Verzorging, een mooi beroep Mooie en ontroerende momenten uit de dagelijkse praktijk Verzameld n.a.v. de Dag van de Verzorging 2012
Inleiding ............................................................................................................ 2 Bemoedigende ervaringen uit eigen werksituatie… .................................... 3 Een mooi cadeau van familieleden ................................................................ 4 Herfstdag.......................................................................................................... 6 Snoepje van de dag.......................................................................................... 7 Regenboog........................................................................................................ 8
CNV Verzorging en Verpleging Illustraties: Lies Koning Lid Landelijk Groepsbestuur
Inleiding Op 4 oktober 2012 deden we ter gelegenheid van de Dag van de Verzorging een oproep om verhalen met eigen ervaringen uit het werk van de verzorging op te sturen om te laten zien wat het vak zo mooi maakt. Er kwamen verschillende verhalen binnen, die laten zien hoe de alledaagse situaties waardevol en soms ontroerend zijn. Aandacht en contact, daar gaat het om. Lees de verhalen en ervaar het hart van de zorg. We danken ieder die haar of zijn verhaal wilde delen en wensen alle verzorgenden elke dag oog voor mooie en inspirerende momenten.
Yfke Nawijn Voorzitter CNV Verzorging en Verpleging
2
Bemoedigende ervaringen uit eigen werksituatie… Na een whiplash door een auto-ongeluk ben ik in goed onderling overleg van de afdeling verslavingspreventie overgeplaatst naar de afdeling jeugdpsychiatrie van een grote ggzinstelling. Voor mij een nieuwe uitdaging waar ik niet op zat te wachten, maar die ik wel vrijen blijmoedig ben aangegaan. Na ruim 33 jaar onderwijs, 7 jaar verslavingspreventie mag en moet ik nog een jaar mijn tijd, aandacht, liefde en levenservaring delen met collega’s en jongeren met de nodige sociaal-psychische en psychiatrische problemen. Wat een vertrouwen van directies dat ze denken dat ik daartoe in staat ben. Inmiddels acht maanden verder ben ik heel dankbaar dat ik hier de laatste fase van mijn arbeidzame leven mijn eigen unieke bijdrage kan en mag leveren en tot zegen kan en mag zijn voor ieder die bij ons de kliniek binnen stapt. Mijn functie…? Eh… officieel heb een benoeming als groepsleider HBO, maar in de praktijk ben ik de “opa” van de afdeling: oud, niet bedreigend, man tussen veel vrouwen, gemakkelijk te benaderen, flexibel inzetbaar, vertrouwenspersoon, bereid mee te denken, geen hulpverlener en daardoor een andere insteek en heb ik tijd voor zinvolle zaken waar collega’s niet aan toekomen. Ik heb gemerkt dat je als senior een heel waardevolle inbreng kunt hebben in je team!
Vanuit mijn oude vak stap ik graag en vaak even binnen bij de afdeling van Yulius, het schooltje bij ons op het terrein en praten we over de mogelijke onderwijskundige aanpak van onze jongeren. Hulde voor de docenten daar! Van iedere jongere die binnenkomt wordt gekeken welke aanpak en lesprogramma het beste bij zijn/haar situatie past. Vaak zijn ze door allerlei omstandigheden weinig aan studie toegekomen terwijl de intelligentie in principe wel aanwezig is. Zo’n jongen/meisje dan toch gemotiveerd te krijgen voor (deel)certificaten en examens is een uitdaging; vaak met bemoedigende resultaten (voor jongere en docent!).
3
Een paar voorbeelden waar ik op “kick” (ja, ik blijf een ouwe schoolmeester…): • een jongen die vier weken voor de eindexamens bij ons binnen komt, die een half jaar niet naar school geweest is, tóch zo ver krijgen dat ie examen mag doen en die nog slaagt ook! • een jongen die op grond van leeftijd en kennelijk toch aanwezige intelligentie overgaat van de eerste naar de derde klas van VMBO-K! • meisjes met een “verleden” die na een jaar opname bij ons toch met succes naast hun behandeling ook met succes HAVO en VMBO-T examen doen! • eenjongen die in 2BBL zit als ie binnenkomt, nu les krijgt op niveau 4TL en dit schooljaar voor 4 vakken opgaat voor z’n examen! Wow! Hoezo te oud hiervoor?
