Programma 2010-2014
Vertrouwen in de toekomst Sterk leiderschap en evenwichtige keuzes
Uitgangspunten van het CDA-Weert Het programma van het CDA-Weert is gebaseerd op de bekende uitgangspunten van het christen-democratisch gedachtengoed, te weten gerechtigheid, solidariteit, gespreide verantwoordelijkheid, en rentmeesterschap (dat wil zeggen verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst). Het CDA-Weert is een moderne, brede volkspartij, die staat voor een gemeente waarin iedereen mee kan doen. Onze Weerter CDA-politici dragen op integere wijze verantwoordelijkheid in een krachtige gemeenschap waarin mensen met respect met elkaar omgaan. Het vertrouwen van burgers in het bestuur is de smeerolie van een gemeenschap. Dat vertrouwen op peil houden is een van de grote uitdagingen waar de gemeenteraad en het gemeentebestuur voor staan in de komende periode. Vanuit dat perspectief heeft het CDAWeert in zijn verkiezingsprogramma een aantal aandachtspunten vastgelegd die ook in het gemeentelijk beleid voor de komende periode bijzondere aandacht verdienen. Het gaat om: a) wonen - stad in het groen, b) kerkdorpen en wijken, c) infrastructuur en regio, d) onderwijs en economie, e) agrarische sector, f) welzijn en veiligheid, g) jeugd en ouderen, h) gezondheid en zorg, i) samen leven en integratie en j) bestuur. Uiteraard steunen we voor de wijze waarop we deze thema’s in het beleid vorm willen geven op een aantal uitgangspunten die voor het CDA kenmerkend zijn: verantwoordelijkheid voor de toekomst nemen, de menselijke maat in het oog houden, dienstbaarheid en respect, solidair zijn met de zwakkeren in de samenleving. In dit programma willen we laten zien hoe we daar in de komende periode vorm aan willen geven, en ook hoe we daar de afgelopen jaren al vorm aan hebben gegeven. Wat we belangrijk vinden, is dat de gemeente Weert, onze stad in het groen, in balans blijft. Dat het een stad blijft met een eigen identiteit, waar het voor de mensen goed toeven is. De wethouders en gemeenteraadsleden van het CDA-Weert hebben de voorbije periode hard gewerkt aan een goed leefbaar Weert. Ze hebben zich dienstbaar opgesteld en zich met kennis van zaken ingezet voor de inwoners van Weert. Het CDA-Weert wil graag de dynamiek die het in afgelopen periode heeft ontwikkeld op een heel aantal terreinen voortzetten. De onderwerpen in dit verkiezingsprogramma steunen op de basisprincipes van het CDA maar zijn toegespitst op de actuele en specifieke situatie in Weert: wijken en dorpen: vitaliteit is van levensbelang voor de dynamiek van Weert sociaal: juist in barre tijden zorgen voor elkaar, gericht op actieve inzet in de maatschappij welzijn voor alle mensen voorop door verenigingen (sport en cultuur) en natuur te steunen
Programma 2010-2014 CDA-Weert
1
zorg: voorzieningen handhaven, met partners middelen efficiënt inzetten voor innovatieve vormen partners (organisaties en bedrijven): samen werken aan Weert woningbouw: inspelen op de demografische ontwikkeling (ontgroening, vergrijzing) gezinnen, jongeren, ouderen: actief beleid gericht op doelgroepen verder uitwerken economische situatie: behoud en versterken van werkgelegenheid, versterkende relatie buitengebied-binnenstad infrastructuur: waar nodig optimaliseren, met oog op leefbaarheid en veiligheid sociale veiligheid: bevorderen en handhaven bevolking en vergrijzing: verwachte bevolkingsdaling en verwachte groei van aantal huishoudens regio: verder uitbouwen van samenwerking in de regio (Limburg, Brabant, België) financiën: sluitende begroting door keuzes te maken, maar inzetten op welzijn en duurzaamheid bestuur: kwaliteit en integriteit staan voorop, actief samenwerken met partners
Wonen – stad in het groen Bevolkingsontwikkeling in Weert In Weert “past alles” op dit moment. Wonen, bedrijvigheid, voorzieningen, groen en natuur, infrastructuur en de rest, alles is met elkaar in balans. Dat is een van de dingen die de kwaliteit van leven in Weert bepaalt, en waaraan het CDA in Weert al tientallen jaren heeft gewerkt. Wervingscampagnes voor nieuwe inwoners of bedrijven moeten realistische doelstellingen hebben (ambities die bij Weert passen). Een onevenwichtige uitbreiding brengt Weert uit balans. Weert kent de laatste jaren een lichte bevolkingsdaling, de verwachting is dat deze de komende jaren doorzet. Het beleid moet gericht worden op de nieuwe situatie “minder inwoners, meer huishoudens”.
