Uitvoerende werkzaamheden Het Energie Gezelschap

Bestek en verzoek om offertes Uitvoerende werkzaamheden Het Energie Gezelschap Verbetering energielabel van woningen van particuliere eigenaren in Eindhoven in het kader van de Nationale Blok voor Blok aanpak.

© 2012 Stichting Buurt voor Buurt. Gehele of gedeeltelijke overneming, reproductie of bewerking van de inhoud van dit document, op welke wijzedan ook, is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting Buurt voor Buurt verboden, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld.

2

Projectnaam : Offertevragende partij:

Het Energie Gezelschap Stichting Buurt voor Buurt Postbus 70 5600 AB Eindhoven

Betreft :

Bouwkundige, werktuigbouwkundige, elektrotechnische, financiële en gedragsbeïnvloedende werkzaamheden. 9 juli 2012

Datum :

3

1 2

Voorwoord ...................................................................................................... 4 Beschrijving opdrachtgever ............................................................................... 5 2.1 Beschrijving partijen binnen het consortium ................................................. 6 3 Project beschrijving “Het Energie Gezelschap”. .................................................... 8 3.1 Doelstellingen “Het Energie Gezelschap” ...................................................... 8 3.2 Probleemstelling........................................................................................ 8 3.3 Doelgroep(-en) ......................................................................................... 9 3.4 Verloop van het project, tijdsplanning .........................................................10 3.5 Werkwijze en aanpak bij de projectuitvoering ..............................................11 3.6 Beoogde projectresultaten .........................................................................12 4 Beschrijving gewenste leveranciersstructuur ......................................................13 4.1 Toelichting ketenwerking ...........................................................................13 5 Beschrijving uitvoeringsproces ..........................................................................14 5.1 Inleiding .................................................................................................14 5.2 Rol van de stichting ..................................................................................15 5.3 Uitgifte en clustering werkzaamheden ........................................................15 5.4 Nulmeting en opleveringscontrole ...............................................................16 5.5 Toetsing van het resultaat .........................................................................16 5.5.1 Kwalitatief .........................................................................................16 5.5.2 Kwantitatief .......................................................................................17 5.5.3 Proces bewaking ................................................................................17 5.6 Rol ketens ...............................................................................................17 5.6.1 Complete oplossing vanuit 1 contactpunt ..............................................18 5.6.2 Clustering tbv inkoop voordelen ...........................................................18 5.6.3 Opleiding ..........................................................................................18 5.6.4 Communicatie....................................................................................18 5.7 Financiering stichting ................................................................................19 5.8 Beëindiging .............................................................................................19 6 Funktionele beschrijving technische pakketten ....................................................20 7 Beschrijving offerteuitvraag..............................................................................27 7.1 Planning ..................................................................................................27 7.2 Beoordeling .............................................................................................27 7.3 Terugkoppeling ........................................................................................28 8 Selectiecriteria................................................................................................29 8.1 Eisen ......................................................................................................29 8.1.1 Plan van aanpak ................................................................................29 8.1.2 Aantoonbaarheid ervaring ...................................................................29 8.1.3 Eigen verklaringen .............................................................................29 8.1.4 Veiligheid ..........................................................................................29 8.1.5 Compleetheid/kwaliteit keten ...............................................................30 8.2 Wensen ...................................................................................................30 8.2.1 Opbouw keten (vestigingslocatie) .........................................................30 8.2.2 Prijsniveau ........................................................................................30 8.2.3 Bijdrage in financiering stichting ..........................................................30 Bijlagen ...............................................................................................................32

4

1 Voorwoord Voor u ligt het bestek voor het offerteverzoek voor werkzaamheden in het kader van de activiteiten van “Het Energie Gezelschap” in Eindhoven. Het Energie Gezelschap is een initiatief van de stichting “Buurt voor Buurt Eindhoven” in het kader van de “blok voor blok regeling” van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), (www.blokvoorblok.nl). Met Blok voor Blok wil de landelijke overheid een versnelling bereiken in de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad in Nederland. Daarnaast wil men de bouwbranche een economische impuls geven en de woonlasten voor burgers omlaag brengen. Meer informatie hierover vindt u in hoofdstuk 2 van dit bestek. Dit bestek is een leidraad voor partijen die een inschrijving gaan doen op de werkzaamheden die Het Energie Gezelschap in de jaren 2012-2014 op de markt gaat brengen. Het bevat geen gedetailleerd omschreven maatregelen en werkzaamheden, maar geeft een kader waarbinnen die werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. De ruimte die dit bestek biedt moet er toe leiden dat marktpartijen hun kennis en kunde optimaal inzetten om de verduurzamingsdoelstellingen te behalen en dat de verduurzaming van woningen (het hoofddoel van de activiteiten van de stichting) serieus en blijvend op gang wordt gebracht. Dit document bevat naast een beschrijving van de aanbestedende Stichting en van de offerteuitvraag de informatie die u nodig heeft voor het indienen van een inschrijving, zoals de inschrijvingsprocedure (hoofdstuk 7) De gegevens van de contactpersoon voor deze offerteuitvraag treft u aan in hoofdstuk 2. Het bestuur van de stichting “Buurt voor Buurt Eindhoven” hoopt van harte dat u als vertegenwoordiger van een creatieve en kundige toeleveringsketen deze uitdaging oppakt en samen met haar een optimale balans weet te vinden tussen duurzaamheid, bewonerscomfort en economische haalbaarheid.

5

2 Beschrijving opdrachtgever De opdrachtgever voor de activiteiten die in dit bestek zijn beschreven is de stichting “Buurt voor Buurt Eindhoven” Drie partners hebben deze stichting opgezet.  Endinet BV: het regionale energie netwerkbedrijf. Een maatschappelijke onderneming, dochter van Alliander, die in de Regio Eindhoven elektriciteit en gas bij burgers en bedrijven thuis brengt.  Q-Energy BV: Q-Energy is een regionaal gericht service bedrijf wat actief is in beheer en onderhoud van gebouwgebonden installaties voor de zakelijke en particuliere markt. Om de ontwikkeling van verduurzaming in de particuliere woningbouw een impuls te geven worden verschillende initiatieven ontplooid waaronder deelname aan de stichting Buurt voor Buurt Eindhoven.  HetEnergieBureau BV: Een Eindhovens adviesbureau dat zich richt op duurzame ontwikkeling en projectmanagement met een uitgelezen netwerk in energieland, zowel op beleidsmatig als uitvoerend terrein. De stichting is nadrukkelijk lokaal georganiseerd. De partijen kennen elkaar, de lijnen zijn kort en Buurt voor Buurt/Eindhoven is rechtstreeks aanspreekbaar voor haar klanten. De partijen zijn ook al zeer geruime tijd zakelijk actief in Eindhoven en omstreken en kennen dus de markt en de klanten. De drie partners leveren elk een lid t.b.v. het bestuur van de stichting. Tevens leveren zij capaciteit voor het uitvoeren van werkzaamheden van de stichting. De uitvoerende capaciteit wordt aangevuld met externe capaciteit of medewerkers in loondienst van de stichting. Naast de drie stichtingspartners speelt de gemeente Eindhoven een actieve ondersteunende rol als “launching partner”. Inmiddels is voor de marketing en communicatie rond dit traject de merknaam “Het Energie Gezelschap” neergezet. De stichting zal het project om de Eindhovense particuliere woningvoorraad te verbeteren onder deze merknaam uitvoeren.

Contractpartij Stichting Buurt voor Buurt is opdrachtgever en verantwoordelijk voor de inhoudelijke aspecten in deze offerte uitvraag. Voor de offerteuitvraag is projectteam geformeerd, bestaande uit vertegenwoordigers van de Stichting Buurt voor Buurt. Contactpersoon Stichting Buurt voor Buurt Contactpersoon De heer E. Mimmel

plaatsvervanger

De heer J. Bekkering

Functie Projectleider Stichting Buurt voor Buurt

Email [email protected]

Directeur Stichting Buurt voor Buurt

[email protected]

6

De Offertes dienen gericht te worden aan: Stichting Buurt voor Buurt Postbus 70 5600 AB Eindhoven De Offertes moeten bestaan uit 1 digitale versie en 1 rechtsgeldig ondertekende versie. Verdere informatie over de indieningsprocedure vindt u in Hoofdstuk 7.

