INFORMATIEAVOND Datum: 29 maart 2011. Aanvang: 20.00 uur. Plaats: voormalige steenfabriek De Waalwaard in Dodewaard. Gespreksleider: Bob Roelofs. Inleider: Patricia van Eijndthoven, projectleider provincie Gelderland. Gemeentebestuur: wethouders Hans Keuken en Martin Schuurman. Aanwezig: 225 belangstellenden. Afwezig wegens ziekte: gedeputeerde Co Verdaas. Inleiding De mogelijke komst van zand en grindhandel De Beijer uit Kekerdom naar de locatie van de voormalige steenfabriek De Waalwaard in Dodewaard hield en houdt de gemoederen in het dorp dat behoort tot de gemeente Neder-Betuwe flink bezig. Alle reden voor de provincie en de gemeente om een informatieavond te houden over de plannen en over de huidige stand van zaken. Teneinde de directe doelgroep, de inwoners van Dodewaard hierbij te betrekken, werd de uitnodiging voor deze avond huis-aan-huis in het dorp bezorgd. De bedoeling van de avond was om de Dodewaarders te informeren over de stand van zaken, de mogelijkheid geven tot stellen van vragen en daarnaast aan te geven hoe het verdere traject er uit zal gaan zien. Aan de oproep om naar de informatieavond te komen werd flink gevolg gegeven. Maar liefst 225 belangstellenden waren aanwezig. Het werd een levendige avond met alle gelegenheid tot het stellen van vragen en het maken van opmerkingen. Onder leiding van avondvoorzitter Bob Roelofs ontspon zich een soms felle discussie, die echter altijd binnen het aanvaardbare bleef. Provincie, gemeente en Dodewaarders kregen alle de gelegenheid om de mening te geven zonder onderbroken te worden door anderen. Tijdens de avond kwamen een aantal hoofdthema’s aan de orde. In dit verslag, dat niet woordelijk is en ook niet chronologisch zijn deze thema’s met de gemaakte opmerkingen uitgewerkt. Vraag vanuit de bewoners: Waarom doen we eigenlijk mee met de plannen van de provincie? Gemeente zeg toch gewoon nee tegen de plannen! Duidelijk was dat veel inwoners van Dodewaard worstelden met de vraag waarom De Beijer juist naar Dodewaard zou moeten komen conform de voorgenomen plannen. Vreemd was het dan ook niet dat aan de wethouders werd voorgesteld om gewoon nee te zeggen en niet mee te werken aan de plannen met de Waalwaard. Inwoners van Dodewaard vragen zich af wat de gemeente er nu bij te winnen heeft? Zij beschouwen het bedrijf te klein om een economische impuls te kunnen geven en verwachten dat het grootste deel van de huidige 40 werknemers uit Kekerdom bij hun baas blijven werken ook als het bedrijf in Dodewaard wordt gevestigd. Aan de andere kant zien zij een toename van vrachtwagenbewegingen in het dorp. De momenteel vergunde 200 vrachtwagenbewegingen per dag worden in de nieuwe plannen wellicht uitgebreid naar 400. En dan te bedenken dat eerder de 200 bewegingen nooit werden gehaald en sinds het verdwijnen van de steenfabriek tot nul is gereduceerd. De aanwezigen verwachten een veel onveiligere verkeerssituatie in het dorp.
