Veiligheid dichtbij huis

februari 2015

gemeente

T i e l

NIEUWSBRIEF JEUGD

Veiligheid dichtbij huis De gemeente Tiel is sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor jeugdhulp, ook op het gebied van veilig opgroeien en ontwikkelen. Hierbij gaat het om vroegtijdige signalering, preventie, vrijwillige zorg en ondersteuning, maar ook het zogenaamde gedwongen kader: de jeugdbescherming en jeugdreclassering. De gemeente heeft de jeugdhulp niet alleen overgenomen, zij wil de manier van werken en organisatie ook verbeteren. In de vorige nieuwsbrief heeft u kunnen lezen over de wijkteams Jeugd. Zij organiseren de zorg dichtbij: thuis, in de buurt en op scholen, samen met het gezin en hun netwerk. Ook op het gebied van veiligheid wordt op een nieuwe manier gewerkt. In deze tweede digitale nieuwsbrief Jeugd informeren wij u hier graag over. U leest over het SAVE-team, Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming, het Veiligheidshuis, de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling en de Verwijsindex. In een overzicht staat met welke vraag u welke instantie kunt benaderen. U kunt deze nieuwsbrief bewaren en als naslagwerk gebruiken. Wij hopen hiermee een bijdrage te leveren aan een goede samenwerking voor een veilige omgeving voor alle kinderen in Tiel. Marcel Melissen, wethouder Jeugd gemeente Tiel

SAVE pilot in Rivierenland Samenwerking SAVE-team en wijkteams Jeugd

SAVE (Samenwerken aan Veiligheid) is een tweejarige pilot in Rivierenland, die wordt uitgevoerd door Jeugdbescherming Gelderland (voorheen Bureau Jeugdzorg), SGJ (Gereformeerde Jeugdzorg), het Leger des Heils, de William Schrikker Groep (WSG) en de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK). SAVE biedt drang en dwang als het gaat om de psychische en/of lichamelijke veiligheid van jeugdigen. De doelen van SAVE zijn: • minder instroom in de Jeugdbescherming (minder onder toezichtstellingen en uithuisplaatsingen), verschuiving van dwang naar drang • kortere trajecten Jeugdbescherming • één gezinsvoogd per gezin.

Sinds 1 januari 2015 zijn er vier SAVE-teams in de regio Rivierenland. De gemeenten Tiel en West Maas en Waal hebben samen één SAVE-team. De SAVE-medewerkers kunnen de jeugd- en gezinswerkers van de wijkteams Jeugd adviseren of ondersteunen. Hierdoor kan er snel en adequaat gereageerd worden als de veiligheid van een kind in het geding is. De wijkteams Jeugd en Veilig Thuis kunnen SAVE inscha– kelen. Andere professionals en inwoners kunnen niet rechtstreeks terecht bij het SAVE-team.

1

Werkwijze bij drang De jeugd- en gezinswerkers kunnen het SAVE-team inroepen bij veiligheidsvragen. Het SAVE-team probeert eerst te zorgen dat ouders (alsnog) hulp in de opvoeding van hun kinderen accepteren. De SAVE-medewerker maakt hierover afspraken met het gezin. Bij de uitvoering wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van het eigen netwerk van het gezin. Een medewerker van het SAVE-team kan maximaal vier maanden betrokken blijven. De jeugd- en gezinswerker houdt de casusregie samen met het gezin en heeft de bevoegdheid om te bepalen welke specialistische jeugdhulp nodig is.

Veilig Thuis Gelderland-Zuid Sinds 1 januari 2015 is er één advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling: Veilig Thuis. In deze regio zijn (delen van) organisaties samengevoegd onder de naam Veilig Thuis Gelderland-Zuid. Dit zijn: het Meldpunt Bijzondere zorg (GGD), het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK van Bureau Jeugdzorg) en Moviera (regio Nijmegen). De organisatie en uitvoering zijn belegd bij de GGD Gelderland-Zuid.

