Verslag Symposium Natuur in de Gemeente Mijn droom is dat in

Verslag Symposium Natuur in de Gemeente 2013 Mijn droom is dat in 2020...

inhoudsopgave Symposium Natuurwetgeving in de Gemeente 17-10-2013

3

Bijlage I - Korte weergave van de plenaire presentaties en discussies

4

Bijlage II - Weergave discussie Open Space Werksessie I

7

Bijlage II - Discussie Open Space Werksessie II

8

Bijlage III - Deelnemerslijst

9

2

Mijn droom is dat in 2020...

Verslag Symposium Natuur in de Gemeente 2013

Symposium Natuurwetgeving in de Gemeente 17-10-2013 Toepassing natuurwetgeving door het gemeentelijk loket

Sfeerimpressie

Op 17 oktober 2013 organiseerde het ministerie van Economische Zaken in samenwerking met Orange Logic en Regelink Ecologie & Landschap het symposium Natuurwetgeving in de gemeente. De presentatie van nieuwe instrumenten waarmee de natuurwetgeving kan worden toegepast door gemeenten en de uitwisseling van kennis en kunde tussen medewerkers van gemeenten stonden op deze dag centraal. Ecologie speelt een belangrijke rol bij ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente. De natuurwetgeving regelt onder andere de ontwikkeling en de bescherming van natuur bij ruimtelijke plannen. In de praktijk blijkt het toepassen van de natuurwet- en regelgeving soms ingewikkeld te zijn. Het ministerie van Economische Zaken heeft daarom voor gemeenten een aantal instrumenten ontwikkeld die de uitvoering van deze weten regelgeving vergemakkelijken: de ‘Routeplanner’, de ‘Effectenindicator soorten’, de ‘Maatregelenindicator soorten’ en ‘de Generieke Aanpak Natuurwetgeving’.

De sfeer tijdens het symposium was zeer positief. De presentaties zijn goed ontvangen en tijdens de interactieve werksessie zijn er veel contacten gelegd.

Het instrument ‘routeplanner’ schetst hoe procedureel om te gaan met gesignaleerde natuurwaarden Het instrument is ontstaan omdat geconstateerd werd dat natuur pas erg laat in het realisatieproces aan bod kwam, terwijl juist in een vroeg stadium natuur meegewogen moet worden in de keuzes. De ‘routeplanner’ beoogt daartoe procedurele duidelijkheid te geven . De effectenindicator soorten geeft op generiek niveau voor activiteiten uit de omgevingsvergunning weer welke beschermde soorten mogelijk negatieve effecten kunnen ondervinden. De maatregelenindicator soorten geeft inzicht in de mogelijke maatregelen die de negatieve effecten van een ingreep kunnen voorkomen of verminderen. In de generieke aanpak natuur is een aanzet gegeven voor een gebiedgerichte benadering (in beginsel een gemeente) waarin wordt nagegaan welke ruimtelijke ingrepen er de komende 10 jaar worden uitgevoerd en hoe hierbij de aanwezige soorten op adequate wijze kunnen worden beschermd. Belangrijk zijn hierbij de soortenmanagementplannen.

Wat gebeurt er verder met de instrumenten na het symposium? Het ministerie van EZ, de VNG en het IPO realiseren zich dat de presentatie van de instrumenten op het symposium geen eindpunt is, maar juist het startpunt van de implementatie. De komende periode zullen de instrumenten verder worden verspreid en geoptimaliseerd. De routeplanner, de effectenindicator soorten en de maatregelenindicator soorten zijn instrumenten die vanaf nu kunnen worden gebruikt. VNG, IPO en EZ willen het optimaliseren en bekendmaken van deze instrumenten in eerste instantie vormgeven door het selecteren van een aantal ‘koploper’ gemeenten. Er zijn 12 gemeenten uit alle provincies benaderd met het verzoek om hieraan mee te werken. Het is de bedoeling dat de ervaringen van de ‘koploper’ gemeenten worden gedeeld met andere gemeenten en provincies. Er wordt nog nagedacht over de wijze waarop deze ervaringen het beste kunnen worden uitgewisseld (via een nieuwsbrief, mailing, LinkedIn groep o.i.d.). De generieke aanpak zal onder regie van het ministerie van EZ in pilots met o.a. gemeenten en het bedrijfsleven worden uitgewerkt tot een gedragen instrument. @#NatuurGemeente – elke dag om 10.00 uur wordt er een droom van een deelnemer op Twitter geplaatst.

