Voorzitter: dr J.A. van Kemenade Griffier: mr H.W.M. Oppenhuis de Jong 1. Opening. In de vergadering zijn tegenw oordig de volgende leden, te w eten: mw . S. Akkas, P. de Baat, J.N.J.J. Beemsterboer, mw . M. BeensJansen, G.J.M.A. Le Belle, mw . J.E.M. Ber man, J. Bezemer, mw . C. Boelhouw er, H.S. de Boer, J.H.M. Bond, E.G. Bouma, C. Bozelie, K.W.C. Breunissen, J. Bron, H.B. Bruijn, mw . A.W.J. Bruins-Brugman, P.J. Bruystens, mw . A.M. Dekker, mw . M.G. Dekker, C.P.J. van Diest, mw . P.J. Dijksteel, R.H.G. van Duijn, mw . E.P. van Gaalen- Haanstra, mw . J. Geldhof, mw . A.A.E. Goijert, D. Graatsma, B.J.A. Hakvoort, mw . A.C.J. Humalda-Blok, mw . A.L.M.G. de Jong, M.A. de Jong, mw . N. Klijn, C.H. Koetsier, mw . M.D. Koning-Zijp, G.M.J. Korse, A.F. Kraak, C. Kruijmer, mw . R. Kruisinga, A.P. van der Meché, H.M. Meijdam, L.J.P. Mes man C. Mooij, mw . A.M. Nagel, J.R.A. Naw ijn, E. Neef, W.F.H. van der Paard, C.F. Poulie, P.A. Prins, J.R.A. Raasveld, S.D.K. Ramdhani, mw . E.A.S. Rommel, G. Roos, H. van Ruller, A.P. Rijpkema, mw . M.C. van Schendelen, J.J. Schipper, B.B. Schneiders, mw . M.M. Sluiter, Th.J. Sprenger, Tj.P.J. Tals ma, mw . C.H.E. Trautw ein-de Wit, mw . J.M.M. van der Veen-van de Vliet, mw . E.A. Veenis-Kaak, J.H.J. Verburg, R.E. Vis, P.S. Visser, J.Th.G. van der Wardt, mw . H.J. Weeda, F.K. Weima, mw . M.A. Wildekamp, mw . L.P. de Wit-de Rooij, P.A. Zoon en J.N. Zuurbier. Van de leden D. Gök, C. de Groot, J. Kastje, Ph.G. de Lange, mw . R.F. Noorderveen en P.J.M. Poelmann is bericht ontvangen, dat zij op 14 mei en 21 mei niet aanw ezig kunnen zijn. Van het lid J.H.J. Zegering Hadders is bericht ontvangen, dat hij op 14 mei niet aanw ezig kan zijn.
14 mei 2001
De voorzitter: Zoals u allen w aarschijnlijk al w eet, heeft de afwezigheid van de heer De Groot een buitengew oon vervelende achtergrond. Hij is zeer onlangs na een herseninfarct in het ziekenhuis opgenomen. Via zijn vrouw - zo ernstig is het - heb ik hem namens de staten van harte beterschap gew enst. 2.
Aan de orde is de vaststelling van de notulen van de vergadering van 9 april 2001.
Deze notulen w orden ongew ijzigd vastgesteld. 3.
Aan de orde is de regeling van werkzaamheden.
De voorzitter: Om 15.30 uur zullen tw ee series mondelinge vragen behandeld worden, een van D66 en een van de SP. De heer Meijdam moet vanmiddag weg voor overleg met minister Pronk. De behandeling van de reactie op de Vijfde nota ruimtelijke ordening zal daarom zo vroeg mogelijk plaatsvinden. De heer Bezemer heeft mij verzocht, de naam van zijn fractie te wijzigen in ChristenUnie/SGP. Eerder heb ik een dergelijk verzoek afgew ezen met het argument dat de naam van de partij die in de staten is gekozen, gehandhaafd moet w orden. Echter, ook in het nationale parlement is tussentijds de naam van de fractie van RPF/GPV gew ijzigd in ChristenUnie. Wij hoeven hier niet roomser te zijn dan de paus, dus stel ik voor aan zijn verzoek te voldoen. Daartoe w ordt besloten. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! De schriftelijke vragen van de heren Van Ruller en Schipper zouden conform het Reglement van orde nu mondeling moeten w orden beantw oord. De brief met de antw oorden is dezer dagen de deur uitgegaan. Ik kan deze nu voorlezen, maar navraag bij beide heren heeft mij geleerd dat zij er mee instemmen, dit schriftelijk af te doen. De heer Van Ruller (CDA): Inderdaad.
1
5.
Aan de orde is de langeterm ijnagenda van provinciale staten.
De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Voor de vergadering van september zijn de rapporten van de commissie Beleidsevaluatie over bagger en bodemsanering geagendeerd. Dat lijkt mij nogal veel. Is het mogelijk, een van de rapporten in de junivergadering te behandelen? Er w ordt aanstaande donderdag al in de commissie over gesproken. Bovendien is behandeling in september rijkelijk laat. Ik mis in de opsomming het jaarverslag van de CdK, de N201 en Noord- Hollands-midden. De voorzitter: Ik heb vanmorgen in het Seniorenconvent al meegedeeld dat het de bedoeling is de behandeling van het rapport over de baggerspecie te verschuiven naar de junivergadering. Het jaarverslag van de CdK komt in de commissie ROB aan de orde. De commissie bepaalt zelf w anneer dat is. Noord- Hollands-midden komt voorlopig niet in de staten. Ten aanzien van de N201 w ordt de reguliere besluitvormingsprocedure gevolgd. De heer Le Belle (D66): Wordt uw jaarverslag niet in de staten behandeld? De voorzitter: Normaal gesproken niet, maar als u daar behoefte aan heeft, sta ik geheel tot uw beschikking. 6.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake het jaarverslag en de jaarrekening 2000 van de provincie (zie bijlage 28).
De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij zijn blij met de beleids- en beheersinformatie. Het beleid w ordt op deze manier beter inzichtelijk. Op de laatste pagina staat dat nog moet w orden uitgezocht w aar de middelen ten behoeve van de bedrijfsinterne milieuzorg vandaan moeten komen. Dat vind ik een beetje vreemd.
14 mei 2001
Ik vind het ook vreemd, te moeten constateren dat er een onderbesteding is van de budgetten voor de realisatie van de verbindingszones. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Haalt u dit ook uit de beleids- en beheersinformatie? De heer Le Belle (D66): Dit staat op bladzijde 15. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Dit stuk zou in de commissies behandeld w orden. Derhalve staat het vandaag niet op de agenda. De heer Le Belle (D66): Dit alles is ook terug te vinden in de jaarrekening 2000. Het is te gek voor w oorden dat er een onderbesteding is bij de budgetten voor de verbindingszones. Ik krijg hierover graag een rapportage in het najaar. Het verbaast mij dat er voor bedrijfsterreinen geen ambtelijke activiteit beschikbaar is. In de opsomming inzake ruimtelijke ordening en volkshuisvesting is ook een kolom "niet gerealiseerd" opgenomen. Ik zie graag dat dit in het vervolg bij alle hoofdstukken gebeurt. De Voorziening uitgestelde intenties groeit tegen de klippen op. Wij dienen hieraan paal en perk te stellen, w il het geen begrotingsonder mijnende post worden. Waarom zijn 18 PM-posten niet ingevuld? Wat betekent het bedrag van 48,7 mln. als afname FINH-bestedingen? De heer Bezemer (ChristenUnie/SGP): Voorzitter! Ik spreek mijn w aardering uit voor het keurige en nauw keurige rapport van IPA/ACON. Zoiets doet de roep om een provinciale rekenkamer helemaal verbleken. Het ingehouden commentaar op de toegevoegde w aarde van de rekenkamer - pagina 4 van het rapport doet mij goed. "Opgepast zal moeten worden voor een overdadig controle- en toezichtsinstrumentarium, niet alleen vanwege kostenover wegingen, maar ook ter voorkoming van verdergaande bureaucratisering". In het verslag w orden hier ook voorbeelden van genoemd. Wel
2
van belang is het verbeteren van de administratieve organisatie en structurering. Over de kw aliteit van de verslaglegging van de fondsen, w aarbij aandacht besteed w ordt aan de geplande en gerealiseerde doelen en projecten en de eenduidigheid van de verantw oording, worden aanbevelingen gedaan die ik onderschrijf. Voor projecten geldt steeds vaker dat zij gefinancierd w orden uit verschillende bronnen. Dat is bij de provinciale subsidie ook vaak het geval. Er worden allerlei eisen gesteld ten aanzien van eigen inbreng, aandeel cofinanciering, aandeel van het rijk et cetera. Daarnaast stellen w ij natuurlijk bureaucratische eisen aan verslaggeving, productverantw oording enzovoorts. Op de pagina's 26 en 27 w ordt feilloos de vinger gelegd bij de feitelijke werking van een en ander. Wij voldoen nauw elijks aan onze eigen voorw aarden: "Er is in de dossiers veelal niet vastgelegd aan welke voor waarden en criteria getoetst wordt bij subsidieverlening en subsidievaststelling". Verder staat er: "Het formuleren van verbetervoorstellen heeft nog niet plaatsgevonden. Bij verdere uitwerking adviseren wij rekening te houden met de ontwikkeling van gebiedsgericht werken waarbij de mogelijkheid bestaat dat verschillende subsidieregelingen in combinatie worden ingezet". Voorzitter! Ik onderstreep dit. Bij het FINH w ordt 191 mln. aan projecten weggezet in verplichtingen, w aarvan ongeveer 140 mln. van voor 2000 dateert. Er moet echt een zeer goede administratie en dossiervorming zijn, w il dit niet tot opmerkingen leiden in het toekomstige accountantsrapport. Er moet nog 60% tot besteding komen. Ook hierbij is sprake van een gemengde financiering, althans bij derden. Voor de provincie w ordt in het hoofdstuk Verkeer en vervoer ook op dit fenomeen gew ezen, namelijk op pagina 16. Ik heb er kennis van genomen dat er een nieuw financieel systeem komt. Ik ga ervan uit dat dit een verbetering zal zijn. Systeemovergangen hebben tot gevolg dat de oude systemen minder onderhouden w orden en dat oudere informatie deels verloren gaat of w ordt ingedikt. Ik vertrouw erop dat het zwarte
14 mei 2001
gat w aarin grote bedragen afgeboekt worden niet te groot w ordt. Zo vertrouw ik er ook op dat de invoering van de euro bij de provincie vlot zal verlopen. Signalen hierover ontbreken. Ik heb nog geen stukken van de provincie gezien w aarin de bedragen behalve in guldens ook in euro's zijn vermeld. Voorzitter! Wij zijn een investerende provincie. Het doet dan ook vreemd aan dat er minder in de infrastructuur blijkt te zijn geïnvesteerd dan w as voorgenomen, met name in fietspaden en verkeersveiligheid. Het belang van deze tw ee onderdelen staat buiten kijf. Om de maatschappij transparanter te maken, w orden overal relaties tussen opdrachtgever- en opdrachtnemer geschapen. Waar dat toe leidt, blijkt bij het openbaar vervoer. Het rijk betaalt de provincie en de provincie betaalt Connexxion. En dan maar afwachten wanneer je de vereiste informatie krijgt, zo die al gegeven kan worden. Vervolgens moet je hopen dat er, ondanks het te laat declareren en de te geringe informatie die erbij geleverd w ordt, wel betaald w ordt. De bus heeft gereden, althans volgens de dienstregeling. Er is door de overheid een verantw oordingsstructuur in het leven geroepen die de nodige aandacht vraagt en die dan ook moet krijgen. In het rapport worden hierover zeer behartigensw aardige opmerkingen gemaakt. Het verslag "Beter zichtbaar, zichtbaar beter" is een prettig, prachtig en overzichtelijk rapport. Ik w eet geen betere vorm om jezelf zonder gêne een pluim te geven. Commentariërend, haak ik aan bij een opmerking op pagina 5. Gebiedsgericht w erken is niet dat w ij nieuw e dingen doen, maar dat w ij samenw erken met anderen en onze activiteiten beter afstemmen en coördineren in aansluiting op w at er leeft in de regio. Ik ben van mening dat w ij de regie op dat vlak nog meer moeten oppakken. De regio bestaat volgens het college. Maak die regio dan vervolgens niet tot één gemeente, maar tot samenw erkende gemeenten onder provinciale regie. Wij moeten naar organisaties met een regionale functie. Subsidieer niet alleen steunfuncties en
3
tussenlagen, maar ook directe regionale en bovenlokale initiatieven. Dan zijn w ij nog meer present in de regio. Dan zijn w ij iets extra's voor de regio. De regio is tot nu toe alleen maar iets vanuit de gemeenten. De plussen en minnen op gemeentelijk niveau moeten in evenw icht blijven. De provincie kan in dit verband een echte plus betekenen. Het rapport grossiert in oneliners die het goed doen, zoals "tot voor kort kenden wij in Nederland een duidelijke oplossing voor de strijd tegen wateroverlast: een dijk er omheen en vervolgens pompen". Ook ik ken deze discussie, maar blijf deze oplossing, behalve het zitten op een blanke duintop, toch de beste manier vinden om droge voeten te houden. Deze methode w il ik nooit vergeten. Ik betitel deze als de beste en duidelijkste oplossing tegen het wassende w ater. Democratisch, doelmatig en doeltreffend bestuur is ook een mooie oneliner, maar gaan doeltreffend en doelmatig w el altijd samen met democratisch? Democratisch: is hier niet uitgesproken dat alleen een staten met minder leden - in mijn ogen iets minder democratisch - slechts doeltreffend kan handelen? Doelmatig: maar is in deze staten niet gekozen voor een rekenkamer, terw ijl in het rapport van IPA/ACON uiteraard ook een partij, maar w el een onmisbare - vraagtekens w orden geplaatst bij de doelmatigheid? Doeltreffend: is onze bureaucratie w el doelmatig en doeltreffend en roepen w ij niet om een gekozen burgemeester, die dus democratisch is en daarna doeltreffend en doelmatig mag regeren? Er moet toch eens orde op zaken w orden gesteld in de NoordHollandse gemeenten, A msterdam niet uitgezonderd. Voorzitter! Een jaarverslag is terugzien en vooruitblikken. Er is geen toekomst zonder historie en leren van je fouten is doelmatig om doelgerichter de toekomst tegemoet te treden. Vrijheid w as het thema van de laatste w eken. Ik hoop op en bid voor een democratische toekomst in een vrij Nederland. De heer Rijpkem a (VVD): Voorzitter! "Beter zichtbaar, zichtbaar beter" is de titel
14 mei 2001
die GS hebben gegeven aan het jaarverslag 2000. Die titel roept bij de VVD-fractie twee vragen op. Hebben GS zichtbaar een betere output geleverd? Hebben GS zichtbaar vorderingen gemaakt op het terrein van planning en control; een onderw erp w aaraan vorig jaar de nodige aandacht is besteed? Ik begin met de jaarrekening. Het jaar 2000 is afgesloten met een overschot van 20 mln. Mede gelet op het oordeel van de accountant en van de Rekeningencommissie komen w ij tot de conclusie dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie van de provincie. Zij kan dan ook vandaag worden vastgesteld. Wij onderschrijven daarbij de opmerkingen en de bevindingen van de accountant en van de Rekeningencommissie. Hebben GS zichtbaar een betere output geleverd? In algemene zin is het oordeel van de VVD-fractie op dit punt positief. Er is het afgelopen jaar veel gebeurd of in de startblokken gezet. Zonder volledigheid na te streven, licht ik er een aantal punten uit. 2000 w as voor Wegen, Verkeer en Vervoer een intensief jaar. Uiteindelijk is dit volgens ons - en ook naar het oordeel van veel andere fracties prima verlopen. Het Bereikbaarheidsoffensief Randstad, de N201 en de fietspaden hebben sterk in de publieke belangstelling gestaan. Soms stuiten w ij daarbij op gevoeligheden in de maatschappij. 2000 w as voor die portefeuille ook een jaar zonder onderbesteding. Er zijn forse discussies gevoerd over de aanbesteding van het openbaar vervoer Noord-Holland-noord; een w eerbarstige en voor de provincie nieuw e problematiek. Het contractueel regelen van prestatie-eisen en het op adequate w ijze verantwoording afleggen door de uitvoerder van het openbaar vervoer is een niet eenvoudige opgave. Ik kan daarover meepraten omdat ik in een andere hoedanigheid betrokken ben bij de verzelf standiging van het Gemeentelijk vervoerbedrijf van Amsterdam. Ik w eet hoe lastig het is om prestatie-eisen goed vast te leggen en ervoor te zorgen dat de output adequaat w ordt teruggekoppeld, zeker w anneer hier nog geen ervaring
4
mee is opgedaan. Is dit alles volgens de gedeputeerde voldoende onder controle? Op het gebied van ruimtelijke ordening w orden de ISV-middelen ingezet en is er een breed palet aan activiteiten ontw ikkeld rond het streekplan NoordHolland-zuid. In het kader van de portefeuille Welzijn w ordt er gewerkt aan regiovisies. Het duurt vrij lang om deze visies te ontw ikkelen en vervolgens is er geruime tijd gemoeid met de implementatie. Pas op lange ter mijn zullen de resultaten hiervan zichtbaar w orden. Ik ga ervan uit dat in de komende jaarverslagen vooral aandacht aan deze resultaten besteed zal w orden. De betekenis van de rol van Europa neemt toe, in de vor m van regelgeving, maar ook in de vorm van projectsubsidies. Ik noem het Plattelands ontw ikkelingsplan en het Leaderprogramma. In het verleden is hier uitgebreid over gediscussieerd. Uiteindelijk zijn w ij tot de conclusie gekomen dat het er vooral om gaat, de Europese gelden zo goed mogelijk binnen te halen voor de gemeenten en voor de provincie en deze effectief en efficiënt in te zetten. De provincie is hier in het jaar 2000 niet helemaal in geslaagd. Ik heb in de commissie hierover vragen gesteld. Zo blijkt dat er 3 mln. minder is binnengehaald dan mogelijk w as geweest. Kan hier nog iets aan gedaan w orden? De subsidie uit Europa w ordt met een multiplier ingezet voor projecten. Er dient echter w el terugkoppeling ter zake plaats te vinden. Hoe zit het met de controle op en de beheersing van de risico's bij Europese projecten? Een goed personeelsbeleid is zeker cruciaal voor de uitvoering van het beleid. Het ziekteverzuim is het afgelopen jaar met 9,4% gestegen. Dit w erd met name veroorzaakt door een toename van het aantal ziektedagen. Dit is nu gemiddeld 18,2%. Niet het aantal ziekmeldingen is toegenomen, maar de zieken blijven langer thuis. Je kunt erover tw isten of de 2,2% langdurig zieken in dit percentage opgenomen moet w orden, maar daar gaat het in de kern niet over. Het ziekteverzuim is te hoog en toont een verkeerde, stijgende tendens. Hoe komt het dat w erknemers langer ziek zijn? Is het
14 mei 2001
mogelijk een kw antificeerbare doelstelling, inclusief tijdpad, aan de commissie voor te leggen? De provincie gaat bij de planning uit van de interne nor m van 6% ziekteverzuim, maar er is geen meetbare doelstelling. Ik begrijp dat dit een weerbarstige mater ie is, maar het is toch relevant om de ambities op dit vlak te vertalen in een doelstelling. Het gaat vandaag vooral ook om de w ijze van verantwoording. Is het resultaat zichtbaar gew orden? In het projectplan is aangegeven hoe de verbetering van de planning- en conctrolcyclus opgepakt w ordt. Hiervoor is vrij brede steun in de staten. Mede naar aanleiding van motie 44-6 is een aantal nieuw e ontw ikkelingen in gang gezet. Ik noem het document beleids- en beheersinformatie. Daarop is het jaarverslag gebaseerd. Er is een eerste kw artaalrapportage 2001 uitgebracht. Ik betrek deze bij dit agendapunt, omdat deze rapportage nauw samenhangt met de planning- en controlcyclus. Is het resultaat w erkelijk beter zichtbaar en dus afrekenbaar gew orden? Met de beleidsen beheersinformatie is een goede start gemaakt, maar daar mee zijn w ij er zeker nog niet. Het is nog te w einig concreet w at het doel is, hoe dat gemeten kan w orden en w elk effect w ij nastreven. Het goedkeuren van subsidieaanvragen is geen doel op zich. Het gaat om het resultaat dat met de subsidieverstrekking wordt bereikt. In het jaarverslag staat dan ook dat er nog een slag gemaakt moet worden. Uiteindelijk gaat het erom dat het voor de staten helder w ordt wat er in een specifiek jaar concreet bereikt is en of dit overeenkomt met de doelen. Niet alleen GS maar ook PS moeten mede sturing blijven geven op het gebied van planning en control. In de commissies moet serieus omgegaan worden met de behandeling van de beleids- en beheersinformatie. Daartoe moeten de commissies ook tijdig over de stukken kunnen beschikken. Deze documenten mogen niet als sluitpost van de vergadering gezien w orden. Ik roep de commissievoorzitters op, ernaar te streven deze stukken bovenaan de agenda te plaatsen om een serieuze behandeling
5
mogelijk te maken. Op dit punt is zeker nog verbetering mogelijk. Ik behandel de kw artaalrapportage niet op productniveau. Wij constateren dat de doelstellingen nog vaag zijn, maar dat er w el progressie is. Er w ordt meer inzicht gegeven in de uitvoering van het beleid. Gezien het detailniveau van de kw artaalrapportage ligt behandeling in de commissie voor de hand. Er is het afgelopen jaar een aantal belangrijke resultaten geboekt. Er zijn vorderingen gemaakt, zeker op jaaroverschrijdende beleidsterreinen. De jaarrekening kan op de goedkeuring van de VVD-fractie rekenen. Het college heeft vorderingen gemaakt op het gebied van planning en control. De eigen slogan "het moet beter, het kan makkelijk" is en blijft aan de orde. Dit is ook de uitdaging voor het komende jaar. De heer Van der Wardt (CDA): Voorzitter! Het is de gew oonte dat de voorzitter van de Rekeningencommissie bij deze gelegenheid enkele w oorden spreekt. U moet het vandaag doen met de vicevoorzitter, want de heer Zegering Hadders is verhinderd. De Rekeningencommissie is teleurgesteld over de aanpak van het ziekteverzuim. Hetgeen gedaan is, is in onvoldoende mate teruggekoppeld. Wij weten dat er veel gedaan is, maar het is nog te w einig om het ziekteverzuim te verminderen. Er moet meer aan de signalering gedaan w orden. Er zit waarschijnlijk meer achter het verzuim dan wordt verondersteld. De voorzitter: Is het ziekteverzuim niet meer een onderw erp voor de commissie OOPO dan voor de Rekeningencommissie? De heer Van der Wardt (CDA): De Rekeningencommissie heeft hier ook over gesproken. Wij hebben de desbetreffende gedeputeerde uitgenodigd om in onze commissie een toelichting te geven. Wij zijn van mening dat GS op dit punt onvoldoende naar de Rekeningencommissie hebben teruggekoppeld.
14 mei 2001
De voorzitter: Het is eigenlijk een kw estie van integraal beleid. De heer Van der Wardt (CDA): Ons volgende punt betreft de visie op de verwachte groei in de sector Wegen, Verkeer en Vervoer. Er zijn w elisw aar tw ee personeelsleden aangesteld, maar ons inziens is er vooral behoefte aan een kw aliteitsplan w aarin w ordt vastgelegd w ie wat w il en kan doen. Het laatste punt zijn de normbedragen voor grote w erken. In het kader van de besteding van de UNAgelden w ordt dit straks actueel. De huidige normering kan verstorend w erken, zoals ook blijkt bij de Zuidtangent. Wij vragen dan ook aandacht daarvoor. De w oordvoerder van het CDA is het uiteraard volkomen met deze opmerkingen eens. Als vertegenw oordiger van mijn fractie voeg ik er nog aan toe dat het beredeneerd verslag van zeer goede kw aliteit is. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Mijn dank voor de complimenten voor het jaarverslag en de beleids- en beheersinformatie. De heer Rijpkema heeft terecht opgemerkt dat het laatste stuk gezien moet w orden als een eerste uitvoering van de motie inzake planning en control. De beleids- en beheersinformatie is in de commissies aan de orde gesteld omdat de gedetailleerde informatie zich minder goed leent voor behandeling in de staten. Ik neem aan dat de vragen van de heer Le Belle ook in de commissie zijn gesteld. De Voorziening uitgestelde intenties is inderdaad hoger dan vorig jaar, maar daarbij moet bedacht w orden dat vorig jaar een grote slag is gemaakt met betrekking tot de nieuw e beleidsuitvoering. De heer Le Belle hoeft zich echter geen zorgen over deze post te maken, w ant daarvoor zijn strikte regels opgesteld. Er geldt een maximum van drie jaar en het mag alleen gaan om incidentele middelen. De nor men w orden strikt gehandhaafd. Er zijn inderdaad 18 PM-posten niet ingevuld. Bij de begroting is aangegeven dat nieuw beleid mogelijk was, maar dit kon nog niet gekw antificeerd worden. Dit w il niet zeggen dat deze
6
posten nooit ingevuld w orden. In een enkel geval kan dit w el gebeuren als blijkt dat het beleid niet nodig is. De PM-post kapitaalkrediet voor het provinciehuis zal zeker benut w orden. Ik neem aan dat dit in het kader van de begroting aan de orde komt. Deze posten hebben geen prior iteit ten opzichte van andere zaken die bij de volgende begroting naar voren komen. De heer Le Belle (D66): Het lijkt erop dat deze posten een soort Voorziening uitgestelde intenties w orden. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Het aantal PM-posten is mede in verband met de meerjarenbegroting w at hoog uitgevallen. In het kader van het FINH zijn w ij een aantal verplichtingen aangegaan. Daarvoor is geld uitgegeven. Daarop heeft het bedrag van 48,7 mln. betrekking. Ik herinner aan het erratum inzake het overzicht van de stand van zaken van het FINH. Daarin is alle informatie terug te vinden. De heer Bezemer pleit voor het inrichten van een goede administratie met betrekking tot de FINH-projecten. Dit punt krijgt veel aandacht, maar w ij zijn inderdaad ook afhankelijk van de administratie van derden. Er w ordt door ons zeer zorgvuldig aan gew erkt. Zoals men w eet, zal de commissie Beleidsevaluatie zich buigen over de w ijze waarop w ij met het FINH omgaan. In de staten is afgesproken dat de volgende begroting in euro's gepresenteerd zal w orden. Tot die tijd werken w ij met guldens. Het gebiedsgericht w erken zal binnenkort geëvalueerd w orden. Hierbij kan ook de regionale problematiek betrokken w orden. De heer Rijpkema vroeg zich af of er een betere output is geleverd. Dit is een punt voor de vakcommissies. Wij hebben een start gemaakt met de uitvoering van motie 44-6. Ik meen dat er sprake is van een voortvarende aanpak. Natuurlijk kan niet alles meteen goed gaan. Dat hebben wij ook zelf aangegeven. Met de kw artaalrapportages is nu gestart, maar het is duidelijk dat er nog een slag gemaakt moet w orden. De meetbaarheid
14 mei 2001
is nog lang niet optimaal. Deze jaarrekening is gebaseerd op de begroting 2000 w aarin nog niet expliciet aandacht aan de meetbaarheid is besteed. Het is de bedoeling dat er voor het jaar 2001 indicaties van de meetbaarheid w orden aangegeven. Wij w erken er hard aan om het er volgend jaar in dit opzicht aanzienlijk beter te laten uitzien. De kw artaalrapportages bij het voor- en najaarsbericht w orden rechtstreeks in de staten behandeld. De andere tw ee komen in commissieverband aan de orde. Het betreft inderdaad het detailniveau, maar er is dus afgesproken dat deze kw artaalrapportage in de staten wordt besproken. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het is teleurstellend dat het ziekteverzuim niet is gedaald. Vorig jaar is er een analyse gemaakt en het resultaat daarvan is bekend. Met alle langdurig zieken zijn gesprekken gevoerd. Er w ordt nagegaan of betrokkenen te herplaatsen zijn. In een aantal gevallen is dit ook gelukt. Gelukkig is er een kentering te bespeuren. Het ziekteverzuim begint te dalen, maar w ij zijn er nog niet. Dit is een punt van voortdurende aandacht in het managementteam, in het overleg van de afdelingshoofden en in de directie. De gehele organisatie heeft de opdracht het ziekteverzuim naar beneden te brengen. Aanstaande donderdag zal de directie in de commissie OOPO van gedachten w isselen over de w ijze waarop dit probleem w ordt aangepakt. Daarbij zal ook w orden aangegeven w at wij hiervan kunnen verw achten. Dit probleem is niet zodanig te kw antificeren dat bij die en die aanpak het ziekteverzuim over een bepaalde periode met een bepaald percentage zal zijn teruggedrongen. De directie heeft echter w el een visie op de aanpak van dit probleem, die in de commissie uitgebreid besproken kan worden. Desgew enst kan dit punt altijd weer in de staten behandeld w orden. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Voor de ESF- middelen is een garantie afgegeven. In dat verband is een bedrag van 2,5 mln. in de jaarrekening opgenomen. Overigens is
7
hier geen beroep op gedaan. Daarnaast is er in de algemene risicoparagraaf een passage opgenomen over de garanties die worden gegeven aan Brussel inzake de participatie van andere overheden. Die garanties zijn moeilijk te kw antificeren en daarom niet in geld uitgedrukt. Wij gaan ervan uit dat de andere overheden hun verantw oordelijkheid nemen, maar ten opzichte van Brussel moet die garantie gegeven w orden. Op de Europese agenda is opgenomen dat er een ander beheersinstrumentarium nodig is voor onze projecten en voor de verantw oording aan Brussel. Dit geldt ook voor de projecten w aarbij w ij het beheer voeren voor andere landen. Bij de begroting 2001 zal de beheersmatige kant van de projecten bij FEZ w orden ondergebracht. Dit w as tot voor kort onderdeel van de projectadministratie, maar dat is dus gew ijzigd. Het ROP loopt van 2000 tot 2006. Dit programma is pas 25 september 2000 goedgekeurd. Er kw amen alleen projecten voor subsidie in aanmerking als de betalingen voor 15 oktober w aren verricht, dus binnen 2 maanden na goedkeur ing. Hierdoor zijn w ij niet in staat gew eest de totale ROP- bijdrage uit Brussel terug te krijgen. Dit speelt trouw ens in alle provincies. Om deze problemen te vermijden, w ordt voor 2001 een andere procedure gevolgd. Daarnaast moeten w ij samen met de andere provincies proberen de niet bestede ROP-gelden voor 2000 te behouden voor Nederland. Dit kan alleen in nationaal verband en daarover zal nog overleg gevoerd w orden. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! De heer Rijpkema heeft terecht opgemer kt dat het moeilijk is om voor het eerst als opdrachtgever voor het openbaar vervoer op te treden. Het is een weerbarstige mater ie. De vraag of het geheel op orde is, is lastig te beantw oorden. Het kan in ieder geval beter. De financiële expert van het bureau Verkeer en vervoer heeft elders een werkkring gevonden. Wij zijn er nog niet in geslaagd een persoon met vergelijkbare kennis in zijn plaats aan te stellen. Het gaat om zeer specifieke kennis. De
14 mei 2001
betrokkene moet precies w eten hoe de rijkssubsidieregelingen in elkaar zitten en op w elke w ijze de contracten opgesteld worden. Wij doen ons best om de vacature te vervullen. Dit is mede een reactie op de opmerking van de heer Van der Wardt over een kw aliteitsplan voor Verkeer en vervoer. In de commissie is een stuk inzake de uitbreiding van de formatie met een aantal specialisten van dit bureau behandeld. In het kader van het voorjaarsbericht komt dit opnieuw aan de orde. Wij zullen er overigens nooit in slagen, de echte specialisten op dit gebied aan te trekken. Dat zijn zeer dure krachten en het is de vraag of deze kennis ook na de concessieverlening nog voortdurend beschikbaar moet zijn. Er kan ook expertise ingehuurd w orden. Kortom, w ij doen ons best om een kw aliteitsslag te maken. De heer Rijpkem a (VVD): Voorzitter! Ik dank de gedeputeerden voor de beantw oording. Via de commissies zullen wij de voortgang van een en ander blijven volgen. Ik kom alleen terug op het personeelsbeleid. Mevrouw Goijert heeft niet aangegeven dat zij een kw antificeerbare doelstelling met bijhorend tijdpad voor terugdringing van het ziekteverzuim zal opstellen. Het is heel goed dat in de commissie over het ziekteverzuim gesproken zal w orden, maar de ambitie van het management is om het ziekteverzuim terug te dr ingen en daarvoor is meer nodig. Ik overw eeg dan ook een motie op dit punt in te dienen. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Kennelijk ben ik niet duidelijk genoeg gew eest. Ik w il dit onderw erp graag in de commissie aan de orde hebben. Daar kunnen w ij bespreken hoe het probleem gekw antificeerd kan w orden en op w elke w ijze het aangepakt kan worden. Op basis daarvan zal ik een voorstel doen. De heer Rijpkem a (VVD): Krijgt de commissie een kw antificeerbare doelstelling, inclusief tijdpad, voorgelegd?
8
Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Dat is aanstaande donderdag onderw erp van bespreking. Ik vraag u die vergadering af te w achten. Geef de nieuw e directie en ons de ruimte om deze zaak in de commissie aan de orde te stellen. De heer Rijpkem a (VVD): Ik hoor niet waarom niet aan mijn vraag voldaan kan worden. Ik vraag nu niet om getallen. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Ik ben erg voor afrekenbaarheid, maar als er een onderw erp is w aarbij dit niet op het telraam duidelijk gemaakt kan worden, dan is het w el terugdringing van het ziekteverzuim. Een eventueel voorstel moet ook haalbaar zijn. Ik ga er zeker voor. Wij w illen allemaal dat het ziekteverzuim naar beneden gaat. De heer Rijpkem a (VVD): De staten w illen dat er een meetbare ambitie w ordt neergelegd. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Met acties daaraan gekoppeld. Dat begrijp ik heel goed. De heer Rijpkem a (VVD): Inderdaad! Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Ik zal dit bespreken in de commissie en als de staten dat w illen, zullen w ij een voorstel doen.
jaarrekeningen 1999 en 2000 en de begroting 2001 van het Fonds nazorg gesloten stortplaatsen Noord-Holland (zie bijlage 30). De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Op de een na laatste pagina van het stuk staat dat al in maart 1999 een overeenkomst met A msterdam gesloten had moeten worden. Dat w as voor ons een uiterste voorwaarde. Verder staat er dat een contract met Afvalzorg van oktober 1998 nog steeds niet is getekend. Waarom is dit nog niet gebeurd? Wij dringen erop aan dat deze zaken snel in orde w orden gemaakt. De voorzitter: Aangezien gedeputeerde Wildekamp op het moment niet in de zaal aanw ezig is, krijgt u later een reactie op deze opmer kingen. Dit zal w aarschijnlijk in de commissie gebeuren, w aar deze vragen naar mijn mening heel goed gesteld hadden kunnen w orden. Het voorstel w ordt vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Op grond van het bepaalde in artikel 202, derde lid van de Provinciew et, hebben de leden van gedeputeerde staten niet aan de stemming over het besluit tot vaststelling van de jaarrekening 2000 deelgenomen. 11.
De heer Rijpkem a (VVD): Ik w acht die discussie af. Ik houd de aangekondigde motie nog even in mijn zak.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake de deelverordening projectsubsidies regiovisie jeugdzorg Noord-Holland (zie bijlage 32).
Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Dat stel ik zeer op prijs.
Het voorstel w ordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Het voorstel w ordt vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Op grond van het bepaalde in artikel 202, derde lid van de Provinciew et, hebben de leden van gedeputeerde staten niet aan de stemming over het besluit tot vaststelling van de jaarrekening 2000 deelgenomen.
12.
7.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake de
14 mei 2001
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake natuur- en m ilieueducatie en leren voor duurzaam heid (zie bijlage 27).
De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Ik zie graag dat de provincie de natuur- en milieueducatie echt stimuleert, met name op de plaatsen waar dit niet goed van de grond komt. Er
9
is een zeer grote noodzaak om zow el kinderen als volw assenen iets bij te brengen over natuur en milieu. Deze onderw erpen moeten vlees en bloed van de mensen w orden. Wil het college in geval van nood, als er te w einig gemeentelijke stimulansen zijn, de provincie het voortouw laten nemen? De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij kunnen ons niet vinden in de w ijze w aarop de voorstellen na de debatten van 9 april zijn uitgew erkt. Wij keren daarom terug naar ons oorspronkelijke standpunt. Wij vinden daarvoor voedsel in de voordracht. Daar gaat het over de snelle ontw ikkeling die natuur- en milieueducatie doormaakt in verband met de duurzame aanpak. D66 wil een duurzame natuur- en milieueducatie en dat w illen de staten eigenlijk ook. Dit onderw erp is te belangrijk om het alleen bij het stimuleren van activiteiten te laten. Dit moet w eer tot een kerntaak van de provincie verheven worden. Via het IPO is bepleit dat provincies een belangrijke rol in de natuuren milieueducatie krijgen. De staatssecretaris heeft daar w elw illend op gereageerd. De snelle ontw ikkelingen hebben er zorg voor gedragen dat de situatie geheel anders is dan enkele jaren geleden. Er is alle aanleiding om met de partners om de tafel te gaan zitten op grond van het uitgangspunt dat natuur- en milieueducatie een kerntaak van de provincie is. Er moet gesproken w orden met bijvoorbeeld de agrarische natuurverenigingen, de instellingen voor natuur- en milieueducatie, de consulent en wellicht met PWN en het Noord-Hollands landschap om gezamenlijk een plan de campagne op te stellen. De gedeputeerde wil zelf het programmamanagement naar zich toetrekken, w aarmee zij onderstreept hoe belangr ijk dit onderw erp in feite is. Wij pleiten voor een platform natuur- en milieueducatie. De staten hebben eerder uitgesproken dat structurele taken voortgezet moeten w orden, zoals te lezen is in de tw eede kolom van de voordracht. Voorzitter! Ons is verteld dat de instellingen w aar wij het de vorige keer over hebben gehad met instemming de voorstellen hebben begroet. Nadere informatie in het w eekend leert echter dat
14 mei 2001
men eigenlijk van de nood een deugd gemaakt heeft. Nu zij de gedeputeerde er niet van hebben kunnen overtuigen dat er een structureel element in de activiteiten zit w aarvoor een structurele subsidie nodig is, moeten zij het hier mee doen, maar zij zijn daar absoluut niet blij mee. Onder het derde punt van het ontw erpbesluit staat dat gedeputeerde staten gemachtigd w orden de genoemde budgetten aan te w enden. Het lijkt mij heel verstandig om in het besluit op te nemen om w elke budgetten het gaat, dus inclusief bedragen. De heer Visser (PvdA): Voorzitter! Dezelfde organisaties w aarvan de heer Le Belle bew eert dat zij noodgedw ongen met dit voorstel akkoord gaan, hebben mij nog gebeld om mij te bedanken voor mijn uitvoerige en betrokken inzet. Zij zijn zeer tevreden met de nieuw e verordening. Dit geldt in het bijzonder de toelichting die door de verantw oordelijke ambtenaar is gegeven. Men is alom positief. Dit maakt maar w eer eens duidelijk dat w ij hier niet de meningen van organisaties moeten citeren die w ij in het contact met hen hebben vernomen. De organisaties moeten niet de gedeputeerde overtuigen van de noodzaak van een structurele exploitatiesubsidie, maar de staten. De gedeputeerde is onze vooruitgeschoven post. Wij hebben vaak genoeg uitgesproken dat w ij in principe dergelijke subsidies niet w illen verstrekken. De voordracht is ten opzichte van de vorige verordening een stuk verbeterd. De toelichting is helder. Wij kunnen met de doelstelling uit de voeten. In het kader van het provinciaal milieubeleidsplan is de brede vorm van natuur- en milieueducatie aan de orde w aar de heer Le Belle over sprak. Dat gaat verder dan leren voor duurzaamheid. De heer Le Belle (D66): Ik verzin niets. Ik heb gisteravond nog contact gehad met enkele mensen die zich met natuur- en milieueducatie bezighouden. Er is met nadruk gezegd: als het niet anders kan, moeten w ij maar van de nood een deugd maken. Ik ben geautoriseerd om die mening over te brengen. Ik vraag de heer
10
Visser om met name de tw eede kolom van de voordracht goed te lezen. Daar staat dat het belang van natuur- en milieueducatie op zichzelf niet ter discussie staat en dat de structurele taken op dit gebied gecontinueerd zullen worden. Wij hebben er dan ook al eerder voor gepleit om een deel van de subsidie structureel te maken. Dat voorstel heeft het niet gehaald. Wij vallen nu terug op hetgeen door de provincie naar voren is gebracht, namelijk dat er een duurzame natuur- en milieueducatie nodig is. Wij moeten voorkomen dat men straks maar moet afw achten of projecten gehonoreerd worden. De heer Visser (PvdA): Ik verzin ook geen contacten met vertegenw oordigers van milieuorganisaties. Ik w ijs erop dat zo'n contact een persoonlijk karakter heeft en niet geschikt is om hier als argument in te brengen. De structurele taak moet gekoppeld w orden aan het provinciaal milieubeleidsplan. Op dat moment kan die discussie gevoerd worden, maar ook dan zal ik niet snel overtuigd zijn. Ik denk dat de meerderheid van de statenleden van mening is dat het niet de taak van de provincie is om structureel exploitatiesubsidies te verstrekken aan organisaties. Het is niet goed dat w ij daar tot in lengte van dagen aan vastzitten. De heer Le Belle zit lang genoeg in de staten om zich te her inneren dat w ij op een gegeven moment af w ilden van de structurele afspraken met de organisaties. Mevrouw Sluiter heeft er met nadruk op gew ezen dat dit in het verleden een uiter mate traumatische ervaring w as. De heer Le Belle (D66): U w ijst hiermee in feite de voordracht af. Daarin staat dat structurele zaken op dit gebied gecontinueerd moeten w orden. Het NoordHollands landschap, de Provinciale milieufederatie en w aarschijnlijk nog een aantal instellingen krijgen exploitatiesubsidie. De heer Visser (PvdA): U w eet heel goed dat in reactie hierop in de commissie gelijk is gezegd dat w ij daar voor een deel van af w illen. Wij w illen dit op een andere voet
14 mei 2001
voortzetten. Het is heel goed mogelijk om afspraken met organisaties te maken over een minder structurele w ijze van financiering van door de provincie gew enste activiteiten. Mevrouw Goijert geeft keer op keer in de commissie OOPO aan hoe moeilijk het is om dergelijke nieuw e vormen te ontw ikkelen. Wij w ijzen de verordening niet af. Ik ben er juist zeer tevreden over. De vorige verordening w as onduidelijk. Daarin stond dat een organisatie w el producten moest leveren, maar dat er geen gulden van de subsidie voor telefoonkosten of voor de computer gebruikt mocht w orden. Er mocht ook niet .... Ja, mijnheer Le Belle, als u niet oplet, hou ik op, w ant ik sta hier niet voor het verslag te praten. De heer Mesman (GroenLinks): Voorzitter! Mijn fractie dicht natuur- en milieueducatie een zeer belangrijke rol toe. Deze subsidieverordening is w el een stap in de goede r ichting, maar mede gelet op de uitkomsten van de evaluatie van de regionale steunpunten, is een structurele financiering noodzakelijk. De provincie moet hier maximaal bij betrokken blijven. Dit kan door samenw erking met gemeentelijke overheden en instellingen. Het regionaal steunpunt Gooi en Vechtstreek is een heel goed voorbeeld. Allerlei verenigingen w orden er gebundeld en de mensen die actief zijn, w orden ondersteund. Ik ben het niet met de heer Visser eens dat dit in deze subsidieverordening goed geregeld is. De verenigingen zullen er het beste van zien te maken, maar zij zijn van mening dat er structureel te w einig zekerheid w ordt geboden. De heer Visser vindt dat een en ander ingebed moet w orden in het beleid. Hij heeft in dit verband de provincie Gelderland als voorbeeld genoemd. Dat is een uitstekend voorbeeld. Ik herhaal mijn pleidooi voor een provinciale visie nadat goed in beeld gebracht is w at er aan steunpunten is en w at er aan activiteiten wordt ontw ikkeld. Er dient een vervolgstap gezet te w orden om natuur- en milieueducatie blijvend te verankeren in het provinciale beleid; w at ons betreft als een kernpunt.
11
De heer Zoon (VVD): In de vorige statenvergadering is met algemene stemmen een motie aangenomen die bepaald haaks staat op het pleidooi van GroenLinks en D66 voor een structurele subsidie voor natuur- en milieueducatie. Wil de gedeputeerde dit bij haar beantw oording betrekken? De heer Mesman (GroenLinks): Mijnheer Zoon, u w eet dat w ij moeite hadden met een bepaalde passage. Wij vonden het echter belangrijk dat de zaak doorging en wij hebben aangegeven, er in deze statenvergadering op terug te komen. Dat doe ik nu dan ook. Wij zullen niet onze steun aan het voorstel onthouden. Wij vinden dat de steunpunten op een ruimhartige en creatieve manier gebruik van de verordening moeten kunnen maken. Ik vraag de gedeputeerde om een visie op dit punt te ontw ikkelen, zodat w ij daarover kunnen discussiëren. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het is een levendige discussie over een levendig onderw erp. Ik heb alleen het idee dat bij sommige partijen het betere de vijand van het goede is. Er w ordt gevraagd om met alle betrokkenen een plan de campagne te maken, een platform op te richten en een visie te ontw ikkelen. Dit lijkt mij niet erg effectief, want uiteindelijk gaat het erom dat de natuur- en milieueducatie uitgevoerd w ordt. Wij stellen heel pragmatisch voor om een vierjar ige stimuleringsregeling van het rijk te koppelen aan de stimuleringsregeling die wij in de provincie al hadden. Die regeling was overigens nogal beperkt, w ant het ging vooral om de steunpunten milieueducatie. Wij gaan nu in feite ons beleid ter zake van natuur- en milieueducatie moderniseren. Het geld van het rijk geeft een nieuw e impuls. De steunpunten kunnen nu daadw erkelijk geholpen w orden om nieuw e projecten van de grond te krijgen. Overigens heb ook ik van de betrokkenen gehoord dat men heel w el kan leven met deze aanpak. Ik vraag de oppositie niet langer te praten en papier te vullen, maar er met de rest van de staten voor te zorgen dat er nu iets gedaan w ordt.
14 mei 2001
Als gemeenten hun verantw oordelijkheid niet nemen, zal de provincie niet in het gat springen. De provincie heeft specif iek de rol van aanjager en stimulator, maar het is niet aan haar om structurele subsidie aan NME-centra te verstrekken. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij blijven bij ons standpunt dat een duurzame natuur- en milieueducatie gew enst is. Duurzaam betekent ook dat je structureel moet kunnen w erken. Wij wijzen deze deelverordening af. De heer Mesman (GroenLinks): Voorzitter! Natuurlijk vinden ook w ij dat er iets gedaan moet w orden. Dat doen w ij echter al jaren. Het is dan ook goed om nu eens te kijken of w ij op de goede w eg zijn. Om die reden vragen w ij om een visie. Deze goede verordening is geen eindpunt, maar dient een nog beter vervolg te krijgen. Het voorstel w ordt vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. De fractie van D66 w ordt aantekening verleend dat zij geacht w enst te w orden, tegen het voorstel te hebben gestemd. 13.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake de reactie op de Vijfde nota ruim telijke ordening (zie bijlage 35).
Voorzitter: De Boer De heer Bozelie (GroenLinks): Voorzitter! In de commissie hebben w ij uitgebreid stilgestaan bij de Vijfde nota en de w ijze waarop een en ander tot ons is gekomen. De te trage reactie en het tijdsbestek waarbinnen het stuk in de staten aan de orde moet komen, verdienen niet bepaald de schoonheidsprijs. In de Tw eede Kamer heerste over het algemeen overeenstemming bij de evaluatie van de Vierde nota ruimtelijke ordening. Zow el rijk, provincies als gemeenten hadden zich niet gehouden aan de afspraken. Hoofdpunt w as de compacte verstedelijking en het zoveel
12
mogelijk openhouden van de groene gebieden. Conclusie w as dat de gemeenten zich massaal aan de afspraken hadden onttrokken. Hoe actueel is nu zo'n Vijfde nota als je weet dat meer dan 50% van alle bestemmingsplannen ouder is dan 10 jaar en vaak nog gebaseerd op de uitgangspunten van de Derde nota? Wat moet je daar nog mee? Dit w ijst op een falend toezicht op de ruimtelijke planvorming en hierdoor w orden in hoge mate de beleids makers en degenen die met het beleid moeten w erken, gefrustreerd. Het rijksbeleid is nog redelijk terug te vinden in het provinciale beleid via de streekplannen, maar in de bestemmingsplannen is w einig van de streekplannen terug te vinden. Ecologische verbindingszones, bufferbeleid en een handhavingsparagraaf zien w ij in de meeste gevallen niet meer terug. Wij zien graag dat in de uitw erking van de Vijfde nota hier veel meer aandacht aan besteed w ordt. In de discussie lijkt alles te draaien om de contouren: contouren rond de stedelijke bebouw ing, contouren rond de landschappen en contouren rond de vrije ruimte ofte w el de balansgebieden. Contouren zijn belangrijk, maar belangrijker is w at er binnen de contouren gebeurt. Er zal geïnvesteerd moeten worden in kw aliteit. Die kw aliteitsimpuls zien w ij terug in de Vijfde nota in de vor m van de intensieve bebouw ing van de steden. Dit vereist een grote financiële impuls van het rijk. Een bedreiging hiervoor vormt de nota van staatssecretaris Remkes. De staatssecretaris wil iedere individuele woonwens honoreren. Dat achten w ij een slechte ontw ikkeling. Je moet niet denken dat daar mee de groene ruimte gespaard wordt. Binnen de stedelijke bebouw ing is juist veel te w innen: kantoren en seniorenw oningen boven w inkelcentra en parkeerterreinen ondergronds. Bij het nieuw e provinciehuis zal er ook ondergronds geparkeerd kunnen w orden. Er zijn oplossingen om de ruimte goed te benutten.