Werkwijze bij dwang Als drang niet werkt kan het SAVE-team de Raad voor de Kinderbescherming inschakelen. De Raad kan een onafhankelijk onderzoek starten om te bekijken of een kinderbeschermingsmaatregel nodig is. Als dat zo is, vraagt de Raad deze aan bij de Kinderrechter. Dit kunnen de wijkteams Jeugd niet zelf doen. Het SAVE-team zorgt voor de uitvoering van de opgelegde maatregel. De Gecertificeerde Instellingen (GI) die de pilot uitvoeren leveren (gezins)voogden op basis van de rechterlijke uitspraak, maar zijn geen hulpverleners (dit is bij wet uitgesloten). Voor hulp aan het gezin moet de (gezins)voogd dus een hulpaanbieder inschakelen. De werkwijze is als volgt: 1 er is altijd samenwerking met de wijkteams Jeugd 2 vanuit SAVE kan naar Veilig Thuis worden opgeschaald en andersom ook worden afgeschaald 3 de GI neemt een besluit om jeugdhulp in te zetten conform wetgeving 4 de GI haalt bij de gemeente Tiel de verlenings beschikking 5 de GI meldt aan bij de zorgaanbieder.

Laagdrempelig en toegankelijk Veilig Thuis is laagdrempelig, toegankelijk en 24/7 gratis bereikbaar via het landelijke telefoonnummer 0800-2000, voor zowel inwoners als professionals. Na het inspreken van de woonplaats wordt doorgeschakeld naar de juiste regio. De frontoffice is gevestigd op het politiebureau aan de Stieltjesstraat in Nijmegen, de twee backoffices bevinden zich op de locaties van de GGD in Tiel en Nijmegen. Er is één brievenbus voor alle zorgmeldingen van de politie en een korte lijn naar het screeningsoverleg Veiligheidshuis. Voor de huisartsen en ziekenhuizen is er een directe lijn tussen vertrouwensartsen en medici.

Werkwijze Veilig Thuis werkt volgens het principe: één gezin, één plan, één contactpersoon voor het gezin of huishouden. Daarbij sluit Veilig Thuis aan bij de eigen kracht van de direct betrokkenen en diens sociale netwerk. Veilig Thuis verleent geen hulp, maar biedt consultatie en advies en doet onderzoek bij vermoedens van huiselijk geweld en/of kindermishandeling. Gedurende het onderzoek voert Veilig Thuis ook de casusregie. Veilig Thuis werkt nauw samen met het SAVE-team en indien nodig met de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK). Veilig Thuis kan de RvdK inschakelen om een maatregel bij de kinderrechter aan te vragen.

Kijk voor meer informatie over SAVE op: www.samen-veilig.nl/onze-werkwijze/folders/

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een wettelijke verplichting voor alle professionals en instellingen, die werken voor jeugdigen, gezinnen/huishoudens. De Meldcode geldt voor professionals in de gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke

2

ondersteuning, jeugdzorg, justitie en de uitvoeringsmedewerkers binnen de eigen gemeentelijke organisatie, die regelmatig en direct contact met gezinnen/huishoudens hebben.

Raad voor de Kinderbescherming (RvdK)

De Meldcode is een overzichtelijk vijfstappenplan, waarin staat wat u als professional het beste kunt doen als u een vermoeden heeft van huiselijk geweld of kindermishandeling. De vijf stappen in het kort:

De RvdK is een onderdeel van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. De RvdK wordt ingeschakeld als de omstandigheden waaronder een kind opgroeit of wordt opgevoed zorgelijk zijn, de geboden vrijwillige hulpverlening niet (meer) voldoende is en/of het gezin hulp weigert. De RvdK is de enige instantie in Nederland die een verzoek tot een jeugdbeschermingsmaatregel bij de kinderrechter kan indienen in het belang van het kind. Hierbij werkt de RvdK onder meer nauw samen met Veilig Thuis, het SAVE-team en het Veiligheidshuis. Eind 2014 is er een samenwerkingsprotocol RvdK en gemeenten Rivierenland opgesteld en ondertekend.

1 2 3 4 5

In kaart brengen van de signalen Overleggen met collega’s en zo nodig consultatie en advies vragen bij Veilig Thuis of het SAVE-team Gesprek met de cliënt Wegen van de aard en ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling en zo nodig consultatie en advies vragen bij Veilig Thuis Beslissen: of lokaal zelf hulp bieden en/of hulp organiseren of melden bij Veilig Thuis (zorgmelding).