Deelnemers aan het symposium werden over deze instrumenten geïnformeerd door vertegenwoordigers van Dienst Landelijk Gebied (DLG), Alterra en de gemeente Zwolle. Daarnaast kregen ze tijdens de interactieve sessie aan het einde van de ochtend en tijdens de Open Space sessies in de middag volop gelegenheid om kennis en ervaring te delen over de toepassing van natuurwetgeving en te discussiëren over actuele thema’s.

3



Bijlage I - Korte weergave van de plenaire presentaties en discussies Presentatie uitvoering Natuurwetgeving; door Annemie Burger, directeur-generaal Natuur & Regio, Ministerie van Economische Zaken Er is in het verleden niet voldoende aandacht geweest voor de implementatie van natuurwetgeving. Het ministerie van EZ heeft daarom mensen van Dienst Landelijk Gebied (DLG) en Alterra ingeschakeld om instrumenten te ontwikkelen voor het gemeentelijk loket.

“Hand aan de ploeg” (Annemie Burger) De wetgeving beweegt. Op de planning staat dat er eind volgend jaar een nieuwe natuurwet ontwikkeld is, die uiterlijk begin 2015 ingaat. De instrumenten zijn toegesneden op de huidige regelgeving, maar ook toepasbaar op de nieuwe natuurwet. Deze instrumenten moeten door ons samen gepolijst en geschaafd worden tot bruikbare instrumenten. Om de natuurwetgeving en de omgang hiermee in de toekomst beter te laten verlopen, is er een aantal aanpassingen nodig. Allereerst zal de ecologie op orde moeten worden gebracht. Daarnaast is er momenteel veel onduidelijk over wie wat doet en wat de kaders zijn. Voor de toekomst is het belangrijk dat iedereen weet wie wat onderneemt en dat iedereen zijn kaders kent. Wat nodig is, is helderheid. Ook economie en ecologie zullen beter op elkaar afgestemd moeten worden. Gesprek met Kees Jan de Vet (VNG) en Bert Gijsberts (IPO) In de praktijk worden dagelijks lastige afwegingen gemaakt, voortkomend uit gebruiksonvriendelijke regelgeving, dit zorgt voor veelvoorkomende belemmeringen.

‘’Ecologie is niet zwart-wit maar grijs!’’ (Kees Jan de Vet, VNG) Volgens Kees Jan de Vet is op dit moment in veel gemeenten de capaciteit op het gebied van natuur gering. Het ontwikkelingstraject waarin de gemeenten zich nu bevinden, zal gefaciliteerd worden met de instrumenten die vandaag gedemonstreerd worden, om zo de capaciteit van de gemeenten op natuurvlak te vergroten. Bert Gijsberts stelt dat natuur niet meer als heilig verklaard moet worden, maar dat wij de natuur in Nederland centraal moeten stellen in het beheer. Belangrijk hierbij is om niet in hokjes te denken, maar om samen

met je team tot een oplossing te komen. Ruim denken en koppen bij elkaar steken. Annemie Burger voegt hier nog aan toe dat ook bestuurders van een regio niet in hokjes moeten denken en dat dit ook geldt voor de aanwezige deelnemers vandaag. Belangrijke verbeterpunten hebben volgens het VNG betrekking op het delen van kennis binnen en tussen gemeenten en een meer integrale kijk op vraagstukken. Een concreet voorbeeld uit de praktijk waaraan al wordt samengewerkt, zijn de gemeenten en de Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD’s). Het ontwikkelen van de RUD’s is van belang, omdat zij straks een goed overzicht en diepte moeten hebben. Ook binnen gemeenten zijn voorbeelden bekend van succesvol integraal samenwerken.