Antwoord gemeente: Voor de wethouders Keuken en Schuurman lag meteen de hamvraag op tafel. Een vraag die wellicht meer vanuit het verstand dan met het hart werd beantwoord. Ook zij realiseren zich namelijk ten volle dat het gaat om een schitterende omgeving in de uiterwaard en om veel onrust in het dorp Dodewaard. Op het eerste gezicht valt er daarom best een en ander te zeggen over niet meewerken aan de plannen. Maar, merkte wethouder Keuken op, het betekent niet dat wanneer de gemeente niet meewerkt dat er ook niets gebeurt. Provincie en rijk kunnen in zulke gevallen de gemeente een inpassingsplan opleggen, dat een vestiging van een bedrijf als De Beijer mogelijk maken. Gebeurt zoiets dan ben je als gemeente nog veel verder van huis, want dan mag je helemaal nergens over mee praten. Dan sta je buitenspel en is het onmogelijk om daar waar gewenst verbeteringen in de plannen aan te brengen. Vraag vanuit de bewoners: Waarom wil de provincie zo graag dat De Beijer van Kekerdom naar Dodewaard verhuist? Antwoord provincie Gelderland: In het landelijk programma ‘Ruimte voor de rivier’ zijn 39 projecten opgenomen om meer ruimte voor de rivier te realiseren. Een van die projecten is de Millingerwaard. Om het Rijn-Waalwater daar goed te verdelen en de waterstand te laten dalen in tijden van hoog water, moet de Millingerwaard verruimd worden. Het project omvat het graven van een nevengeul, het verwijderen van de toegangsdam, de loswal en een deel van het hoogwatervrije terrein De Beijer. Het einde van de bedrijfsvestiging van De Beijer in de Millingerwaard betekent een inspanningsverplichting voor de provincie om naar een andere locatie te zoeken. Dat is zo wanneer het gaat om een onteigening. Tevens is dat de reden dat de provincie De Waalwaard heeft gekocht, het is een terrein waar een watergebonden bedrijf als De Beijer kan worden gevestigd. De gemeente is in juni 2010 op de hoogte gebracht van het voornemen om de locatie te kopen door de provincie ten behoeve van in principe De Beijer. Omdat de gemeente niet onwelwillend stond tegenover het meedenken aan het invullen van de locatie, maakte de provincie de stap tot aankoop. De raad heeft in dit traject een bezoek gebracht aan De Beijer in Kekerdom en is ook gaan kijken op de locatie Waalwaard. Op 10 februari 2011 is vervolgens de gemeenteraad van NederBetuwe geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de plannen. De uitkomsten van de verrichte onderzoeken zijn op 24 maart aan de gemeenteraad gepresenteerd. Over de geschiktheid van de locatie hadden veel aanwezigen een andere mening. Zo kwam de vraag ter tafel of de oppervlakte wel groot genoeg was. Op dit moment heeft De Beijer ruim 12 ha bedrijfsruimte ter beschikking. In Dodewaard is dat 8,5 ha waarvan er 6 ha in gebruik is. De overige 2,5 ha heeft wel de bestemming steenfabriek maar behoort tevens tot de Natura 2000 en EHS. Door het terrein wat uit te breiden kan er maximaal 8,5 ha aangeboden worden aan De Beijer. Vraag vanuit de bewoners: Wat doet de provincie als De Beijer niet naar Dodewaard komt/wil? De aankoop van De Waalwaard lijkt specifiek bedoeld als aankoop ten faveure van het bedrijf De Beijer. Het is echter nog bij lange na niet zeker of deze vestiging ook door gaat. Wat gebeurt er met De Waalwaard als De Beijer niet komt?
Antwoord provincie Gelderland: Het is een ideaal terrein voor watergebonden bedrijven met een milieucategorie 4. De provincie zal het terrein geschikt maken voor dit soort bedrijven waardoor ook andere bedrijven zich hier kunnen vestigen, mocht De Beijer hier niet komen. Het is een plaats met een uitstekende potentie voor bedrijven. Overigens zal de gemeenteraad in het te wijzigen bestemmingsplan de kaders moeten stellen. Vraag vanuit de bewoners: Eerder dacht de provincie in de Drutensche Waarden een plaats voor De Beijer te hebben gevonden. Waarom is dat niet doorgegaan en is de blik verplaatst naar Dodewaard? Antwoord provincie Gelderland: De plannen in de Drutensche Waarden zijn vooralsnog niet doorgegaan, omdat het consortium vanwege het economisch tij de plannen temporiseert. Daarbij komt dat een belangrijke financiële onderlegger door woningbouw in de uiterwaarden te plegen geen optie is. Ook speelde de kwelwaterproblematiek daar een grote rol. Vraag vanuit de bewoners: Waarom is de verkeersafwikkeling over de route Wely en over de route Dalwagen eigenlijk onderzocht? Het is toch duidelijk dat beide routes ten enenmale ongeschikt zijn voor vrachtwagenvervoer! Antwoord provincie Gelderland: Het is de verplichting om in het traject van de bestemmingsplanwijziging te kijken naar de bestaande infrastructuur, daarbij zijn de twee genoemde ontsluitingsroutes in het verkeersonderzoek onderzocht. De cijfers zijn doorgerekend tot 2020 en de scenario’s van 200 bewegingen en van 400 bewegingen zijn meegewogen. Uit het gehouden onderzoek is gebleken dat zowel de route via Wely als de route door Dodewaard over de Dalwagen juridisch gesproken mogelijk is. Fysiek is de route Dalwagen op een aantal punten smal. En belangrijker, de leefbaarheid van de omgeving wordt enig geweld aan gedaan. Een tweede conclusie is dat de route Wely voor een strook van 5 km te smal is, zeker als vrachtwagens elkaar tegenkomen. Daarnaast maakt de route deel uit van de fietsknooppuntenroute. Als je deze route wilt gebruiken, moet de fietsknooppuntenroute worden aangepast. Vereniging Dijkbewaking Dodewaard: "Het geheel getuigt van enorm veel opportunisme. Elke drie minuten moeten er twee 50 tons vrachtwagens over de smalle wegen. Passeren via Wely kan niet, passeren in de Dalwagen kan ook niet. Alles kan niet, net zoals plaatsing van De Beijer in de Waalwaard. Je kunt geen driezitsbankstel verhuizen in een Fiat Panda. Dat past niet. Een bedrijf als De Beijer past ook niet in de vastgesteld structuurvisie van de gemeente Neder-Betuwe."