Meer informatie Op de website www.veiligthuisgelderlandzuid.nl vindt u meer informatie en actuele ontwikkelingen. Professionals ontvangen regelmatig een digitale nieuwsbrief over de regionale voortgang en samenwerking. De landelijke campagne Veilig Thuis met spotjes en publieksinformatie is gestart, www.vooreenveiligthuis.nl. Voor vragen kunt u contact opnemen met Marie-Christine van Dongen, [email protected].

“Het houdt niet op voordat je er wat aan doet”

Wie kunnen de RvdK inschakelen?

staat in de televisiespotjes.

• het SAVE-team • Veilig Thuis • de burgemeester Werkwijze bij jeugdbescherming

• de RvdK onderzoekt de situatie van het kind • de RvdK vraagt een kinderbeschermingsmaatregel

aan de kinderrechter de • kinderrechter neemt de beslissing (spreekt de maatregel uit) • een gecertificeerde instelling (GI) voert de maatregel uit • de RvdK toetst het effect van de kinderbeschermings maatregel.

Werkwijze bij jeugdreclassering

• de RvdK adviseert over het opleggen van jeugd

reclasseringsmaatregelen



voor jeugdreclassering

• de RvdK houdt toezicht op het werk van de instellingen 3

Veiligheidshuis en Jeugdreclassering

Het gaat om alle jeugdzaken in provincie Gelderland, behalve de zware zaken (zoals zedenzaken en overvallen). De RvdK informeert bij elk strafonderzoek van jeugdigen in ieder geval het SAVE-team en de medewerker Integrale Veiligheid van de gemeente. Als niet alleen straf maar ook zorg wenselijk is, wordt de jeugdige doorgeleid naar het Veiligheidshuis. Het Veiligheidshuis ontvangt alle namen van de minderjarigen die bij de jeugdtafel bekend zijn. Ook vanuit de wijkteams Jeugd, het SAVE-team en Veilig Thuis kan een jeugdige in het Veiligheidshuis worden ingebracht. Het Veiligheidshuis maakt een plan van aanpak vanuit één gezin/jeugdige - één plan - één regisseur. Het Veiligheidshuis kijkt wie er betrokken moeten zijn bij het plan van aanpak en of er afschaling naar de wijkteams Jeugd of het SAVE-team plaats kan vinden of opschaling naar specialistische jeugdhulp nodig is.

Het Veiligheidshuis is een netwerkorganisatie die partners uit de strafrechtketen, zorgketen, gemeentelijke partners en bestuur verbindt in de aanpak van complexe problematiek. Doel van de samenwerking is het terugdringen van overlast en criminaliteit. De ketenpartners signaleren problemen, bedenken oplossingen en voeren die samen uit. Zij stemmen hun werkprocessen op elkaar af en zetten in op gedragsverandering, recidivevermindering en verbetering van de kwaliteit van leven van de delinquent. Voor de regio Rivierenland werkt het Veiligheidshuis vanuit Tiel. Sinds 1 januari 2015 wordt er voor jeugd samengewerkt met de wijkteams Jeugd en het SAVE-team en voor jeugd en volwassenen met Veilig Thuis Gelderland-Zuid. Het Veiligheidshuis kan geen rechtstreeks verzoek doen aan de RvdK: het SAVE-team en Veilig Thuis wel.

Zorgsignaal of zorgmelding Er is onderscheid tussen de lichtere zorgsignalen rondom de veiligheid van kinderen en de zorgmeldingen (meldingen Politie, Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling).

Jeugdreclassering Via de jeugdtafel voert de RvdK overleg met Justitie over de mogelijke maatregelen voor jeugdige cliënten (bijvoorbeeld een dagvaarding of vastzetten).

Zorgsignalen jeugdigen en gezinnen Voor kinderen is het van groot belang dat inwoners en professionals met elkaar alert zijn op signalen. Zit dit kind lekker in zijn vel? Trekt het kind zich terug? Wordt het kind gepest? Hoe gaat het thuis? Is er ander gedrag op school? Etc. Zijn er signalen of zorgen dan is de vraag wat daarmee te doen. Uitgangspunt is dat eerst alles op alles wordt gezet om die problemen in de gezinsomgeving en in de eigen buurt op te lossen. Bij zorgsignalen kunnen professionals (zoals huisartsen en scholen) maar ook inwoners terecht bij de wijkteams Jeugd.

