B ESTE GAST ! Bij aankomst op onze camping willen wij u graag verrassen met een informatiepakket met interessante en relevante toeristische informatie over de omgeving. Op deze manier kunt u zich goed voorbereiden op uitstapjes en activiteiten die u wilt ondernemen. Er is in dit gedeelte van Polen zoveel te doen en te zien, dat dit document gegarandeerd niet volledig is. Mocht u op uw uitstapjes bezienswaardigheden tegenkomen die de moeite waard zijn om in dit informatiepakket te vermelden of heeft u wijzigingen of aanmerkingen, dan vernemen wij dit graag. Zo proberen wij dit informatiepakket constant up-to-date te houden. Voor wandel- en fietskaarten, informatiefolders of aanvullende informatie kunt u altijd bij ons terecht!
Veel leesplezier!
PS Hebt u het infopakket niet meer nodig, dan stellen we het op prijs als u het boekje weer inlevert, zodat andere gasten er weer gebruik van kunnen maken. Wilt u het pakket meenemen als aandenken of om te gebruiken voor een volgend bezoek, dan is dat uiteraard geen enkel probleem.
A CHTERGRONDINFORMATIE De laatste jaren beleeft Polen een stijging in het aantal toeristen dat het land bezoekt. Eén van de oorzaken hiervan is de toetreding tot de Europese Unie, waardoor westerse toeristen eerder een reis naar Polen overwegen. De heuvelachtige gebieden in het zuiden van het land bieden veel mogelijkheden voor de westerse toerist. Er zijn mogelijkheden om te fietsen, trektochten te maken, raften, bergbeklimmen, skiën enz. Het is erg aantrekkelijk om deze activiteiten in Polen te ondernemen vanwege de schitterende natuur, meestal in haar pure, oorspronkelijke vorm. De provincie Neder-Silezië (Dolne Slask) staat in Polen bekend om het vele natuurschoon en de rijke geschiedenis. Dat deze regio populair is onder toeristen, is te merken aan de verschillende ‘agroturystyka’s’. Dit is een verzamelnaam voor toeristische objecten waar men kan overnachten in een landelijke omgeving, meehelpen op de boerderij, vissen, kamperen en lokale gerechten kan uitproberen. De geschiedenis van dit gebied gaat terug tot de 6e eeuw v. Chr. De streek werd toen bevolkt door de Kelten, die nederzettingen en heiligdommen stichtten rondom de Ślęża berg. Verschillende stammen, waaronder de Silingi (vandaar Silezië), hebben tot de 9e eeuw dit gebied bevolkt. Gedurende de 9e en 10e eeuw hoorde dit gebied bij Tsjechië (Moravische en Boheemse bezetters). In 990 werd het gebied veroverd door de eerste koning van Polen, koning Mieszko I (prijkt op de 10 złoty biljetten en de Mieszko chocolaatjes...). Deze gebeurtenis was het begin van de Piast-dynastie die dit gebied haar identiteit heeft gegeven. Wrocław (Vratislav) werd beschouwd als hoofdstad en was later het politieke centrum van het opgedeelde Polen. Van 1348 tot 1526 viel de provincie onder het Boheemse koninkrijk, met de Graven van Piast als lokale heersers. Na de dood van koning Louis II werd Silezië overgedragen aan het Habsburgse Koninkrijk. Vanaf 1742 hoorde de provincie bij Pruisen, tot aan de Tweede Wereldoorlog. Na afloop van de oorlog werden de Duitse en Tsjechische bewoners van de provincie uitgezet en kwamen er Polen uit de door de Sovjet Unie bezette gebieden voor in de plaats. Hierdoor hebben de mensen die in de regio wonen over het algemeen Oekraïense wortels en bestaat er een bijzondere band met het westelijk deel van Oekraïne. Ook is er nog steeds een Tsjechische en Duitse minderheid te vinden. Het dorp Uciechów (afgeleid van het woord ‘Uciecha’, dat ‘gelukkig’ betekent) heeft ongeveer 700 inwoners. Vroeger heette dit dorp Bertholdsdorf. Het dorpje heeft een karakteristiek kerkje, de Heilige Bartłomieja Kerk uit 1700, die gefinancierd is door Baron Krzystof von Almesle. Elke zondag om 9.30u kan de mis bijgewoond worden. De begraafplaats bij de kerk is sinds 20 jaar niet meer in gebruik. Als u de grafzerken bekijkt, dan zijn er veel Duitse achternamen te vinden uit het Sudeten-Duitsland tijdperk. Verder heeft het plaatsje twee kleine buurtwinkels en een meubelzaak (aan uw linkerhand als u richting Dzierzoniów rijdt).
D ZIERŻONIÓW Dzierżoniów, het voormalige Reichenbach, ligt op 4 km van de camping en is het dichtstbijzijnde stadje waar u terecht kunt voor al uw benodigdheden. Dzierżoniów is een middelgrote stad met 35.000 inwoners. Het stadje heeft een sfeervol gerestaureerd centrum met leuke terrasjes. Elke dinsdag, donderdag en zaterdag is vlakbij het stadion een markt met allerhande producten. U vindt de markt aan uw rechterhand als u vanaf Uciechów richting het centrum van Dzierzoniów rijdt (nog voor de Intermarche). Cultureel beschouwd is Dzierżoniów best interessant. Van ver ziet u twee kerktorens boven de stad uit torenen. De derde toren is de toren van het stadhuis. Ze staan op de heuvel waarop het centrum is gebouwd. Soms is de toren van het stadhuis opengesteld voor publiek. De oudste en hoogste kerk in Dzierżoniów, de sw. Jerzego is gebouwd in de 12e eeuw. De stad was ooit geheel ommuurd. Momenteel is de muur nog gedeeltelijk te zien aan de zuidkant van het centrum.