Woningbouw De continue behoefte aan betaalbare en passende woningen blijft natuurlijk. Maar de daling van het aantal inwoners heeft wel (grote) invloed op de maatregelen. Beleid realistisch afstemmen op verwachte bevolkingsontwikkeling, zeker waar gebouwd wordt voor doelgroepen (jongeren, senioren) Rekening houden met de nieuwe inzichten zoals bevolkingsdaling aan de ene kant en toename van het aantal huishoudens aan de andere kant. Actief afstemmen met de regio en provincie. Rekening houden met nieuwe woonwensen zoals domotica en duurzaamheid (energiezuinig), in goed overleg met woningbouwcorporaties en ontwikkelaars. Naar behoefte beleidsruimte bieden aan woonvormen op maat, zoals meergeneratiewoningen. Verschuiving van nieuwbouw in uitbreidingsgebieden naar verbouw en sloop/in bestaande woonwijken. Meer bouwen voor ouderen, die hun grotere woning vrijmaken voor jongeren. Dit kan onderdeel zijn van programma’s over verbetering van de leefbaarheid in de wijk. Rekening houden met ontwikkelingen kan consequenties hebben voor bouwprogramma’s Laarveld en kerkdorpen, zoals minder bouwen (gefaseerd) of anders bouwen.
2
Programma 2010-2014 CDA-Weert
Kerkdorpen en wijken
De kwaliteit van de leefomgeving draagt bij aan de vitaliteit van dorpen en wijken Het CDA wil de buurthuizen handhaven. Leefbaarheid van wijken en dorpen krijgen prioriteit bij aanpassingen van de infrastructuur (wegen). Bouwbeleid richten op leefbaarheid dorpen (woningbouw, scholen), rekening houdend met de bevolkingsontwikkeling. Nieuwbouw moet multifunctioneel zijn en snel aan te passen aan andere (veranderende) bestemming. Aansluiting zoeken bij de wijkplannen. Beter combineren van onderhoud openbare ruimte met kwaliteitsverbetering. Dorps- en wijkraden optimaal laten functioneren en communiceren.
Infrastructuur en regio Infrastructuur Rekening houden met de toekomst betekent rekening houden met de demografische ontwikkeling. Aantal inwoners, aantal auto’s, economische ontwikkelingen, aantal thuiswerkers. Nieuwe inwoners, nieuwe woningen, nieuwe bedrijven, nieuwe wegen; het luistert nauw. Het CDA wil dat Weert “in balans” blijft. Dat geldt ook voor de infrastructuur (randweg, singels, stadsbrug), waarover nu discussie is over verzwaring/uitbreiding en nieuwe aanleg. Volgens ons kan dat de kwaliteit van Weert aantasten. En het kost heel veel geld. Dat geld willen we aan andere dingen voor de inwoners besteden – als we de komende jaren al geld hebben om te besteden. Bij de infrastructuur voor voetgangers, fietsers, en gemotoriseerd verkeer staat veiligheid en leefbaarheid voorop. Veiligheid voor de fietsers en voetgangers krijgt prioriteit. Gevaarlijke situaties (ongelukken-“blackspots”) moeten voortdurend aangepakt worden of bij de provincie aangekaart worden. Leefbaarheid voor de wijken en dorpen moet voorop staan bij eventuele aanpassingen van wegen. Uitbreiding van wegen (nieuwe wegen) willen we alleen als er echte knelpunten zijn op het gebied van veiligheid of leefbaarheid. Geen nieuwe wegen als (aanpassing aan) bestaande infrastructuur ook kan volstaan. Parkeeraanbod in binnenstad verder uitbreiden, kwaliteitsverbetering doorvoeren (onder andere digitaal parkeerverwijzingssysteem). Verbeteren van fietsenstallingen (meer – bewaakte – locaties). Geen IJzeren Rijn Het CDA-Weert blijft zich verzetten tegen de IJzeren Rijn voor goederenvervoer. Wij stellen in Weert, in Limburg en in Den Haag alles in het werk om de realisering van de IJzeren Rijn tegen te gaan, al vele jaren lang. De IJzeren Rijn is slecht voor de leefbaarheid in Weert. Nu bepaald is dat België er recht op heeft wil het CDA de grootst mogelijke aanpassingen voor de leefbaarheid en veiligheid. Daarin willen we samen met de regio optrekken. En als die IJzeren Rijn er toch moet komen, dan willen we een tunnel, waarbij we naast goederenvervoer ook het personenvervoer zouden willen ondertunnelen. Dan pas is er in onze ogen sprake van een optimale ontwikkeling van de spoorzone in Weert.