Zorgmeldingen Sinds 1 januari 2015 lopen de zorgmeldingen via Veilig Thuis. Bij een zorgmelding heeft er al een ‘incident’ plaats gevonden. Veilig Thuis kiest dan: • bij lichte problematiek voor afschaling naar de wijkteams Jeugd • voor middelzware problematiek voor afschaling naar het SAVE-team • voor zware problematiek voor een verzoek Onder Toezicht Stelling aan de RvdK. Als het kinderen betreft en de situatie ernstig is of onduidelijk en er nader onderzoek of forensisch onderzoek noodzakelijk is dient er altijd melding bij Veilig Thuis plaats te vinden.

4

Zorgsignalen in de Verwijsindex Risicojongeren (VIR) Zorgsignalen kunnen geregistreerd worden in de VIR. Dit is een landelijke internetapplicatie waarin een professional een jeugdige (0-23 jaar) kan registreren als hij/zij redelijkerwijs vermoedt dat de jeugdige een risico loopt. Het gebruik van de VIR brengt in beeld wie betrokken is bij de jeugdige en zorgt voor een match. Hierdoor kan betere afstemming plaats vinden tussen professionals zowel binnen als buiten de gemeentegrenzen. Veel organisaties en samenwerkingspartners hebben zich inmiddels aangesloten bij de VIR en er vindt een stijgend aantal matches plaats. Vanaf 2015 is er een gezinsapplicatie toegevoegd in het systeem waardoor de één gezin - één plan aanpak vorm gegeven kan worden. Heeft u vragen over de VIR of wilt u een nieuwe organisatie aansluiten, dan kunt u contact opnemen met Truus Gillissen, VIR-coördinator Tiel, [email protected].

Spoedhulp voor jeugdigen tot 18 jaar

Spoedeisende zorg (SEZ) voor jeugdigen tot 18 jaar

Spoedhulp is het bieden van hulp direct aansluitend op een crisisinterventie van de SEZ, omdat deze hulp niet uitgesteld kan worden. Voor Gelderland Zuid verzorgt Entrea de spoedhulp: www.entrea.nl, telefoonnummer 024-3780806. Ambulante Spoedhulp van Entrea biedt hulp aan gezinnen in een acute crisissituatie waardoor de veiligheid van de kinderen in gevaar is gekomen. Het gaat om kortdurende en intensieve hulp om uithuisplaatsing te voorkomen. Het doel is om de opvoedingssituatie binnen het gezin te herstellen en de veiligheid van het kind te waarborgen. Indien nodig volgt er een advies voor vervolghulp. De duur van de hulp is zo kort als nodig is, met een maximum van 4 weken, tot het doel bereikt is. Hoe vaak en hoe lang de hulpverlener per week contact heeft met het gezin, hangt af van de situatie en de ontwikkelingen. Als 24-uurs opvang nodig is, wordt zo veel mogelijk gebruik maakt van het cliëntnetwerk of de pleegzorg. Als dit niet mogelijk is, is residentiele spoedhulp binnen een jeugdzorginstelling mogelijk.

Het gaat hierbij om jeugdigen tot 18 jaar in een crisissituatie waarbij acuut moet worden gehandeld. De crisisdienst waar de meldingen binnen komen maakt een inschatting van de ernst van een crisis en handelt daarnaar. In de provincie Gelderland is afgesproken dat de SEZ voor de duur van twee jaar onveranderd blijft. Sinds 1 januari 2015 wordt deze uitgevoerd door Jeugdbescherming Gelderland. Ontstaat er een crisis en is er direct hulp nodig, bel dan de Spoedeisende Zorg: telefoonnummer 0900-9955599.

Crisisdienst Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) De gemeente is verantwoordelijk voor de jeugd-GGZ tot 18 jaar. Vanaf 18 jaar is de Zorgverzekering verantwoordelijk. Bij acute psychische crisis bij een jeugdige kan men terecht bij de Crisisdienst GGZ. De hulp varieert van eenmalig contact tot intensieve thuisbehandeling en/of acute opname. Als de jeugdige al cliënt is bij de GGZ instelling dan kan tijdens kantooruren contact worden opgenomen met de behandelaar. Buiten kantooruren neemt u contact op met de huisarts. Deze beoordeelt en schakelt indien nodig de Crisisdienst GGZ in. Als er sprake is van acuut (levens) gevaar of ernstige overlast, bel dan direct 112.

