TOELICHTING VAKKENNIS EN VAARDIGHEDEN BEDRIJFSADMINISTRATEUR
In het kwalificatiedossier Financiële beroepen wordt in deel C aangegeven over welke vakkennis en vaardigheden de Bedrijfsadministrateur dient te beschikken voor het uitvoeren van de werkprocessen. In deze toelichting worden een aantal onderdelen die daar worden benoemd verder uitgewerkt. Deze toelichting is een advies van ECABO. In onderstaand schema staat aangegeven welke onderdelen vakkennis en vaardigheden het betreft en bij welke werkprocessen ze in het kwalificatiedossier staan vermeld. Kennis en vaardigheden
Benodigd voor werkproces
Rekenvaardigheid voor financiële toepassingen
Alle werkprocessen
Spreadsheetvaardigheid voor financiële toepassingen
Alle werkprocessen
Elementaire kennis bedrijfsadministratie
1.1 1.2 1.3 1.4
Werkt het inkoopboek bij Werkt het verkoopboek bij Werkt de bankboeken bij Werkt het kasboek bij
Elementaire kennis bedrijfseconomie
1.1 1.2 1.3 1.4
Werkt het inkoopboek bij Werkt het verkoopboek bij Werkt de bankboeken bij Werkt het kasboek bij
Kennis bedrijfsadministratie
2.1 Verricht boekingen in het memoriaal 2.2 Verricht werkzaamheden voor de periodeafsluiting 4.1 Houdt een projectadministratie bij of controleert deze
Kennis bedrijfseconomie
2.1 Verricht boekingen in het memoriaal 2.2 Verricht werkzaamheden voor de periodeafsluiting
Fiscale kennis
2.3 Treft voorbereidingen voor de aangifte omzetbelasting
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 1 van 14
Rekenvaardigheid voor financiële toepassingen Elementaire berekeningen (zonder rekenmachine) Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen en haakjes wegwerken in de juiste volgorde van bewerking Decimale breuken Procenten en promillen Verhoudingen Schatten van uitkomsten Berekeningen met vreemde valuta Berekeningen m.b.t. aan- en verkoop van vreemde valuta inclusief provisie bank o
o
met gegeven bied- en laatkoersen vanuit Nederlands geld naar vreemde valuta en omgekeerd
Enkelvoudige en samengestelde interestberekeningen Inclusief: o o o
berekening kapitaal berekening percentage berekening looptijd
Eenvoudige samengestelde interest berekeningen (rente op rente) Berekeningen met kortingen en toeslagen op de prijs Berekeningen met: o o o o
rabat betalingskorting kredietbeperkingstoeslag omzetbonus
Berekeningen met BTW van exclusief naar inclusief van inclusief naar exclusief met meerdere percentages Uitvoeren van boekhoudkundige controles met de nadruk op rekenvaardigheid en in mindere mate op boekhoudkundig inzicht o o o o o o o
o
subadministratie met grootboek tellingen kolommenbalans pakbon met bestelling betalingen met factuurbedragen voorraadverschillen kasverschillen dubbele boekingen fouten opsporen
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 2 van 14
Spreadsheetvaardigheid voor financiële toepassingen Basiskennis van Excel Invoeren en muteren gegevens Verzorgen eenvoudige opmaak van een werkblad Toepassen rekenfuncties op gegevens en teksten Afdrukken werkblad of selectie werkblad Exporteren financiële gegevens vanuit een spreadsheetprogramma naar een ander programma Exporteren naar: o o o
tekstverwerkingsprogramma databaseprogramma PowerPoint
Excel draaitabellen Aangeven van het nut van draaitabellen Draaitabelrapport maken, gegevens selecteren, gegevens vernieuwen en filteren Draaitabel bewerken, opnieuw indelen, velden toevoegen en verwijderen Draaitabel opmaken, lay-out wijzigen, eindtotalen weergeven, groeperen en sorteren Grafieken in Excel Maken verschillende grafieken Opmaken grafiek Bewerken onderdelen grafiek Afdrukken grafiek Berekenen subtotalen Aanbrengen van subtotalen met de functie Subtotaal Wijzigen detailniveau Verwijderen subtotalen Toevoegen formules aan een gegevenstabel Formules toevoegen met behulp van: o o o o
logische functies eenvoudige wiskundige functies eenvoudige statistische functies financiële functies
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 3 van 14
Elementaire kennis bedrijfsadministratie Het begrip grootboek en de boekingsregels Beschrijven waarvoor een grootboek wordt gebruikt Verklaren van de boekingsregels voor de rekeningen van bezit, schuld, Eigen Vermogen, privé, kosten en opbrengsten De grootboekrekeningen in het decimaal rekeningstelsel Onderverdeling rubrieken 0, 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9 in balans- en resultatenrubrieken Plaatsing van grootboekrekeningen in de rubrieken 0, 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9 Weten waarvoor de rubrieken 5 en 6 worden gebruikt Journaliseren van de meest voorkomende financiële mutaties in het inkoopboek Inclusief: o o o o o o o o o