2.1 Beschrijving partijen binnen het consortium Partij 1, penvoerder: HetEnergieBureau, www.hetenergiebureau.nl Kernactiviteiten: Adviesbureau op het gebied van duurzame ontwikkeling waarbij de gebouwde omgeving een belangrijke rol speelt. Inbreng in dit project: directievoering, procesmanagement, energetische pakketten, bewonersgedrag, penvoerder stichting Partij 2: Endinet, www.endinet.nl Kernactiviteiten: Endinet is als netbeheerder verantwoordelijk voor de aanleg, het onderhoud en het beheer van het energienetwerk. Daarnaast verzamelt Endinet meterstanden en zorgt voor het transport van elektriciteit en gas in Eindhoven en voor gas in Oost-Brabant. Endinet zorgt ervoor dat klanten zijn aangesloten op het energienetwerk, zodat ze elektriciteit en/of gas kunnen ontvangen. Inbreng in dit project: Monitoring, slimme meters, inkoopstrategie. Partij 3: Q-Energy, www.q-energy.nl Kernactiviteiten: Q-ENERGY BV inspecteert, adviseert, onderhoudt en beheert comfortgebonden energie-toestellen en installaties voor de particuliere, publieke en zakelijke markt en biedt, als onafhankelijke organisatie, diensten aan voor alle disciplines die de veiligheid van deze installaties waarborgen, het energieverbruik minimaliseren en daarmee de gebruikers ontzorgen. Van het onderhouden van keukengeisers tot en met het beheren van energieleverende gebouwen. Q-ENERGY BV wil binnen haar focusmarktsegment de logische partner zijn voor alle vraagstukken die te maken hebben met duurzame en veilige energietoestellen en energie-installaties. Inbreng in dit project: Q-Energy zal zich opstellen als onafhankelijk adviseur op het gebied van samenwerkingsconstructies, veilig en betrouwbaar bouwen en kwaliteitscontrole. Q-Energy heeft daarvoor naast veel kennis op het gebied van installaties en hun energiegebruik inmiddels medewerkers in dienst met kennis van PPS projecten, energie management en exploitatie vraagstukken. Launching partner: Gemeente Eindhoven, www.eindhoven.nl Kernactiviteiten: Aanjagende en faciliterende rol zodat de energieneutraliteitsdoelen gehaald worden. Daar waar kansen zich voordoen vervult de gemeente de rol van ‘early adapter’ zodat innovaties tot de reeds in gang gezette transitie van de energiemarkt leiden.

7

Inbreng in dit project: 1. Beschikbaar stellen van documentatie over diverse initiatieven op gebied van duurzame energie in de gebouwde omgeving 2. Beschikbaar stellen van data mbt buurten in Eindhoven 3. Inbreng van kennis en ervaring mbt energiebesparingsvraagstukken in de bestaande bouw in Eindhoven 4. Partijen bij elkaar brengen 5. Lening Energiebesparing voor particulieren 6. Promotie 7. Bouwvergunning regulering/facilitering

8

3 Project beschrijving “Het Energie Gezelschap”. 3.1 Doelstellingen “Het Energie Gezelschap” Het project kent drie doelen: 1. Per 1-1-2015 zijn bij minimaal 2.000 woningen van particuliere eigenaren binnen de gemeente Eindhoven energiebesparende maatregelen uitgevoerd die ervoor zorgen dat de woningen twee labelsprongen maken of label B of A halen. 2. Een economische impuls voor bouwgerelateerde bedrijven uit de regio Eindhoven. Verbetering van 2000 particuliere woningen met een gemiddelde investering van € 10.000 vertegenwoordigt een markt van € 20.000.000 3. Verlaging van woonlasten voor de Eindhovense consument. De energieprijzen stijgen de laatste jaren met 8 a 10% per jaar. De verwachting is dat deze prijsstijgingen de komende jaren op het zelfde niveau zullen blijven.

3.2 Probleemstelling De probleemstelling valt in vier delen uiteen: 1. Fossiele energievoorraden zijn eindig, de energieprijzen stijgen en de leveringszekerheid van fossiele brandstoffen komt onder druk. Nederland wil in 2020 20% minder CO2 uitstoten. De gemeente Eindhoven streeft naar een energieneutrale status per medio 2040, (vermindering energievraag, restvraag duurzaam invullen). 2. Een belangrijke doelgroep voor energiebesparing is de bestaande woningbouw; goed voor 30% van het totale energiegebruik in Nederland. Vele projecten richten zich op woningcorporaties omdat deze eigenaren over grote hoeveelheden wooneenheden beschikken welke tegelijkertijd kunnen worden aangepakt. Energiebesparingsprojecten gericht op particuliere eigenaar/bewoners laten een participatiegraad van slechts 5 % zien, waarbij ca. 2-3 % autonoom maatregelen treft, dus niet getriggerd door de projectincentives. 3. Woonlasten stijgen, niet in de laatste plaats door het grote aandeel van energiekosten daarin. De bestaande woningvoorraad bestaat voor een groot deel nog uit energetisch slechte woningen. Veel huishoudens met een energetisch slechte woning hebben daardoor vaak hoge maandlasten. Door energiebesparende maatregelen te nemen, kunnen deze lasten flink omlaag worden gebracht of de stijging wordt beperkt. Daarnaast staat de prijsontwikkeling van de eigen woning onder druk. Om woningen courant te houden speelt het energielabel van de woning een steeds grotere rol. 4. De bedrijfstak Bouw maakt als gevolg van de financiële situatie, moeilijke tijden door: innovatie en verduurzaming van producten zijn gewenst. Buurt voor Buurt/Eindhoven gaat hiermee, op een innovatieve, klantgerichte aanpak, aan de slag. Een goede, op Eindhovense maat gesneden, aansprekende aanpak levert voor alle betrokkenen winst op:



de bewoner krijgt: een comfortabelere woning;

9

-

een waardestijging van zijn woning/een betere (toekomst) waarde onafhankelijk advies met een energiebesparingsgarantie een energielabel financieringsarrangementen een slimme meter met innovatieve feedback over zijn/haar woongedrag en energiegebruik en concrete handvatten om dat energiegebruik bij te stellen. Hulp van Buurt voor Buurt bij het realiseren van maatregelen



de leveranciers krijgen, door samenwerking in de keten, meer omzet en innoveren hun productaanbod. Na uitvoering van de werken ontvangen de bedrijven, als de bewoner daarmee instemt, informatie over het woongedrag/energieverbruik van de betreffende woningen en kunnen daarmee hun klantenbindingen, werkaanpak en productaanbod verder innoveren.



de gemeente bereikt maatschappelijke meerwaarde door verbetering van woonwijken, het realiseren van de klimaatdoelstellingen en het stimuleren van de lokale economie.

3.3 Doelgroep(-en) Buurt voor Buurt/Eindhoven richt zich op twee doelgroepen: 1. Particuliere woningeigenaren en vve’s in Eindhoven. 2. Het bedrijfsleven uit de regio Eindhoven. Ad 1. De woningeigenaren worden per buurt en per doelgroep op een bij deze specifieke woonsituatie (woning, leefstijl) passende wijze benaderd. De woningen worden gericht, op buurten doelgroep geselecteerd. Buurt voor Buurt/Eindhoven streeft naar een participatiegraad van 10 % van de particuliere woningeigenaren in Eindhoven. Dat wil zeggen dat we als primaire doelgroep de 20.000 (hoofdzakelijk) particuliere woningeigenaren van de meest geschikte woningen benaderen om 2.000 klanten te bemachtigen. Daarnaast benaderen we als secundaire doelgroep ook de particuliere woningeigenaar uit gehele stad Eindhoven. Het totale aantal te benaderen woningen bedraagt derhalve ca 50.000. Naast beschikbare informatie en deskundigheid over de Eindhovense woningen en haar bewoners van de gemeente Eindhoven maken we hiervoor tevens gebruik van drie recente studies die zijn uitgevoerd door het Kenniscluster Energieneutraal wonen in Brainport van de Technische Universiteit Eindhoven: o Studie 1, “Urging citizens in Eindhoven to reduce energy usage”; (ir. I.Nieuwenhuijsen, 2010) heeft de verschillende doelgroepen van Eindhovense bewoners in kaart gebracht, o Studie 2, “Energy control in the dwelling market, A case-study on energy consumption and generation in the dwelling market of Eindhoven”; (ir. M. Marczinsky, 2011), heeft de Eindhovense woningvoorraad en financiële consequenties van energiebesparing in kaart gebracht. O Studie 3, kwantitatief en kwalitatief marktonderzoek onder de Eindhovense doelgroep voor Het Energie Gezelschap door Markteffect, www.markteffect.nl De studies 1 en 2 zijn terug te vinden op de site van onze kennispartner TU/e/Kenwib, www.kenwib.nl

Studie 3 (specifiek marktonderzoek) komt beschikbaar voor de geselecteerde ketens.

