Update
oktober 2006
In dit nummer o.a.: Oud en nieuw, samen een geheel •
Monumentaal pand krijgt tweede leven • Evenwicht door symmetrie • Waarom staal? • De kracht van eenvoud
De zwaartekracht ontstegen Eisenhower Residence te Rijswijk, naar ontwerp van Rietveld Architects uit New York, is gereed. Bouwen is voor Rijk Rietveld het ontstijgen van de zwaartekracht, wat bijvoorbeeld tot uitdrukking komt in de balkons en de open structuur van de eerste twee bouwlagen.
Architect Rietveld Architects, New York Opdrachtgever Heijmans Vastgoedontwikkeling B.V., Capelle a/d IJssel Aannemer Heijmans Bouw Rotterdam B.V., Capelle a/d IJssel
Het gebouw telt 14 verdiepingen. Iedere verdieping heeft 7 woningen, waarvan de plattegronden per verdieping verschillen. Kenmerkend voor dit gebouw zijn de balkons en gevelramen met open hoeken. Door het verspringen van de balkons ontstaat een dubbel hoge ruimte boven die balkons en schuine zichtlijnen vanuit de woningen. In totaal zijn 84 appartementen gerealiseerd. Op de eerste twee bouwlagen is plaats voor commerciële functies zoals winkels of horeca. Daar heeft het gebouw een kolommenstructuur en een glazen gevel, waardoor de bovenbouw lijkt te zweven. De centrale entree van de appartementen bevindt zich aan de Sir Winston Churchilllaan, en de ingang van de winkels of horeca aan het plein. SmitWesterman heeft de hoofddraagconstructie ontworpen en samen met andere leden van het bouwteam alternatieven onderzocht. Uiteindelijk is gekozen om de constructie van de bovenbouw in het Bestcon 60 systeem uit te voeren. Vooral vanwege de beperkte bouwplaats en om de bouwtijd te verkorten is voor dit systeem gekozen. Bestcon 60 is een prefab beton systeem dat het mogelijk maakt installaties in te storten en de ruwbouw minder afhankelijk van het weer te maken. Boven de eerste twee bouwlagen met de entree en commerciële ruimten doet de vloer dienst als ‘tafelconstructie’ voor de erboven gelegen constructie. De wanden tussen de woningen verzorgen de stabiliteit van de bovenbouw en de vloeren de horizontale schijfwerking. Om de zwaartekracht te ontstijgen, is tenslotte een stabiele en stijve constructie noodzakelijk.
Oud en nieuw, samen een geheel Aan de Duinstraat in Scheveningen wordt het gebouw voor de brandweer één geheel met het politiebureau. Door een nieuwe ondergrondse parkeergarage is het mogelijk bovengronds een beperkte nieuwe bebouwing te realiseren, die zich kan voegen naar de bestaande bebouwing. Oud en nieuw worden samen één geheel. Het nieuwe gebouw voor de brandweer voegt zich naar het rijksmonument, waar de politie gehuisvest zal worden. Bestaande uitritten van het monument worden in- en uitrit van de nieuwe onder-
Opdrachtgever Politie Haaglanden Architect Bouw- en Projectbureau Facilitaire Dienst, Gemeente Den Haag Aannemer Heddes Bouw B.V., Woerden Grondinjectie BAM Grondtechniek, Schiedam
Het Atlantic huis in de Westerstraat in Rotterdam, dat in het verleden ontworpen is als kantoor, heeft achter de gevel in Art Decostijl een van de eerste betonskeletten van Nederland. Het gebouw krijgt een tweede leven als appartementencomplex. SmitWesterman is de constructeur voor de aanpassing van dit monument. Het gebouw zal bestaan uit een aangepaste bestaande parkeergarage, commerciële ruimten op de begane grond en daarboven woningen. Naast de reparatie van
door betonrot aangetaste constructie onderdelen, worden liften en trappenhuizen aangepast. Op de vijfde en zesde verdieping, waar vroeger het archief van het kantoor was, worden appartementen gerealiseerd. De toegevoegde constructie moet licht zijn om de belasting op de bestaande fundering niet te veel toe te laten nemen. Daarom, en vanwege de beperkte constructiehoogte, zijn staalbetonliggers toegepast in combinatie met staalplaatbetonvloeren. Bovendien vergen deze vloeren weinig kraanhandelingen en zijn ze makkelijk uit te leggen. Opdrachtgever en Architect HD Projectrealisatie B.V., Rotterdam Bouwkundig tekenbureau HD Projectrealisatie B.V., Rotterdam
Artist impressions: HD Projectrealisatie
Monumentaal pand krijgt tweede leven
grondse parkeergarage. Om de bouw van de ondergrondse parkeergarage direct naast het bestaande rijksmonument mogelijk te maken is de grond met waterglas geïnjecteerd. Het dek van de op staal gefundeerde garage, dient als excercitieterrein voor de brandweer, en kan de stempelkrachten van een ladderwagen dragen. De nieuwbouw, daar bovenop, bestaat uit een staalconstructie met kanaalplaatvloeren. De keuze voor de constructie werd vooral ingegeven door de bouwsnelheid.