14 mei 2001
De stedelijke netw erken nodigen uit tot het aanleggen van meer w egen en bedrijfsterreinen. Daar zijn w ij niet bepaald een groot voorstander van. Wij zien liever een kw alitatief hoogw aardige w oon- en werkomgeving met een kw alitatief aantrekkelijk en toegankelijk landelijk gebied in de onmiddellijke nabijheid. Een bijzonder slechte keuze is het schrappen van de bufferzones tussen de grote steden. Zij zijn bedoeld om te voorkomen dat de steden aan elkaar groeien. De provincie zal er nu voor moeten zorgen dat de steden niet aaneen groeien door het creëren van provinciale landschappen of natuurparken. Wij zijn het hartgrondig eens met het IPO om de contouren van de groengebieden uit te breiden met landbouw kerngebieden, cultuurhistorisch waardevolle gebieden en gebieden voor water en recreatie. Misschien dat de gedeputeerde dit vanmiddag ook aan minister Pronk door kan geven. Ik neem aan dat de eerste spreker bij een onderw erp de meeste indruk maakt. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Ook daarbij gaan w ij voor kw aliteit. De heer Bozelie (GroenLinks): De kw aliteit van GroenLinks staat buiten kijf. Wij verw achten ook dat u zult pleiten voor het vastleggen van die gebieden voor minmaal 15 jaar. Anders verworden de balansgebieden tot de eeuw ige jachtvelden van projectontw ikkelaars. Het is noodzakelijk voor de balansgebieden een concreet ontw ikkelingsprogramma op te stellen. In plaats van w itte vlekken dienen de landbouw gebieden duurzamer en toegankelijker voor recreatie te w orden. De gebieden moeten een dubbele functie krijgen. De provincie moet zorgen voor het beter toegankelijk maken van het landelijk gebied. De hekken moeten w eg. Bebouw ing in het groen moet ons inziens aan banden gelegd gaan w orden door een zogenaamde openruimteheffing in te voeren. Ik dien een motie in op dit punt, die met uitzondering van de VVD en het CDA door alle fracties gesteund w ordt. Wij hopen dat deze uitstekende motie rechtstreeks aan minister Pronk
13
doorgegeven kan w orden. Zo'n heffing moet onderdeel zijn van een breder pakket van maatregelen om de groene ruimte te beschermen. Wij w illen inbreiden belonen en uitbreiden belasten. Dat is het uitgangspunt van GroenLinks. De provincie zal moeten kiezen voor een programmatische sturing per regio. De provincie zal de fasering in de woningbouw en aanleg van bedrijfsterreinen en infrastructuur op zich moeten nemen. Dit alles dient natuurlijk te gebeuren in samenspraak met gemeenten, mar ktpartijen en burgers. Zo kan de provincie haar rol als regisseur volledig w aarmaken, mits de bevoegdheden en de mogelijkheid tot handhaving goed geregeld zijn. Aanpassing van de Wet op de Ruimtelijke Ordening en een gedegen grondbeleid zijn hiervoor een absolute voorw aarde. Tot slot kom ik terug op de inbreng van het CDA in de commissie. Oudgedeputeerde Achterstraat had een doctrine. Hij w ilde het Marker meer leegpompen om er w oningen, w egen en bedrijfsterreinen aan te leggen. De heer Hakvoort heeft de Achterstraat-doctrine overgenomen. De heer Van der Wardt (CDA): Het CDA leeft nog onder die doctrine. De heer Bozelie (GroenLinks): Het lijkt wel op een geloofsbelijdenis. Die doctrine leidt ertoe dat het CDA een tw eede IJburg wil. Dit is echter tegen de afspraken met de milieubew eging en met de besturen in de omliggende gebieden. Er zou één IJburg komen met 18.000 w oningen. Het CDA heeft niets met deze afspraken te maken en w il dat er nog eens 18.000 woningen gebouw d worden. Ik vind dat ook de heer Mooij zich hierover moet uitspreken. De heer Korse bew eerde in de commissie dat hij helemaal geen trek had in grootschalige ontw ikkelingen in het IJsselmeer. Hij zag alleen nog iets in kleinschalige aanpassingen, zoals uitbreiding van een jachthaven. De heer De Groot - ik w ens hem bij dezen van harte beterschap - heeft het echter ooit in een artikel over grootschaliger ontw ikkelingen in het IJsselmeer gehad.
14 mei 2001
De heer Mooij (VVD): Het standpunt van de VVD heeft u van de heer Korse gehoord. Als een fractie van de VVD in een commissie iets verklaart, mag u ervan uitgaan dat dit het standpunt van de fractie is. De heer Bozelie (GroenLinks): De heer Korse heeft dus het Salomonsoordeel over een tw eede IJburg geveld. Dit komt er dus niet. Het CDA zal zijn doctrine moeten herzien. Motie 13-1 Door de leden Bozelie, Breunissen, Bruystens, Sluiter en Van Schendelen wordt de volgende motie voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001; behandelend de "Reactie op hoofdlijnen Vijfde nota ruimtelijke ordening"; overwegende, dat - Nederland in hoog tempo dreigt dicht te slibben door de bouw van woningen en bedrijventerreinen in het buitengebied; - er nog veel ruimtew inst kan w orden geboekt bij de herinrichting van steden zonder dat het leefklimaat eronder lijdt; - door hogere grondprijzen in het buitengebied het aantrekkelijker w ordt te bouw en binnen de bestaande verstedelijking; - als verstedelijking in het buitengebied toch onontkoombaar is, de opbrengst van de openruimteheffing kan w orden gebruikt voor kw aliteitsverbetering van de stedelijke en groene leefomgeving bijvoorbeeld agrarisch natuurbeheer en stedelijke vernieuw ing; spreken uit, dat de openruimteheffing voor de overheid een effectief instrument kan zijn om concentratie van verstedelijking te bevorderen; verzoeken het college van gedeputeerde staten, - de provincie Noord- Holland bij de minister van VROM aan te melden als experimentprovincie inzake de toepassing van de openruimteheffing;
14
- de criteria hiervoor in de commissie ROB te bespreken; - de uitspraak van provinciale staten inzake nut en noodzaak van de openruimteheffing ter kennis te brengen van regering en parlement (als onderdeel van de inspraakreactie op de Vijfde nota) en per brief aan de commissieleden VROM, die op 28 mei de nota Grondbeleid gaan bespreken, en gaan over tot de orde van de dag. Deze motie, die door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdien onderw erp van beraadslaging uit. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Wij beschouw en de Vijfde nota als een achteruitgang ten opzichte van de Vierde nota en als een gevaar voor het groene landschap in Noord- Holland. In zijn reactie w aarschuwt het college hier onvoldoende voor. In de nota w ordt gepleit voor een supernetw erkstad van Haarlem tot en met Amersfoort. Als dit ooit w aar wordt, is dit een aanslag op het fysieke polder model van Noord-Holland. In de provinciale reactie moet scherper worden gew ezen op het belang van het behoud van het Groene hart en van de bufferzone tussen Haarlem en Amsterdam. Deze zone verdient niet de aandacht maar moet ronduit gehandhaafd w orden. De Dienst ruimtelijke ordening van A msterdam verricht verkenningen die schaduw en van een dreigende toekomst vooruit w erpen. Boven de Bovenker kerpolder hangt het zw aard van Damocles gelet op de huidige ontw ikkelingen. Er moet sterker tot uitdrukking komen dat Noord-Holland pleit voor compacte steden met zo intensief mogelijk grondgebruik. Alleen met een dergelijke politiek kan er w at van het landschap van Noord- Holland behouden blijven. De expansiedrift van de steden is enorm. Na de commissiebehandeling is de passage over de landbouw verbeterd, maar er kan met nog meer kracht w orden gesteld dat de biologische landbouw het moet w innen. Nu w ordt nog te veel het accent gelegd op de glastuinbouw en de brede landbouw . De akkerbouw in de
14 mei 2001
Haarlemmer meer blijkt al ten dode te zijn opgeschreven. Dat is jammer, w ant het college zou daar juist voor moeten opkomen. De heer Bezemer (ChristenUnie/SGP): Voorzitter! Ik heb mij niet op een inbreng op dit agendapunt voorbereid, maar om te voorkomen dat w ij geen standpunt kenbaar maken over de Vijfde nota ruimtelijke ordening, maak ik toch enkele opmerkingen. Ik kan in grote lijnen instemmen met de reactie. Ik vraag alleen aandacht voor het HAL-gebied. Dit is in het verleden een belangrijk overloopgebied gew eest voor het rijksbeleid. De groei van de werkgelegenheid en de infrastructuur hebben geen gelijke tred gehouden met andere ontw ikkelingen. Er zijn nu omvangrijke stromen w oonw erkverkeer richting Amsterdam. Ik hoop dat dit grote probleem aangepakt w ordt. Eerder heb ik in dit verband al eens gezegd dat pogingen om het w onen en w erken w eer dichter bij elkaar te brengen alle ondersteuning verdienen. Ik merk dat het college dit onderschrijft. Ons standpunt ter zake is neergelegd in het w erkje "Geleende ruimte", dat ik straks aan de gedeputeerde zal overhandigen. De heer Bruijstens (AOV/OU55+): Voorzitter! Afgelopen zaterdag kreeg ik de reactie van GS onder ogen. Mijn algemene indruk w as: te vrijblijvend, er zijn te veel compromissen ingebouw d en het is duidelijk nog geen afgerond geheel. Dat is voor mij aanleiding voor de volgende opmerkingen. De traditionele aanpak van zoveel mogelijk open ruimte inleveren als voor de stedelijke ontw ikkeling nodig is, kr ijgt ook in deze nota helaas nog alle aandacht. Bepalend voor deze gehele nota zal zijn op w elke w ijze w ij de w oningbehoefte door de toename van het aantal ouderen, de bekende grijze golf, gaan aanpakken. Volgens de prognoses bereikt die in 2020 à 2025 haar piek, met 18 miljoen inw oners om daarna w eer in te zakken tot 16 miljoen inw oners. Voorkomen moet worden dat zij die na ons komen met een te verw achten grote leegstand, een groot overschot aan stedelijke ruimte en
15
kapitaalvernietiging zullen blijven zitten. Ingenieuze oplossingen zoals hoogbouw en verbetering van bestaande bebouw ing zal bitterhard nodig zijn. Met name in de steden kan door intensivering nog veel winst geboekt w orden. Dit beleid zal in de Vijfde nota met voorrang opgenomen moeten w orden. In deze nota moet duidelijk w ordt gemaakt dat de tijd voorbij is van (goedkoop) een w eilandje kopen waarop men voor relatief w einig geld huizen kan bouw en. Met andere w oorden: als laagdynamisch gebied, zoals bos, landbouw en w ater, verandert in hoogdynamisch gebied, kan men dat nooit meer terugdraaien. Een maatregel om dit onaantrekkelijk te maken, is verhoging van de grondprijzen in het buitengebied. De overw inst kan men gebruiken voor verbetering en intensivering van bestaande bebouw ing in de steden. Nu wordt steeds geld gestoken in stadsuitbreiding. Dat zal op een laag pitje gezet moeten w orden. Het zal van visie getuigen w anneer w ij dit geld gebruiken voor stadsvernieuw ing, bijvoorbeeld voor de renovatie van de tuinsteden in Amsterdam, die destijds allemaal in versneld tempo w erden gebouw d om de woningnood op te vangen. Als daarin nu geen geld w ordt gestoken, zullen deze steden over een aantal jaren verloederd zijn. Dan ben je én open ruimte kw ijt én je bent niets opgeschoten. Dat moeten w ij voorkomen, anders blijft er in ons land weinig groen over. Voorzitter! Wij zijn van mening dat milieu, landschap, landbouw , natuurrecreatie, het verw erven van natuurgebieden en ruimte voor w ater een hogere prioriteit moeten krijgen in deze nota. Ten aanzien van de diverse gekleurde contouren in de nota: zo lang men groene contouren omschrijft met "hierbinnen geldt geen bebouwing of veranderingen", met daar achteraan "tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om daarvan af te wijken", of de rode contour omschrijft met "in principe moet de bebouwing hierbinnen blijven, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om daarvan af te wijken" en voeg daar vervolgens nog de onduidelijke balansgebieden aan toe, dan w eet men nu al vooruit dat in die balansgebieden
14 mei 2001
duidelijk de te vinden ruimte is voor uitbreiding van de rode contouren. Waar praat je op dit ogenblik dan over? De rode contouren omvatten op dit ogenblik 13% van Nederland. Dat zal in 2030 bij onveranderd beleid groeien naar 18%. De groene contouren beslaan 20%. Dat percentage lijkt hoog, maar bestaat voor het grootste gedeelte uit reeds lang beschermde gebieden. Wij hebben met zorg kennisgenomen van het feit dat 20% van de w aardevolle landschappen ten prooi zal vallen aan stedenbouw , waardoor de natuurbeleving en recreatiemogelijkheden steeds kleiner worden. Nogmaals, de balansgebieden vormen de zoekruimte voor uitbreiding van de rode contouren en dat zet de deur open voor tal van ongew enste ontw ikkelingen. De groene contouren zullen hieronder lijden. Voorzitter! Aan het Noordzeekanaalgebied w ordt slechts summier aandacht besteed in deze nota. In de reactie van het college w ordt onder andere de economische noodzaak onderschreven, maar w ij vragen aandacht voor het w oon- en werkklimaat in dit gebied, omdat mede door deze ontw ikkelingen de stank-, stof- en law aaioverlast verder zal toenemen. Ten aanzien van het IJsselmeer zijn w ij van mening dat in deze nota duidelijker aangegeven moet w orden dat het niet verder mag w orden ingepolderd voor welke doeleinden dan ook. De kustlijn is van onschatbare culturele w aarde. Alleen bij de oude steden konden er onder strenge voorwaarden haven- en watergebonden activiteiten plaatsvinden. Het voorstel van het CDA in de commissie om opnieuw een soort van IJburg te creëren, waar w ij in de vorige periode al zw aar op tegen w aren, met als compensatie het Wieringerrandmeer, zodat qua w atergebonden oppervlakte alles gelijk blijft, w erpen w ij verre van ons. Nogmaals, missers zoals IJburg moeten voorkomen w orden. De opmerkingen ten aanzien van de Noordzeekust kunnen w ij onderschrijven. Ten aanzien van de Waddenzee is het goed om bij de invulling hiervan in de Vijfde nota even te w achten op het resultaat van overleg w at op dit
16
moment plaatsvindt ten aanzien van de herziening PKB Waddenzee. Afsluitend, w ij vinden de nota "Ruimte maken, ruimte delen" een w at rommelig stuk. Wij zijn van mening dat de provincie deze nota in deze vorm nog niet kan uitvoeren. De heer Hakvoort (CDA): Mijnheer de voorzitter! De ruimtelijke inrichting van Nederland in de komende jaren is nu aan de orde. Dat vraagt om een visie, een strategische benadering, maar ook om heldere standpunten. De laatste eeuw heeft reeds gigantische ontw ikkelingen met zich gebracht. Op de eerste plaats een verdrievoudiging van het aantal inw oners, maar geen 20 miljoen inw oners in 2000, zoals het CBS nog in 1964 had voorspeld. De technische ontw ikkelingen waren groots, maar de ICT is nog in haar beginperiode. Wij zullen daar in deze eeuw mee verder gaan. Er zijn in de vorige eeuw tienduizenden hectares land gew onnen ten koste van w ater en natuur, maar er zijn ook tienduizenden hectares land benut voor w oningbouw , infrastructuur, bedrijventerreinen en w eer terug gegeven aan de natuur. De zegeningen van de w elvaart laten zich gelden. Als Noord-Holland hierin een positieve rol w il blijven spelen, dan moeten de kw aliteit van het w oon- en werkklimaat bezien in de totale infrastructuur, het arbeidsaanbod en de kennisinfrastructuur een essentiële rol spelen. De nieuw e economie staat borg voor w elvaartstijging door w erkgelegenheid, maar daar mee hangt ook een stijgende vervoersbehoefte samen. Het CDA w il meer dan deze economische ontw ikkelingen alleen maar kansen bieden. In de conceptreactie van GS op de Vijfde nota ruimtelijke ordening geven zij helder een aantal belangrijke richtingen aan. Met de ruimte die enerzijds door het rijk w ordt gegeven aan provincie en lokale overheden is anderzijds de goede w eg ingeslagen van een lagenbenadering en een meer indringende regionale samenw erking zoals ook de Deltametropool. Voor de provincie blijft het directe, meest sturende instrument het streekplan. De mainports zijn voor de ontw ikkelingen van groot belang. Het CDA
14 mei 2001
wil binnen de PKB-nor men Schiphol voorlopig faciliteren op de huidige locatie, maar bij een extra grotere expansie op de huidige locatie ook uitzien naar de Noordzeelocatie en deze prominenter in beeld brengen. Bij verplaatsing van de luchthaven Valkenburg kan het vliegveld van Den Helder, de Kooi, een grote rol krijgen. Samen met de belangrijke potenties van de offshore, de Tesselse boot en de visserij moet bezien w orden of een oostw aartse herinrichting een optie kan zijn. De heer Bozelie (GroenLinks): U zit ten aanzien van IJburg nog steeds op de oude toer, die van Achterstraat, en nu w eer ten aanzien van Schiphol. Diverse onderzoeken hebben uitgew ezen - het rijk heeft ook duidelijk stelling genomen - dat voor 2030 uitbreiding van Schiphol in zee niet aan de orde is. Men probeert Schiphol in de huidige vor m binnen de gestelde milieugrenzen te handhaven. Waarom grijpt u toch steeds w eer terug op voorgenomen besluiten? U brengt daarmee alleen maar onzekerheid in. Dat lijkt mij niet goed. De heer Hakvoort (CDA): Ik w ijk niet af van mijn standpunt. Ik heb gesteld dat bij toekomstige eventuele extra grote groei de locatie in zee prominenter naar voren moet komen. Men moet binnen de PKBnormen blijven. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat kan niet. Het aantal vliegbew egingen is vastgelegd in de PKB. Er w ordt uitgebreid met een vijfde baan. Daarna is het af en moet er naar mogelijkheden binnen Europa gezocht w orden voor een nieuw e locatie. De heer Hakvoort (CDA): Daar zegt u niets nieuw s mee en ik niets anders. Op de huidige locatie moet men binnen de normen blijven. Daarna moeten andere locaties, w aaronder een locatie in zee, beoordeeld w orden. De heer Le Belle (D66): Is het IJsselmeer ook in beeld?
17
De heer Hakvoort (CDA): Daar is niet over gesproken en die mogelijkheid heb ik ook niet genoemd. De dynamiek in een ijzersterk Noordzeekanaalgebied moet een sterke rol kunnen blijven vervullen. Daarvoor is een tw eede zeesluis onontbeerlijk. De gew enste en gedegen inspraakreactie van gemeenten, gew esten, kamers van koophandel, landbouw en andere maatschappelijke organisaties roepen alle om extra aandacht voor Noord-Hollandnoord. Het CDA onderschrijft dit sterk. Infrastructuur en werkgelegenheid verdienen daarbij extra impulsen. De functies die eerder onmogelijk bleken, moeten daar inpassen. De uitbreidingen van HAL- en HES-gebied moeten gezamenlijk nieuw e kansen kunnen krijgen, zodat een perspectiefvolle regio de w erkgelegenheid kan benutten. De heer Bozelie (GroenLinks): Ten aanzien van de tw eede zeesluis zijn er enorme bedragen over tafel gegaan. U heeft vast een idee over een financiële bijdrage van de provincie. Mevrouw Nagel heeft in de commissie de verhoging van de opcenten genoemd. Denkt u ook in die richting? Moet de provinciale bijdrage aan de tw eede zeesluis gedeeltelijk uit een verhoging van de opcenten komen? De heer Hakvoort (CDA): Dat hoeft niet per se. Een andere optie zijn de UNAgelden. Het zal altijd om cofinanciering gaan, w ant het betreft geen primaire taak van de provincie Noord- Holland. Additionele gelden zullen daarvoor gezocht moeten w orden. De heer Bozelie (GroenLinks): Doelt u op een PPS-constructie? De heer Hakvoort (CDA): Dat is niet nodig, w ant de sluis valt onder het rijk. Wij moeten het onmogelijke mogelijk maken. Als daarvoor gelden nodig zijn, kunnen die ergens gevonden w orden. De heer Bozelie (GroenLinks): Dient u bij het beleidsdebat een motie in over de tw eede zeesluis in relatie tot de UNAgelden?
14 mei 2001
De heer Hakvoort (CDA): Ik heb het daar in dit verband nog niet over. De heer Bozelie (GroenLinks): Dan w acht ik het af. De heer Hakvoort (CDA): Dat is het beste. U moet alles in een totaalconcept plaatsen! De nauw elijks genoemde land- en tuinbouw is een sterke economische kracht voor Noord-Holland-noord. Ook het rijk zal zich moeten inspannen en aangeven w aar de versterkingen in plaatsvinden om een duurzame en economische ontw ikkeling in de landbouw samen met de sector w aar te kunnen maken. Voor het behoud en de inrichting van de open ruimte is ook de landbouw van belang. De tuinbouw en de veehouderij met de koe in de w ei zijn volgens het CDA een must. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Geldt w at u zegt over NoordHolland-noord, ook voor Noord-Hollandzuid? De landbouw belangen daar staan in de Vijfde nota van minister Pronk w el erg op de tocht. De heer Hakvoort (CDA): Over de landen tuinbouw in Noord- Holland-zuid zijn enige frases opgenomen in de Vijfde nota, maar over Noord-Holland-noord nauw elijks. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Er staat in dat onder andere de akkerbouw geheel zou moeten verdw ijnen. Het college berust daarin en zegt dat dit nu eenmaal moet. Bent u het daarmee eens? De heer Hakvoort (CDA): Ik heb ten aanzien van Noord-Holland-noord in het bijzonder aangegeven dat versterking van de land- en tuinbouw noodzakelijk is voor de instandhouding van de open ruimte en duurzame methoden. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Dat geldt ook voor NoordHolland-zuid?
18
De heer Hakvoort (CDA): Uiteraard, en ook voor zuid-oost. De Gooi- en Vechtstreek hoort daar nadrukkelijk bij. Daar liggen mogelijkheden voor nieuw e taken en nieuw e ruimte voor de land- en tuinbouw . De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Dus u vindt dat de akkerbouw in de Haarlemmer meer moet blijven? De heer Hakvoort (CDA): De akkerbouw in de Haarlemmer meer hoort daar en moet daar een kans blijven houden. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Goed te horen, maar dan verschilt u van mening met het college. Het lijkt mij nuttig dat u dat w at aanscherpt en ernaar vraagt. De heer Hakvoort (CDA): Daar heeft u al voor gezorgd. Het is voldoende duidelijk dat ik akkerbouw aldaar volledig ondersteun. Het begrip "balansgebieden" is onvoldoende gedefinieerd. Wij vragen GS om meer voorzetten op dat punt en om helderheid over de nationale landschappen. Wij kunnen daar mee instemmen maar w illen helderheid over de status, inzicht in de kansen en beperkingen en meedenken over de w ijze waarop. Het contourenbeleid geeft volgens het CDA w el enige speelruimte. Met een goede regie en coaching kan hier goed mee w orden omgegaan. De heer Le Belle (D66): Het proces van de nationale landschappen loopt al vele jaren. Ziet u mogelijkheden voor de instelling van provinciale landschappen? In de vorige nota ruimtelijke ordening waren Bergen/Egmond/Schoorl kandidaat. Voorzitter: Van Kemenade De heer Hakvoort (CDA): Het lijkt mij vrij logisch dat het onderschrijven van de nationale landschappen ook betekent dat de provinciale inbreng op provinciaal niveau ondersteund w ordt. Daar zijn w ij zelf bij, dus die mogelijkheid is er bij voorbaat.
14 mei 2001
De heer Le Belle (D66): Ik vraag GS, daarvoor aandacht te vragen in de Vijfde nota. De heer Hakvoort (CDA): Dat doen zij al, zoals aangegeven in de brief. Het contourenbeleid geeft best w el enige speelruimte. Een goede regie is daarbij erg belangrijk. Waar de rode contouren onvoldoende soelaas bieden voor een noodzakelijke invulling van woningbouw en bedrijventerreinen zullen pijnlijke keuzes gemaakt moeten w orden. De berekende behoefte van 100.000 tot 200.000 w oningen extra zal nooit volledig binnen de huidige rode contouren passen, ondanks dubbel ruimtegebruik, w aar w ij bijzonder voorstander van zijn. De ruimtelijke potentiële locaties zoals Haarlemmer meer, Bovenker kerpolder, Markermeer, IJmeer, Almere, samen eventueel de Bloemendalerpolder, dienen tegen elkaar afgew ogen te w orden. De burger vraagt om ruimte en er zijn nog veel w oningen noodzakelijk. Compensatie van natuur zal ook hier dan w eer noodzakelijk zijn. Voor het zuidoostelijk deel van Noord- Holland zullen binnen de Deltametropool samen met Flevoland ontw ikkelingen plaats dienen te vinden. Het behoud van de kernkw aliteiten van het Markermeer, IJsselmeer, w ordt door het CDA onderschreven. Multifunctionaliteit moet ook kansen hebben. In samenhang met het Wieringerrandmeer moeten open ruimte en w aterberging w orden beoordeeld. Een zoet/zout-combinatie past daar ons inziens absoluut niet bij. Veiligheid en kw aliteit, ook op het gebied van w ater, zijn voor het CDA bijzonder belangrijk. Vooral een veilige kustlijn kan ook in zeew aartse richting best voordeel geven, w ant dat biedt namelijk ook kansen voor recreatie en, zo nodig, woningbouw en kan plaats bieden aan windmolenparken. De infrastructuur vraagt om grote investeringen om de bereikbaarheid van Noord-Holland te garanderen. Openbaar vervoer moet een belangrijke impuls krijgen om het noorden van Noord-Holland en Noord- Nederland bereikbaar te houden. Daarnaast dienen de A6 en de A9 op een maatschappelijk
19
aanvaardbare w ijze verbonden te w orden. Een zw are noord-zuidverbinding kan in Noord- Holland het onderliggend w egennet ontlasten. Het HAL- en het HES-gebied hebben dringend behoefte aan extra ontsluiting. Daarbij w ordt vooral gedacht aan de infrastructuur. Wij verw achten daarvoor voorzetten op korte ter mijn. De land- en tuinbouw , eerder genoemd als medebeheerder van de open ruimte, moet voor de sterke pijlers zoals bloembollen en glastuinbouw projectmatige gebieden ontw ikkelen. Hierdoor kunnen het milieu en de natuur veilig w orden gesteld en de belangr ijke functie van Aalsmeer behouden w orden. De optimale benutting en een maatschappelijk aanvaardbare inpassing zijn voor het CDA zeer belangrijk. In Noord- Holland-noord is daar mee een uitbreiding van bloembollen en eventueel glastuinbouw mogelijk. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): U zegt dat door de aanw ijzing van projectgebieden het milieu veiliggesteld kan w orden. Verandert dat iets aan de teeltw ijze, waarbij zoveel vergif te pas komt? Die aanslag op de natuur verandert toch niet door de aanw ijzing van gebieden? De heer Hakvoort (CDA): Er zijn goede ontw ikkelingen gaande. Er w orden nogal wat excessen gesignaleerd, maar het wordt beter. Juist bij het w erken in projectmatige gebieden heb je dat veel beter in de hand. Er kan dan controle plaatsvinden. Wij stimuleren zelf de biologische bollenteelt, ook al hoeft dat niet het enige, alleen zaligmakende einddoel te zijn.
De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Nee. De heer Hakvoort (CDA): Als u daar wel was geweest, had u kunnen zien op w elke wijze projectmatige bloembollenteelt plaatsvindt, namelijk via een gescheiden aan- en afvoersysteem met recycling van water, met helofytenfilters waarin het water volledig w ordt hersteld. Er is daardoor ook een veel betere controle mogelijk op de uitvoering en het gebruik van de middelen. Je kunt namelijk de herkomst bepalen bij eventuele calamiteiten en fouten. Dat gebeurt nu niet in de grote polders. Ik denk dan ook dat de projectmatige bloembollenteelt een sterker uitgangspunt heeft. De heer Bozelie (GroenLinks): U sprak onder andere over de uitbreiding van kassen. Waar plaatst u die in NoordHolland-noord? Gaan uw gedachten uit naar de Wieringer meer of Grootslag? De heer Hakvoort (CDA): Er w ordt op dit moment door de provincie en de gemeente Wieringer meer gezamenlijk een structuurplan Wieringer meer opgesteld. Daarin w ordt wellicht een nieuw e locatie aangegeven. Wij hebben eventueel nog Alton 3 en ook in Grootslag is er nog een beperkte mogelijkheid. Als er een nieuw e locatie op een maatschappelijk verantw oorde plaats kan komen, is ons dat goed.
De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): De biologische bollenteelt staat nog in de kinderschoenen. Het gaat nog maar om enkele hectares, terw ijl de giftige bollenteelt behoorlijk snel uitbreidt. Ik zie dan ook niet in w elk opzicht er sprake is van een verbetering van de natuur. Kunt u dat uitleggen?
De heer Bozelie (GroenLinks): Bij Grootslag is nog 250 ha ter beschikking en bij Alton ook ongeveer, gezamenlijk 500 ha. Waar legt u de grens? Wilt u de Wieringer meer ook volbouw en met kassen en bollen en bedrijfsterreinen? U kent toch de uitspraak van de heer Meijdam, dat hij wil voorkomen, evenals GroenLinks, dat de Wieringer meer als vuilnisbak w ordt beschouw d. Ik w ijzig hier mee w el enigszins zijn w oorden, maar dat komt goed uit, w ant ik w il proberen, w at steun te krijgen!
De heer Hakvoort (CDA): Bent u bij het bezoek aan Hollands bloementuin gew eest?
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): U moet oppassen dat dit geen gew oonte w ordt.
14 mei 2001
20
De heer Hakvoort (CDA): U moet niet bang zijn dat de gehele Wieringer meer één glazen kap zal w orden en dat men in Medemblik onder de luifel komt te w onen. Een projectmatige bloembollenteelt verdient ongeveer een eenheid van 250 ha. Als dat economisch gezien een goed uitgangspunt is, kan ik mij daarin vinden. De heer Bozelie (GroenLinks): En voor kassen ook ongeveer 250 ha? De heer Hakvoort (CDA): Ja, glastuinbouw . Bloembollenteelt vraagt om meer, maar voor kassen geldt 250 ha. De heer Bozelie (GroenLinks): Dan w eet ik ongeveer w aar ik aan toe ben. De heer Hakvoort (CDA): Bij de herziening van het streekplan NoordHolland-noord kunnen w ij daar uitgebreider op ingaan. Ik w eet dat ten aanzien van enige heikele punten heldere standpunten gevraagd w orden, maar die durft niet iedereen te geven. Het CDA heeft hier w el voor gekozen. Het w ettelijk kader en met name het financiële budget staan in geen verhouding tot de ambities die NoordHolland, maar ook het CDA heeft. In de nota Grondbeleid zal hieraan een substantiële bijdrage moeten w orden geleverd. De eerder genoemde openruimteheffing biedt daartoe geen soelaas, maar zal de zaak w el duurder maken. Voorzitter! Ik heb enige kanttekeningen geplaatst en enige opties genoemd. Voor het overige stemmen w ij in met een aanscherping van de brief van GS. Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Voorzitter! Met de reactie van de provincie op de Vijfde nota aan het kabinet is iets wonderlijks aan de hand. In de Vijfde nota wordt uitdrukkelijk gesteld dat de lagere overheden substantieel meer ruimte krijgen dan in het verleden om het ruimtelijk beleid vast te stellen. Je zou dus zeggen: de provincie wrijft zich in de handen en grijpt haar kansen. Ik loop dat even langs. Er is in de br ief aan minister
14 mei 2001
Pronk opgemerkt dat de balansgebieden onvoldoende zijn uitgew erkt. Je had toch een voorstel kunnen verw achten van de provincie zelf om die balansgebieden goed in te vullen, een visie dus op de balansgebieden. Daarbij kan betrokken worden de expertise die in Noord-Holland is ontw ikkeld, een visie op duurzame bollenteelt, een visie op de glastuinbouw , een visie op de natuur in relatie tot de veehouderij en een visie op de akkerbouw in de Haarlemmer meer. Ik kom op een ander onderw erp waarop enige visie verw acht mag w orden van de provincie zelf, namelijk NoordHolland-noord. Mijn fractie heeft al tijdens streekplanafw ijkingen en herzieningsaangelegenheden van NoordHolland-noord geconstateerd dat een visie ontbreekt. Wij hebben al eens te kennen gegeven dat w ij dat een rommelige aanpak vinden, zonder enige visie. Het college verw ijt minister Pronk in feite dat hij dat evenmin heeft. Maar juist vanw ege de uitgebreide bevoegdheden van lagere overheden is dat een taak van ons zelf. Ten aanzien van het Noordzeekanaalgebied verw ijt het college minister Pronk dat hij geen oog heeft voor de kw aliteiten in dit gebied. Het w ordt op één lijn gesteld met Terneuzen. Mijn fractie vindt dat w el erg mager. Wij wachten de evaluatie van het masterplan Noordzeekanaalgebied af. Om nu al meteen te pleiten voor een tw eede zeesluis zonder enige onderbouw ing vinden w ij w el erg kort door de bocht. Dat noemen w ij ook w eer geen visie van de provincie. Wij vinden w el - mijn fractie werkt daar ook hard aan mee - dat er in de nabije toekomst een goed onderbouw de standpuntbepaling moet komen. Dit laatste ontbreekt op dit moment. De heer Beemsterboer (CDA): Het kan u toch niet ontgaan zijn dat w ij in de afgelopen periode regelmatig een vorm van onderbouw ing onder ogen hebben gezien van de tw eede zeesluis? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Het is precies w at u zegt: een vorm van onderbouw ing, maar nog lang niet totaal.
21
De heer Beemsterboer (CDA): In uw ogen is de onderbouw ing nog niet totaal genoeg? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Nee, want als je het gebied een beetje kent, zie je dat er havenontw ikkelingen plaatsvinden, maar er zijn ook veel regionale en grootstedelijke ontw ikkelingen in het gebied zelf, zow el aan Amsterdamse zijde als in Zaanstad en in Beverw ijk. Terecht w ordt in Amsterdam de rioolzuiveringsinstallatie geconcentreerd bij Westpoort. Ook Zaanstad vraagt in de Westzanerpolder om ruimte voor allerlei stedelijke ontw ikkelingen. Voor die tendens w ordt ruimte geclaimd in het Noordzeekanaalgebied, maar daarvoor is niet direct een tw eede zeesluis nodig. De heer Beemsterboer (CDA): U vindt dat het probleem opgelost moet w orden door meer w oningen te bouw en? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Een rioolzuiveringsinstallatie is toch geen woning! De heer Beemsterboer (CDA): U noemde ook nog andere projecten. Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Ik noemde de rioolzuiveringsinstallatie en grootstedelijke voorzieningen voor Zaanstad. Ik heb het niet over w oningen. Dat zou ook niet kunnen, w ant die zouden dan onder de geluidszone van Schiphol liggen. De heer Bozelie (GroenLinks): Koppelt u de Wijker meerpolder ook aan de tw eede zeesluis? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Ik koppel niets. Ik zie alleen dat het onvoldragen flodders zijn. Op basis van de evaluatie van het Masterplan Noordzeekanaalgebied verw acht ik dat er een gedegen discussie w ordt gevoerd. Er is binnenkort al een bijeenkomst. Het is een schakeltje in het geheel. De voorzitter: Ik neem aan dat het begrip "onvoldragen flodders" een losse flodder
14 mei 2001
was, anders wordt ons bezoek aan de minister op 10 juli niet zo gemakkelijk. De heer Breunissen (GroenLinks): Ik ben wel blij met de tekst over de onvoldragen flodders. Ik vraag mij w el af waarom afgelopen vrijdag de PvdA-fractie heeft ingestemd met het namens de provincie laten doen uitgaan van een pleidooi richting Den Haag voor de tw eede zeesluis, ook al zijn daarbij kr itische kanttekeningen geplaatst. Gaat u nu een stapje verder? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Ik heb begrepen dat onderzoek naar de tw eede zeesluis w ordt ondersteund. Mijn gehele fractie ondersteunt dat van harte. Het verrichten van onderzoek betekent echter nog niet dat je de sluis meteen w ilt hebben. De heer Breunissen (GroenLinks): De bedoeling van de brief w as, een politiek committent van deze provincie te laten blijken aan Den Haag ter ondersteuning van de ICES-claim voor de zeesluis. U trekt dat in? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Ik trek niks in. Het is altijd prachtig om voor een spaarpotje te zorgen voor het geval je eventueel iets w ilt doen. De heer De Jong (PvdA): De PvdA heeft afgelopen vrijdag in de commissie gezegd dat het primair een rijkszaak is dat de minister kennelijk te w einig geld op de reguliere begroting heeft, zodat het goed is om daarvoor ICES-geld te krijgen. De integrale afw eging van het gebied hangt af van de actualisatie van het masterplan en van een streekplanherziening, maar de sluis als zodanig zal als een normaal project bekeken w orden, gegeven een te nauw e toegang tot een reeds bestaande haven. Een aanvraag indienen bij de minister is best, maar het mag geen camelnoseproject w orden, w aarin tegen één aspect ja w ordt gezegd, maar je ongevraagd een heleboel andere zaken cadeau krijgt die nog onderw erp van studie zijn.
22
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Is het de bedoeling dat ik de mening van de heer De Jong van de PvdA-fractie afzonderlijk beantw oord, naast die van mevrouw Van Schendelen? De heer De Jong (PvdA): Die is ongeveer hetzelfde. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Dat heb ik niet beluisterd. De kreet "losse flodder" had betrekking op het opnemen in onze reactie van de zeesluis in de Vijfde nota. De reactie die afgelopen vrijdag is uitgegaan betreft het verkrijgen van gelden. Het is w einig functioneel om geld te vragen als u van oordeel bent dat die zeesluis er op dit moment nog niet moet komen. De heer De Jong (PvdA): Afgelopen vrijdag is gesteld dat de discussie over de zeesluis geen legitimatie mag zijn om op andere discussies over het Noordzeekanaalgebied een voorschot te nemen. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Dat is een ander probleem. Het gaat er nu om of in de Vijfde nota een ruimtelijke reservering ten behoeve van de zeesluis, die mede noodzakelijk is om stedelijke transformatie in Amsterdam mogelijk te maken, moet w orden opgenomen. De br ief betreft het verkrijgen van gelden ten behoeve van die zeesluis. De heer De Jong (PvdA): Nu doet u het zelf. Wat ons betreft, staat de argumentatie op dit moment los van stedelijke transformaties in A msterdam. Er is al een haven. Nu blijkt dat de schepen wat groter worden en zij niet meer zo gemakkelijk door de sluis kunnen. De minister zal bekijken of de sluis w at groter kan w orden en vraagt w at de regio ervan vindt. In de brief aan de minister staat dat hij dit vooral moet doen. Dat is echter geen voorschot op het aanleggen van nieuw e haventerreinen of het transformeren van de haven naar een geheel ander type haven zonder dat de discussie in het kader van de actualisering van het masterplan is gevoerd.
14 mei 2001
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Dat stellen w ij ook niet. De reactie is gericht op het w el of niet accommoderen van de tw eede zeesluis. Voor het overige houden w ij de greep graag zelf in handen. De heer De Jong (PvdA): Het is ook duidelijk een rijkstaak. Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Een ander punt w aarop de provincie initiatief heeft genomen is Noord-Hollands- midden. Wij mogen onszelf en met name gedeputeerde staten prijzen dat deze initiatieven zijn opgenomen in de Vijfde nota. Naast het Groene Hart vinden w ij het uitstekend dat zow el Noord-Hollandsmidden als het Groene Hart w ordt voorgesteld als een nationaal landschap. Wij zullen een amendement indienen waarmee w ordt beoogd, vast te houden aan de oorspronkelijke versie van de tekst onder de letter m in plaats van de nieuw e tekst die w ordt voorgesteld, te meer omdat hij geen enkele samenvatting geeft van de discussie in de commissievergadering. In feite w erd daarbij al de oude tekst ondersteund. Het amendement w ordt gesteund door een aantal fracties. Wij hebben goede ervaringen met de contouren. Ik stel de gedeputeerde voor dat hij in het gesprek met minister Pronk zijn ervaringen voor een breder publiek bekendmaakt, bijvoorbeeld bij andere provincies. De streekplannen Kennemerland en Gooi- en Vechtstreek zijn goed dankzij de contourenbenadering. Andere provincies zouden daar nog het nodige van kunnen leren. Wij w illen de openbaarvervoerstructuur versterken. Het college vraagt terecht aandacht voor de noordvleugel van de Deltametropool, maar wij w illen met name vasthouden aan het regionet, om de stedelijke netw erken goed te laten functioneren. Iets soortgelijks geldt voor het randstedelijk openbaar vervoer. Wij pleiten voor randstedelijk openbaar vervoer hart op hart in plaats van langs de randen van de steden. Dat lijkt ons namelijk effectiever. Het bestaande kan beter w orden uitgebreid dan dat nieuw e procedures gestart moeten w orden, terw ijl de termijnen niet bekend zijn.
23
Ten slotte ondersteunt de PvdAfractie van harte het voorstel voor de ontw ikkeling van een regionaal grondbeleid, zo nodig met bovengemeentelijke afdw ingbare vereveningen. Wij w illen dat graag onder de aandacht van minister Pronk brengen. Daar hoort w el bij dat w ij van mening zijn dat de provincie meer is dan een intergemeentelijke regisseur. Wij vinden dat de provincie, als het om regiovisies, regionaal grondbeleid en dergelijke kw esties gaat, duidelijk initiatiefnemer en stuurder is en niet alleen degene die het nietmachinetje hanteert. Dat punt is in de tekst te vaag omschreven. Ik w ens het college sterkte bij zijn bezoek aan minister Pronk. Amendement 13-1 Door de leden Van Schendelen, Hakvoort, Van Duijn, Le Belle, Bozelie en Sluiter wordt het volgende amendement voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001; agendapunt Vijfde nota ruimtelijke ordening; betreffende de samenvatting: concluderende opmerkingen. De tekst onder m is ten opzichte van de versie die behandeld is in de commissie ROB gew ijzigd. Zie kopblad memo. Het amendement betreft de oude tekst onder m te handhaven en paragraaf 7 dientengevolge daaraan aan te passen (w ijzigen in oorspronkelijke tekst). Dit amendement, dat door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdien onderw erp van beraadslaging uit. De heer Korse (VVD): Voorzitter! Ook naar de mening van de VVD-fractie verdient de behandeling van de Vijfde nota geen schoonheidsprijs, gegeven het korte tijdsbestek w aarin de reacties bestudeerd konden w orden. Ondanks de late toezending is het stuk voor ons op een
14 mei 2001
aantal hoofdlijnen herkenbaar. Onze algemene indruk is enerzijds dat de Vijfde nota nogal vrijblijvend is. Anderzijds biedt dat de provincie en de regionale/lokale besturen de kans, hieraan verder invulling te geven. Voor de VVD is het niet vanzelfsprekend dat w ater leidend moet zijn. Het moet gelijkw aardig op basis van een roodgroene benader ing w orden ingepast. Ten aanzien van de Deltametropool en de Randstad zijn de groene randen geen keiharde grenzen. In de nota w ordt aangegeven dat de Randstad en andere stedelijke gebieden in hun eigen behoefte moeten voorzien. Dat betekent in feite dat er een verdere concretisering moet plaatsvinden en dat in het uitw erkingsplan de randen helder in beeld gebracht moeten w orden, ook bij een zorgvuldige invulling van het gebruik van ruimte voor zow el w onen als w erken, dus voor de eigen behoefte. Ten aanzien van de Deltametropool benadrukt de VVD nogmaals dat een krachtige samenw erking nodig is. De ingeslagen weg die op dit moment w ordt voorgestaan, is goed, te w eten het streven om op basis van een goede afstemming de energie te besteden en te trachten, in het centrum de ruimte te scheppen die nodig is. Mevrouw Sluiter (D66): Bedoelt u met groene randen groene contouren of bedoelt u de tussengebieden? De heer Korse (VVD): Met name de groene randen. Mevrouw Sluiter (D66): Er zijn rode en groene contouren en daartussen liggen de balansgebieden. Dat zijn de gebieden waarvan w ij ons afvragen hoe w ij deze groen houden. Dat de VVD de balansgebieden maar een beetje groen w il houden en eventueel ook w el rood w il maken, kan ik mij voorstellen, maar aantasting van de groene contour lijkt mij zelfs voor de VVD w at te ver gaan. De heer Korse (VVD): Ik heb gesteld dat er op basis van een zorgvuldige invulling en de realisatie mede op grond van de eigen behoefte, groene randen zijn w aarin
24
een afw eging gemaakt moet w orden ten aanzien van de invulling. Daarvoor stellen wij geen keiharde grenzen. In de Vijfde nota staat dat een aantal uitw erkingsgebieden elkaar zullen overlappen. Op basis daarvan zal er een invulling aan gegeven moeten w orden. Dit zal ook in de uitw erking tot uitdrukking komen. Ik vraag mij af w at de inzet van het college is gew eest met betrekking tot de positionering van Noord- Holland-noord. In de Vijfde nota w as er duidelijk sprake van een w itte vlek. Er heeft overleg plaatsgevonden over de Deltametropool en een aantal andere zaken. Hoe hard heeft het college ingezet op NoordHolland-noord? Wij constateren dat er in Noord- Holland-noord door de gemeenten een aantal grotere gemeenten heeft een notitie aan het college gezonden - een lijn is uitgezet om de contouren daar ook duidelijk neer te zetten. Dat is voor onze fractie bespreekbaar. De positie van Noord- Holland-noord w ordt ver onderbelicht. Een gebied met voldoende ruimte moet ook zorgvuldig w orden ingevuld. Er is een aantal stedelijke gebieden, maar daarnaast is er ook een aantal enor me open ruimtes, die ook in de toekomst voldoende kansen bieden voor zow el natuur, land- en tuinbouw als openluchtrecreatie. De open ruimtes bieden de provincie, ook ten opzichte van de Vijfde nota, de kans om deze verder vorm te geven. In de commissie heeft mijn fractie benadrukt dat landbouw kerngebieden ook in de toekomst van belang zijn. Bij een concretere invulling daarvan kan ook gesproken w orden over duurzame landbouw . Als men daarin investeert, w eet men zeker dat men niet, zoals nu vaak het geval is, in de balansgebieden w eer kan schuiven en er van die gebieden regelmatig een stukje afgenomen kan worden. Wij pleiten dus voor een krachtiger invulling van de balansgebieden. Er moet in ieder geval een aantal gebieden daarin w orden aangew ezen w aar verschillende activiteiten kunnen plaatsvinden. Voor de VVD is ook de benadering van de verschillende contouren onduidelijk. Wij zijn van mening dat vooral
14 mei 2001
de randen van de contouren een duidelijker invulling behoeven, zoals ik aan het begin van mijn betoog memoreerde. Waar enkele functies beter gedefinieerd kunnen w orden ingevuld zoals op basis van de groene en rode lijnen, zal op basis van discussie meer evenw icht daarin aangebracht moeten w orden. De balansgebieden ertussen zullen beter afgestemd moeten w orden op de ruimte die ervan afgenomen kan w orden ten behoeve van de invulling van de rode en groene gebieden. De bereikbaarheid blijft voor de VVD ontoereikend. De huidige plannen zijn onvoldoende en moeten w orden aangevuld. Naast de door het college genoemde verbindingen vragen w ij ook aandacht voor de A7 en speciaal het gebied tussen Pur merend en Zaanstad. Wij constateren dat dit een van de eerste stukjes vierbaansw eg was. Wij zien daar nu dagelijks tw ee dubbele rijen auto's staan. Dit sluit ook aan op het antw oord van het college ten aanzien van de 30/40km-zone. Wij w illen hiervoor extra aandacht vragen met betrekking tot de woningbouw rondom Zaanstad en Pur merend. De N42 is de slagader van het HAL-gebied. Wij constateren dat er tekortkomingen zijn in Noord-Hollandnoord, maar ook in de infrastructuur is dit een duidelijk knelpunt. Ook hiervoor vragen w ij extra aandacht. Het binnen de bestaande gebieden opvangen van de verstedelijkingsopgaven is ook voor de VVD een reëel uitgangspunt. Dit betekent ook dat de huidige kw aliteitseisen van onze inw oners soms aanpassing behoeven. Kw aliteit is een belangr ijk uitgangspunt voor een marktgerichte benader ing in de toekomst op basis van verstedelijking. Er zijn goede mogelijkheden binnen de verstedelijkte gebieden, maar het is een utopie dat alles in de toekomst geplaatst kan w orden. Wij zijn er dan ook zeker van dat buiten de stedelijke gebieden enkele plekken gezocht moeten w orden. Wij gaan ervan uit dat dit ook binnen de contouren gestalte kan krijgen. De ontw ikkelingen rondom Schiphol vragen nog om enige opheldering. Wij constateren dat het
25
economisch belang en de mogelijkheden in de toekomst van de luchthaven moeten worden gewaarborgd. In de nota staat dat er nog veel onduidelijkheid is over vestigingsplaatsen van kantoren en bedrijven. Wij hopen dat de minister en de Kamer daarin snel duidelijkheid geven. Het is van belang dat internationale bedrijven rondom Schiphol w eten w aar zij in de toekomst op kunnen rekenen. De economische pijler in het gebied moet versterkt kunnen w orden. Dat geldt ook voor de positie van Schiphol zelf. Binnen de kaders die w ij daarvoor hebben aangegeven, moet er de mogelijkheid zijn, zich te blijven meten met andere internationale luchthavens. De discussie over de tweede zeesluis is door ons in de commissie positief benaderd. Wij denken dat het economisch belang in het gebied de potentie van een tw eede zeesluis heeft aangegeven. Wij onderschrijven de uitgangspunten met betrekking tot de tw eede zeesluis. Voorzitter! Op hoofdlijnen kunnen wij ons verder in de reactie van het college vinden. Wij w achten de antw oorden af. Mevrouw Sluiter (D66): Voorzitter! De fractie van D66 kon in een persbericht van het college lezen dat het gematigd positief is over de Vijfde nota. D66 is dat niet, ook niet over de reactie van het college en zeker niet over de gang van zaken ten aanzien van zo'n belangrijke reactie. In de commissie is al breed ongenoegen uitgesproken daarover. Morgen moet de reactie binnen zijn. Het is enkel aan het Seniorenconvent te danken dat w ij vandaag nog hierover kunnen praten. Afgelopen w eekend kregen w ij nog een aanvulling en een nieuw besluit voorgelegd. Om dan nog alle bijdragen uit de commissie naast de eventuele aanvullingen te leggen, w erd voor onze fractie w el erg kort dag. De voorzitter: Wij moeten nu eens uitscheiden erover te zeuren dat w ij te weinig tijd hebben. Als w ij steeds zes maanden nodig hebben om op de regering te reageren, vraagt zij niet meer om onze reactie.