Vraag vanuit de bewoners: Waarom verwacht De Beijer de nodige problemen in Dodewaard en de provincie en gemeente niet? In krantenberichten (24 juni 2010) is naar voren gekomen dat De Beijer in Dodewaard de nodige weerstand verwacht van de bevolking. De gemeente en de provincie doen daar een stuk laconieker over. Hoe valt dit te rijmen? Antwoord gemeente: Hans Keuken geeft aan dat tussen de situatie van de voormalige steenfabriek en de geplande vestiging van De Beijer weinig verschil in overlast zal zijn. De Beijer is een keurig bedrijf. Hij heeft een bezoek gebracht aan het bedrijf in Kekerdom. Antwoord provincie Gelderland: Het is niet de verwachting dat er veel overlast van het bedrijf De Beijer zal zijn vanaf de locatie Waalwaard. Woningen zijn niet in de directe nabijheid van de Waalwaard gelegen hetgeen geluids- en milieuoverlast beperkt. Het bedrijf De Beijer verwacht weerstand tegen de 400 vrachtwagenbewegingen. Overigens zullen in de Milieu Effect Rapportage (MER) alle overlastvragen mee worden genomen en mee worden gewogen. Vraag uit de zaal: Was ten tijde van het bezoek van de heer Keuken ook de puinbreker werkzaam? Antwoord gemeente: Hans Keuken meldt dat hij geen breker werkzaam heeft gezien. Het gaat overigens niet om een permanent aanwezige en werkzame puinbreker, maar om een mobiele voorziening die maximaal 200 dagen per jaar wordt ingezet. Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot de nieuwe ontsluiting: de verbindingsweg Veelgenoemd als alternatief voor de route via Wely of de route door de Dalwagen is een nieuw aan te leggen verbindingsweg. Een probleem is de kruising met de Kalkestraat. Indien de Kalkestraat daarop aangesloten wordt, dan krijgt deze straat een te grote verkeersbelasting. De Kalkestraat kan dan ook niet verbonden worden met de verbindingsweg. Antwoord gemeente: Martin Schuurman geeft aan dat de gemeenteraad hem op pad heeft gestuurd met slechts een alternatief: de verbindingsweg. Het exacte tracé van de verbindingsweg is nog niet bekend, zodat nog niet gezegd kan worden over welke terreinen de weg gaat lopen. Het is hem bekend dat in 2001 de gemeente Dodewaard in het kader van de leefbaarheid van Dodewaard hier al eens over gesproken. Destijds is ook een tracé aangegeven. Het is echter onduidelijk of dit ook het tracé moet worden van de nieuwe verbindingsweg. Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot de financiering van de verbindingsweg: Het is bekend dat de gemeente slecht bij kas zit. Net komend uit een artikel 12 status zijn de financiële reserves uitgeput. De gemeente is een gemeente zonder vet op de botten. Wie gaat dat dan betalen?