10

Op basis van informatie van Endinet (energiegebruiken) de gemeente Eindhoven Woningvoorraad) en Studie 2 heeft de stichting een aantal zogenoemde priowijken geselecteerd waar 20.000 woningen te vinden zijn die op basis van bouwjaar en energieverbruik het meeste in aanmerking komen voor een verduurzamingsslag. Van deze woningen zal dus 10% aan het project moeten deelnemen om de primaire doelstellingen te halen. De stichting zal zich eerst met een speciale buurtgerichte aanpak op deze wijken richten, daarnaast wordt een algemene marketingaanpak voor de hele stad ontwikkeld en uitgevoerd. Op basis van informatie van de gemeente Eindhoven, Studie 1 en onderzoek door Motivaction in opdracht van AgentschapNL naar leefstijlen/burgerschapstijlen (2010 ) is door het Eindhovense Bureau Gleijm en vd Waarrt (www.gvdw.nl) een marketing- en communicatieaanpak ontwikkeld (zie par. 3.6) gericht op specifieke doelgroepen bewoners/eigenaren van woningen binnen die geselecteerde doelwijken en doelbuurt. Ad 2. Bedrijven worden uitgedaagd in ketens samen te werken, waardoor een integrale aanpak geboden kan worden op het gebied van isoleren, installeren èn gedrag en financieren. Buurt voor Buurt/Eindhoven maakt daarbij gebruik van het waardevolle netwerk tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden dat in de Brainport Regio is opgebouwd. Door een innovatief offerteproces zullen, aan de hand van specifieke selectiecriteria (zoals mate van ontzorging van de deelnemende klant, integraliteit van de oplossing, energiebesparingsgarantie en kosteneffectiviteit) uiteindelijk maximaal drie locale ketens of combinaties van bedrijven worden geselecteerd als preferred supplier van Buurt voor Buurt/Eindhoven. Financiële instellingen worden ook uitgedaagd/uitgenodigd onderdeel te worden van deze ketens in dit project. Enerzijds door bijv. middelen ter beschikking te stellen t.b.v. de Energielening (2e financieel arrangement). Anderzijds door in de ketens te participeren in een ESCO (Energie Service Contracting) als 3e financieel arrangement.

3.4 Verloop van het project, tijdsplanning Het project kent de volgende planning. Wat Samenwerkingsverband Buurt voor Buurt/Eindhoven oprichten Projectplan en Aanvraag Buurt voor Buurt / eindhoven opstellen Het in kaart brengen van de Eindhovense Buurten en haar inwoners Het stimuleren van marktpartijen om in ketens samen te werken Gedragsondersteunende services op basis van slimme meters Marktonderzoek en marketingcommunicatiestrategie opstellen (bewoners en marktpartijen) Marketingcommunicatie uitvoeren, teasen en kick-off Het acquireren van woningen en bewoners Financiering via 3 arrangementen: 1. eigen arrangement woningbezitter 2. de gemeentelijke energielening 3. energy service company (esco) via aanbieder Alle arrangementen kennen een energiebesparingsgarantie .

Wanneer juli-aug 2011 aug 2011 Q4 2011 - Q2 2012 Q4 2011 - Q1 2012 Q4 2011 - Q1 2012 Acquisitie 2e helft 2012 2012

Inkoop en offerteuitvraag uitvoering maatregelen Opstellen offerteuitvraagsprocedures Opstellen bestekken met eisen en wensen voor leveranciers

Q1 2012 Q2-Q3 2012

Aanbesteden en verbinden van lokale vraag en aanbod; Pilot project met geselecteerde ketens

Q3 2012 Q 3 2012

11

Wat Na de pilot wordt geëvalueerd en worden werkwijze en werkprocessen ge fine tuned. Verbetering van woningen volgens de Trias Energetica met 3 verbeterpakketten; Kwaliteitscontrole tijdens uitvoering en na oplevering, uitvoeren Woonlastengarantie Monitoren van de resultaten van het project Kennisdeling en opschaling

Wanneer

2013 1000 woningen 2014 1000 woningen 2013 2014 2012-2014 2012-2014

3.5 Werkwijze en aanpak bij de projectuitvoering Buurt voor Buurt/Eindhoven wil minstens 2.000 Eindhovense woningen van particuliere eigenaren comfortabel en energiezuinig maken en de bewoners met slimme technologie ondersteunen bij energiezuinig woongedrag. Middels dit offerteverzoek worden marktpartijen uitgedaagd om zich als complete toeleveringsketens te organiseren en als keten, middels 1 contactpersoon een aanbieding in te dienen die er toe leidt dat een bewoner het complete eindproduct (een duurzamere woning volgens de door hem of haar gekozen aanpak) voor een aantoonbaar gunstige prijs, een soepel verlopend proces en een objectief te beoordelen kwaliteit ontvangt. De bewoners die zich voor het traject inschrijven kunnen kiezen uit een ambitieniveau*), een financieel arrangement en een aanbieder(keten). De Stichting Buurt voor Buurt/Eindhoven verzorgt de kwaliteitscontrole en monitort de behaalde resultaten.

*) De ambitieniveau’s zijn flexibel en bedoeld om een gemiddelde woning of: 2 labelsprongen te laten maken, te brengen naar een B-label, of te brengen naar een Alabel. Het zijn dus geen standaard pakketten.

12

De gewenste werkwijze wordt in hoofdstuk 5 omschreven en wordt in een pilotproject uitgetest. Na de pilot wordt de (eventueel in overleg bijgestelde) werkwijze definitief gemaakt.

3.6 Beoogde projectresultaten Eind 2012: 3 uitgewerkte energiebespaarconcepten of ambities; 3 financiële arrangementen; Maximaal 3 locale aannemerscombinaties/ketens op basis van innovatief offertetraject; Een website en communicatiecampagne; Een afgerond pilot van minimaal 20 en maximaal 60 woningen Voldoende participanten voor de eerste uitvoeringsfase (1.000 woningen); Uitvoeringsprogramma voor 2013 en 2014 gereed; Eind 2013: Minimaal 1000 woningen verbeterd; Verfijnd / aangepast uitvoeringsprogramma; Voldoende participanten voor fase D (1.000 woningen); Eerste monitoringsresultaten; Eind 2014 2.000 woningen verbeterd met energiebesparingsmaatregelen en duurzame energieproductie; Financiële verantwoording; Technisch verslag; Langdurige vertrouwensrelatie met 2.000 woningeigenaren (incl. feedback op woongedrag en energieverbruik).

13

4 Beschrijving gewenste leveranciersstructuur Kern van de aanpak van de stichting “Buurt voor Buurt Eindhoven” is het mobiliseren en structuren van beide zijden van de markt, zowel de vraag- als de aanbodzijde. Aan de aanbodzijde verwacht de stichting dat marktpartijen zich als toeleverende keten inschrijven, in de volgende paragrafen wordt uiteengezet waar deze ketens aan moeten voldoen om als keten te worden beschouwd. Doelstellingen van het werken in ketens zijn de volgende:    

Door het vormen van een integrale toeleveringsketen heeft de bewoner slechts één partij als gesprekspartner De keten kan door optimale procesinrichting efficiënter en dus goedkoper werken Door een goede onderlinge afstemming in de keten wordt de kwaliteit van het eindproduct hoger Duidelijkheid voor de klant

4.1 Toelichting ketenwerking Toeleverende ketens zijn samenwerkingsverbanden tussen bedrijven die werkzaam zijn in de bouw, installatietechniek, projectmanagement, financiering, product leveringen etc etc en die samen een product leveren dat aan de functionele en kwaliteitseisen voldoet die in hoofdstuk 6 van dit document zijn beschreven. De ketens moeten bij inschrijving een Plan van Aanpak conform de indeling uit Bijlage 2 overleggen om als keten beoordeeld te worden. In het Plan van Aanpak worden organisatievorm en aanpak van de projecten beschreven. De keten wordt hierop getoetst tijdens de offertefase. Deze toetsing wordt mede uitgevoerd aan de hand van referentiebezoeken aan de keten bedrijven en projecten die zij uitgevoerd hebben. Deze zaken worden in hoofdstuk 5 en 8 nader toegelicht.

14

5 Beschrijving uitvoeringsproces 5.1 Inleiding We gaan uit van het hieronder omschreven uitvoeringsproces, welke in een pilot zal worden getest en zo nodig wordt bijgesteld. 0.

Selectie uitvoerende ketens door Stichting Buurt voor Buurt. Met maximaal drie ketens sluit de Stichting een raamovereenkomst. De raamovereenkomst bestaat uit dit bestek, de ingediende offerte en eventueel aanvullende bepalingen.

1.

Werving van particuliere woningeigenaren door Stichting Buurt voor Buurt.

2.

Opname van woning namens Stichting Buurt voor Buurt door middel van een opnameformulier. De opname geeft een huidig energielabel en een verbeteradvies dat bestaat uit maatregelen die zorgen voor 2 labelsprongen, een B label of een A label De opname methodiek wordt in de pilotfase samen met de ketens getest en zo nodig bijgesteld. Het opnameformulier wordt door de Stichting en de keten(s) samen vastgesteld. De klant betaalt een entreebijdrage voor het energielabel en de slimme meter.

3.

Het advies gaat naar de door de Stichting geselecteerde keten (zie H 5.3). Er wordt een prijs afgegeven. (We streven er naar dat dit kan zonder dat de keten de woning hoeft te bezoeken. Dit vormt een belangrijk onderdeel van de pilot).

4.

Het advies gaat, na goedkeuring van de keten, in offertevorm naar de klant De keten sluit een uitvoeringsovereenkomst met de klant.

5.

De Stichting bewaakt het offertetraject.

6.

De geselecteerde keten voert de werkzaamheden uit.

7.

De klant laat, indien gewenst, een eindcontrole uitvoeren door de Stichting, waarbij een nieuw label wordt vastgesteld.

8.

De stichting zorgt voor monitoring en verslaglegging.

N.b.: ketens worden geselecteerd voor de gehele looptijd t/m 2014. De pilot heeft tot doel de ontwikkelde werkwijze te testen.