14 mei 2001
Mevrouw Sluiter (D66): In het algemeen vindt de D66-fractie dat de verantw oordelijk gedeputeerde ons er eerder bij had moeten betrekken. Wij hebben in de commissiebehandeling reeds aangegeven dat het college andere accenten legt dan D66. Deze zaken mist mijn fractie nog steeds in de in het weekeind toegezonden brief. Ik verzoek het college dan ook om - dat is een verbetering onder besluit 2 inzake de notitie - de kanttekeningen van D66 in de commissie bij de br ief te voegen. Het gaat om zaken zoals natuur, cultuurhistorische waarden, een veranderende rol van de landbouw die ook ruimtelijkeordenings matig aanpassing behoeft, de te korte periode van vijf jaar, de vaagheid over balansgebieden, de integraliteit van het w aterbeheer, bescherming van het IJsselmeer, geen tw eede IJburg en onduidelijkheid over de Waddenzee. Ik w as blij dat ook de heer Hakvoort van het CDA heeft gesproken over het belang van nationale, maar zeker wat D66 betreft ook provinciale landschappen. Er w ordt echter ook een aantal proefballonnen opgelaten, zoals de ondergrondse verbinding AmsterdamAlmere en w at mevrouw Van Schendelen in haar bijdrage zo mooi als de onvoldragen flodder tw eede zeesluis memoreerde. Die zaken hoeven er w at D66 betreft niet in. Ten slotte hebben w ij aangegeven dat het college de rol van landbouw als natuurbeheerder niet heeft genoemd. D66 heeft ook in de Tw eede Kamer aangegeven dat zij niet onverdeeld gelukkig is met de Vijfde nota. Het is meer van hetzelfde, voortbordurend op de Vierde nota. Gezien hetgeen w at van de hoge doelstellingen van de Vierde nota is gehaald, verw acht je juist van een Vijfde nota aanscherping en verduidelijking om de zaken die nog steeds zijn blijven liggen nu w el te regelen. Het is eigenlijk w at meer van hetzelfde. D66 is dan ook teleurgesteld over de reactie van het college, omdat daarin duidelijkheid en sturing ten enenmale ontbreken. Wij verwachten juist van het college een helder, duidelijk verhaal over w at het w il doen voor het oplossen van een aantal problemen. Rode en groene contouren
26
klinkt fraai, maar w at doen w ij met de tussenliggende gebieden, zo mooi aangeduid als balansgebieden? Ook mijn collega van de VVD gaf hierop al commentaar. In de commissie hebben w ij reeds aangegeven dat de reactie op de rode en groene contouren ons in de br ief niet duidelijk genoeg is. College, kies helderder en ook voor een goede planning. De provincie moet op een positievere manier aangeven hoe zij haar eigen rol en de grote rol van het rijk serieus neemt. Op die w ijze wordt voorkomen dat juist in de provincie NoordHolland, w aarop de druk zo groot is, vaagheid en onduidelijkheid blijven bestaan. In de reactie van het college worden niet voldoende helder keuzes en richtingen aangegeven. Het komt vaak neer op het neerleggen van een wensenlijstje van veelal economische ontw ikkelingen. Mijn collega van de VVD wist deze ook w eer haarfijn te citeren uit de nota. Mijn fractie plaatst daar nog enkele vraagtekens bij. Een identiek w ensenlijstje van zaken zoals cultuurhistorie en verbindingszones zien w ij niet terug. Het knelpunt, zoals reeds genoemd door GroenLinks, is juist de link tussen streeken bestemmingsplannen. Ik vraag het college zijn rol beter w aar te maken dan op dit moment met deze reactie mogelijk is. Oude streekplannen moeten vervangen worden. Het mag niet om postzegelw ijzigingen gaan. Die doelstellingen w orden met deze reactie niet w aargemaakt. Concluderend: de reactie van GS mist een aantal accenten en bevestiging van goede zaken en keuzes. Daarom laten w ij het graag aan het college over om deze reactie aan Den Haag te sturen. Wij kunnen punt 1 van de voordracht dan ook niet ondersteunen. Wij ondersteunen uiteraard w el het medeondertekende amendement van mevrouw Van Schendelen en de motie van de heer Bozelie. Afsluitend: in de aanbevelingen zijn de punten a t/m y opgenomen. Het is eigenlijk een verhaal van pappen en nathouden, het is vriezen en dooien. Er wordt een aantal zaken genoemd. D66 verwacht een reactie van het college
14 mei 2001
waarin keuzes worden gemaakt en w aarin het echt aan ruimtelijke ordening toekomt. Wat ons betreft mag er een bijlage z bij worden gevoegd met daarin een kort zinnetje: in Noord-Holland streeft het college naar een ongeordend ordenen. Dit is overigens niet aardig bedoeld. De voorzitter: Gezien het tijdstip van 15.30 uur schors ik de beraadslaging over dit onderw erp in verband met het vragenhalfuur. 4.
Aan de orde is het vragenhalfuur.
Aan de orde zijn de vragen van de fractie van de heer Le Belle c.s. over een artikel in de Gooi en Eem lander met betrekking tot een weg over de hei. De voorzitter: Ik geef de indieners gelegenheid, een korte toelichting te geven. De heer Le Belle (D66): Ik spreek mijn dankbaarheid uit voor het beschikbaar stellen van het verslag. Voor het overige wacht ik de antw oorden af. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Het antw oord op de eerste vraag of het terugnemen van het plan voor een weg over de hei ook geldt voor een w eg over of onder het Gebed zonder End en naast of onder de Erfgooierstraat luidt: nee. Wij hebben in de besprekingen met Hilversum centraal gesteld dat het maatschappelijk draagvlak ontbreekt voor een oplossing op ander mans grond. Zij zal op eigen terrein van de gemeente Hilversum gevonden moeten w orden. De tw eede vraag luidt: w elk bestuurlijk karakter had het overleg op 27 maart met het NOB en B&W van Hilversum? Betrof het hier een "geheim topoverleg" dan w el "een gesprekje"? De aanhalingstekens zijn in beide gevallen volkomen terecht. Het betrof een gesprek op verzoek van het NOB, omdat men behoefte had aan het sluiten van een convenant aangaande het masterplan mediapark. Dat convenant kan ons inziens gegeven de huidige situatie op dit moment niet gesloten w orden.
27
De derde vraagt luidt: heeft u tijdens dat gesprek "op een vrij indringende manier grote druk uitgeoefend" om "tot een zeer snelle keuze" voor ontsluiting van het Mediapark te komen? Ja, dat is het geval. Wij w aren van oordeel dat in verband met de beschikbaarheid van de De Boer-gelden voor de hoogw aardige openbaarvervoersverbinding een heldere stellingname van de Hilversumse gemeenteraad absoluut onontbeerlijk w as. Vanw ege de koppeling die men in de gemeenteraad heeft aangebracht tussen zow el een w egontsluiting als een openbaarvervoersontsluiting w as snelheid ten aanzien van beide geboden. Wij hebben gew ezen op de onhaalbaarheid van oplossingen in andere gemeenten en aangegeven dat men, als men de De Boer-gelden niet aan zijn neus voorbij wilde laten gaan, snel een uitspraak zou moeten doen. De vierde vraag luidt: tot w elke conclusies en afspraken heeft dat overleg geleid? Dat is opgenomen in het uitgereikte verslag. Vraag 5 - Bent u bereid de statenleden aan het begin van de statenvergadering te voorzien van een verslag van de bijeenkomst op 27 maart? is door uitreiking ervan beantw oord. De heer Le Belle (D66): Ten aanzien van het Gebed zonder End en de Erfgooierstraat kon ik niet bevroeden of de gronden in eigendom zijn van het NOB. Zullen deze locaties niet gebruikt w orden voor een ontsluitingsw eg voor het NOB? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Daar valt op dit moment niets over te zeggen. Wij hebben met de betrokken partijen procedureafspraken gemaakt omtrent de w ijze waarop met de resultaten van een onderzoek met betrekking tot de ontsluitingsvraagstukken in Hilversum zal worden omgegaan. Die afspraken zullen onverkort gestand w orden gedaan. In dat kader zullen alternatieven in de beschouw ingen w orden betrokken. Op dit moment hebben w ij slechts aangegeven dat de ontsluiting langs de hei aan de Bussumse zijde w at ons betreft niet meer aan de orde is. Dat is tijdens het overleg een door mij op persoonlijke titel
14 mei 2001
ingenomen standpunt. Inmiddels is dit het collegestandpunt. De heer Breunissen (GroenLinks): Is het college met mij van mening dat de provincie niet moet meew erken aan verdere autow egtracés in de gemeente Hilversum zo lang deze gemeente niet daadw erkelijk projecten voor het openbaar vervoer uitvoert? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Die vraag is op dit moment niet aan de orde. Wij hebben in het kader van het onderzoek naar de ontsluitingsproblematiek in Hilversum afgesproken dat w ij keuzes maken aan de hand van de alternatieven die w orden onderzocht en de w ijze w aarop aldaar wordt gereageerd. Ik kan die vraag dus nog niet beantw oorden. Aan de orde zijn de vragen van de fractie van de SP inzake de uitspraak van de hoor- en adviescomm issie inzake verzoek psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch d.d. 8-5-2001 alsmede de uitspraak van de rechtbank te Haarlem d.d. 23-3-2001. De voorzitter: Ik geef de indieners de gelegenheid, een korte toelichting te geven. Mevrouw Boelhouwer (SP): Wij vinden dit een belangr ijk onderw erp w aarover wij graag een spoeddebat w illen houden, maar dat schijnt een w eek tevoren aangevraagd te moeten w orden. Wij waren daarvoor te laat. Ik neem aan dat de statenleden de toelichting bij de vragen hebben gelezen. De voorzitter: Om misverstanden te voorkomen: een spoeddebat hoeft niet een w eek van tevoren aan te w orden gevraagd. Dat staat gew oon in het Reglement van orde. Mevrouw Boelhouwer (SP): Het moet ten minste tw ee w erkdagen tevoren aangevraagd w orden. Ik had dat dus woensdag of donderdag moeten doen.
28
De voorzitter: Ik w eet niet hoeveel werkdagen en vrije dagen u heeft, maar dat kon u vrijdag doen. Mevrouw Boelhouwer (SP): Dat heb ik geprobeerd, maar dat w as te laat. De voorzitter: Dat kan vrijdag. Mevrouw Boelhouwer (SP): Nee, ik heb dat gevraagd. De voorzitter: U heeft gelijk, er moeten tw ee werkdagen tussen zitten en zaterdag en zondag zijn dat niet. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Ik beantw oord de drie vragen gezamenlijk. De uitspraak is pas enkele dagen geleden gepubliceerd. Het college heeft daar nog niet over kunnen spreken. Dat zal dinsdag over een w eek gebeuren. In het ingestelde hoger beroep is bepaald dat de staten binnen drie maanden moeten reageren. Het voorstel zal in de statenvergadering van juni worden behandeld. Mevrouw Boelhouwer (SP): Begrijp ik het goed dat uw besluit nog in de statenvergadering zal w orden behandeld? Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Ja. De heer Graatsm a (SP): Ik verzoek het college, de vragen afzonderlijk te beantw oorden. Het gaat mij daarbij met name om de tw eede vraag. De voorzitter: U vraagt of het college bereid is, het advies van de HAC te volgen. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Het college moet het advies nog bespreken. Aan de hand daarvan zal het college een voorstel doen dat in de staten behandeld zal w orden. Mevrouw Boelhouwer (SP): U bent pro forma in hoger beroep gegaan. Het lijkt erop dat het college al overw egingen daartoe heeft. Mag ik die vernemen?
14 mei 2001
Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Een pro forma hoger beroep kenmerkt zich door het feit dat er geen overwegingen zijn. Alles komt aan de orde in het voorstel aan de staten. De heer Graatsm a (SP): Ik heb nog een aanvullende vraag. Hiervoor heb ik slechts gevraagd om een antw oord op een reeds gestelde vraag. De voorzitter: Als u geen antw oord krijgt op een vraag, moet u ervoor zorgen dat een ander lid een aanvullende vraag stelt. Dat is de systematiek van het stellen van mondelinge vragen conform het Reglement van orde, dat, indien gew enst, gew ijzigd kan w orden. Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van de voordracht van gedeputeerde staten inzake de reactie op de Vijfde nota ruim telijke ordening (zie bijlage 35). De voorzitter: Voor het antwoord in eerste termijn geef ik het w oord aan gedeputeerde Meijdam. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het college heeft van meet af aan de andere provincies laten weten dat het de contourenbenadering positief vindt, maar dat de balansgebieden nog onhelder zijn. Mevrouw Van Schendelen had een eigenstandige visie van het college op de balansgebieden verstandig gevonden. Je kunt erover tw isten of het uit strategische overwegingen verstandig is, te reageren op visies die het rijk presenteert, w aarmee een maximale mogelijkheid w ordt gecreëerd om eigen ideeën daarop los te laten, of om eerst eigen ideeën kenbaar te maken en de minister vervolgens de gelegenheid te geven, daarvan w at hem welgevallig is te gebruiken. Gegeven onze ervaringen met de bew indsman hebben wij ervoor gekozen, hem de aftrap te laten verrichten en vervolgens zelf te bezien op welke w ijze w ij de bal in het doel kunnen laten belanden. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Het college geeft in zijn reactie
29
te kennen dat de balansgebieden mogelijk kw etsbaar zijn voor bebouw ing. Is het niet verstandiger om ter voorkoming van verwarring een duidelijke groene grens te trekken, zoals ook w ordt bepleit door de Vereniging milieudefensie? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Naar ons oordeel niet. Wij realiseren ons dat de veranderingen in de samenleving dusdanig snel gaan en zodanig moeilijk zijn in te schatten dat het niet verstandig is om voor een volledige periode van een streekplan alle ontw ikkelingen in een gebied tussen de rode en de groene contour vast te leggen. Vandaar dat w ij de balansgebieden een goede oplossing vinden. Daarnaast heeft het college ten aanzien van de rode contouren altijd gesteld dat zo objectief mogelijk de behoefte aan bedrijventerreinen en aan w oongebieden in de uitlegsfeer vastgesteld moet w orden. Geprobeerd moet w orden, de contouren daarop aan te passen en deze te hanteren voor een redelijke periode. Wij achten de door het kabinet geschetste termijn redelijk. In de praktijk blijkt dat je bij het werken met langere ter mijnen w ordt ingehaald door de w erkelijkheid. Er komen dan steeds aanvragen van gemeenten voor het verleggen van grenzen. Het is niet verstandig, de ogen daarvoor te sluiten. De w ensenlijst gebaseerd op de benadering van een zo compact mogelijke stad w ordt door het college in principe niet afgewezen. Geen statenlid is voor onnodige aanslagen op de open ruimte. De discussie gaat over het antw oord op de vraag in w elke mate in een bepaald geval de kw aliteitsbehoefte vanuit de samenleving gehonoreerd moet w orden. Het college is van oordeel dat de overheid verplicht is om zo intensief mogelijk in de stad te bouw en. Het realiseert zich echter dat er uit hoofde van de kw aliteitsbehoefte van de w oonconsument grenzen zijn aan dat streven. Het streven naar een zo evenw ichtig mogelijke benadering zal een constante zoektocht zijn. Op voorhand valt niet aan te geven in hoeverre in de stad zaken opgelost kunnen w orden. Er is een relatie met de kosten van uitleggebieden. Om die reden w ordt de openruimteheffing
14 mei 2001
door het college als instrument op voorhand niet afgew ezen. Het college heeft w el gesteld dat deze heffing niet mag ontaarden in een ordinaire belasting. Zij moet dienen om de extra kosten ten behoeve van dit soort uitleggebieden in relatie tot stedelijke transformatie voor een gedeelte terug te halen en terug te ploegen in het gebied w aar zij besteed moeten w orden. De heer Bozelie (GroenLinks): Als u het eens bent met de motie kunt u haar nu reeds naar Den Haag meenemen! De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Over de motie moet eerst in het college w orden gesproken. Op zichzelf zien w ij in sommige gevallen de redelijkheid van de openruimteheffing w el in. In het college moet besproken w orden of er daarvoor meteen een pilot in NoordHolland moet komen. De nota Wonen w ordt door de vertegenw oordiger van de GroenLinksfractie "slecht" genoemd. Dat oordeel delen w ij niet. Wij vinden deze nota een zinvolle aanvulling op het totale beleidspakket, juist omdat er nuances in worden aangebracht die noodzakelijk zijn voor de w ens om intensief te bouw en. Intensief bouw en is niet mogelijk als je jezelf daarmee vervreemdt van grote groepen w oonconsumenten die dat op zeker niet moment niet meer verdragen. Daar mee moet rekening w orden gehouden. De CDA-fractie pleit voor het verw ijderen van de hekken om de open ruimtes. Dat lijkt mij op zichzelf wel wenselijk, alhoew el een onderdeel van het natuurbeheer in de open ruimte vaak samenhangt met het kunnen begrazen van grote terreinen. Hekken zijn dan absoluut noodzakelijk voor het waarborgen van de veiligheid van mens en dier in de omgeving. Ik w eet niet of overal hekken omheen gezet moeten worden. Het gaat meer om de toegankelijkheid van de gebieden dan om de vraag of er wel of niet een hek om een bepaald gebied w ordt geplaatst. Over IJburg zijn politieke afspraken gemaakt, ook met de desbetreffende natuurorganisaties. Of die afspraken tot in
30
der eeuw igheid zullen gelden, is aan de toekomstige generaties en niet aan degenen die op dit moment onderdeel uitmaken van deze staten. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik ben ontroerd. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Ik zou zeggen: zegt het voort, zegt het voort. De heer Van Duijn vraagt om meer aandacht voor de biologische landbouw . Ik heb laatst een overzicht gezien van de activiteiten op dat terrein in deze provincie. Als niet-portefeuillehouder veroorloof ik mij de uitspraak dat ik mijn pet daarvoor afneem. Op het gebied van de biologische landbouw leveren w ij voorbeeldige prestaties. Ik heb binnen het college geen aanvechting bespeurd om daarin verder te gaan. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Ik kom daar toch even tegen in het gew eer, w ant juist vorige w eek hebben wij van ambtelijke zijde een notitie ontvangen w aaruit blijkt dat in NoordHolland, als enige provincie, de biologische landbouw stagneert. Het aantal biologische bedrijven neemt zelfs af. Dat is schrikbarend, in aanmerking nemend hoeveel mensen zich daarin positief geïnteresseerd tonen en de drama's die w orden opgeroepen door de gangbare landbouw en veeteelt, bijvoorbeeld tot uitdrukking komend in epidemieën. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Uw zorg over de terugloop in biologische landbouw bedrijven delen w ij op zichzelf. De vraag is echter of het door u veronderstelde lineaire verband tussen de beleidsintensiteit van de provincie en uw zorg over biologische landbouw bedrijven juist is. Een intensivering van provinciaal beleid hoeft niet tot een andere conclusie te leiden dan wat u aangeeft. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): U moet uw pet w eer ijlings opzetten, gezien de aandacht die het college besteedt aan de uitbreiding van de
14 mei 2001
bollenteelt en de glastuinbouw . Dat is duidelijk de oorzaak voor de afnemende belangstelling in Noord- Holland van productiezijde voor de biologische landbouw . De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Ook al kan ik een eind met de heer Van Duijn meegaan, de beantw oording van collega Meijdam is correct. De notitie is ook helder. De heer Van Duijn kan niet staande houden dat er geen inzet w ordt gepleegd door de provincie Noord- Holland op het punt van de biologische bollenteelt. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Ik heb het niet alleen over bollenteelt. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Productie is een, maar de mogelijkheid van afzet is tw ee. Ik heb iedereen uitgedaagd om een project in te dienen w aarin zowel productie als afzet geregeld is. Als u dat doet, bent u de eerste man die aan bod komt. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Ik zal vanmiddag nog een motie indienen ter verbetering van de afzetbaarheid. De voorzitter: Wij zullen haar uitdelen aan de bevolking, w ant zij moet de producten kopen. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voor de afzetbaarheid zijn advies en hulp nodig. Biologische boeren zijn vaak uitermate geschikt om biologische producten te telen en hebben veel kennis daarover in huis, maar zij hebben vaak geen tijd om zich bezig te houden met de verkoop. Zij kunnen de hulp van een beroepsinstantie gebruiken, mijnheer Van Kemenade. De voorzitter: Ik zie het helemaal voor mij. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Het w ordt een wat w onderlijke wereld als w ij ondernemers moeten leren
31
hoe zij hun producten aan de man moeten brengen. In het kader van de ontw ikkelingen in het HAL- en het HES-gebied w ordt door diverse sprekers aandacht gevraagd voor de w ijze w aarop het gebied ontsloten zou moeten w orden. De zorg daarover w ordt door het college gedeeld. Dat geldt overigens voor meer opmerkingen van diverse fracties zoals de opmerking dat het de Vijfde nota ontbreekt aan een korte, krachtige visie en een overschot bevat aan details. Wij w ilden niet diezelfde fout maken en hebben geprobeerd, onze reactie te beperken tot de hoofdlijnen. Meer detaillering gaat w ellicht ten koste daarvan. De leefbaarheid in het ANZKGgebied proberen w ij met nadruk mee te wegen. Om die reden doen w ij mee aan het onderzoek inzake de verkenningen in de bufferzone. Wij vinden dat er evenw icht moet zijn tussen de economische ontw ikkelingen enerzijds en de leefbaarheid in het gebied anderzijds. Het kabinet en de totale Randstad zijn het er in principe over eens zijn dat de groei van de Randstad in de Randstad moet w orden opgevangen. Gegeven de constante spanning tussen intensivering, het intensiever benutten van de stedelijke ruimte, en het gebruikmaken van nieuw e uitleggebieden zullen bepaalde zaken bespreekbaar gemaakt moeten w orden. Om die reden is in de notitie gekozen voor de uiter mate voorzichtige formulering aangaande het Groene Hart en de grenzen van de bufferzones. Zonder van oordeel te zijn dat moet w orden uitgew eken naar die gebieden als dat niet per se nodig is, moet er w el ruimte zijn om reëel de mogelijkheden en onmogelijkheden in dergelijke gebieden na te gaan. Als dat niet gebeurt, zal je altijd op gespannen voet komen te staan met het uitgangspunt dat de groei in de Randstad aldaar vorm gegeven moet worden. De heer Bozelie (GroenLinks): Als u de uitgangspunten ten aanzien van de bufferzones eventueel nog ter discussie stelt, kom je toch w eer uit bij het aan elkaar laten groeien van steden. Hoe staat u daar tegenover?
14 mei 2001
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Er zijn bufferzones die belangrijk zijn voor de recreatieve behoefte in de stedelijke gebieden. Er zijn ook bufferzones die dusdanig grote oppervlakten beslaan dat de taakstelling in het gebied niet gerealiseerd zal kunnen worden. Gezocht moet w orden naar een aanpassing van de bufferzones in die zin dat bepaalde ontw ikkelingen mogelijk worden gemaakt zonder dat het recreatieve verblijfskarakter en het scheiden van de stedelijke zones daardoor in hun kern w orden geraakt. Voor die zoektocht w orden op dit moment modellen ontw ikkeld onder leiding van de stad Amsterdam. Z ij komen terug ter bespreking in de functionele commissies. De heer Schipper (CDA): U zegt dat de Randstad alle ontw ikkelingen zelf moet opvangen en u constateert daarbij dat dit tot problemen kan leiden op een aantal terreinen. Hoe groot acht u de kans dat voor de w oningbouw in de Randstad zelf oplossingen gevonden kunnen w orden, gezien ook de cijfers inzake de woningbehoefte? Hoe groot acht u de kans dat dit in de Randstad mogelijk is? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Ik ben geen w aarzegger. Gegeven het kaartmateriaal en de w ijze waarop gezocht w ordt naar oplossingen, acht ik de kans groot. Dat hangt mede af of de Randstad w ordt gedefinieerd in- of exclusief de gemeente Almere. Ik ben van mening dat Almere onderdeel is van de Randstad. Daarnaast merk ik op dat een en ander sterk zal afhangen van de mate waarin w ij in staat zijn om de stedelijke transformatie ordentelijk te laten plaatsvinden. Een groot aantal hobbels moet nog w orden genomen, w aarvan de financiële nog niet eens de grootste is. De grootste hobbel is de emotionele beleving van de huidige bew oners van de binnensteden. Veel inw oners zijn zeer verknocht met hun leefomgeving en staan niet te trappelen om die achter te laten teneinde terug te keren in een zeer hoog geïntensiveerde ruimte.
32
De heer Schipper (CDA): U betrekt daar Almere, Flevoland, met nadruk bij? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Ik beperk mij tot Almere, w ant de invulling aldaar zal al moeilijk genoeg zijn. Ik w il dan ook nog niet eens de ontsluitingsvraagstukken in de r ichting van de rest van de Randstad hierbij betrekken. Wij proberen w el onder de aandacht te brengen dat geen grote woningbouw locaties mogelijk zijn zonder adequate ontsluiting via zow el openbaar vervoer als wegtransport. De heer Schipper (CDA): De ontsluiting is nu al een onoplosbaar probleem in de Randstad. Als daaraan meer w oningen worden toegevoegd, neemt de onmogelijkheid van het vinden van oplossingen toch alleen maar toe? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Wij houden ons nu bezig met de Vijfde nota ruimtelijke ordening, w aarin een visie w ordt gegeven op de inrichting van de ruimte in de komende tien jaar en waarschijnlijk zelfs tw ee decennia. Je moet dan ook bereid zijn om daarin keuzes te maken w aarvan je nu nog niet weet of alles een op een vertaald kan worden. De maakbaarheid van de samenleving ligt al enige tijd achter ons. De heer Schipper (CDA): Daarom is een aantal problemen niet opgelost. Wij dachten dat dit w ellicht toch mogelijk w as. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Dat ontslaat ons niet van de verplichting om na te denken over dit soort vraagstukken. Anders laten w ij Gods w ater over Gods akkers lopen. Daar zijn w ij niet toe bereid. Wij w illen proberen, binnen redelijke marges enige sturing te geven. U heeft gelijk dat w ij ons veel voornemen, terw ijl de praktijk van de afgelopen vier nota's heeft laten zien dat de overheid veel kan w illen, maar de samenleving buitengew oon w eerbarstig is. Dat is ook de reden, mevrouw Van Schendelen heeft daar terecht naar gevraagd, dat de doorw erking van de diverse besluitvormingspatronen in de ruimtelijke ordening dient te w orden aangescherpt.
14 mei 2001
Dit onderw erp valt enigszins buiten het bestek van de Vijfde nota in strikte zin, maar in de herziening van de Wet op de Ruimtelijke Ordening is het met nadruk de bedoeling om de snellere doorw erking van rijksniveau naar provinciaal niveau en van provinciaal naar gemeentelijk niveau te waarborgen. Dat is positief. Als de overheid de ambitie heeft om op ruimtelijk gebied een lijn aan te geven, zal zij moeten w aarborgen dat die lijn ook gerealiseerd kan w orden. Daarbij zijn dit soort doorw erkingsvraagstukken aan de orde. Het is de kunst om dan niet te vervallen van rijksniveau naar postzegelplanniveau, maar ruimte te laten aan de overheid die op het daartoe toegesneden niveau keuzes kan maken. Uit de landbouw paragraaf krijg ik niet de indruk dat w ij alle akkerbouw in de Haarlemmer meer afschrijven. Wij realiseren ons w el dat het in dit drukbevolkte deel van de provincie buitengew oon moeilijk is om economische bedrijven op lange ter mijn te laten overleven. Wij geven de markt echter w el de kans in dat gebied. Als echter mocht blijken dat er toch onvoldoende mogelijkheden zijn, hebben w ij al aangegeven in w elke richting de ontw ikkeling moet gaan. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Er staat dat duidelijk is dat de bestaande Akkerbouw uit de Haarlemmer meer zal verdw ijnen. Dat is toch een vorm van afschrijven. Ik adviseer u, een w at genuanceerder opstelling te kiezen. Aan het eind van de landbouw paragraaf staat: duidelijk is dat bestaande akkerbouw uit de Haarlemmer meer gaat verdw ijnen en plaats maakt voor andere functies. Einde akkerbouw dus. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Daar heeft u gelijk in. Ik heb dat over het hoofd gezien. Ik ben bereid nog eens naar die tekst te kijken, w ant dat strookt niet met onze intenties. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Goed zo.
33
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Wij pleiten niet voor toevoeging van provinciale landschappen, omdat er zo langzamerhand een w arwinkel ontstaat aan beschermingsregimes w aarbij het iedere keer de vraag is w at onder welke omstandigheid geldt. Het w ordt in relatie tot de ruimtelijke opgave w aar w ij uit hoofde van andere belangen toe w orden aangezet w el buitengew oon moeilijk om provinciale landschappen daar tussenin aan te w ijzen. Wij houden dan geen speelruimte over voor te maken keuzes. Mevrouw Sluiter (D66): U begint uw schrif telijk verhaal met de zin: w ij zijn blij met de mogelijkheid om provinciale landschappen aan te w ijzen. Dat is absoluut in tegenstelling tot w at u nu zegt. U eindigt uw verhaal dan met w at u nu zegt: de precieze status moet nog duidelijk worden. Met uw vele kritiekpunten nu bij die status, zitten w ij w eer op één lijn. Het is het een of het ander: of je vindt het niks of je vindt het goed, maar geef de minister dan op een positieve manier aan op w elke wijze je tegen de invulling aankijkt. Ik mis dat. U levert kritiek en ziet leeuw en en beren op de w eg. Ik betreur dat, w ant dat is een gemiste kans. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): U hebt w ellicht gelijk. In de reactie zijn in diverse fasen zinnen geschrapt en toegevoegd en dan ontstaat er soms verwarring. Wij zullen ervoor zorgen dat het een consequent verhaal w ordt. Wij hoeven een en ander niet geheel uit te sluiten, maar dat is w at anders dan de keuze voor overlap met allerlei verschillende bescher mingsregimes. Mevrouw Sluiter (D66): Hoe w ordt die wijziging verw erkt? De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Er is een voorlopige reacties opgestuurd. Wij hebben aangegeven dat er op basis van de statenbehandeling eventuele w ijzigingen zullen w orden doorgegeven. Die mogelijkheid is dus opengelaten, zoals afgesproken. De VVD-fractie heeft ten aanzien van de bereikbaarheid nog voorgesteld, een aantal tracés als onderzoekselement
14 mei 2001
toe te voegen. Ik raad dat af omdat w ij dan verzanden in een verdere detaillering van de reactie door het aangeven van w egen als nader te onderzoeken tracés. Ik vind dit niet de juiste plaats daarvoor. Dat is mogelijk in de bilaterale bespreking aangaande het Nationaal verkeers- en vervoersplan. De heer Bozelie (GroenLinks): Voorzitter! Het is duidelijk dat de bufferzones gesplitst worden. In de grote zones zijn aanpassingen mogelijk in verband met de ontw ikkeling van bedrijventerreinen en woningbouw . De kleine w orden behouden door de provinciale landschappen. Wij zijn blij met de toezegging van het college dat IJburg beschermd w ordt, ondanks de opvatting van het CDA. De opvattingen zoals neergelegd in de nota Wonen blijven wij gevaarlijk vinden. Staatssecretaris Remkes gaat uit van bouw en in lage dichtheden. Daaraan w ordt geen tegenw icht geboden in de Vijfde nota. Ik heb nog geen antw oord gekregen op mijn vraag op w elke w ijze het verband tussen het rijksbeleid, het provinciaal en het gemeentelijk beleid gew aarborgd wordt. In het verleden is gebleken dat hier nog het nodige aan schort en dat de handhaving veel te wensen overlaat. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Ik heb gezegd dat dit in de herziening van de Wet op de Ruimtelijke Ordening w ordt geregeld. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik hoop dat dit goed lukt. Een aantal punten uit de Vijfde nota druist in tegen de principes van GroenLinks. Wij overw egen dan ook, tegen de voordracht te stemmen. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Ik vind de reactie op de Vijfde nota niet scherp genoeg. Ik zal tegen het voorstel stemmen. De heer Hakvoort (CDA): Voorzitter! Ik heb nog geen antw oord gekregen op mijn vraag over de lagenbenadering. Hoe verdraagt deze zich met de provinciale
34
taak van het vaststellen en handhaven van het streekplan? Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Voorzitter! Ik krijg nog graag een nadere toelichting op het amendement. De heer Korse (VVD): Voorzitter! Ook ik wil graag duidelijkheid over de voorgestelde tekstw ijziging. Ik heb nog geen reactie gekregen op mijn vraag naar de inzet in verband met het op de kaart zetten van Noord-Holland-noord. Mevrouw Sluiter (D66): Voorzitter! Wij sluiten ons aan bij de opvattingen van de fractie van GroenLinks. D66 had een duidelijker reactie verw acht met een aantal andere accenten. Wij stellen het zeer op prijs dat onze opmerkingen in het begeleidende stuk w orden opgenomen, maar w ij zullen niet voor het eerst punt van het besluit stemmen. De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! De opmerkingen die door de meerderheid van de staten worden onderschreven, worden in een begeleidend stuk aan de rijksoverheid kenbaar gemaakt. Wij leiden niet elk minderheidsstandpunt door. Dat zou ook hoogst ongebruikelijk zijn. Het amendement heeft niet mijn voorkeur. Met de huidige tekst w orden de veiligheids marges aangaande het Groene Hart intact gelaten, terw ijl er tegelijkertijd een oplossingsrichting is geformuleerd voor het geval w ij er onverhoopt niet uitkomen. Doen w ij dit niet, dan sluiten w ij de ogen voor een maatschappelijke realiteit die in hoog tempo op ons afkomt. De tekstw ijziging vind ik ook w eer niet zo wezenlijk dat ik er een punt van maak. Ik zou het w el betreuren, w ant naar mijn mening hebben w ij deze ruimte in de praktijk nodig. Mevrouw Van Schendelen (PvdA): Ik ben het niet met u eens. Bovendien w ijs ik erop dat de aanpassing van de tekst niet overeenstemt met de conclusies die in de commissie ROB zijn getrokken. Om een inhoudelijke en een procedurele reden is het amendement van belang.
14 mei 2001
De heer Meijdam (lid van gedeputeerde staten): Waarvan akte. Het kan gebeuren dat de leden van het college naar aanleiding van een discussie in een commissie in gesprek raken en tot nadere inzichten komen. De lagenbenadering w ordt in het totale beleid inzake de ruimtelijke ordening gehanteerd. Met de Vijfde nota w ordt deze benadering ook in het rijksbeleid geïntroduceerd. De lagenbenadering is echter geen dogma in die zin dat op elke vierkante meter exact conform dat model gew erkt w ordt. Zij leidt w el tot een helder uitgangspunt voor het beleid, omdat niet zonder verantwoordings- en motiveringsplicht afgew eken kan w orden van de daaruit voortvloeiende keuzes. De heer Korse heeft gezegd dat water geen hard uitgangspunt is. Wij gaan wel uit van w ater als beginlaag voor de ruimtelijke ordening, maar w ij realiseren ons dat er in specifieke omstandigheden aanleiding kan w orden gevonden om hiervan af te w ijken. In de reactie hebben w ij expliciet opgemerkt dat er in de Vijfde nota te weinig aandacht is voor Noord- Hollandnoord. Daarnaast hebben w ij mondeling steeds ingebracht dat de w itte vlek voor dit deel van de provincie een onaanvaardbare optie is. De voorzitter: De stemmingen vinden plaats aan het einde van de vergadering. 14.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake de Regionale ontw ikkelingsm aatschappij Noordzeekanaalgebied; uitbreiding deelname en instelling investeringsfonds (zie bijlage 31).
De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij hebben eigenlijk geen goed w oord over voor dit voorstel. Het is beneden het niveau van GS. Wij zijn tegen mandatering van GS inzake bedragen voor verdere ontw ikkeling. Wij gaan dus niet akkoord met de voordracht. De heer Breunissen (GroenLinks): Voorzitter! In de commissie is gesproken
35
over de mandatering. Op ons verzoek heeft de gedeputeerde toegezegd dat de concrete investeringsvoorstellen altijd de desbetreffende PS-commissie zullen passeren, tenzij er zeer snel gehandeld moet w orden. In dat geval w ordt achteraf verantw oording afgelegd. Als de gedeputeerde dit vandaag herhaalt, kunnen w ij akkoord gaan met het voorstel. De heer Graatsm a (SP): Voorzitter! Wij hebben gelezen dat ABN/A MRO en de Scheepvaart- en industrievereniging ook mee zullen doen. Dat is een reden om vreselijk op te passen. Daarbij komt dat het de bedoeling is, een maatschappij op te richten die in staat is commerciële taken in het kader van het masterplan uit te voeren. Dan gaat bij ons helemaal het licht uit. Wij zullen tegen de voordracht stemmen. De voorzitter: Wij leven in een boze wereld mijnheer Graats ma. De heer Graatsm a (SP): Ja, en w ij w ijzen de boeven w el aan. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Er is geen boze w ereld in het Noordzeekanaalgebied. Daar gaat alles perfect. De heer Graatsm a (SP): Met ABN/A MRO moet je vreselijk op je tellen passen. De voorzitter: Het is duidelijk dat uw opvatting niet de mening van de provincie is. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Ik zit een beetje met de opstelling van de heer Le Belle in mijn maag. De heer Le Belle (D66): De opstelling van D66! De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Het w aren uw woorden. U heeft alleen gezegd dat het nergens op lijkt, maar ik heb niet gehoord w aarom. Ik w il dat trouw ens nu ook niet meer w eten. Ik roep u bepaald niet op om uitgebreid uit te leggen w aarom u de voordracht beneden
14 mei 2001
de maat vindt. Ik neem er kennis van dat u ertegen bent. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat is te gemakkelijk. Het is ook uw taak om te proberen, erachter te komen w at statenleden bedoelen. Misschien heeft de heer Le Belle zich niet goed uitgedrukt. U kunt hem vragen zijn standpunt toe te lichten. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Daar heb ik absoluut geen behoefte aan. Er zijn 79 statenleden die allemaal politiek getraind zijn en zeer bew ust dingen naar voren brengen. Als men geen behoefte heeft om een standpunt te verduidelijken, neem ik daar kennis van. De heer Le Belle (D66): Uit de besluiten komt naar voren dat het college in feite om een vrijbrief vraagt. Wij moeten 15 mln. beschikbaar stellen zonder dat w ij w eten waar het geld voor nodig is. Daarnaast wordt om een mandatering gevraagd. Dat is genoeg voor ons oordeel. Ik hoef niet eens meer een reactie van de gedeputeerde te hebben. Wij zijn tegen het voorstel. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Het is een beetje jammer dat de fractie van D66 afgelopen vrijdag niet in de gelegenheid w as om in de commissievergadering dit standpunt naar voren te brengen. In de commissie is uitgebreid over het mandaat gesproken. Ik heb daar uitgelegd w aarom voor deze constructie is gekozen. Je kunt niet commercieel optreden als je allerlei procedures moet volgen om de staten te raadplegen. Het is de bedoeling dat de ROM snel reageert als er iets te koop komt dat past binnen het herstructureringsbeleid. Als er nieturgente zaken aan de orde zijn, is er geen enkel bezw aar om de commissie te raadplegen. De ROM moet echter op een bepaald moment genadeloos kunnen toeslaan om iets te verw erven. In dat geval zullen w ij achteraf in de commissie verantw oording afleggen. Het is overigens heel gebruikelijk dat banken bij dit soort constructies
36
betrokken zijn. Het is volstrekt begrijpelijk dat de w erkgevers, vertegenw oordigd door de SIV, er ook bij w illen zijn. Ik heb er het volste vertrouwen in dat w ij gezamenlijk de ROM tot een succes zullen maken. Ik deel de angst van de heer Graats ma dus niet.
uitgebreid over gesproken. Ik denk niet dat het nodig is om nader toe te lichten waarom w ij deze aangehouden motie alsnog in stemming w illen brengen.
De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Het is jammer dat w ij vrijdagmorgen door onvoorziene omstandigheden verhinderd waren. Dit punt is echter ook in de commissie FSB besproken. In het verslag van die vergadering is ons standpunt heel duidelijk verw oord. Dat is in de loop van de tijd niet veranderd. Wij hebben destijds gevraagd, het stuk terug te nemen en een kw alitatief beter stuk uit te brengen w aarin een onderbouw ing w ordt gegeven van het bedrag van 15 mln. en van de mandatering. Dat is niet gebeurd en dus blijven w ij bij ons standpunt.
Door de leden Weeda en Le Belle w ordt de volgende motie voorgesteld:
De heer Breunissen (GroenLinks): Voorzitter! De gedeputeerde heeft gezegd dat voorstellen in principe aan de commissie w orden voorgelegd, tenzij er zo snel gehandeld moet w orden dat dit niet mogelijk is. In dat geval vindt bespreking achteraf plaats. Er zal dus altijd verantw oording in de commissie w orden afgelegd. GroenLinks kan akkoord gaan met de voordracht. De heer Graatsm a (SP): Voorzitter! De argeloosheid van de gedeputeerde ten opzichte van zoveel w erkgevers in deze maatschappij verbaast mij. Het voorstel w ordt vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. De fracties van D66 en de SP wordt aantekening verleend dat zij geacht wensen te worden, tegen het voorstel te hebben gestemd. 14a.
Motie Hollands Bloementuin.
De voorzitter: De heer Le Belle heeft schrif telijk aangekondigd, mede namens mevrouw Weeda, een motie in te dienen over Hollands Bloementuin. Ik stel hem daartoe in de gelegenheid. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! In de vorige vergadering hebben w ij hier
14 mei 2001
Motie 14a
Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op maandag 14 mei 2001; gehoord de discussie over de ontw ikkeling van het project Hollands Bloementuin; herinnerend aan één van de uitgangspunten die voor provinciale staten aanleiding zijn gew eest, in te stemmen met het project, namelijk de al veel langer gew enste verplaatsing van bollengebied uit de binnenduinrand; overwegende, dat uitplaatsing van bollenbedrijven uit de Duinzoom onverkort een hoge prioriteit heeft; verzoeken het college van gedeputeerde staten, voor een eventuele toekomstige uitplaatsing van bollenbedrijven ten behoeve van natuur, landschap en recreatie naar de door gedeputeerde staten aan te w ijzen gebieden w aar projectmatige bollenteelt vanuit omgevingsfactoren gezien optimaal kan plaatsvinden, een bedrag van 1,5 mln. te blijven reserveren; spreken uit, dat hier mee het besluit van de staten van 15 november 1999 (nummer 72) is aangepast, en gaan over tot de orde van de dag. De voorzitter: Naar mij blijkt, w ordt deze motie voldoende ondersteund. Mitsdien maakt zij onderw erp van beraadslaging uit. De stemming vindt plaats aan het einde van de vergadering. 15.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
37
a
Afschrift brief van C.T. Schol te Den Helder van 19 maart 2001, aan de leden van de Tw eede Kamer, over maatschappelijke verloedering.
b.
Afschrift brief van het bew onerscollectief Erasmuslaan te Amstelveen van 28 maart 2001, aan gedeputeerde staten, over grondw ateronttrekking.
c.
Afschrift brief van B&W van Zw aag van 4 april 2001, aan gedeputeerde staten, over onveilige spoorw egovergangen.
d.
Afschrift brief van de Stichting vrouwenoverleg Heemskerk van 8 april 2001, aan de provinciale vrouwenraad, over het subsidiebeleid van de overheid t.a.v. vrouwenemancipatie.
e.
Brief van B&W van Beemster van 9 april 2001 met het verzoek adhesie te betuigen aan een door de raad aanvaarde motie over het vaccineren van de gehele veestapel tegen MKZ.
De heer Koetsier (GroenLinks): Voorzitter! Wij w illen graag dat de brief genoemd onder d in de commissie ZWC aan de orde komt. De voorzitter: Dat zal gebeuren. De heer Schipper (CDA): Ik heb een vraag over de brief genoemd onder c. De voorzitter: Dat begrijp ik. De gemeente Zw aag blijkt al geruime tijd niet meer te bestaan. Wij zullen nagaan of die een heel oude brief is of dat het proces van gemeentelijke herindeling zich w ellicht weer in omgekeerde volgorde voltrekt. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): De reactie van het college op de brief genoemd onder e w ijkt verbazend veel af van een antw oord van gedeputeerde Verburg tijdens de vorige PS-vergadering. In antw oord op een vraag van mij heeft hij gezegd dat hij vanw ege
14 mei 2001
de exportbelangen niet bij minister Brinkhorst w ilde pleiten voor inenting van de runderen in Noord- Holland. Nu w ordt geschreven dat dit w el degelijk noodzakelijk is. Hoe standvastig is de heer Verburg? De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): De commissieleden hebben een ambtelijk concept toegestuurd gekregen dat nog niet door GS w as beoordeeld. Inmiddels is er een gew ijzigd concept, waarin w ordt aangesloten op de uitspraken en aangenomen moties in de aprilvergadering van het Comité van de regio's. In dit concept w ordt ook tegemoetgekomen aan de opmer kingen van de staten in april jongstleden. Mijn excuses voor de gang van zaken. Het leek erop dat dit een officiële brief was, maar dat is dus niet het geval. Hij is niet verzonden. Mevrouw Sluiter (D66): Dank voor de aanvullende informatie. Kan de brief ook in de commissie Natuur behandeld w orden? In ieder geval w il ik persoonlijk een afschrif t van de officiële brief van het college. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Die krijgt u. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Misschien kunt u dan ook B&W van Beemster laten w eten dat het slechts om een concept ging. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Wij zullen de geëigende maatregelen nemen. Dit had niet mogen gebeuren. De heer Graatsm a (SP): Voorzitter! Ik begreep uw opmerking over de brief onder c niet. Wat gebeurt daar mee? De voorzitter: Niets. Er staat de gemeente Zw aag, maar dit had de gemeente Zeevang moeten zijn. Wij zullen die beantw oorden, tenzij u w ilt dat hij in de commissie aan de orde komt. Wij stellen voor de brieven b t/m e in handen te stellen van GS ter afdoening, maar ze kunnen ook allemaal in de commissie aan
38
de orde komen. U heeft kennelijk nog niet genoeg w erk. De heer Mooij (VVD): Ik neem aan dat u een grapje maakt. Ik ben daar niet voor. Alleen als er met kracht van argumenten door de staten om gevraagd w ordt, kan een brief ook in de desbetreffende commissie aan de orde komen. Er zijn verschillende discussies geweest over de agenda's van en de w erkdruk in de commissies. Als een statenlid nieuw sgierig is naar de inhoud van een brief, kan deze opgevraagd w orden. De voorzitter: Mijnheer Mooij, ik ben het volstrekt met u eens. Ik w ord echter elke vergadering bij de afhandeling van de ingekomen stukken geconfronteerd met een reeks van verzoeken om behandeling in de commissie. Als men dat w il, dan gebeurt dat, maar dan moet men niet klagen over de w erkdruk. De heer Mooij (VVD): Daarom laat ik ook een tegengeluid horen. De voorzitter: Ik juich het toe dat de voorzitter van het Seniorenconvent van mening is dat dit niet moet gebeuren. De heer Le Belle (D66): Wij w illen deze brieven in de commissie aan de orde hebben om ze te kunnen behandelen en om anderen eventueel spreekrecht te kunnen geven. De gemeente Zeevang vraagt GS om adhesie te betuigen inzake de beveiliging van spoorw egovergangen. Wij zijn benieuw d naar het antw oord van GS. Wij w illen de gelegenheid hebben om hierover te discussiëren. De voorzitter: U w ilt alles bespreken en vervolgens wordt er geklaagd over de werkdruk. De heer Graatsm a (SP): Ik heb er behoefte aan een geluid tegen het tegengeluid te laten horen. Ingezonden brieven zijn heel belangrijk. Als iemand zich al tot de staten w endt, heeft hij recht op een goede behandeling. Het college is niet het enige orgaan dat daarvoor is aangew ezen. Behandeling in de commissie kan helemaal geen kw aad.
14 mei 2001
De heer Mooij (VVD): Dat w il niet nog zeggen dat iets alleen goed w ordt afgedaan als het in een commissie is behandeld. Wij moeten de zaken niet omdraaien. Niemand zegt dat die brieven niet belangrijk zijn, maar statenleden kunnen daar op vele manieren mee omgaan. Ik pleit ervoor om er w at verstandiger mee om te gaan. De heer Graatsm a (SP): Een van de manieren om te w eten te komen w at het antw oord is, is behandeling in de commissie. De voorzitter: Dat is een ernstig misverstand. U kunt dit rustig overlaten aan GS en vragen om een afschrift van het antw oord. Naar aanleiding daarvan kunt u er hier eventueel op terugkomen. Als deze brieven in de commissies w orden geagendeerd, zijn het allemaal bespreekpunten. Bij dezen is besloten dat de brieven b t/m e in de desbetreffende commissies aan de orde komen. De heer Mooij en ik zijn het volstrekt eens dat de staten hier terughoudend in moeten zijn, al was het maar om zich tot de hoofdlijnen te kunnen beperken. De heer Graatsm a (SP): Die vlieger gaat niet op. Ruim een jaar geleden heb ik enkele keren om de antw oorden gevraagd. Toen riep u: als ik ze u toestuur, moet ik ze alle leden toesturen, dus w eet wat u vraagt. De voorzitter: Die vlieger gaat ook niet op. De brief onder a w ordt voor kennisgeving aangenomen. Aan de orde is de gezamenlijke behandeling van: 8a. Voorjaarsbericht 2001, inclusief FINH-projecten en de eerste begrotingswijziging 2001 (zie bijlage 34); 8b. Actualisering Provinciaal Meerjarenfonds Infrastructuur (PMI) 2001-2005 (zie bijlage 29);
39
8c. 9.
Kw artaalrapportages Voorjaar 2001 (zie bijlage 36); Beleidsdebat: hoofdlijnen van het (financiële) beleid in 2002.
Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): Voorzitter! Wij hebben dit jaar besloten, ons niet bezig te houden met de jaarrekening zoals w ij verleden jaar gedaan hebben, maar ons meer te richten op de toekomst, dus op het voorjaarsbericht. Wij zijn het overigens niet eens met de juichende w oorden in het jaarsverslag over "Beter zichtbaar, zichtbaar beter". Dat zijn niet de w oorden van GroenLinks. In een ander verband zullen w ij hierop terugkomen. Net als vorig jaar w erd in de commissie FSB forse kritiek geuit op het voorjaarsbericht. Een aantal FINHprojecten stuit op bezw aren en de commissie adviseerde het college om er enkele terug te nemen, zoals het ACBterrein en de landinrichting. In de voordracht wordt wel enige reactie op de kritiek gegeven, maar de voorstellen worden ongew ijzigd gehandhaafd. Dat is onbegrijpelijk. Wij rekenen erop dat op de bezw aren opnieuw wordt ingegaan. Ik heb overigens vorig jaar ook een dergelijke opmerking gemaakt en toen is er w einig over gezegd. GroenLinks is tegen het FINHproject van 50 mln. voor de N9. Het is een rijksw eg die dus met geld van het rijk onderhouden en eventueel verbeterd moet worden. Wij zien ook niets in de voorgestelde omleggingen. Ze tasten het landschap aan en zelfs de direct betrokken gemeenten zijn tegen de plannen. Kortom, dit geld kan aan betere zaken besteed w orden. Er zal straks een motie met een beter plan w orden ingediend. De projecten in landinrichtingsgebieden zijn ons grotendeels zeer sympathiek. Enkele kunnen echter op een andere manier gefinancierd w orden. Bovendien hebben wij er moeite mee dat er een fonds binnen een fonds wordt gecreëerd. Als w ij dat willen, kunnen w ij daarover praten, maar niet op deze manier. Voor het FINH gelden andere afspraken.
14 mei 2001
In het voorjaarsbericht w ordt een aantal kosten voor noodzakelijke bijstellingen opgesomd vanw ege niet te beïnvloeden ontw ikkelingen. Loon- en prijsstijgingen zijn inderdaad nauw elijks door de provincie te beïnvloeden, maar ze zijn w el te voorzien. Als deze elementen niet in de begroting verw erkt kunnen worden, moeten er stelposten ter zake worden opgenomen. Er vindt een areaalcorrectie plaats in verband met de provinciale w egen. Ook dat had voorzien kunnen en moeten worden. Wegen komen niet zomaar uit de lucht vallen. Het opstellen van de plannen voor aanleg en verbetering kost de nodige tijd. Al die posten hadden bij de vaststelling van de begroting aan de orde moeten komen en niet bij het voorjaarsbericht. Wij hebben w el eens het gevoel dat het voorjaarsbericht w ordt gebruikt om een aantal extra kosten in hapklare brokken op te dienen. Daardoor w ordt de staten de mogelijkheid ontnomen om bij de vaststelling van de begroting de juiste afwegingen te maken. Daar mee w ordt het budgetrecht van de staten ondergraven. Bovendien w orden de staten voor het blok gezet. In het voorjaarsbericht w ordt een aantal zaken opgesomd die ook de volgende jaren een structureel beslag op de financiële ruimte leggen. Er w ordt aangegeven dat daardoor de Jaarrekening 2000 en de daarop volgende begrotingen 2002 en 2003 niet sluitend zullen zijn. Voor de jaren dat het college er nog zit, is een creatieve manier gevonden om die tekorten te dekken. Het gebruik van het gunstige resultaat over 2000 zouden w ij kunnen billijken. De forse storting uit het Egalisatiefonds die het college in het daaropvolgende jaar w il gebruiken, is een vreemde constructie. Kennelijk denkt het college: na ons de zondvloed. Voor de jaren na 2003 is ook structurele dekking nodig. Het is heel vreemd dat het egalisatiefonds - w ij w aren tegen de instelling daarvan - dat dient om schommelingen in de opbrengst van de opcenten op de motorrijtuigenbelasting en de uitkering uit het Provinciefonds op te vangen, nu w ordt ingezet om tekorten te dekken. In de commissie is hierover een felle discussie tussen VVD en PvdA
40
ontstaan. Ik ben heel benieuw d of deze vandaag w ordt voortgezet. In het voorjaarsbericht is niet het onderw erp terug te vinden w aar wij in de commissie Wegen, Verkeer en Vervoer uitgebreid over gesproken hebben, namelijk de uitbreiding van de formatie. Het is duidelijk dat er formatieplaatsen ontbreken ten aanzien van fietspaden en openbaar vervoer. Ook op dit punt w ordt straks een motie ingediend. Wij hebben aanmerkingen op het voorjaarsbericht en de daarmee verbonden FINH-projecten. De manier waarop het college zonder blikken of blozen de staten voorstelt, genoegen te nemen met tekorten in 2001, 2002 en 2003 kan niet op onze steun rekenen. Wij wachten in spanning de reactie van het college hierop af. Tot slot maak ik het college een compliment. De kw artaalrapportages laten zien hoe het w el kan. Als de financiële rapportages hier ingeschoven kunnen worden, beschikken de staten de komende jaren over een overzichtelijk stuk, w aarmee zij voortdurend op de hoogte kunnen blijven van de stand van zaken. Op grond hiervan kan het beleid van het college voortdurend bijgestuurd worden. Voorzitter: Verburg De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Ik heb gisteren in het gebied bij De Stolpe gew andeld. Het is een fraai cultuurhistorisch landschap. Ik was in gezelschap van een kenner van het gebied die mij van alles erover kon vertellen. Er valt daar nog heel w at te genieten ondanks het nogal explosief oprukkende bloembollenareaal. Uiterlijk is dit oogverbindend, maar inner lijk enigszins giftig. Met het nieuw e tracé van de N9 wordt dit landschap gedevalueerd en krijgt ook het openbaar vervoer minder perspectief. Opnieuw krijgt het autoverkeer ruim baan. De besteding van deze FINH-gelden acht ik dan ook verkeerd. Ik ben blij met de verbindingszones in het Amstelmeergebied, de zogenaamde stepping stones voor w aterw ezens. Deze moerasjes bevorderen w aarschijnlijk de
14 mei 2001
terugkeer van de otter. Dat project is ons uit het hart gegrepen. Er is 12 mln. uitgetrokken voor landinrichting en dat is relatief een flink bedrag. Kunnen in de toekomst landinrichtingsprojecten w orden gecombineerd met uitbreiding van de biologische landbouw ? De biologische landbouw kan zelfs tot doelstelling van de landinrichting verheven w orden. De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Voorzitter! Ik maak een enkele opmerking over het voorjaarsbericht. Mijn spreektijd van 9,5 minuut dw ingt tot beperking. Het college begint het voorjaarsbericht met te wijzen op de strikte begrotingsdiscipline waartoe vorig jaar is besloten. Eenmaal per jaar is er ruimte voor nieuw beleid, al dan niet gecombineerd met PM-posten. Dat is een goede ontw ikkeling, maar toch. Wij zien ook, w aarschijnlijk als gevolg van financieel uitbundige jaren voor de provincie, dat na de verw erking van wijzigingen in de begroting er tekorten optreden voor de komende drie jaar, gemiddeld 20 mln. per jaar. Geen nood, zou ik denken. Op basis van de strikte begrotingsdiscipline had ik bezuinigingsvoorstellen verw acht waarmee de begroting w eer sluitend zou worden. Wat gebeurt er? Op grond van een niet onaardige verhandeling over niet gew enste fluctuaties in de hoogte van de opcenten w ordt zo maar even 44 mln. overgeheveld van de egalisatiereserve naar de saldireserve en de begroting is weer sluitend voor de komende jaren. Het is duidelijk dat het college kiest voor een genuanceerde toepassing van strikte begrotingsdiscipline. Ik heb er geen behoefte aan, die verder uit te diepen. Ik neem echter aan dat het college het kan billijken dat ook ik eenmalig voor een miniem bedrag gebruikmaak van de creatieve manier van omgaan met de egalisatiereserve. In de vergadering van de commissie ZWC van vorige w eek is uitgebreid gesproken over een gerechtvaardigde eenmalige subsidie van 1,4 ton voor de Samenw erkende ouderenbonden Noord- Holland. Later wordt er mede namens mijn fractie een motie op dit punt ingediend. Mocht het problemen opleveren om geld daarvoor
41
vrij te maken, dan stel ik voor dit relatief zeer geringe bedrag uit de genoemde 44 mln. te halen. Dat moet naar mijn mening lukken. Met de voorgestelde FINHprojecten voor in totaal 100 mln. kan ik akkoord gaan. Ik kan echter alleen akkoord gaan met de voorw aardelijke beschikbaarstelling van de FINH-subsidie voor de herstructurering van het ACBterrein, in verband met een onderzoek naar oneerlijke concurrentie, en de HIPregeling als dit project, inclusief het onderzoeksresultaat, w eer een normale behandeling in de commissie kr ijgt. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij moeten onze inbreng, gelet op onze spreektijd, sterk beperken. De kw artaaloverzichten zijn over het algemeen goed, maar er zijn toch nog enkele gaten. Soms kun je de opmerking "niet uitgew erkt" lezen en er is ook een afdeling die w el w at heeft ingestuurd, maar w aar je niet veel w ijzer van w ordt. Wij suggereren in het kader van de meer jarenuitgaven om op w egen waar geen ruimte is voor fietspaden fietsstroken aan te leggen. De belangrijkste onderdelen van de voorjaarsnota zijn de FINH-projecten. Het klinkt w at hard, maar w ij vinden toch dat ze als los zand uit de lucht komen vallen en dat ze via een "stoffer-en-blik"-beleid zoals Els Berman altijd zegt - bij elkaar worden gerommeld. De criteria kunnen op meer manieren uitgew erkt worden en er wordt ook een eigen interpretatie aan het begrip "uitvoeringsgereed" gegeven. In het overzicht van de jaarrekening is het college hierover zeer duidelijk. Er moet een begin gemaakt w orden met de uitvoering. Dit betekent naar onze mening dat alles planologisch geregeld moet zijn en dat er geen milieutechnische bezw aren meer zijn, zodat er alleen nog een financiële duw van de provincie nodig is om tot uitvoering te komen. Eigenlijk is er maar één project dat zo gestart kan worden en dat is de voorfinanciering van de aankopen voor de provinciale ecologische hoofdstructuurverbindingen. Het is dan ook vreemd dat nu juist ten aanzien daarvan w ordt gesteld dat met het voorstel aan de staten tot het najaar w ordt
14 mei 2001
gew acht. Blijkens het goede provinciaal verkeers- en vervoersplan "Knopen doorhakken" moet men al in 2010 met de PEHS groene verbindingen klaar zijn, terw ijl de rijksoverheid 2018 als streefjaar heeft en de provincie Zuid-Holland 2013. Het is zeker een nobel streven. Wij stellen voor om hiervoor 50 mln. te reserveren om enigszins in evenw icht te komen met de honderden miljoenen die het college nog in onverw armd asfalt in Noord- Holland w il steken. Overigens steunen w ij die projecten van harte als het college alsnog 50 mln. w il investeren in goed openbaar vervoer ten behoeve van het behoud van de leefbaarheid op het platteland. Wij vragen hier 50 mln. voor omdat het college ook 50 mln. w il steken in de N9, overigens zonder dat de fuiken bij Koedijk en Den Helder w orden verbreed. Wat schieten w ij er eigenlijk mee op? Waar blijft het geld van de bedrijven en de kamer van koophandel? Het college is er al 2,5 jaar over bezig. Nu schijnt de burgemeester van Den Helder te zijn ingeschakeld. Wij horen graag dat het college toch al minstens 5 mln. van de bedrijven toegezegd heeft gekregen. Wij houden het college voor dat de omleiding bij Schoorldam alleen al 56 mln. kost. Dit betreft een project dat op 6 meter boven de grond uitgevoerd w ordt. Inmiddels w ordt er toch weer gedacht aan een halfverdiepte oplossing. Dit is ook een alternatief van de nieuw e gemeente Bergen. U begrijpt: het project is bij lange na nog niet uitvoeringsgereed. Er moet nog een w ijziging van de trajectnota komen, het bestemmingsplan is nog niet klaar, er is geen streekplanvoorziening en er zijn geen bijdragen. Ik stel dit tegenover de heilloze aantasting van een prachtig provinciaal landschap. Onze conclusie geldt ook de andere projecten, zoals het containerproject Beverw ijk, de miljoenen voor landinrichtingsprojecten, de wijksteunpunten en het Geestmerambacht. Ons standpunt is dat wij tot het najaar moeten w achten tot deze projecten nader zijn uitgew erkt. Dan is ook het rapport van de commissie Beleidsevaluatie uitgekomen. Daarnaast zou een aantal projecten gew oon in de jaar lijkse
42
begrotingsposten moeten w orden opgenomen. Alle landinrichtingsprojecten zullen ter informatie apart aan de commissie ELE w orden gezonden. Deze mededeling interesseert ons eigenlijk geen snars. Wij w illen alleen dat deze commissie adviseert. Zij kan niet besluiten over dit soort projecten. Voorzitter: Van Kemenade De heer Mooij (VVD): Voorzitter! Namens de VVD-fractie heb ik de afgelopen jaren bij de algemene beschouw ingen en ook bij het meidebat naar voren gebracht w at voor ons de belangrijkste uitgangspunten zijn voor het provinciaal beleid. De voorstellen die het college op tafel heeft gelegd, brengen mij tot de conclusie dat deze behoorlijk voldoen aan onze uitgangspunten. Over het algemeen zijn wij er dan ook buitengew oon tevreden mee. Wij hebben uitgesproken dat NoordHolland een investerende provincie moet zijn, die zich vooral moet r ichten op de taken die zij vanouds heeft, w aar zij goed in is en die de herkenbaarheid bij de burgers bevorderen. Veel van de voorstellen voldoen aan die uitgangspunten. Het instemmen met de voorstellen vraagt de nodige financiële middelen. Wij schromen in dat opzicht niet, maar ik heb er toch behoefte aan terug te komen op een punt dat vorig jaar voor onze fractie van groot belang w as en dat ook dit jaar is, namelijk de discipline op financieel terrein. Er is het afgelopen jaar een aantal voorstellen ter verbetering gedaan. Die hebben w ij met genoegen ontvangen. De VVD vindt echter dat er w el enige opmerkingen te maken zijn bij sommige dekkingsvoorstellen. In de kaderbrief is aangegeven op w elke w ijze de uitgaven voor de volgende jaren geregeld moeten worden. Wij zijn van mening dat dekking in de eerste plaats gevonden moet w orden binnen de begroting van de beleidsterreinen w aar zich tekorten voordoen. Dit kan door te bezuinigen of door het inboeken van extra inkomsten. Pas in laatste instantie, als het echt niet anders kan, mag er een beroep op andere middelen w orden gedaan. Ik krijg hier graag een duidelijke reactie van het
14 mei 2001
college op, w ant uit de kaderbrief krijg ik de indruk dat daar iets te gemakkelijk mee omgegaan w ordt. Over de opcenten op de motorrijtuigenbelasting zijn het afgelopen jaar duidelijke afspraken gemaakt. In grote lijnen w orden die ook gehandhaafd. Na zorgvuldige bestudering steunen w ij de opvatting dat het hanteren van een andere systematiek niet voor de hand ligt, gezien de schommelingen in de teruggaven die zich dan zouden voordoen. Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): In de commissie hebben w ij iets anders van de VVD gehoord. Daar w erd opgemerkt dat dit onterecht w as. De heer Mooij (VVD): Ik heb de notulen erop nagelezen en ik heb mij van de gang van zaken op de hoogte laten stellen door het fractielid dat deze vergadering heeft bijgew oond. Met het oog op de noodzaak van de financiële discipline is deze discussie terecht in de commissie gevoerd. Het college heeft op bevredigende w ijze op de vragen gereageerd. Daar komt bij dat ons uitgangspunt een betrouw baar en goed financieel beleid is. Het besturen van de provincie omvat natuurlijk meer dan alleen het financiële beleid. Daarvoor is geld nodig en dat moet steeds afgew ogen worden tegen het betrouw bare financiële beleid. Ik vind dat het college dit op een goede w ijze doet. Na de discussie in de fractie zijn w ij tot de conclusie gekomen dat het college ter zake van de motorrijtuigenbelasting een afgew ogen voorstel heeft gedaan. Wij stemmen daar dan ook mee in. Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): Dus de egalisatiereserve kan in voorkomende gevallen gebruikt w orden als dekking voor tekorten op de begroting. De heer Mooij (VVD): Daar heb ik zojuist een vraag aan het college over gesteld. Dat vinden w ij in principe namelijk niet. Dat moet op een andere manier w orden opgelost. Daarom leg ik er nog meer dan vorig jaar de nadruk op dat ik verw acht dat het college dan dekkingsvoorstellen doet die gebaseerd zijn op bezuinigingen. De
43
heroverweging van bepaalde zaken moet iets op kunnen leveren. Het is ook mogelijk dat extra inkomsten ter dekking worden aangew end. Ik w acht het antw oord van het college op dit punt af. Ik heb ook verw ezen naar de kaderbrief die de indruk kan w ekken dat dit allemaal niet hoeft. De heer Van der Paard (PvdA): Dit is geen antw oord op de vraag van mevrouw Beens. De saldireserve w ordt gebruikt om geld even te stallen en dat is geen post waarop je kunt bezuinigen. De heer Mooij (VVD): Ik hoop dat het antw oord van het college straks duidelijkheid zal verschaffen. Er w ordt een groot aantal FINHprojecten voorgesteld. Sommige daarvan vragen een korte nadere beschouw ing. Van één project zien w ij de noodzaak op dit moment niet in en dat is de fietstunnel bij Naarden. Wij vinden een veilige fietsverbinding daar zeker van belang, maar w ij hebben sterk de indruk dat de gekozen plaats w einig gelukkig is. Wil het college alternatieven laten onderzoeken? Ik vraag dit mede naar aanleiding van geluiden uit de omgeving. Wij w aarderen de inspanningen van het college voor het realiseren van fietsverbindingen over lange afstanden. Alleen kan dit project beter op een andere plaats uitgevoerd worden. De heer Bozelie (GroenLinks): Het gaat de VVD dus alleen om de plek en niet om het idee. De heer Mooij (VVD): Dat heb ik zojuist duidelijk gezegd. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik constateer alleen dat u zich met de uitvoering bemoeit. Ik denk dat u dit het beste aan het college en het ambtelijk apparaat kunt overlaten. Uw taak is na te gaan of het project aan de criteria voldoet en of de financiën op orde zijn. U heeft toch altijd zoveel vertrouw en in het college? De heer Mooij (VVD): Ik bemoei mij niet met de uitvoering. Wij stellen voorop dat
14 mei 2001
wij een goede verbinding op prijs stellen. Of dat een tunnel moet zijn en of die op deze plaats moet komen, vragen w ij ons af. Ik heb w el vertrouwen in het college, maar niet absoluut. Zoals u w eet, hebben de liberalen zich altijd tegen het absolutis me verzet. Het zonneboilerproject in Haarlem is op zichzelf buitengew oon nuttig. Een waarschuwing is echter wel op haar plaats. Als w ij op deze voet gelden blijven besteden met een betrekkelijk ger ing rendement aan beperking van de CO2uitstoot, stranden w ij ver voor w ij het doel bereikt hebben. Er kunnen niet meer van dergelijke projecten volgen. Wij w illen w el investeren in maatregelen op dit gebied, maar het rendement is minimaal en dat brengt ons niet dichter bij onze doelstelling. De heer Bozelie (GroenLinks): Dit moet ook gezien w orden als een voorbeeldproject. Op de klimaatconferentie in Kyoto is een doelstelling aan CO2-reductie overeengekomen. Daarop gelet, is elke maatregel meegenomen, ook al is zij economisch niet rendabel. Dat bezw aar moet u maar even in de liberale ijskast plaatsen. De heer Mooij (VVD): Ik bedoelde niet dat het project economisch rendabel moet zijn. Ik constateer dat als w ij op deze voet doorgaan, de gereserveerde gelden bij lange na niet voldoende zijn om de doelstelling te halen. Ik ben altijd voor goed voorbereide experimenten, zeker als die kunnen helpen bij het realiseren van de doelstelling. Daar heb ik op zichzelf helemaal geen bezw aar tegen. De heer Bozelie (GroenLinks): Uw argumenten gelden dan ook voor de Stad van de zon in Heerhugow aard. Naar mijn mening moeten w ij dergelijke projecten niet op die manier benaderen. De heer Mooij (VVD): Hoe dan? De heer Bozelie (GroenLinks): Het gebruik van zonneboilers moet zoveel mogelijk gestimuleerd w orden. Daardoor zal de vraag stijgen. Ik w il ter promotie
44
hiervan zoveel mogelijk positieve geluiden hierover in de staten laten horen. De heer Mooij (VVD): U heeft toch ook ingestemd met de te realiseren reductie? De heer Bozelie (GroenLinks): Vanzelfsprekend. De heer Mooij (VVD): Wij moeten proberen om dat doel zoveel mogelijk te benaderen. Je kunt w el een aantal van dit soort projecten financieren in de hoop dat er een voorbeeldw erking van uitgaat, maar niet te veel, w ant dan haal je het doel niet. De heer Bozelie (GroenLinks): Wij moeten gezamenlijk proberen om projecten te vinden w aarmee de doelen eerder verwezenlijkt zullen w orden. Misschien kunnen w ij daar een substantieel deel van de UNA-gelden voor reserveren. Ik begrijp dat ik in dat opzicht op uw steun kan rekenen. De heer Mooij (VVD): Dat kan een interessante discussie worden. De heer Zoon heeft in het verleden al een aantal suggesties gedaan. Gezamenlijk moeten wij een heel eind kunnen komen, met zo weinig mogelijk geld. Dat is namelijk het aantrekkelijke: zoveel mogelijk bereiken met zo w einig mogelijk middelen. De heer Van Ruller (CDA): Het CDA heeft er altijd op gew ezen dat er niet alleen naar de reductie van CO2 gekeken moet worden, maar ook naar de maatschappelijke effecten die het gebruik van alternatieve energie heeft. Schaalverkleining, dus het mogelijk maken dat gezinnen in hun eigen energie kunnen voorzien, heeft een enorm effect op de zelfwerkzaamheid. De heer Mooij (VVD): Daar ben ik zeker een groot voorstander van. Het zal u niet verbazen dat ik vanaf het begin bij dit project betrokken ben gew eest. Desalniettemin moeten w ij onze doelstelling goed in de gaten houden. De heer Van Ruller (CDA): U moet die doelstellingen verbreden.
14 mei 2001
De heer Mooij (VVD): Ik blijf w el zakelijk. Wij hebben duidelijk gekw antif iceerd hoeveel reductie w ij w illen realiseren. Dat is ons primaire milieudoel en daar moeten wij op inzetten. De heer Van Ruller (CDA): U heeft gelijk als het alleen de reductie van CO2 betreft. Er zijn echter veel meer en belangrijker doelen in de sfeer van alternatieve energie. De heer Mooij (VVD): Dat w as voor ons uiteindelijk ook de reden om met dit project in te stemmen. De heer Le Belle (D66): Ik vind het jammer dat de heer Mooij juist dit project neemt om zijn w aarschuw ing te laten horen. Bij dit onderw erp hoort ook passie, emotie. De EU, NOV EM, de gemeente Haarlem en de betrokken woningbouw corporaties dragen allemaal bij. Een voorw aarde is dat de provincie pas FINH- middelen beschikbaar stelt als de andere instanties hun bijdrage hebben geleverd. Er is brede steun voor dit project, niet alleen van de instellingen, maar ook van burgers in Noord-Holland. Als de heer Mooij dat in ogenschouw neemt, laat hij zich misschien veel positiever uit over zonne-energie. De heer Mooij (VVD): Daar ben ik op zichzelf zeer positief over. Daar gaat de discussie ook niet over. Ik blijf van mening dat w ij de verhouding tussen doel en middelen heel kritisch in het oog moeten blijven houden. Het is prima dat emoties een rol spelen, maar ook bij het milieubeleid moet het rendement in de gaten gehouden w orden. Het is buitengew oon belangrijk dat de doelstellingen gehaald w orden. Ik kom op het openbaar vervoer en de bereikbaarheid. Dit provinciale beleid heeft direct gevolgen voor de burger. Onze fractie heeft grote waardering voor het feit dat er zoveel beleid uitgevoerd wordt. Er w ordt terecht zeer veel aandacht besteed aan w egen en aan openbaar vervoer. Er komen nog zeer belangrijke ontw ikkelingen op ons af. Het provinciebestuur zal een aantal ingew ikkelde zaken moeten overnemen.
45
Wij vinden dat de ambtelijke ondersteuning hier mee gelijke tred moet houden. In de nabije toekomst is veel deskundigheid nodig, met name met het oog op de regiefunctie. Er zijn al enkele maatregelen ter zake genomen, maar w ij denken dat er nog iets meer zal moeten gebeuren. Ik dien straks mede namens PvdA, CDA, D66 en GroenLinks een amendement op dit punt in. Ten aanzien van de containerterminal in Beverw ijk moet een aantal zaken w orden opgelost alvorens duidelijk kan w orden of de provincie daaraan een bijdrage moet leveren. Als de staten een uitspraak doen, dan doen zij dat onder deze voorw aarde. De provincie zal in toenemende mate met het belang van w ater geconfronteerd worden. De gedeputeerde verricht goed w erk. Mensen hebben van zeer nabij met w ater te maken. Hier in de omgeving leidt de zogenaamde "nattevoeten"-problematiek tot veel commotie. Over de oorzaken daarvan lijkt in ieder geval onder de bevolking nog geen eenstemmigheid te heersen. Velen zijn van mening dat de w ateroverlast vooral te wijten is aan het minder onttrekken van water aan de duinen, terw ijl veel deskundigen opperen dat de grote neerslag van de laatste jaren de oorzaak is. Die discussie heeft alles te maken met de vraag w ie er voor de kosten opdraait. Veel particulieren komen in grote problemen als zij voortdurend met wateroverlast te kampen hebben. Wij stellen het daarom buitengew oon op prijs dat het college een fonds in het leven heeft geroepen w aarmee een aantal problemen opgelost kan w orden. Ik teken hierbij overigens aan dat niet de provincie verantw oordelijk is voor het ontstaan van al deze problemen. Gelet op het uitgangspunt dat w ij naar de burger toe moeten, onze compassie met de lasten van die burger en onze traditionele taak op dit terrein, is dit een goed initiatief. Hierover is ook een mooie krant uitgegeven. Ik zou zeggen: ga zo door ! Wij moeten er ook in deze periode voor proberen te zorgen dat bij de meest betrokkenen duidelijkheid komt over hetgeen er gedaan zal w orden aan de wateroverlast.
14 mei 2001
De volgende decennia moet een aantal ingrijpende beslissingen genomen worden in verband met de functie van water in onze provincie, zoals over de berging en over de kustverdediging. Het college vraagt terecht hiervoor middelen ter beschikking te stellen. De provincie is goed in de traditionele taken en ten behoeve van de burger moet zij zich daar ook op blijven richten. Vorig jaar is er een discussie gew eest over de criteria voor de besteding van de UNA-gelden. Wij hebben toen onder andere gevraagd of het mogelijk was om met een revolving fund te w erken. Tot mijn genoegen heeft het college zich gehouden aan zijn belofte om dit nader uit te w erken. Mijns inziens is een aantal uitgangspunten geformuleerd die bij het beoordelen van de projecten een belangrijke rol kunnen en moeten spelen. Het college heeft uitspraken gedaan over de selectie van projecten uit de aan de staten toegestuurde lijst. De VVD heeft gepleit voor grote projecten van blijvende betekenis, met name gericht op de bevordering van de bereikbaarheid. Daarbij zijn w ij ons er uiteraard van bew ust dat er ook een redelijk afgew ogen keuze gemaakt moet w orden binnen de projecten. Het voorstel voldoet aan die uitgangspunten. Om een echte keuze te kunnen maken, liggen er nog onvoldoende gegevens op tafel. Wij kunnen ons vinden in de richting die w ordt aangegeven, maar wij verwachten dat er bij de begrotingsbehandeling in november nader uitgew erkte voorstellen w orden gedaan die de staten dan kunnen beoordelen. De heer Le Belle (D66): Geldt dit ook voor de provinciale ecologische hoofdstructuur of w ilt u daarmee voortvarend aan de gang gaan? De heer Mooij (VVD): Hetgeen ik gezegd heb, geldt in principe voor alle projecten die op het lijstje staan. In november moeten de staten aan de hand van een nadere uitw erking een oordeel kunnen vellen. Amendement 8a-1
46
Door de leden Humalda-Blok, M.A. de Jong, Beemsterboer, Le Belle en BeensJansen w ordt het volgende amendement voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001; gehoord de discussie met betrekking tot de voordracht Voorjaarsbericht 2001; overwegende, dat - de provincie op het gebied van verkeer en vervoer hoge ambities heeft; - er op dit gebied in de komende jaren veel dossiers liggen; - de nieuw e rol en nieuw e werkw ijze van de provincie (regie, initiërend, op de burger betrokken) op dit gebied duidelijk zichtbaar w ordt en (veel) meer ambtelijke inzet zal eisen; - tijdens de bespreking van de begroting 2001 in de commissie WVV aan de gedeputeerde Verkeer en Vervoer is gevraagd bij het voorjaarsbericht met voorstellen te komen voor vergroting van de ambtelijke capaciteit in verband met hoge ambities, nieuw e rol et cetera; van mening, dat - uit de notitie "ontw ikkeling formatie bureau Verkeer en Vervoer" duidelijk is gew orden, dat voor 2001 respectievelijk 2002 een structurele uitbreiding van de formatie van het bureau Verkeer en Vervoer met 9 FTE respectievelijk 4,9 FTE noodzakelijk is; - de financiële middelen voor structurele uitbreiding met 9 FTE via het Voorjaarsbericht 2001 in de begroting (structureel) verwerkt dienen te w orden; - de afweging omtrent de financiële gevolgen met betrekking tot de structurele uitbreiding van de formatie van het bureau Verkeer en Vervoer voor 2002 met nog eens 4,9 FTE in het kader van de begroting 2002 dient plaats te vinden; besluiten, het Voorjaarsbericht 2001 aan te vullen door expliciet op te nemen, 1. dat de structurele uitbreiding van 9 FTE voor het bureau Verkeer en Vervoer jaarschijf 2001 (met ingang van oktober 2001) ad ƒ 350.000,-- zal w orden
14 mei 2001
gefinancierd ten laste van de post "algemene reserve"; 2. het college van gedeputeerde staten te verzoeken de financiering van de structurele uitbreiding van 9 FTE voor het bureau Verkeer en Vervoer met ingang van 2002 ad ƒ1.372.000,-- (prijspeil 2001) te regelen bij de begroting 2002. Dit amendement, dat door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdien onderw erp van beraadslaging uit. De heer Graatsm a (SP): Voorzitter! De titel van het jaarverslag "Beter zichtbaar, zichtbaar beter" ronkt volgens ons. Dat is al erg genoeg. Met zo’n tit el loop je het risico dat men dat gaat testen. Daarvoor hebben w ij een doodsimpel punt als de ingekomen stukken uitgekozen. Wij hebben dat een jaar of tw ee aangezien. Het maakt niet uit of de brieven afkomstig zijn van een burger of van een gemeente. Het is vandaag ook w eer raak. Er staan brieven op de agenda die zes of zeven weken geleden verstuurd zijn. De staten kunnen daar pas na w eken - en straks met het zomerreces na maanden - kennis van nemen. Dat is voor ons niet meer voldoende. Wij hebben het reglement erop nagelezen en daar staat niets in dat het college belet, aan de volgende vraag tegemoet te komen. Wij w illen snel op een ingekomen stuk kunnen reageren. Zodra een brief bij de provincie binnenkomt, moet hij onverw ijld w orden doorgezonden naar de leden. Het kan zijn dat andere leden dat niet nodig vinden, maar de SPfractie heeft het recht meteen kennis te kunnen nemen van een ingezonden stuk. In het reglement staat w el iets over ingekomen stukken die niet terstond in de vergadering van provinciale staten aan de orde w orden gesteld. De commissaris doet daar dan in de eerstvolgende vergadering mededeling van. Dat gebeurt volgens mij zelden of nooit. De commissaris kan heel goed regelen dat w ij gebruik kunnen maken van het recht om terstond kennis te kunnen nemen van een ingekomen stuk. Naar aanleiding van het stuk over de potentiële UNA-projecten moeten w ij beoordelen of een revolving fund een goede methode is. Ik heb begrepen dat dit
47
een soort financieel perpetuum mobile is of anders een soort draaideurconstructie. In dit stuk staan enkele rare dingen. Deze uitvinding is uit A merika komen overwaaien. Er w ordt zoveel reclame voor gemaakt dat het bijna verdacht is. Er w ordt alleen een eenzijdig hoeraverhaal gehouden over deze Amerikaanse methode van kredietverlening. Er is kennelijk niet nagegaan of er w ellicht ook nadelen aan verbonden zijn. Alle kredietvoorstellen zijn duidelijk PPSconstructies. Alleen al om die reden kunnen w ij daar niet mee akkoord gaan. Onder het hoofdstukje "deelnemingen" staat de volgende passage die bijna zielig van onnozelheid is. "Op langere termijn kan verkoop van het aandeel in onderneming winst opleveren". Het is leuk dat men juist in deze tijd met dit soort argumenten komt. Op dit moment levert de verkoop van aandelen alleen maar fantastische verliezen op. Als dat de bedoeling is van het investeren met gemeenschapsgeld, hoeft het voor ons niet. Een heel belangrijke keuze ontbreekt, namelijk de mogelijkheid om ook provinciale bedrijven op te zetten. Ik weet wel dat het opzetten van democratisch beheerde bedrijven tegenw oordig vloeken in de kerk is, maar alleen al omw ille van de volledigheid moet deze optie ook vermeld w orden. Wij adviseren het college ten stelligste om een provinciaal openbaarvervoerbedrijf op te richten. Wij zien nu al dat het donderen is met de NS, terw ijl die nog niet eens geprivatiseerd zijn. Straks mag de provincie over veel onderdelen van het openbaar vervoer de regie voeren. De prestaties van Connexxion laten op veel punten zeer te w ensen over. Daar kan het college niets aan doen en al evenmin aan de prestaties van de NS. Met een provinciaal bedrijf kunnen w ij ontkomen aan de zw eep van de markt en tevens zijn wij een stap verder in het vestigen van de macht van democratisch gecontroleerde organen. De heer Mooij (VVD): Op w elk punt zijn wij dan verder?
14 mei 2001
De heer Graatsm a (SP): Ik verw ijs naar hetgeen de heer Zegering Hadders heeft gezegd in de laatstgehouden vergadering van de commissie FSB. Hij adviseert, niet verder te gaan met w egen. Dat advies is duidelijk in de w ind geslagen. Hij bepleitte het geld in het openbaar vervoer te stoppen. Dat moet je dan zodanig doen dat maximale zeggenschap gegarandeerd is. Dat kan via een provinciaal vervoerbedrijf, waarin vormen van dit vervoer zijn ondergebracht. Daarmee kun je de nadelen van de zw eep van de markt, waar alleen het geld telt, ondervangen. De heer Mooij (VVD): Waarom zou zo'n bedrijf beter functioneren? Ik verw ijs hierbij naar de vroegere NS. De heer Graatsm a (SP): U kunt heel simpel een vergelijking maken tussen de wijze w aarop de NS nog niet zo lang geleden functioneerde en de manier waarop het nu gaat. Daar hoef ik verder niets over te vertellen. De heer Mooij (VVD): Dat moet u w el. Daarbij moet u ingaan op de verhouding tussen het aantal reizigers, het aantal treinstellen, het aantal zitplaatsen, de extra kosten enzovoorts. De heer Graatsm a (SP): Alleen over de prijzen van de kaartjes heeft de overheid niets meer te vertellen. De heer Mooij (VVD): U geeft geen antw oord op mijn vraag. De heer Graatsm a (SP): Als je er geld in steekt, moet je er ook w at voor terugkrijgen. Als je geen geld in w egen stopt, maar in het openbaar vervoer, dan krijg je er als overheid w at voor terug, mits je het in eigen handen houdt. Nu kan de minister alleen maar toekijken als er iets mis gaat bij de NS. Z ij heeft ook geen invloed op de prijzen. Eén van de belangrijkste elementen bij het bevorderen van het openbaar vervoer is een gunstige prijs. De heer Mooij (VVD): U houdt een heel verhaal, maar gaat niet in op het punt dat
48
ik heb aangesneden. Maar goed, laat u maar zitten. De heer Graatsm a (SP): Denkt u er maar eens over na, dan hoor ik straks w el wat u ervan vindt. De heer Mooij (VVD): Dat vroeg ik juist aan u. De heer Graatsm a (SP): U kunt mij niet verw ijten dat ik u geen antw oord heb gegeven. De heer Mooij (VVD): Dat doe ik dus w el. De heer Graatsm a (SP): De besteding van de UNA-middelen is bar en boos. Het geld w ordt met bakken in zw arte gaten op de korte ter mijn gestort. Ik noem de N9, de N201, de N242, de Westfrisiaw eg en eventueel de zeesluis. Er is zelfs een voorrangslijstje opgesteld. Tegen de tijd dat de ecologische hoofdstructuur aan bod komt, is het geld op. Bovenaan het lijstje staat de N201; een project vol met grote risico's voor gemeenten en vooral voor de provincie. Een duidelijker voorbeeld van de ambassadeursfunctie van GS voor het bedrijfsleven is nauw elijks te vinden. De enige bedrijven die profiteren van dit gigantische project zijn de grote jongens, zoals Schiphol en de veiling. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Om misverstanden te voorkomen, wijs ik erop dat de onderw erpen in volstrekt w illekeurige volgorde op het lijstje zijn opgenomen. De heer Graatsm a (SP): Dan moet u niet bij mij zijn, maar dan moet u mij een beter lijstje sturen. Ik kan niet accepteren dat u halverw ege de w edstrijd de regels verandert. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Er staan ook geen nummertjes bij. De heer Graatsm a (SP): Dan moet u de projecten naast elkaar zetten en niet onder elkaar. Met dit soort grappen moet u niet bij mij aankomen. Nog niet zo lang geleden hebben wij een voorstel voor de bestrijding van
14 mei 2001
armoede ingediend. Hier kan ook w el w at UNA-geld naartoe. Ik zal dit voorstel niet herhalen, maar w ij doen w el een ander voorstel. Carlien Boelhouw er zal daar straks op ingaan. Om te voorkomen dat het geld al op is als de regiovisie gezondheidszorg aan de orde is, zal ik deze motie bij dit agendapunt indienen. Het gaat om het instellen van een UNAproject voor het w erven van personeel in de jeugdhulpverlening om de schandalige wachtlijsten daar kw ijt te raken. De besteding van de UNA-gelden is een goed moment om even terug te kijken naar hetgeen sinds de verkoop van het tafelzilver gebeurd is. Regelmatig heeft het college bij monde van mevrouw Klijn geroepen dat de liberalisering van de elektriciteits markt alleen maar gunstige effecten zou hebben, namelijk een betere service en goedkopere energie. Het is nog niet zo lang geleden dat het tafelzilver verpatst is. Wij kunnen constateren dat er veel w erkgelegenheid verdw enen is, dat er geen verlagingen van de consumentenprijs hebben plaatsgevonden, dat de service te w ensen overlaat, dat schone gasgestookte centrales stilliggen of onder de capaciteit werken, dat er veel vuile stroom uit het buitenland geïmporteerd w ordt - en maar praten over CO2-reductie - dat de groene stroom bijna op is en dat milieuvriendelijke centrales als bakstenen w orden gezien. Het is een score van jew elste! En dan nog even dit. Een paar maanden geleden kw am het college met het onzalige voorstel om de contacten tussen leden van provinciale staten en het ambtenarenapparaat aan regels te binden. Wij hebben daartegen geprotesteerd, maar vervolgens niets meer gehoord. Hoe staat het daarmee? De voorzitter: De griffier heeft u daar een brief over gestuurd. De heer Graatsm a (SP): Als ik die brief ontvangen had, zou ik de vraag niet stellen. De voorzitter: U heeft hem absoluut ontvangen.
49
De heer Graatsm a (SP): Dan heb ik hem kennelijk niet gelezen. De voorzitter: Dat zegt iets over uw voorstel om alle ingekomen stukken door te sturen. Dat w ordt dan een probleem. De heer Graatsm a (SP): Dat is nog niets vergeleken met de stapel narigheid die ik voor vandaag gekregen heb. Motie 9-1 Door de leden Graatsma en Boelhouw er wordt de volgende motie voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op maandag 14 mei 2001; kennis genomen hebbend van de discussie rondom het jaarprogramma en de besteding van de UNA-gelden; overwegende - dat de provincie lange w achtlijsten kent op het gebied van de jeugdhulpverlening; - dat w achtlijsten in een beschaafd land anno 2001 niet dienen voor te komen; - dat de jeugd de toekomst heeft; - dat beschadigde jeugd minder toekomst heeft; - dat personeelsgebrek een van de oorzaken is van de lange w achtlijsten; - dat geen van de voorgestelde UNAprojecten met zorg en w elzijn te maken heeft; - dat UNA-gelden eerlijk over de verschillende portefeuilles dienen te worden verdeeld; dragen gedeputeerde staten op een UNAproject op te zetten rondom het w erven van personeel in de jeugdhulpverlening. De voorzitter: Naar mij blijkt, w ordt deze motie voldoende ondersteund. Mitsdien maakt zij onderw erp van beraadslaging uit. De heer Van der Paard (PvdA): Voorzitter! Bij de behandeling van de begroting voor dit jaar introduceerde het college tw ee nieuw e termen: "beleidsarm" en "begrotingsdiscipline". Ik heb mij de
14 mei 2001
laatste tijd vaak afgevraagd w at de uitkomst ervan zal zijn: geen creatieve ideeën, geen flitsende voorstellen, geen flexibiliteit? De invulling ligt voor ons in de vorm van het Voorjaarsbericht 2001. Met zo'n vertaling moet ik er niet aan denken wat er voor ons zou hebben gelegen als begrippen zoals "beleidsrijp" zouden zijn gehanteerd. Het voorjaarsbericht is uitgebreid in de commissie FSB aan de orde gew eest. Ik herhaal niet w at w ij toen hebben gezegd over de egalisatiereserve, de opcentenheffing, de rol van de saldireserve, de bijstelling van de begroting 2001 en de meer jarenbegroting 2002/2005. Ik voeg er nog w el aan toe dat er sprake is van een uiter mate creatief, modern financieel beleid. Op deze w ijze moet daar mee w orden omgegaan. Wij hebben gezamenlijk een mooie motie ingediend ten behoeve van meer personeel voor Wegen, Verkeer en Vervoer. Ik heb het college tw ee jaar geleden gevraagd, daarnaar te kijken en ik ben dan ook blij dat er nu iets op tafel ligt. Bekostiging uit de algemene reserve …. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik kan mij dat nog goed herinneren. Ook de heer De Boer zal nog exact w eten dat w ij een motie hebben ingediend w aarin w ordt gevraagd om meer extra personeel aan te trekken voor Wegen, Verkeer en Vervoer. Ik neem aan dat u op die motie doelt. Zij kreeg niet voldoende steun in de staten. U hebt nu dan ook iets uit te leggen. De heer Van der Paard (PvdA): De gedeputeerde zal kunnen bevestigen dat ik tw ee jaar geleden bij de begrotingsbehandeling gesproken heb over personeel voor Verkeer en Vervoer. De optie lag op tafel om deskundigheid via externe bureaus binnen te halen. Ik heb toen gezegd dat het w el eens nodig zou kunnen zijn, daarin zelf te investeren. Dat had niets met uw motie te maken. De heer Mooij vindt dat het opvangen van tegenvallers door de sector zelf moet gebeuren. Ik doorgrond op basis van die uitspraak niet geheel de financiële basis van de motie. De heer Mooij (VVD): Mijn opmerking w as mede ingegeven naar aanleiding van de
50
kaderbrief. Het lijkt alsof al het binnenkomende geld besteed kan w orden aan nieuw beleid, terw ijl sommige zaken waarschijnlijk niet geheel gedekt zijn. Daar maak ik bezw aar tegen. Ook vorig jaar hebben w ij gezegd dat voor de realisering van nieuw beleid nagegaan moet w orden of oud beleid kan w orden afgestoten. Aan dat algemene uitgangspunt blijf ik vasthouden. Wat deze motie betreft: w ij w illen voorkomen dat een aantal belangrijke uitgangspunten van het beleid stukloopt. Ik heb aangegeven op w elke w ijze w ij de financiering ervan w illen regelen. De heer Van der Paard (PvdA): Ik ben het geheel met u eens, maar er zijn geen posterioriteiten aangegeven. Dat is ook niet mogelijk. Er zijn andere mogelijkheden en er mag zeker niet dw angmatig mee w orden omgegaan. Voorzitter! Ik ga achtereenvolgens in op de toekomstige provinciale inkomsten, de invulling van de PMvoorstellen in de begroting 2001, de FINHvoorstellen en de besteding van de UNAopbrengsten. Verder noem ik enige aandachtspunten voor de begroting 2002. De helft van de reguliere provinciale inkomsten komt uit de opcentenheffing op de motorrijtuigenbelasting. Het zal een ieder bekend zijn dat de w egenbelasting in toenemende mate onder druk staat. De tolpoortjes zijn w elisw aar verdwenen, maar de kilometerheffing ligt al w eer op tafel. Mijn fractie w il niet terug naar de situatie w aarin de provinciale inkomsten alleen uit het Pr ovinciefonds komen, dus alleen van het rijk. Een overheid moet een eigen belastinggebied hebben. Dat houdt de overheid en ook de burger scherp. Als de motorrijtuigenbelasting vervalt, kan er iets anders voor in de plaats komen. Een lid van de commissie FSB noemde de mogelijkheid van de OZB. Dat moet je naar mijn mening niet w illen, w ant daarmee begeef je je in het vaarw ater van een lagere overheid. Ik kan mij w el voorstellen dat er opcenten geheven worden op de inkomstenbelasting of dat er naar de BTW w ordt gekeken. Er zijn tal van mogelijkheden.
14 mei 2001
Wijziging van de financiering is niet altijd zonder risico's. Ik noem als voorbeeld de door het rijk doorgevoerde wijziging van de omroepbijdrage. Daarvoor werd compensatie geboden aan de provincies, die ook zelf geld beschikbaar stelden. Dezelfde systematiek mag niet gehanteerd w orden op dit punt. De opcentenheffing mag niet budgettairneutraal w orden afgeschaft. De provincie Noord- Holland, met de laagste heffing, mag op grond daarvan geen lagere bijdrage krijgen op basis van de nieuw e regeling. Dat mag ook niet gebeuren in het licht van onze incidentele rijkdom. In de Tw eede Kamer w ordt w el eens gesteld dat de provincies veel geld hebben. De combinatie van reguliere inkomsten en eenmalige gelden kan desastreuze gevolgen hebben. De gedeputeerde heeft in de commissie FSB meegedeeld dat een IPO-w erkgroep zich hier mee bezighoudt. Dat gaat niet ver genoeg. Wij hebben op basis van autonoom beleid een eigen standpunt ingenomen en besloten, de opcentenheffing laag vast te stellen. Het is met nadruk een politieke verantw oordelijkheid om ervoor te zorgen dat dit niet fout afloopt. Ik vraag het college, een proactieve houding in te nemen. Participatie in een IPO-w erkgroep is schitterend, maar GS moeten alle risico's goed op een rij zetten. Het mag ons over een of twee jaar niet overkomen. Ik kom op de invulling van de beleidsvoornemens voor de begroting 2001 en de FINH-voorstellen. Mijn fractie kan zich vinden in de financiering van de beleidsvoornemens die op de begroting nog als PM-post w aren opgenomen. Ik spreek mijn bijzondere w aardering uit voor het structureel beschikbaar stellen van een bedrag van 1 mln. voor de financiering van de restauratie van grote provinciale monumenten. Er schijnt nog w el w at discussie te zijn over de bevestiging hiervan. In het voorjaarsbericht staat dit echter duidelijk ver meld. Het is een goede invulling en ik spreek mijn dank daarvoor uit. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voor de helderheid: het bedrag staat nog tussen haakjes omdat de motie,
51
waarover vandaag een uitspraak w ordt gedaan, nog boven de markt hangt. De heer Van der Paard (PvdA): Ik kom daar nog op terug. Wij zijn het eens met de voorgestelde projecten. In de commissie FSB is nog gediscussieerd over de fietstunnel bij Naarden, w aar plotseling veel extra geld bijgelegd moet w orden. Het wordt dan een nadere afweging, ook ten opzichte van andere projecten. Ik ben blij dat het voorstel is teruggenomen. Ik nodig GS uit, dit in een breder perspectief te plaatsen. De horizon kan verbreed w orden bijvoorbeeld naar een mooie fietsbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Ten aanzien van de FINHprojecten is er enige discussie gew eest over de bijdrage ten behoeve van het vlakke vloertheater in De Vest in Alkmaar. Dit is naar de mening van mijn fractie, maar gelukkig ook die van het CDA, GroenLinks en AOV/OU55+ niet helemaal goed gegaan. Op verzoek van GS heeft de gemeente Alkmaar de aanvraag gesplitst in tw ee delen. De aanvraag voor de tw eede fase, het vlakke vloertheater, is blijven liggen, hoew el het voorstel w el voldoet aan de FINH-criteria. Mijn fractie is van oordeel dat er schoon schip gemaakt moet w orden. Ik dien mede namens eerdergenoemde fracties daartoe een amendement in w aarmee een bedrag van 2,8 mln. gemoeid is. De heer Graatsm a (SP): Jaren geleden heeft de gemeenteraad van Alkmaar besloten om akkoord te gaan met het Vest-project. De toenmalige w ethouder, de heer Egger mond, heeft toen gezegd: 24 mln. en geen cent meer. Dat w as destijds voor de gemeenteraad een belangrijke reden om akkoord te gaan met dit prestigeproject. Wat vindt u ervan dat de gemeente Alkmaar zoveel moeite doet om er, met medew erking van de provincie, 30 mln. van te maken? De heer Van der Paard (PvdA): Wie ben ik om in de verantw oordelijkheid van de gemeente Alkmaar te treden?
