ACADEMISCH NETWERK HUISARTSGENEESKUNDE VUmc (ANH-VUmc), nieuwsbrief, nr.12, mei 2016
Met deze nieuwsbrief informeren we u over alle activiteiten en bijzonderheden binnen het Academisch Netwerk Huisartsgeneeskunde van het VU medisch centrum (ANH-VUmc). In het ANH-VUmc werken huisartsen, docenten en onderzoekers met elkaar samen aan wetenschappelijk onderzoek en aan vernieuwing van zorg en onderwijs met als doel om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en de optimalisering van de huisartsgeneeskunde. We doen dit onder andere met behulp van de ANH database. Voor meer achtergrond informatie www.anh-vumc.nl
Voorwoord: ANH op koers Begin april dit jaar presenteerde huisartsen, eerstelijns- en patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars tijdens de LHV- huisartsenbeurs de tussenstand van Het Roer Gaat Om. In aanwezigheid van minister Schippers (VWS) is de balans opgemaakt én zijn er nieuwe veranderingen aangekondigd op het gebied van meer gelijkwaardigheid, minder bureaucratie en kwaliteit. Er is een taskforce opgericht om het kwaliteitsbeleid te moderniseren. Intercollegiale toetsing en intervisie mede op basis van spiegelinformatie over de praktijkvoering komt hierin centraal te staan. In het Academisch Netwerk Huisartsgeneeskunde VUmc is de koers van huisartsen, onderzoekers en docenten al lange tijd gericht op het samenwerken aan de optimalisering van de huisartsenzorg. Hierbij wordt ook dankbaar gebruik gemaakt van de (spiegel)informatie uit de ANH–database. In deze nieuwsbrief lees je over de (resultaten van) actuele onderzoeken die momenteel lopen in ons academische netwerk. Dit jaar hebben we ook 3 interessante netwerkbijeenkomsten met de huisartsen gericht op de thema’s; kinderen, diagnostiek en “verwonder en verbeter”. In deze nieuwsbrief lichten we alvast een tipje van de sluier over deze bijeenkomsten. Wij wensen je veel leesplezier!
Agenda 2016 • • • •
23 mei GEZZuid-ANH netwerkbijeenkomst ‘Diagnostiek’ 20 juni SAG-ANH netwerkbijeenkomst ‘Verken, verwonder en verbeter’ 27 oktober ANH netwerkbrede bijeenkomst Kinderen Oktober promotie Annemarie van Schalkwijk: Implementatie van de zorgstandaard obesitas voor kinderen (datum volgt)
ANH onderzoek Lopend onderzoek In veel studies wordt een vergelijking gemaakt met ´gebruikelijke zorg´ in de huisartsenpraktijk. Maar wat houdt die gebruikelijke zorg eigenlijk precies in? Hiervoor kan de ANH Database goed gebruikt worden. Hieronder een recent voorbeeld van Hanneke Stam, aiotho op de RODEO studie. Daarnaast een oproepje van RugActief promovenda Arnela Stam, die in haar evaluatie graag de mening van meer rugpijn patiënten van Turkse, Marokkaanse of Surinaamse afkomst zouden meewegen.
