UITMARKT 2014 Evaluatie ten behoeve van het Evenementenfonds
Stichting Uitmarkt Mei 2014
Inhoudsopgave
Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk
A B C D E F
-
Beschrijving van het evenement Activiteiten van de Uitmarkt Kerncijfers Profiel bezoekers Uitmarkt Uitstraling Uitmarkt Verplichte voorzieningen
2
pagina 3 pagina 4 pagina 7 pagina 8 pagina 9 pagina 10
Hoofdstuk A
Beschrijving van het evenement
1. De Uitmarkt De Uitmarkt markeert al 37 jaar de start van het culturele seizoen. Van een aanvankelijk Amsterdams evenement, waarbij vooral informatieoverdracht centraal stond, is de Uitmarkt uitgegroeid tot een cultureel festival met een landelijke uitstraling, dat – mede door de uitgebreide aandacht op televisie – een niet weg te denken rol vervult bij de promotie van podium- en museumbezoek in Nederland. De Uitmarkt is de nationale opening van het culturele seizoen. De Uitmarkt draagt in belangrijke mate bij aan het imago van Amsterdam als de culturele hoofdstad van Nederland en als broed- en bloeiplaats voor het culturele leven in Nederland. 2. Missie en doel Het doel van de Uitmarkt is om diverse publieksgroepen in Amsterdam te stimuleren tot (meer) cultuurbezoek. De Uitmarkt wil de drempel voor cultuurbezoek verlagen en het publiek verleiden tot bezoek aan voorstellingen van artiesten die men al kent of wil leren kennen en tot bezoek aan voorstellingen in genres die men niet eerder heeft bezocht. Ook stimuleert de Uitmarkt het bezoek aan de Amsterdamse musea, middels een speciale museumpresentatie op de Uitmarkt. De Uitmarkt doet dit door bezoekers te verrassen, te verbazen en te prikkelen. Het publiek maakt kennis met het kwalitatieve aanbod in al zijn culturele diversiteit. 3. Formule De formule is het geven van korte (gratis) live-voorproefjes uit alle kunstdisciplines, het geven van informatie op een zo breed mogelijk cultureel terrein en het verkopen van kaartjes voor voorstellingen in het nieuwe seizoen; dit alles in een feestelijke, aantrekkelijke, laagdrempelige setting. De wijze van presenteren op de Uitmarkt loopt uiteen van presentatie per discipline (musea en literatuur) tot een mix van disciplines per podium. Dit is aantrekkelijk voor een doelgericht publiek die een verdieping wil van de discipline waarin ze al geïnteresseerd zijn. Tegelijkertijd wordt dit publiek zo verleid tot kennismaking met artiesten, kunstenaars en kunstvormen die men misschien niet op het oog had. Deze cross-over-formule is essentieel voor de Uitmarkt. Uitgangspunt is dat mogelijke interesse – of het bijbrengen van interesse het best wordt bewerkstelligd door presentatie in een al bekende of gewaardeerde setting. Voor de culturele sector is de Uitmarkt een middel om zichzelf te promoten. Voor de artiesten, schrijvers en kunstenaars is het een manier om zichzelf en hun uitingen onder de aandacht van de bezoekers van de Uitmarkt te brengen. De gemeente Amsterdam profiteert mede van de publicitaire en promotionele waarde van de Uitmarkt en van de inkomsten die het Uitmarkt-bezoek genereert; hierdoor levert de Uitmarkt een belangrijke bijdrage aan de kwantitatieve doelen van de Citymarketing. 4. Belangeloze inzet vrijwilligers, artiesten, kunstenaars, theaters en musea De Uitmarkt is een festival dat mede dankzij de inzet van ongeveer 150 vrijwilligers jaarlijks georganiseerd kan worden. Een weekend lang zetten professionals afkomstig uit vele geledingen zich onder meer in als opbouwmedewerker, technicus, podiumcoördinator, publieksbegeleider, troubleshooter om dit unieke festival gratis aan te kunnen bieden aan Amsterdam, de Amsterdammers en de nationale en internationale bezoekers aan Amsterdam. De deelnemende theaters en musea stellen hun gebouw om niet ter beschikking. Alle artiesten, schrijvers en kunstenaars (dit zijn er meer dan 2000) verlenen onbezoldigde medewerking aan het festival. Als dit vertaald wordt naar de werkelijke kosten aan gages en honoraria zou het festival onbetaalbaar zijn.