‘’Uw kennis en kunde is een fantastisch instrument!’’ (Bert Gijsberts, IPO) Vragen over de presentatie van de routeplanner; door Toon Zwetsloot (DLG) Op de vraag of er op de website ook een serie voorbeelden kan worden geplaatst die het gebruik demonstreren, gaf Toon Zwetsloot aan dat die vooralsnog niet worden geplaatst. Met de instructies wordt gestreefd naar een korte en heldere route, die snel inzicht geeft. Er wordt nu gekeken waar mensen vooruit geholpen kunnen worden. Als er meer vraag naar komt, dan zal het zeker in overweging worden genomen. Gevraagd werd of het mogelijk is dat deze ‘routeplanner’ opgenomen wordt in de vergunning check van het omgevingsloket. Toon Zwetsloot antwoordt hierop dat de ‘routeplanner’ wel gelinkt zou moeten worden aan de vergunning check, maar dat dat nog zal worden bezien. Immers er is een nadrukkelijke samenhang en het is in beeld bij het OLO-loket (Omgevingsloket online). N.b. De instrumenten worden meegenomen in OLO 3.0. Een gemeente loopt tegen het probleem aan dat bij het slopen van gebouwen men afhankelijk is van het waarnemend vermogen van de gemeente, maar waarbij het slopen zich volledig voltrekt buiten het zichtveld van de gemeente. De kennis is er wel, maar er zijn geen middelen. Hoe is dit in de routeplanner verweven? ‘’Niet’’ is het antwoord van Toon Zwetsloot. Slopen is een vergunningvrije handeling. Dit komt niet voor in deze routeplanner. Deze routeplanner geeft slechts de procedures weer.

4



Een andere vraag uit het publiek is, of er rekening is gehouden met de termijnen uit de Wabo. Volgens Toon Zwetsloot is dit inzichtelijk gemaakt in de tijdsbalk. Hier kan je dus te maken hebben met een korte of een uitgebreide doorlooptijd. Van tevoren kan je dus zien welke procedure je doorloopt en hoe lang dat duurt. Een en ander strookt met de termijnen uit de WABO. Tenslotte komt er nog een opmerking uit het publiek over de constatering dat er bijvoorbeeld uit drie potentiële locaties er een geschikte locatie gekozen wordt en er daarna pas aan de natuur wordt gedacht. In plaats daarvan zou er in een eerder stadium al voor gekozen moeten worden de natuur mee te laten wegen in de keuze. Met de ‘routeplanner’ komt dit mogelijk dichterbij.

5



Vragen over de presentaties Effectenindicator soorten, Maatregelen indicator soorten en Generieke Aanpak Natuurwetgeving Effectenindicator; door Mirjam Broekmeyer (Alterra) & Maatregelen indicator; door Toon Zwetsloot (DLG) Uit het publiek komt de vraag wat er verwacht wordt van de gemeenten. Volgens deze persoon ligt de verantwoordelijkheid bij de initiatiefnemer. Hoe kan de initiatiefnemer gedwongen worden de indicator vooraf te doorlopen en niet na het indienen van het verzoek? Hierop antwoordt Toon Zwetsloot dat de initiatiefnemer niet gedwongen kan worden om bij de gemeente de plannen door te geven en dit komt dan ook met regelmaat voor. De initiatiefnemer kan nu wel zelf zien welke maatregelen waarschijnlijk getroffen moeten worden. De gemeente zal de initiatiefnemer voorlichting kunnen geven mbv deze instrumenten. Daarnaast kan de gemeente de initiatiefnemer helpen om aan bepaalde soorten te denken welke in het gebied zouden kunnen voorkomen. Op deze manier kan de initiatiefnemer zich beter voorbereiden en hierdoor het vergunningsproces versnellen. Maarten Kaales (Gemeente Zwolle) voegt hier nog aan toe, dat in het geval de gemeente de initiatiefnemer niet vertrouwt, de gemeente een Verklaring van geen bedenking (VVGB) aan moet vragen. Echter, een VVGB is een lange procedure en het kan weken duren voordat de initiatiefnemer hierover wat hoort (of een weigering hoort terwijl de gemeente dit allang had kunnen bespreken met de initiatiefnemer zonder de lange procedure via het VGGB). Iemand uit het publiek vindt een VVGB onvriendelijk voor de initiatiefnemer. De initiatiefnemer heeft de verantwoordelijkheid om een volledige aanvraag te doen. Het is aan de gemeente om deze op volledigheid te controleren. Hier is een gedeelde verantwoordelijkheid. In het wetsvoorstel Natuurbescherming is sprake van dat de aansluiting bij de omgevingsvergunning wordt versterkt. Bij locatiegebonden projecten en andere handelingen zal niet meer gekozen kunnen worden voor een aparte vergunning voor de natuuraspecten, maar zullen de natuuraspecten te allen tijde deel uitmaken van de omgevingsvergunning. Volgend op de eerste vraag, geeft een deelnemer uit het publiek aan dat er een soortenlijst is, maar geen soortendeskundigenlijst. Komt deze er wel in de toekomst? Toon Zwetsloot antwoordt hierop dat dit op zich een optie is. Maar meer waarschijnlijk is dat deze lijst er niet

