Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
I
2
1
VOS Help
Inleiding
Verwerkingsprogramma Onderzoek School (VOS) Kwaliteitsbewaking is een vast onderdeel van het hedendaagse schoolbeleid. Dikwijls is in dat kader een onderzoek nodig: wat vinden ouders, leerlingen, leerkrachten van de onlangs genomen maatregelen of hoe hebben de ouders de informatiebijeenkomst ervaren of wat zijn de wensen t.a.v. ... en ga zo maar door. Van imago-onderzoek tot het evalueren van de schoolreisjes, je kunt het 'zo gek' niet bedenken of er moeten vragenlijsten of een andere vorm van respons worden verwerkt tot grafieken, overzichten e.d. Voor dat doel heeft Eduforce (wederom) in samenwerking met JopSoft een verwerkingsprogramma ontwikkeld. Het is een flexibel programma, waarin u zelf uw (meer)keuze- en/of open vragen in kunt vullen. U kunt voor meerdere doelgroepen een aangepaste vragenlijst maken door dezelfde routine te herhalen. Het programma zorgt voor keurige grafieken percentages, overzichten e.d. Januari 2008 Teije de Vos Cees Joppe
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
II
4
2
VOS Help
Contact Voor inhoudelijke vragen over deze uitgave is uitgever drs. Teije de Vos de aangewezen persoon. Ook wanneer u opmerkingen of wensen heeft met betrekking tot de uitgave kunt u contact met hem zoeken. Technische vragen of problemen kunt u in eerste instantie eveneens voorleggen aan de heer De Vos; hij zoekt in 'noodgevallen' contact met JopSoft. U kunt hem bereiken via het algemene telefoonnummer (058) 284 34 34 of via de fax (08) 42 232 021. Het email-adres is
[email protected] .
Teije de Vos, uitgever/auteur
Cees Joppe, programmeur/auteur
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
III
6
3
VOS Help
Stramien
Het stramien van dit programma:
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
IV
8
4
VOS Help
Netwerkgebruik U kunt VOS in een netwerk gebruiken maar met de volgende restrictie: · als iemand met een geopend VOS-bestand 16 werkt, kan iemand anders daar niet op hetzelfde moment mee werken; datzelfde geldt voor een RES-bestand 16 . De eerste keer dat u het programma opstart vanaf een bepaalde locatie (cliënt), zult u aan moeten geven waar de bestanden komen te staan. Dat moet wel op elke cliënt gebeuren.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
V
10
5
VOS Help
Toepassingen 1
Suggesties voor onderzoeken U kunt het programma bijvoorbeeld gebruiken voor · het evalueren van de sportdag (bij de leerlingen) · het evalueren van een meerdaagse training (bij de leraren) · het evalueren van een ouderavond (bij de ouders) · het kiezen van een vorm en doel van het schoolreisje (bij de leerlingen) · het kiezen van een vorm en opzet van een themaweek (bij de leraren) · het kiezen van activiteiten voor ouders (bij de ouders) · het peilen van de meningen over het schoolplein (bij de leerlingen) · het peilen van de meningen over een bestuursmaatregel (bij de leraren) · het peilen van de meningen over de opvang van leerlingen (bij de ouders)
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
VI
12
6
VOS Help
Toepassingen 2
Tips voor het samenstellen van een onderzoek · U moet vooraf bedenken wat u wilt weten (bijvoorbeeld: u wilt geld uittrekken om het schoolgebouw op te knappen, vinden de ouders dat ook gewenst of hebben ze andere prioriteiten?). · U moet vooraf bedenken wat u met de informatie zult gaan doen (bijvoorbeeld: de ouders willen liever het schoolplein opknappen dan het gebouw, doet u dat dan ook?). · Probeer de vragen zo te formuleren dat u met de uitslagen ook iets kunt (bijvoorbeeld: u wilt weten aan welk communicatiemiddel de ouders het meeste hechten; u moet dan bij de opties slechts één keuze toestaan en niet laten aankruisen wat ze allemaal zouden willen). · Maak geen vragen die bij 'Ja' verwijzen naar een andere vraag, dat maakt de verwerking van de uitslagen lastig (bijvoorbeeld: 'Ga bij JA door naar vraag 6b'). · Maak geen vragen die een keuze én een open vraag inhouden (bijvoorbeeld: 'Kies uit: A, B, C, D, Anders, nl.: ……'). · Formuleer de vragen compact, eenvoudig en eenduidig (bijvoorbeeld NIET: 'Hoe vindt u dat de school in z'n algemeenheid omgaat met het wel of niet voorkomen van onacceptabel en voor andere leerlingen hinderlijk of bedreigend gedrag van leerlingen?', maar WEL: 'Hoe pakt de school het pesten aan? Goed, Matig, Onvoldoende' of nog duidelijker: 'De school pakt het pesten goed aan. Ja, Nee.'). · Maak de vragenlijst niet te lang; het kan de invuller ontmoedigen en u krijgt zo veel informatie dat dit een rapportage ondoorzichtig maakt. Bovendien neemt de verwerking meer tijd in beslag. M.a.w. houd het kort!