De heer Graatsm a (SP): U zult toch w el een mening hebben over w at er toen gebeurde? De heer Van der Paard (PvdA): Het gaat mij erom dat er een FINH-bijdrage is verstrekt aan dat project, dus het voldeed aan de criteria. Op verzoek van de provincie is dat project in tw eeën geknipt. Miscommunicatie mag niet tot gevolg hebben dat het eerste deel w el en het tw eede niet kan w orden uitgevoerd. Het is een goed project dat voldoet aan de FINHcriteria. Wij beoordelen hier niet het beleid van de gemeente Alkmaar. De heer Graatsm a (SP): Het gemeentebestuur van Alkmaar had u goed voor moeten lichten. Ik snap niet dat u zo'n reclame hiervoor kan maken, w ant er wordt daardoor meegew erkt aan het besodemieteren van de gemeenteraad. De heer Van der Paard (PvdA): Ik begrijp dat u tegen het project bent. De voorzitter: Het w oord "besodemieteren" heeft een merkw aardige klank. Het is aan de gemeenteraad zelf om dit te beoordelen en niet aan deze staten. De heer Graatsm a (SP): Ik vind dat bij de beoordeling van het project dit soort argumenten best betrokken mogen worden. De voorzitter: De vraag of de gemeenteraad onjuist is voorgelicht, regardeert de gemeenteraad. De heer Van Ruller (CDA): Er zijn hierover w at misverstanden gerezen. Vier statenleden zijn op uitnodiging van het college van GS een maand of negen geleden op visite gew eest in Alkmaar. B&W van Alkmaar hebben hen gedetailleerd geïnformeerd over de gang van zaken. Drie collega's hebben zich toen iets te positief opgesteld, maar van B&W van Alkmaar kan geen kw aad woord worden gezegd op dit punt. De heer Graatsm a (SP): Je kunt er w el een kw aad woord over zeggen, w ant je
14 mei 2001
52
moet het maar voor je rekening durven nemen om een project van 24 mln. in een paar jaar met 7 mln. uit de klauw en te laten lopen. De heer Van der Paard (PvdA): Voorzitter! Het tw eede project dat in discussie is gew eest, is de containerterminal in Beverw ijk. Ook dat project is teruggenomen, maar het lijkt mij toch goed dat hierover duidelijkheid ontstaat. Ik nodig het college met nadruk uit, in de commissie hierop terug te komen. Het kan mede van belang zijn voor de projecten die nog ingediend w orden in het kader van de UNA-gelden. Ik sta nog even stil bij het al dan niet geoorloofd zijn van overheidssteun. Bij tal van FINH-projecten is er gediscussieerd over de onrendabele top, exploitatiekostenverdeling en winstbestemming. Bij de begrotingsbehandeling in november diende de VVD-fractie bijna een motie in gericht op de instelling van een revolving fund. En zie, dan zijn GS w el proactief, want in de nota over de bestemming van de UNA-gelden is dit punt met nadruk aan de orde. Mijn fractie is daar in principe niet tegen, maar het moet niet gekunsteld worden. Wij w illen bij alle provinciale investeringsbijdragen duidelijkheid over beslispunten zoals onrendabele top, exploitatie, lange ter mijn en winstbestemmingen. De uitkomst kan een revolving fund zijn. Toch zal de politiekbestuurlijke betrokkenheid bij investeringen altijd moeten w orden ingegeven door het publieke belang. Met andere w oorden: een revolving fund is geen doel op zich. Echter, als investeringen kunnen terugvloeien zonder dat de gew enste maatschappelijke effecten daarbij geschaad w orden, is dat prima. Mijn fractie stelt voor, deze vraagpunten ook te betrekken bij de evaluatie van het FINH-beleid. In dat kader kan w orden nagegaan op w elke wijze w ij moeten omgaan met w inst of verlies. De heer Mooij (VVD): Uitgangspunt van mijn pleidooi van vorig jaar w as aanw ending van een revolving fund voor publieke zaken. Ik heb gevraagd, creatief
14 mei 2001
de mogelijkheden voor financiering te bezien. Uitbreiding van de financieringsmogelijkheden betekent ook uitbreiding van het aantal projecten. Als er geld terugkomt, kan dat opnieuw worden ingezet. Ik ben blij dat de PvdA-fractie nu ook zo ver gekomen is. Dat w as ook de bedoeling van het debat van vorig jaar. Wij hadden ook w el verwacht dat het college productief was. De heer Van der Paard (PvdA): Ik heb met nadruk gezegd dat w ij daar in principe niet tegen zijn, maar dat de overheid meestal in beeld komt voor financiering als marktpartijen iets niet interessant vinden, zodat het maatschappelijk effect dat w ordt nagestreefd moeilijk is te bereiken. In zo'n geval vloeit geld niet gemakkelijk terug. Er moet dan ook goed naar de door mij genoemde zaken gekeken w orden. Ook het rijk is een instrumentarium aan het ontw ikkelen. Voor de besteding van de UNAopbrengsten hebben de fracties tijdens het beleidsdebat in mei 2000 hun ideeën ingebracht. Vervolgens heeft het college een inventarisatie gegeven bij het beleidsplan 2001. Er ligt nu een eerste uitw erking van 22 potentiële UNAprojecten voor ons. Er is geen gelegenheid voorbijgegaan of ik heb de vier speerpunten van mijn fractie voor deze bestuursperiode duidelijk gemaakt: openbaar vervoer, stedelijke vernieuw ing, groen/blauw e projecten c.q. grote groengebieden en zorg. Vanuit deze optiek hebben w ij de projectenlijst besproken. Wij zijn daarom niet verbaasd over deze prioriteitsstelling van GS. Wij hadden nog tal van projecten daarin graag terug w illen zien zoals een forsere aanzet voor het openbaar vervoer. Ik constateer echter dat er sprake is van een redelijke verdeling. Een punt van zorg is dat de besteding van dergelijke gelden vrijw el altijd de harde infrastructuur betreft. Het moet een uitdaging zijn, ook eens naar de zachte infrastructuur te kijken. De volgende stap betreft de plannen van aanpak. De heer Le Belle (D66): Hebt u enig idee waarom deze zeven projecten zijn
53
geselecteerd? Is dat omdat er zeven gedeputeerden zijn? De heer Van der Paard (PvdA): In het beleidsdebat en bij de begrotingsbehandeling heb ik ingebracht wat mijn fractie van belang vindt. Ook de andere fracties hebben dat gedaan. Ik kan mij voorstellen dat GS, luisterend naar de staten, met dit lijstje zijn gekomen. Ik heb daar ook w el met deze of gene over gesproken. De heer Le Belle (D66): Had u deze zeven projecten ook uitgekozen? De heer Van der Paard (PvdA): Nee, maar w ij kunnen w el met dit lijstje leven. De projecten w orden uitgew erkt in een plan van aanpak. Bij de begrotingsbehandeling valt de go-or-nogo-beslissing. Als bepaalde projecten vervallen, is er een nieuw e realiteit. Dat betekent overigens niet dat er een soort van reservelijst is. Wij w illen dat er dan opnieuw geïnventariseerd w ordt. De heer Schipper (CDA): Op basis van welke criteria beslist u in november of het go or no go is? De heer Van der Paard (PvdA): Het gaat om forse projecten. Ten aanzien van sommige is het rijk grotendeels of zelfs geheel verantw oordelijk. Er zijn ook marktpartijen in het geding. Wij zullen de verantw oordelijkheid, de bijdrage van de provincie, de financiën, de inhoud en de gew enste effecten bezien. Als al die zaken op een rij zijn gezet, zal er een beslissing worden genomen. Mijn fractie gaat ervan uit dat het voornemen van de staten inzake de N201plus onverkort van kracht blijft. De plus behelst met nadruk het openbaar vervoer. Over de tw eede zeesluis is al voldoende gezegd. Onze zorg is enigszins dat de kameel er nu staat en dat zijn neus nog even gevonden moet w orden. Wij zullen het plan van aanpak, het go-or-no-godocument, positief tegemoet treden. Van het project ISV-Noord-Holland 2001/2010 verw achten w ij veel, maar w el op basis van een samenhangende aanpak van de sociale, de economische en de
14 mei 2001
fysiekruimtelijke infrastructuur. Ik vraag nogmaals in het bijzonder aandacht voor de naoorlogse w ijken. In achterstandswijken moeten volkshuisvesting, volksgezondheid, onderw ijs en educatie, w erkgelegenheid, sociaal-maatschappelijke en sociaalculturele voorzieningen versterkt w orden. Ik w ijs op een krantenartikel van enige weken geleden w aarin w erd ingegaan op de bevindingen van de commissie-Albeda. Mijn conclusie is dat het onacceptabel is dat mensen in achterstandsw ijken tw aalf jaar korter in goede gezondheid leven dan rijkere en goed opgeleide bevolkingsgroepen en dat zij gemiddeld 3,5 jaar eerder sterven. Daaraan mag niet voorbij w orden gegaan als het gaat om investeren in steden. Hoe kunnen w ij daar beleid op formuleren? De heer Poelmann, ook al is hij niet aanw ezig, zal blij zijn dat er schijnbaar geen problemen zijn met de Her mitage aan de Amstel. Vervolgens staat op het lijstje van GS Noord- Holland maritiem/staande Mastroute NoordHolland- Noord. Dat is een keuze. Mijn fractie is van mening dat er aan die masten zeilen moeten zitten. Die zullen dan nog w el komen. Het Wieringerrandmeer is een uniek project, zow el in termen van levende waterberging als voor toerisme en recreatie. De realisering van de provinciale ecologische hoofdstructuur is een van onze grootste w ensen. Mevrouw Berm an (D66): U heeft gezegd dat uw fractie de keuze van GS steunt. Vervolgens plaatst u enige kanttekeningen. Is het niet aan te bevelen, eerst in de commissie FSB dit pakket te bespreken? Mijn fractie vindt het allemaal wat overhaast. Het gaat om veel geld. Uw opmerkingen kunnen dan in die bespreking meegew ogen w orden. GS hebben dan ook betere richtlijnen voor de verdere uitw erking ten behoeve van de begroting voor 2002. De heer Van der Paard (PvdA): Ten behoeve van het beleidsdebat van mei vorig jaar is er een eerste opsomming gegeven. Vervolgens hebben GS bij het beleidsplan voor dit jaar een rijtje
54
projecten opgenomen in bijlage 3. Niet alles kan uitgew erkt w orden. Uit de lijst van 22 projecten zijn er zeven gezeefd. Ik ga daarop in om GS duidelijk onze aandachtspunten aan te geven zodat zij bij de plannen van aanpak betrokken w orden. Dat kan een ieder doen. Het moet geen Echternachse processie w orden. Wij kunnen hier mee doorgaan. Wij zijn voor de realisering van de provinciale ecologische hoofdstructuur. GS stelden bij de begrotingsbehandeling voor, daarvoor 50 mln. beschikbaar te stellen. Omdat het in feite een vor m van voorfinanciering is, heb ik het bedrag van 200 mln. genoemd. Is dit project nu niet bij uitstek geschikt voor een revolving fund? Daar kunnen w ij w at vingeroefeningen mee doen. De heer Bozelie (GroenLinks): De collegepartijen hebben deze lijst voor elkaar gekregen. Hun inbreng is duidelijk. Ik beluister bij mevrouw Berman dat zij van mening is dat bij bespreking in de commissie geprobeerd kan w orden om meerderheden te vormen met nietcollegepartijen zodat ook deze partijen een graantje mee kunnen pikken. Vindt u die opmerking terecht? De heer Van der Paard (PvdA): U w eet hoe w ij over de N201, de tw eede zeesluis, ISV-Noord-Holland, de Her mitage aan de Amstel, Noord-Holland maritiem, het Wieringerrandmeer en de ecologische hoofdstructuur denken. U doet nu alsof dat nieuw e punten zijn. De heer Bozelie (GroenLinks): Bent u dan even gelukkig met alle punten? De heer Van der Paard (PvdA): Vier jaar lang zetten w ij in op vier speerpunten. Alles w at wij daarvan kunnen realiseren, pakken w ij met beide handen aan. Wij kunnen het hier mee voorlopig doen. De heer Bozelie (GroenLinks): U bent dus dik tevreden met deze coalitieverhouding? De heer Van der Paard (PvdA): Ja. De heer Bozelie (GroenLinks): U ontneemt andere statenleden het recht om
14 mei 2001
hun inbreng en overtuigingskracht te gebruiken voor het verkrijgen van een meerderheid voor een project. De heer Van der Paard (PvdA): Dat is niet aan de orde. U kunt uw punten inbrengen. Als uw voorstellen beter of sterker zijn, zeggen w ij daar niet uit principe nee tegen. Deze projecten komen echter niet uit de lucht vallen. Zij zijn punt van discussie in mijn fractie en ook met anderen. Voorlopig zijn w ij hiermee tevreden. Als u mij kunt overtuigen dat er betere projecten zijn, die niet ten koste gaan van andere, valt daar best over te praten. De heer Bozelie (GroenLinks): Ons procedurevoorstel heeft geen meerderheid gekregen. Wij hebben w at problemen met deze gang van zaken. Ik begrijp dan ook erg goed w at mevrouw Berman heeft gezegd. De heer Van der Paard (PvdA): Ik heb gezegd hoe ik erover denk. De voorzitter: Mijnheer Bozelie, u heeft het volste recht om in deze publieke vergadering in deze arena amendementen en voorstellen te doen en daarvoor meerderheden te zoeken. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik ben nog niet aan de beurt gew eest. De voorzitter: Maar dat recht heeft u w el. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat zal ik ook gebruiken. De voorzitter: De suggestie w ordt gedaan dat behandeling in een commissie het hoogste democratische goed is, maar dat is behandeling hier. Mevrouw Berm an (D66): Wij bereiden ons voor op een besluit in november over de projecten. In commissieverband kan er over de 22 projecten w orden gesproken. Niet-collegepartijen kunnen dan w ellicht nog met suggesties komen. Dat is nu veel moeilijker, maar ik zal er in mijn bijdrage enige noemen.
55
De heer Van der Paard (PvdA): Het provinciaal beleid is niet geheel afhankelijk - integendeel zelfs - van deze UNAgelden. Een derde van de gelden op de begroting gaan naar Wegen, Verkeer en Vervoer. Wij zijn dan ook blij met de ingediende motie. Het project visie Hollandse kust 2050 is nu niet aan de orde. Mijn fractie heeft veel w aardering voor dat project en het zal zeker op de politieke agenda blijven staan, misschien zelfs met nog meer nadruk. Na deze zeven projecten houdt het zeker niet op. Wij zijn halverw ege deze bestuursperiode. Er is sprake van een investerende provincie. Ook al w ordt mijn fractie niet direct vrolijk van de opiniepeiling provincie Noord- Holland 2001, toch zijn er mogelijkheden. Willen GS die op een rij zetten? Gebiedsgericht werken kan in de vervolgfase meer aandacht krijgen, bijvoorbeeld door goed gebruik te maken van de uitkomsten van het pilotproject Noord-Hollands-midden. Naast de investerende rol heeft de provincie ook een regierol, die w at steviger kan w orden neergezet. GS-leden kunnen bijvoorbeeld meer samenw erken. In Hilversum w as er een bijeenkomst over de investeringssubsidie stedelijke gebieden. Er w erd gesuggereerd, een poging te doen de schotten te verw ijderen. Laten ook GS-leden dat proberen, bijvoorbeeld ten aanzien van het bloembollenbeleid, waarbij er een duidelijke relatie is met het milieubeleid. Dit geldt ook ten aanzien van verkeer en vervoer en de streekplannen. Ik roep het college op om een duidelijke bestuursautoriteit te vormen. De commissie-Bleker heeft een nota uitgebracht over duale gemeenten. Ik heb alleen de oneliners gelezen, neerkomend op een gekozen CdK, een zittingsduur voor gedeputeerden van maximaal 8 jaar en het uits meren van statenvergaderingen over drie dagen. De voorzitter: Mijnheer Van der Paard, leest u eerst het boekje maar en niet de oneliners, w ant die kloppen niet. De heer Van der Paard (PvdA): Het rapport w ordt over twee w eken gepresenteerd. Het gaat mij erom dat de
14 mei 2001
gehele dualisering alleen succes kan hebben als provinciale staten sterker uit dat proces naar voren komen. Mijn zorg is dat de indruk w ordt gew ekt dat GS nog meer beleid naar zich toe trekken en dat de echte volksvertegenw oordigers op afstand komen te staan. Z ij zullen goed geoutilleerd en geaccommodeerd moeten worden om hun functie uiter mate goed te vervullen. Anders is dualisering geen stap vooruit. De voorzitter: Dat staat precies in het rapport. De heer Koetsier (GroenLinks): De heer Van der Paard zegt dat er ontschotting moet plaatsvinden in de bloembollensector. Wat bedoelt hij daarmee? De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Alles door elkaar ! De heer Van der Paard (PvdA): Mijnheer Koetsier, u w eet dat w ij water w illen scheiden. Het probleem van de reizende bloembollenkraam hebben w ij niet goed in beeld. Ik pleit ervoor, die ontw ikkelingen goed voor ogen te houden. Daaraan is zeker een milieuaspect verbonden. Het college moet daar aandacht aan schenken. De heer Koetsier (GroenLinks): Pleit u voor een gezamenlijke aanpak, w aarbij verschillende gedeputeerden om de tafel gaan zitten met de sector? De heer Van der Paard (PvdA): Dat w eet ik niet, maar er moet in ieder geval een relatie w orden gelegd tussen beide beleidsaspecten. Ik snap dat dualisering nog heel w at met zich zal brengen. De ervaringen zijn overigens niet altijd even positief. De Vijfde nota is zojuist aan de orde gew eest. Je kunt ook w el eens denken in ter men van een omgekeerd beleidsproces. Waarom kunnen nota's, notities of plannen niet na discussie in de staten w orden opgesteld? De voorzitter: Dat staat ook in het rapport-Bleker.
56
De heer Van der Paard (PvdA): Ik w eet echter ook w at u altijd zegt: GS hebben tot taak om alles w at in PS komt voor te bereiden en uit te voeren. Dat kan w el eens achterhaald zijn. Het zou een verademing zijn om ten aanzien van de Vijfde nota een open discussie te voeren in de staten en om op basis daarvan een reactie te formuleren. De heer Bozelie (GroenLinks): U pleit voor een open discussie over de Vijfde nota, maar er had ook een open discussie gevoerd kunnen w orden over de prioriteiten van de projecten, voorbereid in de commissie en vervolgens in de staten, resulterend in een advies aan het college. Over de Vijfde nota is in de commissie gesproken. Het advies is verw erkt in het stuk van gedeputeerde Meijdam aan minister Pronk. Hij heeft rekening gehouden met de aanvullende opmerkingen. Dat is een goede w ijze van onderhandelen. Wat er ten aanzien van dit onderw erp gebeurt, vind ik, grofgezegd, een beetje naatje. De heer Mooij (VVD): U verw art twee zaken. Er is de afgelopen jaren open gediscussieerd over de verschillende projecten. Uiteindelijk moeten er keuzes worden gemaakt. Daarover kan al dan niet overleg plaatsvinden. Dit is onvermijdelijk. Dat zou u ook doen. De heer Bozelie (GroenLinks): Maar die keuzes zijn pas afgelopen zaterdag op ons bordje terechtgekomen. Hoe kunnen w ij daarover discussiëren? Had ik zondag mijn fractie bijeen moeten roepen? De heer Mooij (VVD): Vindt u dat raar? Er zijn open discussie gew eest over wat verschillende fracties van belang vinden. Daar heeft iedereen aan meegedaan. Uiteindelijk moeten er keuzes w orden gemaakt. Het is logisch dat coalities soms gezamenlijk keuzes maken. Daarvoor vormen zij een coalitie. De heer Bozelie (GroenLinks): Met dat laatste ben ik het niet eens. De heer Van der Paard (PvdA): Blijkbaar zit dit de heer Bozelie niet lekker. Ik heb
14 mei 2001
de Vijfde nota genoemd omdat ruimte op zich niets is. Zij moet w orden ingevuld met bedrijven, w oningen, recreatie. Ik noem dit voorbeeld omdat het zich bij uitstek had geleend voor een statenbrede behandeling en niet omdat een project ons toevallig niet goed uitkomt. De voorzitter: In het kader van de open discussie is het w el een leuk punt van de heer Bozelie. De heer Van der Paard (PvdA): U w ilt ook alleen dualisering als het u uitkomt! Ik eindig met het uitspreken van mijn waardering voor het werken aan de organisatie, het oplijnen. Wij hebben met waardering kennisgenomen van het projectplan planning- en controlcyclus met als titel "Het moet beter, het kan makkelijk". Wij hebben de kw artaalrapportages ontvangen. Wij krijgen goed leesbare, begrijpelijke, doorzichtelijke informatie. Alle w aardering daarvoor. Voorzitter! Het gaat beter. Amendement 8a-2 Door de leden Bruijn, Kruisinga, Poulie en Bruystens wordt het volgende amendement voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001; gehoord de discussie over de FINHbijdrage ten behoeve van het vlakke vloertheater in De Vest te Alkmaar tijdens de begrotingsbehandeling voor 2001 en tijdens de behandeling van het voorjaarsbericht 2001, alsmede kennis genomen hebbend van de discussies in diverse commissies over dit onderw erp; overwegende, dat inmiddels is gebleken, - dat de oorspronkelijke aanvraag van de gemeente Alkmaar op aanraden van en in overleg met de provincie is gesplitst in tw ee fasen; - dat de aanvraag voor de tw eede fase (vlakke vloertheater) voldoet aan alle FINH-criteria; - dat bij de behandeling in GS deze aanvraag is afgewezen, niet op inhoudelijke gronden, maar in de onjuiste
57
veronderstelling dat Alkmaar voor deze fase van het project al eerder FINH-gelden had ontvangen; besluiten, de FINH-aanvraag van Alkmaar voor genoemde tw eede fase alsnog toe te kennen voor een bedrag van ƒ2.800.000,-en een en ander te dekken uit de zogenaamde vrije ruimte FINH- en UNAgelden. Dit amendement, dat door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdoen onderdeel uit van de beraadslaging. De vergadering w ordt van 18.02 uur tot 19.00 uur geschorst. De heer Schipper (CDA): Voorzitter! Ik weet niet w at het beste is. Vorig jaar leverde ik mijn inbreng voor het eten en nu erna. Ik zal nagaan hoe dit mij bevalt. De volgende keer zal ik dan aangeven of ik voor of na het eten het w oord w il voeren! De voorzitter: Tijdens het eten zou ook nog kunnen! De heer Schipper (CDA): Dat is ook een aardige suggestie. Voorzitter! De rampzalige start van het nieuw e jaar in Volendam heeft ons allen diep getroffen. De ramp heeft diepe wonden geslagen in de Volendamse gemeenschap. Met de gevolgen zullen w ij nog heel lang geconfronteerd w orden. Vanaf deze plaats w il ik namens de CDAfractie onze grote w aardering uitspreken voor de w ijze waarop de provincie bijstand heeft verleend op velerlei terrein. Wij hebben daarover ook uit de Volendamse gemeenschap positieve signalen opgevangen. Alle lof dus, voorzitter, ook voor uw eigen optreden en inzet ten aanzien van de bestuurlijke continuïteit. De nazorg van de slachtoffers heeft nu de hoogste prioriteit. Dat is een zw are opgave voor alle betrokkenen, ook gelet op de geheel eigen sociale positie van Volendam en Volendammers. Daarvoor is 1 mln. beschikbaar gesteld door de provincie. In het voorjaarsbericht staat dat zow el intern als met de gemeente en vertegenw oordigers van het departement
14 mei 2001
overleg w ordt gevoerd. Kan het college ons melden w aartoe dit overleg heeft geleid? Naar aanleiding van deze ramp is het rapport "De cafébrand in Volendam, een ramp om van te leren" verschenen van de commissie- Polak/Versteden, met tal van aanbevelingen. De CDA-fractie vindt structurele politieke betrokkenheid en controle bij vraagstukken van veiligheid noodzakelijk. Het voornemen van het college tot het instellen van een veiligheidstoets bij alle daarvoor relevante besluiten, het maken van een risicoanalyse en het jaarlijks uitbrengen van een handhavingsrapportage hebben w ij dan ook met instemming begroet. Verzekering van w etsuitvoering en w etshandhaving, waarover de commissie- Polak/Versteden ook rapporteert, en de rol van de provincie verdient eveneens versterkte aandacht. Voorzitter! U her innert zich w ellicht nog dat in de vergadering van de commissie ROB van december vorig jaar daarover van gedachten is gew isseld, toen het ging over rampen- en rampenbestrijdingsplannen. Met erkenning van uw beperkte w ettelijke mogelijkheden heeft mijn collega Van Ruller u toen aangespoord, een actievere rol te spelen bij het aan de kaak stellen van eventuele achterstanden bij gemeenten en regio's op het gebied van rampen- en rampenbestrijdingsplannen, onder andere door het jaarlijks openbaar maken van de stand van zaken. Versterking van het verantw oordelijkheidsbesef bij de overheid, maar ook van burgers zelf, moet een belangr ijke prioriteit w orden. Wij verzoeken u, in de aanbiedingsnota bij de komende begroting hierop terug te komen. Voorzitter! Mijn fractie spreekt waardering uit voor de vorderingen bij de uitw erking van de motie over planning en controle. Van het gepresenteerde plan van aanpak in de commissie FSB van 25 april jongstleden, een heel interessante vergadering, met concrete voorstellen tot verbetering hebben w ij met instemming kennisgenomen. Ook de door ons ontvangen kw artaalrapportages vinden w ij een grote vooruitgang. Al verschillende keren hebben w ij het college gevraagd, meer inhoud te geven aan het gebiedsgericht w erken.
58
Voor een herkenbaar gezicht van de provincie is gebiedsgericht w erken een must. Wij hebben ons vorig jaar node neergelegd bij het gegeven dat het op dit moment nog niet mogelijk is, de begroting regionaal in te kleuren, maar dat hoeft er niet toe te leiden dat het gehele gebiedsgericht w erken, op het overigens leerzame proces in Noord- Hollandsmidden na, op een laag pitje w ordt gezet. Wij verzoeken het college om in de aanbiedingsnota bij de begroting aan te geven hoe het de voortgang van het gebiedsgericht w erken denkt te bevorderen. Voor het overige verwijs ik op dit onderdeel naar mijn bijdragen bij eerdere gelegenheden. Pak die er nog eens bij en doe er uw voordeel mee. De agrarische w ereld staat onder grote druk. Voor mensen die daarin werkzaam zijn, zijn het moeilijke tijden. Hoew el onze provincie gevrijw aard is gebleven van MKZ, w as de angst bij de boerengezinnen van de gezichten af te lezen. Ook de akkerbouw en de vollegrondgroenteteelt hebben zw aar weer beleefd. Door de langdur ige regenval hebben veel telers hun gew assen niet kunnen oogsten, met alle schade van dien. De bloembollenteelt is en blijft naar de mening van onze fractie een zeer sterke sector met perspectief. Wij onderschrijven de conclusies van het college in het evaluatierapport Hollands bloementuin en verzoeken het, met de nodige voortvarendheid en in samenw erking met de sector afspraken te maken over de uitvoering van de acties uit het rapport. De heer Koetsier (GroenLinks): U noemt de MKZ-crisis. Verw acht u niets van het beleid van het college vanw ege de effecten van deze crisis op de inrichting van de landbouw ? De heer Schipper (CDA): Iedereen begrijpt zo langzamerhand w el dat w ij met de land- en tuinbouw en het gehele agrarische bedrijfsleven een andere kant op moeten. Daartoe zijn ook initiatieven genomen. Het CDA heeft bijvoorbeeld een landelijke w erkgroep opgericht die binnen een w eek of acht een rapportage uit moet brengen over hoe het verder moet. Ik
14 mei 2001
neem aan dat ook verantw oordelijken in de politiek op dat vlak hun ogen niet dicht hebben. De heer Koetsier (GroenLinks): U verwacht niets speciaals van het college? De heer Schipper (CDA): Ik verw acht op tal van terreinen heel veel van dit college, dus ook op dit terrein. Ik ga ervan uit dat in de aanbiedingsbrief bij de begroting over dit onderdeel het nodige gemeld zal worden. De heer Koetsier (GroenLinks): Ik vind het jammer dat u niet enkele suggesties doet om de herstructurering van de landbouw enige vorm te geven. Dat zou aardig zijn. De heer Schipper (CDA): Dat had ik kunnen doen, maar ik heb dat niet gedaan. Je maakt een keuze. Er komen echter nog voldoende gelegenheden om daarover van gedachten te w isselen. Mevrouw Berm an (D66): Ik maak uit de opmerkingen van de heer Schipper w el op dat hij verw acht dat het college voorstellen zal doen. De heer Schipper (CDA): Het college zal zeker hebben nagedacht over de gevolgen van deze agrarische crisis. Een vertaling op Noord- Hollands niveau is misschien niet direct te geven, maar ik ga ervan uit dat er in de aanbiedingsbrief aandacht aan geschonken zal w orden, bijvoorbeeld aan de versterking van de biologische landbouw . Ik kan toch niet voor het college praten? Ik heb een andere keuze gemaakt, maar dat w il niet zeggen dat w ij hier niet over na kunnen denken. Daarvoor komen nog voldoende gelegenheden. De heer Bozelie (GroenLinks): Het is niet zo verwonderlijk dat u geen initiatieven neemt? Het beleid van het college is toch af? Uit de aanbiedingsbrief maak ik duidelijk op dat voor de komende tw ee jaar alle beleidsvoorstellen op papier staan en dat er voor de rest geen nieuw beleid meer te verw achten valt. Dat moet namelijk van ons komen, dat w eet u toch!
59
De heer Schipper (CDA): Er zijn andere accenten mogelijk. Er is veel vastgelegd en er is over veel nagedacht. Ik noem de vertaling van w at er landelijk is gebeurd op het gebied van de agrarische sector ten behoeve van Noord- Holland. Ik w acht een en ander met spanning af. Er zijn drie proefprojecten gew eest inzake leefbaarheidsplannen. Mijn fractie heeft geconcludeerd dat het zeer geslaagde experimenten zijn. Zij betroffen gelukkig niet alleen de w oningbouw , maar ook de sociale aspecten van de kleine kernen zijn onder de loep genomen. De vitaliteit van een kleine kern is dus duidelijk meer dan alleen een kw estie van ruimtelijke ordening. Sluiting van het dorpshuis of het verdwijnen van het PTTagentschap zijn ook aanslagen op de leefbaarheid. De CDA-fractie vindt het van belang dat de leefbaarheid in kleine kernen op de politieke agenda blijft en dat de resultaten van de drie experimenten zeer zorgvuldig w orden geëvalueerd, inclusief de ervaringen van de bew oners met het experiment, en zonodig w orden ingebed in bestaand beleid. Mochten er leemtes zijn w aarbij een provinciale inbreng mede kan bijdragen tot verbetering, dan zullen w ij het college aansporen, voorstellen te doen. Wij gaan ervan uit dat in de aanbiedingsbrief bij de begroting meer bekend w ordt over het vervolg van de leefbaarheidsplannen. Meer in het algemeen vinden w ij het streven om sociaal beleid een prominentere rol te geven in de provinciale politiek heel goed. Het instellen van een IPO-commissie sociaal beleid juichen w ij dan ook van harte toe. Ik heb gelezen dat mevrouw Hedy d'Ancona is uitgenodigd om het voorzitterschap van de commissie op zich te nemen. Voor mij is dat een w at verrassende keuze, w ant ik herinner mij niet dat zij zich in haar bestuurlijke carrière ooit een bevlogen pleitbezorgster heeft getoond van de rol van de provincie, maar zij zal w el over veel vrije tijd beschikken en dat is mooi meegenomen voor zo'n functie. Voorzitter! Dichtbij huis, in onze eigen provincie, speelt op dit moment een discussie over de eventuele verhoging van de provinciale financiële bijdrage aan de
14 mei 2001
Samenw erkende bonden van ouderen. Wij hebben kennisgenomen van de uitkomsten van het rapport van de Reinoud-adviesgroep over taken en activiteiten van de SBO en de daar mee gemoeid zijnde financiën, een onderzoek dat is gestart naar aanleiding van een motie van GroenLinks. De CDA-fractie vindt een substantiële verhoging van het budget van de SBO op basis van de uitkomsten van het rapport van de Reinoud-groep zeer w el te verdedigen. Wij hebben dat ook al gemeld tijdens een eerste bespreking van het rapport in de commissie ZWC van afgelopen w oensdag. Wij dr ingen er bij het college op aan om op korte ter mijn met een passende financiële oplossing te komen, in ieder geval voor dit jaar, w ant een onderzoek laten w ij niet voor niets verrichten. Er zal straks een amendement ter zake w orden ingediend door GroenLinks. Ook de ISV-trein staat op de rails. Enkele w eken geleden is er in Hilversum een conferentie gehouden over het ISVbeleid w aarop bleek dat w ij moeten oppassen, alhoew el ISV meer is dan het oude stadsvernieuw ingsbeleid, om niet alles met alles te w illen verknopen. Mijn fractiegenoot Jan van der Wardt zegt bij dit soort zaken altijd: de veelheid van het willen, zal moeten strijden met de marge van het kunnen. Na afloop van deze vergadering zal hij gaarne bereid zijn, dit toe te lichten! Wij zijn evenw el zeer onder de indruk van de ingediende plannen op het terrein van ISV en met name van de wijze w aarop zij tot stand zijn gekomen. Er is ook ambtelijk heel w at werk verzet, waarvoor hulde. Het college heeft besloten, een plan van aanpak te maken voor de rol van de provincie bij het realiseren van asielzoekerscentra. Eerlijk gezegd, w aren wij hierdoor nogal verrast. Bij de eerste voorjaarsnota van dit college heeft de heer Van der Paard ook al een suggestie gedaan voor een actiever beleid, maar daarop is niet gereageerd. Kan het college ons meedelen w elke concrete en actuele aanleidingen er zijn voor het college om nu w el tot actie over te gaan? Welke relatie is er met het RO-beleid? Gedeputeerde Neef meldt in het dagblad Trouw dat "de provincie bijvoorbeeld met
60
de gemeente kan afspreken dat op een bepaalde plek een asielzoekerscentrum komt en dat daar na vijf jaar woningbouw mogelijk is"; een nogal rekkelijke stellingname van iemand die nor maal rood aanloopt als w ij het over verruiming van woningbouw hebben op plekken w aar dat qua ruimtelijke ordening zijn inziens niet gew enst is. Ook RO-gedeputeerde Meijdam vindt het "niet onredelijk om gemeenten tegemoet te komen als zij erin slagen, een tijdelijke vestiging van een AZC te realiseren". Voorzitter! De CDAfractie vindt dat uiterste terughoudendheid moet w orden toegepast met dit "voor w at hoort w at"-beleid. Wij gaan er dan ook van uit - dat stond niet in het persbericht - dat het plan van aanpak in de commissie ROB zal w orden besproken, zodat w ij daarop terug kunnen komen. De CDA-fractie constateert met genoegen dat aan het collegemotto "op de burger betrokken" op zeer gevarieerde wijze inhoud w ordt gegeven. Afhankelijk van het onderw erp wordt op zeer uiteenlopende w ijze geprobeerd, de betrokkenheid van de Noord- Hollandse burger te bevorderen. Wij realiseren ons daarbij dat dit niet gemakkelijk is. Zo is uit recent onderzoek gebleken dat het overgrote deel van de Noord-Hollandse burgers niet of slecht weet w at de provincie doet. Alleen als beleidsterreinen, zoals verkeer en milieu of recreatie worden genoemd, w ordt er een link met de provincie gelegd. Gedeputeerde De Boer was de meest bekende gedeputeerde, maar ik vind dat hij die eer moet delen met al degenen die te hoop gelopen zijn tegen zijn plannen voor het openbaar vervoer, want daar zal dit ongetw ijfeld door gekomen zijn. Er is dus nog het nodige te doen. Wij nemen aan dat de uitkomsten van dit onderzoek niet in de la verdw ijnen, maar dat er gericht actie ondernomen wordt om er iets aan te doen. Ik plaats daarbij de kanttekening dat het verschrikkelijk moeilijk is om dit bij een provincie, een provinciaal apparaat en provinciale bestuurders onder de aandacht te krijgen. Wij hebben al eens eerder gevraagd of het college bereid is, in de commissie- ROB te vertellen w at er gebeurt op dat vlak, dus op w elke w ijze
14 mei 2001
aan het collegemotto "op de burger betrokken" inhoud w ordt gegeven. De CDA-fractie gaat akkoord met de FINH-voorstellen zoals genoemd in het voorjaarsbericht, dus ook met de reactie van het college op de FINH-bijdrage voor de containerter minal in Beverw ijk. Het terugtrekken van het FINH-project fietstunnel Naarden begrijpen w ij, maar betreuren w ij w el, mede gezien de voorbereidingstijd. Er is een jaar of zes over gesproken en dat is vrij lang. Bij het lezen van de stukken over de besteding van de UNA-gelden moest ik denken aan een passage in Spreuken, een bijbelboek met teksten die de bedoeling hebben om "verstandige woorden te verstaan". Het gaat om de volgende tekst: "de plannen van de vlijtige strekken tot louter overvloed, maar al wie overijld te werk gaat komt slechts tot gebrek". Ofwel: neem de tijd om zorgvuldig na te denken over w at je van plan bent. Dat betekent, voorzitter …. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat is toch gew oon: haastige spoed is zelden goed? De heer Schipper (CDA): Ik moet toch refereren aan mijn afkomst! Ik probeer daar enigszins inhoud aan te geven. Mijn fractie vindt dat er absoluut niet te overhaast en ondoordacht tew erk gegaan moet w orden bij het uitgeven van de UNA-gelden. Zorgvuldigheid gaat bij ons dus voor snelheid. Ofte w el: over het UNA-geld w ordt vandaag niet het laatste woord gesproken. In de discussie die ik voor het eten w aarnam tussen de heren Bozelie, Mooij en Van der Paard, leek dat het geval, maar dat is natuurlijk niet zo. De heer Bozelie (GroenLinks): Wilt u daarbij de burger betrekken of denkt u dat "op de burger betrokken" niet met UNAgelden te maken heeft? De heer Schipper (CDA): Ik vind die zeven projecten een prima lijst, al w as het al omdat het getal zeven ons bijzonder aanspreekt! Veel projecten zijn op de burger betrokken. Ik noem het Wieringerrandmeer. Bij de beoordelen van de vraag in november, de bekende go-orno-go-beslissing, kan dat aspect
61
meew egen, dus de maatschappelijke betrokkenheid die een project tew eeg kan brengen. De UNA-projecten kunnen als kapstok w orden gebruikt voor een versterkt communicatiebeleid van de provincie.
plan van aanpak uitgevoerd kunnen worden, gebeurt dat ook, tenzij degenen die een inhoudelijk/financiële bijdrage moeten leveren, niet meedoen w aardoor de realisatie onmogelijk w ordt. Wat u nu zegt, vind ik w el erg vrijblijvend.
De heer Bozelie (GroenLinks): Wilt u de burger erbij betrekken in die zin dat de weerklank daarvan terugkomt in de besluitvorming ten aanzien van de UNAprojecten?
De heer Schipper (CDA): Mijn antenne voor betrokkenheid op de burger staat wellicht iets anders dan die van u, maar ik reageerde op de vraag van de heer Bozelie of ik kans zie om met de UNAprojecten het collegemotto "op de burger betrokken" meer inhoud te geven. Ik heb daarop geantw oord dat voor de CDAfractie w el degelijk van belang is dat in november bekend is in hoeverre dat mogelijk is. Ik heb daarbij gezegd dat er op het lijstje aardige projecten staan, ook voor de burger. Voor het overige heb ik al gezegd dat ik de zeven projecten prima vind om mee van start te gaan. Ik zal u, mijnheer Van der Paard, houden aan de go-or-no-go-beslissing in november. Ik heb u gevraagd hoe vrijblijvend u ten aanzien van die projecten staat. U start vanmiddag w eer de discussie over de sluis bij IJmuiden. Blijkbaar is er voor de PvdA-fractie nog een behoorlijke w eg te gaan om daaraan handen en voeten te geven. Ik w il dat niet.
De heer Schipper (CDA): De burger kan op talloze manieren bij allerlei projecten betrokken w orden. Voor het ene project zal de ene methode en voor het andere de andere w orden gehanteerd. De mate waarin burgers de projecten herkennen of dat moet leiden tot actieve of passieve betrokkenheid is vers twee - is voor ons een punt van overw eging in november. Op het lijstje staan projecten die zich goed lenen om inhoud te geven aan het op de burger betrokken zijn. De heer Koetsier (GroenLinks): Geldt de door u geciteerde tekst uit Spreuken ook na deze collegeperiode? De heer Schipper (CDA): Ik ben daar mee grootgebracht en ik ben niet van plan, daar na deze periode afstand van te doen. De heer Koetsier (GroenLinks): Met andere w oorden: de UNA-gelden mogen wel over deze collegeperiode heen getild worden? De heer Schipper (CDA): Wij moeten realistisch zijn. Het is w elhaast onmogelijk om alle UNA-gelden ineens w eg te kunnen zetten. De heer Van der Paard (PvdA): Ik w il w el duidelijkheid van de heer Schipper. Wij begrijpen allemaal dat zulke kanjerprojecten niet even gerealiseerd kunnen w orden. De systematiek moet echter duidelijk zijn. Mei vorig jaar hebben alle fracties projecten ingebracht. Wij hebben vervolgens het lijstje bij de begroting ontvangen, met tekstuele toevoegingen. De projecten zijn nu verder gezeefd. Als deze zeven projecten via een
14 mei 2001
De heer Breunissen (GroenLinks): De bevolking kan om een uitspraak w orden gevraagd. De heer Schipper (CDA): Ik vind dat je daarmee voorzichtig moet zijn. De heer Breunissen (GroenLinks): Waarom? De heer Schipper (CDA): Het lijkt mij nogal gecompliceerd, daar een methode voor te ontw ikkelen. De heer Breunissen (GroenLinks): Snapt de bevolking dat niet? De heer Schipper (CDA): De burgers zijn toch allang bij aller lei projecten betrokken? De heer Breunissen (GroenLinks): Burgers zijn helemaal niet betrokken bij de discussie over de tweede zeesluis.
62
De heer Schipper (CDA): Ik hoor voortdurend verhalen van Milieudefensie, van hoogleraren en gew one mensen die er van alles en nog w at van vinden. Er is op bepaalde punten echt w el betrokkenheid. U moet niet doen alsof dat niet zo is. De heer Mooij (VVD): Uit de discussie tussen de heren Van der Paard en Schipper maak ik op dat er nu een keuze is gemaakt die door het college zal w orden uitgew erkt. Wij ontvangen die uitw erking in september. Als uit de rapportage blijkt dat het om uitvoerbare projecten gaat die voldoen aan genoemde criteria, w orden zij ook uitgevoerd. Ik constateer dat w ij al langer praten over deze projecten. Wij weten welke kant dit uitgaat. Het w ordt een keer tijd, die keuze te maken, zodat er in deze periode begonnen kan w orden of zo snel mogelijk daarna. Daar gaat het om. Die keuze moeten w ij in november maken. Ik begrijp, mijnheer Schipper, dat u het daar mee eens bent. De heer Schipper (CDA): Ik roep al de hele tijd dat w ij geen papierenprojectenprovincie moeten ontw ikkelen. Ik hou van doen w aar je voor staat, afspraak is afspraak en dingen voor elkaar brengen. Je kunt blijven vragen om nieuw e rapporten en om nieuw e onderzoeken. Afgelopen vrijdag hadden wij in de commissie Wegen, Verkeer en Vervoer een aardige discussie over dezelfde sluis. Ik heb toen argeloos gevraagd hoeveel geld het kost voordat er überhaupt iets gebeurt en hoeveel mensjaren ermee gemoeid zijn. Ik heb het getal niet meer in mijn hoofd, maar dat overweldigde mij enor m. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): 17 mln. en 40 mensjaren. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik bedoelde met het op de burger betrokken zijn dat de projecten in samenspraak met de burger tot stand gebracht kunnen worden. Maar u en de heer Mooij bedoelen dat helemaal niet. Er w ordt gew oon met zes projecten van start gegaan. Ik kom er nog op terug w aarom
14 mei 2001
het er naar mijn mening zes zijn. Het stadium om de burger erbij te betrekken is dan voorbij. Ik neem zonder meer aan dat alle projecten op de burger betrokken zijn, maar het is dus w el een uitgemaakte zaak. De heer Mooij (VVD): U w eet heel goed dat deze tegenstelling enigszins oneigenlijk is. Volksvertegenw oordigers moeten keuzes maken. Soms zijn projecten van grote infrastructurele betekenis. Je gaat daar niet met iedereen over praten. Er is met een aantal betrokken instanties over gesproken, zoals het havenbedrijf en de kamer van koophandel, ook over RO-aspecten. Het is onbestaanbaar dat nooit met burgers wordt gesproken over zaken w aar w ij hier over beslissen. Dat gebeurt bij al die projecten. Maar desalniettemin zullen provinciale staten zo nu en dan keuzes moeten maken op grond van die afw eging. Een aantal van de projecten zal op het eerste gezicht voor individuele burgers aantrekkelijker zijn dan andere, die een meer indirect voordeel voor burgers opleveren. Wij zijn ervoor, knopen door te hakken. Dat moeten w ij ook doen. Noch ik, noch een van de andere leden heeft gezegd dat bij de projecten geen burgers betrokken w orden of dat dit bij nadere afwegingen niet gebeurt. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik concludeer dat w ij in november de projecten aan belangenorganisaties zullen voorleggen om na te gaan hoe zij ertegen aankijken. De voorzitter: Wij praten al jaren met belangenorganisaties. De heer Mooij (VVD): Die voorbereiding hebben w ij allang gehad. De heer Bozelie (GroenLinks): Vandaar misschien dat op de burger betrokken niet zo goed w erkt, w ant omdat u al jaren praat, klikt het w ellicht niet meer zo. U komt met dat op de burger betrokken dan ook niet zo ver. De heer Mooij (VVD): Ik daag u uit om duidelijk te maken dat bijvoorbeeld een project ter verbetering van de haven van
63
Amsterdam voor de burgers in de w ijde omtrek niet van belang zou zijn. De heer Bozelie (GroenLinks): Natuurlijk is dat van belang voor de burgers in de omtrek van Amsterdam. Maar er zijn ook andere belangen die een rol spelen zoals die van het milieu, die van de bew oners bij de haven, die van degenen die een bedrijfje hebben; dat zijn allemaal belanghebbenden. De heer Mooij (VVD): Het gaat erom dat er keuzes w orden gemaakt. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik ben ook best bereid om keuzes te maken, maar mijn uitgangspunt is anders. Ik w il een open discussie voeren. De heer Schipper (CDA): Voorzitter! Ik vind deze discussie hartstikke leuk. Dat moet ook, zo dacht ik, van de commissieBleker. De voorzitter: En dat naar aanleiding van uw inbreng. De heer Schipper (CDA): Fantastisch! Speciaal voor de heer Bozelie mer k ik nogmaals op dat vandaag absoluut nog niet het laatste w oord over de UNAprojecten w ordt gesproken. Wij maken w el een keus. In november zullen w ij naar het tijdstip van uitvoering kijken. De veelheid van projecten overviel ook mijn fractie, want hoe meer je kan kiezen, hoe moeilijker het is. Vervolgens moet de lijst leiden tot het aangeven van prioritaire acties. Dat zijn de zeven projecten gew orden, waarover in de coalitie in goede har monie is gesproken. Wij gaan akkoord met het voorstel dat ter tafel ligt. Wij zijn erg benieuw d naar de afrondende discussie over dit onderw erp in november. Door deze w erkwijze hebben GS een grote verantw oordelijkheid op zich genomen, namelijk om gedurende de zomer maanden ervoor te zorgen dat er in november een goed voorstel op tafel ligt. Ik heb in de w andelgangen al gezegd dat er w aarschijnlijk in de zomer overgew erkt zal moeten w orden. Dat merken w ij dan nog w el. Wij w achten het voorstel in november af. Wij gaan ook akkoord met
14 mei 2001
het revolving fund. Ik hoop overigens niet dat daarvan een dogma w ordt gemaakt. Ik maak uit de opmer kingen daarover op dat een aantal zaken nog uitgezocht moet worden. Wij hopen in november ten aanzien van de UNA-gelden verder te komen. Ik hoop dat de PvdA dan ook laat blijken dat zij een partij van de aanpak kan zijn. De heer Bozelie (GroenLinks): Voorzitter! Ik stel mij van een beleidsdebat voor dat de staten serieuze voorstellen doet ten aanzien van het beleid en dat het college daar vervolgens iets mee doet. Er zijn meer dan genoeg problemen in de provincie, zoals de w achtlijsten, de personeelstekorten in het onderw ijs en de zorg, de achteruitgang van het openbaar vervoer, de veiligheid en de problemen om de gestelde regels te controleren en te handhaven. Wij moeten af van het idee dat w ij ons alleen bezig kunnen houden met taken die ons formeel zijn toegew ezen. Al wat leeft in de maatschappij - op de burger betrokken behoort tot onze w ereld. Statenleden moeten omschakelen. In plaats van bestuurder moeten zij zich meer volksvertegenw oordiger voelen. In mijn bijdrage richt ik mij op land- en tuinbouw en de ruimtelijke ordening. De sector van veeteelt, land- en tuinbouw is gezegend met veel eufemis men. Ik noem er enkele. Ruimen is verbonden met het failliet van de bioindustrie. Jarenlang hebben beleids makers, financiers en standsorganisaties de massaveeteeltindustrie gepredikt: kippen in legbatterijen, koeien in stapelstallen en varkens als haringen in een ton. Nu breken ziekten uit onder opeengepakte dieren en dieren die van hot naar haar gesleept w orden. MKZ, BSE, varkens- en kippenpest zijn aan de orde van de dag. Veredelingstechnieken is ook een prachtig woord. Een voorbeeld hiervan is het op stapel staande plan in de visindustrie om een kilo vis te produceren in 10 liter w ater. Dat is de inhoud van de vissenkom bij mij thuis. Een mooi eufemisme komen w ij ook in de landbouw tegen, namelijk gew asbeschermingsmiddelen. Dat zijn
64
gew oon bestrijdingsmiddelen. Hier zijn w ij in Noord-Holland goed in. Wij nemen een toppositie in bij het gebruik van bestrijdings middelen. De vervuiling in de bollensector loopt de spuigaten uit. Dat moet nu iedereen toch w el duidelijk zijn. Inper king van het gebruik via een bollenconvenant heeft niet geholpen. In 2000 zou het verbruik tot 48 kilo per hectare verminderd moeten zijn, maar voor de meeste gew assen w ordt nu nog gemiddeld 78 kilo gebruikt. De bollenindustrie is booming business. Het bollenareaal w ordt in hoog tempo uitgebreid, zow el binnen als buiten het concentratiegebied. Daardoor w orden graslanden tegen het streekplan in, ontgrast en verbold. De polder De Zijpe is hier een goed voorbeeld van. De ecologie aldaar w ordt sterk getroffen. De normen van Uitw aterende sluizen w orden vele malen overschreden. Wat zegt het college in antw oord op de vragen van collega Koetsier? Wij delen uw verontrusting. Zo'n uitspraak kan niet zonder consequenties blijven. Wij doen straks dan ook een voorstel voor nieuw beleid. Wij zien in het voorafgaande het failliet van het bestaande beleid in de landen tuinbouw , waarin economisch boeren zonder subsidie van Europa en zonder toepassing van gew asbeschermingsmiddelen niet mogelijk is. Het roer moet dus om. Wij streven naar een beleid op lange ter mijn waarin plaats is voor minimaal 25% biologische teelt. In dit beleid kunnen boeren als landschapsbeheerder en bew aker van de open ruimte en als agrariër een goed inkomen verw erven. In dit beleid w ordt de afzet van biologische producten gestimuleerd. Aan het eind van mijn betoog zal ik een aantal voorstellen ter zake doen. Nog een argument om voor een duurzame landbouw te pleiten, is de enorme energiebehoefte. In de kassenteelt en bij het zogenaamde broeien van de bloembollen is veel energie nodig. De import van energie is in 1999 met 19% toegenomen. Deze energie wordt op een meer vervuilde manier opgew ekt dan de Nederlandse energie. Dit betekent een extra CO2-aanslag op ons leefmilieu.