15

5.2 Rol van de stichting De stichting Buurt voor Buurt/Eindhoven zal gedurende de gehele doorlooptijd van het traject optreden als onafhankelijk “loket” voor de particulier, groepen particulieren of vve’s en marktpartijen (ketens) die de verduurzaming gaan realiseren. Daarnaast zal de stichting zorgen voor:  een intensieve marketing campagne om het benodigde aantal deelnemers te werven,  inspectie capaciteit leveren voor de nulmeting en kwaliteitscontrole en  projectmanagement capaciteit, toewijzen van werkzaamheden aan de ketens en een procesondersteunende website om deze zaken in goede banen te leiden.  onderhouden contacten met gemeente en andere relevante partijen als banken etc. Er zijn kwaliteitseisen opgesteld waaraan de toeleveringsketens worden getoetst bij de offerte-uitvraag en tijdens de uitvoering. De afspraken tussen de Stichting en de keten worden in een contract vastgelegd. De realisatie van energieverbeterende maatregelen wordt door de keten in opdracht van de particulier uitgevoerd. Het contract voor de realisatie c.q. prestatie zal steeds worden gesloten tussen een particulier of (zakelijke) partij (bijvoorbeeld vve) en de uitvoerende keten. Bij eventuele conflicten fungeert De Stichting als onafhankelijk adviesplatform, deze mogelijkheid tot interventie zal in de contracten worden verankerd. In deze aanpak vervult de stichting een belangrijke rol naar zowel de woning eigenaar als de marktpartijen die de woningen willen verduurzamen; Voor de woning eigenaar treedt een onafhankelijke partij op die een compleet product voor verduurzaming brengt zonder dat dat de particulier veel tijd of moeite kost. Investeren in de eigen woning levert zo met een minimale inspanning een aantrekkelijk rendement op. Voor de marktpartijen verzorgt de stichting het openbreken van een markt met een potentie van € 20.000.000 alleen al in Eindhoven. Ketendeelnemers zullen zelf geen acquisitie activiteiten hoeven plegen om dit volume naar zich toe te trekken. De deelnemers aan de Stichting Buurt voor Buurt zijn volstrekt onafhankelijk en hebben geen belang bij of in de uitvoering van de werkzaamheden bij de particulier.

5.3 Uitgifte en clustering werkzaamheden Wanneer wordt gekozen voor een samenwerkingsmodel met meerdere ketens dan zal de stichting een actieve rol spelen in het contact leggen tussen particulieren die hun woning willen verduurzamen en de ketens die deze verduurzaming aanbieden. Concreet betekent dit dat de stichting de aanmeldingen verzamelt, samenvoegt naar geografie en type oplossing die moet worden gerealiseerd en steeds groepen bij elkaar horende woningen aan een keten doorgeeft. De keten heeft vervolgens de taak om deze groep zoveel mogelijk gelijktijdig te bedienen met een zoveel mogelijk gelijkvormige oplossing zodat prijsvoordelen kunnen worden gehaald uit inkoopvolume en efficiënte uitvoering. Zoals al eerder beschreven blijft het in deze situatie wel zo dat de particulier een contract voor de uitvoering sluit met de keten zelf, de stichting bemiddelt dus alleen in het geconcentreerd contact leggen. De werkzaamheden worden evenredig verdeeld over de ketens. Dat wil zeggen dat elke keten een gelijksoortige omzet kan verwachten. Hierover zal de Stichting periodiek overleggen met de ketens en op een transparante wijze verantwoording afleggen.

16

5.4 Nulmeting en opleveringscontrole Een van de uitvoerende activiteiten die de stichting in het traject voor haar rekening neemt is het laten uitvoeren van een “nulmeting” vwb de energie prestatie van de woning en een controle achteraf om de kwaliteit van uitvoering te kunnen bevestigen. Deze laatste activiteit is overigens facultatief, de opdrachtgever (eigenaar van de woning) kan van de controle af zien. De nulmeting bestaat uit minimaal:  de vaststelling van het huidige energielabel;  een advies over de te nemen maatregelen;  plaatsing van een slimme meter (indien gewenst). Het advies voor de te nemen maatregelen wordt als input voor het offertetraject van de ketens gebruikt. Het format voor het advies wordt in de pilot uitgetest. Voor deze activiteit zal de stichting eigen personeel of onafhankelijke adviseurs inschakelen. De stichting vraagt voor dit label een bijdrage van de deelnemers. Dit om er voor te zorgen dat er commitment is onder de deelnemers. We richten ons op serieus geïnteresseerden. De toegevoegde waarde van het advies over uit te voeren maatregelen gekoppeld aan de opname van het label zal hoog moeten zijn. De situatie die de stichting nastreeft is er een waarbij de keten die de woningen gaat verduurzamen zelf geen opname meer hoeft te doen om een goede oplossing aan te kunnen bieden. De opname tijdens de nulmeting levert namelijk al direct een advies op over de te nemen maatregelen, na indeling in clusters kan de keten dan direct een standaard aanbieding kunnen doen. De stichting wil, in overleg met de ketens de opname zodanig inrichten, dat de gegevens bruikbaar zijn om een prijsopgave voor de uit te voeren maatregelen af te geven.

5.5 Toetsing van het resultaat Tijdens de looptijd van het project zal de stichting bewoners de dienst aanbieden om als onafhankelijk kwaliteitscontroleur op te treden. In dat geval zullen opleveringscontroles worden uitgevoerd die het behaalde resultaat zowel kwalitatief als kwantitatief beoordelen. In alle gevallen zal de stichting optreden als bewaker van de kwaliteit van het proces wat door de toeleverende ketens wordt uitgevoerd. Wanneer niet wordt voldaan aan de kwaliteits criteria dan kan de stichting besluiten een van de ketens van verdere deelname uit te sluiten. In individuele gevallen treedt de stichting enkel op als onafhankelijk adviseur richting beide partijen.

5.5.1

Kwalitatief

Kwalitatieve beoordelingscriteria vallen uiteen in twee delen; kwaliteit van de te gebruiken materialen en kwaliteit van het uitgevoerd werk. Het gehele proces wat door de keten is gevolgd zal tijdens de controle worden doorgenomen, van het uitbrengen van de offerte aan de klant tot en met de oplevering van de verduurzaamde woning. Kritisch zal worden gekeken naar merk en type van de geselecteerde apparatuur, wanneer wordt afgeweken van hetgeen tijdens de inschrijving is vernoemd zal worden gevraagd naar onderbouwing. Daarnaast zal de kwaliteit van het uitgevoerd werk worden beoordeeld, hierbij zullen de vigerende normen vanuit bouwen installatie perspectief worden

17

gebruikt. Als laatste wordt de woning eigenaar gevraagd zijn of haar mening te geven over de uitvoering en het uitvoeringsproces. Een en ander wordt samengevat in een opleverprotocol met een advies aan de eigenaar aangaande mogelijk vervolgacties.

5.5.2

Kwantitatief

Om een kwantitatieve meting van het resultaat op functioneel niveau mogelijk te maken zal de stichting voorzien in de uitvoering van een nulmeting. Deze bestaat uit de uitgifte van of het opvragen van het huidige energielabel van de woning en het vaststellen van het energiegebruik van de woning in een referentieperiode. Met deze uitgangspunten kunnen vervolgens de volgende kwantitatieve beoordelingen worden uitgevoerd: -

5.5.3

De werkelijk behaalde winst in energie prestatie van de woning (het nieuwe label en bijbehorende EI score) De werkelijke behaalde energie winst, gemeten over dezelfde periode als de nulmeting (voor zover aanwezig) De berekende prijs voor het standaard en eventueel meerwerk ten opzichte van de uitgangspunten

Proces bewaking

Het proces wat door de keten wordt gehanteerd voor de uitvoering van de maatregelen bestaat uit een aantal stappen die met een vast tempo gerealiseerd moeten kunnen worden. Onderstaand overzicht laat zien op welke criteria de ketens door de stichting zullen worden beoordeel en hoe de prestatie gemeten zal worden.

5.6 Rol ketens De rol die toeleverende ketens in het project gaan invullen is in de navolgende paragrafen omschreven. In het algemeen kan niet genoeg worden benadrukt dat de stichting Buurt voor Buurt Eindhoven met haar Energiegezelschap een samenwerking beoogt die vele barrières die in de huidige praktijk worden gezien moet doorbreken. Ketenpartijen zullen dus over de grenzen van hun eigen activiteiten moeten durven kijken en virtueel als één bedrijf opereren om een goede kans te maken deel te nemen aan dit project. De samenwerking tussen de stichting en de ketens zal voor een deel moeten berusten op onderling vertrouwen. De stichting gaat zich maximaal inzetten om 2000 woningen in het project te betrekken maar kan geen enkele garantie geven hoeveel woningen er daadwerkelijk zullen worden behaald. Wel kan worden gegarandeerd dat de stichting de toewijzing naar ketens tijdens het traject zoveel mogelijk evenredig zal uitvoeren.