komt vanwege concurrentie tussen soortendeskundigen. De initiatiefnemer zal zelf een soortdeskundige uit moeten kiezen op basis van vertrouwen. De definitie van soortendeskundige staat op de website van Dienst Regelingen, www.drloket.nl/onderwerpen/vergunning-en-ontheffing/ dossiers/dossier/flora-en-faunawet-ruimtelijke-ingrepen/ informatie-voor-ecologisch-adviseurs. Generieke Aanpak Natuurwetgeving; door Maarten Kaales (Gemeente Zwolle) Het hart van de generieke aanpak bestaat uit soortenmanagementplannen. Iemand uit het publiek vindt de Generieke Aanpak Natuurwetgeving een goede manier om de natuur positief te benaderen. Daarnaast biedt het duidelijkheid naar iedereen, ook naar de burgers toe, en levert het minder frustraties op. De gemeente Pijnacker-Nootdorp is al bezig met deze generieke aanpak, er is een gemeentebreed inventariserend onderzoek uitgevoerd. Hierdoor resteert er nu nog maar één dergelijk onderzoek in plaats van velen kleine inventarisaties, hetgeen kosten en tijd bespaart bij de initiatiefnemer. Er kunnen wel nog wat moeilijkheden ontstaan als een populatie over de gemeentegrens gaat. De leefruimte van de ene populatie kan overlappen met de leefruimte van een andere populatie, dat moet nog nader uitgezocht worden. Een deelnemer stelt dat de houdbaarheidsdatum voor een onderzoek nu op vijf jaar ligt, maar in de generieke aanpak staat hier tien jaar voor. Aan Maarten Kaales de vraag wanneer je ontheffing wilt aanvragen voor tien jaar, wat is dan de houdbaarheid van de ontheffing aangezien soorten veranderen/data verouderen? De data veranderen en daarom is het belangrijk tussentijds te monitoren. In het vierde jaar zal er daarom dus monitoring plaats moeten vinden, met in het vijfde jaar een tussentijds rapport. Tijdens deze monitoring zal er op het volgende gelet moeten worden: • (Gunstige) staat van instandhouding; • Effectiviteit van de maatregelen (maatregelindicator) Het is daarbij belangrijk goed te toetsen en te documenteren.

6



Bijlage II Weergave discussie Open Space Werksessie I Dit betreft een weergave van hetgeen is ingebracht door de deelnemers en vertegenwoordigt niet de opvatting van het ministerie van EZ.

De gemeenten doen nog te weinig aan handhaving RObuitengebied, wanneer men iets uitvoert, dan moet het ook gehandhaafd worden.

Vraag 1: Hoe beoordeel je aanvragen op een deugdelijke wijze, als je geen ecoloog in huis hebt? Hoe ver ga je daarin? Binnen gemeenten zullen verschillende afdelingen hun specifieke kennis met elkaar moeten delen. De kennis zit in de collega’s.