bijwerken subadministratie crediteuren bijwerken voorraad-/inkoopadministratie controle factuur met magazijngegevens, order en eventuele correctie (verzoek creditfactuur) betaalopdracht gelijktijdige ontvangst factuur/goederen en gescheiden ontvangst factuur/goederen (afstemregister) voorinkoopcontracten mutatie vaste verrekenprijs de grootboekrekening prijsverschillen vooruitbetaalde kosten en achteraf betaalde kosten
Journaliseren van de meest voorkomende financiële mutaties in het verkoopboek Inclusief: o o o o o o
controle factuur met magazijngegevens, order en eventuele correctie (creditfactuur) gelijktijdige levering goederen/factuur en gescheiden levering goederen/factuur gebruikmaking van de vaste verrekenprijs en de grootboekrekening prijsverschillen mutatie vaste verrekenprijs voorverkopen afroepcontracten
Journaliseren van de meest voorkomende financiële mutaties in het bankboek Inclusief: o o o o o o o o
ontvangsten betalingen betaalbaar stellen inkoopfactuur kennis van telebankieren cheques (accept)giro pinbetalingen creditcard/klantenkaart
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 4 van 14
Journaliseren van de meest voorkomende financiële mutaties in het kasboek Inclusief: o o o o o o
ontvangsten betalingen cheques (accept)giro pinbetalingen creditcard/klantenkaart
Journaliseren van de meest voorkomende financiële mutaties in het memoriaal Inclusief: o o o o o o
uitgifte en ontvangsten goederen afschrijvingen correctieboekingen privé bijzondere baten en lasten eenvoudige loonjournaalpost
Samenstellen elementaire balans en resultatenrekening van een handelsonderneming Opstellen proef- & saldibalans op basis van het grootboek Uitwerken kolommenbalans Toepassen van permanentie bij boekingen van baten en lasten door gebruik te maken van transitorische rekeningen (gedurende het jaar en aan het einde van het boekjaar) Administratieve organisatie van de inkopen, van bestelling tot en met de financiële afwikkeling Procesbeschrijving met behulp van een stroomschema Aangeven functiescheiding en taakverdeling Beschrijven formulierenomloop: o o o o
bestellingen binnenkomst en controle goederen signalering van afwijkingen en samenstellen overzichten (credit)facturen
Het voorkomen van fraude Administratieve organisatie van de verkopen, van bestelling tot en met de financiële afwikkeling Procesbeschrijving met behulp van een stroomschema Aangeven functiescheiding en taakverdeling Beschrijven formulierenomloop: o o o o o
offertes bestellingen uitgifte goederen signalering van afwijkingen, inventarisatie en samenstellen overzichten (credit)facturen
Het voorkomen van fraude
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 5 van 14
De administratieve organisatie van het betalingsverkeer Procesbeschrijving, met behulp van een stroomschema, inzake: o o o
betalingsverkeer controle op betalingsverkeer archivering
Aangeven functiescheiding en taakverdeling Beschrijven formulierenomloop: o o o o
ontvangstafschriften betalingsafschriften betalingsopdrachten signalering van afwijkingen, inventarisatie en samenstellen overzichten
Kennis van nieuwe ontwikkelingen Het voorkomen van fraude Archiefsystemen en de belangrijkste archiveringsregels Voor papieren documenten en digitale documenten Volgens wettelijke voorschriften t.a.v.: o o o o o
sociale wetgeving belastingwetgeving privacywetgeving bewaarplicht bewaartermijnen
Volgens bedrijfsvoorschriften Inclusief opschonen Inclusief samenstellen boekhoudkundig gerelateerd dossier De wettelijke richtlijnen voor aangifte van de omzetbelasting m.b.t. percentages vrijstelling, heffing, afdracht en intracommunautaire levering De fiscale gevolgen van btw boekingen. Factuurvereisten De heffingsstructuur ICL Uitvoer- en invoeromzet
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 6 van 14
