lissabon. De aankomst in het Senegalese Dakar is op 20 januari. 111
PSV mist Simons en Van der Leegte tegen Excelsior
PSV kan zaterdag in het Eredivisieduel bij Excelsior geen beroep doen op de middenvelders Timmy Simons en Tommie van der Leegte. De 30-jarige Belgische aanvoerder heeft last van zijn rug en moet rust houden. De eveneens 30-jarige Van der Leegte kampt met chronische darmklachten.
Engeland verzaakt op Wembley: 2-3
HIDDINK HEEFT DEELNAME EK TE DANKEN AAN KROATIË Guus Hiddink heeft zich met Rusland weten te plaatsen voor het EK 2008. In Andorra wonnen de Russen nipt met 1-0, terwijl Engeland thuis verrassend onderuit ging tegen het reeds geplaatste Kroatië: 2-3. De Engelsen keken lange tijd tegen een 2-0 achterstand aan, totdat Jermaine Defoe een strafschop verdiende. Frank Lampard benutte de penalty. Daarna maakte Peter Crouch gelijk op aangeven van David Beckham. Vervolgens scoorde Mla-
den Petric dertien minuten voor tijd de winnende voor Kroatië, waarvan Rusland én Hiddink profiteerde. Ook Zweden en Turkije zitten op 2 december in de koker bij de EK-loting. Op de laatste speeldag verzekerden zij zich van plaatsing voor het EK. Beide landen hadden alles in eigen hand. Zweden won thuis met 2-1 van Letland, Turkije won van Bosnië-Herzegovina met 1-0. Portugal plaatste zich ten koste van Finland: 0-0.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Geen VN-seizoenskaartjes (1)
Geen VN-seizoenskaartjes (2)
Geen VN-seizoenskaartjes (3)
Pech voor de ambassadeurs van de Verenigde Naties die een duel van de New York Knicks bijwoonden op Madison Square Garden.
Eigenaar James Dolan beloofde de ambassadeurs gratis seizoenskaarten bij een overwinning, maar de basketballers verloren met 108-82.
Secretaris-generaal van de VN Ban Ki-Moon zag in z’n eerste NBAduel een veel sterker Golden State Warriors en was diep teleurgesteld in de Knicks. ‘Ze speelden slecht, heel slecht’, aldus Ki-Moon.