Een mooi cadeau van familieleden Allereerst wil ik jullie meenemen naar mijn mooie werkplek. Ik werk op een PG afdeling, kleinschalig wonen. We hebben acht bewoners: een mix van religieuze en niet religieuze. PG zal jullie wel bekend zijn. Onze zorg is voor dementerende oudere. 1 oktober 2011 gingen onze deuren open. Voor onze bewoners gingen de deuren dicht. Dat klinkt hard maar gelukkig achter onze deuren hebben we een gezellig huis. Een mooie huiskamer, iedere bewoner een eigen slaapkamer met een toilet en wasgelegenheid. Een grote verandering voor onze bewoners. Niet alleen voor onze bewoners, de kinderen, man, vrouw, die hun familie achterlaten hebben wat te verwerken. Het komt niet van de ene op de andere dag dat de situatie thuis niet meer te doen is. Er gaat vaak een lang proces aan vooraf. Wij hebben een motto bij onze stichting, thuis komen, thuis voelen. Met deze slogan doen wij dan ook wat. Het is heel belangrijk voor ons en voor de naasten van onze bewoners dat zij zich ook thuis voelen. Je kunt wel begrijpen dat een man die bijna 60 jaar samen is geweest met zijn vrouw het niet makkelijk heeft. Kinderen die één of beide ouders bij ons brengen, hun ouderlijk huis niet meer hebben. Het pad naar huis is er niet meer.
4
Wij stellen de deuren van ons huis ook open voor hen. We doen dingen “samen”. En dat “samen”doen is werkelijk heel mooi voor hun en voor ons. Het cadeau wat we van de familie kregen, zat niet in een doos, of in een mooie verpakking. Het was groots, niet ingepakt.
Een week of 6 voor de vakantietijd zat ik zo te denken, goh…vakantietijd, druk…..Wij als team krijgen ook vakantie, het is mooi verdeeld. De een gaat, de ander komt terug. Maar toch, in de vakantietijd is alles anders. Degene die werken zijn er vaak langer en vaker. Geen probleem. Ieder krijgt zijn beurt met vakantie. Maar toch. Er ging een lampje branden.
Ik heb een mooie brief opgesteld en een vraag aan de familie gesteld. Een vraag om “samen” te ontbijten. En wel in de vakantietijd. Je moet dan denken aan een maand piektijd. Ontbijten met hun familie en de andere bewoners in onze huiskamer. Van 8 tot 10.30 uur. Even kijken, even wachten wat zij ervan vonden? We hadden een schema gemaakt. Een maand, 7 dagen in de week. Nu en dan komt het cadeau, van hun, voor hun familie en voor ons. Het schema stond binnen een week vol, iedere dag. Wat geweldig. En wat was het een succes. Het was gezellig. De familieleden werden ook wat vrijer, wisten al snel de koffie en theepot te staan. We hebben genoten van hun bijdrage. Natuurlijk hebben wij dat niet zomaar voorbij laten gaan. Een week of 6 na de vakantietijd hebben we een bedankavond georganiseerd. Konden we het er nog even over hebben. En wij konden hun op een passende manier bedanken. Bedanken voor hun cadeau! Dat is nu familieparticipatie, ten top. We hebben vaker leuke dingen “samen”gedaan. Deze keer sprong het “samen” eruit. Wij vonden het een cadeau, geheel vrijwillig, spontaan. Een jaar na opening van onze afdeling willen wij zeggen:
Dank jullie wel dat familieparticipatie zo mooi kan lopen………………….
5
Herfstdag Mijn werkdag in de gehandicaptenzorg zit erop. Vanochtend acht uur begonnen, een intensieve dag. Mijn collega’s deden lichamelijke en activerende zorg, ik voerde vele gesprekken met cliënten. Verdriet om de beperking, verdriet om pijn, om gemis van dierbare mensen. De herfstwind waait rond het huis en binnen lijkt dat ook voelbaar. Alsof mensen de sfeer overnemen, en meer bezig zijn met verlies en levenseinde. Dat zet het team aan tot het creëren van gezelligheid. De cd-speler wordt aangezet, de schemerlampjes aan, een ledlichtje op de tafel. Ik ruik de geur van gepelde mandarijnen. Nog één bezoek, weliswaar na werktijd. Hiervoor moet ik in de auto, 60 kilometer verderop doemt het grote huis op. Ik baan mezelf een pad over de vele afgevallen kastanjes, wat vond ze het altijd leuk om die op te rapen voor haar kleinkinderen. In de zaal is het een gezellige bedrijvigheid van vele mensen met hun rollators. De koffie wordt rondgedeeld en op het grote scherm draait een film. Bijna automatisch loop ik naar binnen, me plotseling realiserend “nee, hier is ze niet.” Dan sla ik de weg naar de appartementen in, klop aan bij haar kamer en ga naar binnen. Akelig stil hier. Grote dozen verzorgingsmateriaal getuigen van intensieve zorg, net zoals het verpleegbed en de bewegingsmelder. Ik sta roerloos stil voor de vele foto’s in de kamer. Lieve kleinkinderen, leuke meiden en stoere jongens, ze lijken op de mijne. Kinderen, drie dochters en een zoon, net zoals