Elementaire kennis bedrijfseconomie Onderscheiden kostensoorten in vaste en variabele kosten en in directe en indirecte kosten Kennis van kostencategorieën Kunnen aangeven welke kosten variabel en welke vast zijn in een handelsonderneming en een dienstverlenende onderneming Het verschil kunnen aangeven tussen proportioneel, progressief en degressief variabele kosten Kunnen aangeven welke kosten direct en welke indirect zijn in een handelsonderneming en een dienstverlenende onderneming Eenvoudige kostprijsberekeningen maken voor projecten en te leveren diensten Berekenen commerciële kostprijs van een product of dienst, met kennis van: o o o
integrale kostprijs direct costing opslagmethoden
Berekenen break-evenpoint Op basis van: o o o
vaste kosten proportioneel variabele kosten dekkingsbijdrage vaste kosten
Presentatie in grafische vorm Berekenen afschrijvingen op duurzame productiemiddelen op basis van een vast percentage van de aanschafwaarde of de boekwaarde Gebruikmakend van: o o o o o
aanschafwaarde restwaarde boekwaarde onderscheid technische en economische levensduur onderscheid bedrijfseconomische en fiscale afschrijving
Kennis van andere kosten duurzame productiemiddelen zoals complementaire kosten en interestkosten
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 7 van 14
Beschrijven van vormen van financiering Beschrijven Eigen Vermogen o o o o o
bij een eenmanszaak bij een VOF bij een NV (inclusief soorten aandelen en plaatsen aandelen) bij een BV (inclusief blokkeringsregeling) reserves
Beschrijven Vreemd vermogen o
o
o
langlopende schulden - leningen - obligatielening - hypotheken - leasing (operational en financial) kortlopende schulden - leverancierskrediet - afnemerskrediet - bankkrediet - factoring voorzieningen
Het opstellen van een eenvoudige liquiditeitsbalans voor een eenmanszaak
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 8 van 14
Kennis bedrijfsadministratie Financiële mutaties in het memoriaal Boekingen met de grootboekrekeningen: o o o o o o o o o
o
Afschrijvingskosten Afschrijving duurzame productiemiddel Nog te ontvangen goederen/Nog te ontvangen facturen Inkoopwaarde van de omzet Voorraadverschillen Privé Te betalen loonheffing/Te betalen sociale lasten/Te betalen lonen Leasing (uitgaande van de lessee) Voorzieningen Tussenrekeningen
Correctieboekingen Functie van de balans en de resultatenrekening en de verschillende vormen Onderscheiden van de verschillende balansbegrippen: o o o o o
interne balans gepubliceerde balans bedrijfseconomische balans fiscale balans geconsolideerde balans
Signaleren van onvolkomenheden in een balans en resultatenrekening Onvolkomenheden zoals: o o o o
afwijkingen op de balans of resultatenrekening in vergelijking met eerdere perioden onduidelijke posten op de balans of resultatenrekening een grootboekrekening die debet staat in plaats van credit op de balans of omgekeerd het ontbreken van het toepassen van permanentie
Het begrip administratieve organisatie (AO) en het belang van interne controle Benoemen van procedures betreffende de administratieve organisatie Interne controle omvat: o o o o o
het formuleren van eisen ten aanzien van interne controle het aanbrengen van functiescheiding het beoordelen van de totale opzet van het stelsel van interne controle het formuleren van uitgangspunten voor de verbetering van de interne controle Wet Wwft (cliëntenonderzoek en meldingsplicht)
Onderscheid formele en materiële controle
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 9 van 14
Functie van de jaarverslaggeving Benoemen van de belangrijke aspecten met betrekking tot de jaarverslaggeving: o o o o o o
de algemene bepalingen betreffende de jaarrekening volgens het Burgerlijk Wetboek begripskennis IFRS; waarom deze regelgeving is ingesteld en de globale gevolgen het onderscheid tussen jaarrekening en jaarverslag de publicatieplicht de begrippen meerderheids- en minderheidsbelang onderscheiden belanghebbenden jaarverslaggeving
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 10 van 14
Kennis bedrijfseconomie Vaststellen vermogensbehoefte van een handelsonderneming Onderscheiden vormen van vermogensbehoefte o o o
permanent langdurig tijdelijk kortstondig tijdelijk
Voor de bepaling van de vermogensbehoefte berekenen van: o o o o
omzetsnelheid goederenvoorraad opslagduur goederenvoorraad kredietduur crediteuren kredietduur debiteuren
In relatie tot oorzaak vermogensbehoefte: o o
vaste activa gelijktijdige aanschaf volgtijdelijke aanschaf vlottende activa
Het begrip intensieve financiering Berekenen kengetallen voor de liquiditeit Opstellen liquiditeitsbalans Berekenen ter beoordeling van de liquiditeit: o o o