3
Hoofdstuk B
Activiteiten van de Uitmarkt
1. Onderdelen van de Uitmarkt De Uitmarkt kent een aantal onderdelen met specifieke kenmerken:
ABN AMRO Uitmarkt Business Dag
B2B conferentie, waarin culturele instellingen kunnen netwerken, zich kunnen laten informeren over diverse beleidszaken en workshops en plenaire sessies kunnen bijwonen.
Opening met VIP-deck
Afsluiting van ABN AMRO Uitmarkt Business Dag en feestelijke opening van de Uitmarkt middels een zeer druk bezochte netwerkbijeenkomst, aangeboden door sponsoren en Amsterdam Marketing.
Optredens op podia
Voorproefjes en onderdelen van voorstellingen in alle disciplines en genres die het komende seizoen op de podia geprogrammeerd zijn
De informatiemarkt
Stands met informatie van culturele instellingen uit heel Nederland zoals: theaters, gezelschappen, musea, impresariaten
Uitmarkt Junior
Programma gericht op kinderen en hun ouders met ondermeer familieen jeugdtheater, speciale workshops
Boekenmarkt
Literair programma i.s.m. de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) met diverse auteurs. Boekenmarkt waar uitgeverijen schrijvers en hun werken presenteren
Museumpresentatie
In samenwerking met de BankGiro Loterij presenteren de musea zich gezamenlijk op de Uitmarkt. Doel is om collecties / gebouwen op een nieuwe manier te presenteren. Ca. 50 Amsterdamse en Nederlandse musea presenteren zich in de BankGiro Loterij Museumgalerij.
Clubpresentatie
De Amsterdamse clubs brengen gezamenlijk het nachtleven onder de aandacht middels een silent disco.
Vrije Uitloop
Onder de titel ‘Vrije Uitloop’ nemen jonge theatermakers een deel van het Uitmarktterrein op het Museumplein over waar op eigen merites voorstellingen, performances, beeldende kunst en anders gepresenteerd wordt.
PBCF
Het Prins Bernhard Cultuurfonds is met een eigen theater ook weer onderdeel van de Museumgalerij. Wij hebben een programma samengesteld van allerlei prijswinnaars en beneficienten van het fonds.
2. Nieuwe activiteiten in 2014 De Uitmarkt is van oudsher een Business to Consumer activiteit. Er bestond echter al langer de wens om het idee van het informeren – de basis doelstelling van de Uitmarkt – ook als Business to Business activiteit te introduceren. Samen met hoofdpartner ABN AMRO is in 2014 voor de eerste keer de ABN AMRO Uitmarkt Business Dag georganiseerd. Het doel van deze conferentie is het delen van elkaars kennis en ervaring op het gebied van cultureel ondernemen, inspiratie opdoen en netwerken. Op vrijdag 29 augustus 2014 vond overdag deze ABN AMRO Uitmarkt Business Dag plaats met één-opéén sessies met specialisten uit o.a. de culturele en financiële sector, een plenaire bijeenkomst en workshops over actuele thema’s op het gebied van cultureel ondernemerschap. Zoals alle activiteiten op de Uitmarkt was ook deze dag gratis toegankelijk voor directies en MT-leden van culturele instellingen uit heel Nederland: podia, musea, kunstvakopleidingen, sectorinstituten, branche verenigingen, productiehuizen, orkesten, marketingorganisaties, fondsen, financiers, adviseurs en impresario’s. In de ochtend vonden speeddates plaats; ruim veertig specialisten op het gebied van ondernemerschap, marketing, financiering, samenwerking en fondsenwerving in de culturele sector stonden de deelnemers van de ABN AMRO Business Dag in sessies van twintig minuten te woord met hun vragen of cases. 4
De middag opende met een plenaire sessie – met o.a. een toespraak van de Amsterdamse wethouder van cultuur – met een aantal casestudies over actuele waaronder Transformatie van je organisatie in veranderende tijden, Succes, en dan verder en de Conjunctuurenquête Kunst: vooruit kijken. Daarna volgden de workshops met en voor specialisten uit de culturele en financiële sector rond een aantal actuele thema’s zoals Talentontwikkeling, Crowdfunding en nieuwe verdienmodellen, Dynamic Pricing, het opzetten van fondsen en vriendenkringen, en een workshop rond het thema Samenwerking tussen instellingen in verschillende disciplines. Deze dag werd afgesloten met een netwerkborrel. Gezien de vele positieve reacties zijn Stichting Uitmarkt en ABN AMRO voornemens deze nieuwe activiteit binnen het Uitmarktconcept komende jaren te continueren en verder te ontwikkelen.