14 mei 2001
Vervolgens ga ik in op de ruimtelijke ordening, en met name op de groene inrichting van onze provincie. GroenLinks w il de groene ruimte voor stad en platteland veiligstellen. Wij zullen daartoe alle zeilen bij moeten zetten, w ant het platteland w ordt steeds meer bedreigd door vele ruimtelijke claims. Wonen, werken, recreëren, w ater en vervoer eisen hun deel. De Vijfde nota geeft geen echte oplossing voor dit probleem. Het platteland, in de Vijfde nota balansgebied genoemd, is uitgeroepen tot jachtgebied voor rode functies. GroenLinks is het volstrekt oneens met deze kijk op het platteland. Het is geen restgebied, maar een gebied met een zelfstandige w aarde. Het is het w erkgebied van de boeren, het leefgebied van de plattelanders en het recreatiegebied van de stadsbew oners. Wij vinden dat dit w aardevolle gebied behouden moet blijven en dat beheerders daarvan gesteund moeten w orden. Met name de grondgebonden agrariërs zijn de beheerders van het boerenlandschap. De economische en financiële toekomst van deze boeren is echter zorgwekkend. Aanvullingen op hun landbouw inkomen zijn gew enst. Daartoe worden allerlei zinvolle initiatieven genomen. GroenLinks vindt dat de boeren ook betaald moeten w orden voor hun taak als landschapsbeheerder. De samenleving wil immers graag dat het boerenlandschap behouden blijft en dan moeten w ij er ook voor betalen. Wij leggen het college daarover een idee voor en zijn benieuw d naar de reactie daarop. Boeren, grondbezitters en anderen zouden zich kunnen organiseren in een omgevingsschap - naar analogie van een productschap - dat het beheer van een bepaald gebied op zich neemt. De samenleving, w at ons betreft vertegenw oordigd door de provincie, vraagt dat omgevingsschap het desbetreffende gebied voor haar te beheren. Het omgevingschap w ordt betaald door de opdrachtgever, de provincie. Om aan geld daarvoor te komen, kunnen w ij uit de financiële reserve van de provincie putten, maar w ij kunnen ook specifiek voor dit doel opcenten op de onroerendzaakbelasting invoeren. De desbetreffende gemeenten
65
hebben hier ook profijt van. Door de bijdrage via de OZB kan een prachtig, hoogw aardig omgevingslandschap tot stand gebracht w orden. De heer Le Belle (D66): Wat is eigenlijk het verschil met gebiedsgericht w erken? In zo'n omgevingsschap w erken allerlei mensen samen om het gebied mooi en rendabel te houden. Dat gebeurt bij gebiedsgericht w erken ook. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat samenw erkingsverband is niet speciaal verantw oordelijk voor het landschap en krijgt daar ook geen middelen voor. Ik heb het over een orgaan dat van de provincie de opdracht krijgt om te zorgen dat er een goed omgevingslandschap w ordt gerealiseerd. Zoiets bestaat nog niet. Wij zijn benieuw d naar het commentaar van het college. Het gaat ons erom de open groene ruimte in onze provincie zoveel mogelijk intact te houden, waarbij een belangrijke rol voor de boeren is w eggelegd. Het realiseren van aaneengesloten groengebieden is alleen mogelijk met financiële en w ettelijke instrumenten. Onteigening voor natuur w ordt tot nu toe nauw elijks toegepast, omdat bestuurders nogal terughoudend zijn met dit zw are instrument. Als uiterste middel moet onteigening voor natuur echter toegepast kunnen w orden, want alleen op basis van vrijw illigheid kan er geen succesvol natuurgebiedenbeleid tot stand komen. GroenLinks w il de groene ruimte voor stad en platteland veiligstellen door het instellen van een openruimteheffing. Wij hebben daar naar aanleiding van de Vijfde nota een motie over ingediend. Sterke bestuurlijke raakvlakken onder andere op het gebied van ruimtelijke ordening tref je ook aan tussen waterschappen en provincie. Daar het waterbeleid topprioriteit heeft en steeds meer invloed krijgt op andere beleidsterreinen, zoals milieu en ruimtelijke ordening, stellen w ij voor om te onderzoeken of een bestuurlijke integratie van w aterschappen en provinciaal bestuur tot de mogelijkheden behoort. Evenzeer zouden w ij ons de vraag moeten stellen hoe w ij bestuurlijk omgaan
14 mei 2001
met de kust. Een gemeenschappelijke kustvisie van de desbetreffende provincies is prima. Dat idee is samen met de provincie Zuid-Holland uitstekend opgepakt. Kustverdediging en natuurbelangen spelen hierbij een belangrijke rol. Bestuurlijk moet je je afvragen of de natuuronderdelen van de kust en de kustverdediging onder een noemer gebracht kunnen w orden. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Wat bedoelt u precies? De heer Bozelie (GroenLinks): Achter de kustverdediging bevinden zich grote natuurgebieden. Het beheer daarvan is versnipperd. Wij w illen het beheer van die natuurgebieden bij één organisatie onderbrengen. De heer Schipper (CDA): Welk voordeel heeft deze bestuurlijke integratie? Is er nu onvoldoende afstemming? De heer Bozelie (GroenLinks): In mijn beleving is een versnipperd beheer van de Noordzeekust inefficiënt. De onderscheiden organisaties - PWN, Staatsbosbeheer, Kenner merduinen kunnen heel goed samengevoegd w orden. De heer Schipper (CDA): Ja, in uw beleving, maar dat lijkt mij niet voldoende voor een omvangrijke bestuurlijke reorganisatie. De heer Bozelie (GroenLinks): Bij Bergen aan Zee stuit je bijvoorbeeld tijdens een wandeling door de natuur op een groot hek, w aarachter het terrein van Staatsbosbeheer ligt. Aan de ene kant heb je een duinkaart nodig die een tientje kost en aan de andere kant w ordt je omver gereden door een stelletje mountainbikers. De heer Schipper (CDA): Ik ga graag een keer met uw wandelen, w ant zo'n kaart heb ik niet. Ik w andel echter toch ook met heel veel genoegen. De heer Bozelie (GroenLinks): Daar komt bij dat er een groot verschil in beheer is tussen Staatsbosbeheer en PWN, terw ijl
66
de gebieden in elkaar overlopen. Het PWN-gebied is afgesloten met prikkeldraad, terw ijl het gebied van Staatsbosbeheer is opengesteld voor het publiek. Het lijkt mij goed om na te gaan of daar eenheid in te krijgen is. De voorzitter: In het PWN-gebied bij Castricum is geen hek te bekennen. Daar kan je gew oon wandelen als je een kaart koopt. De heer Bozelie (GroenLinks): Bij Bergen aan Zee stuit je op prikkeldraad en op hekken. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Veertien dagen geleden heb ik samen met burgers daar een kustschouw gedaan. Toen is mij gebleken dat het beheer van Uitw aterende Sluizen erop ger icht is dat prikkeldraad te verw ijderen. De bew oners vonden het w el erg modern dat het gebied voor iedereen toegankelijk w ordt. De heer Bozelie (GroenLinks): Zo zie je maar w eer. Ik w acht graag een nadere reactie op mijn voorstel af. De heer Van Ruller (CDA): Ik probeer mij voor te stellen hoe dit omgevingsschap aan de kust er uit komt te zien. De heer Bozelie (GroenLinks): In WestFriesland blijven bijvoorbeeld nog vijf gemeenten over. De heer Schipper (CDA): Hoe w eet u dat? De heer Bozelie (GroenLinks): Dat is mijn inschatting. Daartussen ligt een groot landelijk gebied. De eigenaren van die grond zijn boeren en tuinders. In het schap dat het beheer over dit gebied heeft, moeten alle belangenorganisaties vertegenw oordigd zijn. Voor de natuur langs de kust kan een apart natuurschap worden opgezet. Het maakt mij niet uit w ie uiteindelijk het beheer uitvoert. Ik heb alleen w illen aangeven dat ik er voorstander van ben dat één organisatie middelen krijgt om het geheel goed te onderhouden.
14 mei 2001
De heer Schipper (CDA): En ook nog een beetje op de burger betrokken? De heer Bozelie (GroenLinks): Vanzelfsprekend, mijnheer Schipper ! De heer Van Ruller (CDA): Speelt de bevolking van de stad daar ook een rol in? Ik heb nu een kaart w aarmee ik alle natuurgebieden van Noord- Holland kan bezoeken. Hoe gaat het als ik van het gebied van het ene omgevingsschap naar dat van het andere w il? De heer Bozelie (GroenLinks): De burger hoeft daar niet apart voor te betalen. Via opcenten op de OZ B w ordt .... De heer Van Ruller (CDA): Als bew oner van een stad betaal ik daar dus niet aan mee. De voorzitter: Dit is buitengew oon interessant. Ik w ijs er echter op dat het de bedoeling is dat om 22.00 uur de agenda is afgerond. Als dat niet het geval is, w ordt de vergadering volgende w eek voortgezet. De heer Bozelie (GroenLinks): Voorzitter! Ik ga verder met onze voorstellen. 1. Wij doen een aantal suggesties om een omgevingslandschap te organiseren en te financieren. 2. Wij verzoeken het college om een breed samengestelde commissie een deltaplan te laten maken voor een mens- en diervriendelijke land- en tuinbouw . 3. In de staten moet het college de discussie aangaan over de stelling om minder geld te investeren in w egen en meer in de PEHS en de open groene ruimte. 4. Gezien het feit dat de provincie haar greep op de bollencultuur verliest, pleiten wij voor het instellen van een taakgroep om te komen tot een integrale aanpak van de bolleneconomie, het landschap en het milieu. 5. Onderzoek de integratie van waterschap en provinciaal bestuur. 6. Onderzoek de mogelijkheid, te komen tot een kustnatuurschap. 7. Onlangs is w eer eens gebleken dat w ij nog niet erg bekend zijn bij de burger en
67
dat de afstand tot de burger fors is. Om dit te verbeteren pleiten w ij voor één loket, waar men voor alle vragen terecht kan en een jaarlijkse keuze voor een duidelijk herkenbaar beleidsterrein w aarvoor de provincie zich inzet. Bovendien dien ik een motie in over de zorg, zoals al aangekondigd door de heer Schipper. Het lijkt erop dat het college de komende tw ee jaar w il potverteren. De UNA-gelden kunnen kennelijk niet snel genoeg bestemd w orden. Is dat een aardig gebaar naar de inw oners van Noord- Holland en proberen de collegepartijen daar mee nu al de gunst van de kiezers te w innen? Of vreest men dat een volgend college misschien niet meer bereid is, zoveel geld in een aantal zaken te steken? Wat de w erkelijke reden ook moge zijn, GroenLinks vindt dat het college onzorgvuldig tew erk gaat. Er is een groot aantal voorstellen nog niet voldoende uitgew erkt. Eerst komt er een lijst van genomineerde projecten en daarmee suggereert het college dat in een vrije discussie in de staten een aantal projecten aangew ezen kan w orden. Maar niets is minder w aar. De statenleden krijgen vervolgens een lijstje van de door het college uitgekozen projecten en mogen daar nu op reageren; over participatie gesproken! GroenLinks w il niet - zoals het college - het geld zo snel mogelijk bestemmen. Zoveel geld, dat uiteindelijk afkomstig is van al onze inw oners, dient zorgvuldig en in overleg met de burger besteed te w orden. De toekenning van de UNA-gelden moet via een zorgvuldige procedure gebeuren. Ik heb dit duidelijk aangegeven in een interview met het lijfblad van de provincie. Stel jaarlijks een bedrag tussen de 25 en de 35 mln. beschikbaar en laat gemeenten, gew esten en belangengroeperingen maar projecten aandragen, zodat de staten daar uiteindelijk een keus uit kunnen maken. Op die manier ga je zorgvuldig te w erk en kan iedereen aan bod komen. De heer Schipper (CDA): Welke rol hebben provinciale staten dan nog?
14 mei 2001
De heer Bozelie (GroenLinks): Uiteindelijk moeten de staten een keuze maken uit projecten die tot stand zijn gekomen in overleg met betrokken burgers en belangenorganisaties. Er zullen waarschijnlijk meer projecten w orden aangedragen dan gehonoreerd kunnen worden. In ieder geval moet de stem van de burger van Noord- Holland gehoord worden. De heer Schipper (CDA): U creëert een verkeerde tegenstelling. Alsof in de zeven projecten die op de lijst staan de stem van de burger niet gehoord is. Daar verzet ik mij tegen, w ant dat klopt niet. De heer Bozelie (GroenLinks): Als tevoren een brede discussie w as gevoerd waarbij de burgers w as gevraagd op w elke w ijze het bedrag van 650 mln. besteed moet worden, zou aan die voorw aarde zijn voldaan. Drie à vier jaar geleden hebben wij een rondgang door de provincie gemaakt in het kader van Noord-Holland 2030. Daarbij is aan de burgers gevraagd wat op langere termijn de taak van de provincie moet zijn. De belangengroeperingen zijn heel goed in staat gebleken, hun inbreng daarbij te leveren. Uiteindelijk is er een boekw erkje uitgebracht w aarin de verschillende meningen zoveel mogelijk gebundeld zijn en hebben de staten een bepaalde keuze gemaakt. Dat vond ik een prima werkw ijze. Er w orden enorme bedragen uitgegeven aan zeer grote projecten. Daarbij dienen de staten zorgvuldig te werk te gaan. De heer Schipper (CDA): U bent zo absoluut. U zegt dat het op de door u aangegeven manier moet gebeuren. Daarbij ontkent u dat in de projecten die al zijn aangedragen ook elementen zitten die aan de door u genoemde voorw aarden voldoen. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik kom straks te spreken over onze beoordeling van de projecten. Daarbij zal blijken dat een aantal ervan ons goed bevalt. De heer Van der Paard (PvdA): Ik maak bezw aar tegen het beeld van
68
lichtvaardigheid dat de heer Bozelie schetst. In mei vorig jaar hebben de fracties projecten aangedragen. GroenLinks heeft daar ook aan meegedaan. Bij de begrotingsbehandeling is er opnieuw op ingegaan en w ij zetten nu een volgende stap. Er is geen sprake van dat er snel iets w ordt besloten. Er zullen ons plannen van aanpak w orden voorgelegd op grond w aarvan w ij kunnen beoordelen of w ij daarmee door moeten gaan of niet. De heer Bozelie is zeer inconsequent. Als het maar even kan, komt hij zelf met voorstellen. Als andere fracties projecten voorstellen, dan deugt volgens hem de procedure niet. Het gaat om een politieke keuze. Als de heer Bozelie iets anders w il, moet hij ons overtuigen. De heer Bozelie (GroenLinks): De PvdA en de andere partijen hadden het ook anders kunnen doen. Het college kan een lijst met een aantal projecten aandragen die vervolgens in de commissie aan de hand van onderliggende stukken w ordt besproken. Naar aanleiding van de discussie kunnen partijen dan bepalen welke projecten gekozen moeten w orden. In dat kader kan geprobeerd w orden, meerderheden voor bepaalde projecten te krijgen. Dat lijkt mij een zeer goede vor m van participatie. De heer Van der Paard (PvdA): Dat zou uw keuze zijn gew eest. Wij hebben echter ook te maken met ons verkiezingsprogramma. Daarin staat w at wij in deze bestuursperiode w illen realiseren. Als dat kan met de coalitiepartners of met uw fractie, dan doen w ij dat graag. Dat is besturen en politiek bedrijven. De heer Bozelie (GroenLinks): Uw vorm van besturen komt erop neer dat u achter de keuzes van het college aanhobbelt. U geeft andere partijen daarbij geen gelegenheid om een inbreng te leveren. In een dualistisch systeem moeten w ij op een geheel andere manier met dit soort onderw erpen omgaan. Dan legt het college een aantal voorstellen aan de staten voor en dan vindt er vervolgens discussie plaats. U draait de zaak om. U
14 mei 2001
geeft het college de vrije hand om een aantal projecten te kiezen. Vervolgens zegt u: ga vooral uw gang. In w ezen heeft u geen donder te vertellen over de zeven projecten. Volgens mij heeft u dat pas eergisteren gehoord en toen heeft u gezegd dat het w el goed is. De heer Van der Paard (PvdA): Denkt u nu w erkelijk dat het binnen de coalitie zo werkt? Zo naïef bent u toch niet? De coalitiepartijen hebben hun w ensen op een rijtje gezet. De gedeputeerden maken deel uit van de fracties. Het is logisch dat zij de w ensen van de fracties in het college brengen. Uiteindelijk volgt er een lijstje dat zeer herkenbaar is. De heer Bozelie (GroenLinks): In de wandelgangen spreek je w el eens leden van de coalitiefracties, w ant je moet toch proberen, te blijven communiceren. Dan hoor je dat zij dit de afgelopen fractievergadering voorgeschoteld hebben gekregen en dat er toen ook een besluit is genomen. Maandag of dinsdag hebben de fracties dit lijstje gekregen. Vervolgens is er gezegd: dat is het en daar gaan w ij mee door. Dat is collegedemocratie. De voorzitter: Het zal straks een ongelooflijk voordeel zijn als gedeputeerde en w ethouder niet langer deel uitmaken van de fractie. De heer Bozelie (GroenLinks): Precies! Dan zullen w ij mijnheer Van der Paard horen. De voorzitter: Ik w ijs erop dat uw spreektijd bijna op is. De heer Bozelie (GroenLinks): Dat is heel vervelend. Ik moet daardoor enkele belangrijke punten over de UNA-gelden achterw ege laten. Ook GroenLinks is voor de realisering van een Wieringerrandmeer en voor voorfinanciering van grondaankopen voor de provinciale ecologische hoofdstructuur. Wij w illen ook een fonds om het natuurbeheer door boeren te bekostigen en om de overschakeling op biologische veeteelt en land- en tuinbouw financieel mogelijk te
69
maken. Wij w illen ook fors inzetten op het omgevingslandschap.
Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001;
Amendement 8a-3
verontrust over het achterblijven van de biologische landbouw in Noord-Holland ten opzichte van de groei ervan in de andere provincies;
Door de leden Bozelie, Van der Veen-van de Vliet, Kruisinga, Prins, Graatsma, Boelhouw er, Kruijmer, Bruystens en Geldhof w ordt het volgende amendement voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland in vergadering bijeen op 1 mei 2001; constaterende - dat het door PS gevraagde onafhankelijke onderzoek naar de taken, verantw oordelijkheden en financiële positie van de Samenw erkende bonden van ouderen in Noord-Holland, concludeert dat de huidige provinciale subsidie ontoereikend is; - dat in het rapport van de Reinoud Groep geadviseerd w ordt het budget met ten minste ƒ140.000,-- te verhogen; - dat het provinciaal beleidskader betreffende de taken en uitvoering van de SBO en de regionale patiënten- en consumentenplatforms Noord-Holland nader dient te w orden geëvalueerd;
ervan op de hoogte dat de biologische boeren behoefte hebben aan hulp en advies op het gebied van de afzet van hun producten; van mening dat het aanzienlijk kan bijdragen aan de groei van de markt van biologische landbouw producten als er een bureau in het leven geroepen w ordt dat bovengenoemde taak op zich neemt en daarbij aansluit op het w erk van bijvoorbeeld de Werkgroep biologische boeren en tuinders in Noord-Holland; verzoeken het college van GS, voor de begroting van 2002 te komen met een voorstel voor een instantie die biologische boeren helpt en adviseert ten aanzien van de afzet van hun producten en daarvoor een passend bedrag op te nemen, en gaan over tot de orde van de dag.
verzoeken GS uit de begroting 2001 ƒ140.000,-- vrij te maken ter aanvulling van het huidige budget van de SBO;
Deze motie, die door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdien onderw erp van beraadslaging uit.
en voor de komende jaren te bezien, in hoeverre er op grond van de uitkomsten in het Reinoud-rapport een structurele ophoging van het budget aan de SBO kan worden toegekend en van de resultaten van dit onderzoek voor 1 september 2001 de provinciale staten op de hoogte te brengen.
Motie 9-3
Dit amendement, dat door een genoegzaam aantal leden is ondertekend, maakt mitsdien onderw erp van beraadslaging uit.
zich beradend over de financiële hoofdlijnen van de begroting over 2002;
Motie 9-2 Door de leden Bozelie, Koetsier, Le Belle en Van Duijn w ordt de volgende motie voorgesteld:
14 mei 2001
Door de leden Bozelie, Koetsier en Van Duijn w ordt de volgende motie voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001;
verontrust over de stagnatie van de biologische landbouw en veeteelt, die ten opzichte van de andere provincies ver achterblijft juist nu naar aanleiding van de MKZ-crisis blijkt dat de publieke belangstelling voor de betekenis van biologische landbouw stijgt;
70
van mening dat nieuw e beleidsinstrumenten moeten w orden beproefd om de biologische landbouw de stimulans te geven die hij nodig heeft; ervan op de hoogte dat biologische boeren een grote behoefte aan pachtgronden hebben; nodigen het college van GS uit, op de begroting voor 2002 uit de UNA-gelden een flink bedrag te reserveren voor de aankoop van boerderijen en land om deze vervolgens te kunnen verpachten aan biologische boeren, en gaan over tot de orde van de dag. Motie 9-4 Door de leden Bozelie en Koetsier w ordt de volgende motie voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 14 mei 2001; gehoord het beleidsdebat met name w at betreft de situatie met betrekking tot het milieubeleid in de bloembollensector; kennis genomen van de brief van het hoogheemraadschap Uitw aterende Sluizen van 20 februari 2001, w aarin deze zijn verontrusting uitspreekt over de waterkwaliteit in de bloembollengebieden; tevens kennis genomen van de antw oorden van het college van GS op desbetreffende vragen van GroenLinks, waarin dit uitspreekt deze verontrusting te delen; voorts in acht genomen dat het bloembollenconvenant per 1 januari jongstleden is afgesloten, zonder dat de taakstellingen voldoende zijn gerealiseerd; constaterend dat overleg tussen de verschillende betrokken partijen in de bloembollensector ontbreekt; van oordeel dat een brede aanpak van de milieuproblematiek in de sector noodzakelijk is, w aarbij zoveel mogelijk actoren betrokken w orden, met name de
14 mei 2001
KAVB, de w aterschappen, bew onersorganisaties, de Milieufederatie en de provincie; verzoeken het college van GS, op korte termijn een taakgroep in te stellen zoals boven omschreven, w aarin genoemde actoren vertegenw oordigd zijn, teneinde de milieuproblemen gezamenlijk aan te pakken, en gaan over tot de orde van de dag. De voorzitter: Naar mij blijkt, w orden deze moties voldoende ondersteund. Mitsdien maken zij onderw erp van beraadslaging uit. De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Voorzitter! Over het beleid voor 2002 maak ik een enkele opmer king. Het valt niet te ontkennen dat het financiële aspect hierbij een grote rol speelt. Wat te doen met al die miljoenen uit de energiesector? FINH en UNA samen bevatten 800 mln. Er is reeds 100 mln. bestemd voor het bereikbaarheidsfonds, dus er resteert nog 700 mln. Bij het voorjaarsbericht is er 100 mln. besteed aan FINH-projecten. Uiteindelijk praten w ij nog over een bedrag van 600 mln. Wij hebben het al jaren over de identiteit van de provincie. De provincie moet ondernemer, investeerder, regisseur en niet te vergeten handhaver zijn. Ik w il het w el eens hebben over een provincie met en een provincie zonder het geld uit de energiesector. Ik maak een uitstapje naar de situatie op de beurs zo'n anderhalf jaar geleden. Het kon niet op. De internethype vierde hoogtij. Wij w eten hoe het gegaan is. De lucht is eruit en het beursleven is w eer tot normalere proporties teruggebracht. Is de positie van de provincie niet te vergelijken met de situatie op de beurs van anderhalf jaar geleden? Het is een provincie met veel geld maar daardoor ook met veel lucht in haar doen en laten. Wanneer w ij ons een provincie voorstellen zonder al dat extra geld, verdw ijnen veel discussies over subsidies als sneeuw voor de zon. Wat te doen met de bijbehorende formatie? Er kunnen dan zeker geen subsidies naar industrieterreinen in Amsterdam en ook
71
geen miljoenen meer naar de ROM enzovoorts. Ik w il die w erkelijke provincie wel eens zien; een provincie die het alleen moet doen met het geld uit het Provinciefonds en met de opcenten op de motorrijtuigenbelasting. Ik heb al eens bij de algemene beschouw ingen gezegd dat het goed en nodig is dat de overheid c.q. de provincie w erkt vanuit financiële schaarste. Dat houdt de provincie scherp en voorkomt allerlei vor men van lucht in ons handelen. Of ik een provincie zonder lucht nog zal meemaken, is de vraag. Het is zeker dat in deze periode die provincie niet meer zal opstaan. Dit brengt mij tot een ambivalente houding tegenover de vele miljoenen. Aan de ene kant is er de noodzaak van een degelijke omgang met dat geld. Er mag geen dubbeltje over de balk gegooid w orden en het moet zoveel mogelijk rendement opleveren. Aan de andere kant denk ik: hoe eerder dit geld op is, hoe beter, w ant dan kan de echte provincie gestalte krijgen. Ik heb er dan ook geen behoefte aan dat met het UNAgeld w ordt omgegaan volgens het principe van het revolving fund; met geld nieuw geld verdienen. Wij hebben w eloverwogen ons belang uit de UNA-gelden weggenomen. Dan is het vreemd om daarna w eer belangen op te bouw en in allerlei andere bedrijven en organisaties met alle risico's van dien. Verder zal dit werk weer nieuw e disciplines in de provinciale organisatie vereisen, met bijbehorende formatie. Dan zeg ik toch: schoenmaker blijf bij je leest. Laat het revolving fund-principe over aan het bedrijfsleven. Het is de rijksoverheid overigens ook niet ontgaan dat een aantal provincies er als gevolg van het geld uit de energiesector er w armpjes bij zit. Voor een aantal provincies geldt dit niet en daar wordt nu onderzoek naar gedaan. Ik ben er bij voorbaat niet op tegen als de rijksoverheid bij de uitkering daar rekening mee zal houden, w aardoor er een zekere verdeling van dit geld over alle provincies plaatsvindt. Wij krijgen dan een provincie Noord- Holland die niet alleen is betrokken op de eigen inw oners, maar ook op die van andere provincies. Voor het IPO zou dit een aardige solidariteitstest zijn. Ik wacht die ontw ikkeling w el af.
14 mei 2001
In de commissies ELE en ROB is enige tijd geleden een interessante discussie gevoerd over ruimtegebruik in verband met de Vijfde nota en met de aanleg van industrieterreinen. De almaar voortdurende vraag naar ruimte is naar mijn mening een direct gevolg van de dynamiek in onze maatschappij; een maatschappij die steeds meer gedicteerd wordt door de economie. De economie globaliseert en zelfs de rijksoverheid krijgt daar steeds minder vat op. Ik ben van mening dat de provincie op het terrein van de beperking van het ruimtegebruik vrijw el geen middelen heeft. Zo die middelen er zijn, liggen ze op rijksniveau. Ik noem één instrument. Net als bij het Provinciefonds wordt de uitkering aan gemeenten uit het Gemeentefonds bepaald door een ingew ikkelde formule met veel variabelen. Ik acht het zeker mogelijk variabelen in te bouw en w aarmee zuinig grondgebruik financieel w ordt beloond en het kw istig omgaan met de ruimte w ordt bestraft. Dat is volgens mij de meest geëigende, centrale plaats om dit verschijnsel aan te pakken. Daarom heb ik ook geen behoefte aan de motie van GroenLinks ter zake, hoe goed die ook bedoeld is. Overigens lijkt mij deze motie niet uitvoerbaar. Het college w il aan de sociale infrastructuur bouw en en daarmee gaat het ook dichter naar de burger toe. Dit is een goede ontw ikkeling. Naar mijn opvatting kan dat het beste gebeuren met organisaties die middenin de samenleving staan. Dit blijkt overduidelijk uit de evaluatie van de ouderenbonden in NoordHolland. Tot nu toe w ordt gekozen voor het w erken met steunfuncties. Dit zijn min of meer anonieme organisaties die min of meer boven de samenleving opereren en daar w ordt 25 mln. per jaar aan besteed. Ik pleit ervoor de samenlevingsopbouw c.q. versterking van de sociale infrastructuur meer en meer uit te voeren met organisaties die zich middenin de samenleving bevinden, zoals de ouderenbonden. Dit lijkt mij effectiever en goedkoper. Ik kies daarom voor een zekere afbouw van de steunfuncties en een opbouw van de door mij voorgestelde werkw ijze. Zoals de gedeputeerde w eet, is dit in de provincie Limburg voor een groot deel gerealiseerd. De huidige dominante
72
positie van de steunfuncties in onze provincie is naar mijn mening niet te handhaven. Bij samenlevingsopbouw kunnen wij ons afvragen of dit het bouw en aan een multiculturele samenleving is of een samenleving w aarin één cultuur leidend is. De voorzitter: Bent u zich ervan bew ust dat u door uw spreektijd heen bent? De heer Kruijmer (fractie Kruijmer): Ik zal afronden. Het laatste heeft zeker mijn voorkeur. Ik denk dat aan dit onderw erp in de commissie of in het kader van het beleidsdebat 2002 best een discussie gew ijd kan w orden. Met de door het college voorgestelde UNA-projecten, met de Her mitage van Amsterdam als een zeer tot de verbeelding sprekend project, kan ik akkoord gaan, hoew el ik graag het project lightrail in Gooi en Vechtstreek en ZuidKennemerland hieraan w il toevoegen. Een onderzoek naar deze vervoersvorm in die dichtbevolkte streken lijkt mij gew enst. Mevrouw Berm an (D66): Voorzitter! De inbreng van D66 bij dit beleidsdebat is op enkele thema's geconcentreerd, namelijk de biologische landbouw , het gedoogbeleid, een paar financiële ongenoegens en ICT. Met dit laatste thema borduren w ij voort op de lijn die w ij vorig jaar hebben ingezet. Het stemt ons tevreden dat als gevolg van onze inbreng van vorig jaar een aantal zaken is aangepakt. Wij vragen vandaag aandacht voor enkele andere aspecten. De ontw ikkeling van ICT vraagt letterlijk veel energie. Regelmatig kun je in de pers lezen dat er een schrikbarend tekort is aan energie, met name in de regio A msterdam vanw ege een grote toename van het aantal ICT-bedrijven aldaar. Dit tekort zal binnenkort een belemmerende factor voor vestiging van deze bedrijven w orden. Dit is niet alleen een probleem van de markt, van de stroomleveranciers. Vanuit tw ee invalshoeken is het gerechtvaardigd dat de provincie een inspanning op dit gebied doet. In de eerste plaats is er een economische reden. In commissieverband is regelmatig aan de orde gew eest dat w ij bij de koplopers in Europa w illen horen op
14 mei 2001
het terrein van ICT. In de tw eede plaats zijn er de milieuaspecten. Daarbij gaat het om het terugdringen van het energiegebruik in het algemeen en het stimuleren van het gebruik van duurzame energie. Het gigantische energieverbruik in de ICT-sector noopt tot actie. Wij w illen dat de provincie technische innovaties initieert die leiden tot energiebesparing in de ICT-sector. Vervolgens past het in het provinciaal beleid om in die sector het gebruik van duurzame energie sterk te bevorderen om te voorkomen dat vuile energie moet w orden geïmporteerd. Al met al is dit voor mijn fractie een extra reden om nog eens te pleiten voor het instellen van een platform duurzame energie, w aarin naast de provincie, ECN, NUON, de VNHG en de Kamers van K oophandel vertegenw oordigd zijn. Wij hebben vorig jaar gesproken over de noodzaak van ondergrondse bestemmings- en streekplannen. De provincie kan het beste het archief van de situatie onder het maaiveld beheren. Ik doel daarbij niet alleen op de ondergrondse leidingen, maar ook op historische gegevens en op ondergrondse waterstromen. Er moet een integraal overzicht van de gehele situatie onder het maaiveld gegeven w orden. Dit overzicht wordt in toenemende mate van belang voor de bovengrondse bestemmingsplannen. Wij nodigen het college uit, het initiatief tot een dergelijk onderzoek te nemen. Wij hebben in het verleden bij herhaling gepleit voor de intensivering van de provinciale bemoeienis met biologische landbouw . Het stimuleringsbeleid dat de provincie sinds 1990 voert, gaat ons lang niet ver genoeg. Wij zijn er ook niet tevreden mee dat GS steeds w eer op de verantw oordelijkheden van het rijk en de markt w ijzen. Door de rampzalige gebeurtenissen van de laatste jaren varkenspest, BSE en MKZ - is de bioindustrie met nadruk aan kritiek onderhevig. Het besef dat het roer om moet, w ordt steeds groter, zow el bij de agrariërs als bij de consumenten. De markt voor biologische producten groeit sterk. Kortom, de tijd is rijp voor verandering.
73
Wij zijn erg geschrokken van de tussentijdse evaluatie van het door de provincie gevoerde stimuleringsbeleid. Daaruit blijkt dat de groei van de biologische landbouw in Noord-Holland achterblijft bij de landelijke ontw ikkeling. Het aantal biologische bedrijven in NoordHolland is met 5% afgenomen, terw ijl er landelijk een groei van 11% is te constateren. Dit geldt met name in de veehouderij, maar ook bij de akkerbouw en de tuinbouw lopen w ij achter bij de rest van Nederland. Dat kan niet, zeker nu de tijd rijp is voor een omslag. Wij dringen daarom aan op een nog actievere inzet voor dit voor de samenleving zo belangrijke onderw erp, zowel personeel als financieel. Wij vragen GS in het kader van de begroting voor 2002 om voorstellen ter zake. Wij vragen om een vernieuw de, intensievere aanpak van de biologische land- en tuinbouw in al zijn facetten. Er is in feite een masterplan biologische landen tuinbouw nodig dat gericht is op innovatie, met aandacht voor de gehele voedselketen. Het streven moet zijn een aandeel van de biologische land- en tuinbouw van 10% in 2010. Omdat deze sector zic h moeilijk verdraagt met de reguliere land- en tuinbouw stellen w ij voor om te onderzoeken of ontw ikkelingsgebieden aangew ezen kunnen w orden, zoals is gebeurd voor de glastuinbouw en de bollenteelt. Voor zo'n masterplan zouden w ij w el 20 mln. aan UNA-gelden w illen inzetten. Naar aanleiding van de gebeurtenissen in Enschede en Volendam is er veel aandacht gew eest voor de handhaving van w et- en regelgeving. In de commissie ROB heeft de commissaris een presentatie gehouden over het handhavingsbeleid van de provincie. Daarover zijn w ij goed geïnformeerd. De commissaris heeft bij een andere gelegenheid opgemerkt dat zonder gedogen niet valt te besturen. Hij doelde daarbij ongetw ijf eld op de bestuurlijke praktijk van alle dag die de maatschappelijke ontw ikkelingen niet bij kan houden. Landelijk kennen w ij de voorbeelden van het gedogen ten aanzien van prostitutie en soft drugs, maar ook de provincie gedoogt. Gemeenten doen dit ook. Ik noem de golfbaan bij Wervershoof.
14 mei 2001
Wij w illen graag meer inzicht in het grijze gebied op de grens van de handhavingstaken. Op w elke beleidsterreinen gedoogt de provincie? Op welke punten w ordt er ten aanzien van het toezicht gedoogd, zoals op de waterschappen en de gemeenten? Wij willen hier graag inzicht in omdat w ellicht kan blijken dat de w et- en regelgeving niet voldoet. Een en ander kan aanleiding zijn om de w et- en regelgeving aan te passen. Het gaat hierbij om grote belangen voor de burger, zoals veiligheid, rechtszekerheid, milieu en gezondheid. De voorzitter: U bent helaas door uw spreektijd heen. Mevrouw Berm an (D66): Dat is heel jammer, w ant dan kan ik niet op de UNAgelden ingaan. De voorzitter: U heeft nog gelegenheid voor een afrondende passage. Mevrouw Berm an (D66): Mijn betoog over de UNA is moeilijk samen te vatten. Ik volsta met op te merken dat w ij er zeer ontevreden over zijn dat w ij pas zaterdag de prioriteitsstelling in de besteding van UNA-gelden kregen. Nu w ordt van de fracties verwacht om overnight een beslissing te nemen over een bedrag van 558 mln. De noodzaak hiervan w ordt niet onderbouw d. Wij passen er dan ook voor, ons nu achter de keuze van GS te scharen. De voorzitter: Ik vind het ook vervelend, maar de spreektijden zijn bekend. De sprekers bij eerdere onderw erpen moeten zich ervan bewust zijn hoelang zij het woord kunnen voeren zonder hun fractiegenoten in de problemen te brengen. Dit betreft een interne zaak van de fracties waar ik mij uiteraard niet mee bemoei. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! In het kader van de begrotingsdiscipline is afgesproken dat w ij tw ee keer per jaar, bij de begroting en bij het voorjaarsbericht, financiële voorstellen doen. Er is een meer jarenbegroting opgesteld, w aarbij de conclusie w as dat
74
de komende jaren "beleidsar m" zouden zijn. Dat w oord mocht ik echter van de staten niet gebruiken en daarom spreek ik nu van een "voortschrijdende begroting". Conclusie blijft echter dat de komende jaren geen sprake kan zijn van uitgebreide nieuw e beleidsinitiatieven, zoals ook in de kaderbrief staat. Er is daarnaast afgesproken dat bij het voorjaarsbericht alleen sprake kan zijn van exogene factoren en PM-posten. Onder de exogene factoren zijn nu ook de al genomen statenbesluiten gevat, w ant die zijn eveneens niet meer te beïnvloeden. Over slechts enkele posten is nog discussie mogelijk. Dit zijn allemaal incidentele posten, zoals die in verband met Volendam, de munitie en het brandveilig maken van het provinciehuis. Mij dunkt dat het college de begrotingsdiscipline in voldoende mate heeft toegepast. De kritiek daarop is dan ook niet terecht. Bij de begroting is overeengekomen dat bij het voorjaarsbericht PM-posten mogen worden ingevuld en dat daarvoor het rekeningresultaat aangesproken kan worden. Dit resultaat is nu 20 mln. en daar kan het voorjaarsbericht uit gedekt worden. Mevrouw Beens heeft opgemerkt dat exogene factoren zoals de loonontw ikkeling te voorzien zijn. Dat klopt niet. De begroting is afgelopen november vastgesteld en pas daarna zijn er CAOafspraken gemaakt. Die bleken hoger uit te vallen dan geraamd. Wij ramen w el, maar w ij kunnen niet voorspellen w at het resultaat van CAO-onderhandelingen is. Ik ben het ook niet eens met de kritiek van mevrouw Beens dat w ij hapklare brokken opdienen en dat het budgetrecht van de staten w ordt uitgehold. Er is afgesproken dat de staten tw ee keer per jaar van hun budgetrecht gebruik kunnen maken, namelijk bij de begroting en bij het voorjaarsbericht. Wij leggen nu voorstellen ter zake aan de staten voor en zij kunnen hun budgetrecht ten volle uitoefenen. Dit jaar is dekking gevonden in het rekeningresultaat 2000. Voor de komende tw ee jaar is er nog geen structurele dekking. In 2004 is er w el degelijk w eer
14 mei 2001
een structurele dekking. Voor de jaren na de collegeperiode zijn de zaken goed op orde. Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): Die heeft u niet aangegeven in het voorjaarsbericht. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): In de kolom voor 2003 staat een bedrag van plus 3,5 mln. In de volgende kolom staat ook een positief bedrag. De heer Le Belle (D66): U heeft gezegd dat voor de jaren na de collegeperiode de zaken goed op orde zijn. Dit brengt mij bijna tot de conclusie dat het nu niet deugt. Ik ben helemaal niet geschrokken van de structurele dekking. Ik mer k elk jaar w eer dat er toch weer een oplossing gevonden w ordt. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Ik citeerde de w oorden van mevrouw Beens. Wat doen w ij de komende tw ee jaar met het tekort? Wij gaan overeenkomstig de afspraken om met nieuw geld uit het accres van het Provinciefonds. Deze middelen w orden in eerste instantie gebruikt om een deel van het gat te dichten. Wellicht w as de kaderbrief onduidelijk op dit punt. Afgelopen dinsdag is dit in het college besproken. Wij hebben de passage inmiddels aangescherpt, zodat nu duidelijk is dat het geld dat binnenkomt overeenkomstig de afspraken eerst naar de begroting gaat. De rest kan gedekt worden uit de saldireserve. De vraag is of dit nodig is, maar voor alle zekerheid geven w ij deze mogelijkheid in het voorjaarsbericht aan. De saldireserve w ordt dit jaar verhoogd door de uitname uit de egalisatiereserve. Bij de instelling daarvan is bepaald dat, w anneer de inkomsten of uitgaven daartoe aanleiding zouden geven, een tariefsaanpassing w ordt doorgevoerd. Nu bleek al vrij snel dat de autoverkopen zo hoog w aren dat er een bepaalde buffer kon w orden opgebouw d. Dit verschijnsel heeft zich gedurende tw ee jaar voorgedaan, incidenteel dus. De buffer is inmiddels zo hoog gew orden, dat
75
een rigide toepassing van de systematiek tot een tariefsaanpassing leidt w aar de burger uiteindelijk geen cent w ijzer van wordt, want de neerw aartse aanpassing zal onmiddellijk gevolgd w orden door een verhoging. Uiteindelijk zal het tarief dan hoger zijn dan voor de vorig jaar doorgevoerde verlaging. Om de incidentele component niet mee te laten tellen, hebben w ij de buffer uit de egalisatiereserve gehaald en aan de saldireserve toegevoegd. Hierdoor kan de systematiek voor de komende jaren intact blijven. Uit de cijfers blijkt ook dat het systeem van de egalisatiereserve dan precies w erkt zoals gepland in het begin van de collegeperiode.
De heer Le Belle is van mening dat het begrip "uitvoeringsgereed" bij FINHprojecten steeds op een andere manier wordt geïnterpreteerd. Dat is niet het geval. In de eerstvolgende vergadering van de commissie FSB zal een notitie ter zake w orden besproken. Wij hebben overigens afgesproken dat de FINHprojecten tw ee keer per jaar behandeld worden, namelijk bij de begroting en bij het voorjaarsbericht.
De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Waarom neemt u 44 mln. uit de egalisatiereserve en niet 20 of 30 mln.? Ook bij die andere bedragen loopt de systematiek de komende jaren w eer goed. Narekening leert mij dat met het bedrag van 44 mln. precies die drie jaar zijn gedekt. Dat is toch w el opvallend.
Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): FINH-projecten zijn investeringen. Regulier beleid loopt via de begroting.
Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Dit bedrag is ongeveer de buffer die is opgebouw d. Na uitname daarvan werkt het systeem w eer goed. Met elk ander w illekeurig bedrag w ordt niet de incidentele component verw ijderd en daarna zal het tarief toch w eer de schommelingen gaan vertonen die w ij nu juist w illen vermijden.
Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Over w elke projecten heeft u het?
De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Na uitname van 20 mln. w erkt het systeem ook w eer goed. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Nee, w ant dan moeten er voortdurend verhogingen en verlagingen van het tarief w orden doorgevoerd. Dat wilden w ij nu juist met de instelling van de egalisatiereserve voorkomen. Mevrouw Beens maakt bezw aar tegen de instelling van een fonds in een fonds met betrekking tot de landinrichting. In de commissie heb ik toegelicht dat een dergelijke constructie bij herhaling is toegepast, onder andere bij de post inzake jeugdaccommodaties en bij de wijksteunpunten.
14 mei 2001
De heer Le Belle (D66): Een aantal FINHprojecten moet volgens ons in de begroting w orden opgenomen. Daarvoor moeten jaar lijks bedragen w orden uitgetrokken.
Mevrouw Berm an (D66): Ons probleem is dat sommige FINH-projecten meerdere jaren beslaan. De kosten daarvan moeten op de begroting w orden opgenomen.
Mevrouw Berm an (D66): Bijvoorbeeld de landinrichting. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Ik heb al gezegd dat dit eerder is voorgekomen, zoals bij de jeugdhulpverleningsaccommodaties. Dit project besloeg ook enkele jaren. Mevrouw Berm an (D66): Dat w eet ik w el, maar w ij kiezen voor een andere systematiek. Wij w illen ook eerst het onderzoek van de commissie Beleidsevaluatie afw achten. Deze commissie zal in haar rapport onder andere ingaan op de toepassing van de criteria. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): De criteria voor het FINH zijn verschillende malen aangepast. U stelt nu een nieuw e aanpassing voor.