Antwoord gemeente: Martin Schuurman zegt dat dit een punt van overleg is met de provincie Gelderland. Uiteindelijk heeft Provinciale Staten het budgetrecht. Er zal dus politieke druk op de Provinciale Staten komen te liggen. Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot milieunormen: Op dit moment mag op de Waalwaard een steenfabriek gevestigd zijn met een milieuvergunning voor een categorie 4.1 bedrijf. De vestiging van de Beijer zal binnen de bestaande categorie 4 bestemming moeten passen die het terrein bij herbestemming kan krijgen. Uit de zaal wordt gemeld dat categorie 4 niet voldoet. Het gaat niet alleen om een zanden grindhandel, het gaat tevens om overslag en opslag van mineralen aldus de bewoners. In dat geval zal tenminste een vergunning voor een categorie 5.2 bedrijf moeten worden afgegeven. Wie gaat zoiets handhaven? Antwoord gemeente: Martin Schuurman zegt dat in het bestemmingsplan wordt vastgelegd tot welke categorie bedrijven zich daar mogen vestigen. In dit geval zijn dat bedrijven tot maximaal categorie 4.2. Dit is gevraagd en dat wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. De gemeente handhaaft milieuvergunningen. Dat gebeurt nu, dat gebeurt in de toekomst. Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot trillingen: De dijkbewoners hebben nu al last van trillingen veroorzaakt door de scheepvaart. Zal dit toenemen? Antwoord gemeente: Martin Schuurman geeft aan dat in de nieuwe vergunning ook de maximale geluidsbelasting komt te staan. Alvorens tot vergunningverlening kan worden overgegaan zal overigens een Milieu Effect Rapportage (MER) worden opgesteld. Hierin wordt de gehele geluidsbelasting in beeld gebracht. Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot vrachtwagenbewegingen: Ingeval De Beijer wordt gesproken over dagelijks 400 vrachtwagenbewegingen. Is dit aantal gekoppeld aan specifiek het bedrijf van De Beijer of geldt dit ook voor eventueel andere bedrijven? Antwoord gemeente: Martin Schuurman antwoordt dat bij een wijziging van het bestemmingsplan altijd een koppeling met milieu en verkeersbewegingen wordt gemaakt. Het aantal is niet gekoppeld aan het bedrijf De Beijer maar aan de locatie Waalwaard en de daarop toekomstig geldende bestemming. Reactie vanuit de bewoners met betrekking tot: Dodewaard niet opnieuw de klos In het verleden is Dodewaard in al zoveel opzichten de klos geweest. Met de kerncentrale, maar ook met diverse ontgrondingen. Steeds weer kreeg het dorp de belofte dat het die keer de laatste keer was geweest. Steeds weer werd ontwikkeling van een prachtig natuurgebied beloofd aan de inwoners. Daar is tot dusverre niets van terecht gekomen. Onder luid applaus bepleit spreker een natuurlijke opvulling van het terrein van De Waalwaard.
Vraag vanuit de bewoners met betrekking tot mogelijk splitsen van De Beijer: Volgens de bewoners wijst alles er op dat het huidige bedrijf van De Beijer niet past op de locatie De Waalwaard. Is het niet mogelijk het bedrijf op te splitsen. Antwoord provincie: Het is niet mogelijk een bedrijf zoiets op te leggen. Het bedrijf heeft aangegeven te verwachten uit de voeten te kunnen met 8,5 ha bedrijfsterrein op de Waalwaard. Vraag vanuit de bewoners: Gaat De Beijer wel akkoord met een toegangsweg die regelmatig enkele weken onder water staat? Antwoord provincie Gelderland: Op de thans in gebruik zijnde locatie van De Beijer staat de toegangsweg ook regelmatig onder water. De eerlijkheid gebiedt wel om te zeggen dat het minder dagen betreft dan in Dodewaard het geval is. Vraag vanuit de bewoners: Is het niet de bedoeling om, zoals De Beijer graag zou zien, de toegangsweg op te hogen? De Beijer kan zich toch niet permitteren dat de bedrijfsvoering gewoon drie weken stil ligt? Antwoord provincie Gelderland: De kans op verhoging van de toegangsweg is niet groot omdat elke centimeter die van de ruimte van de rivier wordt afgenomen, moet worden gecompenseerd. Een alternatieve locatie dan de Waalwaard is er gewoon niet. Vraag vanuit de bewoners: Hoe zit het met de afstand tot dichtstbijzijnde bebouwing Antwoord gemeente: De Waalwaard ligt op een flinke afstand van de bebouwing af. De kans dat geluidsoverlast een rol zal spelen is derhalve gering. Al deze aspecten zullen echter in de MER naar voren komen. Reactie vanuit de bewoners: Er wordt een zorg geuit dat bij het verplaatsen van de in- en uitvaart er toch meer geluidsoverlast waarneembaar zal zijn op het terras van restaurant de Engel door het lossen en laden van de schepen. Antwoord gemeente: Ook dit wordt meegenomen in de MER. Vraag vanuit de bewoners: Kan alles wel op tijd gereed zijn? Gezien de nodige rapportages, procedures en nog te nemen beslissingen is het de vraag of voor 2015 alles gereed zal zijn?
Antwoord provincie In april wordt gestart met de MER. Het verkeersonderzoek is gedaan. Het is de bedoeling om nog dit jaar een ontwerpbestemmingsplan te hebben, dat dan in 2012 door de gemeenteraad kan worden vastgesteld. Vraag vanuit de bewoners: Wanneer mogen we een kernachtig ‘nee’ verwachten van de gemeente tegen de plannen met De Beijer? Martin Schuurman: alle zaken betreffende plannen, vergunningen en dergelijke zullen tegelijkertijd afgehandeld moeten zijn. Daarbij zijn uw zorgen onze zorgen. Er bestaat een grote kans dat de gemeenteraad ‘nee’ zal zeggen wanneer de ontsluiting niet zal plaatsvinden via de meermaals genoemde verbindingsweg.