Programma 2010-2014 CDA-Weert
3
Wel een treinverbinding met België voor personenvervoer Het CDA-Weert pleit voor een aansluiting met het Belgische spoornet voor personenvervoer. Dit is aantrekkelijk voor Weert en onze inwoners. Het vergroot bovendien het belang van het NS-station in Weert en vergroot de kans op het behoud van deze voorziening op de lange termijn.
Regionale samenwerking en herindeling Samenwerking in de regio Midden-Limburg is naar de mening van het CDA-Weert essentieel om de gezamenlijke problemen op te kunnen lossen en om zo nodig op voldoende grote schaal te kunnen opereren. De hoofdpunten die daarbij aandacht moeten krijgen zijn (1) een samenhangende visie op wonen, herstructurering en stedelijke vernieuwing (mede in relatie tot de demografische ontwikkeling), (2) de ontwikkeling van de Maasplassen, (3) de ontwikkeling van de N280 en 4) de versterking van het platteland door ontwikkeling van de landbouw, de natuur en de recreatie in een goede afstemming en zonering. Het gaat dan om ontwikkelingen en maatregelen op bovenlokaal niveau voor regionale belangen. De inhoud van deze ontwikkellijnen dient tot stand te komen in een afstemmingsproces in de regio, waarbij het regionaal belang niet ondergeschikt mag worden gemaakt aan de belangen van de afzonderlijke gemeenten. Weert moet als centrumgemeente haar verantwoordelijkheid nemen en een voortrekkersrol vervullen. Het CDA-Weert zal zijn overleg met partners in de regio voortzetten. Weert heeft in 2009 2 miljoen euro gereserveerd voor financiële bijdragen aan de gebiedsontwikkeling Midden-Limburg. Dit bedrag blijft daarvoor beschikbaar. Het toekennen van een eventuele aanvullende bijdrage is afhankelijk van de kwaliteit van de plannen die worden ontwikkeld en de financiële mogelijkheden van de gemeente. De ligging van Weert schept kansen voor samenwerking met de regio Eindhoven en België. Geen herindeling opleggen, samenwerking van onderop stimuleren.
Onderwijs en economie Economie Weert kent een karakteristieke economie met een brede bedrijvigheid en een sterk middenen kleinbedrijf (MKB). Het CDA-Weert wil stimuleren dat de bedrijvigheid vernieuwt. Er gaan altijd bedrijven weg, daar moeten nieuwe voor in de plaats komen. Een deel van die vernieuwing kan komen doordat bedrijven van buiten zich hier vestigen. De rest moet komen uit de sector zelf (starters, innovatie). Voorbeelden van vernieuwing die goed zouden passen in Weert: senioreneconomie, vrije-tijdseconomie. De afgelopen jaren heeft het accent gelegen op het aantrekken van moderne, meer hoogwaardige bedrijven in relatie tot Brainport Eindhoven. Ook is het economisch beleid van de gemeente gericht op bundeling van krachten tussen de bedrijven zelf en samenwerkingsverbanden tussen onderwijs, overheid en bedrijven. Een voorbeeld van nieuwe samenwerking is het MakeTech Platform. Dit willen we handhaven. De huidige economische crisis treft veel bedrijven in Weert en de medewerkers op alle niveaus, maar vooral de traditionele bedrijfstakken die werk bieden aan de lager opgeleiden. Het CDA-Weert wil de activiteiten van arbeidsmakelaars en arbeidsbemiddelaars voortzetten. Het begeleiden van werk naar werk is de voornaamste uitdaging in de huidige economische situatie. 4
Programma 2010-2014 CDA-Weert
Nieuwe bedrijven moeten zich bij voorkeur vestigen op bestaande terreinen waar grond vrij is of komt (revitalisering) en in leegstaande of leegkomende bedrijfspanden. Dat is duurzaam ruimtegebruik. Met de ruimte op de nieuwe bedrijventerreinen Kampershoek-Noord en Uitbreiding De Kempen moet zuinig worden omgesprongen. De gemeentelijke overheid kan hierin een rol spelen, vooral door te zorgen voor goede vestigingsmogelijkheden. Afstemming en samenwerking in de regio is belangrijk bij het vestigen van bedrijven. Onderwijs De gemeente heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in nieuwe scholen. Het CDA-Weert koestert het resultaat, dat veel bijdraagt aan de leefbaarheid in de wijken en kerkdorpen, nu en op de langere termijn.. Samen met het middelbaar en hoger onderwijs moet verder gewerkt worden aan uitwisseling van kennis met het bedrijfsleven en het vergroten van het aantal stageplaatsen. Onderwijsmogelijkheden in kerkdorpen zo veel mogelijk in stand houden. Nieuwbouw moet kunnen worden aangepast aan andere invulling. Initiatieven voor nieuw onderwijs dienen te worden gefaciliteerd.