76
Mevrouw Berm an (D66): Ik w il eerst het rapport van de commissie Beleidsevaluatie afw achten. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Aan de hand van de uitkomsten van dat onderzoek zal er sow ieso een discussie over het FINH gevoerd w orden. Een aantal keren is in verband met de UNA-gelden de ter m go-no-gobeslissing gebruikt. Dit begr ip moet niet al te letterlijk w orden opgevat. Je moet nagaan of bepaalde projecten levensvatbaar zijn. Aan de zeesluis w ordt nu al door een aantal mensen gew erkt. Zij alleen kunnen dat project volgend jaar niet uitvoeren, maar w ij kunnen w el proberen, dit project van de grond te krijgen. Dit geldt ook voor de N201. In december moeten er nog beslissingen genomen worden. Van de genoemde projecten is het duidelijk dat zij geschikt zijn. Het ene project zal eerder gestart kunnen w orden dan het andere. Wellicht zullen er ook projecten afvallen. Bij de begrotingsbehandeling zullen w ij dat bespreken. De heer Schipper (CDA): Deze interpretatie van het begrip "go-no-go" geeft mij aanleiding tot de volgende vraag. Wat is precies de gang van zaken in november? Hoe komen die voorstellen ter beschikking en w elke criteria moeten w ij hanteren? De heer Mooij en ik hebben ervoor gepleit om in ieder geval slagvaardig te opereren. De CDA-fractie heeft absoluut geen behoefte aan nieuw e discussies, maar w il in november w el weten waar zij aan toe is. Dat beslissingsmoment moet nu niet afgezwakt w orden. De heer Van der Paard (PvdA): Van GS verwacht ik informatie over autonome ontw ikkelingen. In sommige gevallen moeten schepen 3,5 uur w achten voordat zij de zeesluis kunnen passeren. Wij moeten echter ook de beslissing van het kabinet over de tw eede Maasvlakte in de beschouw ing betrekken. De PvdA w il een mainport die ten minste bestaat uit Rotterdam, Schiphol en A msterdam. De tw eede zeesluis is niet bedoeld om Rotterdam te beconcurreren. Het gaat juist
14 mei 2001
om versterking van de verschillende kw aliteiten. Het is een project van het rijk waar wij een bijdrage aan leveren. Het rijk zal dan ook op een gegeven moment duidelijkheid moeten geven. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voor ieder project komt er een apart plan van aanpak. Daarin w orden onder meer het maatschappelijk belang, het provinciaal belang, de uitvoerbaarheid, de kosten, de implicaties en het tijdpad omschreven. Op basis daarvan maakt het college een keuze. Bij de begroting leggen wij die keuze aan de staten voor, zodat zij daar hun licht over kunnen laten schijnen. Er is ten aanzien van de UNAgelden geen sprake van potverteren. Er wordt een aantal projecten onderzocht, maar het is helemaal niet gezegd dat daarmee al het geld op is. Los van het principe van het revolving fund is het heel goed mogelijk dat de komende projecten "maar" 300 mln. kosten. Bij de begroting krijgen de staten ook inzicht in de totale kosten. Tevens kunnen zij besluiten dat er een bepaald bedrag over moet blijven. Overigens is ook bij deze gelegenheid aan de staten de vraag voorgelegd of zij een bepaald bedrag voor het revolving fund willen reserveren. Ik heb daar geen reactie op gekregen, maar misschien is die behoefte er bij de begroting w el, w ant dan zijn de totale kosten bekend. Wij verkopen bepaald niet al het tafelzilver ineens. Dit proces wordt zeker niet in november afgesloten. Er kunnen nog projecten worden afgevoerd of toegevoegd. De heer Le Belle (D66): Op w elke w ijze kan de oppositie haar briljante projecten inbrengen? De voorzitter: Die had u vandaag kunnen indienen. Nu kan dat niet meer, w ant de spreektijd van D66 is op. Mevrouw Berm an (D66): Wij zien graag dat daar een commissievergadering aan wordt gew ijd. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): U krijgt in november een nieuw e kans. Ook dan zijn er
77
commissievergaderingen. Wij nemen nu geen besluiten. De heer Le Belle (D66): Wij beloven u dat wij u bij elke commissievergadering zullen bestoken. U zult merken dat het heel leuke projecten zijn. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Prima! De heer Graatsma heeft op de nadelen van het A merikaanse systeem gew ezen. Ieder systeem zal nadelen hebben, maar ons is daar op dit moment niets van bekend. Volgens de heer Graatsma zijn deelnemingen niet zo verstandig, zeker niet in deze tijd. Dat is het punt echter niet. Als je subsidie verleent, ben je je geld kw ijt. Je kunt echter ook proberen het geld zodanig te investeren dat er w eer iets van terugkomt. Daartoe dient de constructie van het revolving fund. In dat kader kan w orden besloten, aandelen in een bedr ijf te nemen. Zelfs al w orden ze minder w aard, er komt altijd meer terug dan w anneer je het geld gew oon w eggeeft. Dat is het verschil tussen de investerende en subsidiërende provincie. De heer Van der Paard heeft erop gew ezen dat het belastinggebied van de provincie zal verdw ijnen als de motorrijtuigenbelasting w ordt afgeschaft. Wij zullen het w erk van de IPO-commissie die zich daar mee bezighoudt nauw lettend volgen. Je moet ook niet verw achten dat een laag opcententarief w ordt doorberekend in de nieuw e vorm. Bij de regionale omroep kregen w ij geld van het rijk. In dit geval krijgen w ij geld van de burgers. Evenals bij de verdeling van het Provinciefonds zal bij het nieuw e systeem met autonome maatstaven gerekend worden. Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, dan w eten w ij genoeg w egen om onze belangen in Den Haag te behartigen. Ik herhaal de w oorden van de heer Schipper over het gebiedsgericht w erken voortdurend tegenover mijn medew erkers. Als er zich geen calamiteiten voordoen, zal de evaluatie op 13 juli in de commissie behandeld w orden. Naar aanleiding daarvan kan uitgebreid gesproken w orden over de beantw oording van de vraag op
14 mei 2001
welke w ijze w ij in de resterende collegeperiode met het gebiedsgericht werken w illen omgaan. De heer Le Belle (D66): Intussen staat het werk wel stil. In het kw artaaloverzicht staat ten aanzien van het gebiedsgericht werken alleen maar "pro memor ie", ook bij de inzet van FTE's. Dat lijkt mij toch duidelijk. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): De pilot Noord- Hollands-midden is gestart om te kunnen leren van de ervaringen. Ondertussen is het gebiedsgericht w erken van de vakgedeputeerden gew oon doorgegaan. Dat is zo'n belangrijk onderdeel van het gebiedsgericht w erken gebleken dat w ij willen nagaan of dit verder uitgew erkt kan worden. Hierover kan op 13 juni in de commissie verder gesproken w orden. De heer Le Belle (D66): Doen de vakgedeputeerden dat helemaal zelf, zonder FTE? Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): In de kw artaalrapportages is dat terug te vinden in de bijdragen van de vakgedeputeerden. De heer Kruijmer heeft een vergelijking met de beurs gemaakt en zich tegen het revolving fund uitgesproken. Dat is geen goede vergelijking, w ant w ij hebben het geld gew oon op de bank staan. De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Dan heeft u het niet goed begrepen. De lucht in de beurs van anderhalf jaar geleden heb ik vergeleken met de honderden miljoenen energiegeld. Dat staat helemaal los van het revolving fund. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Dan is dat duidelijk. Voorzitter! Daar mee heb ik de beantw oording afgerond. De heer Le Belle (D66): Ik heb nog geen reactie gekregen op mijn opmerking dat alle projecten planologisch geregeld moeten w orden en dat er geen
78
milieutechnische bezw aren meer mogen zijn. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Ik heb al gezegd dat er aanstaande w oensdag in de commissie FSB een notitie w ordt gepresenteerd, waarin nader w ordt ingegaan op de uitvoeringsgereedheid. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! De heer Mooij heeft een w aarschuwende vinger opgeheven ten aanzien van het project Duurzame energie Haarlem. Als w ij zo doorgaan, halen w ij onze doelstellingen niet. Daar heeft hij op zichzelf gelijk in. Dergelijke projecten hebben overigens ook een voorbeeldfunctie, maar het is w aar dat er niet te veel van gestart moeten w orden. Ik houd bij andere projecten zeker het rendement in de gaten. Ik dank de heer Bozelie voor zijn complimenten over de kustvisie. Hij heeft echter een stuk overgeslagen door zich af te vragen of het beheer w el goed geregeld is. De juiste volgorde is dat eerst een kustvisie w ordt ontw ikkeld, w aarbij per kustvak bekeken w ordt wat er eventueel moet veranderen. Pas daarna kom je toe aan het vraagstuk van het beheer. Op dit moment is het beheer van de natuur aan de kust overigens helemaal niet zo versnipperd. GWA en PWN beheren grote delen. Alleen bij het noordelijk deel zijn een aantal instanties bij het beheer betrokken, zoals Noord- Hollands landschap en Staatsbosbeheer. Dit is het gevolg van het reeds vrij lang bestaande beleid w aarin invloedssferen van NBorganisaties over Noord-Holland verdeeld zijn. Bij aankoop van terreinen w ordt het beheer daarvan evenredig over de desbetreffende organisaties verdeeld. Aan de noordkant zal er ook in ter men van beleid het nodige moeten veranderen. De beheersvraag komt echter pas aan de orde als w ij w eten hoe het geheel er daar uit moet zien. GroenLinks verw oordt met de grote aaneengesloten groene gebieden een ambitie die redelijk spoort met de ambitie van het college. Er is met name rond de steden sprake van ontw ikkeling van groene gebieden. Ik noem het HAL-gebied
14 mei 2001
en Beverw ijk en Zaanstad. Niet zo lang geleden heb ik met het ROA en met Amsterdam afgesproken om een visie te ontw ikkelen op de aaneengesloten groengebieden rond de stad. Op basis van die visie zullen ICES- middelen aangevraagd w orden, w ant dat zal veel geld kosten. Wij moeten ons realiseren dat op het moment dat zo'n claim bij de rijksoverheid w ordt neergelegd, ook de regio een bijdrage gevraagd zal w orden, bijvoorbeeld met betrekking tot inrichtingskosten. Op basis van de visie op het groene gebied rond Amsterdam, die het komende halfjaar opgesteld zal worden, w il ik de staten een totaalvoorstel doen, inclusief een financiële onderbouw ing. De rijksoverheid en de regio w orden geacht, een bijdrage hieraan te leveren en ook de provincie zal iets moeten doen. De heer Le Belle (D66): Is er een samenhang met de provinciale ecologische hoofdstructuur? In dat geval lijkt het mij verstandig om het UNA-project zo snel mogelijk uit te voeren. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Er is geen directe samenhang. De PEHS w ordt in geheel Noord- Holland en niet alleen rond de steden gerealiseerd. Op uw verzoek heb ik nog niet zo lang geleden een overzicht verstrekt van de aankopen die tot nu toe zijn gedaan. De PEHS w ordt jaarlijks gebiedsgericht aangepakt. Voor volgend jaar is er w eer een contract afgesloten met de Dienst landelijk gebied, die deze aankopen voor ons doet. In dat contract is precies terug te vinden w elke opdrachten wij hebben gegeven. Daarnaast is er het beleid met betrekking tot het agrarisch natuurbeheer, w aarmee ook invulling aan de ecologische hoofdstructuur gegeven kan w orden. Ongeveer 90% van de begrenzing die de provincie moest uitvoeren, is inmiddels afgerond. Agrarische natuurverenigingen hebben de laatste tijd regelmatig aangegeven alleen nog op het geld van de rijksoverheid te wachten. Het is slecht dat dit maar niet loskomt. Een verzachtende omstandigheid voor LNV is dat de ontw ikkelingen in Noord- Holland op dit terrein zeer snel
79
gaan. Ik ben hier overigens bepaald niet pessimistisch over. In het beheer van de aaneengesloten groengebieden treedt een zekere versnippering op. Er is agrarisch natuurbeheer, er zijn recreatieschappen en er zijn natuurbeschermingsorganisaties. Als de schaalvergroting doorzet, moet er op termijn bezien w orden op w elke w ijze het beheer verder gerationaliseerd kan worden. Daar w ordt in alle rust met de betrokken gemeenten over gesproken. Eerst moeten bijvoorbeeld de huidige reorganisatieprocessen bij de recreatieschappen w orden afgerond. Het beheer krijgt de nodige aandacht. Het bloembollenconvenant is afgesloten met de teleurstellende conclusie dat de taakstellingen niet zijn gehaald. De provincie staat inderdaad voor de vraag wat er nu moet gebeuren. In de commissie heb ik al aangekondigd dat ik in het kader van het nieuw e provinciaal milieubeleidsplan een frisse start wil maken. Dat plan is daar ook zeer geschikt voor. In dat kader zal ik voorstellen tot samenw erking doen. Ik w eet niet of alle actoren die in de motie w orden genoemd, hierbij betrokken moeten w orden. Het lijkt mij voorbarig om zonder enige visie een taakgroep in te stellen. Ik adviseer deze motie in ieder geval boven de markt te houden tot het milieubeleidsplan w ordt besproken. De heer Koetsier (GroenLinks): In de motie gaat het om het bereiken van de doelstellingen die in het oorspronkelijke convenant zijn omschreven, inclusief het terugdringen van de vervuiling van lucht en w ater. Er ligt w el degelijk een visie aan de motie ten grondslag. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Dat is prachtig, maar dat w illen w ij al heel lang. Het is lastig om een manier te vinden w aarop dit ook echt gerealiseerd kan w orden. Er zitten nogal w at haken en ogen aan. Ik zeg u toe dat het college hier in het provinciaal milieubeleidsplan aandacht aan zal besteden. Aan de hand daarvan kunnen w ij zinvol verder discussiëren.
14 mei 2001
De heer Le Belle (D66): Voordat het provinciaal milieubeleidsplan is aangenomen, zijn w ij anderhalf tot tw ee jaar verder. Het is overduidelijk dat de bollenteelt leidt tot een veel te grote vervuiling van grond, w ater en lucht. Het hoogheemraadschap Uitw aterende Sluizen heeft de vervuiling geconstateerd, maar kennelijk w ordt die gedoogd. Ik zie graag dat er nu eens tijdig en slagvaardig opgetreden w ordt om die vervuiling te beteugelen. Anders zijn de gevolgen niet te overzien. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): De heer Verburg zal straks ingaan op de evaluatie van Hollands bloementuin en op de antw oorden op de vragen van Uitw aterende Sluizen. Op het punt van het inrichten van nieuw e projecten zijn w ij het eens met dit hoogheemraadschap. Dat kan alleen onder strenge milieurandvoorw aarden, zoals w ij ook hebben geschreven. Daar mee zijn w ij er echter nog niet. Het gaat om de vraag met welk instrumentarium - stimulerend dan wel handhavend - ongew enste ontw ikkelingen tegen kunnen w orden gegaan. Ik zeg in alle openheid dat dit bepaald niet eenvoudig is. Ik ben absoluut niet van plan om dit punt de komende jaren te laten liggen. De heer Le Belle (D66): Wij praten al vijf jaar over de handhaafbaarheid. Wij moeten nu eens optreden tegen de vervuiling. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): De provincie is geen handhaver. Door samenw erking kunnen w ij w el meer invloed op de handhaving uitoefenen. De heer Bozelie (GroenLinks): Er zit w el een visie achter de motie, maar het schort aan de uitvoering. Hetgeen gedeputeerde Wildekamp hierover opmerkt, moet naar mijn mening ook gelden voor het beleidsterrein van gedeputeerde Verburg. Ik pleit er dan ook voor om dit probleem gezamenlijk, integraal, dat w il zeggen in één commissie, aan te pakken.
80
Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Een en ander w ordt integraal opgenomen in het nieuw e provinciaal milieubeleidsplan dat namens GS w ordt uitgebracht. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Op dit punt is er geen misverstand tussen mevrouw Wildekamp en mij. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): De fractie van D66 heeft nu voor het derde achtereenvolgende jaar gepleit voor het instellen van een platform duurzame energie. Het spijt me, maar ik zie daar helemaal niets in. Wij proberen gemeenten ertoe over te halen duurzame energie te stimuleren. Daarnaast w ordt getracht via grotere projecten - zoals het project in Haarlem - een schaalsprong te maken. Dat beleid heeft ook succes. Er is dus helemaal geen nieuw platform nodig. De heer Le Belle (D66): Het is heel aardig dat u zo reageert. U bent bijna de uitvinder van platforms en w ij meenden in uw lijn te handelen door naast het platform van producenten ook NOVEM en ECN erbij te betrekken. ECN kan u helpen om het nodige van de grond te krijgen. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): U loopt een beetje achter de feiten aan. Ik heb al contact met genoemde instanties. Er is een stuurgroep die het CO2-servicepunt ten behoeve van gemeenten begeleidt. Zij zorgt ervoor dat op dat niveau nieuw e ontw ikkelingen aandacht krijgen. Daarbij komt dat er een adviesraad is met betrekking tot de grote projecten, w aarin onder andere NOVEM is vertegenw oordigd. Alles w at u vraagt, gebeurt al in het huidige beleid. De heer Le Belle (D66): Met adviezen alleen kom je niet verder. Ik raad u aan eens met ex-gedeputeerde De Boer te praten, die voorzitter is van de windenergiegroep en van de zonneenergiegroep. Hij is een uitstekend voorzitter van het platform. De voorzitter: Dit is ook een advies begrijp ik.
14 mei 2001
Mevrouw Berm an (D66): Ik heb een link gelegd met energiebesparing. Ik heb ook een koppeling gelegd met economische belangen en met de ICT-sector. Ik stel het op prijs om de opinie van de gedeputeerde Economie hierover te vernemen. Mevrouw Wildekam p (lid van gedeputeerde staten): Het college spreekt met één mond. Ik w as van plan u tegemoet te komen inzake duurzame energie in A msterdam. In het kader van het provinciale beleid ten aanzien van duurzame energie, w aarvan energiebesparing een onderdeel is, w il ik met A msterdam in overleg treden over de wijze w aarop het convenant met deze gemeente ingevuld kan w orden. Ik denk dat ik bij w ethouder Grondel voor dit punt aan het juiste adres ben. De provincie kan alleen binnen het kader van de Wet m ilieubeheer gedogen in verband met milieuvergunningen. VROM heeft richtlijnen opgesteld, waaraan het gedogen getoetst w ordt. Ik ben bereid daar nader inzicht in te geven. Eerder heb ik al toegezegd dat er jaar lijks een handhavingsrapportage uitgebracht zal w orden, waarin het beleid ter zake duidelijk w ordt aangegeven. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Door mevrouw Beens en de heren Van Duijn en Van der Paard is gesproken over de projecten in het kader van de landinrichting. Onder andere wordt gesteld dat de projecten sympathiek zijn, maar dat je je moet afvragen of zij w el thuishoren in het FINH. Ik ben ook op de hoogte van de discussie hierover in de commissie FSB. De projecten voldoen sec misschien niet geheel aan de FINHcriteria, maar er is een vergelijking te maken met andere gehanteerde methodes. Het gaat om een veelheid aan landinrichtingsprojecten voor een totale investering van 31 mln., w aarvan 18 mln. van derden en zo'n 10 à 12 mln. uit het FINH. Deze projecten moeten uiterlijk 1 juli 2002 gereed zijn. In het geval er een project niet tijdig tot uitvoering kan komen, is er een reservelijst van projecten die uitvoeringsgereed moeten zijn per 1 juli 2003. Wat de planning, controle en
81
rapportage betreft: het is de bedoeling dat er een speciaal projectbureau w ordt geïnstalleerd dat zich bezighoudt met de uitvoering en begeleiding van de projecten. Er zal halfjaarlijks w orden gerapporteerd over de voortgang van de verschillende projecten en de financiering van de afzonderlijke projecten. Het projectbureau zal toezien op de voortgang. Het lijkt mij verstandig om die rapportage ook aan de commissie ELE te sturen, zodat zij kan beoordelen of de voortgang op schema ligt. Ten aanzien van het FINH-project herstructurering ACB-terrein Beverw ijk en realisering van een ter minal stellen GS voor om een voorw aardelijk besluit te nemen, gegeven de uitkomsten van de procedures van de HIP-regeling. Ik hoopte vandaag de uitspraak van de beroeps- en bezw aarprocedures mee te kunnen delen, maar die komt pas tegen het einde van de maand. Gelet op de uitvoerbaarheid van deze projecten lijkt het mij verstandig dat de voorw aarden voor uitvoering w orden ingevuld op basis van de HIP-regeling. Ik zal de commissie daarover zo snel mogelijk informeren. Als er geen vertragingen zijn in de uitvoering, kan dat vooraf gebeuren. Verschillende w oordvoerders, onder anderen de heer Bozelie en mevrouw Berman, zijn ingegaan op de biologische landbouw . Aan de commissie ELE is de tussenrapportage over de nulmeting gezonden. Wij hebben last van de w et van de remmende voorsprong. Bij aanvang liepen w ij voor, maar de groeipercentages zijn nu geringer dan verwacht. Het is de vraag of het beleid enigszins moet w orden bijgesteld. Ik zal een notitie hierover inbrengen in de commissie. In het kader van het biologische programma en de samenw erking met de WLTO, de Rabobank en de provincie Zuid- Holland zal er morgen een centraal informatiepunt voor de teelt en de afzet w orden geopend. Het is een soort callcentrum met name voor boeren die zijn geïnteresseerd in biologische landbouw en vragen hebben over teelt en afzet. De provincie levert een bijdrage aan dit centrum, dat gevestigd wordt bij de WLTO in Haarlem. Informatie
14 mei 2001
aan derden zal via dat bureau zo snel mogelijk w orden doorgegeven. Ik ben blij dat de provincie NoordHolland tot nog toe niet is getroffen door MKZ-gevallen en gespaard is gebleven van de ruimingen zoals elders hebben plaatsgevonden. De MKZ-crisis heeft de boeren in Noord-Holland w el gedeeltelijk getroffen, al w as het maar omdat de dieren op stal moesten blijven omdat er geen transporten konden plaatsvinden. Het college zal geen zelfstandig MKZbeleid voeren. Zow el op kabinetsniveau als op Europees niveau zal er de komende maanden gediscussieerd worden over de toekomst van de land- en tuinbouw mede in relatie tot MKZ, over de leereffecten van de crisis en over de maatregelen die wellicht genomen moeten w orden. Het lijkt mij niet verstandig om vooruitlopend daarop een eigen lijn te volgen. Ik zal de staten goed op de hoogte houden. In de aanbiedingsnota bij de begroting 2002 zal ik daarop ingaan. De heer Le Belle (D66): Wij hebben gevraagd om ten aanzien van kassen- en bollencomplexen te onderzoeken of biologische teeltcomplexen aangew ezen kunnen w orden. Wat is de mening van het college daarover? De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Ik heb al bij interruptie aangegeven dat er de afgelopen jaren veel energie is gestoken in kennisverbetering, maar te w einig in de ketenbenadering. Uw suggestie is aantrekkelijk als er ook gezorgd w ordt voor een goede afzet. De discussie over de evaluatienotitie zal in de commissie gevoerd w orden. Mevrouw Berm an (D66): Dat is onderdeel van het masterplan w aarover ik heb gesproken, met het bijbehorend projectbureau en deelname van de branche. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Ik heb bew ust gemeld dat morgen het centraal informatiepunt w ordt geopend, gericht op teelt en afzet. Er wordt aan gew erkt en er w ordt veel energie gestoken in het handen en voeten
82
geven aan dat onderdeel van het landbouw beleid. In de commissie zal besproken w orden op w elke w ijze met de evaluatie zal w orden omgegaan. De heer Koetsier (GroenLinks): Het lijkt ons niet juist om de landbouw discussie in de Europese Unie af te w achten. De provincie moet een eigen debat voeren, onafhankelijk van de uitkomst van de discussie in Brussel, en zelf initiatieven nemen. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Ik vind dat onjuist. In een aantal provincies in Neder land heeft MKZ zw aar toegeslagen. Het is terecht dat de provinciale overheid aldaar met het rijk nagaat op w elke w ijze daarmee moet worden omgegaan. Het is echter onterecht dat de provincie Noord-Holland naar aanleiding van de MKZ-crisis een eigenstandig beleid zou w illen voeren, terw ijl zij niet getroffen is. Het past ons om de lijnen die in Den Haag in samenw erking met Brussel w orden uitgezet, te volgen. De heer Koetsier (GroenLinks): Ook al ben je als provincie niet getroffen door de MKZ-crisis, daarom moet de discussie nog wel w orden opgepakt. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Ik w il die discussie wel oppakken, maar dan moet zij eerst gevoerd zijn op rijksniveau en op Europees niveau. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! De heren Mooij en Van der Paard zijn ingegaan op de fietstunnel in Naarden. Het fietspadenplan is in 1995 goedgekeurd door de staten. Het project fietstunnel kon rekenen op een bijdrage van 3,5 mln. ten behoeve van de kw aliteitsimpuls Groene Hart. Daarnaast zijn er gelden uit het Fonds openluchtrecreatie en natuur monumenten en van de gemeente toegevoegd. Het bedrag w as rond, maar vervolgens zijn er extra eisen gesteld door de Nederlandse spoorw egen op basis waarvan de tunnel anders moest w orden aangelegd. Die eisen hadden zeker eerder gesteld moeten w orden, maar dat is niet gebeurd. Bij aanleg van de tunnel zullen reizigers,
14 mei 2001
omdat het een spoorw egovergang betreft, per bus vervoerd moeten w orden. Daaraan zijn kosten verbonden. Om die reden is het project uitgekomen op 7 mln. Ik betreur het dat de aanleg niet door kan gaan, maar ik ben gevoelig voor het argument dat er een hoog bedrag mee gemoeid is. Ik w ijs erop dat het niet mogelijk is, anderszins een tunnel aan te leggen voor 3,5 mln. Dit bedrag is voldoende voor de aanleg van een recreatief fietspad, een groene route, maar dat kan niet w orden aangelegd als er geen tunnel komt naar dit gebied. De gelden gaan dan ook terug naar het Groene Hart, omdat zij niet anderszins kunnen w orden ingezet. Er is overigens veel aandacht besteed aan dit onderw erp mede vanw ege het rumoer dat ontstond onder omw onenden. Er zijn informatieavonden belegd en sommige bew oners zijn thuis bezocht. Er is veel uitleg gegeven, maar de aanleg gaat dus niet door. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Mevrouw Beens heeft aangekondigd tegen het project inzake de N9 te zijn. Dat is niet verrassend. Haar opmerking daarna w as dat w el, namelijk dat ook gemeenten daartegen zijn. Dat is niet juist. De betrokken gemeenten zijn er voor. De heren Van Duijn en Le Belle hebben gezegd dat het geld beter aan het openbaar vervoer besteed kan w orden. De heer Le Belle heeft gevraagd of er ook 50 mln. voor het openbaar vervoer beschikbaar komt. Ik verw ijs naar het voorjaarsbericht waaruit valt op te maken dat de bedragen elkaar niet zo veel ontlopen. Voor dit jaar is 4 mln. opgenomen en voor volgende jaren 6 mln. Daarnaast is er een afkoopsom van 12,9 mln. Als deze bedragen w orden opgeteld, kom je een eind in die richting. Dat is overigens geen antw oord op de vraag of de 50 mln. van de N9 beter aan het openbaar vervoer uitgegeven kan w orden. Het college staat op het standpunt dat beide sporen moeten w orden gevolgd, dus aanpak van de infrastructuur en het openbaar vervoer. De heer Le Belle is ingegaan op de fietsstroken. In het geactualiseerde PMI is een kredietaanvraag opgenomen voor een
83
dergelijke inrichting van de Oosthuizerw eg ten bedrage van 1 mln. Als die mogelijkheid aan de orde is, zijn w ij bereid daar serieus naar te kijken. Mevrouw Boelhouwer (SP): U bent niet ingegaan op het voorstel van de SP voor een provinciaal vervoerbedrijf. De heer De Boer (lid van gedeputeerde staten): Dat lijkt mij logisch. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het onderw erp zorg, welzijn, cultuur, informatisering en automatisering geeft mij geen aanleiding, de avond vol te praten, ook al omdat er weinig opmerkingen over zijn gemaakt. De heer Schipper heeft in een krant die van zichzelf bew eert dat anderen dat de beste krant van Nederland vinden, gelezen dat er iets is gezegd over het asielzoekerscentrabeleid van de provincie. Of het is niet goed gelezen of via de GPD niet goed op de fax gekomen, maar zijn citaat komt niet overeen met het provinciale beleid. Tijdens de persconferentie is naar buiten gebracht dat er een plan van aanpak w ordt opgesteld dat in september in de statencommissie besproken zal w orden. Derden hebben de provincie gevraagd of zij een rol w il vervullen in de aanw ijzing van en hulp bij de realisering van voldoende accommodatie voor asielzoekers. In toelichtende zin is er gezegd dat veel gemeenten voor asielzoekerscentra in het kader van de ruimtelijke ordening geen faciliteiten hebben, omdat de ruimtelijke ordening door de provincie w ordt beheerd en dat zij voor een periode van vijf jaar ontheffing willen krijgen voor w oningbouw die in ander verband nooit gerealiseerd kan worden. De suggestie van een "voor w at hoort w at"-beleid w erp ik verre van mij. Dat is zeker niet het beleid van het college. De heer Schipper (CDA): Het is goed dat het college nadenkt over deze misvatting. In de krant heeft een interview met de wethouder van Schermer gestaan die daar ook bezw aar tegen maakte. Het beleid moet w orden uitgedragen zoals u het nu
14 mei 2001
formuleert, w ant de suggestie van een "voor wat hoort w at"-beleid is w el gew ekt. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): U kunt daaraan bijdragen door dit niet onnodig te citeren. Er w ordt dus geen "voor wat hoort w at"-beleid gevoerd. Er wordt een plan van aanpak opgesteld waarbij naast de RO-aspecten ook de sociale aspecten een rol spelen. Alle aspecten ten aanzien van volume, grootte en meerjarige planologie komen daarin, op verzoek van anderen, aan de orde. De heer Schipper (CDA): Dat is helder. U had echter bijvoorbeeld via een ingezonden stuk in het dagblad Trouw die mening kunnen rectificeren. Er w ordt nu gezegd dat gebouw d wordt op plekken waar de provincie nu niet toestaat dat er woningen w orden gebouw d en dat er, ervan uitgaande dat een asielzoekerscentrum na vijf jaar verdwenen is, vervolgens lekker gebouw d kan w orden. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): U kunt er verder voeding aan geven …. De heer Schipper (CDA): Ik geef er geen voeding aan! U had het zelf kunnen rectificeren. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Ik lees Trouw niet. De heer Schipper (CDA): Dat is onzin, het artikel is ook opgenomen in de knipselkrant van de provincie. De heer Neef (PvdA): Prima, er zijn meer berichten die in aanmerking komen voor rectificering. Als u als volksvertegenw oordiger hierover een vraag stelt, krijgt u hetzelfde antw oord dat tijdens de persconferentie is gegeven. De vraag of wij op alle onjuiste berichten ingaan, zeker uit de tw eede of de derde hand, vergt een andere discussie. Ik neem aan dat u gelooft w at ik namens het college als uitgangspunt met nadruk naar voren breng. In september w ordt in de commissie ROB gediscussieerd over het
84
beleid zoals opgenomen in het plan van aanpak. De heer Schipper (CDA): Ik heb toch niet gezegd dat ik u niet geloof? De voorzitter: Het punt lijkt mij helder. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): De heer Schipper heeft gezegd toch w el blij te zijn met de instelling van een commissie sociaal beleid in het kader van het IPO. Hij sprak zich daarbij niet uit over de inhoud, maar w el over de voorzitter. De hiertoe aangetrokken voorzitter heeft haar sporen w el degelijk verdiend op het terrein van het sociaal beleid, maar misschien moet de heer Schipper eerst de resultaten van de commissie afw achten. Ik neem aan dat hij blij is, dat er iets w ordt opgepakt. De heer Schipper (CDA): Ik dacht dat u enig gevoel voor humor had, maar …. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Ik lees een andere krant! Ten aanzien van de verdeling van de FINH- en UNA-middelen over de diverse portefeuilles ben ik bijna geneigd, de suggestie van de SP om een eerlijke verdeling over de portefeuilles tot stand te brengen, te omar men, w are het niet dat ook de heer Van der Paard met nadruk heeft gezegd dat de FINH-criteria niet altijd hetzelfde uitpakken als bij harde infrastructuur. De bereidheid om de regels niet als uitgangspunt, maar als leidraad te hanteren, kan tot creatieve oplossingen leiden. In de containermotie, ingediend tijdens de vorige begrotingsbehandeling, werd ook ruimte gevraagd voor de sociale infrastructuur. Daaraan is adequaat tegemoetgekomen ten behoeve van de infrastructuur in de zorg. In de commissie ZWC is bijvoorbeeld het project Zorg en ICT behandeld. Dat voldeed w ellicht niet geheel aan de FINH-criteria, maar door creatief met de regels om te gaan, indachtig de FINH-criteria, is er een nette oplossing voor gevonden, zoals verw oord in het erratum bij het voorjaarsbericht. Ik ga overigens van harte akkoord met grootse ideeën. De suggestie van de SP om uit de UNA-gelden een
14 mei 2001
personeelsw ervingsproject te starten, is echter ver bezijden de w erkelijkheid. Wij hebben geen personeel in dienst voor activiteiten in de jeugdzorg. Er ligt een claim van 150 mln. van de provincies bij het ministerie om de doeluitkering voor de jeugdzorg op niveau te brengen. Tot op heden is niet het probleem het personeel in de jeugdzorg, maar het ontbreken van adequate middelen om het personeel aan te trekken. Het door de SP geschetste dilemma doet zich overigens w el voor in de andere tak van zorg. Als de claim van de provincies door het rijk w ordt gehonoreerd, w ordt het nog een hele klus om dat geld op tijd w eg te zetten. Op zich is er echter geen personeelsprobleem. Motie 8a-3 betreft een mogelijke subsidiëring van de SBO voor het jaar 2001. Het college w ordt gevraagd - mijn kritiek richt zich er dan ook met name op dat het CDA deze motie ondersteunt voor het jaar 2001, dus voor de lopende begroting, geld beschikbaar te stellen. In het kader van de begrotingsdiscipline is dat een gotspe. Wij spreken tw ee keer per jaar over nieuw beleid. Het rapport ter zake is onverw ijld naar de commissie gezonden zonder standpunt van GS. De intenties van het rapport zijn duidelijk. Ik wil het patiënten- en consumentenbeleid van de provincie, dat slechts anderhalf jaar geleden is vastgesteld, niet doorkruisen met een ad hoc-beslissing zoals voorgesteld. Bij de begroting 2002 wil ik een afw eging maken, w aarbij rekening w ordt gehouden met de w ensen van de regionale patiënten- en consumentenorganisaties en een concreet voorstel indienen uitgaande van vrijgevallen dan w el nieuw e middelen. De heer Le Belle (D66): Kan het geld uit de algemene reserve beschikbaar w orden gesteld? De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Het budgetrecht ligt bij de staten. Ik stel slechts dat er omgangsvormen zijn afgesproken. Ik heb in de begroting conform de afspraken een aantal zaken geclaimd en een aantal zaken op de PMlijst geplaatst. Op de PM-lijst bij het voorjaarsbericht staan, al dan niet bepaald door exogene factoren, de zaken die
85
daarvoor zijn aangemeld. Het desbetreffende rapport is nog niet in GS behandeld, maar is omw ille van de snelheid in de commissie besproken. Ik kan niet met terugw erkende kracht de begroting 2001 aanpassen. Op inhoudelijke gronden ben ik voor afstemming met het RPCP-beleid. Daarover ligt toevallig geen rapport op tafel, maar er hebben w el bestuurlijke overleggen plaatsgevonden op basis waarvan een claim is ingediend. De heer Le Belle (D66): De VVD-fractie heeft een motie ingediend, die algemeen wordt gesteund, waarin w ordt gevraagd om geld uit de algemene reserve te halen. Dat moet dan ook ten aanzien van deze motie mogelijk zijn, w ant gelijke monniken, gelijke kappen. De heer Neef (PvdA): U vergelijkt appels met peren. De motie van de VVD is een bevestiging van de uitzonderling die w ij ons zelf hebben opgelegd. Gemotiveerd wordt incidenteel gestart met personeelsw erving met de intentie om bij vaststelling van de begroting in november het meerjarig effect daarin te verwerken. Het is een motie omdat er w ordt afgeweken van het beleid inzake het aangaan van structurele verplichtingen. Mijn punt is niet zozeer dat er incidenteel ƒ140.000,-- w ordt opgehoest, maar dat dit het bestaande beleid van de provincie doorkruist zonder dat er een afw eging plaatsvindt met andere beleidsvelden binnen hetzelfde specifieke patiënten- en consumentenbeleid. Ik ben graag bereid om ten behoeve van de begroting voor 2002 voorstellen in te dienen. De heer Schipper (CDA): Uit het Reinoudrapport blijkt dat er voor dit jaar voor de huidige taken van de SBO te w einig geld is. Begrijp ik het goed dat u zich in de discussie in september sterk w ilt maken om de rekening van dit jaar te vereffenen en om voor de komende jaren een structurele oplossing te zoeken? Terecht stelt u dat er nog geen GS-standpunt is. Er heeft w el bespreking in de commissie plaatsgevonden. Ik heb begrepen dat er stemmen opgaan om een oplossing te vinden voor het tekort van dit jaar. U zegt
14 mei 2001
dus nu, dit in een breder verband te w illen bezien, maar u w ilt het tekort van dit jaar regelen en in september een voorstel te doen voor een structurele oplossing voor de SBO voor de komende jaren? Mevrouw Van Gaalen-Haanstra (VVD): Voorzitter! Ik ben blij dat hier tijdig voor de begrotingsbehandeling naar gekeken zal worden zodat er afstemming plaatsvindt tussen de RPCP's en de SBO en helderheid ontstaat over w ie, w at, in w elke verhouding en w anneer doet. De gedeputeerde w ijst er terecht op dat w ij het vastgestelde beleid moeten volgen. Hij schat in dat de SBO op dit moment, gezien de omvangrijke taken die men zichzelf heeft opgelegd, niet alle taken tot uitvoering kan brengen, maar op korte termijn geen suppletie nodig heeft. Mevrouw Dijksteel (PvdA): Ik sluit mij aan bij de w oorden van mevrouw Van Gaalen. Mevrouw Boelhouwer (SP): De staten hebben bij motie om onderzoek gevraagd. Het is logisch dat GS nog geen standpunt hebben ingenomen, w ant dat is aan de staten. Ik vind het zw ak dat de gedeputeerde het nu op procedurele onmacht gooit. Er is geld zat in de vrije ruimte van 1,8 mln. De SBO heeft vorig jaar vroeg laten blijken dat men niet uitkomt met het geld. Inherent aan het onderzoek is dat, als blijkt dat er te w einig geld naar de SBO gaat, er aanvullende gelden w orden verstrekt. Ik vind het niet fair om dat terug te draaien, verw ijzend naar de begrotingssystematiek. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Wij hebben de uitvoering van de motie snel opgepakt. Het onderzoek is gedaan. De uitkomst moet echter w orden afgewogen binnen het beleidsveld. Mevrouw Boelhouwer (SP): Dat stond niet in de motie. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): In de motie is gevraagd om een onderzoek. Dat heeft u bijna met terugw erkende kracht gehad. De opdrachtformulering is in overleg met de commissie onmiddellijk uitgegaan. De
86
uitkomst van het onderzoek is de commissie toegezonden zelfs voordat het in GS is behandeld. Daar is niets mis mee. Als het onderzoek alleen is bedoeld als excuus om geld te geven, vind ik dat hypocriet. Ik neem het onderzoek serieus. Ik heb niet gezegd dat ik voor 2001 een oplossing heb, w ant ik kan een begroting niet met terugw erkende kracht w ijzigen. Ik ben het met mevrouw Van Gaalen eens dat de taken van de SBO meer behelzen dan w aarvoor zij subsidie krijgen. Het is de vraag of wij alle taken die SBO verricht willen afdekken met subsidie. In het onderzoek staat dat er een discrepantie is voor een bedrag van ƒ140.000,--. Dat onderdeel moet w orden afgewogen tegen de ambities van de RPCP's ten bedrage van 6 ton. Als de staten eerst onderzoek daarnaar w illen, zal dat niet voor september gereed zijn. Ik ben overigens van mening dat er op basis van het door de staten vastgestelde RPCP-beleid geen onderzoek nodig is. Als ik in september een voorstel indien, zal ik al dan niet gebruikmaken van de vrije ruimte binnen het beleidsveld of zal er een claim w orden gelegd op de vrije begrotingsruimte. Ik w il er geen misverstand over laten bestaan dat ik geen voorstel met terugw erkende kracht indien ter zake van taken w aartoe niemand opdracht is gegeven. Er is aan het begin van het jaar subsidie verstrekt. Een instelling w ordt geacht niet meer geld uit te geven dan w aarvoor zij subsidie krijgt en niet om taken aan te nemen of uit te voeren, hoe goed zij dat ook doet, waarvoor zij niet betaald krijgt. De heer Kruijmer (fractie-Kruijmer): Mijnheer de voorzitter! Het college zegt dat de voorgestelde subsidie niet binnen de begrotingsdiscipline valt. Ik verw ijs echter naar de posten die het college zelf opvoert zoals de w ijziging van de IPObegroting. Dat is zuiver nieuw beleid. Ik verw ijs ook naar de ophoging van de post onderhoudskosten w egen, omdat na herberekening blijkt dat er een aantal kilometers is bijgekomen. Hetzelfde geldt voor het onderzoek van de SBO. Het betreft een incidentele subsidie van ƒ140.000,--, een naberekening van werkzaamheden. Het is dus te vergelijken met posten die het college zelf opvoert.
14 mei 2001
Het college voert 61 mln. op voor de dekking van al die zaken. Er blijft nog 2 mln. saldireserve over. Wat dat betreft, is het geld ruimschoots aanw ezig. Het lijkt mij te verdedigen om gehoor te geven aan dit verzoek. De heer Zoon (VVD): De staten hebben aan de commissie Beleidsevaluatie voor dit lopende jaar opdracht gegeven om het patiënten- en consumentenbeleid, inclusief dat van de SBO, aan een evaluatie te onderw erpen. Ik heb geen hekel aan werken, maar als het voorgestelde besluit wordt genomen, moet dat snel duidelijk worden, want dan hoeft dat w erk niet meer verricht te worden. Mevrouw Van der Veen-Van de Vliet (CDA): Wij trekken conclusies uit een rapport naar aanleiding van het verzoek van vorig jaar van de staten om een onafhankelijk onderzoek. Die conclusies kunnen toch niet zomaar terzijde w orden geschoven omdat een en ander toevallig dit jaar niet goed uitkomt? Ik vind dat buitengew oon merkw aardig. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Wij leggen niks naast ons neer. Het onderzoek w ordt behandeld in GS. Zij hebben nog niet de kans gehad, een oordeel te vellen. Het onderzoek is verricht op verzoek van de staten. Ik heb op voorhand al gezegd dat het college er bloedserieus mee om zal gaan. Ik doe w at er in de motie staat: het nader evalueren van het beleidskader betreffende taken ter uitvoering van de SBO en de RPCP's in Noord- Holland. De taken dienen binnen het huidige patiënten- en consumentenbeleid tegen elkaar afgewogen te w orden. Ik ga niet op basis van de toevallige uitkomst van w elk onderzoek dan ook alsnog …. Mevrouw Van der Veen-Van de Vliet (CDA): Zo toevallig is dat niet. Er w as een aanleiding. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): De afw eging vindt plaats binnen het patiënten- en consumentenbeleid. De beleids matige overw eging is voor mij veel belangrijker dan de boekhoudkundige truc.
87
Het RPCP- beleid is anderhalf jaar geleden door deze staten vastgesteld. Er is in het consumenten- en patiëntenbeleid een uiter mate hoge prioriteit gegeven aan de RPCP's en een lage prioriteit aan categorale instellingen, met een beëindiging van de subsidie aan het LOC. Op dat moment hebben w ij voor één categorale instelling een uitzondering gemaakt, te w eten de SBO. Ik ga dan niet op een achternamiddag een essentiële subsidiew ijziging doorvoeren. Mevrouw Boelhouwer (SP): Dat had u in november moeten zeggen, toen de motie werd ingediend. De voorzitter: Ik beëindig deze discussie. Mevrouw Boelhouwer (SP): Dat vind ik wel heel gemakkelijk. De voorzitter: Dat is het zeker. Ik ga over de orde, dus ik kan dat nog doen ook. Ik wijs erop dat de vergadering om 22.00 uur zal w orden geschorst en volgende w eek zal w orden voortgezet. De aangehouden motie 3-3 van februari jongstleden over de financiering van de provinciale monumentenkanjers zal bij de stemmingen over agendapunt 8 betrokken zal w orden. Ik dank de heer Schipper voor de uitgesproken w aardering met betrekking tot de provinciale inzet na de ramp in Volendam. Ik zal dat doorgeven aan de medew erkers. De aanbevelingen uit het rapport-Versteden/Polak die de provincie betreffen, zijn aan de orde na het verschijnen van het rapport van de commissie-Alders en het overleg dat in de BANS-w erkgroep naar aanleiding van het rapport-Oosting is gevoerd. Wij verwachten dat bespreking na de zomervakantie zal plaatsvinden, in overleg met de Vereniging van Noord- Hollandse gemeenten. GS hebben reeds besloten tot een risico-inventarisatie van risicovolle objecten in de provincie en tot een handhavingsrapportage. Aan de realisatie daarvan moet geleidelijk gew erkt worden. Het betreft een ingew ikkelde problematiek, die breder is dan alleen de milieuhandhaving, alhoew el zij daar mede onder valt.
14 mei 2001
In reactie op de inbreng van de heer Schipper meld ik dat ons voornemen is om het communicatiebeleid binnenkort in de commissie ROB aan de orde te stellen. Mevrouw Boelhouwer (SP): Krijgen w ij de ingekomen stukken voortaan toegestuurd? De voorzitter: Ik heb er geen enkel probleem mee om de brieven aan PS onverw ijld naar alle statenleden te sturen. Als u w ilt verzuipen in papier, dan gebeurt dat. De heer Schipper (CDA): U hebt nog niet geantw oord op de vraag over de 1 mln. en het overleg tussen u en de gemeente Volendam. Deze vraag mag ook schriftelijk worden beantw oord. De voorzitter: Daarover is overleg gaande. De problematiek richt zich op de vraag op w elke w ijze overheidsgeld, dus zow el van de provincie als van het rijk, moet w orden ingezet. Daarvoor moeten concrete bestemmingen w orden aangew ezen. Er is ook goed overleg tussen Volendam en het rijk over de financiering ten behoeve van een aantal vraagstukken. Binnenkort zal er w eer contact zijn tussen de burgemeester, de minister en de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik heb in mijn inbreng enkele zaken in de bestuurlijke organisatie aangekaart. Krijgen w ij daarop in het najaar een reactie? De voorzitter: Akkoord. Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): Voorzitter! Het voorjaarsbericht kan alleen in 2004 en 2005 gedekt w orden omdat er dan forse ruimte ontstaat door wegvallende investeringen. Het college preludeert dan ook w el erg op het volgende collegetijdperk. De heer Mooij (VVD): Voorzitter! Ook ik maak nog enige opmerkingen over de dekking voor volgende jaren. Ik heb met nadruk de mogelijkheid genoemd om
88
dekking via bezuinigingen te realiseren. Het college heeft daar niet op gereageerd. Ten aanzien van de UNA-gelden merk ik nog op dat het geen kw estie is van potverteren, maar dat er bew ust is gekozen voor een aantal behoorlijke projecten. De gedeputeerde voor landelijke ontw ikkeling heeft gezegd dat de fietstunnel van de baan is. Dat is niet de bedoeling van mijn pleidooi. Voor het realiseren van een langeafstandsverbinding moet er naar een alternatief w orden gekeken voor de huidige plek. Dat moet dan te zijner tijd in welke vorm dan ook aan de staten w orden voorgelegd. Mevrouw Goijert (lid van gedeputeerde staten): Een andere plek is niet mogelijk. Het bedrag van 3,5 mln. is een bijdrage ten behoeve van de kw aliteitsimpuls Groene Hart, die alleen kan w orden ingezet voor groene routes. Er is geen andere mogelijkheid om een groene route aan te leggen. Dat geld moeten w ij dus teruggeven. De heer Schipper (CDA): Wij onderschrijven het pleidooi van de heer Van der Paard inzake de belastingvisie van de provincie. Wij kunnen w el wat meer eigen initiatief ontw ikkelen, w ant misschien gaat een en ander sneller dan wij denken. Ik heb er goede nota van genomen dat de heer Neef heeft gezegd dat de uitkomsten van het Reinoud-rapport over de SBO nog in GS besproken w orden. Mevrouw Klijn (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Ik ben het niet eens met de opmerking van mevrouw Beens over de dekking van het voorjaarsbericht. Structurele investeringen lopen allemaal door, ook al zijn er dit jaar een groot aantal incidentele posten. Haar stelling is dan ook volstrekt onjuist. De heer Mooij sprak over bezuinigingen en ik over posterioriteiten. Nieuw beleid kan alleen als er ruimte is in het accres of als er posterioriteiten w orden gesteld. De staten hebben gevraagd om bij de begroting de posterioriteiten aan te geven voor vier jaar. Dat is gebeurd. De
14 mei 2001
bedragen die daarmee gemoeid zijn, lopen op tot 5%, het percentage w aar de staten zelf om hebben gevraagd. Mocht de w ens van een extra posterioriteitenoperatie leven in de staten, dan moet daar met nadruk om gevraagd w orden. In het kader van het reguliere beleid vinden er jaar lijks doorlichtingen plaats tot op een kw art van de begroting, w aardoor er een structurele bezinning plaatsvindt op oud beleid en op wat eventueel in de plaats daarvan als nieuw beleid geëntameerd kan w orden. Dit is een continu proces in de beleidsvoering. De heer Mooij (VVD): Dat is op zichzelf prachtig, maar mijn stelling betreft nieuw e feiten die nieuw e maatregelen vergen en waarvan de kosten nog gedekt moeten worden. Het college zal ook bezuinigingsvoorstellen moeten doen voor het dekken van extra uitgaven. Ik pleit ervoor dat dit gebeurt. De voorzitter: Stemmingen over de amendementen en moties zullen volgende week plaatsvinden. Het lijkt mij niet w ijs, nu nog aan te vangen met het debat over de regiovisie jeugdzorg 2001-2006. Wij zouden daarmee beduidend over de vastgestelde eindtijd van 22.00 uur heengaan, een harde grens die de staten zelf hebben gesteld, omdat meerdere statenleden uiterlijk op dat tijdstip w eg moeten om nog thuis te kunnen komen. Ik stel dan ook voor, de vergadering nu te schorsen en volgende w eek voort te zetten, w ellicht op een iets later tijdstip dan gebruikelijk. Ik geef echter het w oord aan de heer Le Belle, die overigens in belangrijke mate heeft bijgedragen aan de overschrijding van de tijd. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Ik heb mijn spreektijd precies gevuld. Ik vraag u het voorstel in stemming te brengen om de vergadering vanavond uit een oogpunt van milieuhygiëne en drukte op andere dagen toch af te ronden. De voorzitter: Ik w eiger een dergelijk voorstel in stemming te brengen, w ant dat is onjuist ten aanzien van de statenleden ten behoeve w aarvan een dergelijke afspraak is gemaakt. Ik vind het incorrect
89
om incidenteel over dat tijdstip heen te gaan. De heer Le Belle (D66): Er mag best flexibiliteit zijn. Wij behoren ook burgers te zijn w aarop u betrokken bent. De voorzitter: U behoort met minderheden rekening te houden waarvoor deze regeling is gemaakt. U kunt in het Seniorenconvent bepleiten dat deze regeling w ordt vervangen, zodat het mogelijk w ordt door te gaan tot het einde. Ik heb daar geen problemen mee, w ant ik ben in tien minuten thuis. De afspraak is echter dat w ij tot uiterlijk 22.00 uur vergaderen met name omdat een aantal mensen na dat tijdstip geen vervoer naar huis meer heeft. Wij dienen ons daar dan ook aan te houden. U moet daar rekening mee houden bij uw interrupties in het debat. De heer Le Belle (D66): Mogen de staten hier zelf over beslissen? U kunt het voorstel toch in stemming brengen? De voorzitter: Ik kan niet verhinderen dat u een ordevoorstel indient. Ik breng dit voorstel in stemming, ook al vind ik het in feite onjuist. Mevrouw Bruins-Brugm an (PvdA): Mijnheer de voorzitter! Houdt de heer Le Belle rekening met degenen die met het openbaar vervoer reizen? De voorzitter: Zij zullen op kosten van de provincie per taxi naar huis gaan. In stemming komt het voorstel, de vergadering voort te zetten. De voorzitter: Ik constateer, dat 11 leden voor dit voorstel hebben gestemd en de overige leden ertegen, zodat het is verworpen. De vergadering w ordt geschorst tot maandag 21 mei 2001, 17.00 uur.
14 mei 2001
90
Voorzitter: Meijdam 10.
Aan de orde is de voordracht van gedeputeerde staten inzake de Regiovisie jeugdzorg 2001-2006 (zie bijlage 32).