Vraag 8: Hoe kunnen wij interesse stimuleren bij burgers? Meer eigen verantwoordelijkheid geven aan de burgers en ook meer samenwerken met hen.

Vraag 2: Hoe verzilver je de kansen bij de generieke aanpak? De generieke aanpak zou in de natuurwet moeten worden opgenomen en daarnaast moet men activiteiten in de gemeente en in de stad benutten. Vraag 3: Hoe kunnen wij in de gemeente als Wabo-toezichthouders ook oog hebben voor natuurwetgeving? Wat zijn onze bevoegdheden? Waar dienen gemeentelijke vergunningverleners in het voortraject al rekening mee te houden? Uit ervaringen blijkt dat de uitvoering van de bovenstaande vragen in de praktijk lastig is en dat de koppeling met de strafrechtelijke handhaving ontbreekt.

Vraag 9: Hoe kunnen wij tools makkelijk ontsluiten, zodat de natuur en de bescherming daarvan vroegtijdig in projectplannen worden meegenomen? Het ontsluiten van de tools is op deze dag met de presentaties van DLG en Alterra aan de orde geweest, waarbij er werd gerefereerd aan een ontsluiting via het omgevingsloket. Vraag 10: Hoe moet je als gemeente omgaan met de juridische handhaving op het gebied van de Ff-wet? Tot hoever reikt onze zorgplicht en oog- en orenfunctie? Welk sancties kan je gebruiken? Een gemeente moet proberen om vanaf het begin bij een project betrokken te zijn en moet daarnaast bekend zijn met de Gedragscode, weten wat er in het gebied zit.

Vraag 4: Hoe kunnen wij meer kennis en kunde bij de afdeling RO brengen? Door zoveel mogelijk aanwezig te zijn bij integrale discussies kan men meer kennis over verschillende disciplines verzamelen, waarmee meer ingespeeld kan worden op processen en meer bereikt kan worden. Vraag 5: Hoe kan ik de natuurwetgeving beter inbedden in de planvorming? Het moet veel meer gaan leven binnen de organisatie zodat iedereen over de inhoudelijke kennis beschikt, want nu loopt men in het proces vaak achter de feiten aan, wat frustraties en problemen veroorzaakt met/bij andere beleidsvlakken. Vraag 6: Wat is het juiste moment om de eisen en plichten vanuit de natuurwetgeving in te brengen zodat er ook voldoende mogelijkheid is om aan deze eisen en wensen te voldoen? Tijdens het eerste vooroverleg is het juiste moment. Vraag 7: Hoe koppelen wij de uitvoering van Wabo en groene wetgeving aan elkaar, met name bij vergunningverlening Wabo? Welke rol kunnen de RUD’s hierin spelen?

7



Bijlage II Discussie Open Space Werksessie II Vraag 11: Waar haal ik het geld vandaan? Het geld om Soortenmanagementplannen op te kunnen laten stellen, kan mogelijk gezocht worden in de richting van ‘aangepaste leges’ en de ‘grondexploitatie’. Vraag 12: Welke wettelijke en werkbare verplichtingen heeft de gemeente naar de burgers toe? De gemeente moet initiatief tonen, waarbij informeren naar de burgers toe ontzettend belangrijk blijft en er gewerkt moet worden vanuit positieve aandacht. Vraag 13: Nog steeds moeilijk om bij kleine projecten goed maar praktisch om te gaan met de Ff-wet. Hoe dit te verbeteren? De generieke aanpak kan een goede oplossing zijn of een risico-inschatting (op procedure) zou gebruikt kunnen worden voor het toepassen van de Ff-wet.

Vraag 18: Wat is er allemaal veranderd bij de Natuurwetgeving, waar moeten we allemaal op letten? Met de ingang van de nieuwe Natuurwetgeving zal minder gaan veranderen dan waar velen voor vrezen. Vraag 19: Hoe kan de economische ontwikkelen milieuruimte in een bestemmingsplan worden opgenomen, onder andere voor veehouderijen bij Natura 2000-gebieden, gelet op de stikstofdepositieeisen van de NBwet compensatie en/of mitigatie plan saldering? Mitigerende (saldering) en/of compenserende maatregelen danwel het beheerplan voor Natura 2000 gebieden geven vooralsnog geen toereikende en werkbare oplossingen.