De belangrijkste evenementen in Dzierzoniów zijn de ‘Dag van Dzierzoniów’ (kermis en concerten) in mei, het Honingfestival (honingproducten, handarbeid en concert) in augustus en de Dzierzoniów presentaties in september. Dzierzoniów is in Polen vooral bekend om de radio/televisiefabriek ‘Diora’ die heel Polen en het voormalige Oostblok voorzag van radio’s en TV’s. De fabriek is echter twaalf jaar geleden gesloten en wordt momenteel gesloopt. Op deze plek komt een nieuw winkelcentrum. Dzierzoniów biedt een aantal goede uitgaansmogelijkheden, zoals een aantal pizzeria’s en restaurants. Voor de jeugd is er HiLife, een discotheek en bowlingcentrum (wij kunnen een bowlingbaan voor u reserveren) dat recentelijk is geopend. Er overigens een dress-code, korte broeken of vakantieoutfit zijn niet toegestaan. Tegenwoordig doet de stad het economisch ook niet slecht. Er is een nieuw bedrijventerrein aangelegd en er wordt veel in de stad gebouwd. Dzierzoniów stond in 2007 op de 6e plek van steden in Polen in de categorie ‘beste lokaal bestuur en woonomstandigheden’.
F IETSEN DOOR DE GEMEENTE D ZIERŻONIÓW Als u zo door Polen heen rijdt, kan het lijken dat u fietsen wel kunt vergeten. Maar als u de doorgaande wegen vermijdt zijn er echt hele mooie routes te fietsen. Vanuit de camping zijn er een aantal hele mooie routes. U neemt in ieder geval altijd de landweg langs het bos naar de weg die naar het dorpje leidt. Mathijs heeft een gedetailleerde kaart met alle kleine B-wegen die u kunt nemen. De wegen zijn heuvelachtig maar goed te doen. U vindt net buiten de camping bordjes op de weg die u een route aangeven via Uciechów naar Jazwina, Kielczyn, Tuszyn, Wloki, Dzierzoniów, Dobrocin en weer terug naar Uciechów. Deze route is ongeveer 15km. U kunt de route uitbreiden door bijvoorbeeld tussen Jazwina en Kielczyn af te slaan richting ‘Marcinowice’. U komt dan in het Śleża reservaat. Daar zijn de wegen wel iets steiler en dus goed voor de conditie. De route kunt u verkorten door in Tuszyn links af te slaan en recht over de smalle asfaltweg door de velden terug te fietsen naar Uciechów. Als u iets verder wilt fietsen dan kunt u naar Stoszów fietsen (prachtige vergezichten) en van daaruit rechtsom het Ślęża reservaat heen fietsen door de dorpjes Slupice, Mlynica, Przemilów, Ksieginice Male, Bedkowice naar Sobótka en dan weer terug via Sulistrowice naar Slupice. Een prachtige, niet al te steile route, met geweldige vergezichten, het is wel een dagje fietsen.
Onthoud goed om altijd het telefoonnummer van de camping mee te nemen voor het geval u verdwaalt, de bordjes zijn niet altijd op logische plekken neergezet. Ook een nauwkeurige kaart is noodzakelijk. In het Uilengebergte zijn ook een aantal (vaak steile) fietsroutes. Het is wel aan te raden hier eerst met de auto heen te rijden en bijvoorbeeld in de plaats `Pieszyce` te parkeren en verder te fietsen. De wegen tussen Dzierzoniów en Pieszyce zijn helaas niet de veiligste.
W ANDELEN Vanuit de camping is een mooie route te wandelen. Vanuit de camping loopt u richting het bos en volgt u het pad tot aan de asfaltweg. Daar gaat u links. U komt langs twee voormalige zandafgravingen, voordat u uitkomt in het dorpje Dobrocin. In dit dorpje is een kasteel te vinden, gelegen aan een vijver. In Dobrocin gaat u links. Na een tijdje komt u het plaatsje Roztocznik tegen. Hier volgt u de weg. U kunt dan via bospaden linksaf en komt zo uiteindelijk uit bij het bos achter de camping. Dit is echter wel een flinke wandeling, dus houd rekening met uw tijdsplanning. De mooiste wandelroutes liggen in het Ślęża reservaat. Er zijn verschillende parkeerplaatsen van waaruit u tochten kunt maken naar de top, zoals vlakbij het plaatsje Sulistrowice. Langs de weg staat een prachtige houten kerk die u kunt bezichtigen. Vanaf die kerk loopt een route naar een bron met heilig water dat heilzaam schijnt te zijn. In het plaatsje Sobótka kunt u de auto parkeren en van daaruit de wandelroute nemen die is aangegeven met een rode beer. Deze route gaat niet naar de top, maar gaat langs een uitzichtpunt en een kapelletje en is een leuke wandeling van ongeveer 1,5 uur. In het Uilengebergte zijn meerdere routes die naar de top, de Grote Uil, gaan. De top bevindt zich op 1015 meter. Vanuit Dzierzoniów rijdt u naar Pieszyce. Nog voor u het dorp inrijdt slaat u linksaf. Na een tijdje komt u door het plaatsje Kamionki. Dit plaatsje rijdt u helemaal uit en dan komt u vanzelf in de bergen. Bij de eerste parkeerplaats die u tegenkomt, vindt u een hele mooie route naar de top. Deze route duurt ongeveer 2 uur. Op de top staat een uitkijktoren waar u voor 4 złoty op kunt . Op een heldere dag is het uitzicht adembenemend! Als u doorrijdt, komt u uit in het plaatsje Rzeczka (via Sokolec). Hier zijn verschillende parkeerplaatsen van waaruit routes naar de top leiden. U kunt doorrijden vanuit Rzeczka, het dal in, via het plaatsje Walim. Hier ziet u een bord richting Dzierzoniów en zo kunt een mooi rondje rijden.