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
VII
14
7
VOS Help
Toepassingen 3
Voorbeeld van een onderzoek Bij dit programma treft u een voorbeeld ('De Starter') aan van een imago-onderzoek: u wilt weten wat de ouders van de school vinden om verbeteringen te kunnen aanbrengen. Meestal loopt zo'n onderzoek 'van buiten naar binnen': 1. Het gebouw, waarin het onderwijs gegeven wordt: hoe is het gesteld met de staat van het onderhoud, de inrichting, de veiligheid en de bereikbaarheid van de school? 2. De manier waarop het geven van het onderwijs is ingericht: hoe wordt de organisatiestructuur ervaren en gewaardeerd? 3. De leerkrachten, die het onderwijs geven: wat vindt men van de onderwijsgevenden? 4. De inhoud van het onderwijs: wordt de kwaliteit als goed ervaren en zijn de rapportages duidelijk? 5. De communicatie over het onderwijs: wat zijn de ervaringen met betrekking tot de communicatie, toegankelijkheid en ouderparticipatie? 6. Overige zaken, zoals 'hoe gaat de school met pesten om?', 'is er voldoende orde?' en 'buitenschools activiteiten'.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
VIII
16
8
VOS Help
Begrippen In het programma worden de volgende begrippen gebruikt: · Samenstellen 18 : een onderzoek wordt samengesteld; de vragen worden gemaakt en opgeslagen. · VOS-bestand: VOS is naast de naam van het programma ook de extensie van de bestanden waarin de vragen worden opgeslagen; een VOS-bestand wordt gecrypt. · Overzicht 21 : via Samenstellen kunt u een Overzicht van de vragen bereiken; u kunt hier een vraag Wissen en de volgorde van de vragen veranderen door het nummer van de vraag aan te klikken en te verslepen naar de gewenste plek. Het programma neemt deze aanpassingen mee in de Rapportage. · Printvoorbeeld: via Overzicht kunt u een printvoorbeeld van het VOSbestand maken; u krijgt nu een formulier. · RTF-bestand: Rich Text Format, een bestandsformaat die door WORD automatisch wordt herkend; groot voordeel t.o.v. een platte tekst is dat de opmaak in dit bestand behouden blijft. · Formulier 21 : een printvoorbeeld van de vragen plus eventuele keuzes; u kunt dit uitprinten en verspreiden om te laten invullen. · Invoeren 23 : als er een VOS-bestand aanwezig is en u heeft ingevulde formulieren, dan kunnen de resultaten worden ingevoerd; de resultaten worden in een RES-bestand opgeslagen; een RESbestand wordt gecrypt. · Rapporteren 26 : als zowel een VOS-bestand als een RES-bestand aanwezig zijn, kunnen de uitslagen van de vragen als grafiek of opsomming bekeken worden. · Opsomming: alle ingaven van een bepaalde open vraag. · Taartgrafiek 26 : alle ingaven van een bepaalde meerkeuzevraag waarbij één antwoord mogelijk is, worden door een taartgrafiek duidelijk en overzichtelijk gemaakt. · Staafgrafiek 26 : alle ingaven van een bepaalde meerkeuzevraag waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn, worden door een staafgrafiek duidelijk en overzichtelijk gemaakt. · WORD: dit Microsoft-programma moet aanwezig (lees: geïnstalleerd) zijn op uw computer om deze optie te kunnen gebruiken; u kunt grafieken of opsommingen naar een wordbestand kopiëren. © 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
IX
18
9
VOS Help
Samenstellen Als u op de knop Samenstellen klikt,
moet u eerst bepalen welk onderzoek u kiest.
1. een Nieuw onderzoek kiest u als u nog niet eerder aan een bepaald VOS-bestand hebt gewerkt; belangrijk is om een naam te kiezen die de bedoeling van het onderzoek dekt (bv. Ouderonderzoek naar welbevinden op school De Regenboog); de naam wordt niet alleen gebruikt voor het VOS- en RES-bestand, maar ook als titel voor de rapportage! 3. een Bestaand onderzoek kiest u als u nog vragen van en bestaand onderzoek wilt veranderen of toevoegen of wissen. 4. de optie Kopie is bedoeld om een bepaald bestaand onderzoek als uitgangspunt van een nieuw onderzoek te nemen; dat spaart veel tijd. U krijgt nu de keuze om een VOS-bestand te laden.
Klik hiervoor op het kleine mapje. U bepaalt nu welke soort vraag u gaat maken.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Samenstellen
19
Via een zogenaamde Spin kunt u door de gemaakte vragen scrollen of de Spin op een aansluitend volgend nummer zetten, zodat een nieuwe vraag gemaakt kan worden.