5
3. Speerpunten 2014 – nieuw talent Amsterdam is een belangrijke voedingsbodem van creativiteit. De Uitmarkt geeft het jong talent een podium om zichzelf bekend te maken en uit te groeien tot ervaren kunstenaars. Sinds 2013 is het promoten van jong talent zelfs een van de speerpunten binnen de programmering van de Uitmarkt geworden. De formule van de Uitmarkt leent zich namelijk uitstekend om jonge kunstenaars een groot publiek te geven; vaak is het zo dat op de Uitmarkt de talenten voor het eerst voor een groot publiek kunnen optreden. In de Uitmarkt van 2014 was de programmering van jong talent duidelijk aanwezig en zichtbaar: een podium als het Prins Bernhard Cultuurfonds had hierdoor een duidelijke signatuur. De Uitmarkt streeft ernaar om nieuw talent zo breed mogelijk te presenteren aan het nieuwe publiek op podia die daar het meest geschikt voor zijn. Wanneer dat talent betreft binnen de klassieke of popmuziek dan zal het podium van het Concertgebouw, de Melkweg of Paradiso voor de hand liggen. Als dat talent betreft die buiten de gevestigde kaders valt en discipline overschrijdend is, wordt daar een nieuw podium voor gecreëerd. Uitgangspunt blijft altijd dat makers en publiek elkaar in een optimale omgeving moeten kunnen ontmoeten, waar de juiste interactie kan ontstaan en soms ook participatie een doelstelling is. De programma’s worden ondersteund met eigen op jongeren gerichte publiciteit via eigen media. Om deze doelstellingen te verwezenlijken heeft de Uitmarkt inmiddels zeer goede samenwerkingsverbanden met de culturele instellingen die zich richten op opleidingen, nieuwe creatieve initiatieven, aanmoedigingsprijzen ed. Op theatergebied wordt nauw samengewerkt met het Fringe Festival om jonge theatermakers een platform te geven en genomineerden voor de Amsterdamprijs treden op tijdens de Uitmarkt. Organisaties die jonge talenten flink op weg helpen – zoals Young Pianist Foundation, het Koninklijk Concertgebouw Concours en de Kunstbende – zijn belangrijke partners in de programmering op de Uitmarkt. Bands van de popopleiding van het Conservatorium van Amsterdam, de strijd om de Sena Performers Popnl Award en De Grote Prijs zorgen er voor dat de Uitmarkt een steeds belangrijkere rol is gaan spelen als presentatieplaats voor talentvolle bands. Maar ook bij de boekenmarkt en het literaire programma dat samen met de OBA wordt gepresenteerd met debuterende schrijvers past binnen de geschetste doelstelling. De samenwerking met deze culturele instituten is dan ook meerjarig met het doel de Uitmarkt een logisch platform te laten worden waarop jong talent zich kunnen presenteren.
4. Speerpunten 2014 - Jonger publiek De Uitmarkt wil niet alleen cultuurbezoek stimuleren, maar ziet het ook als haar taak om specifiek jongeren kennis te laten maken met kunst en cultuur. In de programmering zagen we dat terug in het samenwerkingsverband van de grote clubs uit Amsterdam. Met een silent disco op de vrijdag- en op de zaterdagavond presenteerden de clubs zich stil maar spectaculair voor het eerst op de Uitmarkt. Nachtcultuur krijgt daarmee een duidelijke plaats binnen het aanbod van de Uitmarkt. Met dit aanbod proberen wij de Uitmarkt ook aantrekkelijk te maken en houden voor dit nieuwe publiek. Op zondag 31 augustus host Mountain Dew de allereerste Europese Dew Tour Am Series: een skatecompetitie waar zo’n honderd skaters de strijd tegen elkaar aangaan op het Museumplein. De winnaar maakt kans op een VIP reis naar de Dew Tour Toyota City Championship in Brooklyn (New York). Bekende skateboarders laten hun beste tricks zien tijdens demo’s. Daarnaast zijn er DJ’s en is er een concert van de Haagse band Splendid. Voor jongeren zijn er speciale mini-ramps, waar ze onder begeleiding tricks kunnen leren.