Evenwicht door symmetrie Artist impressions: Heren 5 architecten
Door uitkragende delen van de constructie symmetrisch te maken ten opzichte van de ondersteunende constructie is door SmitWesterman evenwicht gecreëerd bij de “Dillenburgh” te Leidschendam. Het project, naar het ontwerp van Heren 5 architecten te Amsterdam, behelst de renovatie van een galerijflat en de toevoeging van een torenflat. Daarbij wordt de uitkraging van de bovenste 9 bouwlagen van de torenflat ondersteund door stalen kolommen die door de bestaande flat van 6 bouwlagen worden gemaakt. De draagstructuur van de torenflat bestaat uit in het werk gestorte wanden en vloeren. De stabiliteit van de torenflat wordt gewaarborgd door de betonnen liftschachten en het trappenhuis in langsrichting. In dwarsrichting wordt de stabiliteit verkregen uit de woning scheidende
wanden. Het volume van de torenflat is excentrisch geplaatst ten opzichte van de lengte assen van de bestaande flat. Visueel kraagt het daardoor slechts aan één zijde uit. De excentriciteit en de uitkraging van de torenflat zijn opgelost door de stalen kolommen centrisch onder de woningscheidende wanden te plaatsen. Daardoor worden grote trekkrachten in de fundering voorkomen. De kolommen zijn gefundeerd op een combinatie van nieuwe Fundex palen en bestaande funderingspalen. Door symmetrie is de excentriciteit opgelost.
Opdrachtgever Vidomes, Delft Architect Heren 5 architecten B.V. BNA, Amsterdam
Architect Van Tilburg Ibelings Von Behr Architecten, Capelle a/d IJssel Opdrachtgever Bohemen Beleggingen B.V., Voorburg Aannemer Bouw- en Aannemersbedrijf J. Schouten B.V., Leidschendam
De constructie van ‘De symfonie’ in Voorburg moest een open structuur worden. Een studie naar verschillende varianten door SmitWesterman heeft geleid tot de keuze voor een efficiënte staalconstructie.
Het ontwerp, gemaakt door Van Tilburg Ibelings Von Behr architecten, plaatst 3 kantoren en een plint op een half verdiepte parkeergarage. Omdat de bovenbouw in zijn vorm sterk verschilt van de onderbouw heeft SmitWesterman veel aandacht besteed aan het op elkaar aansluiten van deze constructies. De constructie bestaat uit een staalconstructie met kanaalplaat vloeren. Deze constructie heeft als
De kracht van eenvoud Voor het ontwerp van het nieuwe kantoor voor VanKlaverenStigter bv te Spijkenisse heeft MDL Architecten uit Rotterdam het ontwerp gemaakt. De uitdaging voor SmitWesterman was het ontwerp, met zijn relatief grote uitkragingen, in een constructie te vertalen waar de eenvoud vanaf druipt. Het resultaat straalt een zekere robuustheid en kracht uit.
voordeel dat hij licht van gewicht is en dat er grote overspanningen mee te maken zijn. Door het lichte gewicht konden de kolommen onder de uitstekende bouwdelen slank worden gedimensioneerd. Om de parkeergarage zo efficiënt mogelijk in te kunnen delen, was het noodzakelijk enkele kolommen van de bovenbouw in het parkeerdek op te vangen. Ook daarbij is het lichte gewicht van de constructie een voordeel.
Opdrachtgever VanKlaverenStigter B.V., Spijkenisse Architect MDL Architecten, Rotterdam Aannemer Dickhoff Spindler, Rotterdam
Artist Impression: MDL Architecten
De constructie bestaat uit geprefabriceerde dragende langsgevels waartussen kanaalplaten een twaalf meter grote overspanning maken. De prefab wanden werken als vierendeel wandligger, waardoor het goed mogelijk is het overstek over het water te maken. Het overstek aan de andere zijde van het gebouw biedt extra parkeerruimte. De gevelelementen hebben een dikte van 200 mm, waarin schijnbaar willekeurig ramen zijn gepositioneerd.
SmitWesterman heeft de constructie vanaf het ontwerp tot en met de engineering van de details voor zijn rekening genomen.
Artist Impression: Van Tilburg Ibelings Von Behr Architecten
Waarom staal?
Foto: Rietveld Architects
Moderne architectuur heeft open hoeken!
Foto: Rietveld Architects
Rietveld Architects is door Margaret Rietveld opgericht in 1994, en er werken nu 16 mensen. Het kantoor is gevestigd in Manhattan, New York. In het interview met Rijk Rietveld, sinds 1995 bij het bureau, komt onder anderen het project Eisenhower Residence (zie voorpagina) in Rijswijk aan bod.