Vraag 14: Hoe kan ik mijn gemeentelijke collega’s/bestuur het beste overtuigen van het belang om de natuur te beschermen, te koesteren en erin te investeren? (en hoe zo beknopt mogelijk?) Wanneer men een gebied vanuit natuuroogpunt wil aanpassen, is het belangrijk om een meerwaarde van een combinatie van natuur en economie op te zoeken. Vraag 15: Hoe kunnen B&W het best hun handhavingbevoegdheden inzetten bij geconstateerde overtredingen? En hoe verhouden de handhavingbevoegdheden van EZ en de gemeente zich tot elkaar? Is er geen omgevingsvergunning maar wel een vvgb (na de overgang naar algemene regels Activiteitenbesluit) of een ontheffing nodig, dan is EZ bevoegd. Vraag 16: Hoe kunnen wij praktischer en minder juridisch met beschermde soorten omgaan in de stad? Door het vroegtijdig meenemen van natuur in de planvorming en door burgers hierbij te betrekken en hen zo te enthousiasmeren. Vraag 17: Wat is stand van zaken met betrekking tot de nieuwe Natuurwet en vooral ontheffingsmogelijkheden voor lastige soorten? Met betrekking tot ontheffingsmogelijkheden voor lastige soorten zal de nieuwe Natuurwet niet wezenlijk veranderen.

8



Bijlage III - Deelnemerslijst Selim

Bacaksiz

Gemeente Amersfoort

Paul

Camps

Gemeente Amersfoort

Sandra

Sijbrandij

Gemeente Amersfoort

Erik

Beers van

Gemeente Amersfoort

Stefan

Wal, van der

Gemeente Amersfoort

Sacha

Kuijs

Gemeente Amstelveen

Auke

Brouwer

Gemeente Amsterdam

Maurice

Backerra

Gemeente Amsterdam, Ingenieursbureau Amsterdam

Antoinette

Bosman

Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Oost

Anita

Jolink


Cheryll

Lieuw-Fo


Iris

Maarschalkerwaart, van


Amira

Kucukalic

Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuid

Yasin

Tiba

Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuid

Paul

Ganzevles

Gemeente Apeldoorn

Boudewijn

Pickkers

Gemeente Apeldoorn

Cor

Plas, van der

Gemeente Apeldoorn

Hans

Knotters

Gemeente Baarn

Ivonne

Pater

Gemeente Barneveld

Frank

Dekker

Gemeente Beemster

Natascha

Bakker

Gemeente Bergen

Eric

Kuiper

Gemeente Bergen

Leon

Boon

Gemeente Breda

Wouter

Schuitema

Gemeente Breda

Lisette

Le Clercq

Gemeente Capelle aan den IJssel

Piet

Braam

Gemeente Dantumadiel

Douwe

Klijnstra


Rene

Sollie


Barend

Huisman

Gemeente De Wolden

Cindy

Raaphorst

Gemeente Delft

Diny

Tubbing

Gemeente Delft

Erik

Rosendaal

Gemeente Den Helder

Judit

Simonse-Vrielink

Gemeente Deventer

Bert Jan

Hooghiemstra

Gemeente Dongeradeel

Ite

Meints

Gemeente Dronten

Elleke

Tichelaar

Gemeente Dronten

Christian

Oskamp

Gemeente Ede

Karel

Beljaars

Gemeente Eindhoven

Leonhard

Schrofer

Gemeente Eindhoven

Hettie

Tychon-Kwakkel

Gemeente Elburg

9



Gerrit

Hoorn, van den

Gemeente Elburg

Lisette

Giessen, van der

Gemeente Emmen

Ted

Polman

Gemeente Enschede

Bart

Beek, ter

Gemeente Enschede

Klaas

Braamskamp

Gemeente Ermelo

Rolf

Os, van

Gemeente Geldermalsen

Liesbeth

Fassaert

Gemeente Gennep

Martin

Jonker

Gemeente Goes

Janneke

Goethem, van

Gemeente Groningen

Klaas

Nierop, van

Gemeente Groningen

Laura

Meuleman

Gemeente Haarlem

Niels

Esterik, van

Gemeente Haarlem

Dik

Vonk

Gemeente Haarlem

Michèlle

Schinkel

Gemeente Heerhugowaard

Marlies

Santen, van

Gemeente Hellevoetsluis

Garmond

Ruighaver

Gemeente Hilversum

Sonja

Wiedemeijer

Gemeente Hilversum

E.