6
Hoofdstuk C
Kerncijfers
Algemene feiten en cijfers Uitmarkt 2014 Aantal bezoekers
Ruim 500.000 (geschat aantal) (26,2% nieuwe bezoekers)
Aantal optredens
ca. 350
Aantal podia
29 (binnen en buiten)
Aantal deelnemers informatiemarkt
200
Aantal deelnemers Uitmarkt Musea
61
Aantal deelnemers Uitmarkt Boekenmarkt
66
Aantal deelnemers ABN AMRO Uitmarkt Business Dag
350 deelnemers 70 deelnemers aan speeddates
Aantal deelnemers openigsbijeenkomst
700
Oplage programmakrant (Nederlandstalig)
90.000 (Engelstalige toelichting opgenomen in boekje)
Aantal artiesten
Ca. 1.900
Aantal vrijwilligers
Ca. 150
Kijkcijfers
Uitzendigen o.a. op NL1, NL2, cultura24, RTVNH, AT5 Totaal 3,4 miljoen kijkers
Radio-uitzendigen
Radio 1, 2, 3, 4, 6, RTV-NH, Radio FM
Mediapartners
Televisie: AVRO, NTR, RTV-NH, AT5 Parool
Media gegevens Uitmarkt genereert jaarlijks:
• • • •
Sponsors Uitmarkt 2014
ABN AMRO VVV Nederland Provincie Noord-Holland BankGiro Loterij Prins Bernhard Cultuurfonds Mercure Hotels Mountain Dew AFK OBA
Subsidie
Gemeente Amsterdam
Cultuurpartners
Theaters, musea, producenten, impresariaten, uitgeverijen en clubs Totaal 1,2 miljoen 144.671 unieke bezoekers 200
Aantal pageviews website Aantal unieke bezoekers Uitmarkt.nl Aantal artikelen Publieksbereik publicaties Engelstalige Uitmarktsite
Free publicity TV Radio Online
3.4 miljoen euro 3.4 miljoen kijkers 300.000 luisteraars 1.2 miljoen pageviews
8,4 miljoen (inclusief NOS Journaal 29 augustus 1,8 miljoen, 1Vandaag 700.000) Doorlink naar Engelstalig programma: 42.000 Hiervan 24.000 buitenlandse bezoekers
7
Hoofdstuk D
Profiel bezoekers Uitmarkt
Bezoekersgegevens
• • •
• • • • •
• • •
• •
De gemiddelde leeftijd van de bezoeker is 43 jaar. Ongeveer 50% van de bezoekers komt uit Amsterdam, 45% elders uit Nederland en ongeveer 5% komt uit het buitenland. Deze cijfers ondersteunen het nationale karakter van het evenement. Gemiddeld gaven de respondenten € 35,- p.p.p.d. uit gedurende hun bezoek aan Amsterdam en de Uitmarkt. Daarbij gaven de verblijfsbezoekers gemiddeld € 33,- uit en de dag bezoekers € 35,40. Dat de verblijfsbezoekers gemiddeld minder uitgeven dan het gemiddelde komt doordat ongeveer 60% kosteloos bij vrienden of familie overnacht heeft. De Uitmarkt trekt met name hoger opgeleiden, 80% heeft een HBO of WO opleiding afgerond. 60% heeft een gemiddeld bruto jaarinkomen van € 36.500,- of hoger. De bezoekers bestaan voor 30% uit stellen zonder - en voor 27% uit stellen met thuiswonende kinderen. 28% gaf aan alleenstaand te zijn. Tussen 85 en 90% gaf aan dat de Uitmarkt bijdraagt aan een positief imago van Amsterdam. De laatste jaren krijgt de Uitmarkt een waardering van gemiddeld een 8.Aan de sfeer wordt het meeste belang gehecht, direct gevolgd door de kwaliteit van het aanbod. Tussen 80 en 90% van de bezoekers is tijdens de Uitmarkt dermate geënthousiasmeerd dat zij aangaven (een) culturele activiteit(en) te willen plannen. 