U ziet hier ook de knop Overzicht; door daarop te drukken, krijgt u een overzicht van de tot nu toe gemaakte vragen.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
X
Overzicht
10
21
Overzicht
Mogelijkheden: · De vragen in een andere volgorde zetten; sleep daarvoor het vraagnummer naar een andere plaats; de achtergrond van het overzicht wordt daarna geel; dat wil zeggen dat er nog opgeslagen moet worden. · Als u op Bewaar klikt, worden wijzigingen pas van kracht. · U kunt op een vraag klikken; de knop Wissen verschijnt en u kunt de vraag wissen. · Via de knop Samenstellen 18 gaat u terug naar het scherm Samenstellen om eventueel een vraag tekstueel aan te passen. · Middels het knopje linksonder kunt u terug naar het Beginscherm en daarmee naar andere menuopties. · Via het Printvoorbeeld wordt de vragenlijst geëxporteerd naar WORD; daar kunt u de lay-out geheel naar eigen wensen klaarmaken.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
XI
Invoeren
11
23
Invoeren Hier kunt u de ingevulde formulieren invoeren. Ook hier moet u eerst aangeven in welk VOS-bestand de vragen staan.
U klikt daarvoor op het kleine mapje rechts van 'Maak een keuze'.
Krijgt u deze waarschuwing dan heeft u al eerder formulieren ingevoerd voor dat specifieke VOS-bestand. Let op: · U kunt nieuwe formulieren bij de eerder ingevoerde formulieren toevoegen of · helemaal opnieuw beginnen met invoeren; de eerder ingevoerde formulieren worden dan gewist.
U kunt nu het 25ste formulier invoeren; u ziet dat de tweede vraag klaar staat. Met de kleine pijltjes rechts van de '2' kunt u door de vragen scrollen. Aan de groene balk (voortgangsbalk) ziet u hoe ver het 25ste formulier is verwerkt. © 2008 JopSoft/Eduforce
24
VOS Help
Als u klaar bent, kunt u op Volgende formulier klikken om een volgend formulier te verwerken.
Wanneer op dat moment 'Volgend formulier' niet verschijnt, hebt u een van de vragen niet goed ingevuld (overgeslagen). De kans is groot, dat dit een open vraag is, waarbij er op het vragenformulier niets is ingevuld. U dient in dat geval minimaal op de spatiebalk te klikken om aan te geven dat de vraag is verwerkt. U kunt elk moment stoppen en op het pijltje linksonder klikken om naar de startpagina te gaan; daar kunt u andere menuopties kiezen of het programma verlaten... De ingevoerde formulieren worden opgeslagen in het RES-bestand. Dat heeft dezelfde naam als het bijbehorende VOS-bestand en moet op dezelfde plaats op de harde schijf staan om door het programma herkend te worden. Ook het RES-bestand is net als het VOS-bestand encrypt en als zodanig beveiligd.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
XII
26
12
VOS Help
Rapporteren U kiest eerst het RES-bestand waar u eerder de antwoorden op de vragen hebt ingevoerd. Het bijbehorende VOS-bestand moet ook aanwezig zijn; anders krijgt u een foutmelding en kunt u niet verder.
Als u bij 'Soort vraag' kiest voor Meerkeuze (één antw. mogelijk), dan komt eronder · links: een lijstje met vragen (alleen de nummers) die van die soort waren, en · rechts: een taartgrafiek van de keuzes van alle formulieren bij die bepaalde vraag. Klikt u op 'Meerkeuze (meer antw. mogelijk)' dan ziet u een staafgrafiek van de vragen van die soort.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Rapporteren
27
Bij de nummers van de vragen (links) kunt u één of meerdere vragen aanvinken. Die vragen kunt u exporteren naar Word om eventueel verder te analyseren en uit te printen. U klikt daarvoor op de knop 'Naar WORD' die verschijnt als er vragen zijn aangevinkt. In dit geval worden de grafieken van vraag 07 en 08 naar Word geëxporteerd als u op 'Naar WORD' klikt. Als u op 'Print' klikt, kunt u de grafiek die u ziet apart uitprinten; de opsomming van een Open vraag kunt u zo ook apart uitprinten. Kiest u voor 'Open vraag', dan krijgt u een opsomming van de antwoorden'; ook die kunt in naar wens in Word zetten.
© 2008 JopSoft/Eduforce
Top Level Intro This page is printed before a new top-level chapter starts
Part
XIII
Ondersteuning
13
29
Ondersteuning Wilt u hulp bij het realiseren, toepassen en verwerken van een dergelijk onderzoek dan kunt u contact zoeken met Cedin. Met name wanneer het gaat om bijvoorbeeld een imago-onderzoek, kan het van belang zijn de medewerking van een adviseur in te roepen. Hij kan helpen bij het zoeken naar oplossingen die gewenst/noodzakelijk blijken n.a.v. de uitslagen van het onderzoek. Cedin Wim de Vries Oostergoweg 6 8932 PG Leeuwarden 058 284 34 34
[email protected] www.cedin.nl
© 2008 JopSoft/Eduforce