Ś WIDNICA Met 60.000 inwoners is Swidnica één van de grotere steden in de regio. Een prachtige stad die vooral bekend staat om de protestantse Unesco Vredeskerk. De kerk, gebouwd in 1655, bestaat geheel uit hout, er is geen spijker of schroef gebruikt. Een voorwaarde voor het bouwen van een protestantse kerk in het katholieke Habsburgse koninkrijk was, dat het gebouw alleen gebouwd mocht worden van onduurzame materialen zoals hout, stro en klei. Door speciale technieken en bijzondere architectuur is het gelukt om een gebouw neer te zetten dat ondanks de zwakke materialen de tand des tijds heeft doorstaan. De kerk is open van 10.00u-13.00u en 15.00u-17.00u van maandag t/m zaterdag. Zondag van 15.00u-17.00u. Een bekende inwoner van Świdnica was Manfred von Richthofen, alias de Rode Baron. Hij was een bekende vlieger uit de eerste wereldoorlog met 80 gewonnen luchtgevechten op zijn naam. De villa waar hij woonde is te bekijken, alleen van buiten. Gelegen op een belangrijke handelsroute van Zuid-Duitsland naar Kiev heeft deze stad een belangrijke functie vervuld als hoofdstad ten tijde van de Piast-Dynastie. Tijdens het communistische regime had de stad een belangrijke functie als legerbasis voor de Russen. Het centrum van de stad is omringd door voormalige woningen van de vroegere welstand. U vindt er barokke steensculpturen verwerkt in muren, maar ook zijn er invloeden uit het Renaissance tijdperk te vinden. Met 103 meter bezit Swidnica de hoogste kerktoren in de Neder-Silezië provincie. Op de eerste zondag van de maand is er een grote antiekmarkt in het centrum van de stad dat zeker een bezoek waard is. In de stad Świdnica bevindt zich het beste VVV-kantoor in de regio met goede folders en vriendelijke en verstaanbare uitleg van de medewerkers. Adres van het VVV-kantoor is ul. Wewnetrzna 2, gevestigd op het centrale plein (rynek) van de stad. Route: Rij naar Dzierżoniów, volg de borden Świdnica. De stad ligt op 10km afstand van Dzierżoniów.
Ś LĘŻA MASSIEF De heuvels die u ziet aan de westkant vanuit de camping behoren tot het Ślęża massief. De Ślężaberg is de bult die met 718 meter boven het landschap uittorent. Lang geleden, in de 6e eeuw was deze berg een heilige plek voor de `Hathen` en `Lusatiaanse` stammen. De berg werd ook als heilig beschouwd door bevolkingsgroepen uit het christelijke tijdperk. De naam Ślęża is afgeleid van een oud Slavisch woord dat `natte en dampige plek` betekent. De berg Ślęża was het heiligdom van de oerbewoners van dit gebied. Ze hebben raadselachtige sculpturen en steenkringen op de Ślęża nagelaten. De, met het teken van de Ślęża-beer gemarkeerde, toeristische wandelpaden leiden via archeologische opgravingsplaatsen naar uitkijkpunten. In het plaatsje Sulistrowice is het prachtige kleine houten kerkje een bezoek waard. Daar kunt u de auto goed parkeren op de centrale parkeerplaats. Van daaruit zijn er verschillende routes naar de top. De routes zijn goed aangegeven, maar zorg er wel voor dat u dezelfde route terug neemt anders kunt u heel ergens anders uitkomen.
W OJSŁAWICE – A RBORETUM De bomentuin in Wojslawice is sinds 1880 één van de grootste bomentuinen in Polen. Deze plek heeft een microklimaat, wat inhoudt dat de flora hier beter gedijt door hoge luchtvochtigheid, langdurige sneeuwdekking, ondergrondse waterstromen en ingedekte ligging. Hierdoor groeien in deze regio planten en bomen die in andere regio’s van Polen niet of zeer zeldzaam voorkomen. Tevens zijn sommige struiken uitzonderlijk groot in omvang als gevolg van deze unieke omstandigheden. In mei staat de tuin in bloei en laat het haar mooiste kanten zien, hoewel het in de zomer ook de moeite waard is om te bezoeken. Vooral de rododendrons en azalea’s zijn in mei een lust voor het oog als alles in bloei staat. De tuin is open tot september. Door het park stroomt het riviertje dat een vertakking is van de rivier Ślęża waar de naam van het massief van is afgeleid. De tuin heeft een aantal vijvers met een prachtig uitzicht op de monumentale bomen. Ook heeft het park picknickplaatsen en zeer goede parkeergelegenheid. Route: Ga rechts op het kruispunt in Uciechów. Volg de doorgaande route tot u na 8km uitkomt bij de E67. Steek die weg over en u bent in de plaats Niemcza. Daar staat de tuin aangegeven op toeristische informatieborden. U kunt ook uitstekend naar de tuin fietsen.