Agrarische sector Landbouw Agrariërs betrekken bij verdere ontwikkelmogelijkheden in het buitengebied. Reconstructiebeleid voortzetten.
Welzijn en veiligheid Sociaal welzijn Huidige minimabeleid handhaven. Beleid actief richten op maatschappelijke participatie (bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of deelname van kinderen aan sportactiviteiten), dit geldt voor zowel Sociale Zaken als Punt Welzijn. Gemeenschappelijke en laagdrempelige eetgelegenheden versterken de sociale structuur voor ouderen.
Gehandicapten “Een samenleving voor iedereen, een samenleving waaraan iedereen kan deelnemen”. Daarom wil het CDA-Weert in samenwerking met belangenorganisaties van mensen met een functiebeperking zogenaamd “inclusief beleid” opstellen. Dat wil zeggen: beleid voor iedereen, met als uitgangspunt dat iedere burger gelijke kansen heeft, en burgers deel kunnen nemen aan het maken van beleid.
Programma 2010-2014 CDA-Weert
5
Accommodaties – instandhouding en beheer De inzet van vrijwilligers is nog steeds groot, maar er is behoefte aan meer vrijwilligers. Gelet op het belang van de accommodaties kan professionalisering (betaalde krachten) in sommige situaties een uitkomst bieden. Het CDA-Weert wil professionalisering efficiënt mogelijk maken, maar blijft ook streven naar meer vrijwilligers, ook onder allochtonen. De contributie van verenigingen is in het algemeen laag. Verenigingen zouden een relatie moeten leggen tussen contributiebijdrage en inzet van leden voor de vereniging: geen inzet dan hogere contributie.
Cultuur en sport Cultuur en sportfaciliteiten leveren een belangrijke bijdrage aan het welzijn van de inwoners van Weert, en maakt Weert aantrekkelijk om in te wonen. Het CDA-Weert vindt dat cultuurparticipatie en -educatie voor alle bevolkingsgroepen is, en dat het breed gedragen wordt. De inzet van meer vrijwilligers moet verder gestimuleerd worden onder alle bevolkingsgroepen. Het CDA-Weert wil het bestaande transparante subsidiebeleid voor verenigingen en culturele instellingen handhaven. Wij willen ruimte bieden aan private initiatieven die kunnen bijdragen aan verdere verankering van de bestaande cultuurvoorzieningen of die kunnen zorgen voor nieuwe kwaliteitsimpulsen.
Erfgoed en monumenten Die monumenten (ons erfgoed) die de gemeente nog heeft, moeten we koesteren. We moeten initiatieven voor behoud en hergebruik steunen (zoals de Lichtenberg en Fatimakerk). Het CDA-Weert is trots op de verworvenheden: aangewezen stads- en dorpsgezichten, geactualiseerde monumentennota, beleid voor molens, de aanpak voor realisatie van erfgoedhuis.
Natuur, milieu en duurzame energie Ruimte voor natuur en milieu(-educatie). Ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie en uitstoot CO2 inpassen in lokaal beleid. Initiatieven faciliteren en particulier gebruik stimuleren.
Openbare orde en veiligheid De sociale veiligheid bevorderen, probleemplekken niet tolereren, maar tot een oplossing komen, bij voorkeur in dialoog. Actief optreden tegen probleemgroepen, zo veel als mogelijk in samenwerking met de betreffende bevolkingsgroep. Flexibel inzetten van handhavinginstrumenten om te kunnen inspelen op speciale acties waar de burgers van Weert behoefte aan hebben (bijvoorbeeld actie hondenpoep).
6
Programma 2010-2014 CDA-Weert
Jeugd en ouderen Ouderen Ouderen zo lang mogelijk zelfstandig laten wonen en daarvoor mogelijkheden bieden. Stimuleren dat bestaande woningen kunnen worden aangepast tot levensloopbestendige woningen. Faciliteren dat woonruimte bij kinderen verwezenlijkt kan worden (bijvoorbeeld: generatiewoning). Participatie van ouderen bij verenigingen en vrijwilligerswerk blijven bevorderen. Het CDA-Weert wil een consultatiebureau voor ouderen, waar naast aandacht voor (medische) zorg ook gekeken wordt naar de woonsituatie, het welzijn en de sociale aspecten van de oudere. Het consultatiebureau kan met vroegtijdige hulp problemen veelal verminderen, oplossen of voorkomen.