mijn gezin van herkomst. Een nakomertje, zoals die kleine die achter de grote zussen en broer schuilt. Zo herkenbaar. Een foto van een lieve, oudere man. “Nu 23 jaar weg” staat in beverig handschrift op het briefje wat erbij hangt… Hier is niemand, ik ga op zoek in de tuinkamer, waar de mensen verblijven die intensieve zorg nodig hebben. Eén groepje gaat in optocht met de rollators naar de gang. Een ander groepje zit rond een tafel met de activiteitenbegeleidster. De altijd psalmzingende meneer wordt met zijn lege pijp de gang op gereden. Met mooi zicht op de tuin moedigt de verzorgster hem aan te genieten van zijn pijp. “Het portje en de kaas moet u er zelf bij denken hoor!” Tevreden trekt hij aan zijn pijp, alleen onderbroken door zijn geneurie over “Ruwe stormen mogen woeden”. Ik sta achter de glazen ruit en kijk naar de negentigjarige Janny in haar rolstoel, die ik kom bezoeken. De activiteitenbegeleidster wenkt me naar binnen, maar ik schud mijn hoofd en leg mijn vinger op mijn lippen. Ze knikt begrijpend en start in sappig Zeeuws met het krant lezen. “Moet je noe toch es oare, wat er weer hebeurd is!” Janny luistert en knikt af en toe. Aan het einde kom ik binnen. Janny’s ogen lichten op, herkent ze me? Ze zegt zachtjes: “Naar huis, neem je me mee?” Vaardig leidt de activiteitenbegeleidster haar af, en even later zitten we gezellig te kijken in haar levensboek, wat ze met haar dochter maakte. De geestelijk verzorger komt binnen en maakt met iedereen contact. Janny straalt. Dan wordt ze onrustig. De toiletgang met de tillift neemt de nodige tijd in beslag, de stagiaire komt verhit terug. Er zijn nog vele anderen die willen gaan.
6
Dan is het tijd voor de soep. “Mag ik blijven?”vraag ik de verzorgende. “Natuurlijk!”zegt ze, “graag zelfs, help Janny maar even”. Ik help haar met de soep, het valt niet mee om wat naar binnen te krijgen. Links gooit een mevrouw haar brood in haar beker, rechts gebeurt helemaal niets wat op enige eetactiviteit lijkt. De verzorgende loopt bezweet heen en weer. Na de soep wil ik vertrekken. Het is zes uur, ik krijg ook trek. Janny zegt verdrietig: “Neem je me mee?” Ik vertel haar dat ze hier nog een kopje koffie gaat drinken. De verzorgende komt snel vanuit de andere kant van de kamer en babbelt wat met haar, wanneer ik wegglip. Vanachter het raam kijk ik nog even. Janny zit tevreden achter haar beker koffie. Ik loop weg, de herfstavond in, “Dag mamma”…
Snoepje van de dag Graag vertel ik een verhaal van mijn collega’s en mij, werkzaam bij Zorggroep Pasana receptie ziekenhuis De Sionsberg in Dokkum. Aan het ziekenhuis zit een verpleeghuis vast en de bewoners zitten ’s avonds en in de weekenden vaak bij ons in de centrale hal. Lang was er een man in een rolstoel, die zijn handen niet goed meer kon gebruiken. Hij at altijd graag Anta Flu snoepjes, maar kon die niet goed uit de verpakking halen. Hij had dan vaak al een heleboel onderweg verloren en kwam dan bij de balie om hulp. Praten ging ook niet goed, maar je begreep hem wel en wij stopten het uitgepakte snoepje dan in zijn mond. Hij is inmiddels niet meer in Dokkum, maar ik denk hier nog vaak aan terug. Dit zijn de leuke extra’s in ons werk, wat ons allen een bijzonder goed gevoel geeft.
7
Regenboog Mijn ervaring heeft al zeker 15 jaar geleden plaats gevonden, maar als ik een regenboog zie moet ik er nog altijd aan denken:
Het was op een herfstdag met afwisselend (veel) regen en zon. Ik was bij mevrouw B op haar kamer. Zij was een lieve, oude, gelovige dame. Mevrouw kon er enorm van genieten een beetje vertroeteld te worden en dat deed ik dan ook regelmatig. Na het wassen even lekker instoppen of gewoon even bij haar zitten en wat praten. Eigenlijk lag ze de hele dag in haar bed, en kwam er alleen uit voor de hoog nodige dingen. Ze was moe door het leven dat ze geleid had. Regelmatig merkte ze op dat ze zo lekker lui was. Wel begrijpelijk eigenlijk want het was hard werken vroeger in de bakkerij die ze samen met haar man gerund had en daarbij een gezin..... Op dat moment scheen de zon met daarbij een donker grijze lucht, het voorspelde niet veel goeds..... Even later brak de hoosbui los dat een prachtige felgekleurde regenboog opleverde. Ik vroeg haar of ze iets moois wilde zien. Hierop deed ik haar luxaflex omhoog zodat ook zij vanuit haar bed dit prachtige natuurverschijnsel kon zien. Met tranen in haar ogen bedankte ze me, ze vond het prachtig. Op dat moment voelde ik zoveel voldoening en liefde voor mijn werk. Dat ik enkel met het omhoog doen van een luxaflex iemand zo blij heb kunnen maken....
8