KASTEEL KSIĄŻ (F ÜRSTENSTEIN ) Het kasteel Książ ligt niet ver van de plaats Wałbrzych. Het complex bestaat uit het kasteel zelf, kasteeltuin, paardenstallen en boerenschuren. Het verhaal gaat dat ooit, toen het land hier nog vol stond met oerbossen, de enige plaats waar mensen woonden zich rondom de plaats Strzegom (toen Stragona) concentreerde. Handelaars uit het verre Rome bezochten deze streek op zoek naar het waardevolle amber. Ergens in de 10e eeuw plande de Duitse keizer Heinrich een bezoek aan de stad. Om de keizer te eren bedacht de burggraaf om een toernooi te organiseren. De winnaar zou tot ridder geslagen worden door de keizer. Frederik, één van de knechten van de burggraaf in Strzegom, zat niet alleen te denken hoe hij het toernooi zou moeten winnen, maar ook welk geschenk hij de keizer dan aan kon bieden. Zijn familie was niet rijk dus veel kon hij niet schenken. Om zijn gedachten eens op een rijtje te zetten besloot hij te gaan jagen in de uitgestrekte bossen. Hij volgde een hert en kwam dieper en dieper in het bos. Het werd al donker en Frederik besloot om in het bos te overnachten. Hij maakte een kampvuur om zijn gevangen hert te braden en om de wilde beesten uit zijn buurt te houden. `s Morgens toen hij wakker werd, brandde het vuur nog en wilde hij het laatste restje brandhout uitmaken met wat zwarte stenen die er naast lagen. Hij gooide ze in de smeulende as en tot zijn verbazing begonnen ze te roken. Even later vatten ze zelfs vlam! Frederik besloot de stenen mee te nemen naar Strzegom. Hij stak de stenen weer aan en besloot dat dit het perfecte geschenk is voor de keizer. Toen de keizer kwam bleek dat Frederik de beste was van het toernooi. Na het toernooi brak het moment aan om de keizer het geschenk te geven. Frederik kwam en gaf de keizer een zak met zwarte stenen. De burggraaf was woedend door deze belediging en de lakeien gristen het geschenk uit de hand van Frederik en gooiden het in de open haard. Toen de openhaard oplichtte was iedereen ontsteld. De kamer werd helemaal opgelicht en er kwam een enorme warmte uit de openhaard. De keizer inspecteerde het gebeuren en constateerde dat dit het beste geschenk was dat hij ooit in ontvangst had genomen. Als dank ridderde hij Frederik en gaf hij hem de naam Funkenstein en beviel hij Frederik om op korte afstand een burcht te bouwen om deze schat te bewaren. De bouw van het kasteel startte in het jaar 933. Van de originele inboedel is maar een fractie overgebleven nadat in de tweede wereldoorlog het kasteel in geplunderd. Wat er nog over was aan kunstschatten en antieke meubels, hebben de Russen vernietigd tijdens het communisme.
Tegenwoordig zijn het kasteel en de tuinen er omheen opengesteld voor publiek. De Maximiliaan zaal, Chinese zaal, Italiaanse zaal, Groene zaal en de Jagerszaal geven een goede indruk van hoe het kasteel er ooit heeft uitgezien van binnen. Interessant is dat het landgoed is doorboord met tunnels die dwangarbeiders tijden de tweede wereldoorlog hebben gegraven als onderdeel van het project Riese. Het kasteel is open :
maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00. Zaterdag, zondag van 10.00 tot 18.00
Entree wordt apart per persoon berekend variërend van 7,- zł tot 17,- zł per persoon. Er is ook een pakket te koop voor de bezichtiging van de kasteelzalen, terrassen en stoeterij (zonder gids) voor 17,- zł p/p. Route: Het kasteel ligt op 38km van de camping. U rijdt eerst naar Świdnica. U rijdt continu op wegnummer 382. Tot op het kruispunt met verkeerslichten. Hier gaat u verder op wegnummer 35 naar Swiębodzice. Op die weg ziet u borden staan die u naar het complex leiden.
G ROSS R OSEN In het plaatsje Rogożnica ligt het voormalig concentratiekamp Gross Rosen. Het kamp werd opgericht in augustus 1941. In het begin was Gross-Rosen een onderdeel van het concentratiekamp Sachsenhausen, vanaf 1 mei 1942 werd het zelfstandig. Gross Rosen maakte net als de mijnen van Walim, de tunnels onder het kasteel Książ, het Osówka complex en nog 9 andere zogenaamde Arbeitslagern onderdeel uit van het Riese-project van Hitler. Gross-Rosen was een kamp dat vooral op activiteiten in de steengroeve was ingesteld. Het zware werk gaf het kamp een uitermate moorddadig karakter. Veel van de gevangenen (Joden uit alle delen van Europa en zigeuners uit Rusland) hebben op verschillende plekken in Neder-Silezië gewerkt, waaronder in Walim waar men een ondergronds complex aan het bouwen was, met een fabriek en het toekomstig hoofdkwartier voor oorlogsmachinerie van de derde Rijksstaat. Het kamp is momenteel gedeeltelijk een openlucht museum, de ruïnes van het crematorium zijn er te bekijken, een galg en de fundamenten die over zijn van de barakken. Er is ook een gebouw met een tentoonstelling van foto’s van het dagelijks leven van de gevangenen, voorwerpen die men gebruikte tijdens het graven in de steengroeve en er is een videotentoonstelling te aanschouwen. Het museum is elke dag open van 8.00 tot 19.00. Route: Gross Rosen ligt op 47km van de camping. Rij via Dzierżoniów naar Świdnica op de 382. In Świdnica volgt u de borden richting Strzegom. U rijdt dan op wegnummer 374 tot aan Strzegom. Een paar kilometer na Strzegom ligt het plaatsje Rogożnica.