Kahlman

Gemeente Hoorn

Koen

Helling

Gemeente Houten

Gerco

Wicherson

Gemeente Houten

Roelf

Woude, van der

Gemeente Koggenland

Kirsten

Hees, van

Gemeente Koggenland

Henk

Bruyn, van

Gemeente Kollumerland c.a.

Arjan

Veen, van der

Gemeente Lelystad

Peter

Heijden, van der

Gemeente Leusden

Carolien

Schmidt

Gemeente Lingewaal

Pierre

Joosten

Gemeente Maasgouw

John

Berg, van den

Gemeente Maasgouw

Carolien

Bles, van de

Gemeente Meppel

Kim

Blom

Gemeente Midden-Delfland

Michael

Moerman

Gemeente Midden-Delfland

Michiel

Heer, de

Gemeente Midden-Drenthe

Iris

Zwartkruis

Gemeente Midden-Drenthe

Renate

Meiland

Gemeente Montferland

Alexander

Dikken, den

Gemeente Nijkerk

Liesbeth

Janssen

Gemeente Nijkerk

Maarten

Breukers

Gemeente Noordenveld

Myra

Hagens van de Leur

Gemeente Nunspeet

Andrea

Groote Stroek

Gemeente Oldebroek

Dissl

Lalleman

Gemeente Olst-Wijhe

Jos

Oorschot, van

Gemeente Oss

10



Sandra

Zandvoort, van

Gemeente Oss

Astrid

Nederlof

Gemeente Papendrecht

Mieke

van 't

Gemeente Papendrecht

Michel

Barendse

Gemeente Pijnacker-Nootdorp

Corinne

Agtersloot

Gemeente Purmerend

Ron

Gans

Gemeente Purmerend

Chantal

Haring

Gemeente Purmerend

Marjan

Dolder, van

Gemeente Purmerend

Sandra

Voorsluijs

Gemeente Purmerend

Rob

Hoefs

Gemeente Raalte

André

Menting

Gemeente Renkum

Frederique

Bruijn, de

Gemeente Roermond

Julia

Dignum

Gemeente Roermond

Christine

Jansen

Gemeente Roermond

Olaf

Velthuijsen, van

Gemeente Rotterdam

Taeke

Bootsma

Gemeente Schagen

Francine

Venselaar

Gemeente Schiermonnikoog

Peter

Sante, van

Gemeente Schouwen-Duiveland

Jitske

Heide, van der

Gemeente Smallingerland

Gea

Roodenburg

Gemeente Stichtse Vecht

Raymond

Blaeser

Gemeente Sudwest Fryslân

Diederik

Terlaak Poot

Gemeente Sudwest Fryslân

Mischa

Cillessen

Gemeente Tilburg

Nico

Korporaal

Gemeente Tilburg

Frank

Kwant

Gemeente Tytsjerksteradiel

Welmoed

Spijker


Stijn

Gijssel, van


Dolf

Visser


Jeanette

Caljé

Gemeente Utrecht

Hans

Kruse

Gemeente Utrecht

Walter

van der Aart

Gemeente Utrecht

Paul

Minken

Gemeente Utrechtse Heuvelrug

Janny

Seraus

Gemeente Utrechtse Heuvelrug

Elise

Coenen

Gemeente Voorschoten en Wassenaar

Paul

Moerman

Gemeente Westland

Lambert

Beusekom, van

Gemeente Wijchen

Pieter

Jong, de

Gemeente Zaanstad

Rosalie

Heins

Gemeente Zaanstad

Petra

Wals

Gemeente Zaanstad

Hendrik

Baas

Gemeente Zoetermeer

Lieuwe

Dijsktra

Gemeente Zwolle

11



Maarten

Kaales

Gemeente Zwolle

Wout

Niezen

Provincie Drenthe

Tjibbe

Raap

Provincie Fryslân

Andries

Sijbrandij

Provincie Fryslân

Carolien

Borggreve

Provincie Gelderland