18

5.6.1

Complete oplossing vanuit 1 contactpunt

Cruciaal in het keten denken is het, als geïntegreerde keten, brengen van een complete oplossing voor de klant. Deze oplossing bestaat op het hoogste abstractie niveau uit een woning die aantoonbaar minimaal twee labels is gestegen of naar label B is gegaan en dus ook aantoonbaar minder energie verbruikt. Op een niveau dieper is dat een woning waarin de door het Energiegezelschap voorgestelde maatregelen voor een marktconforme prijs, een acceptabel kwaliteitsniveau en volgens een professioneel uitvoeringsproces zijn gerealiseerd. De keten bestaat dus wel uit meerdere bedrijven maar levert een eenduidig resultaat, daarbij vanuit klantperspectief opererend als 1 bedrijf. In de uitvoering zullen de ketens op basis van de aanmelding van de klant via de stichting in actie komen om de klant een passende aanbieding te doen voor het pakket wat de klant heeft geselecteerd. Hoe deze aanbieding tot stand komt is geheel aan de ketens. Na opdracht van de klant wordt de uitvoering door de keten integraal.

5.6.2

Clustering tbv inkoop voordelen

Een belangrijk aspect met betrekking tot het behalen van een zo laag mogelijk kostprijs voor de particulier is het behalen van zoveel mogelijk schaalvoordeel op inkoop gebied. De ketens zullen hiervoor zelfstandig processen en voorstellen moeten formuleren die enerzijds zoveel mogelijk gelijkvormige oplossingen brengen terwijl anderzijds zoveel mogelijk flexibiliteit in het aangebodene blijft zitten om de klant de mogelijkheid te bieden een op maat gesneden renovatie te realiseren. De Stichting schrijft hierbij niet voor welke methodiek daarvoor moet worden gekozen.

5.6.3

Opleiding

Bij de start van het uitvoeringstraject zal de stichting een cursus organiseren voor de medewerkers uit de ketens die zullen worden ingezet voor het eerste lijnscontact met de klant. Deze opleiding zal minimaal 1 en maximaal twee dagen in beslag nemen. Partijen die behoren tot een keten die voor de uitvoering wordt geselecteerd verplichten zich daarmee om hun medewerkers voor deze opleiding ter beschikking te stellen.

5.6.4

Communicatie

Bedrijven die onderdeel worden van een keten die voor Het Energie Gezelschap in de gemeente Eindhoven verduurzamingsprojecten gaat uitvoeren onthouden zich gedurende de looptijd van het project (dus tot eind 2014) van separate communicatie- en marketing acties op het gebied van verduurzaming van woningen in de gemeente Eindhoven. Bedrijven maken gebruik van door de Stichting verstrekte communicatiemiddelen. (huisstijl, website, etc.) Het proces zoals beschreven in H 5.1 wordt zoveel mogelijk via een internetapplicatie uitgevoerd. Op een website kunnen zowel de klant als de keten inloggen in hun eigen dossier. De Stichting is hiermee in staat het proces te volgen en te monitorewn en kan zo de klant en de keten optimaal ondersteunen.

19

5.7 Financiering stichting De ketens die voor de stichting buurt voor buurt actief worden leveren een bijdrage aan de stichting. Deze bijdrage zal rond de 5% van de omzet van de ketens liggen, de wijze waarop deze wordt verrekend dient onderdeel te zijn van het voorstel wat de ketens bij inschrijving indienen.

5.8 Beëindiging Indien een ketenpartner zich niet houdt aan de gemeente afspraken, of niet voldoet aan de gewenste kwaliteits- en kwaniteitscriteria behoudt de stichting zich het recht voor om de samenwerking te beëindigen.

6 Funktionele beschrijving technische pakketten De pakketten*) zijn globaal te verdelen in: Comfortpakket nr. 1: Gevelisolatie + vernieuwing verwarmingsinstallatie (2 labelsprongen) Comfortpakket nr. 2: Totale schilisolatie+ vernieuwing verwarmingsinstallatie (B label) Comfortpakket nr. 3: Totale schilisolatie+ vernieuwing verwarmingsinstallatie aangevuld met zonne-cellen/boiler (A label) Het maatregelpakket dat geschikt is voor een individuele woning is sterk afhankelijk van de huidige situatie van de woning. Om dit inzichtelijk te maken is een overzicht gemaakt van de meest aannemelijke situaties van de huidige woningen. Vervolgens zijn de mogelijke maatregelen per situatie genoemd met de daarbij horende prestatie-eisen. Pakket

Onderdeel

1

Algemeen 2. Slimme meter

Mogelijkheden huidige situatie

Mogelijke maatregelen

- De woning dient ten minste twee energielabel stappen te maken. Geen slimme meter, geen slimme thermostaat met display

Vervangen thermostaat door slimme thermostaat met display. Meter wordt door Endinet vervangen door een slimme meter

5.

Prestatie-eisen

Slimme meter, geen slimme thermostaat met display

Vervangen thermostaat door slimme thermostaat met display

Geen slimme meter, slimme thermostaat met display

Meter wordt door Endinet vervangen voor een slimme meter; Slimme thermostaat aansluiten op slimme meter

Slimme meter en thermostaat met display

Geen

HR-combiketel

Geen

- Slimme meter met display aangesloten op P1 poort - Minimale weergave op display: eigen verbruik en teruglevering en geschiedenis verbruik en teruglevering - Garantie display ten minste 2 jaar - Inclusief onderhoud en storing service - Minimale weergave op display: eigen verbruik en teruglevering en geschiedenis verbruik en teruglevering - Garantie display ten minste 2 jaar - Slimme meter met display aangesloten op P1 poort - Levensduur slimme meter ten minste 15 jaar - Inclusief onderhoud en storing service

Pakket

Onderdeel



Prestatie-eisen

VR-combiketel

Vervangen combiketel door HR-ketel, aanbrengen condensafvoer

- Minimaal HR107 - Met HRww gaskeur - Met NZ gaskeur - Minimaal CW gaskeur 4 - Voldoende vermogen conform - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

CV-ketel en boiler of geiser voor warmtapwater

Plaatsen/aansluiten HR-combiketel. Aanleggen waterleidingen vanuit combiketel.

- Minimaal HR107 - Met HRww gaskeur - Met NZ gaskeur - Minimaal CW gaskeur 4 - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Lokale ruimteverwarming en boiler of geiser voor warmtapwater

Plaatsen/aansluiten HR-combiketel. Aanleggen waterleidingen vanuit combiketel. Aanleggen afgiftesysteem.

- Minimaal HR107 - Met HRww gaskeur - Met NZ gaskeur - Minimaal CW gaskeur 4 - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Alle beglazing HR++ en voldoende ventilatiecapaciteit

Geen

Alle beglazing HR++ en onvoldoende ventilatiecapaciteit

Aanbrengen maatregelen ten behoeve van ventilatiecapaciteit.

- Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit

Kozijnen geschikt voor HR++

Vervangen beglazing door HR++

- Goede naad- en kierdichting - Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit

Verwarmingsinstalla tie (ruimte en tapwater)

6. Beglazing

Pakket

Onderdeel

7. Gevelisolatie



Prestatie-eisen

Houten kozijnen geschikt voor HR++ met aanpassingen

Uitvrezen kozijnen, vervangen kozijnen ongeschikte draaidelen, vervangen beglazing door HR++, plaatsen nieuwe glaslatten.

- Nieuwe delen volgens eisen politiekeurmerk - Goede naad- en kierdichting - Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit

Houten kozijnen niet geschikt voor HR++

Vervangen kozijnen en beglazing door HR++ of driedubbele beglazing


Kunststof kozijnen geschikt voor HR++ met aanpassingen

Vervangen beglazing door HR++, plaatsen nieuwe passende glaslatten.

- Goede naad- en kierdichting - Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit

Kunststof kozijnen niet geschikt voor HR++



Metalen kozijnen



Geen spouw in gevel/spouw niet geschikt voor na-isolatie Spouwmuur geschikt voor naisolatie

Geen* Spouwisolatie

- Isolatiebedrijf is aangesloten bij branchevereniging Venin en/of heeft een KOMO proces certificaat voor isoleren van spouwmuren - Garantie op goed functioneren, min. 10 jaar

*Opmerking: voor de woningen waarbij spouwisolatie niet mogelijk is, is het halen van twee labelstappen met pakket 1 waarschijnlijk niet mogelijk. Isolatie aan de binnenzijde van het dak is een goed laagdrempelig alternatief. Isoleren aan de buitenzijde van de gevel, is ingrijpender.

Pakket

Onderdeel

2

Algemeen Punt 2,5,6,7 gelijk aan pakket 1 + Dakisolatie

+Vloerisolatie



Prestatie-eisen

- De woning dient ten minste energielabel B te behalen. De keuze uit de maatregelen is vrij.

Hellend dak, binnenzijde dak bereikbaar. Zolder is aanwezig en geen gebruiksruimte

Isolatie aan binnenzijde dak.

- Isolatieplaten sluiten naadloos op elkaar aan - Naaddichting dakrand/gevel - Dampremmende werking binnenzijde isolatielaag

Hellend dak, binnenzijde dak bereikbaar. Verblijfsruimte onder het dak.

Isolatie aan binnenzijde dak.