Huisartsenzorg voor duizelige ouderen in kaart: ANH Database succesvol gebruikt Samen met haar collega’s heeft Hanneke Stam recent een artikel gepubliceerd met als titel: ‘Usual care and management of fall risk increasing drugs in older dizzy patients in Dutch general practice’. Op basis van data uit de ANH database onderzocht zij de gebruikelijke zorg voor duizeligheid bij ouderen in de huisartsenpraktijk. Over een periode van 12 maanden zijn in de ANH database alle 65-plussers geïdentificeerd die op het spreekuur zijn geweest in verband met duizeligheid. Dit leverde data op van maar liefst 2812 patiënten. In de analyse is de gebruikelijke zorg ingedeeld in verschillende categorieën. Frequent toegepaste behandelingen waren een expectatief beleid (28,4%) en uitleg en advies (28,0%). De huisarts vroeg bij 26,8% aanvullend onderzoek aan en 19% van de patiënten werden verwezen. Er is ook gekeken naar het wijzigen van medicatie die duizeligheid als bijwerking kan hebben; de zogenaamde Fall Risk Increasing Drugs (FRIDs). Maar liefst 87,2% van de duizelige ouderen gebruikte tenminste 1 FRID. Gedurende de observatieperiode wijzigde de huisarts 1 of meer FRIDs (wijziging in dosering of staken van het medicijn) bij 11,7% van de patiënten. Dit onderzoek laat zien dat er een grote range aan behandelingen wordt toegepast bij duizelige ouderen. De verwijsgraad was opvallend hoog. Hanneke en haar collega’s denken dat huisartsen nog vaker het gebruik van FRIDs zouden kunnen wijzigen, de verwachting is dat dit de duizeligheid kan verminderen. Het volledige artikel kan op deze link gevonden worden (en is opvraagbaar via
[email protected]): http://www.tandfonline.com/doi/full/10.3109/02813432.2016.1160634 De inclusieperiode van de RODEO studie loopt nog tot juli 2016. Hanneke is sinds 1 maart 2016 ruim een jaar in de huisartsenpraktijk werkzaam, als onderdeel van haar aiotho traject. Onderzoeksassistent Ans van Driel houdt zich bezig met de lopende zaken voor RODEO. Hanneke Stam,
[email protected] RugActief zoekt Turkse, Marokkaanse of Surinaamse rugpijn patiënten Het Rugactief onderzoek is op dit moment bezig om met deelnemende patiënten te evalueren wat zij vonden van de website die ze als interventie hebben gekregen. We proberen dit te doen met zoveel mogelijk verschillende mensen, zodat we een breed beeld van meningen krijgen. Helaas zijn Turkse, Marokkaanse en Surinaamse mensen ondervertegenwoordigd in het onderzoek en dus ook in deze evaluatie. Om hen in deze evaluatie toch meer stem te geven, zijn wij op zoek naar mensen met deze achtergrond die rugpijn hebben. Zij en uw praktijk hoeven niet mee te doen aan het RugActief onderzoek om aan deze evaluatie deel te nemen: ze krijgen daartoe alleen toegang tot de website (=interventie) om deze te beoordelen. In ruil voor het geven van hun mening ontvangen zij als dank een leuke VVV-cadeaubon t.w.v. 15 euro. Kent u iemand die hieraan mee zou willen doen? Zij kunnen zich dan zelf bij mij aanmelden op:
[email protected] of 020-4445945.
Het is nog makkelijker om mijn wervingsposter op te hangen in uw praktijk, zodat u hier niet aan hoeft te denken tijdens uw spreekuur. U kunt ook informatieflyers neerleggen die patiënten mee kunnen nemen. Wilt u deze poster en flyers in uw praktijk ophangen? Laat het mij dan even weten! Hartelijk dank en natuurlijk laat ik horen over de resultaten van deze evaluatie en Rugactief! Arnela Suman, promovenda Rugactief
Nieuw ANH onderzoek Graag introduceren wij een nieuw innovatief patiëntgebonden onderzoek dat in het ANH (en ons collega huisartsennetwerk van het AMC) gaat lopen. De ANH stuurgroep en vervolgens ook de vertegenwoordigers van de ANH-ontwikkellocaties waren enthousiast en doen hieraan mee. Hartelijk dank daarvoor! Predict: Emotieherkenning om de respons op antidepressiva te voorspellen: een gerandomiseerde, multicenter, open-label studie GGZ inGeest/VUmc is op zoek naar huisartsen die willen meewerken aan een innovatief en klinisch zeer relevant Europees onderzoek dat er op gericht is patiënten sneller op de juiste antidepressiva (SSRIs) ingesteld te krijgen dan de gebruikelijke 4-6 weken. De eH-ETB (P1vital® eHealth-Emotional Test Battery) is een online test die in Oxford is ontwikkeld om in een vroeg stadium, al na 7 dagen, een onderscheid te kunnen maken in responders en non-responders op antidepressiva door patiënten een emotieherkenningstest te laten maken. In een pilot studie waren er overtuigende aanwijzingen dat de test hiertoe in staat is. De Europese Commissie heeft daarom een subsidie verstrekt om de toepassing van dit instrument grootschalig te onderzoeken in de huisartsenpraktijk. Het Nederlandse deel wordt geleid door psychiaters prof. dr. Dick Veltman (VUmc), dr. Anneke van Schaik (GGZinGeest) en dr. Eric Ruhe (UMCG) en gecoördineerd door psycholoog Anne Geeke Lever (VUmc). In aanmerking komen depressieve patiënten waarbij u als huisarts gaat starten met een