60% gaf zelfs aan de volledige voorstelling te willen bezoeken. Twee derde van de respondenten heeft de website uitmarkt.nl geraadpleegd voor informatie voorgaand aan hun bezoek aan de Uitmarkt. Een derde van de respondenten zocht naar informatie in kranten of tijdschriften en dan met name in het Parool. Gemiddeld raadpleegde de bezoekers 1,8 bronnen per persoon, dat betekent dat bovengenoemde (meest gebruikte) bronnen gecombineerd werden met andere bronnen. Met name familie/vrienden/kennissen (25%) werden geraadpleegd en televisie (11%) en dan vooral de publieke omroep en AT5. Driekwart van de respondenten van buiten Amsterdam kwamen speciaal voor de Uitmarkt naar de stad. 25% heeft de Uitmarkt gecombineerd met andere activiteiten, waarvan de helft aangaf speciaal voor de Uitmarkt te zijn gekomen, maar daarnaast ook andere activiteiten ondernomen heeft. De andere helft kwam juist met een andere reden naar Amsterdam, maar heeft daarnaast ook de Uitmarkt bezocht. Dat geeft een goede wisselwerking aan van het aanbod in de stad i.c.m. de Uitmarkt.
8
Hoofdstuk E
Uitstraling Uitmarkt
De bezoekersaantallen van de Uitmarkt maken duidelijk dat de Uitmarkt het grootste culturele evenement van Nederland is. In de Respons evenementenmonitor ( top 100) staat de Uitmarkt in de top 10. Deze cijfers zijn gebaseerd op het gerealiseerde bezoekers aantal en de media-aandacht. Ook voor sponsors is de Uitmarkt aantrekkelijk, 75% van het totale budget van de Uitmarkt wordt gegenereerd aan sponsorgelden en bijdragen uit fondsen. Het versterken van het imago van Amsterdam als culturele hoofdstad is een (belangrijke) afgeleide van de missie van de Uitmarkt. De Uitmarkt is belangrijk voor Amsterdam. Amsterdam wordt mede door de Uitmarkt gepositioneerd als de culturele hoofdstad. De Uitmarkt is het grootste culturele festival van Nederland en geldt als sterkste festivalmerk van Nederland. De Uitmarkt is een unieke instrument om bezoek aan Amsterdam te promoten, niet alleen voor het veelzijdige cultuuraanbod maat ook voor de vele attracties die de hoofdstad biedt. Om bezoek van toeristen aan de Uitmarkt te stimuleren is alle programma-informatie van de Uitmarkt zowel in print als op het web in het Engels beschikbaar. Het nationale profiel van de Uitmarkt wordt vooral onderstreept door de brede aandacht van de publieke omroepen. De AVRO en de NTR doen gezamenlijk verslag in live shows en journaals, die nationale uitstraling en waardering hebben: Daarnaast zijn op de informatiemarkt en op de 30 podia vrijwel alle grote Nederlandse culturele instellingen vertegenwoordigd. De Uitmarkt is een uniek evenement. In geen ander Europees land wordt een dergelijk gratis cultureel festival georganiseerd. De Uitmarkt mag zich verheugen in internationale belangstelling. De afgelopen jaren zijn er diverse verzoeken geweest van andere Europese hoofdsteden voor een bezoek.