- Isolatieplaten sluiten naadloos op elkaar aan - Naaddichting dakrand/gevel - Dampremmende werking binnenzijde isolatielaag - Inclusief nette afwerking

Hellend dak, binnenzijde dak niet bereikbaar Plat dak

Geen Isolatie buitenzijde, vervangen dakbedekking

- Isolatieplaten sluiten naadloos op elkaar aan - Op de dakbedekking zit een garantie van ten minste 10 jaar op waterdichtheid

Betonvloer op zand (stampbeton)

Bestaande vloer vervangen door geïsoleerde vloer.

- Isolatieplaten sluiten naadloos op elkaar aan - Hulp bij verplaatsen en eventueel opbergen meubels

Vloer kruipruimte (30-35 cm)

Bodemisolatie aanbrengen, kruipluik vervangen door geïsoleerd en luchtdicht kruipluik Isolatie onderzijde vloer met polyurethaanschuim, vloer en openingen in vloer worden luchtdicht afgewerkt , kruipluik vervangen door geïsoleerd en luchtdicht kruipluik

- Goed verdeeld over de bodem

Vloer kruipruimte (>35 cm)

- Isolatiebedrijf is aangesloten bij branchevereniging Venin en/of heeft Komo proces certificaat voor het sprayen van de onderkant van begane grondvloeren met polyurethaanschuim.

Pakket

Onderdeel



Prestatie-eisen - Voldoende ventilatie kruipruimte na oplevering (bijv. d.m.v. kokers aan voor-/ en achtergevel)

+Ventilatie

3

Algemeen Punt 2,5,6,7 en plusopties gelijk aan pakket 2


Isolatie onderkant vloer met folie, kruipluik vervangen door geïsoleerd en luchtdicht kruipluik

- Folie wordt aan alle zijden luchtdicht tegen onderkant vloer bevestigd. - Resultaat is een naaddichte vloer


Isolatie onderzijde vloer met overige isolatie (geen schuimisolatie), kruipluik vervangen door geïsoleerd en luchtdicht kruipluik Geen

- Vloer wordt naaddicht afgewerkt - Isolatie is vochtbestendig - Isolatieplaten sluiten naadloos op elkaar aan

Mechanische ventilatie met wisselstroomventilator

Vervangen wisselstroom ventilator door gelijkstroomventilator en aanbrengen vraaggestuurde ventilatie (vraaggestuurd volgens ISSO publicatie 82.1)

- Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit - Het ventilatiesysteem veroorzaakt op de hoogste stand een volgens NEN 5077 bepaald installatiegeluidniveau van ten hoogste 30 dB. - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Mechanische ventilatie met gelijkstroomventilator

Aanbrengen vraaggestuurde ventilatie (vraaggestuurd volgens ISSO publicatie 82.1)

- Voldoende ventilatiecapaciteit, volgens actueel bouwbesluit - Het ventilatiesysteem veroorzaakt op de hoogste stand een volgens NEN 5077 bepaald installatiegeluidniveau van ten hoogste 30 dB. - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Natuurlijke ventilatie

- De woning dient ten minste energielabel A te behalen. De keuze uit de maatregelen is vrij.

Pakket

Onderdeel



Prestatie-eisen

+PV-panelen

Plat dak, geen extra groep in meterkast.

PV panelen bevestigen op plat dak, aansluiten op omvormer, aanleggen extra groep in meterkast, aansluiten PV-systeem op slimme meter

- Ten minste 10 jaar systeemgarantie met storingservice - Ten minste 20 jaar vermogensgarantie - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni

Plat dak, extra groep in meterkast.

PV panelen bevestigen op plat dak, aansluiten op omvormer, aansluiten PV-systeem op slimme meter


Hellend dak oriëntatie tussen ZW en ZO, geen extra groep in meterkast

PV panelen bevestigen op hellend dak, aansluiten op omvormer, aanleggen extra groep in meterkast, aansluiten PV-systeem op slimme meter


Hellend dak oriëntatie tussen ZW en ZO, extra groep in meterkast

PV panelen bevestigen op plat dak, aansluiten op omvormer, aansluiten PV-systeem op slimme meter


Hellend dak oriëntatie niet tussen ZW en ZO Plat dak, ruimte voor opslagvat, HR combiketel geschikt voor naverwarmen

Geen Installeren zonneboilersysteem

- Ten minste 10 jaar garantie op de zonnecollectoren - Ten minste 5 jaar garantie op het opslagvat - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Plat dak, ruimte voor opslagvat, geen HR combiketel geschikt voor naverwarmen aanwezig

Installeren zonneboilersysteem, inclusief plaatsen HR-combiketel geschikt voor naverwarmen

- Ten minste 10 jaar garantie op de zonnecollectoren - Ten minste 5 jaar garantie op het opslagvat - Minimaal HR107 - Met HRww gaskeur

+Zonneboiler

Pakket

Onderdeel



Prestatie-eisen - Met NZ gaskeur - Minimaal CW gaskeur 4 - Voldoende vermogen conform - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Plat dak, geen ruimte voor opslagvat

Geen

Hellend dak oriëntatie tussen ZW en ZO, ruimte voor opslagvat, HR combiketel geschikt voor naverwarmen

Installeren zonneboilersysteem

- Ten minste 10 jaar garantie op de zonnecollectoren - Ten minste 5 jaar garantie op het opslagvat - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Hellend dak oriëntatie tussen ZW en ZO, ruimte voor opslagvat, geen HR combiketel geschikt voor naverwarmen aanwezig

Installeren zonneboilersysteem, inclusief plaatsen HR-combiketel geschikt voor naverwarmen

- Ten minste 10 jaar garantie op de zonnecollectoren - Ten minste 5 jaar garantie op het opslagvat - Minimaal HR107 - Met HRww gaskeur - Met NZ gaskeur - Minimaal CW gaskeur 4 - Voldoende vermogen conform - Installateur heeft Komo-Instal keurmerk en/of is Sterkin erkend en/of is SEI erkend en/of is lid van Uneto-Vni - Inclusief onderhoud en storing service

Hellend dak oriëntatie tussen ZW en ZO, geen ruimte voor opslagvat Hellend dak oriëntatie niet tussen ZW en ZO

Geen Geen

Voor alle technische oplossingen geldt dat de stichting de ketens zoveel mogelijk uitdaagt om oplossingen neer te zetten die een nog beter resultaat opleveren dan de oplossingen die hier zijn geschetst. In dat licht moeten deze technische pakketten meer als minimale leidraad worden gezien en niet als strak kader waarbinnen een oplossing moet worden gepresenteerd.

7 Beschrijving offerteuitvraag 7.1 Planning De offerteuitvraag kent de volgende planning. De cursief weergegeven data zijn definitief en derhalve fatale data behoudens een andersluidend schriftelijk bericht van de aanbestedende organisatie. De andere data zijn indicatief en niet bindend. Wat Informatie bijeenkomst Offerteverzoek middels Bestek Mogelijkheid tot vragen stellen (uitsluitend per email) Beantwoorden (geanonimiseerde) vragen per e mail naar alle betrokkenen Indienen ketenvoorstellen 1 digitale en 1 rechtsgeldig ondertekende versie Selectie top 6 Selectie gesprekken Gunning Pilotfase (min 1-max 3 ketens) Pilot Definitieve Projectfase (min 1-max 3 ketens)

Wanneer Week 25 Week 27, 9 juli 2012 Week 33 wo 15-08, 12.00 uur) Week 34 Week 36 wo 05-09, 12.00 uur) Week 37 Week 38 Week 39 Week 40-44 Week 45

Stellen van vragen U kunt vragen stellen over deze uitvraag en de procedure. Dit kan uitsluitend per mail via [email protected] U dient hiervoor gebruik te maken van het Format dat u aantreft in het Word-bestand “Bijlagen offerteverzoek bvb” Alle indieners ontvangen een geanonimiseerde Nota van Inlichtingen.

7.2 Beoordeling Ketens die in aanmerking willen komen voor deelname aan Buurt voor Buurt Eindhoven dienen een voorstel in waarin hun invulling van de wensen van de stichting wordt uiteengezet. Het voorstel bevat op zijn minst de volgende zaken: -

Vertaling van pakket eisen in concrete oplossing incl prijs en doorlooptijd uitvoering Beschrijving van de wijze waarop de keten is georganiseerd Beschrijving van het uitvoeringsproces Beschrijving van de wijze waarop de keten zich als 1 entiteit zal presenteren Kwaliteitsbewaking Uniformiteit van oplossingen versus flexibiliteit richting de klant Proces KPI’s Overzicht beschikbare capaciteit Voorstel ter financiering van de stichting

Deze opsomming is geenszins compleet, de ketens worden uitgedaagd om een maximum aan creativiteit te ontplooien om de stichting te helpen een nog beter product neer te zetten dan ze zelf heeft bedacht. Kern van de aanpak is transparantie, samenwerking, samen leren en ontwikkelen. In Bijlage twee van dit document is een hoofdstukindeling opgenomen waaraan het plan van aanpak van een keten minimaal dient te voldoen. Deze indeling is voor wat betreft de genoemde hoofdstukken verplicht, toevoegingen aan de hoofdstukken en het toevoegen van nieuwe hoofdstukken is toegestaan. De beoordeling van de ingediende voorstellen zal gebeuren op basis van de in het volgende hoofdstuk opgesomde selectiecriteria en prestatie eisen. Hierbij wordt niet met een vast puntensysteem gewerkt maar wordt de algehele indruk omtrent het voorstel en de mate waarin naar oordeel van het bestuur van de stichting is voldaan aan de essentie van het samenwerken in ketens en het integraal verbeteren van woningen als leidraad gebruikt om maximaal 6 partijen te selecteren die hun plan vervolgens presenteren aan het bestuur van de stichting. Tijdens deze selectiedag worden vervolgens maximaal drie ketens geselecteerd waarmee het traject Buurt voor Buurt Eindhoven wordt voortgezet. Deelnemen aan dit selectietraject houdt expliciet in dat men akkoord gaat met deze wijze van selecteren en dat men de uitkomst ervan ook zonder meer accepteert.