D E MIJNEN VAN W ALIM Eén van de onderdelen van het Riese-project, waren de mijnen in Walim. De mijnen zijn gegraven met als doel een ondergrondse militaire basis te bouwen. Tijdens uw bezoek aan de mijnen krijgt u een idee van de grootte van het Rieseproject. Er zijn werktuigen te zien, u kunt de gangen in lopen er is tevens een museum. Bezichtiging kan uitsluitend met een gids en rondleidingen zijn alleen in het Pools. Neem overigens warme kleren mee, want de gemiddelde tempratuur in de zomer is in de mijnen rond de 5 graden. De mijnen zijn elke dag open van 9.00 tot 19.00. Route: De mijnen liggen op 24km van de camping. Rij via Dzierżoniów naar Pieszyce over wegnummer 383. Houd in Pieszyce de richting Wałbrzych aan. U rijdt dan zo de bergen in naar het plaatsje Walim (via Rozciszów). In Walim slaat u links af op het kruispunt.
H ET O SÓWKA COMPLEX Ook Osówka was een onderdeel van het project Riese. Het complex is te vergelijken met Walim en is goed georganiseerd voor toeristen. Er zijn veel activiteiten te doen, zoals een tocht in de ondergrondse boot, terrein rijden, schat zoeken en potten bakken. De mijnen zijn elke dag open van 10.00 tot 18.00. Route: De mijnen liggen op 36km afstand van de camping. Rij naar Walim via Dzierżoniow, Pieszyce en Rozciszów. Sla in Walim rechtsaf op het kruispunt en volg wegnummer 383. U ziet vanzelf borden waarop het complex wordt aangegeven.
W ROCŁAW Wrocław is de vierde stad van Polen qua grootte en volgens de meeste mensen na Krakau de mooiste grote stad van Polen. De indrukwekkende geschiedenis heeft haar sporen achtergelaten in de stad. Het gotische stadhuis (Ratusz) is het meest kenmerkende gebouw van Wrocław. Het gebouw staat op het Rynek (centrale marktplein) dat omringd is door prachtige patriciërshuizen. Het plein staat vol met terrasjes. Er zijn een aantal bijzondere thema restaurants zoals het restaurant PRL, dat de communistische overheersing als thema heeft met gerechten en uitstraling uit die tijd. Sinds de tweede wereldoorlog is 70% van de verwoeste gebouwen gerestaureerd. Er zijn veel gebouwen die zeker een bezoek waard zijn, zoals de kathedraal van św. Jan Chrzciciel (Johannes de Doper) op het Ostrów Tumski, onderdeel van het in barokstijl gebouwde hoofdgebouw van de Universiteit van Wrocław. Dworzec Główny, het neogotische gebouw van het centraal station. Hala Ludowa (Jahrhunderthalle), de imposante in 1913 geopende beurs- en evenementenhal van architect Max Berg, dat sinds 2006 op de Werelderfgoedlijst staat. Het Panorama van Raclawice (een groot cirkelvormig doek 120 x 15 meter dat een slag met het Russische leger verbeeldt). Het schiereiland Ostrów Tumski is het oudste gedeelte van Wrocław. Er staan twee hoge kerktorens waar men naar de top mag. Het uizicht is adembenemend. Op een heldere dag is zelfs de Ślężaberg te zien. Het schiereiland is te belopen vanaf het marktplein. Een rondvaart met de boot vanaf de Ostrów Tumski naar de dierentuin van Wrocław is een leuk uitje. Voor kinderen is de kabouterroute een goede manier om de stad te leren kennen. Hier en daar zijn kabouters te vinden. Het zijn er 129 in totaal, allemaal geplaatst op historisch belangrijke plekken. Winkelen kan men ook uitstekend in Wrocław. Er zijn een aantal nieuwe luxueuze winkelcentra die zeker in de behoefte voorzien. De belangrijkste zijn Magnolia Park, Galeria Dominikańska en Arkady Wrocławskie. De laatste heeft ook een grote bioscoop. Aan het begin van Wrocław bevindt zich het Bielany Wrocławskie detailhandelscentrum met duizenden vierkante meters winkelvloer. De Makro, Ikea, Tesco, Obi, Castorama, Mediamarkt, Decathlon, Auchan zijn er o.a. te vinden. Parkeren in het centrum kan het beste net achter het operagebouw. Houd de bordjes ‘centrum’ aan, totdat u niet verder kunt en het operagebouw kunt zien. Een andere optie is de overdekte parkeergarage in de Galeria Dominikański op het Plac Dominikański. Volg hiervoor de E67 totdat in Wrocław centrum rechtsaf slaat de 94 op. U ziet vanzelf het winkelcentrum. Route: Wrocław ligt op 38km van de camping. U volgt wegnummer 384 tot aan Łagiewniki. Daar keert u naar links richting Wrocław. Daarna volgt u continu de E-67. U komt vanzelf uit in Wrocław.
ZAGÓRZE SLĄSKIE – HET BYSTRYCKIE MEER – KASTEEL GRODNO Een heel aantrekkelijk gebied met tal van activiteiten is te vinden rondom het dorpje Zagórza en het Bystyckie meer. Het meer is een stuwmeer dat omringd is met kleine houten datsja’s. Aan het meer ligt het restaurant Wodnik met een ligweide. Tegenover het restaurant kan men waterfietsen huren, daarmee kun je het hele meer mee overvaren. Vanuit het restaurant gaat een korte wandelroute naar de ruïnes van het kasteel Grodno, dat uitkijkt over het meer en het aangrenzende dorpje. Vooral in het weekend is het hier ontzettend druk met dagjesmensen. Je kunt met de auto over de stuwdam heen rijden, wat een heel indrukwekkend uitzicht geeft. Er zijn ook wandelroutes vanaf de doorgaande weg de bergen in. Er zijn veel agroturystyka’s in de buurt, waar het voor kinderen goed vertoeven is, sommige hebben een minidierentuin met struisvogels, Vietnamese zwijntjes, herten e.d. Ook kun je er de lokale gerechten proeven. Route: U rijdt via Dzierzoniów richting Swidnica. Na zo’n 5km bij het plaatsje Moscisko keert u naar links richting Lutomia. In het dorp Lutomia gaat u naar rechts naar Bojanice en komt u uiteindelijk uit in Burkatów. Daar slaat u naar links af naar Zagórze Slaskie. Vanuit dit dorp staan er borden naar het kasteel Grodno.