SSRI. Alle deelnemende patiënten doen vóór de start van de SSRI de online eH-ETB. Randomisatie is op patiëntniveau: De éne helft krijgt de gebruikelijke zorg, d.w.z. een SSRI en 6 weken het effect afwachten; de andere helft krijgt de interventie. Dit houdt in dat deelnemers 8 dagen na de start van het antidepressivum opnieuw de online eH-ETB invullen en dat de huisarts van de onderzoeker de resultaten daarvan krijgt met een behandeladvies. Als patiënten onvoldoende verbetering laten zien op de eH-ETB, wordt de huisarts geadviseerd de medicatie op te hogen of te switchen naar een andere SSRI. Vijftien dagen na de start van het antidepressivum wordt de eH-EHB herhaald en bij onvoldoende verbetering wordt dan geadviseerd om sowieso te switchen naar een andere SSRI. De hypothese is dat met gebruikmaking van deze test na 12 weken meer mensen verbeterd zijn in de interventie-arm dan in de controle-arm, waar het gebruikelijke antidepressivabeleid wordt gevolgd. Het onderzoek wordt zo opgezet dat u als huisarts nauwelijks extra werk krijgt. Alle studie-gerelateerde activiteiten worden door de onderzoekers uitgevoerd. Bent u geïnteresseerd in aanvullende informatie over het onderzoek, of wilt u uw praktijk aanmelden? Dan kunt u contact opnemen met: Anne Geeke Lever, uitvoerend onderzoeker,
[email protected] Anneke van Schaik,
[email protected], 06-48584683 Eric Ruhe,
[email protected] of
[email protected], 06-51508197 Dick Veltman,
[email protected], 06-22313039
Anne Geeke Lever
Anneke van Schaik
Eric Ruhe
Dick Veltman
ANH kort Graag informeren wij jullie over resultaten van weer een aantal interessante (stage)projecten met ANH database gegevens.
De rol van de POH GGZ: resultaten van een verkennend ANH database onderzoek In vervolg op een stageproject van Sofie de Haan naar de ontwikkelingen van P-codes na de herziening van de GGZ, is geneeskundestudente Margot Verdonschot aan de slag gegaan met ANH data t.a.v. de vraag: waar wordt de POH GGZ wel en niet voor ingezet en een verkenning van de mogelijke invloed van het opleidingsniveau en het aantal fte’s van de POH GGZ. Zij verteld hieronder over haar bevindingen.
In mijn wetenschappelijke stage heb ik gekeken naar de inzet van de POH GGZ in de huisartsenpraktijk: met wat voor psychosociale problematiek houden zij zich bezig? Daarvoor zijn ANH database gegevens gebruik van de 8 ontwikkellocaties. Het gaat om alle psychosociale contacten uit 2014 en 2015 van 8580 patiënten tussen de 18-65 jaar. Met een vragenlijst zijn gegevens over het opleidingsniveau en aantal fte’s van de POH GGZ in deze locaties nagevraagd. De ANH datamanager heeft deze gegevens gecombineerd met de contacten, zonder dat de onderzoekers konden zien om welke praktijk/medewerker het gaat. Er werd over 2014 en 2015 een steeds grotere rol voor de POH GGZ geobserveerd bij de behandeling van psychosociale problematiek in de huisartsenpraktijk. Hierbij houden zij zich nu voornamelijk bezig houden met veelvoorkomende psychosociale problemen. Opvallende uitzonderingen hierbij waren twee veelvoorkomende problemen: verslaving en slaapproblemen, die nog nauwelijks door de POH GGZ wordt gezien. De psychosociale problematiek waarmee een POH GGZ zich bezig houdt is mogelijk afhankelijk van hun opleidingsniveau en aantal contracturen per week. Op basis van deze eerste verkenning lijkt er een voorkeur voor HBO’ers te zijn voor het behandelen van problemen rondom persoonlijk crisis/overspannenheid en voor een SPV’er een voorkeur voor angstklachten. Alleen een depressie lijkt relatief vaker verwezen te worden naar een POH GGZ die over meer uren beschikt. “Andere psychische klachten” komen juist meer bij POH GGZ met minder contracturen. In een verdiepende analyse is de geregistreerde aanpak van de POH GGZ bij overspannenheid en burn-out (problemen die primair in de huisartsenpraktijk behandeld dienen te worden) onderzocht m.b.v. vrije tekst gegevens uit de ANH database. Deze verkenning gaf een beeld dat voor een groot deel in lijn is met de beschrijving van het functie-en competentieprofiel van POH GGZ. Informatie advies en huiswerkopdracht (zelfhulp modules en ehealth) waren, bij respectievelijk 23%, 47% en 28% van de patiënten, de meest voorkomende gedocumenteerde aanpakken. Bij een kwart van deze patiënten was de aanpak onduidelijk op basis van wat er geregistreerd was. Deze informatie kan als basis gebruikt worden voor het huidige beleid rond de inzet van de POH GGZ en de verdere ontwikkeling van dit relatief jonge beroep. Hiertoe zal verder onderzoek naar de kenmerken van de POH GGZ (zoals opleidingsniveau en contracturen per week) op grotere schaal moeten plaatsvinden en zal ook de kwaliteit van de behandeling verder moeten worden onderzocht. Margot Verdonschot, 6e jaarsgeneeskunde UMCU. Begeleiding: Pauline Slottje ANH VUMC, en Hugo Smeets, UCMU. Meer weten of een kopie van het stageverslag? Mail of bel Pauline
[email protected] / 020-444 46144.