7.3 Terugkoppeling Ketens die worden geselecteerd voor de eindselectie worden persoonlijk hiervan op de hoogte gesteld. Ketens die niet worden geselecteerd ontvangen hiervan een schriftelijke bevestiging.

8 Selectiecriteria Een keten dient, om in aanmerking te komen voor selectie in ieder geval te voldoen aan de volgende criteria, onderverdeeld in eisen en wensen. Daarbij dient nogmaals te worden opgemerkt dat het de ketens vrij staat om hierop zaken toe te voegen die naar hun mening het resultaat, het proces of de samenwerking zouden verbeteren. Ook zullen zachte criteria zoals de uitstraling van de ketens en de “klik” tussen de stichting en de keten meewegen in de selectie van de keten.. Niet voldoen aan een van de eisen heeft automatisch onmiddellijke uitsluiting tot gevolg. Bij de wensen houdt het niet voldoen niet automatisch een uitsluiting in

8.1 Eisen 8.1.1

Plan van aanpak

Elke keten moet een plan van aanpak indienen conform de hoofdstukindeling in bijlage 2. Deze indeling is verplicht als minimale invulling, toevoegingen in de vorm van extra hoofdstukken zijn toegestaan.

8.1.2

Aantoonbaarheid ervaring

Partijen in de keten hebben aantoonbaar ervaring met het renoveren van woningen voor particulieren, groepen particulieren, VVE’s of woningbouwverenigingen en coöperaties. Voorstellen zullen dan ook bijlagen moeten bevatten met referenties die ervaring aantonen met: 1. Renovatie projecten in (particuliere) woningbouw met een jaarlijks volume van tenminste € 2.000.000. Dit volume mag de optelsom zijn van alle ketenpartners tezamen. Tevens mag een aantallen onderbouwing worden gegeven van minstens 200 woningen in 12 maanden tijd. 2. De technische en financiële oplossingen die door de keten worden voorgesteld, in minstens het aantal woningen per jaar als onder punt 1 genoemd. Als de minimum eis niet worden gehaald valt de inschrijving automatisch af.

8.1.3

Eigen verklaringen

De ketenpartners dienen de formulieren uit de bijlage I bij dit document in te vullen en toe te voegen aan hun offerte.

8.1.4

Veiligheid

Partijen die uitvoerende werkzaamheden op zich geen nemen voldoen minimaal van VCA* en hebben bij voorkeur VCA**.

8.1.5

Compleetheid/kwaliteit keten

De keten zal alle activiteiten die door de stichting worden gevraagd zelfstandig moeten kunnen uitvoeren. Er kan dus geen sprake zijn van verdere onderaanneming, tenzij daarmee in voorkomende gevallen de al in de keten aanwezige capaciteit wordt uitgebreid. De keten zal bestaan uit partijen met de voor de uitoefening van hun activiteiten benodigde certificaten en erkenningen, deze dienen als bijlage te worden overlegd.

8.2 Wensen 8.2.1

Opbouw keten (vestigingslocatie)

Partijen in de keten zijn bij voorkeur gevestigd in de regio Eindhoven (binnen een straal van 50km v.a. centrum Eindhoven). Als er partijen van buiten de regio in een keten deelnemen dan vormen zij in ieder geval de minderheid in die keten. Tevens heeft de stichting er een sterke voorkeur voor dat partijen die de directe uitvoering aan de woningen voor hun rekening nemen in ieder geval wel uit de regio komen. De ideale keten staat dicht bij de particulier en Het Energie Gezelschap, staat goed bekend in de regio en wekt daardoor al snel het vertrouwen van de particuliere woning eigenaar.

8.2.2

Prijsniveau

Geef aan welk prijsniveau er zal worden gehanteerd richting de particulier voor de aangeboden pakketten. Geef tevens aan hoe er wordt omgegaan met meer-minderwerk zeker in het geval van extra wensen van de klant. Een goede verhouding tussen prijs, kwaliteit en lange termijn rendement voor de klant is hierbij het door de stichting gezochte resultaat. Onderbouw eventuele bijzondere rendementen goed en laat zien hoe deze ook met de klant worden gecommuniceerd. Geef ook duidelijk aan waar schaalvoordelen te halen zijn en hoe groot deze zijn. De stichting verwacht dat, door geclusterde aanpak en schaalvoordelen, de prijzen in dit traject aantoonbaar 15-20%% onder het marktgemiddelde voor enkelvoudige renovaties ligt. Voor de prijsvorming worden drie referentiewoningen gehanteerd die in bijlage 3 van dit document zijn beschreven. De prijs die in het plan van aanpak wordt genoemd dient tijdens de selectie alleen als “benchmark” voor de schaalvoordelen die een keten denkt te kunnen halen. De prijzen die voor referentiewoningen worden genoemd zullen niet aan consumenten worden gecommuniceerd als vast prijzen. Wel zullen ze door de stichting tijdens de uitvoering worden gebruikt als referentie voor de prijzen die tijdens het uitvoeringstraject door de ketens richting de consumenten worden gehanteerd. Een transparante en realistische prijsopbouw is dan ook in ieders belang.

8.2.3

Bijdrage in financiering stichting

De Stichting zal in de jaren 2013 en 2014 activiteiten blijven ontplooien op het gebied van werving van klanten, markbewerking, communicatie, interventie en kwaliteitscontrole. Deze activiteiten zullen gefinancierd worden door bijdragen uit de ketens. De op dit moment begrootte bijdrage die nodig is om de activiteiten van de stichting in de jaren 2013 en 2014 te financieren bedraagt 5% van de omzet van de

ketens, in totaal dus € 500.000 per jaar. Het spreekt voor zich dat een hoger budget meer inspanning mogelijk maakt en dus ook het eindresultaat sneller haalbaar maakt. Voorstellen die leiden tot een hoger budget voor de stichting of die op een andere wijze meer stichtingsactiviteiten mogelijk maken zullen een hogere score behalen. Omdat de stichting begin 2013 wel uitgaven heeft, maar nog geen inkomsten (als deze komen uit de gerealiseerde omzet van de ketens) ontstaat een liquiditeitsgat. Voorstellen die dit liquiditeitsgat kunnen opvangen zullen eveneens hoger scoren.

Bijlagen Bijlage 1 A. tm G.: Bijlage 2: Bijlage 3:

Op te leveren stukken en format voor stellen van vragen (word bestand) Hoofdstukindeling Plan van Aanpak Referentiewoningen

Bijlage 2; Hoofdstukindeling plan van aanpak Het plan van aanpak voor de deelname aan Het Energie Gezelschap moet de volgende indeling hebben: Hoofdstuk 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

1; Beschrijving keten Voorstellen ketenpartijen Gekozen organisatievorm Rolverdeling in de keten Aantoonbaarheid ervaringseis Capaciteitsoverzicht per partij

Hoofdstuk 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

2; Proces beschrijving Beschrijving loket funktie (1 aanspreekpunt) Beschrijving van het offerteproces bij standaard maatregelen Beschrijving van het offerteproces bij afwijkingen Beschrijving uitvoeringsproces, incl KPI’s Beschrijving kwaliteitsbewaking in de keten Klachtenprocedure

Hoofdstuk 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

3; Technische invulling Invulling pakket 1 Invulling pakket 2 Invulling pakket 3 Prijsopbouw referentiewoningen per pakket (in tabelvorm) Eigen aanvullingen op de pakketten (indien relevant)

Hoofdstuk 4; 4.1 Bijdrage aan financiering van de stichting 4.2 Overige eigen inbreng

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 De volgende referentiewoningen met de kenmerken zoals vastgelegd in deze bijlage kunnen worden gebruikt om aan te geven welke maatregelen voor welk prijsniveau kunnen worden gerealiseerd.