Groot verschil met Amerika vindt Rijk Rietveld dat er daar nog gebouwd wordt zoals hier 25 jaar geleden. Rijk: “Koudebruggen zijn heel gebruikelijk, vloeren worden doorgestort om ook het buitenspouwblad te dragen”. Energiezuinig bouwen verdient zich niet terug in Amerika, omdat de kosten ongeveer eenderde bedragen van die in Nederland. Rietveld Architects heeft in Nederland eerder de renovatie van het Hydron gebouw in Utrecht en Equinox in Den Haag gerealiseerd. Rijk is iedere laatste week van de maand in Nederland om over de lopende projecten, zoals de 84 appartementen (Eisenhower Residence) in Rijswijk te vergaderen, dat is wel zo efficiënt. Door het tijdsverschil van 6 uur wordt de efficiency van het ontwerpproces verder vergroot, als Europa gaat
slapen kan er bij Rietveld Architects in alle rust ontworpen worden. Het bureau van Rietveld is sinds 1997 supervisor van het gebied in Rijswijk waar de 84 appartementen zijn gebouwd. In het gebied is ook een bibliotheek gebouwd naar ontwerp van Rietveld Architects, waarvoor SmitWesterman de constructie heeft ontworpen. Belangrijk in de architectuur van de Eisenhower Residence zijn de hoekoplossingen. Rijk: “De open hoeken van de balkons en de ramen in de gevel zijn een expliciet kenmerk van moderne architectuur. Die zorgen er voor dat bewoners diagonaal naar buiten kunnen kijken”. Voor Rijk Rietveld is architectuur de zwaartekracht overwinnen, en dat heeft SmitWesterman constructief opgelost.
Start uitvoering
Kort
Artist Impressiom: Bouwfonds MAB
Artist Impressiom: Klunder Architecten
Nieuwe opdrachten
ZEP is het nieuwe Vrijetijdspark dat in 2008 in Middelburg voor het grote publiek opengaat. Het programma omvat het Nationaal Voetbalmuseum, een Music Hall, een miniatuurpark, thematische winkels en sport- en leisure
faciliteiten. Het project wordt ontworpen door Maurice Nio van Nio Architecten in opdracht van TCN Property Projects en RECC. SmitWesterman is de constructeur voor dit project waarvan het dak plaatselijk 8 meter uitkraagt.
Voor het constructief ontwerp voor een school in Etten-Leur heeft SmitWesterman de Europese aanbesteding gewonnen. Het betreft een tweelaags gebouw dat in de toekomst uitgebreid moet kunnen
worden naar 3 lagen. Het gebouw heeft 27 lokalen, 2 speellokalen en 1 gymzaal en de gangen zijn tevens te gebruiken als werkruimte. De opdrachtgever is Woonstichting Etten-Leur.
Artist Impressiom: Venster Architecten
gekregen de constructie te ontwerpen. De opdrachtgever is Willemsen Minderman projectontwikkeling b.v. en het architectonisch ontwerp is van Klunder Architecten. Het projectmanagement wordt verzorgd door Objectum b.v.
Foto van de maquette: RECC
Unicum is een nieuwe ontwikkeling in Hoek van Holland met een ongeveer 70 meter hoge woontoren. De plint van 3 lagen, waarin ook een restaurant zal worden gevestigd, wordt gebouwd op een éénlaagse parkeergarage. SmitWesterman heeft de opdracht
De tweede fase voor het Villapark Buytenhove in Oosterheem te Zoetermeer is gestart. Opdrachtgever voor dit project is Bouwfonds MAB Ontwikkeling uit Delft. De aannemer, Ballast Nedam uit Capelle aan den IJssel, bouwt in deze fase 43 woningen. SmitWesterman is de constructeur van dit project.
Aan de Olivier van Noortlaan in Gouda is de uitvoering gestart van het ontwerp van Venster Architecten uit Moordrecht. Aannemer van Wijnen uit Stolwijk bouwt op de éénlaagse parkeergarage een medisch centrum, een school en woningen. Opdrachtgevers zijn de Gemeente Gouda, Mozaïek wonen en Heerkens Apotheek. Smit Westerman is de constructeur voor dit project. BM managers voor bouwen verzorgt het bouwmanagement.
UFO in de prijzen? Op 28 november 2006 zal in Brussel bekend worden gemaakt welk project de Belgische Staalbouwprijs 2006 in de categorie E, internationale projecten, zal winnen. De UFO in het Centrumplan West Zoetermeer, waar SmitWesterman de constructeur van is, is daarvoor genomineerd!
Nesse 34 2741 ES Waddinxveen Postbus 130 2740 AC Waddinxveen
Update is een uitgave van
Tekst Jeroen van Nieuwenhuizen, MoveYou, Den Haag
Ingenieursbureau SmitWesterman
Vormgeving Frank’A, Gouda
en verschijnt twee keer per jaar.
Drukwerk Tromp Drukkerij, Rotterdam
T 0182 615 655 F 0182 615 743 E
[email protected] www.smitwesterman.nl