Publicatie bipolaire stoornissen in de huisartspraktijk o.b.v. ANH database onderzoek Wie er bij de afgelopen halfjaarlijkse bijeenkomst van het ANH was, herinnert zich vast de workshop van Hetty Visser en Ralph Kupka, werkzaam bij de Academische Werkplaats Bipolaire Stoornissen te Hoofddorp. Zij presenteerden in deze interactieve workshop hun onderzoeksresultaten gebaseerd op een ANH-database analyse van Wendela ter Meulen, over het voorkomen van de bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk en het aantal patiënten van hen dat ook daadwerkelijk door de huisarts als primaire behandelaar werd behandeld voor de bipolaire stoornis. Afgelopen maart zijn deze resultaten nu ook gepubliceerd in het Tijdschrift voor Psychiatrie! Voor degenen die het leuk vinden het gehele artikel na te lezen of voor degenen die er niet bij waren: lees het artikel na op http://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl/assets/articles/58-2016-3-artikeltermeulen.pdf.
Elsbeth de Vries, huisarts en onderwijscoördinator ANH team.
ANH netwerkbrede bijeenkomst in oktober: Kinderen Op 27 oktober a.s. organiseert het ANH weer een netwerk brede bijeenkomst (voorheen “de ½ jaarlijkse”) voor al haar partners/leden, dus noteer deze datum alvast in uw agenda! In de stuurgroep werd unaniem gekozen voor het thema kinderen. Er zal zoals altijd aandacht zijn voor actuele thema’s zo mogelijk gecombineerd met onderzoeksresultaten uit ons eigen netwerk. Om een doekje van de sluier te lichten: Annemarie van Schalkwijk, aiotho , zal haar onderzoeksresultaten gebaseerd op een idee van één van onze ANH huisartsen presenteren en samen met andere experts ingaan op Overwicht/obesitas bij kinderen. In de komende nieuwsbrieven zal er steeds meer over de inhoud verklapt worden. Ligt dit thema u aan het hart of vindt u het leuk mee te denken over de inhoud van het programma? Neem contact op met Elsbeth de Vries (
[email protected])
Nieuw: ANH bijeenkomsten met SAG en met GEZZuid Dit jaar organiseert het ANH naast de gebruikelijke netwerk brede bijeenkomst ook een “koepelbijeenkomst” in samenwerking met de GEZZuid en één in samenwerking met de SAG. Dit idee is tot stand gekomen om meer toegespitstere thema’s te kunnen belichten en de samenwerking te versterken. De eerste koepel-ANH netwerkbijeenkomst trappen we af op 23 mei aanstaande met GEZZuid. Het thema van deze middag is Diagnostiek. Aan de hand van onderzoeksgegevens en spiegelinformatie gegenereerd uit de database willen we dit thema van verschillende kanten belichten. Met de SAG wordt op 20 juni een netwerkbijeenkomst georganiseerd waarin beide partijen elkaar meer gaan verkennen en het thema “Verwonder en verbeter” aan bod komt met spiegelinformatie. We hopen jullie allemaal in grote getale aan te treffen. Beide bijeenkomsten worden geaccrediteerd.