R EUZENGEBERGTE Het Reuzengebergte is opgedeeld in bepaalde regio’s. Zo zijn er het Uilengebergte, Bardo gebergte, Bystrzyckie gebergte enz. De camping ligt het dichtst bij het Uilengebergte met als top de Grote Uil. De stenen uitkijktoren op de top is vanaf de camping te zien. De top telt 1015 meter boven zeeniveau (de camping ligt op 279mtr.). Er zijn een aantal mooie dorpjes in dit gedeelte van het Reuzengebergte te bewonderen zoals Jugów, Sokolec, Ludwikowice en Rzeczka. Als u via het plaatsje Kamionki de bergen inrijdt komt u door al deze dorpjes. In Ludwikowice ligt het complex Harenda. U slaat hiervoor linksaf van de doorgaande weg. Het complex omvat een vijver met waterfietsen, men kan er paardrijden en er zijn moeflons en wolven te zien. Tevens is er een restaurant en kan er in een echte Russische tank gereden worden. In het plaatsje Rzeczka kunt u betaald (5,- zł) parkeren en van daaruit zijn er verschillende routes naar de Grote Uil. Rijdt u door, dan komt u in de plaats Walim. Van daaruit is het een paar kilometer naar Zagórze Sląsk. Ook deze regio is zeer geschikt om te wandelen. Er zijn korte routes te doen (vanaf 1,5 uur) maar ook zijn er routes over de kam van de bergketen waar u zelfs een paar dagen zoet mee kunt zijn. De routes geven een mooi uitzicht over de Gola Dzierzoniówski (het dal waar Dzierzoniów in ligt) en aan de zuidkant kunt u Tsjechië zien liggen. Fietsen is ook mogelijk. Het beste is om met de auto naar het plaatsje Pieszyce te rijden. Bij het gemeentehuis kunt u veilig parkeren. Van daaruit zijn er diverse routes die door het gebergte heen slingeren. Uiteraard zijn de routes alleen geschikt voor de fietser met uithoudingsvermogen, want de hoogteverschillen zijn behoorlijk. Kaarten hebben wij voor u klaar liggen.
Z ŁOTY S TOK
D E GOUDMIJNEN
IN
In het plaatsje Złoty Stok heuse goudkoorts. De bodem edel metalen, waaronder als
(vertaalt: Gouden Helling) heerste eens een rondom het plaatsje Reichenstein zat vol met goud. Het goud uit deze streek kenmerkt zich glanzend en is relatief simpel te bewerken. Eerst werd het gewonnen goud gebruikt om dukaten van te maken. Later werden ook juwelen gemaakt van het goud. Tegenwoordig zijn de goudmijnen van Złoty alles wat er over is van dit tijdperk.
Stok Bezichtiging van de mijnen is
goed georganiseerd. Er is een rondleiding in
de mijnen (evt. met Engelse of Duitse vertaling) die u het museum laat zien, de ondergrondse waterval, een ontmoeting met de Grijze Trol (volgens de legende beveiligd deze Trol de goudvoorraad) en de Doden Galerij, waar veel mijnwerkers werden gemarteld omdat ze verdacht werden van het stelen van goud. Ook zijn er boottochten door de mijnen. Overige attracties zijn steile wand klimmen, goud zeven in een pan, gouden munten slaan en het behalen van het goudmijnwerker certificaat. Met gemiddeld 7 graden is het koud in de mijnen(!). Het is aan te raden een bezoek aan de mijn te reserveren (laat het ons even weten). Als u de boottocht wilt doen moet dat ook van tevoren worden gereserveerd. Voor het bootje geldt een leeftijdsgrens van minimaal 7 jaar. Tickets kosten 15,- zł per volwassene en 12,-zł per kind/student. De boot kost 13 zł p/p extra. Route: De goudmijnen liggen op 44km van de camping. U rijdt naar Dzierzoniów. Daar houdt u links aan en gaat u bij de stoplichten rechts naar Ząbkowice Śląsk (wegnummer 382). Op het eerste kruispunt in Ząbkowice keert u naar rechts en daarna meteen weer naar links de 382 op richting Kamieniec Ząbkowicki. Deze weg volgt u tot aan Złoty Stok. De mijnen liggen net iets buiten het stadje. Volg de bordjes. In Złoty Stok is ook het Skalisko Survival Park. Zie ‘activiteiten met het hele gezin’.