Mevrouw Dijksteel (PvdA): Voorzitter! De stuurgroep heeft via een interactief proces gew erkt aan de regiovisie jeugdzorg. Nieuw is het actieprogramma dat aan de regiovisie is verbonden; terecht, w ant een regiovisie is geen papieren tijger. Er moet gew erkt w orden aan de gesignaleerde knelpunten. Een actieprogramma moet concreet en in de tijd bepaald zijn. Kan het actieprogramma alsnog voorzien w orden van een tijdpad? In de regiovisie zijn goede uitgangspunten opgenomen om in het belang van jeugdigen samen met ouders en opvoeders de nodige zorg te bieden: zo vroeg, zo licht en zo kort mogelijk, zodanig dat jongeren die tijdelijk elders zorg krijgen het contact met thuis niet verliezen vanw ege bijvoorbeeld geldgebrek. Bekend is het voorbeeld van een jeugdige die in Den Helder w ordt geplaatst en w iens ouders in Enkhuizen w onen. De PvdA vindt dat de regiovisie goede uitgangspunten bevat voor het realiseren van een goede jeugdzorg, maar beseft dat er op veel terreinen nog het nodige moet gebeuren. Wij hechten aan een jeugdzorg van goede kw aliteit in de zin van bereikbaarheid, beschikbaarheid en toegankelijkheid gebaseerd op een integrale aanpak en een goede aansturing. Samenw erking met en afstemming tussen de verschillende beleidsterreinen en aanbieders is van belang om adequaat te kunnen voldoen aan de vraag naar jeugdzorg. Er moet meer gebeuren in relatie tot onderw ijs. Het sociaal beleidskader biedt daarvoor de ruimte. Gemeenten die nog geen jeugdbeleid hebben, dienen hieraan prioriteit te geven, w il de jeugdzorg vruchten afwerpen. Voor het vraaggericht werken moet de vraag helder zijn. Nu is nog niet duidelijk hoe deze zich in Noord-Holland ontw ikkelt. Ook ten aanzien hiervan verwachten w ij initiatieven. De positie van
21 mei 2001
de zorgvrager bij de beleidsvorming moet versterkt worden. In het rapport "Luister naar ons" w ordt aangegeven dat jeugdigen w illen meedenken en meebeslissen over oplossingen. Zw erfjongeren geven in een onlangs verschenen rapport aan dat zij meer w illen samenw erken met de hulpverlening in plaats van doen w at de hulpverlening zegt. De PvdA ziet graag voorstellen van de gedeputeerde tegemoet om aan de w ens van de jeugdigen om meer inspraak invulling te geven. Een aanzienlijk deel van de gebruikers van jeugdzorg is van allochtone afkomst. De jeugdzorg moet dan ook in staat zijn om aan de vraag van deze groep en van andere specifieke groepen tegemoet te komen. Het bureau jeugdzorg neemt een belangrijke plaats in, maar is bij veel jeugdigen onbekend. Door informatieuitw isseling met het onderw ijs over zijn taken kan de onbekendheid iets w orden teruggedrongen. Ook verw achten w ij van de bureaus jeugdzorg rapportages over de wettelijke taken met betrekking tot kw aliteit. Hoe zit het met de toegankelijkheid, de beschikbaarheid en de bereikbaarheid? Uiteindelijk moeten de rapportages inzicht geven in de effectiviteit van het beleid. De heer Poulie (GroenLinks): Voorzitter! In 2003 zal de Wet op de jeugdzorg van kracht zijn. Het rijk zal de provincies dan opdragen om hulpbehoevende jongeren die aandacht te geven of naar zorg te laten verw ijzen die zij nodig hebben. Op haar beurt zal de provincie er zorg voor moeten dragen dat er nauw wordt samengew erkt met alle jeugdzorgsectoren zoals het onderw ijs, het gemeentelijk jeugdbeleid, de jeugd-GGZ en de jeugdbescherming. Ik ga eerst in op de relatie tussen onderw ijs en jeugdzorg. Vooral de groep jongeren die net aan het voortgezet onderw ijs begint, is kw etsbaar. Hier is dus een taak w eggelegd voor de oplettende leerkracht. Helaas zijn tegenw oordig ook de leerkrachten een kw etsbare groep aan het w orden. Als sommige scholen al moeite hebben, te blijven draaien - en dat is niet negatief bedoeld - hoe kan er dan
91
van de medew erkers van deze scholen verwacht worden dat zij ook de zorgbehoefte van jongeren in kaart brengen? In de regiovisies gaat men ervan uit dat de gemeente meew erkt aan de totstandkoming van het gemeentelijk jeugdbeleid. Helaas blijkt ook uit eigen ervaring dat gemeenten niet allemaal even hard lopen om daadw erkelijk het jeugdbeleid handen en voeten te geven. Het is ook nog vaak een ondergeschoven kindje. Er zijn gemeenten w aarin het nog steeds ontbreekt aan een visie. Alleen een hangplek hier of een halfpipe daar getuigt niet van een visie. Gelukkig w ordt dit in Den Haag erkend en w ordt er verder gekeken naar goede opvang van tieners. Miljoenen w orden ervoor uitgetrokken, maar in hoeverre nemen gemeenten deze goede plannen en ideeën over? Bij het ar moedebeleid faalt het gemeentelijk beleid. Gelden komen niet bij de doelgroep terecht, maar w orden vaak voor andere doeleinden en activiteiten ingezet. Wij moeten als provincie er dus voor w aken dat niet hetzelfde gebeurt met betrekking tot het jeugdzorgbeleid. De toegang tot de jeugdzorg kan alleen verbeteren als de bureaus jeugdzorg daadw erkelijk operationeel zijn, want hoe kan het anders dat de wachtlijsten nog steeds groeien? Tot slot. De fractie van GroenLinks gaat akkoord met deze regiovisie, die voor haar niet meer betekent dan een soort tussenfase. Voordat de Wet op de jeugdzorg ook voor onze provincie een feit is, moeten er nog heel w at hobbels genomen w orden. Mevrouw Boelhouwer (SP): Voorzitter! Zin en onzin van de regiovisie, dat w eten wij zo langzamerhand w el. Zinnig is dat vertegenw oordigers van zorginstellingen, die elkaar anders nooit spreken, rond de tafel gaan zitten; onzinnig is dat de aan tafel gemaakte afspraken niet bindend zijn. Zin en onzin gelden voor de regiovisie in het algemeen. In het algemeen ziet de SP-fractie best iets zinnigs in de regiovisie vanw ege dat met elkaar praten, maar in de regiovisie jeugdzorg ziet zij helaas alleen maar onzin. Met elkaar praten op zichzelf zet namelijk geen zoden aan de
21 mei 2001
dijk, vooral niet als in zo'n bijeenkomst niet datgene besproken w ordt waarmee de jeugdzorg overal in de provincie, maar in het bijzonder in het Gooi al jaren te kampen heeft, namelijk de onverantw oord lange w achtlijsten. In 1999 is uitgebreid gesproken over de w achtlijsten bij de bureaus jeugdzorg in het Gooi. Nu, tw ee jaar later, blijken deze w achtlijsten alleen maar langer te zijn gew orden. Het frappeert mij dat in de actiepunten van het Gooi zoals opgenomen in deze regiovisie het w egw erken hiervan niet eens het allereerste actiepunt vor mt. Het is nog erger: de w achtlijstproblematiek w ordt niet eens aangeroerd. Ik heb zelf eens in het zw eet des aanschijns een heel huis gestofzuigd, w ant het w as toen warm, om na gedane zaken te merken dat er een prop in de slang zat. Ik kon het dus overdoen en dat w as niet leuk. Deze regiovisie kan vergeleken w orden met die verstopte stofzuiger van toen. Zo lang die prop aan het begin er niet uit is, kan je actiepunten opstellen en praten tot je een ons w eegt, maar dat helpt geen zier en heeft geen zin, w ant er is geen publiek. Dat staat immers nog steeds te w achten voor dat ene loket van het bureau jeugdzorg. Ik kan vooruitlopen op het antw oord van de gedeputeerde, die mij namelijk zuchtend zal antw oorden: mevrouw Boelhouw er, wij nemen toch geen verantw oordelijkheden die niet aan ons zijn, w ant de w achtlijstproblematiek moet Den Haag oplossen. Voorzitter! Ik vind dat geen antw oord. Het w egwerken van de lange w achtlijsten is w el degelijk ook een taak van de provincie. Ook de provincie moet en kan hierbij helpen. Het gaat hier tenslotte om het w elzijn van de jeugdige Noord-Hollanders. Het college is door hen dan w el door hun ouders gekozen. Het staat hier voor hen, hun zorgen moeten de zorgen van het college zijn. Ontkennen dat die zorg een taak van het college is, is overigens ook tegen het zere been van het IPO, w aarmee de voorzitter steeds zo vreselijk in de w eer is. Daar kan men het zojuist verschenen rapport over de democratie op nalezen. Maar goed, w at kan het college dan doen? Heel veel, bijvoorbeeld ervoor zorgen dat de bureaus jeugdzorg goed geïnformeerd
92
zijn over het aanbod aan therapieën. Het college stelt in de regiovisie dat cliënten, instellingen en scholen vaak niet w eten wat er te koop is. Ik kan vertellen dat ook de bureaus jeugdzorg in veel gevallen onvoldoende op de hoogte zijn van de mogelijkheden. Meer bekendheid op dat gebied levert vanzelf een snellere doorstroming op. Wat kan het college verder doen? Het kan een project instellen met UNAgeld, bijvoorbeeld voor een wervingscampagne voor personeel in de jeugdhulpverlening. Daar kan een leuke campagne van w orden gemaakt met extra's voor de sollicitanten. De UNA-pot is immers zo gauw niet leeg. Vorige w eek hebben w ij een motie ingediend w aarin een project w ordt voorgesteld. De reactie daarop van het college is dat de jeugdhulpverlening niet met personeelsproblemen kampt en bovendien dat de provincie geen personeel aan de jeugdhulpverlening levert. Voorzitter! Ik heb recent in drie verschillende kranten gelezen dat de jeugdhulpverlening kampt met personeelstekorten, in een krant van december 2000, 28 maart 2001 en 28 april 2001. Hoe zit dat dan? Verder bedoel ik niet dat de provincie zelf personeel moet leveren aan de jeugdhulpverlening. Wij vragen alleen de instellingen de zorg van de personeelsw erving uit handen te nemen. Ik vraag het college van GS dan ook de motie nog eens goed te bekijken en zich te bezinnen. Denk daarbij aan het IPO, dat van mening is dat provincies nog te w einig nieuw e taken en activiteiten durven aan te gaan, en steun onze motie. Ik mis nog een ander punt in de regiovisie, te w eten het betrekken van de jeugd bij de jeugdhulpverlening. Uit onderzoek blijkt dat de jeugd daaraan behoefte heeft. In het algemene deel van de regiovisie w ordt het probleem w el gesignaleerd. Er staat dat de cliënt, de jeugd, nog te w einig betrokken w ordt bij de besluitvorming. Maar ik vind dit vervolgens niet terug in de actiepunten. Dat vind ik raar. Kort en goed, ik vind deze regiovisie veel te vrijblijvend. De zaken waar het echt om draait - de w achtlijsten en de participatie van de jeugd - w orden niet genoemd. Die actiepunten moeten
21 mei 2001
dus w orden toegevoegd, w il de SP akkoord gaan met deze regiovisie. Amendement 10-1 Door de leden Graatsma en Boelhouw er wordt het volgende amendement voorgesteld: Provinciale Staten van Noord-Holland, in vergadering bijeen op 21 mei 2001, gehoord hebbende de discussie over de Regiovisie Jeugdzorg Noord- Holland 2001-2006; overwegende, - dat de provincie lange w achtlijsten kent op het gebied van de jeugdhulpverlening; - dat w achtlijsten in een beschaafd land anno 2001 niet dienen voor te komen; - dat op een w achtlijst staan schadelijk is voor de ontw ikkeling van de jeugdige cliënt; - dat de jeugd de toekomst heeft; - dat beschadigde jeugd minder toekomst heeft; - dat het w egw erken van de w achtlijsten in de regiovisie niet w ordt opgevoerd als actiepunt; voorts overwegende - dat de jeugd nog te w einig betrokken is bij de besluitvor ming op dit gebied, w at blijkens onderzoek de jeugd niet welgevallig is; - dat uitgangspunt van het zorgbeleid van de provincie is: vraaggericht beleid uitzetten; dragen gedeputeerde staten op - in die regio's w aar wachtlijsten op het gebied van jeugdhulpverlening lang zijn een actiepunt toe te voegen, inhoudende het w egw erken van de w achtlijsten in korte tijd; - een actiepunt toe te voegen, gericht op het stimuleren van participatie van de cliënt bij het jeugdhulpverleningsbeleid. De voorzitter: Naar mij blijkt, w ordt dit amendement voldoende ondersteund. Mitsdien maakt het onderw erp van beraadslaging uit.
93
Mevrouw Kruisinga (CDA):Voorzitter! Bij de bureaus jeugdzorg w ordt de voordeur naar de zorg geregeld, met alle denkbare expertise op het gebied van jeugdzorg. En nu maar hopen dat de jeugd, w aar het om gaat, ook de voordeur w eet te vinden of dat die voordeur niet op slot zit. Daar wordt in het kader van de w achtlijsten vaker naar verwezen. Het CDA vindt deze regiovisie goed voor dit moment. Echter, de omslag van aanbod naar vraaggericht is nog niet overal gemaakt; daarin onderscheidt de jeugdzorg zich jammer genoeg niet van de rest van de zorg. Ik geef een doorkijk naar de komende Wet op de jeugdzorg, die 1 januari 2003 van kracht w ordt. Een aantal zaken w ordt dan duidelijk. Op dat moment wordt de jeugdbescherming onderdeel van het bureau jeugdzorg. Bij problemen heeft de jeugd recht op snelle hulp. Het bureau jeugdzorg bepaalt w elke hulp er moet komen en die moet dan ook beschikbaar zijn. Dat is dan de verantw oordelijkheid van de provincie. Er is op dat moment een scheiding tussen indicatiestelling en de feitelijke zorg, bedoeld om enige marktw erking in te voeren en te voorkomen dat er op de bureaus jeugdzorg monopolisten w erken. De regie ligt bij de provincie. Het geld voor de jeugdbescherming, bijvoorbeeld de gezinsvoogdij, w ordt gedecentraliseerd naar de provincie. Ik heb al enige keren tegen de gedeputeerde gezegd dat hij erop moet rekenen dat de provincie naast het geld ook de zorgen krijgt. Ik verw ijs naar ander beleid dat is gedecentraliseerd en w aarbij w ij de problemen erbij geleverd kregen, terw ijl de financiën ontoereikend bleken om die problemen op te lossen. In dit verband kunnen ook de w achtlijsten w orden genoemd, mede omdat jeugdbescherming/voogdij nu al kampt met aanzienlijke w achtlijsten. Ik kom w eer terug op die ene voordeur, w aaruit de w ens spreekt, de jeugdzorg goed te organiseren en zodanig te ordenen dat monitoring mogelijk w ordt. Toch kan die ene voordeur ook drempelverhogend w erken en dat kan nooit de bedoeling zijn. Ik noem de geestelijke gezondheidszorg met haar terughoudende opstelling, om een
21 mei 2001
understatement te gebruiken. Zij heeft ongelijk ten aanzien van de functie indicatiestelling en diagnose, w ant in het bureau jeugdzorg is die expertise zeer belangrijk. Ten aanzien van crisisinterventie en ernstige psychische problematiek mogen er geen drempels worden opgew orpen. Er zijn meer momenten w aarop het CDA die ene voordeur nuanceert. Preventie blijft het kernthema. Er zijn andere plekken w aar veel jongeren komen en w aar problemen geconstateerd worden, bijvoorbeeld in het onderw ijs. Dat is ook een vindplaats voor jongeren. Ik heb in de commissie al gezegd dat w inst geboekt kan w orden met de schaalvergrotingsoperaties in het onderw ijs door de jeugdzorg goed in deze grote scholen te installeren. Er w ordt bijvoorbeeld gesproken over justitie in de buurt. Het lijkt mij verstandig om ook eens te praten over jeugdzorg in de buurt in plaats van het ene bureau voor de jeugdzorg. Laagdrempeligheid en preventie moeten de kernthema's zijn. De heer Bezemer (ChristenUnie/SGP): Mijnheer de voorzitter! Onzerzijds is er waardering voor de Regiovisie jeugdzorg Noord- Holland 2001-2006. Met name de duidelijke aandacht voor de primaire rol van ouders en opvoeders doet goed aan. In onze ogen is het gezin nog steeds de hoeksteen van de samenleving. Daar worden kinderen geboren, daar moeten de kinderen verzorgd w orden en daar moet er in de eerste plaats w orden opgevoed. Als het misgaat, ligt daar het eerste aangrijpingspunt. De volgende fase is het onderw ijs. Het is bijzonder jammer dat er juist in de huidige maatschappelijke context in deze fase voor sommige activiteiten en voorzieningen voor de jeugd te w einig geld is, zoals voor schoolzwemmen, gy mnastieklessen volgen, schoolw erktuinen of naschoolse opvang. Laten w ij proberen die ontw ikkelingen tegen te gaan. In de voordracht w ordt terecht de relatie genoemd met de leefomgeving, de vrijetijdsbesteding enzovoorts. Misschien is de provincie op dat vlak in staat om via het bureau sportservice extra stimulerend op te treden. In de voordracht w ordt
94
voorgesteld om op basis van de provinciale verantw oordelijkheid aan enkele punten extra aandacht te besteden. Wij stemmen daar mee in. Voorkomen is beter dan genezen. Jarenlang is er juist in Nederland veel aan buurt- en jeugdw erk gedaan, aan opbouw van het welzijnsw erk. Laat de provincie op het terrein van de jeugdzorg creatief, oplossingsgericht, regisserend, stimulerend en voorw aardenscheppend bezig zijn. Ik w ens de gedeputeerden sterkte met deze mooie, doch verantw oordelijke taak. Mevrouw Koning-Zijp (VVD): Voorzitter! Het viel mij op dat de gedeputeerde vorige week al in de krant heeft laten zetten dat provinciale staten de regiovisie jeugdzorg hadden vastgesteld. Dat kw am mij zaterdag onder ogen. Hij had er zeker niet op gerekend dat het onderw erp vorige week niet meer aan de orde kw am, maar kennelijk w el dat hem geen strobreed in de w eg gelegd zou w orden. Ik vraag mij soms w el eens af waartoe wat w ij hier allemaal zeggen, dient. Wij moeten in ieder geval als formaliteit deze regiovisie vaststellen. Ik maak van deze gelegenheid gebruik, te zeggen dat de VVD-fractie deze bijzondere regiovisie een goed document vindt. Het heeft een behoor lijk lange aanlooptijd gehad, veel geld en w erk gekost, maar het resultaat is hoopgevend. Het belangrijkste element uit deze regiovisie is dat er een vor m van samenw erking is gekomen in de jeugdzorg. De jeugdzorg loopt nog niet goed. Het lange w achten op de nieuw e w et geeft instellingen de ruimte om zich te voegen in de nieuw e organisatie of om een eigen koers te blijven varen. Vooral dit laatste is weinig bevorderlijk voor een goede gang van zaken. De bureaus jeugdzorg w erken nog steeds niet optimaal, hoeveel geld er ook ingepompt w ordt. Dat heeft er deels mee te maken dat instellingen zich niet voegen in de organisatie, maar ik vraag mij daarnaast af w at de bureaus eigenlijk doen met het hen toebedeelde geld. Ik nodig de gedeputeerde uit om in de commissie uit de doeken te doen w aaraan het geld w ordt besteed.
21 mei 2001
Terugkomend op de regiovisie: er zijn problemen blootgelegd. Er w ordt nu begonnen met de aanpak ervan, met een actieplan eerste fase. Er moet daarvoor een begeleidingsgroep w orden opgericht. Is dat een voortzetting van het w erk van de stuurgroep of zullen tw ee groepen zich bezighouden met het jeugdbeleid? Wij hebben nog tw ee jaar te gaan voordat de nieuw e Wet op de jeugdzorg er is. Er is dan sprake van een provinciaal beleidskader. Zijn het jaarlijks vast te stellen plan en de regiovisie dan verleden tijd? Voorzitter! Het jeugdbeleid ligt de VVD-fractie na aan het hart. De gedeputeerde vaart een eigen koers en hecht kennelijk niet veel w aarde aan het oordeel van provinciale staten, gelezen de eerder genoemde krantenberichten. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Mevrouw Koning, ik hecht veel w aarde aan w at provinciale staten vinden, maar ik ben ook niet doof tijdens de behandeling in de commissie. Het Beleidsplan jeugdzorg 2002-2005 is door GS vastgesteld en zal in november in de staten w orden behandeld. Dat maakt het w at verwarrend. Ik heb op verzoek van de krant een ingezonden stuk ingeleverd over de discussie die gaande is over de nieuw e Wet op de jeugdzorg. Het kan zijn dat ik daarin, verw achtingsvol als ik ben, geanticipeerd heb op vaststelling van dit plan in de staten, maar de vertegenw oordigers in de commissie hebben mij volstrekt geen aanleiding gegeven om te tw ijfelen aan hun goede bedoelingen. In de commissie w as er ruime bijval. Ik w ist echter niet dat dit stuk al gepubliceerd zou w orden voor behandeling in de staten. Niemand heeft voorzien dat er tw ee vergaderingen zouden zijn. De heer Poulie (GroenLinks): Ik heb inderdaad gelezen dat PS al akkoord waren gegaan met de regiovisie jeugdzorg. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Mijn excuses, maar hieruit mag geenszins minachting voor de staten worden opgemaakt. Ik heb het stuk
95
ingeleverd in de veronderstelling dat deze regiovisie in de statenvergadering van vorige w eek behandeld zou w orden. Ik luister primair in de commissie naar w at er gezegd w ordt over de inhoud van het beleid, maar ook de opmerkingen in de staten zijn bijzonder relevant. Er lopen enige zaken door elkaar. Er is bijvoorbeeld een relatie met de jaarlijkse beleidsplannen jeugdzorg. Alle sprekers zijn ook ingegaan op de op handen zijnde nieuw e Wet op de jeugdzorg. In algemene zin is de regiovisie jeugdzorg opgesteld in de hoop dat onze planning en beleidscyclus ten aanzien van de jaarplannen kan w orden geminimaliseerd. De regiovisie jeugdzorg heeft een vierjarig karakter. Wij kunnen dan volstaan met korte, jaarlijks vast te stellen jaarplannen. Ook op basis van de huidige door het rijk opgelegde planningen controlcyclus valt daar niet aan te ontkomen. Wij w aren echter gew end aan jaarlijkse dikke jeugdzorgplannen. Dat wordt dus teruggebracht tot jaarprogramma's gebaseerd op de regiovisie als meerjarig kader. Ik onderschrijf niet het cynisme van mevrouw Boelhouw er dat de regiovisie niet bindend en zinvol is. De provincie heeft op het gebied van de jeugdzorg al jarenlang een plannende taak in samenspraak met veldpartijen. Ik ben blij dat zoveel partijen zich aan dit proces hebben gew aagd en met elkaar de knelpunten en de prioriteiten hebben opgeschreven. Er is geen tijdpad aangegeven, maar daarvoor dienen de jaarplannen. De ambities zijn redelijk overzichtelijk en concreet w eergegeven. Een andere doelstelling van de regiovisie was, niet al te vrijblijvende, maar uitvoerbare missies op te schrijven. Ik ga ervan uit dat alle ambities binnen vier jaar gerealiseerd zijn, w ant dat is de horizon van het plan. Samenw erking en afstemming zijn relevant. Ik ben nog niet zo ver als de heer Poulie, die opmerkt dat de gemeenten er niets van bakken en dat het jeugdbeleid op gemeentelijk niveau faalt. Ik deel w el zijn mening dat w ij, omdat er ten aanzien van de jeugdzorg sprake is van provinciale verantw oordelijkheid en het jeugdbeleid formeel autonoom gemeentelijk beleid
21 mei 2001
betreft, volstrekt tot elkaar veroordeeld zijn voor het vinden van goede oplossingen. Wij zien graag dat gemeenten dat oppakken en meer dan alleen in de vorm van een halfpipe of een hangplek. Het gaat om duidelijke afstemming. De gemeenten hebben een groot committent om er gezamenlijk iets aan te doen. De relatie met de scholen valt niet onder de verantw oordelijkheid van de provincie, maar juist van de gemeente. Zij moet de afstemming en vroegsignalering tot stand brengen. De provincie heeft hiervoor w el aandacht gevraagd. Al het mogelijke moet w orden gedaan ter voorkoming van problemen. Preventie en vroegsignalering zijn met nadruk opgenomen in de regiovisie. In de nieuw e Wet op de jeugdzorg w ordt uitgegaan van het recht op zorg. Mevrouw Kruisinga stelde terecht dat bij dat recht ook de financiën geleverd moeten w orden. De insteek van de provincie Noord- Holland en andere provincies in het IPO is met nadruk dat de zaken goed w orden geregeld voor inw erkingtreding van de nieuw e wet. Bijvoorbeeld de huidige gesignaleerde tekorten in de jeugd-GGZ moeten zijn aangevuld voordat de feitelijke overdracht plaatsvindt. Aanvullend op de bestaande bevoegdheden w illen w ij zorg garanderen, maar het r ijk moet dan w el de financiën leveren. Dan nog is er veel w erk te verzetten om de aanbieders het w erk te laten verrichten w aaraan behoefte is. Ik hoop dat die lijn sterk ingezet kan w orden. In de commissie w ordt het samenw erkingsconvenant met het rijk besproken, vooruitlopend op de Wet op de jeugdzorg. Er is vertrouw en nodig, maar ook zekerheid ten aanzien van middelen en bevoegdheden. De toegang tot de bureaus jeugdzorg is onderw erp van discussie. Wachtlijsten in de zorg zijn w el degelijk een verantw oordelijkheid van de provincie, omdat het geld dat w ij ervoor beschikbaar stellen voldoende moet zijn om aan de vraag te voldoen. Een bureau jeugdzorg, dat juridisch gezien nog maar een jaar bestaat, kan echter moeilijk verantw oordelijk w orden gehouden voor het inlopen van de w achtlijsten, terw ijl het niet eens voldoende geld heeft om aan de systeemeisen te voldoen. Je kunt ook je
96
deur dicht houden, zoals w erd gesuggereerd.
een reductie plaatsvindt van 50% van de huidige bureaucratie.
De heer Poulie (GroenLinks): Zij indiceren en verw ijzen door. Als dat niet gebeurt, blijven er w achtlijsten.
Mevrouw Dijksteel (PvdA): Voorzitter! De gedeputeerde is nog niet ingegaan op mijn verzoek om voorstellen in te dienen voor de inspraak van jongeren bij de beleidsvorming. Verder heb ik gevraagd in hoeverre de bureaus jeugdzorg erin slagen om de w ettelijk opgedragen taken te realiseren. Een laatste punt betreft het vraaggericht w erken, het streven zoals neergelegd in de regiovisie om van aanbodgestuurd naar vraaggericht over te gaan. In de regiovisie staat dat het niet duidelijk is op w elke w ijze de vraag zich in Noord- Holland ontw ikkelt. Ook ten aanzien van dat punt verzoek ik de gedeputeerde om de commissie initiatieven voor te leggen.
De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Zij indiceren. Wij w illen een objectivering om te voorkomen dat w ordt teruggegrepen naar het oude aanbodmodel. Waar mogelijk moet worden doorgeleid. Ook ten aanzien van het Gooi zijn er duidelijke afspraken gemaakt. Er w ordt wat "gedotterd" en desnoods w orden er "bypasses" aangebracht, zodat er geen sprake is van onnodige stagnatie. Er moet w el voldoende capaciteit en personeel zijn. Het zou contraproductief zijn om op dit moment reclame te maken voor het bureau jeugdzorg. Daar mee lok je mensen binnen die niet geholpen kunnen w orden. Het gaat om één voordeur, maar niet om één gebouw . In crisissituaties w ordt de expertise van de GGZ allang gebruikt, want van crisisinterventie is sow ieso sprake. Het systeem moet zuiver zijn in die zin dat indicatie niet aan de instellingen gebonden is. Alle beschikbare deskundigheid moet w orden benut. In het kader van het Beleidsplan 2002/2005 vindt verdere discussie in de commissie plaats. In feite is dat het vierjarig kader. In het jaarprogramma wordt inzicht verschaft in de ambities en de uitvoering. De partijen hebben ingezet op een actief programma, w aarmee resultaat valt te behalen. Mevrouw Koning heeft gevraagd of er naast de stuurgroep voor de opstelling van de regiovisie een tw eede groep w ordt ingesteld. De stuurgroep is bedankt voor haar bew ezen diensten. Voor de uitvoering, het monitoren van het proces zal er een w erkgroep w orden ingesteld waarin zal w orden nagegaan of de ambities en verantw oordelijkheden w orden waargemaakt. Resumerend: de voortgang w ordt zichtbaar in de jaarlijkse w ettelijk verplichte presentatie van de plannen. Wat de planning- en controlcyclus in de nieuw e Wet op de jeugdzorg betreft: ik hoop dat er
21 mei 2001
Mevrouw Boelhouwer (SP): De gedeputeerde heeft het over afspraken ten aanzien van het w egwerken van de wachtlijsten. Waarin zijn deze afspraken opgenomen? Waarom zijn zij niet in de regiovisie als actiepunt opgenomen? Mevrouw Kruisinga (CDA): Voorzitter! Een aantal scholen zijn bovenregionaal, zodat de zorgvoorziening geen lokale verantw oordelijkheid betreft. Mevrouw Koning-Zijp (VVD): Voorzitter! De gedeputeerde heeft in het bew uste krantenartikel gezegd dat het functioneren van de bureaus jeugdzorg een kw estie van geld is. Ik heb gevraagd of hij ons in de commissie uit de doeken w il doen welke bedragen gemoeid zijn voor w elke werkzaamheden. Wil de gedeputeerde dat toezeggen? De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Ja, dat w il ik doen. Het geld dat omgaat op basis van de doeluitkering van 80 mln. is onderw erp van discussie in de commissie. Nagegaan kan w orden w at er aan de bureaus jeugdzorg w ordt verstrekt. Het lijkt mij het beste, dat inzicht in de jaarplannen te verstrekken, als ook de concrete besteding aan de orde is. Er wordt dan inzicht verschaft in het totale bedrag dat aan de bureaus jeugdzorg wordt verstrekt, maar ook aan de
97
verschillende activiteiten. Ik zeg dit met nadruk omdat er meer zaken w orden gedaan dan w aarvoor geld beschikbaar wordt gesteld. De bureaus kunnen nog niet aan de systeemeisen voldoen omdat zij te w einig geld ontvangen ten opzichte van de eisen die het rijk stelt. Dit alles kan aan de orde komen in het kader van het plan 2002-2005. Het is juist dat er ook bovenlokale scholen zijn. Het ging mij echter om de rol van de provincie in dit proces. In de regiocommissies is erkend dat het een belangrijk overgangsgebied betreft. De verantw oordelijkheid van de gemeenten ten opzichte van de bureaus jeugdzorg is manifest. In de regiovisie staat dat er helderheid moet zijn over het ondernemen van actie op dat niveau, maar dat een goed functionerend gemeentelijk jeugdbeleid daarvoor onontbeerlijk is. De fout mag niet w orden gemaakt dat een overbelaste leraar nog verder w ordt belast of dat het bureau jeugdzorg met nog meer taken w ordt belast, terw ijl het al te w einig geld heeft voor de huidige activiteiten. Zij krijgen in het kader van de openbare gezondheidszorg belangrijke verantw oordelijkheden. Gemeenten hebben ook een verantw oordelijkheid voor het algemeen jeugdbeleid. Zij zullen daarop aangesproken moeten w orden. Als de provincie zelf een rol kan vervullen, zal dat niet w orden nagelaten. Het probleem van de w achtlijsten wordt in de commissie besproken. In het Gooi is afgesproken om w revel omtrent mogelijk ver meende w achtlijsten w eg te nemen. Ik verw ijs naar eerder verschenen commissiestukken, w aaronder twee analyses van wachtlijsten in de verschillende regio's. Wij kunnen ook de overzichten leveren van de meldpunten kinder mishandeling w aaruit valt af te leiden dat in verschillende regio's verschillende ontw ikkelingen hebben plaatsgevonden. Het formuleren van beleid is nauw elijks mogelijk, omdat het een bijna autonoom proces betreft, zonder duidelijke oorzaak of gevolg. Ik ben niet ingegaan op de inspraak, omdat dit ook in de regiovisie niet is ingevuld. Ik heb geen jeugdige op het oog die zich verlekkert aan het proces van een regiovisie. Wij hebben in de
21 mei 2001
landelijke klankbordgroep met jeugdigen besproken op w elke w ijze zij betrokken kunnen w orden. Ik heb niet de illusie dat het een w ervend traject is. Ik kan mij voorstellen dat er op uitvoeringsniveau cliëntenpanels bij betrokken w orden, maar het is in de ambulante jeugdzorg altijd moeilijk om de vraagzijde door cliëntenpanels te laten vertegenw oordigen. Bureaus jeugdzorg kan gevraagd w orden om tevredenheidsmetingen te doen na het werk, maar dat is achteraf. Rapportages over de effectiviteit horen daar enigszins bij. Ik hoop dat men er eerdaags aan toekomt, w ant er is een verantw oordingsplicht over de besteding van de gelden. De vraag staat centraal. Wij w illen af van aanbodgericht w erken. De nieuw e wet is daar manifest in. Het beleid richt zich op de vraag. Dat is bijna de basis van de regiovisie. Mevrouw Dijksteel (PvdA): Welke initiatieven neemt de provincie om de vraag in beeld te brengen? De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Wij w eten nu dat de vraag ten opzichte van de ouderenzorg beperkt is, omdat in de jeugdzorg cliënten uit de doelgroep "groeien". De precieze vraag moet in de landelijke discussie op tafel komen. Dat kan niet regionaal w orden onderzocht, w ant daarmee w orden regionale verschillen gesuggereerd, die niet relevant zijn. Dat geldt overigens voor alle regiovisies. Een van de moeilijkste opdrachten is de vraag in beeld te krijgen, ook al zegt een ieder, vraaggericht te werken. De voorzitter: Stemming vindt plaats aan het eind van de vergadering. De heren Bozelie en Van Duijn hebben een vraag van de orde inzake de afronding van het beleidsdebat. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Ik stel voor, een derde termijn te houden over agendapunt 9, het beleidsdebat, aangezien ik vorige w eek tijdens de tw eede termijn ziek w erd en om die reden mijn argumenten niet heb
98
kunnen inbrengen, terw ijl ik nog w el genoeg spreektijd heb. De voorzitter: Conform artikel 24 van het Reglement van orde leg ik dit verzoek aan de staten voor. Zijn de staten bereid, een derde termijn te houden over het beleidsdebat? De heer Van der Paard (PvdA): Voorzitter! Ik voel daar w einig voor. De heer Schipper (CDA): Ik ben daar ook niet voor, niet omdat ik iemand die ziek is gew orden geen tw eede termijn gun, maar vorige w eek zijn alle argumenten uitvoerig gew isseld. Het w as een plezierig, speels debat. Wij kunnen dat nu niet meer evenaren, dus daar moeten w ij niet aan beginnen. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik reken toch op w at meer coulantie van het college en de staten. Wat maken die tien minuten nu uit? Ik verzoek dringend, Roel van Duijn die gelegenheid te geven. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Er zijn nieuw e ontw ikkelingen ten aanzien van de fietstunnel en de motie over de biologische landbouw . Wij w illen die zeker aan de orde stellen. Ook w illen w ij reageren op de inbreng van GS over de moties. Een derde termijn lijkt mij heel goed. De voorzitter: Op basis van deze argumenten zien GS daartoe geen aanleiding. Als elke discussie in de staten op basis van daarna plaatsvindende feiten moet w orden overgedaan, komen w ij nooit toe aan de afronding van de discussie. In stemming komt het voorstel voor het houden van een derde ter mijn. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van GroenLinks, NH Anders/De Groenen, D66, AOV/OU55+ en de SP voor dit voorstel hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen. De heer Schipper (CDA): Misschien kan de tekst van de heer Van Duijn bij de notulen w orden gevoegd.
21 mei 2001
De voorzitter: Nee, dat keur ik niet goed. De notulen zijn een verslag van hetgeen in de vergadering is besproken. Wij zijn w el bereid, de heer Van Duijn te vragen, voldoende kopieën ter verspreiding aan te reiken. De heer Schipper (CDA): Dat is een goede interpretatie van mijn voorstel. De heer Bozelie (GroenLinks): Het toevoegen van de tekst aan de notulen wordt wel door de heer Van Kemenade toegestaan. De bijdrage van GroenLinks aan het beleidsdebat in 1999 is als ingekomen stuk bij de notulen gevoegd, omdat er geen vergadertijd meer w as. De voorzitter: Daar w as in dit geval geen sprake van. De discussie over het beleidsplan is gesloten. Dat lijkt mij een andere situatie. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Ik dien een gew ijzigde motie 9-2 in. Het college heeft kennisgenomen van mijn opvatting dat er hulp en advies geleverd moet w orden om de afzetbaarheid van biologische producten te bevorderen. Het heeft geantw oord dat daarvoor een informatiepunt is ingesteld. Ik heb dat gebeld en gevraagd of het advies kan verstrekken over de afzet van producten. Men heeft mij geantw oord dat dit niet mogelijk is omdat daarvoor de capaciteit ontbreekt. Ik w il de door mij ingediende motie dan ook w ijzigen in die zin dat ik het college vraag, geld te reserveren voor het informatiepunt, zodat het die taak w el kan uitoefenen. Ik stel dan ook voor, de zinsnede "bijvoorbeeld de Werkgroep biologische boeren en tuinders in NoordHolland;" te vervangen door "het informatiepunt biologische land- en tuinbouw;" en de zinsnede "een instantie" door "een functionaris bij bovengenoemd info-punt". De voorzitter: De motie w ordt aldus gewijzigd. Zij krijgt nummer 9-2a. De heer Graatsm a (SP): Is het mogelijk om naar aanleiding van het niet zo
99
gunstige oordeel van GS over de voetgangers- en fietstunnel bij het Naarder meer, alsnog een motie in te dienen? De voorzitter: Dat kan niet meer. De discussie over dat onderwerp is gesloten. Moties w orden in eerste dan w el tw eede termijn ingediend. De heer Le Belle (D66): Dat w as niet mogelijk, w ant de gedeputeerde heeft op het laatste moment meegedeeld dat GS het FINH-project voor de fietstunnel hebben ingetrokken. Pas nu kunnen w ij laten blijken dat w ij het daar niet mee eens zijn. De voorzitter: Dat is niet w aar. Tijdens het beleidsdebat is dat punt aan de orde gew eest. U had toen de gelegenheid om een motie in te dienen. De vergadering w ordt van 17.55 uur tot 18.15 uur geschorst. Besluitvorm ing inzake Voorjaarsbericht 2001, inclusief FINH-projecten en de 1e begrotingswijziging 2001; Actualisering Provinciaal Meerjarenfonds Infrastructuur (PMI) 2001-2005; Kw artaalrapportages Voorjaar 2001. De voorzitter: Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over amendement 8a-1. Mevrouw Hum alda-Blok (VVD): Voorzitter! Ik stel een kleine w ijziging voor. Onder besluit nr. 1 staat: de "structurele" uitbreiding. Financieel-technisch is dat onjuist. Ik stel dan ook voor, dit w oord te schrappen. Dat doet overigens niets af aan de inhoud van het amendement. De voorzitter: Het amendement w ordt aldus gew ijzigd. Het gew ijzigde amendement 8a-1 w ordt door het college overgenomen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over amendement 8a-2.
21 mei 2001
De heer Van der Paard (PvdA): In het preadvies van het college w ordt gesteld dat het bezw aar zich met name richt tegen de derde overw eging, te w eten "dat bij de behandeling in GS deze aanvraag is afgewezen, niet op inhoudelijke gronden, maar in de onjuiste veronderstelling dat Alkmaar voor deze fase van het project al eerder FINH-gelden had ontvangen". Ik stel voor, deze overweging te schrappen. Als het college het overneemt, zijn w ij er. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Ik zou het graag over w illen nemen, maar zo zit de w ereld niet in elkaar. GS hebben gesteld, het aan de prudentie van de staten over te laten, waarvan GS onderdeel uitmaken. Mevrouw Van Gaalen-Haanstra (VVD): Voorzitter! Binnen mijn fractie leven tw ee stromingen, w aarbij de ene stroming tw ijfelt aan de financiële soliditeit van het gehele project Canadaplein en de andere het Canadaplein, het museum en het theater als een geheel w il beschouwen met een bovenregionale uitstraling. Mijn fractie zal dan ook verdeeld stemmen. In stemming komt amendement 8a-2. De voorzitter: Ik constateer, dat een deel van de fractie van de VVD en de aanw ezige leden van de fracties van D66, AOV/OU55+, ChristenUnie/SGP, het CDA, GroenLinks en de PvdA voor het amendement hebben gestemd en die van de overige fracties en een deel van de fractie van de VVD ertegen, zodat het is aangenomen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over amendement 8a-3. De heer Schipper (CDA): Gelet op de opmerkingen van gedeputeerde Neef en het advies van het college dat het amendement te zeer vooruitloopt op de beoordeling van het rapport, w il ik het amendement aanhouden. De heer Prins (GroenLinks): Wij zijn het daarmee eens.
100
De voorzitter: Aangezien amendement 8a-3 w ordt aangehouden, maakt het geen onderdeel meer uit van de besluitvorming. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over het Voorjaarsbericht 2001, inclusief FINHprojecten en de 1e begrotingsw ijziging 2001. De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Wij willen ten aanzien van de FINH-projecten een voorbehoud maken. Dat geldt met name de N9, herstructurering ACB-terrein Beverw ijk (NZKG), de w ijksteunpunten, uitbreiding recreatiegebied Geestmerambacht en projecten in landinrichtingsgebieden 2001-2003. Verder hadden w ij nog graag over de fietstunnel gestemd. De voorzitter: Dit is een stemverklar ing en geen derde instantie. Mevrouw Beens-Jansen (GroenLinks): In de besluiten w orden vele punten genoemd zoals de reconstructie van de N9. Wij hebben ons daar regelmatig tegen uitgesproken. Wij kunnen met dit besluit niet instemmen. Ook w ij zijn enigszins verbaasd dat tijdens de vergadering mondeling het project inzake de fietstunnel wordt ingetrokken. Wij hadden die fietstunnel graag gerealiseerd.
De fractie van D66 w ordt aantekening verleend dat zij geacht w enst te w orden ten aanzien van een aantal onderdelen een voorbehoud te hebben gemaakt. De actualisering Provinciaal Meer jarenfonds Infrastructuur (PMI) 20012005 en de kw artaalrapportages Voorjaar 2001 w orden zonder stemming aangenomen. Stemm ing over m otie financiering provinciale 'monumentenkanjers'. De voorzitter: Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over motie 3-3. De heer Van der Paard (PvdA): Voorzitter! Wij kunnen ons vinden in het preadvies van het college dat er een maximum van ƒ500.000,-- per kanjer wordt gesteld. Het besluit moet in dat geval in die zin w orden gew ijzigd dat de tekst "maximaal tw ee" w ordt geschrapt en wordt toegevoegd "tot een maximum van ƒ500.000,-- per kanjer". De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Ik ben dat met de heer Van der Paard eens.
De voorzitter: Voor u geldt dezelfde opmerking als voor de heer Le Belle.
De heer Schipper (CDA): Er staat in de tekst dat dit herzien w ordt bij de Cultuurnota. Dat zal echter opnieuw bezien moeten w orden.
De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Vanw ege het vele geld en het asfalt voor de N9 stemt mijn fractie tegen het Voorjaarsbericht 2001.
De voorzitter: Waarvan acte. De motie w ordt aldus gew ijzigd.
In stemming komt het voorjaarsbericht 2001, zoals het is gew ijzigd door de overneming van amendement 8a-1 en de aanneming van amendement 8a-2.
De voorzitter: Deze motie w ordt met algemene stemmen aangenomen.
De voorzitter: Ik constateer dat de aanw ezige leden van de fracties van de VVD, ChristenUnie/SGP, D66, de PvdA en het CDA voor het gew ijzigde voorjaarsbericht hebben gestemd en die van GroenLinks, de SP, NH Anders/De Groenen ertegen, zodat het is aangenomen.
21 mei 2001
In stemming komt de gew ijzigde motie 3-3.
Besluitvorm ing beleidsdebat: hoofdlijnen van het (financiële) beleid in 2002. In stemming komt motie 9-1. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fractie van de SP voor deze motie hebben gestemd en die
101
van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. Ik geef het w oord aan de heer Verburg voor de reactie van het college op motie 9-2a. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het is niet terecht dat naar aanleiding van één telefoontje naar een informatiepunt dat een dag geopend is, de conclusie zoals verwoord door de heer Van Duijn w ordt getrokken. Inmiddels is ook een internetsite geopend, maar misschien heeft men deze nog niet kunnen beoordelen. Het informatiepunt moet de kans krijgen, w aar te maken waarvoor het is ingericht. GS zijn tegen deze motie. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): U geeft geen juiste informatie. De heer Koetsier (GroenLinks): Voorzitter! Wij vinden deze motie een uitstekende aanvulling op het reeds ingestelde informatiepunt, omdat juist daarmee de afzet voor de biologische producten bevorderd kan w orden. De heer Le Belle (D66): Daar sluit mijn fractie zich bij aan. In stemming komt motie 9-2a. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van D66, de SP en GroenLinks voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over motie 9-3. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): Voorzitter! Het college brengt tegen deze motie in dat er sprake zou zijn van concurrentievervalsing. Dat klopt niet, want het rijk verpacht ook gronden aan biologische boeren in de Flevopolder. Ik stel niets anders voor dan hetzelfde te doen op basis van een marktconforme pacht. Er is op geen enkele w ijze sprake van concurrentievervalsing, maar w el van een goede stimulans voor de biologische landbouw .
21 mei 2001
De heer Le Belle (D66): Voorzitter! Een deel van mijn fractie is tegen verpachting van gronden aan agrariërs. Een ander deel w il juist het beleid van het college volgen en verw ijst daarvoor naar het standpunt van GS inzake het gebiedsprogramma Noord-Hollandsmidden w aarin GS stellen dat grond een cruciale factor is, te organiseren op basis van duurzaam beheer. Het gaat daarbij om een regionale grondbank en de aankoop van gronden om activiteiten op agrarisch vlak te kunnen stimuleren. Dat ligt in dezelfde lijn. In stemming komt motie 9-3. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van GroenLinks, NH Anders/De Groenen, de SP en tw ee leden van de fractie van D66 voor deze motie hebben gestemd en de overige leden ertegen, zodat zij is verworpen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over motie 9-4. De heer Koetsier (GroenLinks): Voorzitter! Het college stelt dat er gew acht kan w orden op het milieubeleidsplan. Wij zijn van mening dat deze motie uitgevoerd kan w orden zonder dat het provinciaal milieubeleidsplan al is besproken en aangenomen. Ik handhaaf dan ook de motie. De heer Van Duijn ( NH Anders/De Groenen): De gifproblematiek in verband met de bollen is zo urgent dat w ij de kans niet mogen missen, concreet en constructief te besluiten, een taakgroep in te stellen. In stemming komt motie 9-4. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van D66, GroenLinks, de SP en NH Anders/De Groenen voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verw orpen.
102
Besluitvorm ing regiovisie jeugdzorg 2001-2006. De voorzitter: Ik geef het w oord aan de heer Neef voor het standpunt van het college over amendement 10-1. De heer Neef (lid van gedeputeerde staten): Voorzitter! Het college heeft geen behoefte aan dit amendement. De regiovisie beslaat een termijn van vier jaar, terw ijl w achtlijsten een per manent karakter hebben. Zij kunnen voorkomen w orden. Wij zijn geïnteresseerd in w achttijden en snelle hulp aan jeugdigen. Het uitspreken dat w achtlijsten w eggew erkt moeten worden, lost niets op. Mevrouw Geldhof (D66): Ik stel voor, dit amendement gesplitst in stemming te brengen, omdat het stimuleren van participatie van de cliënt bij het jeugdhulpverleningsbeleid en dus w ellicht 11- of 12-jarigen mee te laten praten over de inrichting van het beleid, naar de mening van mijn fractie te ver gaat. Wij willen echter w el het onderdeel over het wegwerken van de w achtlijsten steunen. De voorzitter: Ik constateer dat hiertegen geen bezw aar bestaat. In stemming komt amendement 10-1, eerste onderdeel. De voorzitter: Ik constateer, dat een deel van de fractie van de VVD en de aanw ezige leden van de fracties van GroenLinks, de SP, ChristenUnie/SGP, AOV/OU55+ en D66 voor dit onderdeel hebben gestemd en die van de PvdA, drie leden van de VVD-fractie en vijf collegeleden ertegen, zodat het is aangenomen. In stemming komt amendement 10-1, tw eede onderdeel. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fractie van de SP voor dit onderdeel hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat het is verworpen.
21 mei 2001
Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over het voorstel. Mevrouw Boelhouwer (SP): Voorzitter! De SP-fractie zal voor stemmen omdat er een actiepunt w ordt toegevoegd. In stemming komt het voorstel, zoals het is gew ijzigd door de aanneming van het eerste deel van amendement 10-1. De voorzitter: Ik constateer, dat het gew ijzigde voorstel met algemene stemmen is aangenomen. Besluitvorm ing reactie op de Vijfde Nota Ruim telijke Ordening. In stemming komt amendement 13-1. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van de PvdA, het CDA, de SP, AOV/OU55+, D66 en NH Anders/De Groenen voor dit amendement hebben gestemd en die van de overige fracties en het college ertegen, zodat het is aangenomen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over motie 13-1. De heer Hakvoort (CDA): Het CDA is tegen een algemene, automatisme openruimteheffing. Zij w il dat eventueel onderdeel laten uitmaken van de nota Grondbeleid en ad hoc beoordelen of dit instrument kan w orden toegepast om aan bepaalde doelstellingen te kunnen voldoen. De heer Bozelie (GroenLinks): Ik stel voor de motie in die zin te w ijzigen dat de tekst vanaf "verzoeken het college van gedeputeerde staten" w ordt geschrapt. De voorzitter: De motie w ordt aldus gewijzigd. Ik geef het w oord aan de heer Verburg voor een reactie van het college. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): Het college stelt voor, de gew ijzigde motie te betrekken bij de discussies in de staten over de nota Grondbeleid.
103
De heer Bozelie (GroenLinks): Ik breng de motie toch in stemming, w ant de beraadslaging in de commissie kan alleen plaatsvinden op basis van deze motie. De heer Verburg (lid van gedeputeerde staten): De nota Grondbeleid is al in de commissie aan de orde gew eest. De volgende stap is behandeling in provinciale staten. Vandaar dat het college voorstelt, deze motie daarbij te betrekken. De heer Van der Paard (PvdA): Uit de overblijvende tekst "een effectief instrument kan zijn" zal zeker geen bloed vloeien. Je kunt ook te voorzichtig zijn. Ik kan mij voorstellen dat w ij hier nu eens voor zijn. De heer Mooij (VVD): Ik begrijp van de gedeputeerde dat dit punt te zijner tijd aan de orde komt in de staten. Op dit moment is de motie kennelijk overbodig, tenzij de staten tevoren een uitspraak over dit punt willen doen zonder dat het in discussie komt. De heer Bozelie (GroenLinks): Deze motie heeft betrekking op de Vijfde nota. In het kader daarvan w illen w ij een uitspraak doen over de openruimteheffing. In stemming komt motie 13-1. De voorzitter: Ik constateer, dat deze motie met 30 stemmen voor en 31 stemmen tegen is verw orpen. Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen over het voorstel.
In stemming komt het voorstel, zoals het is gew ijzigd door de aanneming van amendement 13-1. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van de VVD, ChristenUnie/SGP, het CDA en de PvdA voor het gew ijzigde voorstel hebben gestemd en die van GroenLinks, D66, de SP, NH Anders/De Groenen en AOV/OU55+ ertegen, zodat het is aangenomen. Besluitvorm ing m otie Hollands Bloementuin. De voorzitter: Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen. De heer Graatsm a (SP): Het is een sympathieke motie, maar niet sympathiek genoeg om voor te stemmen. De hoeveelheid bollenbedrijven moet naar onze mening ook w orden verminderd en niet alleen verplaatst. In stemming komt motie 14a-1. De voorzitter: Ik constateer, dat de aanw ezige leden van de fracties van de PvdA, het CDA, D66, de VVD, ChristenUnie/SGP, AOV-OU55+, NH Anders/De Groenen en GroenLinks voor de motie hebben gestemd en die van de SP tegen, zodat zij is aangenomen. Sluiting18.48 uur.
Mevrouw Sluiter (D66): Voorzitter! Mijn fractie zal tegen de voordracht stemmen omdat D66 een aantal zaken mist en een aantal zaken anders verwoord w ilde hebben. Mijn fractie had de mogelijkheid van amendering op prijs gesteld. De heer Bozelie (GroenLinks): Wij zullen tegen de voordracht stemmen vanw ege de argumenten die w ij in de discussie hebben genoemd.
21 mei 2001
104
Titel:PS-notulen d.d. 14-05-2001 Datum:14-05-2001
21 mei 2001
105