Jongeren Jongeren betrekken bij beleid inzake uitgaan, recreatie, veiligheid. Actief overleg en voorlichting over gebruik van alcohol en drugs. Overleg met horeca over veilig uitgaan (met aandacht voor alcoholgebruik en geluidsbeperking / gehoorschade). Het CDA-Weert wil jongeren beter beschermen. Het alcoholgebruik onder (jonge) jongeren is zorgelijk. Het eerder sluiten van de uitgaansgelegenheden kan het alcoholmisbruik (en het heel late uitgaan) tegengaan. Projecten Gezin en Jeugd afstemmen op behoefte onder jongeren. Woningbouwbeleid voor jongeren voortzetten. Met bedrijfsleven en onderwijs structuur opzetten om (maatschappelijke) stageplaatsen en werkgelegenheid voor jongeren te bevorderen. Vrijwilligerswerk onder jongeren stimuleren.
Gezondheid en zorg Zorg Mantelzorg is van groot belang in onze samenleving. De zorgvoorzieningen in de regio zijn goed, maar staan ter discussie. Het CDA wil zorgvoorzieningen – zoals het ziekenhuis – in de regio zo veel mogelijk handhaven Initiatieven voor hulp en structuur bij mantelzorg faciliteren. Het beleid voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) voortzetten, waar mogelijk efficiënt verbeteren. Initiatieven voor nieuwe zorgvormen faciliteren, met name waar het gaat om vanuit sociaal oogpunt en kleinschalig zorg dichtbij huis te kunnen leveren (zoals Samen Zorgen Huis).
Programma 2010-2014 CDA-Weert
7
Samen leven en integratie Gezinnen Gezinnen zijn in de ogen van het CDA-Weert van groot belang voor dynamiek van de Weerter samenleving, zowel voor voorzieningen als voor verenigingen. Weert is aantrekkelijk voor gezinnen. Beleid gericht op gezin en jeugd verder uitwerken, projecten faciliteren. Ouders actief ondersteunen bij vragen over opvoeding. Minimabeleid bij gezinnen met kinderen voortzetten, maar actief richten op participatie en gebruik maken van voorzieningen. Stimuleren van sport en cultuurparticipatie bij kinderen, samen met scholen. Bevorderen dat goede kinderopvang en buitenschoolse opvang wordt gecombineerd met sport en muziek.
Integratie en participatie Verdere integratie van alle bevolkingsgroepen moet nagestreefd worden. Het CDAWeert wil delen van de bevolking verder laten participeren. Het CDA erkent dat inwoners die problemen veroorzaken, met krachtige hand moeten worden aangepakt. Maar we willen en moeten ook oog hebben voor de verworvenheden en bereikte resultaten in Weert. We moeten vermijden dat we tweederangsburgers creëren. Het CDA-Weert zet sterk in op het verenigingsleven, immers een vereniging stimuleert het sociale vermogen. Daarbij moet een relatie gelegd worden met integratie van verschillende bevolkingsgroepen. Verenigingen die iets extra’s doen voor zwakkeren/kwetsbaren extra subsidie geven.
Bestuur Gemeentefinanciën en de economische crisis Weert stevent al een paar jaar af op tekorten in 2010 en latere jaren, de economische crisis maakt die situatie meteen fors slechter. We moeten rekening houden met een lagere uitkering van het landelijke gemeentefonds, lagere inkomsten uit belastingen (bouwleges), en stijging van gemeentelijke uitgaven voor de bijstand. Het CDA-Weert streeft naar een sluitende meerjarenbegroting. Dit betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden. Bezuinigingen kunnen niet uitgesloten worden, maar om de pijnlijkste bezuinigingen te voorkomen kunnen de belastingen verhoogd worden. Het CDA-Weert wil lastenverhoging zo veel mogelijk beperken. Integriteit en kwaliteit in bestuur Het CDA-Weert pleit voor een sterk bestuur waar kwaliteit en integriteit voorop staan. Transparantie en integriteit van bestuur en raad moeten voortdurend aandacht krijgen door begeleiding en controles. Vertrouwen in het bestuur is de basis om met lokale en regionale partners te kunnen werken aan Weert. Zorgvuldige communicatie met de inwoners betekent ook inspelen op hun veranderende behoeften. Dienstbaarheid vanuit gemeente efficiënt verbeteren. 8
Programma 2010-2014 CDA-Weert