netto werkkapitaal current ratio quick ratio
Vergelijking liquiditeit in de tijd en bedrijfsvergelijking Berekenen kengetallen voor de solvabiliteit Beoordelen van de solvabiliteit met behulp van de solvabiliteitsratio’s Kunnen aangeven dat de hoogte van de ratio samenhangt met de omstandigheden waarin een bedrijf opereert (brancheverschillen) Vergelijking in de tijd en bedrijfsvergelijking Berekenen kengetallen voor de rentabiliteit Beoordelen van de rentabiliteit met behulp van rentabiliteitsratio’s. Berekenen rentabiliteit van het totale vermogen en rentabiliteit van het eigen vermogen Vergelijking in de tijd en bedrijfsvergelijking Begrip cashflow Hefboom effect
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 11 van 14
Fiscale kennis In het kwalificatiedossier wordt fiscale kennis bij Vakkennis en vaardigheden onderverdeeld in: Kennis van wettelijke richtlijnen voor aangiften OB (percentages, vrijstelling, heffing, afdracht en intracommunautaire levering) Enige kennis van overige belastingen: loonbelasting, inkomstenbelasting, sociale zekerheid, vennootschapsbelasting Fiscale kennis gericht op het MKB Zonder branche- specifieke uitzonderingen Gebaseerd op de actuele ontwikkelingen volgens geldende wet- en regelgeving. Wettelijke richtlijnen voor aangifte van de omzetbelasting Inclusief: o o o o o o o o o o o o o o
de heffingsstructuur van de omzetbelasting de margeregeling en voor welke activiteiten deze van belang is verlegde heffingen kleine ondernemersregeling intracommunautaire verwerving (ICV) intracommunautaire levering (ICL) intracommunautaire transacties (ICT’s) uitvoer- en invoeromzet factuurvereisten in het kader van de wet op de omzetbelasting procedures met betrekking tot gegevens die nodig zijn voor het opstellen van een aangifte omzetbelasting en procedures waar deze gegevens in de administratie te vinden zijn correcties vorige perioden en teruggaaf OB op oninbare vorderingen OB bij privé gebruik auto en goederen suppletie aangifte OB verbandscontroles
Wettelijke richtlijnen voor aangifte van de loonheffing Inclusief: o o o o o o
verschillende vormen van loon hoe aangifte te doen en loonheffing te betalen afdrachtverminderingen gevolgen van onjuiste of onvolledige aangifte of betaling sociale zekerheid (volksverzekeringen, werknemersverzekeringen) werkgeverslasten
Belastingheffing bij de inkomstenbelasting Inclusief: o o o o
o
de belastingplichtigen voor de inkomstenbelasting de bepaling van het belastbaar inkomen standaardheffingskorting voorheffingen boxenstelsel
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 12 van 14
Belastingheffing bij de vennootschapsbelasting Inclusief: o o o o o
de belastingplichtigen voor de vennootschapsbelasting de bepaling van het belastbaar bedrag voor de heffing vennootschapsbelasting door vermogensvergelijking de percentages die worden gehanteerd vrijstellingen verliesverrekening
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 13 van 14
In onderstaand schema wordt aan de hand van een kruisje aangegeven wanneer de inhoud van de benodigde vakkennis en vaardigheden voor de verschillende uitstromen identiek is.
Uitstroom Bedrijfsadministrateur
Assistent-accountant
Salarisadministrateur
Rekenvaardigheid voor financiële toepassingen
x
x
x
x
Spreadsheetvaardigheid voor financiële toepassingen
x
x
x
x
Elementaire kennis bedrijfsadministratie
x
x
x
x
Elementaire kennis bedrijfseconomie
x
x
x
x
Kennis bedrijfsadministratie* (voor bedrijfsadministrateur en salarisadministrateur)
Financieel administratief medewerker
Kennis en vaardigheden
x
x
Kennis bedrijfsadministratie* (voor assistent accountant) Kennis bedrijfseconomie
x
Fiscale kennis** (voor bedrijfsadministrateur)
x
Fiscale kennis** (voor assistent accountant)
*
x
x
x
De benodigde kennis bedrijfsadministratie voor de assistent-accountant is gelijk aan de benodigde kennis voor de bedrijfsadministrateur en de salarisadministrateur aangevuld met de basisprincipes van de accountancyregelgeving, de Wet toezicht accountantsorganisaties en de functie en het dienstenpakket van accountants- en administratiekantoren.
** De benodigde fiscale kennis voor de assistent-accountant is gelijk aan de benodigde kennis voor de bedrijfsadministrateur aangevuld met de wettelijke richtlijnen voor aangifte van de inkomstenbelasting.
Toelichting vakkennis en vaardigheden Bedrijfsadministrateur (2010-2011)
Pagina 14 van 14