Gertjan

Eijk, van


Floor

Gaasbeek, van


Henk

Ziel, van

Provincie Limburg

Bauke

Algera

Provincie Noord-Brabant

Han

Haas, de

Provincie Noord-Brabant

Hanne

Nieuwboer

Provincie Noord-Holland

Nadav

Haran

Provincie Noord-Holland

Saskia

Kriesch

Provincie Overijssel

Wim

Vliek


Jeroen

Wezenberg


Geert

Nortier

Provincie Utrecht

Kees

Beekman

Provincie Zeeland

Ditte

Hunsche

Milieudienst IJmond

Betsy

Schoorl

Milieudienst Kop van NH

Sietske

Felix

Milieudienst regio Alkmaar

Sierd

Jong, de

NVWA

jeroen

reimerink

ODMH

Trineke

Bakker

Omgevingsdienst Brabant-Noord

Harry

Kars


Ger

Leeuwerke


Wil

Roosmalen, van


Patrick

Heisteeg, van de

Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechstreek

Bart

Hamer

Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek

Gert-Jan

Oostenbrugge, van

Omgevingsdienst Midden-Holland

Peter

Pfaff

Omgevingsdienst Noord Veluwe

Jan Willem

Groot, van

Boomadviesbureau de Groot

Pascal

Linden, van der

Greenpoint

Laura

Dolleman

IPO

Bert

Gijsberts

IPO

Anya

Beek, van

IPO - Vitaal Platteland

Andre

Berg, van den

IPO - Provincie Flevoland

Wim

Hut

NVWA

Rosa

Plantaz

Partij voor de Dieren Amsterdam

Marianne

Steenis, van

VNG

Mirjam

Broekmeyer

Alterra

Marlies

Sanders

Alterra

12



Suzan

Krook

Dienst Landelijk Gebied

Corine

Brake, te


Toon

Zwetsloot


Alex

Bakker

Dienst Regelingen

Heiko

Graaf, de

Dienst Regelingen

Martijn

Opijnen, van

Dienst Regelingen

Renee

Bekker

Gegevensautoriteit Natuur

Karine

Letourneur


Ineke

Radstaat


Friso

Zee, van der


Gitty

Korsuize

Gemeente Utrecht

Geert

Willink

Helicon

Bert

Kaspers

IPO

Annemie

Burger

Ministerie EZ

Henk

Groenewoud

Ministerie EZ

Annemieke

Jansen

Ministerie EZ

Jeroen

Ostendorf

Ministerie EZ

Henk

Soorsma

Ministerie EZ

Mathijs

Tollerton

Ministerie EZ

Rineke

Bos, van den

Ministerie EZ

Rob

Westrienen, van

RAVON & Zoogdiervereniging

Ronny

Sprong

Stadswerk

Michiel/Louise

Werven/Kok, van

Stadswerk

Kees Jan

Vet, de

VNG

Birgit

Brenninkmeijer

Vogelbescherming Nederland

Marcel

Schillemans

Zoogdiervereniging

Stefan

Vreugdenhil

Zoogdiervereniging

Esther

Jonge, de

notulist

Eva

Wekker, de

notulist

Claudia

Herbet

notulist

Bregje

Koster

notulist

Lucia

Schat

notulist

Ingeborg

Kriegsman

Orange Logic

Joep

Vaessen

Orange Logic

Carla

Vaessen

Orange Logic

Tom

Vaessen

Orange Logic

Adri

Clements

Regelink Ecologie & Landschap

Johannes

Regelink


Martin

Hoorn, van den


Benjamin

Backx

Regelink Ecologie & Landschap / RANOX natuuraannemer

13



Verslag Symposium Natuur in de Gemeente Mijn droom is dat in

Recommend Documents