Vrijstaande woning, bouwjaar < 1964. huidige situatie

Voorgestelde maatregelen

ALGEMEEN type woning type dak aantal bewoners (-) gebruiksoppervlak (m2) serre

BOUWKUNDIG

begrenzing

ZTA

-

-

vrijstaande woning

vrijstaande woning

hellend

hellend

3,0

3,0

130,0

130,0

-

-

oppervlak

Rc

U-waarde

oppervlak

Rc

U-waarde

m2

W/m2K

W/m2K

m2

W/m2K

W/m2K

kruipruimte/grond

93,0

0,32

1,72

plat dak

buiten

-

-

-

hellend dak

buiten

128,1

0,39

1,54

gesloten

buiten

136,7

0,36

1,61

enkelglas

buiten

0,8

8,0

5,20

dubbelglas

buiten

0,7

20,3

2,90

HR++glas

buiten

0,6

-

-

begane grondvloer

gevel

zijgevel gesloten

buiten

enkelglas

buiten

0,8

-

-

-

dubbelglas

buiten

0,7

-

-

HR++glas

buiten

0,6

-

-

nr

naam

NB oriëntatie glas is oost/west

VENTILATIE

nr

naam

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 ventilatiesysteem

1

natuurlijke ventilatie

type warmteterugwinning

1

geen

eigen waarde rendement warmteterugwinning

-

gelijkstroomventilatoren

nee

kierdichting

nee

PV CELLEN

nr

PV cellen aanwezig

naam

nr

naam

nr

naam

nr

naam

nee

PV type

-

PV oppervlak (m2)

-

hellingshoek PV (°)

-

-

orientatie PV (°)

-

-

nr

naam

RUIMTEVERWARMING type ruimteverwarming

1

individueel

individueel:

toestel ruimteverwarming

7

HR107 ketel

collectief:

preferent toestel ruimteverwarming

-

-

vermogen preferent toestel (kW) niet preferent toestel

-

vermogen niet preferent toestel (kW)

binnen thermische schil

plaats perwarmingstoestel temperatuurniveau

-

3

afgiftesysteem

> 55 graden Celsius radiatoren

pompregeling

-

waakvlam

nee

leidingen in onverwarmde ruimten

ja

leidingisolatie van leidingen in o.r.

nee

individuele bemetering

ja

optimale afregeling

WARMTAPWATER

nee

nr

naam

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 toestel warmtapwater

5

combitap HR

HRww aanwezig

nee

keukenboiler aanwezig

nee

douche aanwezig

ja

bad aanwezig

ja

vaatwasser aanwezig

nee

spaardouchekop aanwezig

nee

beperkte leidinglengte

nee

douchewater warmteterugwinning aanwezig

nee

circulatieleiding aanwezig

nee

isolatie van circulatieleiding zonneboilertype

-

geen

zonnekeurlabel

-

oppervlak collectieve collector (m2)

-

hellingshoek collector (°)

-

-

orientatie collector (°)

-

-

ENERGIEPRESTATIE EI (-) energielabel totaal primair energiegebruik EI (MJ)

2,96 G 201.179

m3 gas1)

4.731

kWh hulpenergie, verlichting, PV1)

1.103

CO2 emissie (kg/jaar)

9.045

INVESTERINGSKOSTEN2) projectmatige investeringskosten t.o.v. huidig pakket investeringskosten t.o.v. huidig pakket voor enkele woning

ENERGIELASTEN)

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 vaste kosten gas (€ / jaar) gasverbruik (€ / jaar)

152 (€ 0,4411 per m3)

vaste kosten elektriciteit (€ / jaar) elektriciteitsverbruik (€ / jaar) energielasten (€ / jaar) besparing energielasten t.o.v. huidig pakket (€ / jaar)

2.087 197

(€ 0,1866 per kWh)

206 2.641

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 Tussenwoning in rij, bouwjaar tussen 1975 en 1991. huidige situatie


ALGEMEEN type woning type dak aantal bewoners (-) gebruiksoppervlak (m2) serre

BOUWKUNDIG begane grondvloer

tussenwoning

tussenwoning

hellend

hellend

3,0

3,0

106,0

106,0

-

-

begrenzing

ZTA

oppervlak

Rc

U-waarde

oppervlak

Rc

U-waarde

-

-

m2

W/m2K

W/m2K

m2

W/m2K

W/m2K

kruipruimte/grond

51,0

0,52

1,28

plat dak

buiten

-

-

-

hellend dak

buiten

68,6

1,30

0,64

gesloten

buiten

40,6

1,30

0,64

enkelglas

buiten

0,8

3,1

5,20

dubbelglas

buiten

0,7

16,2

2,90

HR++glas

buiten

0,6

-

-

gevel

zijgevel gesloten

buiten

-

-

-

enkelglas

buiten

0,8

-

-

dubbelglas

buiten

0,7

-

-

HR++glas

buiten

0,6

-

-

VENTILATIE

nr

naam

ventilatiesysteem

1



1

geen



-

nr

naam

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 gelijkstroomventilatoren

nee

kierdichting

nee

PV CELLEN

nr

PV cellen aanwezig

naam

naam

nr

naam

nr

naam

nee

PV type

-

PV oppervlak (m2)

-


-

-

orientatie PV (°)

-

-


nr

naam

1

individueel

individueel:


7

HR107 ketel

collectief:


-

-


-


temperatuurniveau

-

plaats perwarmingstoestel

binnen thermische schil 3

afgiftesysteem


pompregeling

-

waakvlam

nee


ja


nee


ja

optimale afregeling

WARMTAPWATER toestel warmtapwater

nr

nee

nr

naam

5

combitap HR

HRww aanwezig

nee


nee

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 douche aanwezig

ja

bad aanwezig

nee

vaatwasser aanwezig

nee


nee


nee


nee


nee

isolatie van circulatieleiding

-

zonneboilertype

-

zonnekeurlabel

geen -


-


-

-


-

-

ENERGIEPRESTATIE EI (-)

1,64

energielabel

D

totaal primair energiegebruik EI (MJ)

71.259

m3 gas1)

1.542

kWh hulpenergie, verlichting, PV1)

924

CO2 emissie (kg/jaar)

3.268


ENERGIELASTEN3) vaste kosten gas (€ / jaar) gasverbruik (€ / jaar)

152 (€ 0,4411 per m3)

vaste kosten elektriciteit (€ / jaar) elektriciteitsverbruik (€ / jaar)

680 197

(€ 0,1866 per kWh)

172

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 energielasten (€ / jaar)

1.201

besparing energielasten t.o.v. huidig pakket (€ / jaar)

Gallerijwoning, bouwjaar tussen 1965 en 1974, tussenwoning onder plat dak huidige situatie


ALGEMEEN type woning

galerijwoning (hoogbouw)

type dak aantal bewoners (-)

2,8

gebruiksoppervlak (m2)

82,0

serre

BOUWKUNDIG

-

begrenzing

ZTA

oppervlak

Rc

U-waarde

oppervlak

Rc

-

-

m2

W/m2K

m2

W/m2K

W/m2K

kruipruimte/grond

-

-

-

plat dak

buiten

89,2

0,86

0,89

hellend dak

buiten

-

-

-

21,2

0,43

1,45

begane grondvloer

galerijwoning (hoogb

plat

gevel gesloten

buiten

enkelglas

buiten

0,8

6,9

5,20

dubbelglas

buiten

0,7

14,4

2,90

HR++glas

buiten

0,6

-

-

zijgevel gesloten

buiten

-

-

-

enkelglas

buiten

0,8

-

-

dubbelglas

buiten

0,7

-

-

HR++glas

buiten

0,6

-

-

nr

naam


VENTILATIE

nr

U-wa

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 ventilatiesysteem

1



1

geen


-

gelijkstroomventilatoren

nee

kierdichting

nee

PV CELLEN

nr

PV cellen aanwezig

naam

nr

nee

PV type

-

PV oppervlak (m2)

-


-

-

orientatie PV (°)

-

-

nr

naam


2

collectief

individueel:


-

-

collectief:


2

collectieve VR ketel


0 1


geen 0

plaats perwarmingstoestel temperatuurniveau

binnen thermische schil 3

afgiftesysteem


pompregeling

nee

waakvlam

nee


nee


nvt


ja

optimale afregeling

WARMTAPWATER

nr

nee

nr

naam

nr

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 toestel warmtapwater

2

collectief

HRww aanwezig

nee


nee

douche aanwezig

ja

bad aanwezig

nee

vaatwasser aanwezig

nee


nee


ja


nee


nee

isolatie van circulatieleiding zonneboilertype

-

zonnekeurlabel

geen -


-


-

-


-

-

ENERGIEPRESTATIE EI (-) energielabel totaal primair energiegebruik EI (MJ) m3 gas1) kWh hulpenergie, verlichting, PV1) CO2 emissie (kg/jaar)

2,37 E 86.153 2.021 536 3.901


ENERGIELASTEN3) vaste kosten gas (€ / jaar)

152

Bijlage 3; Referentiewoningen Offerteuitvraag, Het Energie Gezelschap 9 juli 2012 gasverbruik (€ / jaar)

(€ 0,4411 per m3)

vaste kosten elektriciteit (€ / jaar) elektriciteitsverbruik (€ / jaar) energielasten (€ / jaar) besparing energielasten t.o.v. huidig pakket (€ / jaar)

891 197

(€ 0,1866 per kWh)

100 1.340

Uitvoerende werkzaamheden Het Energie Gezelschap

Recommend Documents