B ARDO & K ŁODZKO Op weg naar het middeleeuwse Kłodzko (de E67 richting Praag) ligt het kleine plaatsje Bardo. Bardo staat bekend om het katholieke sanctuarium ter ere van de Maagd Maria. Het klooster is idyllisch gelegen aan de voet van het Bardo-gebergte. Leuk om even onderweg te stoppen en binnen te kijken. Kłodzko’s grootste attractie is de burcht, gebouwd ter verdediging van de regio tegen een aanval van de Tsjechen. De burcht kan nog steeds bezichtigd worden en het geeft een mooi uitzicht over de stad. De wandeling naar boven is vrij pittig. De stad zelf is erg sfeervol. Het centrum is bijna in zijn geheel gerestaureerd. Er zijn gezellige terrasjes en restaurantjes, ook kan er goed gewinkeld worden. De monumentale gotische, autovrije brug over de rivier Młynówka is een mooie wandeling waard om het panorama van de stad te bezichtigen. De bezichtiging van de burcht, de winkelstraat, terrasjes en de brug maken een bezoek aan deze stad de moeite waard. Ook is er een goed informatiecentrum voor toeristen. Route: Rij naar Dzierzoniów. Daar houdt u links aan en gaat u bij de stoplichten rechts naar Ząbkowice Śląsk(wegnummer 382). Het eerste kruispunt in Ząbkowice keert u naar rechts en rijdt u door tot aan de stad Kłodzko waar u de bordjes centrum kunt volgen. Kłodzko ligt op 46km van de camping. Het plaatsje Bardo komt u tegen na 35km.
D USZNIKI Z DRÓJ , P OLANICA Z DRÓJ & W AMBIERZYCE De drie plaatsjes liggen op redelijk korte afstand van elkaar en daarom makkelijk gezamenlijk te bezoeken. Duszniki Zdrój is het meest interessante plaatsje met een spa net buiten het centrum van de stad. De spa is alleen te bezoeken op doktersvoorschrift, maar het park en de gebouwen zijn leuk om te zien. Ook kan men er mineraalwater kopen uit de bronnen van Duszniki. In 1826 bezocht en verbleef de Pools-Franse componist Chopin in de stad. Elk jaar zijn hier de Chopin-concerten in augustus in het witte huis in het park. Ook de componist Mendelssohn heeft in Duszniki gewoond en gewerkt. De familie van Mendelssohn was eigenaar van een staalfabriek. Duszniki Zdrój staat in heel Polen bekend als één van de meest populaire en effectieve kuuroorden van Polen en wordt daarom bezocht door toeristen uit heel Polen. De stad is leuk om doorheen te wandelen.
Polanica Zdrój is een gezellig plaatsje, eveneens b e k e n d
van de kuuroorden. Het centrum van het stadje bestaat uit een drukke straat langs een beekje met kraampjes en restaurantjes. U kunt naar het kerkje op de top van de heuvel in het centrum van de stad wandelen. Van daaruit hebt u een mooi uitzicht over het stadje en de heuvels. Net buiten het plaatsje ligt een 450 meter lange rodelbaan. Op de bobslee kunt u naar beneden suizen tot een snelheid van 40km/u (er zit een rem op de slee). Kinderen onder de 8 jaar moeten met een volwassene op een slee. Het ritje kost 5,- zł. De rodelbaan is elke dag open vanaf 10.00 tot 20.00.
Wambierzyce ligt niet ver van Polanica Zdrój in het Bardo gebergte. Volg wegnummer 388 de bergen in. Wambierzyce wordt ook wel het Silezische Jeruzalem genoemd. Het is één van de meest bezochte pelgrimsoorden in Zuid-Polen. De plaats werd een bedevaartsplaats doordat een houten beeld van Maria Magdalena uit de 13e eeuw in een oude boom was geplaatst als een soort houten kapelletje. Nadat een blinde man weer kon zien na het aanbidden van de Madonna vertelde hij dit wonder voort en van het één kwam het ander. Er kwam eerst een stenen kapelletje, later werd er een kerk gebouwd als een model van de Tempel van Jeruzalem. Door de zwakke bouw moest de kerk worden afgebroken en in 1715 werd de barokke kathedraal gebouwd die tot op heden pelgrims aantrekt. In 1936 kreeg de kathedraal van Paus Pius de titel ‘Basiliek’. Het bijzondere van Wambierzyce is dat als u het dorp binnenrijdt, het helemaal niet lijkt op een bedevaartsoord. Dan opeens ziet u de indrukwekkende basiliek met de brede hoge trappen ernaar toe. Voor de kerk ligt een plein waar souvenirs te koop zijn. U kan er goed parkeren. Route: Duszniki en Polanica liggen niet ver voorbij Kłodzko aan de E-67. Voor Wambierzyce keert u naar rechts in Polanica Zdrój de 388 op. Duszniki ligt op 65km van de camping, Polanica op 59km en Wambierzyce op 48km.
S ZCZELINIEC GEBERGTE Het Szczeliniec gebergte en de nabij gelegen ‘Verdwaal rotsen’ (Błędne Skały) zijn een uitdaging voor de wandelaar. Szczeliniec Wielki is een typische tafelberg waar de wanden loodrecht zijn. Er zijn nog een aantal kleinere tafelbergjes met namen zoals Hennetje (Kwoka), Kameel (Wielbłąd) en Reuzenhoofd (Głowa Wielkoluda). In het gebied zijn verschillende wandelroutes te volgen die u langs de rotsen en bergen leiden. Het gebergte wordt ook wel labyrint genoemd, maar de routes zijn over het algemeen goed aangegeven zodat u niet hoeft te verdwalen. Op sommige plekken kijkt u opeens een ravijn in, maar uiteraard zijn dit soort plekken goed afgezet. Sommige routes zijn erg krap, vooral als u door de verdwaal rotsen wandelt, waar men echt door de kloven heen moet kruipen. Het beste kunt u naar het plaatsje Karłów rijden. Daar kunt u goed en veilig parkeren. Van hieruit zijn wandelroutes uitgezet. Karłów ligt op 56km van de camping. U kunt een snelle route nemen via de E 67 richting Praag, afslaan naar rechts in Duszniki Zdrój. Maar er is ook een mooie route door de bergen. U rijdt naar Bielawa. Daar houdt u Nowa Ruda aan. Na Nowa Ruda volgt u de 387 naar Radków, daarna is het nog 7km van Karłów.