5

Samenvatting

Waar moet u zijn voor wat? Op het gebied van veiligheid bij jeugdigen zijn veel partijen betrokken. Soms is daardoor onduidelijk voor welke vragen u bij welke instantie of professional moet zijn. Leg uw vraag in ieder geval ergens neer in het belang van de kinderen ook al is het niet meteen op de goede plek.

Wat

Voor

Organisatie

Bereikbaar

Zorgsignalen huiselijk geweld en kindermishandeling

Inwoners en professionals

Veilig Thuis

Telefoonnummer 7/24 uur 0800-2000 www.veiligthuisgelderlandzuid.nl

Consultatie en advies huiselijk geweld en kindermishandeling

Inwoners en professionals

Veilig Thuis

Telefoonnummer 7/24 uur 0800-2000 www.veiligthuisgelderlandzuid.nl

Zorgmeldingen huiselijk geweld en kindermishandeling

Politie, huisartsen

Veilig Thuis

Telefoonnummer 7/24 uur 0800-2000 www.veiligthuisgelderlandzuid.nl

Zorgsignalen jeugdigen en gezinnnen

Inwoners en professionals

Wijkteams Jeugd

Maandag t/m vrijdag 9.00 tot 17.00 uur:

• Wijkteam Noord - 088-0017781 [email protected] • Wijkteam Oost - 088-0017780 [email protected] • Wijkteam West - 06-13663161 [email protected] • Wijkteam Passewaaij - 06-13664076 [email protected] Consultatie, advies en ondersteuning veiligheid jeugdigen, drang en dwang

Wijkteams Jeugd

SAVE-team

Contactgegevens bekend bij Wijkteams Jeugd Contactpersonen SAVE:

• Nina Boersma • Linda van Laar • Alie van Acquoy • Marjan Toebes • Marcel Pormes • Maira Louwerse • Rian Magis • Marion Berentsen • Anneke Ruttenberg • Anke Sleegers • Chantal Willems 6

Samenvatting

Waar moet u zijn voor wat?

Wat

Voor

Organisatie

Bereikbaar

Jeugdbeschermingsmaatregel (onderzoek en aanvraag kinderrechter)

SAVE-team Veilig Thuis Burgemeester

Raad voor de Kinderbescherming

Contactgegevens bekend bij SAVE en Veilig Thuis Contactpersonen RvdK: • Leo Zwaal

• Susan Siepman • Lotte Mittendorf • Selma Bakker Spoedeisende zorg, acuut handelen crisissituatie

Professionals

Jeugdbescherming Gelderland

Telefoonnummer - 0900-9955599

Spoedhulp, bieden van hulp aansluitend op een crisissituatie

Professionals

Entrea

Telefoonnummer - 024-3780806. www.entrea.nl

Bij acute psychische crisis: 1 acuut levensgevaar 2 geen acuut gevaar

Inwoners en professionals

Crisisdienst GGZ

Telefoonnummers 1 Bel 112 2 Bel huisarts of huisartsenpost

Bij calamiteiten en geweldsincidenten waarbij jeugdhulpaanbieders en/of de lokale toegangspoort betrokken zijn

Jeugdhulpaanbieders en toegangen die vallen onder de Jeugdwet

Inspecties College B&W GGD als toezichthouder

Centraal meldpunt van Inspectie Jeugdzorg (IJZ) en Inspectie Veiligheid en Justitie (IV&J) Informatie op: www.inspectieloketjeugd.nl

Colofon Gemeente Tiel Achterweg 2, Postbus 6325, 4000 HH Tiel Tel (0344) 63 71 11 e-mail: [email protected] • www.tiel.nl opmaak: Vissia Grafische Vormgeving • www.vissia.nl foto’s: beeldbank van Centrum voor Jeugd en Gezin, beeldbank www.voordejeugd.nl digitale uitgave februari 2015 Aan deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend.

gemeente

T i e l

7