9
Hoofdstuk F
Verplichte voorzieningen
In de begroting wordt rekening gehouden met extra maatregelen om onvoorziene voorvallen tijdens de opbouw te dekken. Ter voorkoming van onvoorziene voorvallen werden in 2014 in overleg met het stadsdeel de volgende maatregelen genomen: Leveranciersbrief Alle leveranciers van de Uitmarkt en leveranciers van partners van de Uitmarkt worden op de hoogte gebracht van de strikte regels die voor het Museumplein worden gehanteerd. Zij ontvangen deze tezamen met een plattegrond, een aanrijdroute naar het terrein en de namen en telefoonnummers van de contactpersonen. In deze brief wordt ook gemeld dat aanwijsbare schade aan het Museumplein op de veroorzaker verhaald zal worden. Aanrijdroute en opstellen Vrachtwagens voor het Museumplein mogen zich opstellen op de Honthorststraat op het plein of in de Teniersstraat. Alle parkeervakken van de Teniersstraat worden speciaal hiervoor vrijgemaakt. Pas wanneer de contactpersoon van de Uitmarkt toestemming heeft gegeven kan de wagen naar de plek van het werk gaan om te worden gelost. Plaatsing podia De 2 grootste podia worden zo neergezet dat de aan- en afrijden makkelijk zal gaan. Ook zijn een aantal kwetsbare plekken in de grasmat ontzien door tenten elders te plaatsen. Slechte plekken aan de zijde van het Amerikaans consulaat en aan de Teniersstraat moeten echter wel gebruikt worden. Rijplaten Om de grasmat van de bouwplaatsen van de podia en tenten te beschermen en om een aantal aan- en afrijdroutes te creëren worden stalen rijplaten neergelegd. Grasbanden Vervoer over het terrein zal zoveel mogelijk worden gedaan met golfwagentjes. Deze zijn speciaal ontworpen om over kwetsbare grasmatten te rijden. Ook de heftrucks die worden gehuurd zijn voorzien van zgn. grasbanden, brede banden met weinig profiel. Regenoverlast Mocht ten gevolge van grote regenval en slechte drainage weer grote plassen op het grasveld ontstaan zullen wij daar de werkzaamheden zoveel mogelijk beperken. Ook zullen in geval van grote plassen onder podia dan weer pompen worden ingezet. Hekwerk De bomenrij aan de zijde van het Amerikaans consulaat worden in de hekken gezet om tussendoor rijden te voorkomen. De nieuwe vleugel van het Van Goghmuseum zal met hekwerk worden afgeschermd, evenals de tuinen van Museumplein 7 om eventueel wildplassen te voorkomen. Bouwplaatsen van bv. het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum vallen niet onder de openbare ruimte en niet onder de verantwoordelijkheid van de Uitmarktorganisatie. Publieksmatten Voor het publiek werd een 18 meter breed voetpad aangelegd over de gehele lengte van het grasveld van met Museumplein. Aansluitend hierop werd voor de 2 grote podia van dezelfde kunststofmatten een ´pleintje´ gelegd. Houten vlondervloer Op andere intensief belopen gebieden zoals bij de horeca en de informatie-stands van de musea, werd de grasmat beschermd met houten vlonders. Toezichthouders Naast de gemeentelijke toezichthouders heeft de Uitmarktorganisatie een aantal eigen toezichthouders aangesteld. De toezichthouders werden uitgerust met een fotocamera. Eventuele schade en de veroorzakers daarvan werden direct aangesproken en eventueel aansprakelijk gesteld. Verkeersregelaars Tijdens het evenement zijn op de toegangswegen van het Museumplein verkeersregelaars aanwezig die alle aanvoer van kraamhouders en artiesten controleren op doorlaatbewijzen. Afbreek in fases De techniekbreek in de nacht van zondag op maandag is gefaseerd verlopen. Vrachtwagens van bv lichttechniek kwamen pas op als de wagens met het geluid zijn afgereden om de druk te verminderen. Beveiliging en Crowdcontroll In samenwerking met de politie is een veiligheidsplan opgesteld. Hierin is meegenomen de inzet van beveiligers om objecten te bewaken en toezicht te houden op de publieksveiligheid. 10
Kosten: De verhoging van kosten die deze maatregelen geven zijn vaak direct inzichtelijk, bijvoorbeeld bij toezichthouders, rijplaten en beschermende matten. Een andere kostenverhoging is minder duidelijk zichtbaar. De gefaseerde breek geeft extra breekploegen op maandag die binnen de totale techniekkosten vallen, extra medewerkers betekent extra catering, wagens met grasbanden zijn iets duurder, een deel van de verkeersregelaars staan voor verkeersveiligheid, etc.
11