A CTIVITEITEN MET HET HELE GEZIN ! Al die culturele activiteiten zijn natuurlijk interessant, maar vooral de kids willen ook weleens een beetje actie. Hieronder zijn een aantal activiteiten die leuk zijn om te doen. BOWLINGCENTRUM HILIFE:
Complex met verschillende bowlingbanen. Leuk om met vrienden en vriendinnen van de camping heen te gaan. Je moet van tevoren wel reserveren. Bij aankomst moeten er extra sokken worden gekocht van 2,- zł per paar.
DISCOTHEEK HILIFE:
In het zelfde gebouw als het bowlingcentrum bevindt zich de discotheek. De discotheek bestaat uit twee zalen die niet voor een Nederlandse discotheek onderdoen. Toegankelijk vanaf 21 jaar. Vakantieoutfit niet toegestaan.
BUSZ GARDEN QUADS:
In Bielawa is een circuit aangelegd waar men met quads kan scheuren. Er zijn 5 quads beschikbaar waar eventueel met twee personen op gereden kan worden. Als u in het bezit bent van een rijbewijs mag u er ook de weg mee op. Ook kan er worden geschoten op een metalen eend en worden er door de eigenaar kampvuren en bbq’s georganiseerd. Elke dag geopend, van tevoren moet worden gereserveerd.
SKALISKO SURVIVAL PARK:
Net buiten de plaats Złoty Stok ligt het survivalpark Skalisko. Iedereen die naar het park toegaat, komt tevreden terug. Er zijn verschillende rondjes te maken. Het parcours is niet eng en is voor iedereen goed te doen. Voor het afdalen aan de lijn moet je wel wat lef hebben. Er is een verplichte en gedegen instructie aan het begin van het parcours. Het park is geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar met een minimale lengte van 1,40m met de armen omhoog. Reserveren is voor groepen vanaf 15 personen aan te raden. Prijzen beginnen vanaf 30,- zł voor kinderen tot 11 jaar en 50,- zł voor volwassene vanaf 16 jaar.
RODELEN POLANICA ZDRÓJ:
Een 450 meter lange rodelbaan, voor iedereen geschikt. Kinderen onder 8 jaar moeten samen met een volwassene naar beneden rodelen. Reserveren niet nodig, prijzen vanaf 5,- zł per rit. De rodelbaan wordt aangegeven als ‘Góralka Tor Saneczkowy’.
AQUAPARK ‘Aquarius’ BIELAWA:
Een binnenbad met grote glijbaan, jacuzzi, sauna en kinderbad. Prijzen zijn 9,50 zł voor volwassenen, 8,00 zł voor kinderen. Het zwembad is open van 6.00 tot 22.00. Men moet verplicht een badmuts op (te kopen in het zwembad).
AQUAPARK ‘WPW’ WROCŁAW:
Een tropisch zwemparadijs met een 104 meter lange glijbaan, vijf andere spectaculaire glijbanen, golfslagbad, speciale zwembaden voor kleine kinderen, sauna & wellness, jacuzzi, wildwater rivier, ligstoelen en palmbomen. Prijzen voor volwassenen voor een hele dag: 38,- zł (per uur 15,- zł) voor kinderen tot 18 jaar voor een hele dag 29,- zł (per uur 13,- zł). Elke dag geopend van 8.00u. tot 21.40u.
CIESZYCE JURRASIC PARK:
In het plaatsje Cieszyce (op de E67 naar Wrocław) is sinds kort een heus Jurrasic Park geopend voor de kleinsten onder ons. Er zijn 15 figuren van dinosaurussen te zien, opgesteld in een netjes aangelegd parkje. Ook is er een speeltuin. Het park is geen uitje die u kunt plannen voor de hele dag, maar het is leuk om even te bekijken op weg naar Wrocław (ligt 20km voor Wrocław). Entree is 10,- zł voor volwassenen en 6,- zł voor kinderen. Het park is elke dag geopend van 9.00u. tot 19.00u.
PAINTBALL:
Een leuke groepsactiviteit is paintball. Met andere kids en volwassenen van de camping kunnen we paintball organiseren. De activiteit wordt georganiseerd op de zandafgraving nabij de camping. Jullie gaan onder begeleiding van de eigenaar/instructeur naar de afgraving waar de uitrusting wordt uitgedeeld en de spelregels worden uitgelegd. Het paintballen kost 40.- zł per persoon (incl. uitrusting en 100 kogels) voor 15,- zł kan men 100 kogels bijkopen.
4 x 4 TERREIN RIJDEN:
In het plaatsje Osówka kan terrein gereden worden met Landrovers, Toyota Landcruisers en Nissan Patrols. Men kan door het bos crossen over spectaculaire bospaden. Kosten zijn 200,-zł voor 2 uur voor 4 personen met chauffeur (er mag niet zelf worden gereden). Van tevoren moet gereserveerd worden.
PAARDRIJDEN:
Er zijn verschillende mogelijkheden om paard te rijden. Zo is er een manege in Piskorzów (niet ver van Pieszyce). Voor 30,- zł per uur kan men op een paard met instructeur rondjes rijden over de weilanden op het terrein. De paarden worden er heel goed verzorgd en het personeel is heel hulpvaardig en vriendelijk. Men spreekt Engels. Er is ook een mogelijkheid om onder begeleiding in de bergen over bospaden te rijden. Prijzen liggen ook rond de 30,- zł per uur. Van tevoren moet gebeld worden voor een afspraak.